DE 'NEDERLANDSCHE ARBEIDSDIENST ER Ulll „Noorderkwartier" DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER Tweede blad HOE ZIE! EEN MOEILIJK PUNT: Woensdag 12 November 1941 MET oogen, waarin kennelijk de vraag tin telde „wat is dat nu weer voor een uni form?" bekeek het publiek de kleeding van <te leiders van den Nederlamdschen Arbeid6- dienst, die zich hier en daar op straat lieten zien... De meest-krasse veronderstellingen werden geuit. Zoo hoorden we fluisterstemmen over „agrarisch front", waarschijnlijk tengevolge van de beide gekruiste korenaren op onze kraag... We werden voor buitsche militairen gehouden, voor politieke Korpsleden" voor legioenairsLn ieder geval: we waren en bleven een puule! Soms waagde een overmoedige enkeling het ons te vragen, wat deze uniform beduidde...... Soms was iemand zoo slim, om het rood-wit-blauwe cooardetje op onze pet te ontdekken...... We meenden den knoop nu eindelijk maar eens te moeten door hakken en klaarheid te scheppen, zooals we dat reeds deden over doel en werk van onzen Arbeidsdienst! We beginnen om niet verwarrend te werken met de „officieren", thans „lei ders" genoemd. Puzzelen voortaan niet meer noodig JAMOTEEKENEN speelt een rol, zooals men hieronder zal zien. In ons voormalig leger waren de subalterne ran-. gen (2e luitenant, le luitenant, kapitein) te' onderscheiden aan 1, 2 of 3 sterren. De hoofdoffi cieren (majoor, overste, kolonel) droegen achter hun 1, 2 of 3 sterren een gouden balk, soms een De kleur van onze heele uniform, dus broek, jas, overjas, pet en kwartiermuts, is de olijfgroene, dwz. .donkergroene kleur. De rangteekenen zijn aange- bmcht op lapjes „kra^tspiefcels" geheelan van bordeauroode kleur. Deze rangteekeneir bestaan uit geheel gouden kraag. De generaals hadden 4 twee ge ki-u is te gouden korenaren waartusschen zidh sterren en een gouden kartelrand om den de zilveren sterren bevinden, die den rang aangeven; kraag, ook de omlijsting van de wijnroode kraagspiegel MEN heeft om redenen van practisdhen aard ook bij den Arbeidsdienst deze rangtee kenen ingevoerd, ook al is idieel ge zien het principe van een arbeidsdienst dui zendmaal söhooner, dan dat van ge wapenden dienst, hoe mènnelijk overigens ook,Arbeids dienst is vredesdienst, eeredienst aan het volk van de beste soort! De rangteekenen van den Nederlandschen Ar beidsdienst zijn nu de navolgende: Subalterne rangen, „middenkader" genaamd: Adspirant-'hopman: 2 gekr. korenaren met 1 steg Onderhonmaji: 2 gekr. korenaren met 2 st. De emblemen van de onderscheidene leiders- rangen. De verklaring vindt men in den tekst. Onderhopman.: Hopman: 2 gekr. korenaren met 3 st. (<te Hoofdarbeidsleider: 2 gekr. korenaren met 2 sterren en gouden lijst Opperaribeidslelder: 2 gekr. korenaren met 3 sterren en gouden lijst Opperofficieren „Opperkader" genaamd; (de „kraagspiegel" is omlijst door een gouden kartel rand): Generaal-arbeidsleider: 2 gekr. korenaren met 4 sterren, waarvan 2 goud en 2 zilver, met gouden kartelrand Commandant N.A.D.: 2 gekr. korenaren met 4 zilveren sterren en gouden kartelrand Hoofdofficieren hooger "kader" genaamd; „kraagspiegel" is goud omlijst): Arbeidsleider» DE UNIFORMEN EN DE OVERJAS. ER bestaan twee soorten uniformen, name lijk de uniform met revers (zie foto links bovenaan), waarop een koppel, echter wilder schouderriem, gedragen wordt en de nniform met hooggesloten kraag, (foto rechte onder) waarop de schouderriem wél gedragen wordt. Onder de uniformjas van het- reversmodel wor den lichtgrijze overhemden gedragen met een zwarte das. De hooggesloten uniform levert, in deze tijden van zeep- en puntenschaarschte, het voordeel, dat men geen overhemd eronder be hoeft te dragen. De overjas kan op twee manieren gedragen worden, nl. met opengeslagen kraag* en hoog gesloten kraag. De rangteekenen zijn weer op de bekende wijnroode kraagspiegels, nu in driehoeksvorm op de kraagpunten aangebracht. Ook op de pet komen de'beide gekruiste gouden korenaren ybor, waartusschen een rood-wit- blauwe coc arde geborduurd is. Hoofdzaak is en blijft, dat men voortaan weet, dat de olijfgroene uniform, de wijnroode kraag- 2 gekr. korenaren met l.ster en gouden lijst spiegels met de gekruists «gouden karenaren en de groene pet kenteekenen zijn van leiders van den Nederlandschen Arbeidsdienst en dat men zich ook verder eens interesseert voor doel en resultaten van dien Arbeidsdienst, die toch in diépste wezen, speciaal als vredes-schepping, zoo'n schoone, opvoedende, vormende en nut tige strekking heeft. De gelegenheid le hiertoe bijzonder gunstig, daar een tan toonstelling, waarop de Duitsche „Reichsarbei tsdienst" laat zien „hoe het kan worden" en de Nederlandsche Arbeids dienst toont „hoe het hier reeds is" door Neder land reist! Thans is deze tentoonstelling in Leiden te bezichtigen! Later komt zij ook in het Noorden, Oosten en Züiden van ons land. Wij raden U derhalve en ge kunt den raad gemakkelijk opvolgen, want de toegang is vri: BEZOEKT DE TENTOONSTELLING R.A.D.N.A.D.! Belangrijke lezingen voor DE HEER VENEMA SPREEKT OVER DE RUNDERTUB5RCULOSE, IR. RIETSEMA OVER DE SAMENSTELLING VAN DE LAND- EN TUINBOUW- GRONDEN. Nieuw intensief onderzoek naar de gesteldheid van den onder grond in de polders op handen. (Vervolg van het verslag van gisteren.) Naar aanleiding van een korte beschou wing over de grondbelasting ongebouwde landerijen, door den heer G. Nobel, besloot het bestuur van de Vereeniging tot Ontwik keling van den Landbouw in Hollands Noorderkwartier een Studiecommissie - sa men te stellen. Deze zal aan autoriteiten haar zienswijze kenbaar maken en trachten aan te toonen dat de in 1893 vastgestelde be lastbare opbrengst geen basis meer kan vor men voor de thans opgelegde belasting, wel ke in vele gevallen onbillijk is. In de middagvergadering behandelt de hoer Venema het onderwerp: „De bestrijding van de tubercu lose onder het rundvee" en vangt aan met een historisch overzicht vanaf het baanbrekende werk van Koch tot de laatste onderzoekingen. De ziekte heeft onder de veestapel even wel doorgewroet. De verschillende ziektebeel den licht spr. toe. Door de z.g. open lijders af te slachten, hoopte men de ziekte uit te roeien, doch men had verkeerd gezien. Later kwam men tot de conclusie, dat voorzorg de beste'medicijn is en het weerstandsvermogen van-het dier, zooveel mogelijk dient worden opgevoerd. Het is echter de traagheid in da ling van het productieproces, waardoor de ziekte moeilijk te herkennen is. Slechts zeer strenge contröle kan dit bezwaar ondervan gen en de schade van het verlies van tien millioen per jaar opvangen. Ook den mensch dreigen echter gevaren door. de rundertuber kelbacil, 10 van de tuberculose onder vol wassenen en 50 van de kindertuberculoee ontstaat door besmetting van rund op mensch. Het particulier1 initiatief heeft ingegre pen waar de overheid aarzelde, in 1920 kwam de gezondheidsdienst tot stand. Ruim de helft van den veestapel staat thans onder controle, noodig is het dat Alles on der controle komt, omdat bij de minderheid de ziekte voortwoekert. Dwingende maatre gelen zijn noodig, omdat het economische en hygiënische belang te groot is. De over heid zal thans met voor het geheele rijk ge lijkluidende voorschriften moeten komen; voor de financeering ie het logisch dat vee houder en overheid samen de kosten dra gen. b.v. door tiet heffen van hoorhgeld. Spr. acht het mogelijk op energieke wijze door inschakeling der dierenartsen de ziek te aan te pakken. Besloten wordt de rede van den heer Venema te laten drukken. Na een korte gedachten wisseling spreekt de "heer Ir. C. Rietsema over de samenstelling van. de land en tulnbouwgronden. Spr. vangt aan met op te merken dat men maar weinig weet van den landbouw van de jaren voor 1300, alleen dat de Westlrie- zen een volk waren van boeren, landbou wers en visschers. Grootgrondbezit kende men niet, het volk maakte in al zijn gele dingen de conjunctuurschommelingen mee. Aan de hand van kaarten gaat spr. dan de verandering in de bodembegroeiing en de landaanwinning in den loop der eeuwen na, wijst er op, dat hier en daar nog over blijfselen uit ouden tijd zijn gevonden, als vikinggraven en paalwegen. Boeken van havenmeesters en keurboeken geven eenige inlichtingen over de bodemproducten, reeds in de 15e eeuw exporteerde men uien en kool naar Engeland. Hier en daan bijv. in de buurt van Hoorn deed men aan vetwei- derij, reeds kwam 'de schapenteelt op Texel voor, in de Sdhager Kogge was de landbouw reeds van eenige beteekenis. niet van veel, omdat de overstroomingen de oogst te on gewis maakten. Akkerbouw werd uitge- oejpnd op baggerstrooken, zoo ontstond b.v. Zc. C. Rietsema. {chdhé archief) Hoe te bouwen zonder het landschaps- schoon al te veel te vernielen DE VOORMALIGE GEMEENTEBESTUREN HADDEN DE ZAAK AL BIJNA IN KANNEN EN KRUIKEN. Eenigen tiid geleden namen enkele bla den. waaronder ook het onze. een bijdrage op over een uitbreidingsplan' te Zuidschar- woude. Van andere zijde vernamen wij hier over" thans o.m. het volgende: Voor Noordscharwoude en Broek op Lan- gendijk waren de .door de voormalige ge meenteraden vastgestelde uitbreidingsplan nen door de hoogere instantie goedgekeurd, zoodat men daar precies wist. waaraan men zich had te houden bij nieuw te bou wen perceelen. In Oudkarspel en Zuidschar- wóude waren de uitbreidingsplannen door B. en W. in zooverre voorbereid, dat ze weldra aan den gemeenteraad ter goed keuring konden worden aangeboden, wat ongetwijfeld zou zijn geschied, als intus- echen niet bekend was geworden, dat de Lange dijker gemeenten zou den worden vereenigd. Hetheeft bij de oud-bestuurders van Zuidscharwoude wel wat kwaad bloed ge zet te moeten lezen dat' zij min of meer in gebreke zouden zijn gebleven De zaak werd wel wat al te simplistisch voorge steld. een plan werd ontworpen als gold het de eenvoudigste kwestie der wereld. Zoo was het niet Een erkend deskundige, de heer Wichert Bruin, verklaarde voor een moeilijk vraagstuk te staan. Wat daar intusschen ook van zij, de gemeentebesturen waren er destijds attent op gemaakt, dat een uitbreidingsplan moest worden vastgesteld. Waar Langedijk toen 4 gemeenten telde, was iedere gemeente daarbij op zich zelf aangewezen. Men zou het plan van uitbreiding ongetwijfeld ge makkelijker hebben kunpen opzetten, als één gemeente Langedijk voor die taak was gesteld 'dan wanneer ieder der 4 gemeen ten aan zijn eigen grenzen was gebonden. Er moest nu geroeid worden met de riemen, die men bad. Broek op Lan&endijk en 'N'oordscharwoude voelden wel het meest de urgentie voor uitbreiding; in beide gemeen ten toch is een groote groentenveiling ge vestigd, waar de betrokkenen bij de veilin gen. personeel, transportarbeiders, kooplie den. die er eiken dag mee te maken heb- bén, er ontegenzeggelijk de voorkeur aan gaven, zich liefst zoo dicht mogelijk bij die veilingen metterwoon te vestigen. In die gemeenten werd dan ook het meest ge bouwd. al kreeg Oudjlar&pel er. ook zijn deel van door nieuwbouw aan den Laan- weg. die echter geografisch nog beter bij Noordscharwoude paste. Onder die omstandigheden is voor uitbreiding in Zuidscharwoude en Oud- karspel niet die urgentie gevoeld als ln de béide andere gemeenten. De de Langedijk. Van zeer groot belang voor den landbouw in Noordholland is natuurlijk de uitvinding van den windwatermolen ge weest, al was de werking daarvan Int. den beginne nog primitief. Omstreeks 1700 is men begonnen de plassen droog te malen, van dien datum af veranderde het land bouwkundig beeld .volkomen. De teelt van koolzaad nam zeer toe, doch toen dit zaad door het gebruik van andere dan daaruit geslagen oliën, iqi belangrijkheid afnam, verdween dit weer en hield men in de droogmakerijen in hoofdzaak weidebedrij- ven. Uitvoerig staat spr. bij de geschiede nis der droogmakerijen stil, om dan de be kende ontwikkeling van den tuinbouw on der de loüpe te nemen. Jarenlang stond de landbouw op het doode punt, eerst tegen 1800 kwam er meer belangstelling voor de landbouwkundige vraagstukken, er kramen landbouwmethoden, de groote stoot kwam in de 19e eeuw. Napoleon leidde de actie in, dbor hét aanleggen van verkeerswegen, omstreeks 1850 nam deze aanleg een grooter vlucht, er kwamen straatwegen en spoor lijnen, het platteland was uit zijn iso lement verlost, de groote handel in tuinbouwproducten be gon. Waard en Groet, Anna Paulowna en de IJpolders vielen droog en werdén groote akkerbouwpolders, omdat terstond het ver- keeravraagstuk werd opgelost. Een betere bemalingstechniek ontstond, men kreeg nieuwe inzichten in de bemestingsleer; de kunstmest en groenbemesting deden hun- intrede, de akkerbouw ging daardoor do- mineeren en specialiseerde zich, de intensi viteit van den tuinbouw nam toe. Spr. juicht niet in alle opzichten deze intensiviteit van den tuinbouw toe, er ontstonden problemen van draaihartig- heid en goede pootaardappelen. Spr. voorziet ook hier dwingende maatrege len om ziektevrij pootgoed te krijgen. Hierna behandelt spr. de grondsoorten, eveneens aan de hand van zeer overzichtelij ke kaarten, onderdeelen van de groote bo- demkundige kaart door den spreker ontwor pen. Als bijzonderheid noemt spr. o.a. het hooge humuegehalte in de lichte grond van den polder Zijpe, ontstaan door infiltratie en hooge waterstanden. Spr. deelt mede dat een hernieuwd intensief onderzoek naar de gesteldheid van den ondergrond in de pol ders tot op een diepte van 3 meter zal wor- dèh ingesteld. Nadat o.a. nog gewezen is op het feit dat ook de veepest oorzaak is geweest van veel omzetting van weidebedrijf tot akkerbouw bedrijf in de omgeving van Alkmaar, wordt de gebruikelijke rondvraag gehouden, waar na sluiting met dank aan de sprekers volgt. Voorzitter laat bij zijn aftreden niet na de vereeniging alle goeds te wenschen. gtfng van zaken in den tuinbouw is ook de laatste 10 A 15 jaar niet van dien aard geweest, dat er tuinders'be- drijven konden worden gesticht, waar men in Oudkarspel en Zuidscharwoude toch het meest op aangewezen zou zijn geweest De nijper op den staa: Op aandrang van hoogerhand moeste ten slotte wel uitbreidingsplannen wordt x ontworpen, wat dan ook is geschied. Do< het nieuwe gemeentebestuur van Langedy zal dus nog uitvoering moeten worden ge geven ten aanzien van de ontwerpen va Oudkarspel cn .Zuidscharwoude. D®6 arbeid zal wel niet zoo lastig zijn, want, als we goed rijn ingelicht hadden B. en W. van Oudkarspel alles op „een oor na gevild" en ook voor Zuidsofa arwou de, zoo mag men verwachten, zal dankbaar gebruik worden gemaakt van het reeds verrichte voorberei dende werk. Het uitbreidingsplan van Oud karspel ligt ter. visie, zoadat insiders kun-' nen nagaan, in hoeverre er wijziging in hè# ontwerp is aangebracht. Verwacht mag worden, dat, ook voor Zuidscharwoude binnen niet al te langen tijd eentzelfde pro cedure-zal .volgen. Men wqet dan in de heele» „stad" Langedijk, waar nien aan toe is, en het bouwen kan beginnen. Op ouden grondslag* Uit den loop va* deze zaak hebben zij* die een en ander hebben gevolgd, kunnen opmaken, dat deze uitbreidingsplannen zijn opgezet in den tijd. toen er nog 4 gemeenten waren. De vraag rijst, of een en ander er aqders bad uitgezien, als. deze plannen waren ontworpen op den grond slag van één gemeente.' We zouden die vraag niet bevestigend durven beantwoor den. doch het komt ons voor. dat. bij meer armslag, er toch wel iets tot stand zou kunnen worden gebracht, dat zijn voor- deelen had boven datgene, wat moest worden ontwerpen in het keurslijf, waar^ in ieder der 4 gemeenten zich nu toch moeilijk vrij kon bewegen. ,Het zou ongetwij feld een moeilijke opdracht blijken van Langedijk, dat in rechte lijn aan weers zijden van een smalle straat is- gebouwd met daarachter de „eilanden", waar zon der eenige regelmaat soms woningen wer den neergeplakt. iets moois te maken. Daartoe zou volgens het oordeel van des* kondigen een radicaal -ingrijpen noodig zijn. Zooals de uitbreiding nu geschiedt, zullen we, dunkt ons. maar weinig voor uitgaan, wat „steden"-sChoon betreft. Ge lukkig, dat voor den vreemdeling nog al tijd het aantrekkelijke blijft, dat gelegen is in het schoons' en bekoorlijks*, dat ligt op gesloten in het land der duizend eilanden. Evenmin als een profeet in zijn eigefi land wordt geëerd, zoo zien de inwoners van een bepaald ge>ied ook niet het eigenaar dige. dat wèl aan den vreemdeling opvalt. Maar toch zou het geen overbodige, weelde zijn, te midden dan van wat het eilanden* rijk al aan aantrekkelijks biedt, ook het oog, zoowel van den inwoner als' van deni vreemdeling, nog wat te genieten te kun nen geven'van ander natuur- en steden schoon! HEER-HÜGOWAARD TAB WE IN BESLAG GENOMEN. Door controleurs van de C. C. C. D. werd de heer W., alhier aangehouden, toen hij1 vorige week op z'n.fiets 20 pond tarwe ver voerde, die niet door een vervoerbewijs ge dekt was. De tarwe is in beslag genomen, terwijl het gebruikelijke bonnetje volgde. GOED AFGELOOPEN. Maandagmiddag stak het twaalfjarig zoon tje van den heer B. nabij den Basserweg plots den weg over, terwijl een luxe uto na derde. Het knaapje kwam onder den auto te recht en werd bij den heer Pluister binnen gedragen. Nadat de verwonding aan het hoofd verbonden was, kon vervoer naar de ouderlijke woning plaats vinden. Naar men ons mededeelde, gaat de be stuurder in deze geheel vrij uit. ADVIESCOMMISSIE VOOR STEUN REGELING. De nieuw gevormde gemeentelijke conïmis- missie van advies inzake-de steunregeling .voor kleine grondgebruikers, is als volgt sa mengesteld: P. Tromp, wethouder, voorzit ter; J. Geusebroek, secretaris; K. Wage naar (vertegenwoordiger werkgeversorgani saties) en M. Kuiper (vertegenwoordiger werknemersorganisaties), leden. W1ER1NGEN SCHOOLTIJDEN. Met het oog op licht- en brandbesparmg zullen leerlingen der O. L. Scholen in deze gemeente gedurende de maanden Novem ber Lm. Februari op Zaterdag vrijaf heb ben. Hüerdoor vervalt gedurende dat tijd vak de vrije Woensdagmiddag. Bovendien zijn de schooltijden eenigszins gewijzigd en begint de school in Nov. Febr. om 9.15 uur en in Dec.Jan. om 9.30 uur. De middagpauze is l.vjn. (hiermede eenigszins verkort. POLITIE. Verloren: Een paar bruine kinderwantjes met wit randje en een blauw met rood ge kleurde kinderwant. Inlichtingen gemeentebode. HOOGWOUD Sport 2V.C.L. V.C.L. 2N.N. 2. 3—2 1—8 Gedurdnde een poos' treedt V.C.L. krachtig op, doch de aanhoudende .aanvallen'stran den'op de S. achterhoede, 'die met den doel- verdediger een safe trio vormt. Wannéér S. het spel overneemt, is zij aan vankelijk onfortuinlijk, doch voor de rust heeft zij toch de leiding genomen. In het tweede gedeelte gaat V.C.L. weet tot een offensief over en weet gelijk te ma ken. V.C.L. blijft onder, de rook van het S. doel. In een goed mo'mcnt'plaatst V.C.L. het' tweede goaltje in het S. net. S. keert de rol len onderwijl om en nu belandt het leder in het V.C.L. doel. Tenslotte moet V.C.L. in zijn gastheeren de meerdere erkennen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Hollands Noorderkwartier | 1941 | | pagina 5