Naar reorganisatie
DE LUCHTROOVERS VAN HOITIKA
Vreemdelingenverkeer
Wat doet U met Kerstmis
Radioprogramma
van het
OP DE VERGADERING VAN V.V.V. IN
NOORDHOLLAND WERPEN DE
GROOTE GEBEURTENISSEN
HUN SCHADUWEN VOORUIT
Gisteren vergaderde de federatie van
V.V.V., in Noordholland te Alkmaar. Toen
de heer Mr. Breebaart de vergadering open
de, kon hij een groot aantal aanwezigen be
groeten. Een bijzonder woord van welkom
richtte hij tot Dr. Groene veld, bestuursraad
van de provincie en tot den burgemeester
.van Alkmaar, Jhr. Mr. v. Kinschot.
Nieuw toegetreden zijn de vereenigingen
.Wijk aan Zee en Midden-Beemster.
Binnengekomen is een schrijven om te ko
men tot samenwerking tusschen de V.V.V.'s
en de Ijsbonden. Hieromtrent wordt mede
gedeeld, dat door de Ijsbonden contact was
gezocht met de A.N.V.V. ten aanzien van
tochten en dergelijke. De Ijsbonden wilden
daarbij de aangelegenheid zoodanig stellen,
dat voor alles wat op hét gebied van het
ijstournée werd gepresteerd, de toestemming
noodig was van de Ijsbonden. Intusschen
waren er verschillende V.V.V.'s, die. sedert
lang hun sporen op het gebied van het ijs-
tourisme hadden verdiend. Men is nu van
meening, dat de Dlaatsèlijke V.V.V.'s niet zel
den met de brokken soms bestaande uit
éen slechte reputatie bleven zitten; deze
V.V.V.'s in elk geval geheel in de aange
legenheid dienden te worden gekend. Van
het bestaande plan bleef zoodoende weinig
over; onder de ingetreden omstandigheden
acht het bestuur zich ven»licht een con
cept-overeenkomst te maken, waarin de
historisch geworden traditie eenigszins werd
vastgelegd. Dit concept schijnt een basis te
vormen, waarop verder kan worden onder
handeld, men is echter nog niet tot definitie
ve afspraken gekomen.
De vergadering gaat met een en ander
accoord.
Door de provincie is een bedirag beschik
baar gesteld voor het vreemdelingenverkeer
in Noord Holland ad f 1800, dat is verdeeld
over de vier afdeelingen en waarvan de fe
deratie f 600 heeft ontvangen. De voorzitter
doet een beroep op den heer Groeneveld om
dit. bedrag in de toekomst te doen groeien.
De heer Westerman deelt mede, dat het
resultaat voor Noord Holland ten aanzien
van dit handboek, feitelijk treurig mag wor
den genoemd. Spr dringt er met kracht op
aan, dat de V.V.V.'s zich in het boek doen
opnemen, waaraan slechts een kostprijs van
f 15 is verbonden.
Er komen verschillende toezeggingen, zoo
dat alles ten slotte voor Noord-Holland ook
In orde schijnt te zullen komen.
Aftredende bestuursledenzijn de heeren
J. J. Dinkelberg en H. C. M. Nijpels. Beiden
zijn herkiesbaar en worden met algemeene
stemmen herkozen.
Begrooting 1942.
Toen deze werd opgemaakt was men ze
ker van een subsidie ad f 600 van de pro
vincie. Intusschen heeft het bestuur later
gemeend de begrooting té moeten opzetten
op grond van de reorganisatie, die te
wachten. In verband daarmee is het pro
vinciaal subsidie' opgevoerd tot f 2700, en
sluit de begrooting met een bedrag aan ont
vangsten en uitgaven ad f 3100. De onkosten
en bureaukosten werden tot dusverre veel
:e laag opgevoerd, omdat de federatie eigen
lijk steeds heeft geprofiteerd van het bureau
en de uitrusting van de afdeeling Alkmaar
De nu opgestelde begrooting is reëel voor
zoover de uitgaven betreft en men moet
trachten daartegenover de noodige inkom
sten te stellen. Het typische van het vreem
delingenverkeer in Nederland is, dat het uit
gaat van particulieren en als gevolg daar
van zijn de kassen veelal heel schraal.
Thans is de aandacht der regeering geval
len op het VVV-werk. Vóór de vrede, die
eenmaal zal komen, moet het vreemdelingen
verkeer opgebouwd zijn.
Opgemerkt wordt dat voor reclame en
propaganda nog steeds niets is uitgetrok
ken en d'at de begrootin«r derhalve, voor
wat de uitgaven betreft, nog steeds enkele
duizenden guldens te laag is Van bestuurs
zijde is men het daarmee eens, men heeft
dezen post echter achterwege gelaten. om
dat de practij'k op dit oogeniblik zoodanig
is, dat er voorloopig vermoedelijk niets van
zou komen.
De heer Klomp wil toch de post propa
ganda verhoogen. Besloten wordt voor dit
doel een pro-onamoriepost op te nemen met
toelichting.
Contactcommissie ter voorbereiding
van een provinciale V.V.V.
Er kan omtrent de structuur van het toe
komstige vreemdelingenverkeer nog weinig
definitiefs worden gezegd, de aangelegen
heid vormt nog een punt van overleg tus
schen het dag. bestuur van de A.N.V.V. en
Arrondissementsrechtbank
te Alkmaar
(Zitting van Dinsdag 25 November.)
De dreigbriefschrijverij
te Schageo
ONDERZOEK NAAR DE GEESTVERMO
GENS VAN DEN VERDACHTE.
De stukken in de zaak tegen J. de M. uit
Schagen, die terecht had gestaan wegens
het schrijven van dreigbrieven aan het
adres van den heer S. Coltof aldaar, zijn
in handen gesteld van den Rechtercom
missaris, daar de Rechtbank een onder
zoek naar verdachte's geestvermogens
wenscheiijk achtte.
Het was gister een roezige ochtend; telkens
weer werd de zitting geschorst, en verscheen
daarna de Rechtbank in een nieuwe samen
stelling, terwijl er tot driemaal toe een zaak
werd behandeld met gesloten deuren en twee
zaken niet tot een einde werden gebracht.
DIEFSTAL OF HELING?
DAAR HEI JE EEN ZALFIE ANi
Op 30 November j.1. had een zekere P. Kr.
uit Den Helder alreeds terecht gestaan. Hem
werd ten laste gelegd, dat hij op 16 Maart
te Breezand een rijwiel van het merk „Ga
zelle" gestolen had, subs. legde de Officier
dezen verdachte heling van dit rijwiel ten
laste.
Verd. ontkende ook nü weer. Hij had het
rijwiel voor f20.— gekocht en werd op 8
Juni aangehouden, toen hij er mede in de ge
meente Anna Paulowna reed.
Als get. k décharge werd nu gehoord een
zekere L. P., van beroep chauffeur bij den
Luchtbeschermingsdienst te Den Helder.
Deze vertelde, verdachte alreeds sedert Maart
te kennen. Hij had een autobox tegenover
den Luchtbeschermingsdienst en verd. had
hem dadelijk verteld, dat hij een „Gazelle"
gekocht had voor f20.„Daar hei je een
zalfie an" had get, nog gezegd, want de fiet
sen kosten in den handel f35.a f40.De
persoon van wien verd. de fiets had gekocht,
ging naar Frankrijk en had dringend geld
noodig. Het zonderlinge van het geval was
nu, dat verd. den naam van den verkooper
niet had gevraagd, wel wist hij te vertellen,
dat de man op het vliegveld „De Kooi" werk
zaam was geweest.
De president achtte termen aanwezig om
deze zaak aan te houden tot 2 December a.s.,
om nog eenige getuigen te hooren.
ZE KWAMEN TERUG OP HUN
BEKENTENIS.
De Haarlemmers W. J. D. en M. F. v. d.
A. hadden voor den Rechtercommissaris be
kend, in den Wieringermeerpolder, ieder
een zak tarwe te hebben gestolen. Op deze
bekentenis kwamen ze thans terug: ze had-
het departement. Wel echter dient in het
verband een prov. organisatie te zijn. Hier
toe is in Noordholland de contactcommissie
in het leven geroepen, döe een overkoepe
ling vonmt van de gewestelijke organisaties,
welke hier thans bestaan. De commissie is
geïnstalleerd, de voorzatter is de voorzitter
van Amsterdam.
De kwestie werkvergaderingen met prac-
tijkmenschen vormt een afzonderlijk agen
dapunt. Voorzitter dezer vergaderingen is de
heer Dinkelberg. Alvorens te agan vergade
ren heeft deze laatste verschillende „wilde"
V.V.V.'s bezocht, ten einde hen tot de fede
ratie te doen toetreden. In verband met
eventueel te ontvangen subsidies lijkt dit
voor deze V.V.V.'s den aangewezen weg.
De bijeenkomsten zullen plaats hebben
eenmaal per 6 weken of per 2 maanden.
Ten einde aan de te houden besprekingen
een basis te geven zijn een aantal algemee
ne richtlijnen vastgesteld als verzorging en
documentatie der bureaux, bescherming na
tuurschoon, het samenstellen van hotel- en
penisaongidsen. f.a.rn.
Intusschen gaan in afwachting van het
aansluiten der nog ongeorganiseerden, de
provinciale conttcveragderingen beginnen,
waarbij o.a. op de agenda zullen komen
provinciale kwesties als de organisatie van
de gewestelijke communicaties, de rijwielpa
den, het adverteeren. 't jeugd'herbergwezen
en de stichting van nieuwe jeugdherbergen
enz. en plaatselijke vraagstukken als bet
drukken van gidsen, het aanbrengen van
wegwijzers, aangevende het bureau van
dé V.V.V., het organiseeren van tochten, ten
toonstellingen enz. enz.
Als plaats voor de vólgende vergadering
wordt aangewezen (in principe) Groet.
Hierna sluiting,
den de tarwe gekocht van een boerenknecht.
De president, mr. baron van Tuyl van Se-
rooskerken las de verklaring voor van verd
D., zooals hij die in de instructie had afge
legd. Daarin kwam o.m. voor, dat verd. spijt
had van hetgeen hij had gedaan. Dit ont
lokte den president de vraag: „Waarom verd.
spijt had van iets, wat hij niet gedaan had."
Verd. antwoordde, dat hij spijt had, die
zak te hebben gekocht, omdat hij nooit met
de politie in aanraking was geweest.
Teneinde eenige getuigen te hooren, werd
ook deze zaak aangehouden en wel tot Dins
dag 16 December a.s.
Uitspraken.
De Rechtbank deed gisteren o.m. de na
volgende uitspraken:
J. B. en H. R., los arbeiders uit den Hel
der, thans gedetineerd, werden wegens dief
stal van een radiotoestel en lijfgoederen, uit
een niet bewoonde woning te den Helder,
veroordeeld tot een gevangenisstraf voor
den tijd van één jaar.
De Officier van Justitie had tegen J. B.
één jaar en tegen H. R. één jaar en drie
maanden geëischt.
M. G. M. K. uit Enkhuizen werd veroor
deeld wegens diefstal van een fiets, tot 5
maanden gevangenisstraf. De Officier had 1
jaar geeischt.
WAS ER VALSCHHEID IN GESCHRIFTE?
Mej. W. M. H., depothoudstcr van het bij
kantoor van den P.T.T.dienst "te Midden-
meer, stond nogmaals voor de Rechtbank te
recht wegens' valschheid in geschrifte. Ze
had in de maanden October en December
van 1940 expresse-stukken medegegeven aan
den hulpbesteller G. S. te Middenmeer en
ofschoon genoemde hulpbesteller daarvoor
een extra vergoeding moest uitbetaald krij
gen, had hij niets ontvangen. Verd. ontken
de zulks ten stelligste; hij had wel degelijk
een extra uitkeering gehad. Sta hier niet te
liegen; je weet het héél goed! aldus verd.
Verd. legdè daarna den president haar
kasboek voor en er ontstond voor de tafel
der Edelachtbare Heeren een langdurige uit
eenzetting, hoe de extra-uitkeeringen door
haar waren verantwoord.
Uit de behandeling der zaak bleek w^l,
dat de boekhouding van verd. niet direct
in orde was.
De besteller K. uit Middenmeer draaide er
een beetje omheen, toen hem door den pre
sident gevraagd werd, of hij wel eens geld
had gekregen voor de bezorging van expres
se-stukken. Deze besteller zeide, dit niet
meer te weten.
Verd. zeide, dat zij K. steeds had betaald.
De president kon er zich niet aan onttrek
ken, dat verd. de minst schuldige was, doch
dat zij liep aan den leiband van haar va
der.
De Officier van Justitie zeide, dat de va
der kantoorhouder was en daarom de meest
schuldige was. Vader, moeder, zoon en doen
ter waren er bij betrokken en het is héél
moielk na te agan, of deze verd. valschheid
in geschrifte heeft gepleegd. Immers, het
waren stukken voor intern gebruik, enkel
en alleen bestemd voor de administratie.
Er is niet bewezen, dat nadeel voor de pos
terijen is ontstaan.
Mr. de Brueys Tack eischte een geldboete
van f400 subs. 50 dagen hechtenis.
De Raadsman van verd., mr. Meijer uit
Alkmaar, vond het vreemd, dat deze verd.
werd vervolgd, terwijl volgens de Offi
cier de vader de hoofdschuldige was. Het
onderzoek door de P.T.T. ingesteld, heeft
niet tot een resultaat geleid. Er is, aldus,
pleiter geen nadeel -aan den Staat toege
bracht. Mr. Meijer kwam na een uitvoerig
pleidooi tot de conclusie, dat zijn cliënte
diende te worden vrijgesproken,- subs. een
zéér lichte straf, daar volgens Raadsman
een nadeel aan de P.T.T. toegebracht door
dozen verd. niet meer dan f 40 zou hebben
bedragen.
Na re- en dupliek, bepaalde de president
de uitspraak in deze zaak op over veertien
dagen.
Fiflscb leger bericht
Hangoe onder vuur genomen
HELSINKI, 25 Nov. (DNB.) Hst Fin-
sche weermachtsbericht van 25 Nov. luidt:
„Front van Hangö: de vijandelijke artil
lerie en het afweergeschut hebben de Fin-
sche stellingen voortdurend en buitenge
woon levendig beschoten. Ook het infante-
rievuur was levendig. De Finsclie infanterie
heeft vijandelijke batterijstellingen en de
havenwerken en spoorwegemplacementen
van Hangö onder vuur genomen.
„Karelische landengte: het gewone vijande
lijke vuur duurde voort. De Finsche artil
lerie en het pantserafweergeschut hebben
vijandelijke machinegeweernesten en artil
leriestellingen beschoten.
„Swirfront: de gewone bedrijvigheid der
wederzijdsche artillerie.
„Oostelijk front: in het Zuiden geen bij
zondere gebeurtenissen. In het Noorden
duurt de vijandelijke druk voort. Onze troe-
104. Hoe komen we
hier nu vandaan? klaag
den de vliegeniers. Plot
seling was het, of een
heeleboel voeten door
water plasten en zijzelf
voelden ook hun, voeten
nat wordenDoor
het reddingswerk wa
ren er zakken met wijn
uit het toestel gestooten
en kapot gegaan en nu
stroomde de wijn zoo
maar over den tfrond
en liep in beekjes tus
schen de planten.
italiaansch
Weermachtbéricht
Verbitterde gevechten in Afrika
BRITSCHE PANTSERDIVISIE
VERNIETIGD.
ROME, 25 November (Stefani). Het 541e
communiqué vau het Italiaansche hoofd
kwartier luidt:
Op het slagveld in de Marmarische woestijn
hebben de strijdkrachten der spilmogendhe-
den ook gisteren den geheelen dag verbitterd
gevochten. In de zone van Bir el Gobi heb
ben, na een omsingelingsmanoeuvre, die
den 23en was begonnen, de divisie Ariete en
de Duitsche gepantserde divisies de 22e Brit-
.sche pantserbrigade vernietigd. Opnieuw
werden gevangenen gemaakt. De zuivering
van het terrein, d'at bezaaid is met onbe
stuurbaar geworden of in brand gestoken
Engelsche pantserwagens, duurt voort.
Er zijn geen wijzigingen aan het front van
Tobroek, waar de vijand met steun van ar
tillerie en luchtmacht door middel van pant
serwagens uitvallen trachtte te doen, die al
le door onze troepen werden verjaagd.
Twaalf pantserwagens werden vernield, 3
vliegtuisen neergeschoten.
Aan het front van Solloem stuitten de
aanvallen, welke de vijand met uit het
Oosten aangevoerde divisies ondernam, op
de vastberaden verdediging der Duitsche en
Italiaansche troepen. Genoemd dient te wor
den de prachtige houding vtn de divisie Sa-
vona, die verbitterd vocht en de belangrijk
ste stellingen behield.
De verbonden luchtmacht greep door in
tensief bombardeeren en beschieten in. Ook
de installaties en de haven van Tobroek wer
den herhaaldelijk gebombardeerd. Bij lucht
gevechten heeft onze luchtmacht 8 vijande
lijke vliegtuigen neergeschoten, 12 andere
werden neergehaald door de Duitsche lucht
macht, die ook 6 op den grond staande vlieg
tuigen in brand deed geraken. Bij de hevige
gevechten tan dezen dag werden den vijand
zware verliezen aan manschappen, pantser
wagens en ander materiaal toegebracht. Ook
onze verliezen zijn aanzienlijk.
In het Zuiden van Cyrenaica bood het
kleine garnizoen der oase Dzjala hardnekki-
gen tegenstand tegen den vijandelijken druk.
Onze luchtmacht deed opnieuw heftige
aanvallen op de gemotoriseerde Engelsche
colonnes, die in de richting van de oase trek
ken.
Wederom werden talrijke auto's der co
lonne getroffen en in brand geschoten.
Engelsche vliegtuigen deden aanvallen op
Tripolis, Benghazi en eenige kleinere plaat
sen in Libye, waarbij geen slachtoffers te
betreuren zijn en slechts weinig schade is
aangericht. Boven Tripolis heeft een onzer
jagers een Blenheim neergeschoten.
Op Sicilië heeft gistermiddag het afweer
geschut een Hurricane neergeschoten. De
bestuurder werd gevangen genomen.
In Oost-Afrika kwam de vijand in contact
met de vooruitgeschoven stellingen van
Gondar. Met vliegtuigen en artillerie viel hij
onze verdedigingsstellingen aan, die zich hef
tig "verweerden. Aan het noordelijke front
van Gondar wei-den vijandelijke afdeelingen
voor het steunpunt Tsjartsjer (Walag) aan
gevallen en door onze formaties verstrooid.
pen hebben in zware gevechten eenige rijen
kazematten ingenomen en pantserwagens
vernield.
„Luchtstrijdkarchten: door het slechte
weer was de activiteit zeer beperkt. Boven
de beneden Swir hebben onze jagers op den
24en een vijandelijken jager, die transport
vliegtuigen begeleidde, neergeschoten."
Een vraag, die herinneringen oproept
verwachtingen wekt. Wat doet u met Kerst
mis? Uw gedachten gaan terug naar dii
gezellige uren, doorgebracht rondom den
Kerstboom, herinnert u zich die feestelijk
gedekte tafel: die kandelaars, waarin de
kaarsen brandden en aan het geheel dat in
tieme karakter gaven?
Wat doetu met Kerstmis? Inderdaad, het
Kerstdiner zal dit jaar veel eenvoudiger zijn,
misschien zal het zelfs een gewone inaaltijii
worden, maareen Kerstboom zal er zijn
cn in dien boom zullen de kaarsen flonlie-
ren, net als vroeger jaren, toen geen oot-
logsgewekl de feestvreugde temperde.
Oorlogsgeweld, ja, want Kerstmis 1941
het derde Kerstfeest zijn, dat wij in oorlogs
tijd vieren, alleen dit jaar zijn er diiizenden
Nederlanders, die geen Kerstboom en geen
Kerstdiner kunnen genieten. Het zijn on«
landgenooten aan het. Oostfront, die daar
hun plicht doen ter wille van de toekomst
van ons land en volk.
Landgenooten, wat doet u voor hun Kerst
feest? Natuurlijk alles wat u in de gegeven
omstandigheden kunt doen: dat is ervoor
te zorgen, dat onze dappere vrijwilligers,
met Kerstmis hun Kerstpakket uit het va
derland ontvangen. Ook voor hen zal het
Kerstfeest zijn, zij zullen weten, dat wij ia
Nederland met onze gedachten bij hen zijn.
Wat doet u met Kerstmis, landgenoot!
Genieten van uw feest in den familiekring
dubbel genieten, omdat u tegenover ona
strijders uw plicht hebt gedaan, door nu
uw gaven voor de Kerstpakketten te storten
op girorekening 432100 ten name van het
verzorgingsfonds Nederlandsch Legioen, Ko
ninginnegracht 22, te Den Haag.
Me
Üinir
aan
taaie
f 0.80
.ten
Gh
0-L
dam
Vo
An
B. e
oude
m
De
beef
gene
we i
ganf
m
groo
cok
jhui
NJ
heef
hooi
gerc
lieer
'men
Di
?e
ie
mer
te i
spr.
moe
H
DONDERDAG 27 NOVEMBER,
Hilversum 1. 415,5 m.
7.15 Morgengesprekken foor den boer. 7.30 -Gramofoa-
muziek. 7.45 Ochtendgymnastiek. 7-55 GramofoonmuiltL
8,00 BN.O.: Nieuwsberichten. 8.15 Gramofoonmuzlek. 15
Ochtendgymnastiek. 8.45 Gramofoonmuzlek. 9.15 Voor dl
huisvrouw. 9.25 Gramofoonmuzlek. 11.00 Voor de kist
tere. 11.20 Cello, plano en gramofoonmuzlek. 12.00 Gerut
Lebon en zUn orkest. 12.40 Almanak. 12.45 B.N.0.:
Nieuws- en economische berichten. 13.00 Otto Hendrito
en zyn orkest en pianospel. 14.00 Planovoordracht a
gramofoonmuzlek. 15.00 Klaas van Beeck en z\)n orkest.
15.30 Voor de zieken. 16.00 Cyclus „Het geweten". 15.29
Gramofoonmuzlek. 16.30 De Melodisten en solist. n.Ii
B.N.O.: Nieuws-, economische- en beursberichten. 11.1»
Omroeporkest en solisten. 18.30 Sociale zorg ook vee
D. 18.45 Gramofoonmuzlek 19.00 Actueel halfuur. 19J»
Omroepsymphonle-orkest. (Vanaf 20 15 alleen voor ót
Radio-Centrales, die orer een lijnverbinding met de studk
beschikken). 20.30 Gramofoonmuziek. 20.45 Omrcepsya-
phonie-orkest en solist. 21.30 Gramofoonmuzlek. 21
BN.O.: Nieuwsberichten. 22 00 B.N.O.: Engelsche uitten-
ding: „National features of the Netherlands" of Gramc-
foonmuzlek. 22.15 Amusementsorkest en soliste (opn.l.
23.0024.00 Gramofoonmuzlek.
Hilversum II. 301,5 m.
7.15 Gramofoonmuzlek. 7.308.45 Zie Hilversum t
8.45 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gr»-
mofoonmuziek. 10.40 Voor de plattelandsvrouw. 11.00 En
semble Lajos Veres. 11.46 Gramofoonmuzlek. 12.00 AM-
blle-sextet. 12.45 B.N.O.: Nieuws- en economische berich
ten. 13.05 Musette-orkest. 13.30 Gramofoonmuziek. 14.91
Ensemble „De Kwintslag" en gramofoonmuziek. 15M
Naaicursus. 15.30 Vlooi met pianobegeleiding. 16.00 Zsaj
met pianobegeleiding. 16.30 Gramofoonmuziek. 16.45 Voor
de jeugd. 17.15 B.N.O.: Nieuws-, economische- en beun-
berichten. 17.30 Kamerorkest „Ars Nova et AntlQU»",
18.15 Sport en lichamelijke opvoeding. 19.00 B.NO.: Wil
Nederland schrUft. 19.10 B.N.O.: Nieuwsberichten. 18.29
Radiotooneel, 19,40 Gramofoonmuziek. 19.45 Causerk
„Brandende kwesties". 20.00 Gramofoonmuziek. (Vanit
20.15 alleen voor de Radio-Centrales, die over een lijs
verbinding met de studio beschikken I. 20 15 Salonorkeit
20.55 Zang en orgel. 21.15 De Ramblers (opn i. 2l4i
B.N.O.: Nieuwsberichten. 22.00 B.N.O.: Toelichting op M
Weermachtberlcht. 22.10—22.15 AvondwUdlng.
HOOFDREDACTEUR: J. KEESMAN,
SCHAGEN
WND. HOOFDRED.: A. R. JONKER,
Buiten en Binnenland. - SCHAGEN
FRED. GROOT, SCHAGEN, Alg. repor
tage, Streeknieuws en Kunst
A. C. VAN KAMPEN, Rayon-redacteur
DEN HELDER
FEUILLETON
door
AKSEL SANDEMOSE
40.
Giftig keerde Pedersen zich om., Z'n zoon
had zich dwaas gedragen. Wat had-ie noodig,
naar die vlag te staren. Hij deed betep met
naar Ross te gaan en samen een verstandig
woord te spreken. Wel verduiveld, stond-ie
daar nou nog altijd, de suffert. Als-ie met
z'n achterwerk voor den spiegel ging staan,
kon-ie ook een vlag zien, de Danneborg en
de Stars and Stripes erbij. Dat was alles wat'
je er bij won, als je het met Ross Dane aan
den stok kreeg. Wie anders ter wereld kreeg
een drieling en verdiende geld aan eerlijk ge
meende hulpvaardigheid als Ross Dane? Nee,
Frederik bedierf de heele zaak, hier in het
zonnige Alberta.
Het volgende vcorjaar verschenen de eer
ste motors in Beaver Coulee. Er kwamen er
een half dozijn tegelijk, iedereen had iedereen
willen verrassen. Het merkwaardige was, dat
de eerste, die stralend van vreugde op zijn
motor het land doorvloog, Charles Villeneuve
was, de halfbloed. Dat was nu voor hem het
ware vervoermiddel als er elanden gejaagd
moesten worden in het Noorden. Jager was
Charles met hart en ziel; iets anders werd
hij nooit, al simuleerde hij nog zoo, farmer
te zijn.
Het automobilisme voerde tot velerlei
dwaasheden. De wagens waren nog te nieuw,
om niet in de eerste plaats te worden gebruikt
om mee te pronken. Een onverstandig lange
Kopenhager, die evenals Charles voor farmer
speelde, maar die geen verstand had van de
jacht, wierp zich op den autohandel. Hij had
nooit van zijn leven een cent verdiend, maar
kreeg geld toegezonden uit Denemarken, ze
ker een vaders zoontje, dat men maar liever
zag blijven in het zonnige Alberta. Nu werd
hij een nuttig lid der maatschappij, door den
bewoners van Beaver Coulee de verschillende
modellen te demonstreeren. Hij maakte zich
belachelijk, of tenminste vrijwel. Doch erger
werd het, toen hij z'n allervlotste type motor
thuis kreeg, maar er niet op kon rijden, om
dat zijn beenen te lang waren en de knieën
boven het stuur uitkwamen. Daarna maten
de boeren steeds met een eindje touw, of ze
er wel met hun beenen tusschen konden, vóór
ze een motor kochten.
Het nieuwtje was er echter gauw af. Bin
nen een maand waren ze geheel ingeburgerd.
En de prairie bleef dezelfde, kaal, golvend,
eenzaam, verlaten.
Den zomer over bleef het twisten en moei
lijkheden maken, maar er begon iets van
standsverschil te komen, hoewel dit niet bleek
in den omgangstoon, en het waren de groo-
ten, die vochten, terwijl de kleinen toezagen.
Een man, die op een nacht een lucifer af
streek bij een hooiberg, vlak naast de schuur
van Ross Dane, kreeg een kogel door z'n
kaak. Niemand kende hem, en hij hield zich
stil. Ross liet hem loopen; hij was voldoende
gestraft. Een toenemende stroom emigranten
vloeide naar Beaver Coulee, de Denen hadden
de overhand, daar nu ook de Noren een eigen
kolonie stichtten op de vlakte. Maar de jonge
mannen gingen naar de plaatsen, waar wei'k
te krijgen was ;zij vormden het onrustige,
gemengde element in alle nederzettingen. De
oude kolonisten konden niet te best opschieten
met de jeugd en ergerden zich, de knechts
praatten van eenzaamheid en verveling, ja,
ja, het was hier dan ook wel triest in tegen
stelling met de dagen van weleer. Dan had
den jullie ons hier buiten moeten zien, zei
Ross: we hielden een winterslaap, net als de
das. De vrijdenker Jensen lag maanden aan
een op z'n bed en staarde naar de deur, tot
op het laatst zijn gedachten aan den buiten
kant daarvan verschenen in den vorm van
een groote, karakteristieke teekening. In dien
tijd liepen er hier coyottes rond met het hoofd
van een mensch en zonder staart, maar ze
stierven uit, toen de duivel den vrijdenker
haalde. Een ervan schoot ik neer, op de plaats
waar Fjodor nu boert: de ziel van dat ondier
is in Fjodor gevaren, dat is duidelijk. Hoe kan
een mensch, die oogen in z'n hoofd heeft, vrij
denker zijn! Je moet wel dom en doof wezen,
als je niet stiet dat Fjodor van een coyotte
stamt en Frederik van een das. Alleen goede
christenen stammen nergens van af. Van alle
kanten komen de menschen- aandraven, om
den andere zijn ze atheïst, of steken de ba
zuin. Jullie Labans hebben tegenwoordig voor
alles tijd—
Zulke toespraken hield Ross Dane er vele,
als hij aan het hoofdeind van de tafel zat
en naar de twaalf, veertien knechts keek, die
in drukke tijden bij hem aanzaten. De eene
helft haatte hem, voor de andere helft was hij
een afgod. Maar niemand ontkwam aan den
invloed van „koning" Dane. Daarvoor was hij
een te levende persoonlijkheid.
V.
Theodor leefde en werkte in de afgelegen
liggende North-Coulee, waar bijna nooit een
mensch kwam. Daarbuiten lag het land, een
zaam en vergeten, en wist van de tijden, toen
een half dozijn Indianen de streek doortrok
ken, éénmaal in de honderd jaar; maar verder
was het er stil geweest: de stilte van de
eeuwigheid, groeide in Theodor de gedachte,
dat niets onmogelijk was. Alles kon gebeuren,
en alles zou gebeuren. Men kon geen enkel
voorval bedenken, dat niet plaats vinden zou.
De menschelijke fantasie was de lijst om het
geen komen ging. Alles, wat de menschen ge
droomd hadden, was waar. Alles, wat tot heden
niet gebeurd was, zou gebeuren in de komende
dagen. In miraculeuse, door licht verwoeste
steden, woonden menschen, die door het vele
licht het vermogen tot zien hadden verloren.
Hoe grooter het wonder, hoe geringer het men-
schëlijk vermogen, dit te zien en te onderken*
nen. Op het laatst was alles geschied en wsj
de mensch geworden tot een vegeteerend»
plant.
In North-Coulee worstelde Theodor zich
door de jaargetijden heen en leefde met te
mee. Als hij niets anders te doen had, zwierf
hij rond met z'n geweer en dacht aan Kaja,
aan Eva en aan de Coulee. Véél schieten deed
hij niet, maar een volwassen man kan toch
niet zoo zonder meer, doelloos, rondloopen.
Af en toe bracht hij een konijn thuis. Hij leef
de met de kleine levens. Vele dagen achtereen
ging hij op de prairie naar een met riet om
zoomden poel, waar het geraamte van een
paard lag. De vormen van het lichaam kon
men nog opmaken uit de beenderen, die op
den stofhoop lagen, die eenmaal het paard was
geweest De verdwaasde grijns van hét doods
hoofd zeide: Memento Mori, bedenk, dat de
wereld een eindelooze prairie Is met licht-wê-
zens, die ontbranden en dooven in smart. Doch
de prairie is eeuwig.
Een tijdlang werd dit voor hem de heele we
reld: de prairie en het geraamte van het paard.
Vóór zich legde hij een paar vuile', met bloed
bevlekte werk wanten; ze hadden den vorm van
levende dingen en lagen als twee afgehouwen
handen over de geweerkolf.
(Wordt' vervolgd.)