DE DERDE PUZZLE
Het kistje van Zebedeus
Ernstige waarschuwing van
Britsch publicist
De strijd in Oost-Azië
Woensdag 7 Januari 1942
DAGBLAD VOOR HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Tweede blad
UIT ONZE SERIE VAN VIER
«Hoe maak ik van het
achtkantige doosje een
mooi rechthoekig
sigarenkistje
f"\ E derde puzzle van onze reeks
brengt U wederom in aanra
king met Zebedeus Pieker-
m a n s, den puzzelenden sigaren
winkelier. Zebedeus, die veel vrijen
tijd heeft, is, behalve van puzzelen,
ook een liefhebber van knutselen.
En nu geviel het^dat Zebedeus' oog
viel op een fraai doosje van kost
baar hout, dat hij eens van een neef,
die bij dé groote vaart was, had ge
kregen.; neef had het uit verre lan
den voor hem meegebracht.
Het was een merkwaardig doos-
He; het had den vorm van een
regelmatigen achthoek
als boven afgebeeld en Zebedeus
beviel dat eigenlijk maar half.
Want wat kon je nou in zoo'n raar
kistje opbergen? Sigaren? Dat ging
niet, want die rolden schots en
«cheef door elkaar.
Nee, Zebedeus vond het wel een
mooi doosje vooral het deksel,
dat aan beide zijden dienzelfden
prachtigen glans toonde maar hij
had er toch maar weinig aan. En
daarom bedacht hij zoo, dat hij het
kistje een anderen vorm zou kun
nen geven, rechthoekig bijvoorbeeld.
Dan zou het een prin|a siga
renkistje worden.
De opstaande wanden, die kon hij
makkelijk gebruiken voor wanden
van zijn sigarendoos, maar hoe
moest het met het deksel? Hoe kon
hij van dit achtkantige stuk hout
een rechthoekig deksel maken zon
der het motief-aan te tasten?
Zebedeus tuurde er lang naar
en eensklaps zag hij, hoe het
moest: je kon, overwoog hij, het
deksel in vijf stukken zagen,
waarvan er vier gelijk en gelijk
vormig waren. En als je dan
die vijf stukken op een andere
manier aan elkaar legde, dan
had je een rechthoek, met het
motief, net als bij het oude
doosje, in het midden. Wat een
geluk, vond Zebedeus. dat het
hout van het deksel van zijn
achthoekige doosje aan beide
kanten precies gelijk van kleur
en glans was anders zou zijn
oplossing niet mogelijk zijn ge
weest
Duitsche pantserwagens in de be
sneeuwde wonden aan het Oost
front Luid weerklinkt het geram
mel van de rupskettingen door de
stilte van het wintersch landschap.
Orhis-Holland-P. K. Bauer.
WAT GIJ DOEN MOET.
1"\E vaag is dus dezen keer, le-
zer: Hoe kon Zebedeus den
regelmatigen achthoek, dien ge hier
boven ziet afgebeeld, zoo in vijf
stukken verdoelen, dat daaruit een
rechthoek gelegd kon worden, zoo
danig, dat het motief der ineenge
strengelde vierkanten onaangetast
blijft en in het midden van den
rechthoek komt?
Dit is een puzzle voor lezers met
een timmermansoog en wie dat
niet heeft, kan er zich evengoed aan
wagen. Kennis van meetkunde komt
er absoluut niet bij te pas: een beet
je geduld, de figuur even goed aan
zien, en dan lukt de oplossing wel.
Geef uw poging niet te gauw op
als wij te zijner tijd de oplossing
in de krant publiceeren, zult ge
verbaasd staan over den eenvoud
daarvan.
BELANGRIJK.
Bedenkt, dat gij evenals gold
ten aanzien van de vorige puzzles
Uw oplossing nog niet direct
moet inzenden.
Bewaar de oplossing met de beide
dndere, totdat U door middel van
het formulier, dat wij volgende
week bij de laatste der vier prijs
vragen zullen afdrukken, op de
hoogte bent gebracht, hoe en wan
neer U de vier al dan niet goede
oplossingen kunt inzenden.
DE PRIJZEN.
Wij wijzen er nogmaals op, dat
aan de beste oplossing Van de vier
puzles een hoofdprijs wordt toege
kend van
VIJF EN TWINTIG GULDEN.
Vervolgens worden nog de volgen
de prijzen uitgereikt:
Eén van TIEN GULDEN
Drie van VIJF GULDEN
Vijf van EEN RIJKSDAALDER
alsmede een aantal troostprijzen.
Indien er meer goede oplossingen
komen, beslist het lot
Door inzending onderwerpt men
zich aan de beslissing van de re
dactie. Over dit ondenyerp kan
geen correspondentie wórden ge
voerd.
Gebed voor beulen
Open brief van Estlandsch
dominee aan aartsbisschop
van Canterbnry.
STOCKHOLM, 5 Jan. (A.N.P.)
Het blad „Das Osten" publiceert
een open brief van den Estland-
schen dominé Hjalmar Poehls aan
den aartsbisschop van Canterbury,
waajrin wordt gezegd:
Veertien maanden onder commu
nistische heerschappij hebben on
uitsprekelijk leed gebracht over
Estland en zijn bewoners. Ik heb de
taak op mij genomen daartegen een
aanklacht te doen hooren namens
de zeer vele slachtoffers en ik zie
daarin een opdracht der voorzienig
heid. Daarentegen kan het geen op
dracht der Goddelijke voorzienig
heid geweest zijn, dat gij, meneer
de aartsbisschop in staat zijt ge-
Britsch optimisme over
strijd aan het Oostfront
niet gerechtvaardigd.
Amerika en Engeland kwa
men als steeds te laat
LIDDELL HART
over den oorlogstoestand
GENÈVE, 5 Jan. (A.N.P.) De
bekende Engelsche militaire publi
cist, kapitein Lidell Hart, schrijft
in een beschouwing over den alge-
meenen toestand en over de gebeur
tenissen in Oost-Azië o.a. het vol
gende:
In het zuidelijke deel van den
Stillen Ogeaan is de toestand in de
afgeloopen twee weken voor de En-
gelschen en Amerikanen voortdu
rend slechter geworden. Nog steeds
is niets te bemerken van de een of
andere actie van de Amerikaansche
vloot in den Stillen Oceaan, die al
leen nog den toestand zou kunnen
redden. De Japanners hebben daar
om zoowel te land, alsook met hun
verschillende overzeesche aanvallen
groote successen behaald. Zij zetten
hun opmarsch voort. Britsche en
Amerikaansche gebieden zijn door
hen zonder bedenken bezet. Hong
kong is gevallen, de Philippijnen
verkeeren in ernstig gevaar en de
verbinding met Noord-Borneo is af
gesneden. Op Malakka heeft de vij
and reeds waardevolle rubberplan
tages en tinmijnen bezet en Neder-
,landsch Sumatra alsmede Singa
pore komen steeds meer in het ge
bied der krijgsoperaties te liggen.
Het is zelfs mogelijk, dat de Japan
ners eerst door luchtaanvallen en
later door aanvallen van hun leger
met sticces zullen trachten de En-
gelschAmerikaansche leveranties
voor China in Rangoon af te snij
den. Het gevaarlijkste is echter de
Japansche opmarsch op de Philip
pijnen en in het noorden van Bor-
neo.
Zouden deze krijgsoperaties op
Nederlandsch-Oost-Indië over
slaan, dan zou zelfs Engeland's
weerstandsvermogen hierdoor
verzwakt worden, daar de ge-
heele rubberproductie der we
reld den Japanners in handen
zou yallen. Dze bedreiging had
door Engeland en Amerika ver
meden kunnen worden.
Japan heeft intusschen in het
westelijk deel van den Stillen Oce
aan een zoodanige oVerheerschende
positie als zeemogendheid veroverd,
dat het moeilijk zou zijn deze aan
Japan te ontnemen. De sleutel .voor
dé oplossing van dit voor Engeland
en Amerika ernstige vraagstuk ligt
bij de Amerikaansche vloot in den
Stillen Oceaan. Bevindt zij zich op
weg naar Singapore of houdt men
deze als gevolg van de in Pearl
Harbour geleden verliezen achter?
t Te laatl
Voor het uitbreken van,den oor
log in den Stillen Oceaan was be
rekend, dat de Amerikaansche vloot
in den Stillen Oceaan ongeveer
veertien dagen noodig zou hebben
voor den overtocht van Pearl Har
bour naar Singapore. Intusschen
zijn reeds drie weken verstreken
en nog nergens is iets van een ac
tie van deze vloot te bespeuren. In
dezen tijd hebben de Engelschen en
Amerikanen aan alle fronten in
den Stillen Oceaan nederlaag na ne
derlaag geleden, zoodat de tijd,
waarin men Japan nog doeltreffend
het hoofd zou kunnen bieden, steeds
korter wordt. Gaat echter het wes
telijk deel van den Stillen Oceaan
verloren, dan zal het zeer moeilijk
zijn dit in een tegenoffensief te
heroveren.
Wat betreft de krijgsoperaties in
Noord-Afrika, is het duidelijk, dat
zoolang niet de vijand geheel uit
Noord-Afrika verdreven is, het Brit-
weest juist voor dat bolsjewisme en
zijn overwinning te bidden, d.w.z.
voor de verdere verbreiding van
deze bloedige geweldheerschappij
over nog meer Christelijke volken.
Zelf hebt gij nog slechts enkele ja
ren geleden een protest laten hoo
ren tegen deze reusachtige gruwe
lijke christenvervolging, die in Rus
land plaatsvond.
Uw gebed is thans door de Mos-
•kousche radio ter kennis ge
bracht van het geheele Estland-
scjjp volk. Honderdduizenden
menschen, die voor hun leven
hebben gevreesd, tienduizenden
die de boljewisten van hun
bloedverwanten hebben beroofd
konden aldus met verbazing
hooren, hoe de bekleeder van
het hoogste kerkelijke ambt
van de Anglicaansche staats
kerk bad voor de overwinning
van het bolsjewisme.
De menschen konden het niet be
grijpen: de aartsbisschop van Can
terbury bidt voor onze beulen. Me
neer de aartsbisschop, voor het
bolsjewisme en zijn overwinning
hebt gij uw gebed gericht tot den
Almachtige. Ik ben er zeker van
dat h§t uur niet meer ver is, waar
op U zelf zult inzien, dat gij daar
door uw ambt hebt misbruikt,"
sche offensief in breed strategisch
opzicht geen volledig succes kan
zijn.
Het Oostelijke front
Aan het Oostelijke front, zoo
schrijft Liddel Hart, zijn de oor
logskansen voor de Duitschers ook
maar bij benadering niet op zoo be
slissende wijze gekeerd, dat de toon
gerechtvaardigd zou zijn, waarop
van geallieerde zijde overde
gebeurtenissen aan het Oostelijk
front geschreven en gesproken
wordt. Diegenen, die hun oordeel
over militaire gebeurtenissen vor
men op grond van de geweldige
koppen in de bladen, zouden na
tuurlijk kunnen gelooven, dat de
Russen rondom Moskou zich in vol
len opmarsch en de Duitschers
zich op de vlucht bevinden. Beziet
men echter met aandacht den Duit-
schen terugtocht op een «enigszins
behoorlijke landkaart, dan is hier
van nauwelijks iets te zien. Op en
kele punten in de buurt van Mos
kon hebben de Duitschers zich
slechts zoo ver teruggetrokken als
een man in een uur kan afleggen.
In werkelijkheid is dus de zooge
naamde Duitsche terugtocht over
het geheel gezien geleidelijk en ge
ring wijken. Het geschiedde ook in
een tempo, dat geheel en al in over
eenstemming was met het voorne
men der Duitschers om een ge
schikte winterstelling te betrekken.
Tenslotte waarschuwt Liddel Hart
zijn lezers er voor overdreven ver
wachtingen te koesteren van de mi
litaire gebeurtenissen aan het Ooste
lijk front, want zij zijn, zoo zegt hij,
in haar eindresultaat gevaarlijk
voor het moreel.
Het „warmte-offensief"
Hoe de verordening luidt.
In een vorig nummer namen wij
een mededeeling op betreffende de
inzameling van wintergoederen ten
behoeve van het frontsoldaten. De
desbetreffende verordening luidt als
volgt:
Artikel 1.
De verordening van den Führer
ter bescherming van de inzameling
van wintergoederen ten behoeve
van het front is op 23 December 1941
in het bezette Nederlandsche gebied
in werking getreden.
Artikel 2.
De bij de in artikel 1 bedoelde ver
ordening strafbaar gestelde hande
lingen zijn strafbare feiten in den
zin "van artikel 2*der verordening
No. 52/1940 bétreffende Duitsche
rechterlijke macht voor strafzaken,
zooals deze is gewijzigd bij de veror
dening No. 123/1941.
Artikel 3.
Met de in de artikel 1 bedoelde
verordening bedreigde straf Wordt
eveneens gestraft hij, die zich aan
wintergoederen verrijkt, welke bui
ten, de inzameling van het Duitsche
volk om zijn bijeengebracht, of door
'dengene, die gerechtigd is er over
te beschikken, zijn gereedgesteld
om ten behoeve van het front te
worden gebruikt, dan wel zoodani
ge goederen op andere wijze aan
hun bestemming onttrekt.
Artikel 4.
De' bij artikel 3 strafbaar gestelde
handelingen zijn strafbare feiten in
den zin van artikel 2 der verorde
ning No 52/1940 betreffende Dujt-
sche rechterlijke macht voor straf
zaken, zooals deze is gewijzigd bij
de verordening No. 123/1941.
Artikel 5.
Artikel 2 dezer verordening treedt
heden in werking met terugwerken
de kracht vanaf 23 December 1941;
de artikelen 3 en 4 treden heden in
werking.
INDISCRETIE
Benoeming van generaal
Wavell ontijdig uitgelekt.
GENÈVE, 5 Jan. (D.N.B.) De
correspondent van de Daily Mail te
Melbourne meldde Zaterdag, dat in
Australië, verwondering is gewekt
door het feit, dat het vertrouwelijke
bericht over de benoeming van ge
neraal Wavell tot opperbevelhebber
van alle geallieerde strijdkrachten
in den Stillen Oceaan is uitgelekt.
De Australische premier, aldus
het blad, heeft verklaard dat Jiij
voor een raadsel staat, nu dit ver
trouwelijke bericht is gepubliceerd
door de Engelsche radio en enkele
Londensche bladen. Men had hem
toegezegd, dat deze publicatie op-ze
ker moment tegelijkertijd te Lon
den, Washington en Canberra zou
geschieden.
Voorts was Curtin verbaasd over
de benoeming van den Amei*ikaan-
schen admir. King tot opperbevel
hebber der geallieerde vloot in den
Grooten Oceaan. Hij merkte hier
omtrent op, dat deze naam niet
voorkwam in de oorspronkelijke
mededeeling van Churchill. Van
eventueele wijzigingen naderhand
was de Australische regeering niet
op de hoogte gesteld,
KAART VAM PELT
rvP de kaart zijn niet dikke zwarte lijnen de gebieden aangegeven
van de Philippijnen en Britsch-Borneo waar groote Japansche
troepènlandingen en aanvallen plaats vonden.
Volgens de jongste berichten zijn er wederom Japansche troepen aan
land gezet te Broenei ten N. van Loetong op Sarawak.
Na den val van Manilla wist een gedeelte van de Amerikaansche
marine zich ten N.-W. van deze stad terug te trekken; ook naar het
eiland Palawan zijn eenheden van de Amerik. marine uitgeweken.
Op Mindanao gaan de Japanners voort van uit Davao, het eiland te
zuiveren van vijandelijke troepen.
VERRAAD
Eden is naar Moskou geweest. In
opdracht van de Engelsche regee
ring heeft hij daar de Europeesche
beschaving en cultuur verraden.
„The Times" schrijft hierover dat
de sociale en economische activi
teit der Sovjets, na -den oorlog, in
Europa groot zal zijn. Dat is goed
nieuws voor onze kpadgenooten, die
zich nu zoo verheugen over de
slechts in hun verbeelding bestaan
de „overwinningen" der Sovjets
aan het Oostfront.
Geduld, waarde landgenooten, de
bondgenooten van de door u zoo
bewonderde „helden" in Londen,
zullen dat beweert tenminste
The Times" hier „sociale en
economische activiteit" ontwikke
len. Dat zou beteekenen dat uw
kerken verwoest zullen worden,, uw
kunstschatten vernietigd. Uw vrou
wen en kinderen prijsgegeven aan
hongersnood en ellende. Dat zou
beteekenen dat onze boeren en ar
beiders zullen ^verkommeren, want
de sociale en economische activiteit
van het bolsjewisme heeft in de
Sovjet-Unie zelf reeds millioenen
slachtoffers geëischt.
Het perfide Albion vindt dit geen
bezwaar. Maar wie er wel bezwaar
tegen hebben, dat rijn de Neder
landsche nationaal-socialisten. Zij
staan pal voor ons volk en vader
land. Zij dulden geen verraad, zij
weten wat bolsjewisme zeggen wil.
Zij huichelen geen vaderlandsliefde
en christendom, maar zij doen hun
plicht als ware vaderlanders en
echte christenen. Zij staan op de
bres en zij zullen het winnen van
het verraad, gepleegd dogr de mis
dadigers in Londen, met de wape
nen in de vuist. In de gelederen van
de strijders aan het Oostfront, daar
is de plaats van allen die''zich Ne
derlander weten en hun plicht ken
nen.
Ja, landgenoot, daar is ook uw
plaats, wacht niet langer, meldt u
aan bij het
Vrijwilligerslegioen „Nederland",
Koninginnegracht 22, Den Haag.
Enorme vraag naar
boeken
Geen „vlucht in sensatie"
Er is zelden een tijd geweest,
waarin zooveel en met zooveel
smaak door het publiek is gelezen
'als thans. Het is een typisch tijds
verschijnsel, een verschijnsel, dat
ook optrad gedurende en na den
vorigen wereldoorlog, maar het is
wel merkwaardig te constatecren,
vertelde ons de heer Joh. van Doorn
directeur van het Centrale Boekhuis
te Amsterdam, dat er over het al
gemeen een zeer groote vraag is
naar goede boeken. De detecti-
-roman is tenminste wat de
vraag van het koopende pu
bliek betreft op den achtergrond
gedrongen. De goede roman en het
goede boek in het algemeen zijn
meer op den voorgrond getreden
dan ooit. We kunnen dus aller
minst spreken van een „vlucht ia
de sensatie". Een merkwaardig ver
schijnsel is ook, dat de belangstel
ling voor de vaderlandsche geschie
denis zoo groot is.
Voorts zien wij groeiende belang
stelling voor onze koloniale geschie
denis, voor de geschiedenis van de
zeevaart en om niet in bijzonder
heden te treden voor ieder boek,*
dat betrekking heeft op de zee. Het
meest frappante voorbeeld hiervan
is wel Jan de Hartogs Holland's
Glorie, waarvan binnenkort het 100
duizendste exemplaar wordt ver
kocht Dat is van een oorpsronke-
lijk Nederlandsch werk nog nooit
gebeurd. Ook de streekromans en
boeken over folklore staan midden
in de belangstelling.
Er is dit jaar in December dus
voor de Sint Nicolaas, de Kerstda
gen en Nieuwjaar zeker 50 pet.
meer verkocht dan verleden jaar.
Ook in de leesbibliotheken is het
is het ongekend druk. Maar daar
doet zich het verschijnsel voor, dat
er wel veel vraag is naar zuiver
ontspanningslectuur..
Rijkslandbouwwinterschool
in Assen geopend
De nieuwe Rijkslandbouwwinter
school te Assen is officieel geopend
door den dir.-gen. van den Land
bouw, den beer G. J. Ruiter. Bij de
ze gelegenheid hield de 'heer Ruiter
een belangrijke rede over het ver
leden en de toekomst van den Ne-
derlandschen boerenstand.
In een rede zei de de heer Ruiter
o.m., dat zich juist voor den Ne-
derlandschen boer wijde perspectie
ven openen, omdat hetgeen zich in
het Oosten van Europa afspeelt
voor de Nederlandsche boeren groo
te mogelijkheden opent tot het ver
krijgen van een boerderij. Ook in
andere deelen van Europa zal na
den oorlog voor de' Nederlandsche
boeren plaats zijn. Nederland zelf
is veel te klein om tal zijn boeren
een bestaan te kunnen verzekeren.
Dit toonde spreker aan met een en
kel cijfer, dat veelzeggend is voor
de agrarische overbevolking van
Nederland. Er zijn n.1. pl.m. 60.000
boerenbedrijfjes van kleiner dan 5
ha. in Nederland. Geen van die be
drijfjes is groot gepoeg van omvang
om de daarop hard werkende boe
ren een bestaan te verzekeren.