r Verduister Groote branden in Singapore Uitgebreide aanvallen op de Molukken .Rekening klopt" zegt Goebbels De dood van Peter Ton VRIJDAG 16 JANUARI 1942 Onder water. Officieren van een Itaüaanschen onderzeeër op hun post bij de vernuftige apparaten, welke de duikboot tot een der meest gevreesde wapenen in den strijd ter zee hebben gemaakt. (Orbis-Holland) Japanners laten stad Malak- ka reeds achter zich. Be langrijk spoorwegknoop punt bezet. TOKIO, 15 Jan. (DNB). Vluch telingen uit Singapore, die in Kwa- la Loempoer zijn aangekomen, ma ken melding van groote branden in de stad. Verscheidene groote ge bouwen, o.m. het hoofddouanekan toor, zijn vernield. Voorts melden de vluchtelingen, dat de laatste week dagelijks drie tot vier maal luchtaanvallen'op Singapore zijn ondernomen. De grootste bezorgd heid lieerscht in Singapore over in gevaar komen van een watervoor ziening der stad, aangezien het wa terreservoir gelegen is op het Zui delijke deel van het schiereiland, terwijl de buisleidingen over de brug tusschen het eiland Singapore en het vasteland loopen. Bij de ver nieling van deze verbinding zou dus de eilandvesting ten zeerste in ge- yaar worden gebracht. De stad Malakka gepasseerd. Het hoofdkwartier van het Ja- pansche leger deelt mede, dat Japansche troepen reeds in den nacht van Woensdag op Don derdag bij de achtervolging van den vluchtenden tegenstan der aan de Westkust van Ma- lakka de stad Malakka hebben bereikt. Latere berichten meld den, dat zoowel Malakka als Gemas reeds achter het Japan sche front liggen. Tot nu toe hebben zich tijdens de gevechten op Malakka 2000 Britsch Indische soldaten overgegeven, zoo wordt Donderdag van het front ge meld. Volgens de verklaringen van ge vangen genomen Indiërs heerscht in Singapore de grootte verwar ring. Zoo wordt gemeld in 'n front bericht in de Tokio Nitsji Nitsji. Voorts melden de gevangenen, dat talrijke Engelsche vrouwen en kin deren per vliegtuig naar Sumatra zijn gevlucht. De stroom vluchtelin gen uit het Noorden neemt voort durend toe, hetgeen de voorziening van water en levensmiddelen steeds moeilijker maakt. De anti-Britsche stemming onder de Indiërs, die steeds in de eerste linie in den strijd worden geworpen, is voortdurend stijgende. Strategisch spoorwegknoop punt bezet. Naar het keizerlijke hoofdkwar tier mededeelt, hebben Japansche land- en luchtstrijdkrachten bij de achtervolging van de vijandelijke troepen aan de Westelijke kust van Malakka gisteravond, na de grens van Malakka te hebben overschre den, het strategische spoorweg knooppunt Gemas, dat aan de spoorlijn naar Singapore ligt, stor menderhand genomen. De Japansche troepen, die op Malakka reeds de grens van Joho- re hebben overschreden, verdeelen zich, naar hier bekend wordt, in drie colonnes, nl. een aan de Oos telijke en een aan de Westelijke kust en een, die in het centrun) van het schiereiland ongeveer langs den spoorweg naar Singapore op rukt. Deze drie colonnes sluiten zich steeds nauwer aaneen en kon den de breedte van het front reeds tot ongeveer 130 kilometer vermin- deren. Wederzijdsche activiteit in de luebt AMBON EN TERNATE ONDER VUUR. - NIEUWE VLOOTBA- SIS BIJ SOERABAJA? TOKIO, 15 Jan. (D.N.B.) Het keizerlijk hoofdkwartier deelt mede, dat vliegtuigen van de Japansche marine vandaag zeer uitgebreide aanvallen hebben ondernomen op de eilanden der Molukken, 'waar onder Ambon, verder op Nieuw- Guinea, waaronder Babo Soggng. alsmede op New Britain, waarbij militaire installaties vernield of in brand geschoten werden. Negen hangars en twee barakken werden op 12 Januari vernield, toen Japan- sohe vliegtuigen het steunpunt voor watervliegtuigen Molonedals in de golf van Tomaki (Celebes) aanvie len. Andere vliegtuigen deden een aanval op Ternale van de Moluk ken, waarbij twee groote opslag plaatsen vernield werden en op vijf plaatsen brand werd veroorzaakt. Veel activiteit ln de lucht Volgs te Shanghai ontvangen be richten worden de gevechten in Ne- derlandsch-lndië gekenmerkt door een levendige bedrijvigheid in de lucht aan weerskanten. De Japan sche luchtmacht heeft de haven van Balik Papan van Borneo en den bij Singapore liggenden Riouw- Arohipel aangevallen. Het Japansche hoofdkwartier meldt, dat Japansche duikbooten, die in de Nederlandsch-Indische wateren opereeren, op 15 Januari vier vijandelijke schepen met een gezamenlijken inhoud van 37.000 ton tot zinken hebben gebracht In de zelfde wateren hebben Japansche oorlogsschepen drie vijandelijke ko óp v aard ij sc h ep'en met een geza menlijken inlhoud .van 4000 ton op gebracht. Het communiqué deelt voorts me de, dat Japansche oorlogsschepen, die met de luchtmacht samenwer ken, op 9 Januari in den Stillen Oceaan twee vijandelijke duikboo ten tot zinken hebben gebracht De strijd op Celebes. De in Menado gelande speciale Japansche formaties hebben, naar verluidt, tot gisteren alle militaire steunpunten en de luchthaven op den N.O. punt van Celebes bezet. In een later bericht meldt het keizerlijke hoofdkwartier, dat een speciale afdeeling Japansche mari nesoldaten, die van Menado (Cele bes) uit opereerden, op 14 Januari de bezetting van alle vijandelijke vliegvelden van de Minahassa in het noordelijk deel van Celebes vol tooid hebben. In het communiqué wordt voorts medegedeeld, dat de Japansche strijdkrachten in het verloop der operaties een groot aan tal vijandelijke pantserwagens, veld kanonnen, machinegeweren, ont plofbare stoffen, munitie en ander oorlogsmateriaal hebben buitge maakt. Naar United Press uit Londen meldt, beoordeelt men in Neder- landsche emigrantenkringen aldaar den toestand op Celebes en Borneo pessimistisch. Wanneer deze beide eilanden niet behouden kunnen worden, zou naar de meening van deze kringen geheel Nederlandsch- Indië onhoudbaar zijn. Nieuwe vlootbasis bij Soera baja? De Britsche nieuwsdienst méldt,, dat nabij Soerabaj'a. aan de noord kust van Java, een nieuwe vloot basis is gevestigd. Bronwater in het hartje van hoofdstad. Voor het zgn. „geldkan toor" te Amsterdam worden op het oogenblik boringen verricht naar bronwater. Tot meer dan 100 meter diepte worden de buizen ln den grond gedreven. (Pax-Holland-De Haan-m) OVERWINNING VAN HET DUIT- SCHE VOLK STELLIG EN ONVERANDERLIJK." HAMBURG, 15 Jan. (D.N.B.) Rijksminister dr. Goebbels heeft voor de leidende figuren van het politieke en cultureele leven ir Hamburg een redevoering ultge. sproken over den toestand. „Wanneer de oorlog tegen de Sowjet-Unie hard is. ald<us spreker, en verbitterd en door de tegenpartij met alle stompe taai heid wordt uitgevochten, is dat voor ons slechts een bewijs te meer voor de grootte van het gevaar, waarin wij allen verkeerd hebben." Voortgaande schilderde dr. Goeb bels de bijne mythische grootte van dezen strijd. De ontzaglijke in spanningen en opofferingen van eiken man aan het Oosteliik front in dezen heldhaftigen strijd kunnen echter niet geïsoleerd worden ge zien. Er bestaat een innerlijke sa menhang in dit wereldconflict. In dit verband bracht spr. hulde aan den heldhaftigen strijd van het Ja pansche volk, waardoor de positie der spilmogendheden een verster king heeft gekregen, die kort ge leden nog ook door militaire en politieke deskundigen volkomen onwaarschijnlijk werd geacht. Wanneer in het derde oorlogs jaar Japan aan de zijde van de spil ten oorlog is getrokken tegen het Amerikaansche imperialisme en de Britsche wereldvoogdij, dan is dat, behalve van machtspolitiek en strategisch belang voor. het bond genootschap, voor de wereld een bewijs te meer voor den goeden en volstrekt zekeren stand van onze zaak, aldus dr. Goebbels. Wij behoeven thans nauwelijks het geloof aan onze nationale onoverwinnelijkheid te hulp te roepen om onze komende over winning te kunnen voorspel len als iets stelligs en onveran derlijks, dit geloof vloeit voort uit de werkelijke feiten, die on dubbelzinnig voor ons spreken. Onze rekening klopt. De illusionaire rekening van on zen tegenstander is niet in de laat ste plaats gegrond op de volkomen onjuiste waardeering van onze po litieke en militaire leiding. Zulke speculaties mogen in den eersten wereldoorlog succes hebben gehad, thans brengen zij den vijand zelf slechts de grootste schade. Wanneer deze oorlog ein digt... Belangrijker dan de kwestie wan neer deze oorlog zal eindigen, is de "vraag hoe hij eindigen zal. I Wanneer wij hem winnen, aldus de rijksminister, dan is alles gewon nen: grondstoffen-1, en voedingsvrij- heid, levensruimte, grondslag der so ciale reorganisatie van onzen staat en de mogelijkheid van een volksch uitleven voor de spilmogendheden. Wanneer wij den oorlog zouden ver liezen, zou echter evenzeer dit alles en nog meer worden verloren: na melijk ons nationale leven in alge- meenen zin en in zijn geheel. De minister verklaarde, dat men ook slechts van dit standpunt de opoffe ringen mocht opvatten, die in dezen oorlog aan allen worden opgelegd en ook moeten worden opgelegd. Tenslotte richtte dr. Goebbels tot front en vaderland de vermaning en den eisch hard en gelaten te blij ven, realistisch te denken en nooit den grond onder de voeten te verlie zen, de oorlogsproblemen aan te ge ven, waar zij zich voordoen en het nieuwe jaar te beginnen met dezelf de vastberadenheid waarmede het land het afgeloopen jaar den baas is geworden. Duitschland strijdt voor Europa Zware verliezen voor den vijand AANVALLEN RL7 TAGANROG AFGESLAGEN. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 15 Jan. DN.B.) Het opperbevel van de weermacht maakt bekend: Bij Feodosia en op het schiereiland Kertsj heeft de lucht macht vijandelijke troepenconcentraties, stellingen luchtdoelge schut en vliegvelden met goed resultaat aangevallen. In de Zwarte Zee en de Zee van Aznf werden drie vijandelijke koop vaarders door bommen beschadigd. In het gebied van Taganrog herhaalde de vijand na krachtige voorbereiding döor de artille rie zijn vergeefsche aanvallen, ln den centralen .en Noordelij ken sector van het Oostelijke front duurt de afwerende veldslag voort. Bij een tegenaanval maakte Duitsche infanterie, door be- stormingsgeschut vergezeld, acht kanonnen en talrijk ander oor logstuig buit. De vijand verloor hierbij ongeveer 600 dooden. Bij een succesvollen aanval van stoottroepen aan het front van Le ningrad zijn deelen van een door pioniers gesteunde compagnie infanterie over 200 meter breedte, de vijandelijke stellingen bin nengedrongen en hebben twintig kazematten met de bemannin gen vernietigd. In Noord-Afrika duurt het vijandelijke artillerievuur op de Duitsch-Italiaansche steunpunten in het gebied van Solloem met onverminderde hevigheid voort. De vijand behaalde eenige plaatselijke successen. Aanvallen van Duitsche gevechtsvlieg tuigen en duikbommenwerpers waren gericht op Britsohe colon nes, voertuigen, alsmede op havens en vliegvelden in het gebied ten Zuiden van Agedabia en in Tobroek. La Valetta en Britsche vliegvelden op het eiland Malta wer den overdag en des nachts doeltreffend gebombardeerd. Britsche vliegtuigen wierpen vannacht bommen op ver scheidene plaatsen in het Noord-Duitsche kustgebied. De burger bevolking leed eenige verliezen aan dooden en gewonden. Ver scheidene huizen werden verwoest of beschadigd. Drie der aan vallende bommenwerpers werden neergeschoten. De veelbesproken zaak voor den Vrederechter In den namiddag van den zeven den September 1940 gebeurde op den hoek van de Javastraat en de Balistraat te 's-Gravenhage een in cident, dat hoogst ernstige gevolgen heeft gehad. Bij het voorbijtrekken van een groep jeugdstormers reed een wiel rijder blijkbaar met opzet op deze kinderen in. Politie kwam er aan te pas, die echter naliet om tegen den wielrijder proces-verbaal op te maken. Van nationaal-socialisti- sche zijde is toen bij de politie hier op aangedrongen, doch van politie zijde werd in plaats daarvan de partij van den wielrijder gekozen. Daarna ontstond een handgemeen tusschen een aantal W.A.-mannen, die op het rumoer afkwamen uit hun wachtlokaal aan de Balistraat, eener- en politie met publiek an derzijds. Van politiezijde werden verschei dene revolverschoten gelost. Een dezer schoten was gericht op het hoofd van den 28-jarigen W.A-man Peter Ton, die doodelijk getroffen neerstortte en kort daar op den geest gaf. Als verdacht van dezen doodslag had zich heden de 48-jarige agent van politie S. J. Bijleveld te verant woorden voor het Vredegerechtshof te 's-Gravenhage, dat in eersten aanleg deze zaak behandelde. President is Dr. J. H. Carp, fun- geerend Procureur-Geenraal is mr. N. S. Hoekstra, terwijl 31 getuigen door het O. M. en een zestal door den verdediger, Mr. W. Francken zijn gedagvaard. De tenlastelegging. Primair is den verdachte ten laste gelegd, dat hij met het oog merk, Peter Ton van het leven te behooven, althans hem zwaar lichamelijk letsel toe te bren gen, den dienstrevolver op diens hoofd heeft afgevuurd, tenge volge waarvan Peter Ton is overleden, subsidair, dat hij in een volksmenigte hoogst roeke loos een revolverschot heeft af gevuurd, waardoor Peter Ton doodelijk werd getroffen en aan de verwondingen is overleden. Dr. R. R. Rochat, patholoog-ana toom, die de sectie op het lijk van den verslagene heeft verricht, ver klaart, dat de inschotopening in het achterhoofd was. De kogel was in drie stukken gesprongen, welke deelen in de groote hersenen wer den aangetroffen en welke den dood rechtstreeks moeten hebben veroorzaakt. Andere afwijkingen waren er niet. De pres.: Volgens een van de fo to's had de verslagene een verwon ding op het voorhoofd. Dr. Robat: Het bijschrift bij die foto's is onjuist. Pres.: Was het schot aan het achterhoofd een rechtstreeksche treffer? Dr. Robat: Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid was dit het geval. Een uitschotopening is niét aangetroffen. De verwonding aan net voorhoofd was oppervlak kig envermoedelijk bij den val of tijdens een handgemeen veroor zaakt. Get P. van der Zwan, een W.A.- man, verklaart, dat agent no. 435 (Bijleveld) zijn pistool in de rich ting naar de poort afvuurde, waar de W.A zich toen bevond en dat het schot viel, ondanks de van WA. zijde gedane waarschuwing aan de politie om niet te schieten. Verd. werd door niemand bedreigd. De houding der politie maakte een wilden en beestachtigen indruk. (Voor vervolg zie elders). Enge'sch oordeel over Ma'akka GENÈVE, 15 Jan. (D.N.B.) De Daily Mail schrijft, dat de tijd rijp is om eindelijk eens een openhartig woordje te spreken over de situatie op Malakka en het gevaar, dat Sin gapore bedreigt. Er valt niet meer aan te twijfe len, dat de militaire situatie op het Mal eisch schiereiland het Britsche opperbevel volkomen, uit handen geschoten is. Bijna alle niet-offi- cieele berichten spreken van tekort komingen, gebrek aanvooruitzien- den blik en in vele gevallen zelfs van „waarachtige stompzinnig heid." De in Engeland bekende feiten veroorloven weinig twijfel aan het groote gevaar, waarin de veelge roemde vesting Sintrapore' verkeert. Mocht Singapore ecliter verloren gaan, dan zou dat de ergste gevol gen hebben voor het verdere ver loop van den oorlog. De Daily Express verklaart in eeri hoofdartikel, dat er na den val van Kwala Loempoer op 't schiereiland Malakka nog slechts één plaats van beteekenis ligt, n.1. Singapore. Het gevaar, waardoor deze sleutelposi tie in het Verre Oosten wordt be dreigd, neemt evenwel voortdurend toe. In aanmerking genomen alle vroegere verzekeringen, dat Ma lakka gehouden zou kunnen wor- Maan op 8.55 16 Jan N.M. 24 Jan E.K. vanavond om onder f«r 17.57 17.57 uur ,Febr tof morgenochtend V.M. n A r% '8 Febr 9.42 uur. l.k. Zinken kwartjes en dubbeltjes op komst Ook 2'/2 centstukken en centen In de Nederlandsche Staatscou- vant is opgenomen een besluit van den secretaris-generaal van Finan ciën tot nadere rëgeling van het Nederlandsche muntwezen. Door deze wijziging wordt de uitgifte mogelijk gemaakt van zinken pas munt van 25, 10, Vfa en 1 cent Omtrent den beeldenaar van deze munstukken kordt het volgende bepaald: Voor bet 25-centstuk: Dp de voor zijde een schip met volle zeilen en het woord: „Nederland". Op de keerzijde de waarde-aanduiding 25 cents tusschen twee twijgen, bene vens het jaartal en het muntteeken De stukken worden in den ring ge munt en hebben een gladden rand. Voor het 10.oenlstuk: Op de voor zijde drie gestyleerde tulpen, waar onder op een band: „Nederland"* Op de keerzijde de waarde-aandui ding 10 cents tusschen twee twij gen, benevens het jaartal en het muntteeken. De stukken worden in den ring gemunt en hebben een kartelrand. Voor het ZV^-centstuk: Od do voorzijde het Frieseh uleboerd^ boven ter weerszijden van de drie- spruit „Nederland". Op de keerzijde de waarde-aanduiding 2V^t cent; ter rechterzijde zijde golven en ko renaren, benevens het jaartal en 't muntteeken. De stukken worden in den ring gemunt en hebben een gladden rand. Voor den cent: Op de voorzijde h^t rechtkruis,. onderaan od een hand:^„Nederland". Op de keerzijde dè waarde-aanduiding 1 cent; tef rechterzijde golven en korenaren, benévens het. jaartal en het munt teeken. De stukken worden in den ring gemunt en hebben een kartel rand. Nieuwe burgemeesters van Texel en Barsingerborn •s-GRAVENHAGE. 15 Jan. - Het Rijkscommissariaat maakt bekend: De Rijkscommissaris voor het be zette Nederlandsche gebied heeft op grond van art 3 van zijn verorde ning no. 108/40 (vierde vtrordening over bijzondere bestuursrechtelijke maatregelen) de volgende benoe mingen afgekondigd: 0. Bax, ge meentesecretaris en belastingont vanger te Graft, tot burgemeester van Barsingerhorn, J. Bakker, pro curatiehouder te Den Haag, tot burgemeester van Terschelling, en Rijk de Vries, volontair in over heidsdienst te Zaandam, tot burge meester van Texel. den, voelt het Britsche publiek zich vernederd, als het dé gewéldige of fers verneemt, die Engeland daar heeft moeten brengen. Naarmate de gevechten op Ma lakka zich verder ontwikkelen, wordt het dagelijks duidelijker, hoe veel de Japanners danken aan een „bende onbekwame Engelsche windbuilen". De bewoners van een huis aan de Tollenstraat te Amsterdam hadden Woensdag door brand have en goed verloren. De Nederlandsche Volks dienst greep onmiddellijk In en wist de gedupeerden denzellden dag nog van de noodige kleeding te voorzien. (Pax-Holland-De Haan-m)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Hollands Noorderkwartier | 1942 | | pagina 1