„Het Nederlandse Proza
sedert de oorlog"
Opnieuw de R.K. Ambachtsschool
Enquête ondér bedrijven moet
inzicht geven
Leidse studenten kernen
toneelspelen
ENKELE WEKEN GELEDEN brachten wij de kwestie der nieuwe Am
bachtsschool, die in Alkmaar noodzakelijk zou zijn, op het tapijt. YVÜ
betoogden destijds dat deze school leer-technisch gezien overbodig was,
financieel nadelig en geen religieuse noodzaak tot achtergrond kon hebben.
Inmiddels heeft Alkmaar de begrotingsdebatten achter de rug en in deze
begrotingsdebatten zijn steeds de contouren der nieuwe Ambachtsschool
vagelijk te zien geweest; echter even snel weer aan de horizon verdwenen,
daar de diverse fracties hun krult blijkbaar in deze kwestie nog niet
wensten te verschieten. Enkele behartensw aardige opmerkingen uit deze
zittingen willen wij echter gaarne onder de loüpe nemen, in het bijzonder
aan de hand van de duidelijke uitspraak, die de directeur van dc bestaande
Ambachtsschool ons deed en die vele vragen beantwoordt enstelt.
Alle raadsleden die het woord over
deze kwestie voerden, van de onder
scheidene fracties, hebben het gezonde
landpunt ingenomen, dat de noodza
kelijkheid van deze school over haar
eventueel ontstaan zou moeten beslis
sen Zowel wethouder Bakker, mej.
Kamphuis (KVP), de heer Venneker
(KVP-fractreleider), Kirpensteyn (P. v.
d- A.) en anderen lieten zich in deze
zin uit. In het bijzonder de gemoedelij
ke opmerking van de heer Vcnneker
zou ons in deze tot aanknopingspunt
kunnen dienen
De heer Venneker zei ongeveer: „Als
.deze school toch nodig is, laten we
dan zorgen, dat dit instituut in Alk
maar komt. want dat is gunstig voor
onze stad".
Geen verstandig mens zal dit stand-
punt van de katholieke fractieleider be
strijden. Indien dp school vanuit een
onderwijsoogpun': ia het belang van de
Noord-Hollandse jeugd, in het bijzon
der van de jeugd in en rond A'kmaar.
Is. dan moet die school er komen en
indien blijkt, dat de katholieke jeugd
speciaal behoefte heeft aan een derge
lijke school, wel, een ieder die de de
mocratische opvatting van onderwijs-
gplijk,stelling huldigt, moet dit met ons
instemmen, dan is de bouw van een
R. K. Ambachtsschool verantwoord en
gewenst. Hier zal dan de urgentie moe-
ten beslissen.
fei gelijke zin liet zich mej. Kamp-
huls {KVP) uit: zij ondersteunde haar
betoog met de opmerking, dat leraren
van de Amb.school zouden hebben ge
zegd, dat reeds leerlingen werden afgc-
weezen omdat er geen plaats voor hen
was. Wethouder Bakker, zowel als de
heer Kirpensteyn (PvdA) stelden
Zich eveneens op het standpunt van
de noodzakelijkheid en hiermede was
In de raad de kous - oorlojng af. De
vroede vaderen wachtten thans Op stuk
ken die ter- tafel- zu'Ien komen .en waar
uit de urgentie zal moeten blijken.
Waaruit zou het tekort aan studie-
«ruimte en dus het weigeren van leer
lingen moeten bestaan? Reeds in ons
vorige artikel wezen wij op de nieuwe
Ambachtsschool te Scha gen, waar een
grOot aantal leerlingen, ongeveer twee
honderd, een plaats vond.
Hierdoor ontstond zoveel plaatsings-
motreltfkheid op de plaatselijke Am
bachtsschool. dat zelfs de eerste-jaars-
leerlinoen van deze cursussen zonder
de gebruikelijke tests werden toegela
ten.
Het is n-1. een goede gewoonte aan
de Ambachtsschool ie testen voor een
bepaald beroep, teneinde teleurctel'ingen
bi de toekomst te voorkomen. Hetzelf
de beginsel kent de H B-S., het Gym
nasium enz. Enige leerlingen werd een
andere keuze geadviseerd en een der
gelijk advies Is slechts een bewijs van
onderwijsbekwaaniheid.
De Ambachtsschool heeft dus geen
-leerlingen geweigerd, doch, integen
deel, zonder de gebruikelijke reserves
opgenomen. Hoe deze feiten te rij
men zijn met de in de raad gemaakte
onerkingen is ons voorlopig een raad
sel.
Maar een tweede mogelijkheid zou
kunnen opdoemen. Bijv. over twee jaar
Is de bestaande Ambachtsschool niet
meer In staat het dan te verwachten
aantal leerlingen op te vangen. Ook dit
Is zeer onwaarschtjn'ijk, daar dan fci
eerste instantie het normale principe
der toelatingstest opnieuw zou kunnen
worden ingevoerd- Zijn wij goed inge
licht don heeft n.1. de methode „elke
leerling die zich opgeeft krijgt een
plaats" •reeds geleid tot achteruitgang
var het gemiddelde eerste-klasse-peil.
Maar er Is een opval'ende reden die
elk denkbeeld van overbelasting duide
lijk als absurd bestempelt, n.1. de bin
nenkort te verwachten k. K- Ambacht
school te Beverwijk. Deze nieuwe R.K.
P~ -y*—'zal ongeveer 125 leer
lingen opnemen, die thans de Ambachts
school te Bergen bezoeken. Leerlin
gen uit Uitgeest Castricum en andere
plaatsen.
Het komt er dus op neer, dat na de
„aderlating" van 209 leerlingen naar
Schagen, nogmaals een 125 leerlingen
de school zuilen verlaten. Dit betekent
een verlichting van ruim 200 leerlin
gen, een aantal dat in grootte vermoe
delijk het aantal katholieke leerlin
gen, dat thans de school bezoekt, over
treft.
Behalve deze reeds ruimschoots vol
doende „aderlatingen", die zelfs de
achoo! met een zekere ontvolking drei
gen, komt nog uitbreiding van de op
leiding tot elect.-iclen aan de Amb.
school te Hoorn, hetgeen eveneens tot
vermindering van het leerlingenaantal
fa Alkmaar zal lelden.
We geloven dat deze zeer duidelijke
djfers. die vermoedelijk nog aan de la
ge kant zijn, wel de onhoudbaarheid
vSh de opvatting als zouden er leer
lingen worden geweigerd, weerleggen.
De raad, die, zoals wij reeds opmerk
ten, zich nog slechts oppervlakkig met
de kwestie bezig hield, heeft ook voor
bij gezien, dat het Departement ia sa
menwerking met de Gew. Arb. Bureaux
vas'^stck, aan welke categorie vakmen
sen in de toekomst behoefte zal zijn.
Men leert namelijk een beroep om het
ui', te oefenen, niet om het blote ken
nen alleen. Als men dan weet dat Op
een bevolkingsgroep van ongeveer
100.000 mensen bijv. 25 automonteurs
kunnen warden geplaatst, dan is wel
duidelijk, dat een geforceerde poging
in het verkrijgen van leerlingen voor
het Ambachtsonderwijs alleen maar tot
toekomstige werklozen kan leiden.
Triest voorbeeld leveren de noordel.
provincies, waar het aantal geslaagden
van de MULO-examens slechts voor 10
pet. in het bedrijfsleven konden worden
opgenomen.) Een ander voorbeeld le
veren de banketbakkers- Er is een
merkbare Nijging van leerlingen in dit
vak, zelfs zo sterk, dat van officiële
zijde reeds gewaarschuwd is vooreen
„te veel". Als de conjunctuur maar eni
germate terugloopt, en cfit wordt alge
meen verwacht, is er voor deze jongens
in de toekomst geen plaats. Het is dan
ook reeds de vraag of de bestaande
Ambachtsschool, waarbij dan nog de
nieuwe school in Schagen kwam. de R.
K. School in Beverwijk en de binnen
kort te openen R- K. Ambachtsschool
nabij Enkhuizen, niet een veel te groot
kwantum leerlingen zullen afleveren.
Maar deze vraagstukken raken in
1 1 'i
Hoofdzaak het\'algemeen éconbmisch t?c"!
ieidf en zullen wel elders ter/discussie|
komen: wij wilden slechtso'p^ het.-be-;
staan van het gevaar wijzen. 1
Daarnaast nog een enkele opmerking
over de tendens kinderen direct na Tiet
verlaten van de lagere school naar een
„baas" te sturen en het vakonderwijs
aan de zgn. avondschool over te laten.
Met nadruk moet hiertegen gewaar
schuwd worden, enerzijds krijgen de
kinderen te weinig rust, anderzijds le
ren zü minder, tenslotte wordt de be
staande Ambachtsschool nog meer ont
volkt dan door de opening van de
school te Schagen, de uitbreiding te
Hoorn en de nieuw te bouwen school
in Beverwijk, het geval is en zal zijn.
De bovenstaande feiten, benevens de
duidelijke uitspraak van de directeur
die wij hierboven plaatsten, hebben o.
i de opmerkingen van de verschillende
raadsleden op zijn zachtst gezegd als
„voorbarig uitgedrukt" gekenmerkt. E-
zl,n nimmer leerlingen geweigerd indien
zij aan de minimumeisen van intelligen
tie en aanleg voldeden. Er is ruimte
over en na de opening van de school
te Beverwijk en de verbouwing van de
school te Hoorn zal er nogmaals plaats
vrij komen voor ongeveer 125 leerlin
gen. Gevreesd moet o.i. worden voor
een tekort aan leerlingen, hetgeen zeker
het geval zal zijn als het overblijvende
aantal nog. eens gesplitst zou moeten
worden. Dit zou leraren hun betrekking
kosten en de subsidie voor het bestaan
de Nijverheidsonderwijs verlagen en
tenslotte tot daling van het onderwljs-
peil leiden. Mogen wij hopen dat de
verschillende raadsfracties, die zich zo
eenstemming op het principe der nood
zakelijkheid gesteld hebben, zich gron
dig ia de materie zullen werken en o-
m. aan de hand van het door ons ver
zamelde feiten- en cijfermateriaal tot de
conclusie zullen komen, dat van een
noodxakelijkiieic geen sprake is. Het
komfc ons voor, dat het algemeenbe
lang beter en directer gediend zou wor
den door een poging de' gelden die even
tueel een dergelijke school zou opeisen
te besteden aan een Friese Brug óf
verbetering van de beruchte Spoortun
nel; er zou dan zelfs nog geld over
blijven!
Noord Hollands Noorderkwartier raakt in het nauw. De ogeltfkheden om
nieuwe land- en tuinbouwbedrijven te stichten, zün beperkt, emigratie is
een lapmiddel, dat geen afdoende uitkomst kan brengener is slechts
één mogelijkheid om dc steeds toenemende bevolking van de kop van Noord
Holland een bestaan te geven: industrialisatie.
Maar dan rijzen vele vragen. WaaT zou die industrie komen te staan. Alk
maar natuurlijk. Alkmaar is Immers het verzorgingscentrum van Noord
Holland. Maar waar in Alkmaar? Welke voorzieningen zullen getroffen
moeten worden? Al deze vragen, die van verstrekkend belang zijn voor de
gemeente Alkmaar, zullen beantwoord moeten worden, wil men tot een
aanvaardbaar plan komen. Daarvoor zijn vele gegevens nodig, gegevens, die
verkregen zullen worden door middel van een grote enquete onder de In
drijven te Alkmaar.
Reeds eerder heeft burgemeester Wy
tema over het plan van een enquete
gesproken, doch thans zijn de plan
nen dusdanig gevorderd, da': de uit
voering er van op 8 Maart een aan
vang zal nemen. Vanaf die dabun
zul'en wijksgewijs aan ongevee.* 2300
bedrijven binnen de gemeentelijke
grenzen een formulier krijgen toegezon
den. Dit zal na een week teruggefoaa'd
worden. Op 1 Mei hopen de autoritei
ten alle formulieren weer binnen te heb
ben en kan 'dé bestudering van de al
dus verkregen gegevens beginnen. Al
dit werk zal geschieden door ambtena
ren van dé gemeente, die ambtelijk ver
plicht zijn de gegevens vertrouwe'ijk te
behandelen. Bij het enquete-formulier is
een brief ingesloten van burgemeester
en wethouders, waarin ten overvloede
gezegd wordt, dat van alle feiten die
in het formulier staan. uitsluitend ver-
MAANDOVERZICHT
NUTSSPAARBANK.
In de loop der maand Februari werd
op de spaarbankboekjes ingelegd f
440.856.82 (v.j. f 398.019.65) en terug
betaald f 274.481D.82 <V:j. f 242.277.98)
alzo meer ingelegd dan terugbetaald
f 166.375.— (vj. f 155.741.67)
Het aan inleggers verschuldigde ka
pitaal bij de aanvang van het jaar
f 11.472.870.05 bedraagt thans f
11.789.104.47 (v.j. f 11.170.731.13)
Het aantal in de loop van Februari
nieuw uitgegeven boekjes bedraagt 181
(v. .j. 386. waaronder 181 voor op
school sparende kinderen). Ingetrok
ken werden 103 (v.j. 83) boekjes.
Het aantal in omloop zijnde boekjes
bij de aanvang van het jaar 27.774 be
draaqt thans f 27.941 (v.j. 26.845).
Van dit aantal behoren 17833 (v.j.
17301) aan personen of instellingen te
Alkmaar gevestigd; 6641 (vj. 6309)
aan personen of instellingen elders ge
vestigd en 3467 (v.j. 3235) aan school
spaarders.
Onder de in Februari nieuw uitgege
ven boekjes zijn begrepen 32 (v.j. 26)
boekjes voor pasgeborenen (op deze
boekjes plaatst de Spaarbank een eer
ste inleg van f 1.—)
In Februari bedroeg het aantal, pos
sten van inleg 3365 (v.j. 3684, waaron
der 767 voor op school sparende kin
deren), dat van terugbetaling 1616
(v...j 1496) tezamen 4981 (vj. 5180).
De lediging in de loop der maand Fe
bruari van 649 (v.j. 475) spaarbusjes
leverde een bedrag van f 9179,07 (v.J.
f 7837,25) aan kleine besparingen op.
Het aantal in omloop zqnde busjes
bij de aanvang van het jaar 5200, be
draagt thans 5364 (v.j. 4761).
trouwelijk gebruik gemaakt zal w-rden.
Met vele instellingen is overleg ge-
p'eegd over deze enquete. Zowel de
Kamer van Koophandel als het Ge
westelijk Arbeidsbureau en de Econo
misch -technische dienst waren in het'
oveneg betrokken. De A'kmaarse mid-
denstr-dsverenigingen hebben tijdens
een bespreking grote bereidwilligheid
ter> toon gespreid. De enquete is opge
steld door ambtenaren van de Provin
ciale Staten. De uitvoering is in han
den van de ambtenaren van de gemeen
te-secretarie.
Het is een hoogst belangrijke stap
op het pad van een weloverwogen
industrialisatieplau, dat een op'os-
sing zal moeten geven aan het grote
overschot aan arbeidskrachten, dat
het Noorderkwartier te wachten
staa':. De uitvoering van stedebouw-
kundige plannen hangt er van af.
Grote bedrijven zu'Ien ge-investeerd
moeten worden, bedragen, die lange
tijd geen rente zullen opleveren en
die dc gemeentelijke schu'deri aan
zienlijk zullen verhogen. Het komen
de geslacht zal mede de lasten 'tel
dragen krijgen van de uitgaven, die'
voor een eventuele industrialisatie;
gemoeid zullen zijn. Het gemeente
bestuur is zich van de ernst van dit
vraagstuk bewust geweest en heeft
daarom een beroep Op dë provinciale
ambtenaren gedaan, die de zekerste
weg gekozen hebben-
De vragenlijst is in gedeelten ge
splitst historische achtergrond van dc
Alkmaarse bedrijven, uitbreidingsmoge
lijkheden, omvang var. afzetgebied, In
vloed van de kaasmarkt, samenstelling
en herkomst van personeel, al deze za
ken zullen onderzocht worden. Ten-
minsteindien de hoofden der
bedrijven een juist antwoord zullen ge
ven op de vragen, iets, waaraan wij
overigens niet twijfelen.Alkmaar staat
op het spel!
NIEUWS VAN DE HOCKEYERS
Afgelopen Zondag hebben Heren. I
het goed gedaan en als de komende
wedstrijd tegen Adelborsten wordt ge
wonnen is er een behoorlijke kans uit
ch gevaarlijke zone te verdwijnen.
Ons Hockey-nieuws is voor ditmaal
met deze korte mededeling reeds beëin
digd, daar de andere vastgestelde wed-:
strijden verleden Zondag n.1. werden
afgelat: en voor Zondag slechts de
belangrijke wedstrijd, die wij hierboven
vermeldden, op het programma van A.
M.H.C. staat.
HARMONIE
JEANNE D'ARC
Victor Fleming heeft het toneelstuk
van Maxwell Anderson, „Jeanne van
Loraine", verfilmd en die verfilming
schijnt een aardig sommetje gekost te
hebben: dat is wel te begrijpen, want
de film duurt twee uur en het is alle
maal in kleuren. Victor Fleing heetf
zijn best gedaan en de harnassen van
de ridders glanzen prachtig, de vaan
dels wapperen fier in de zon van tech
nicolor en er wordt een stad bestormd
hetgeen natuurlijk een heleboel tijd
en geld kost.
'Maar hoe mooi dat ook allemaal zijn
moge, hoe fraai die harnassen ook
glimmen, hoe helder de technicolor
hemel, hoe groots opgezet ook, hoe
duur het geweest oge zijn-wijlen Vic
tor Fleing heeft iets vergeten. Hij heeft
,er niet aan gedacht een oplossing te
geven van de geestesgesteldheid van
het eisje Jeanna. En daarom heeft
hij het verhaal bedolven onder heel
mooie kleuren en heeft hij vele goe
de of boze mensen in haar omgeving
n -e-eezét. Daarom moést hij het lief
lijke kopje van Ingrid Bergman in de
hoofdtrol hebben het is een leeg doel
loos verhaal geworden, fraai opge
smukt, maar leeg, hopeloos leeg.
Niemand, die deze fi'm gezien heeft is
iets wijzer geworden over het raadsel
van het boerenmeisje, dat zich gedron
gen voelt voor Frankriiks grootheid te
strijden, niemand heeft ook een in
druk gekergen van de krachten, die
in die tijd werkten. Wij zien een zwak
ke willoze Dauphin een zéér zwarte
bisschop, die haar op de brandstapel
helpt; maar wij begrijpen niet waarom
dl H'sw'hón zo zwa-f is. Deoeen. die be
langstelt iri de qeschiedénis van de
film- herinnert zich misschien een an
dere verfilming van eenzelfde verhaal
eze, van Deense kunsten-ar reyer, was
koel, stü. faar had Iets te zeggen. En
wijlen Victor Flem-ng -had niets te zeg
En daarom maakte hij Jeanne
d'Arc.
ABT.
ERESCHULD
Een oeïieraa' wo.-dt beschuldigd van
verraad. Tijdens zijn proces sterft hij
echter, zodat een smet op zijn naam
k« nt te nisten. Znn twee zoons ver-
e" ren gelukkig na Veel vechtpartijen
-T*e smet van zijn naam en ontdekken
dat een bende het verraad gepleegd
h"ei" Dat is de ..Ereschuld" die Vic
tor Mature deze week in Cinema af
lost. Hij doet het aardig: niet alleen
kan hij goed vechten, maar hij laat
zijn toeschouwers noq wat in spanning
zitten op dc koop toe. Maar veel bij
zonders is het niet, deze ereschuld,
het is meer schuld, dan eer.
CINEMA
DE DRIE MUSKETIERS
„De drie musketiers" is het kennelijk
nogal goed beva'Jen in dc kaasstad. Zij
blijven tenminste nog een tweede week
binnen onze muren, zodat de Afkmaar-
dets, die het vorige week verzuimd
hebben, alsnog het avontuurlijke leven
van de drie beren kunnen aanschou
wen.
VICTORIA
HET TIJGERMEISJE
Het is zoals gewoonlijk weer een
spannend en boeiend relaas, dat in het
A B.T. vertoond wordt. Dfiaal Is bet
„Het Tijgermeisje", waarvan deze week
het eerste gedeelte vertoond wordt, dat
draagt de lugube.-e naam „De kerker
des doods".
Het tijgermeisje blijk'; een dochter
van een millionair. Zij is op jeugdige
leeftijd door een vliegtuigongeluk mid
den tussen een wilde stam terech'; ge
komen. Daar is zij opgevoed, onwetend
van de enorme erfenis, die haar te wach
ten staa':. Maar er komen boze man
nen, die vechten om boortorens en olie
en die het gemunt hebben op het enor
me kapitaal, dat maar te wachten ligt
en natuurlijk hoe langer hoe groter
wordt
Er gebeuren allemaal spannende din
gen in deze film; reden waarom de toe
schouwers Imar best zul'en waarderen.
Er draait nog een andere film: Ne-
vada City, waarin de bekende Roy
Rogers en de oude Gaboy Hayes de
hoofdrollen spelen.
BIOSCOOP DE RUS, BERGEN
Tot en met Zondag loopt in de Rus.
een machtig filmwerk Over het leven
van de Britse troepen in India van voor
50 jaar geleden.
In Gunga Din. zijn vter sterren bi)
elkaar gebracht, die het oasfcerfe'ijke
gedicht van Rudyard Kipling weer doen
herleven. Cary Grant, Victor McLag'en
Douglas Fairbanks Jr en de aantrekke
lfjke Joan Fontaine. In deze film wordï
de wanhopige strijd der Britten tegen
de Thugs, fanatieke inboorlingen dia
voor hun godsdienst moorden door wof
gen, weergegeven. Door een Inboorling
waterdragers heldenmoed wordt een
geheel regiment van een zekere onder
gang gered. Gunga Din, de waterdra
ger, wordt prachtig gespeeld door Sara
faffe, een inlander van India. Maar ook
de drie Britse sergeants Cu?:es, Mac
Cherncy en Ballar.tine laten U lachen,
maar ook in spanning zitten. Door dfï
alles is een liefdesgeschcidenis geweven
die deze film tot een sensationele ge
schiedenis maakt, die zich tegen de
maje^:ueuze en schilderachtige achter
grond van het HUnalaya-gebergte af-
SfEeR. 14 jaar.
Tot en met Woensdag loopt een hu
moristische detectivefilm aaar een boek
van Leslie Charteris. „De Saint in Lon
'-n", Srnio.r T'-Vn De Grint lij,
strijd aan tegen de onderwereld door 'n
tip van de geheime dienst. Het gaat
hier om een miHiOen pond sterling.
Hierbij heeft hij de hulp van een Ame
rikgans meisje Penny (Sally Gray) en
•s Scotland Yard te vlug af. Hij is
het ,die tenslotte de bende. In het huis
van Lang, een internationale oplichter,
met het geld te pakken krijgt. Een film
voor liefhebbers van detective-verhalen
18 jaar.
Dr. Garmt Stuiveling
Vrijdagavond waren vele leerlingen van de hoogste klassen van de Alk
maarse Middelbare Schoen in de Aula van het Gymnasium bijeer, waar dr
Garmt Stuiveling in het kader van deoe Boekenweek een inleiding hield
over „He: Nederlandse Proza sedert de ooriog". Behalye de leerlingen waren
ook vele leraren aanwezig, om de inleiding van de bekende radiospreker bij
ie wqnen.
De leerlingen hebben zeker geen s!
echte keus gedaan, toen ze dr Stuiveling
kozen pit de grote verscheidenheid var,
sprekers en spreeksters, die voor deze
avond beschikbaar waren. Van begin t
ot einde wist de inleider de aanwezigen
te boeien met zijn duidelijke uiteenzetti
ng over de verschillende auteurs, die
in de na-oorlogse tijd Op de voorgrond
treden.
Spreker begon met éen kort over
zicht van 'de litteratuur, zoals deze voor
de oorlog was. Waren er in de (win
tiger jaren een vijftal groeperingen, die
elk een bepaaïd tijdschrif; als middel
punt hadden en dié meestal principieel
tegen elkaar waren, op grond van hun
geloofs of politieke overtuiging, in de
dertiger jaren, me'; crisis en Nazi over
heersing ia Duitsland, verflauwden deze
scheidingen en werd de dreigende oor
log oorzaak, dat de nieuwe generatie
het niet zozeer zocht op gc'oofs- of
politiek terrein, maar zich meer op he*
standpunt ..De kunst voor de kunst"
s'elde.
Tijdens de, oorlog met bezettingen
„Kulturkammer" was voor de meeste
auteurs de enige mogc'ijkheid om hun
werk te publiceren het oprichten van
en illegaal tijdschrif:. dat. bij gebrek
aan vrije, en gezonde critiek echter
maar al te vaak geen enkel houvas*
had.
Tengevolge hiervan was na de oor
'og bij velen het gevoel voor verhou
dingen verdwenen en de litteraire - tijd
Ter gelegenheid van de Dies Nata'js
der Universiteit speelde het Leidse Stu
denten Toneel begin Februari een door
Valentine Kataev geschreven Russische
klucht: de Quadratuur van de cirkel.
Hef: oogstte zulk een overweldigend suc
ces bij de oud-alumni, waaronder ook
Hare Majesteit Koningin Juliana, dat het
gezelschap besloot een tournee te maken,
om ook buiten Leiden velen te laten
genieten van dit kostelijke stuk. waar
van de pers onder nteer getuigde: „de
dialoog is zo geestig en zo doorspekt
ran een innemende luchthartigheid, dat
«nen als ontwapend zich laat meevoeren
met de stroom van lichte en luchtige
boert en oprecht geniet van deze volle
dige ontspanning zonder enige inspan
ning", terwijl het Handelsblad het spel
beoordeelt als ontwapenend natuurlijk
en geestdrifitg" en de strenge Rotter
dammer zonder enige restrictie durf',
verklaren, dat de hoofdrollen in goede
handen zijn.
Maar niet alleen Uw (en hun eigen)
amusement is het doel van deze tour
nee, want de studenten, die uit pure
liefhebberij spelen, zullen de baten ten
goede komen laten aan het Nederlandse
Studenten Sanatorium. In de grote stu
denten gemeenschap komen jaarlijks ca.
100 nieuwe gevallen van actieve tuber
cylose voor en het Studenten Sanato
rium telt nOg slechts achtien bedden.
Gelukkig is kot'; geleden een begin ge
maakt met de bouw van een sanato
rium voor 80 patiënten. Immers, steeds
meer blijkt van welk een eminent be
lang het voor een spoedig herstel is
de patiënten, zodra en voorzover dit
medisch verantwoord is, bezig te laten
zijn met iets dat hun volle interesse
heeft. Voor onze studenten: dc studie.
Dit is alleen goed te verwezenlijken
wanneer alle studènten te samen wor
den verpleegd. In het Studenten Sana
torlum is een algemene studieleiding,
worden lezingen gehouden, is een prach
tige bibliotheek en de studenten hebben
er een makkelijker contact met de do
centen van hun Universiteit. Tot voor
kort werden reeds twintig tenlamina en
één examen in het sanatorium afgelegd.
U kunt zich wel indenken, welk een
voldoening dit deze langdurige zieken
gééft, nog afgezien van de belangrijke
tljdwjnst. Door de bijzondere eisen, die
dit allés aaq de accommodatie stelt, is
voor deze nieuwbouw veel geld nodig
Schrikt u echter niet, de prijzen van
deze voortelling zijn zeer bescheiden
gehouden.
Zo zal., dan AJkmaar op Maandag 13
Maart deze frisse energieke troep Leid
se Studenten, reizend met hun zelf ge
maakte decors op een open vrachi
auto, binnen haar walkn zien optreden
Laat deze zelden geboden gelegenheid
te genieten van de tintelende opge
wektheid, die de bloem van Neder
lands jeugd, de tijden ten spijt, onver
woestbaar in Zich draagt, niet aan U
voorbijgaan.
Ónderstaanden bevelen dit stuk mé:
alle warmte bij U aan:
Mr Dr H. J. Wytema
Dr W. Huygens
J. Kalff
Mr A. D. van Regteren Altena
Mr J-. C. V. Meischkc
Mr F. G. G: Hamburger
j H H. C- Vrijman
Ds J H. Klein Wassink
H. Ringers
Mr F. A. Josephus Jf'.ta
J. F. Ie Blansch
F. L. Driessen
schriften waren dan ook talloos. Uitge
sproken richtingen en leidinggevende
oladen ontbraken echter gehce. en aan
deze toestand is, ondanks de fusies van
vele van de tijdschriften, geen veran
dering gekomen.
Al is er d&n op het ogenblik geen
sprake van speciale stremingen in de
litteratuur, toch zijn er enige soorten,
die 'reeds voor de oorlog voorkwamen,
maar die na de bevrijding in sterkere
mate op de voorgrond zijn getreden.
In een tijd vol spanning, zoals die er
rreds voor de oor og was, grijpen au-
«urs vaak terug naar het yerleden o;n
daarin een onderwerp te zoeken, dat on
geve^r Overeenkomt met het probleem
waan ze indetegenwoordige ':jjd uiee
te maken hebben. Hierdoor ontstaan de
historische romans en net is duidelijk,
da'; de oorlog- genoeg stof heeft gebo-
der om dit soort romans te maken.
Uit de aard der zaak konden deze
pas na de bevrijding worden gepub.i-
ceerd.
Gelijk met de historische roman vin
den we practisch altijd de humoristl-
ïche novelle. Dit is ook verklaarbaar»
want beiden komen voort uit hetzelfde
probleem. A'leen zoekt de humoristische
auteur het piet in het verleden, maar
maakt hij een sa'rire of een parodie
«p het heden-
Ook deze novellen vond men reeds
voor de oor'og, maar ook'zij kwamétt
ia sterkere mate terug.
De jongere schrijvers tonen ech'ter
:Aetzo sterk hün voorliefde voor eèri
bepaalde vorm en, daarom is het niet
makkelijk een overzicht te gevea van
wat er alzo in de Nederlandse littera
tuur gebeurt, temeer daar et- op het
ogenblik weer meer dan 500 oorspron
kelijke Nederlandse romans per jaar
verschijnen.
Tot de mees: besproken boeken be
hoort echter wel „Eenzaam avontuur*
van Anna BLmun, hetgeen echter ver
oorzaakt wordt, doordat er zinsneden
in voorkomen, die openhartiger zijn
over sommige menselijke verhoudingen,
dan in Nederland gebruikelijk was.
Het is ons niet mogelijk om nog die
oer in te gaan op hetgeen dr Stuiveling
deze avond vertelde. Spreker besloot
zijn inleiding mét te zeggen, dat het
niet onmogelijk was, dat op een gege
ven moment de stromingen weer duide
lijk naar voren komen en daardoor een
einde komt aan de enigszins verwarde
toestand van het ogenblik.
Na een korte pauze was er nog ge
legenheid tot het stellen van vragen,
waarna de bijeenkomst werd gesloten.
ZONDAGSDIENSTEN
De Zondagsdienst voer doktoren
wOrdt waargenomen door de doktoren
Grans—Bergen, tel. 2294, en Maats. tel.
2387.
De Zondagsdienst voor apothekers
is in handen van B. H, Schouten.
Enunastraat 47. Deze apotheek heeft
de komende week nachtdienst
vtilingi
i
ark ten
WAKMENHU1ZEN
3000 kg peen II 21—21.10; III 18.60
7200 kg gele kool 25.10-27.10; 72000
kg rode koo! '615.40-
