HOLLANDS
ZEESLAG OP DE NOORDZEE
Eiland Singapore voor
drievijfde bezet
DAGBLAD VOOR
HELDERSCHE COURANT VAN 1873
SCHAGER COURANT VAN 1855
Met inzet van groote luchtmacht
Koude douche over
Engeland
BEKENDMAKING
Laatste hardnekkig
verzet in de stad
De Japansche lucht
aanvallen op Batavia
Nieuwe bonnen
Kedactie en administratie
SCHAGEN Telef. 444 (2 lijnen)
Redactie en administratie
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
óorderkwartier
WAAP.IM OPGENQMEH
86ste JAARGANG No. 11725
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1942
W ERELDSCHOUW
C LAG op slag krijgen ue gealli
eerden te incasseeren zonder
daar ook maar iets anders te
genover te kunnen zetten dan een
grooten mond. Nadat de Britten in
Noord Afrika weer vrijwel tot hun
uitgangspunt aan de Egyptische
grens zijn teruggeslagen is thans
ook op Malakka de Britsche weer
stand vernietigd. De succesvolle
operaties der Japanners vonden
deze week bekroning-in de. verove
ring van Singapore, de sleutel van
het Empire-bezit in Oost-Azië. Er
mogen in de stad dan nog enkele
gevechten geleverd worden, op het
eiland kunnen zich nog een aantal
haarden van verzet bevinden, voor
Engeland heeft Singapore haar
waarde verloren, want niemand
twijfelt er aan of ook deze laatste
wanhopige tegenstand zal binnen
luttele uren gebroken zijn. De be-
teekenis van dé vesting Singapore
wordt thans zooals gebruikelijk
is aan de overzijde door de Brit
ten verkleind, ofschoon ze tot voor
eenige dagen den lof van Singapore
verkondigden als hoeksteen van 't
Imperium. Het staat dan ook voor
ieder vast, dat de val van dit Azia
tische bolwerk een enormen na
sleep zal hebben. Om dit aan te
toonen behoeven wij slechts te ci-
teeren watEngelschen zelf zei
den: Raffles, de ontdekker van Sin
gapore beweerde reeds in 1820 dat
het eiland de commandopost betee-
kende over China, Japan, Siam,
Cambodsja en Cochin-China. De
Brftsche minister voor Indië, Ame-
ry, verklaarde 17 December jl. nog
voor radio-Da.ventry, dat wanneer
het den Japanners zou gelukken,
Singapore in te nemen, zij ongehin
derd den Indischen Oceaan zouden
kunnen binnenvaren en al het land
dat aan zijn oevers ligt, zou hulpe
loos aan de Japanners zijn overge
leverd. „Zoolang wij Singapore hou
den, kan geen vijandelijke aanval
op de landen aan de kusten van
den Indischen Oceaan tot volledige
ontwikkeling komen".
De Daily Telegraph van 28 Jan.
[Van dit jaar gaf nog te kennen:
„Het verlies van Singapore zou niet
slechts den weg effenen naar Ne-
derlandsch Indië en Australië, doch
ook den vlooten der geallieerden de
basis ontnemen om met alle kracht
te worden gebruikt".
Het zijn wel zwarte dagen die
'Churchill en Rooeevelt op het
oogemblik beleven, hoezeer som
mige bittertafel-strategen ook be
weren, dat het goed gaat! Singa
pore gevallen, het Noord-Afrikaan-
eche offensief in diggelen, de Rus
sen nog steeds aan het „zegevie
ren" bij Moskou, Leningrad, enz.,
maar niet verder en tenslotte als
klap op de vuurpijl: Duitsche zee-
strijdkrachten, waaronder enkele,
die volgens de Engelsche bewerin
gen al ettelijke malen „vernietigd"
waren, varen door het Nauw van
Calais en de Noordzee, in weerwil
van andere Britsche beweringen,
dat het Empire de zeeën beheerscht
Die beheersching mocht dan toch
zeker wel zoo dicht bij huis tot
uiting komen. Ook ten aanzen van
dit onderdeel blijken de Engelsche
beweringen op bluf te berusten.
Indien ooit, dan zal het de we
reld in deze dagen duidelijk zijn,
dat Churchill met zijn catastrophen
politiek de rol speelt van doodgra
ver van het Imperium.
r\ E val van Singapore zal ver-
strekkende gevolgen hebben
voor onze koloniën in O.-Azië, want
ongetwijfeld zullen de militaire
Operaties der Japanners zich nu
geheel op Sumatra en Java rich
ten. Nog eens dringt zich op dit
moment de vraag naar voren of
dit ajles noodig is. Wij meenen
stellig van niet. Tenslotte hobben
de emigrantenregeering te Londen
en de Indische regeering te Batavia
zélf aan Japan den oorlog ver
klaard en daarmede het onheil
over Insulinde gehaald. Dat zij dit
deden in het besef, dat Indië's
weerbaarheid volkomen ontoerei
kend was, maakt de schuld dezer
heeren nog zwaarder. Nederlandsch
bleod wordt noodeloos vergoten
voor een onwaardige, verloren
Britsche zaak. Gindsch opgehitst
door de Britten als onruststokers
in den rug, hier door de Britten in
den nacht beslopen, vinden tal van
onze landgenooten den dood.
Waar hier Nederlandsche aan
gelegenheden aangeroerd worden,
willen wij niet nalaten te wijzen
pp een werk des vredes, dat in ons
land tot stand gekomen is: de
stichting van den Neder]andsc'hen
Kultuurraad. Het zal wel eenig in
de geschiedenis zijn, dat een der
gelijke belangrijke daad in een
bezet land, midden in oorlosgtijd
onder de auspiciën der bezettende-
macht, doorgevoerd kon worden
Onmiddellijk hierbij dient genoemd
te worden de installatie van den
gouwboerenleider in Noord-Hol
land, hetgeen heteekent dat de
Nederlandsche Landstand zijn ar
beid in dit gewest ais eerste
aanvangt. Belde feiten beteekenen
echter meer: een stilstand is over
wonnen, Nederland bouwt aan zijn
toekomst.
Scharnhorst, Gneisenau en Prinz Eugen
tn contact met Engelsche strijdkrachten
ZWARE VERLIEZEN VOOR DE BRITTEN
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 13 Febr. Het opper-
bevel van de weermacht maakt bekend:
„In het Oosten heeft de vijand zijn aanvallen op talrijke plaatsen
van het front voortgezet en hierbij opnieuw zware, bloedige verliezen
geleden. Aan het Donefz-front maakt onze aanval in weerwil van
taaien, vijandelijken tegenstand, nieuwe vorderingen. In d& wateren
ten Oosten van de Krim heeft de luchtmacht met bommen een groot
transportschip beschadigd.
Op 12 Februari ontstond in het kader van operaties van Duitsche
zeestrijdkrachten in het Kanaal, alsmede in het Westelijke gedeelte
van de Noordzee gevechtscontact met Engelsche strijdkrachten. Door
de formatie onder hevel van vice-admlraal Ciliax, bestaande uit de
slagschepen „Scharnhorst", „Gneisenau" en de kruiser „Prinz Eugen"
werd volgens tot dusver ontvangen berichten een Engelsche torpedo
jager tot zinken gebracht en een andere Britsche torpedojager in
brand geschoten. De aanvallende sterke formaties van de Engelsche
luchtmacht werden met zware verliezen afgeslagen. Slechts één Duit
sche torpedoboot werd door bomtreffers licht beschadigd. Een pa
trouillevaartuig is gezonken, nadat het het aanvallende vliegtuig had
neergeschoten. De operaties van onze zeestrijdkrachten werden door
sterke formaties van de luchtmacht, onder het opperbevel van gene-
raal-veldmaarschaik Sperle ondersteund. De verliezen van de vijan
delijke luchtmacht bedragen, volgens de tot dusver ontvangen berich
ten, 43 vliegtuigen, waarvan het meerendeel door Duitsche Jagers en
de overige door de luchfdoelartilierfe van de zeestrijdkrachten en de
luchtmacht werden neergeschoten. Tijdens de hevige luchtgevechten
gingen 7 eigen vliegtuigen verloren.
Aan de Engelsche Zuidkust hebben gevechtsvliegtuigen in scheer-
vlucht havenwerken en vliegvelden met bommen van zwaar kaliber
bestookt.
In Noord-Afrika wederzijdsche activiteit van verkenners. Duitsche
gevechtsvliegtuigen en duikbommenwerpers wierpen bij aanvallen
overdag en des nachts voor den oorlog belangrijke installaties van de
haven Tobroek in brand en stelden door bomvoltreffersbatterijen
luchtdoelgeschut buiten gevecht.
Op Britsche vliegvelden in de Marmarica werden verscheidene
vliegtuigen op den grond vernield of beschadigd. Tijdens luchtge
vechten verloor de vijahd nog vijf vliegtuigen.
Bij aanvallen van Duitsche gevechtsvliegtuigen op lucht- en vloot-
steunpunten op Malta schoten de ter bescherming meevliegende Duit
sche jagers twee vijandelijke vliegtuigen neer.
(hans te Londen algemeen af
vraagt, waar de Britsche slagsche
pen gezeten hebben.
United Press meldt uit Londen,
dat men aldaar toegeeft, dat de En
gelschen in het Kanaal 42 vliegtui
gen hebben verloren en wel 20 bom
menwerpers, 16 jagers en 6 Sword-
fish-vliegbooten.
Verbazing in Amerika.
Volgens een bericht van United
Press uit New York heeft de tij
ding van het zeegevecht in het Ka
naal en het Westen der Noordzee de
grootste verbazing bij het Ameri-
kaansche publiek teweeg gebracht.
Aanvankelijk wilde m$n dit bericht
amper gelooven, daar van Britsche
zijde herhaaldelijk was gemeld, dat
de Duitsche slagschepen Scharn
horst en Gneisenau- niet meer ca
pabel waren tot den strijd. De we
derverschijning van deze Duitsche
oorlogsschepen heeft nog bijgedra
gen tot de neerslachtige stemming
onder het Amerikaansche publiek.
Geestdrift in Italië.
Het bericht van de groote Duit
sche overwinning in het Nauw van
Calais heeft in Italië groote geest
drift en vreugde gewekt. UiJ. het
communiqué van de Britsche ad
miraliteit blijkt duidelijk, aldus
zégt men, dat de Engelsche poging,
den Duitschers de doorvaart te be
letten., geheel mislukt is en dat de
Britsche luchtmacht en de vloot-
strijdkrachten opmerkelijk zware
verliezen hebben geleden, die door
de Engelschen zijn toegegeven. Men
merkt op, dat daarmede is bewezen,
dat de Britsche vloot het Kanaal
niet meer kan beheerschen.
Aasfra'iscbe parlement in
geheime zitting
Stockholm, 13 Febr. (D.N.B.)
In verband met de ernstige positie,
waarin Australië zich bevindt, is,
naar de Britsche berichtendienst
uit Canberra meldt, het Australi
sche parlement tegen 25 Febr. bij
eengeroepen. Deze zitting, die twee
dagen zal duren, zal waarschijnlijk
om veiligheidsredenen geheim zijn.
Naar Reuter meldt, is in Austra
lië een decreet gepubliceerd, waar
door de minister van oorlog de be
voegdheid heeft den staat van be
leg af te kondigen in alle belang
rijke deelen des lands, teneinde het
hoofd te kunnen bieden aan alle
bijzondere omstandigheden, voort
vloeiende uit den oorlog. Voor Pa
poeaJand (Britsch Nieuw-Guinea)
is reeds de staat van beleg afge
kondigd.
Volgens een bericht van den Brit-
schen berichtendienst hoeft de Au
stralische minister van oorlog me
degedeeld, dat tusschen acht uur
des avonds en vijf uur des morgens
in Queensland alle buitenlanders
zich niet op straat mogen bevinden.
Duitsche overwinning in
het Kanaal maakt groote
indruk.
ONGEHOORD SCHERPE CRITIEK
OP CHURCHILL IN DE
BRITSCHE PERS.
VIGO, 13 Febr. (D.N.B.) Vol
gens radioberichten uit de Ver.
Staten heeft het groote Duitsche
succes bij den zeeslag in het Ka
naal in Engeland een buitenge
woon sterken indruk gemaakt. De
zender Schenectady meldt: Het be
richt over den uilslag van het ge
vecht, dat gevolgd is op de cata-
strophe van Singapore heeft de
Engelsche bevolking tot woede ge
bracht. De zender New-York zegt,
dat het bericht een golf van op
winding in de Britsche openbare
meening heeft veroorzaakt. De
Engelsche pers richt hevige aan
vallen op Churchill en zijn oorlog
voering.
Uit Stockholm wordt gemeld,
dat dé „Nya Dagligt Allehanda'
een bericht van United Press be
vat, volgens hetwelk de Engelsche
bevolking de mededeëling over het
gevecht in- het Kanaal als een
„koude douche" op het lijf viel. De
Londensche correspondent van „Af-
tonbladet" meldt, dat men zich
In den Haagschen Dierentuin wordt
een tentoonstelling geopend ondei
het motto: „Der Deutsche Polizist
bastelt Spielzeug för die Kinder",
naar aanleiding van den „Dag der
Duitsche Politie." (Stapf-Mol.)
's-GRAVENHAGE, 13 Febr.
Het Bureau van den Weer
machtsbevelhebber in Neder
land deelt mede:
Een Duitsche krijgsraad heeft
twee Nederlanders wegens
spionnage en twee andere we
gens begunstiging van den
vijand en verboden wapenbezit
ter dood veroordeeld.
De vonnissen zijn met den ko
gel voltrokken.
Nauwe betrekkingen
tusschen Spanje en
Portugal
Ontmoeting tusschen Fran
co en Salazar.
De minister-president van Portu
gal, Salazar heeft een ontmoeting
gehad met het hoofd van den Spaan
schen staat Franco. Men besloot in
de toekomst een zoo nauw mogelijk
contact te onderhouden, ter bescher
ming van de gemeenschappelijke
belangen en wel in den geest van
de gesloten overeenkomsten.
De Portugeesche pers schrijft c-.a.
dat de samenkomst de logische
voortzetting, beteekent van de po
litiek van toeriadering en vriend
schap, welke Spanje en Portugal
verbindt.- De plechtige bekrachti
ging dezer politiek is van Euro-
peesche he teekenis. De onbedreigde
vrede op het Pyreneesche schier
eiland is voor de geheele wereld
een krachtige hoep op beter dagen.
Engelsche vlootbewegingen
Sterke formatie in de Mid-
dellandsche Zee.
ALIjECIRAS, 13 Febr. (DNB.)
Sterke Britsche vlootformaties zijn
te Gibraltar aangekomen en stoom
den, nadat zij brandstof en levens
middelen hadden ingenomen, on
middellijk op in de Midüellandsche
Zee. Een vliegkampschip en twee
gepantserde kruisers maakten deel
van deze formatie uit.
In de „Harmonie" te Alkmaar is
Noord-Holland, de heer J. Saai,
den heer Roskam, geïnstalleerd.
dlgt den heer Saai de oorkonde.
de boerenleider voor de provincie
door den algemeenen boerenleider,
De heer Roskam (links) overhan-
Polygoon-Bilsén
S'echts vischrecht op
pachtovereenkomst
SLECHTS OVEREENKOMSTEN
MET BEROEPSVISSCHERS
GELDIG.
Bij verwaarloozing oi inge
brekestelling ontbinding
van het contract
Het Pachtbesluit Vischrecht 1941,
dat 22 December 1941 werd afge
kondigd, schreef in artikel 1 voor,
dat op 9 Mei 1940 verpacht visch
recht ook verder moest blijven ver,
pacht.
In de Nederlandsche Staatscou
rant van 12 dezer is thans hiervan
het eerste uitvoeringsbesluit ver
schenen.
Dit bepaalt o.m., dat uitgifte van
vischrecht slechts mag geschieden
door het aangaan van een pacht
overeenkomst en dat deze pacht
overeenkomst slechts met beroeps-
visschers mag worden gesloten. Be-
roepsvisschers moeten daadwerke
lijk de visscherij uitoefenen als uit
sluitend dan wel als hoofdbedrijf.
VERGEEFSCHE POGINGEN JA-
PANSCHE OPMARSCH TE KEE-
REN. „GROOTER SCHOK DAN
DUINKERKEN".
TOKIO, 13 Febr. (D.N.B.) De
correspondent van de Nitsji Nitsji
meldt van het front op Singapore:
Het eiland Singapore bevindt
zich thans voor drie vijfdè in han
den der Japansche strijdkrachten.
In de stad biedt de tegenstander
een laatste hardnekkig verzet,
daarbij gesteund door zware batte
rijen op de eilanden ten Zuiden
van de stad Singapore en door de
kustbatterijen van fort Tsjangi op
de Oostkust. Bovendien hebben
Britsche oorlogsschepen zich in
den strijd gemengd.
Van de stellingen op de hoogten
bij den Boekit Timah hebben de
Japanners met vlalcbaan- en krom
baangeschut zwaar vuur geopend,
dat vooral gericht is op de vijan
delijke eilandbatterijen en oorlogs
schepen.
Het vijandelijke vuur heeft in de
stad groote schade aangericht. Ve
le gebouwen in de havenwijk en
ook olietanks branden. Buiten de
stad duren de verbitterde gevechten
bij Boekit-Timah en 10 K.M. naar
het Westen bij Simapar voort.
Sedert Vrijdagochtend zijn, naar
Domei meldt, in de Noordèlijke
voorsteden van Singapore groote
offensieve en defensieve operaties
tusschen Japansche en Britsche
troepen gaande. Japansche pant
serwagens dringen het vijandelijke
kamp op ongeveer drie kilometer
ten Noordwesten van den rand der
stad, ten Noorden van de renbaan,
binnen. De Britten concentreeren
hun artillerievuur uit het Zuiden
der stad op Japansche stellingen
om den Japanschen opmarsch tot
staan te brengen.
Nog grooter schok dan
Duinkerken.
De correspondenten hebben het
gevoel, dat de val van Singapore
de Engelsche openbare meehing
meer heeft: geschokt dan Duinker
ken, dat door officieel e manoeuvres
in een glorierijke Engelsche over
winning was veranderd.
Ditmaal heeft men niet getracht
de gebeurtenissen in het Verre
Oosten te verdoezelen. Integendeel,
de regeeringsleider en de dagbla
den hebben de openibare meening
er op opmerkzaam gemaakt, dat
misschien nog meer nederlagen
verwacht kunnen worden.
De -New-Yorksche correspondent
der Daily Mail meldde gisteren
zijn blad, dat de reactie in Ameri
ka op den aanstaanden val .van
Singapore een mengsel van droef
geestigheid en angst is. De bezwij-
ldng van dit steunpunt is waarlijk
een schok voor de Amerikanen.
Zoo schrijft de Herald Tribune, dat
de val van Singapore beteekent,
dat de oorlog verloren kan worden
—of reeds verloren is, De militaire
corespondent der New York Post is
van meening, dat de oorlog in de
Stille Zuidzee verloren is, als de
stad zich in handen der Japanners
bevindt. De Canadeesche Montreal
Star acht het verlies van Singapore
en van zooveel soldaten een ontzet-
lenden prijs, dién men thans moet
betalen voor onderschatting van
den tegenstander.
Ned. vliegtuigen namen niet
aan den strijd deeL
TOKIO, 13 Febr. (D.N.B.) Om
trent de luchtaanvallen op Batavia
wordt van Japansche zijde het vol
gende gemeld:
Toen het vliegveld bij Batavia ge
bombardeerd werd, viel er geen Ne
derlandsch vliegtuig te bekennen.
Bij den aanval op een ander vlieg
veld verscheen er plotseling een
eskader. Buffalo- en Blenheim-ma-
chines en jagers die probeerden de
Japanners tegen te houden. In een
hevig luchtgevecht schoten de Ja
panners in tien minuten tijds 7
Buffalo's, een jager en 3 Blenheiin
hammen werpers neer. Een ander
Japansch luchteskader viel de ha
ven van Batavia aan en bombar
deerde een kruiser en een koop
vaarder.
Maar
öT
8.15
15 Feb
n.m.
•23 Feb
E.K.
Maan
op
8.51
janavond om onder
18.50 uur 31™
tot morgenochtend V.M.
8p o 10 Mrt.
.58 uur l.k.
Zondagavond om
18 52 uur "7
onder
tot Maandagochtend 19.02
8.56 uur
Ook voor aardappelen een
bon aangewezen.
Voor de volgende week zijn ter
verkrijging van de gebruikelijke
rantsoenen ^rood en vleesc.h
aangewezen ae bons 09 van de
daartoe bestemde kaarten.
Ook voor 'aardappelen is
bon 09 aangewezen, doch deze bon
zal geldig zijn tot 28 Febr.
De secretaris-generaal van het Dep.
van Landbouw en Visscherij is ech
ter bevoegd van het hiervoor ver
melde uitzonderingen toe te staan.
In. een gelijktijdig gepubliceerde
beschikking geschiedt dit ook. voor
de wateren, die tot dusver niet wer
den verpacht, doch slechts tot we
deropzegging en uiterlijk tot 1
Maart 1943.
De pachters moeten hun water
doelmatig bevisschen de voor
schriften van visscherij wet en -re
glementen in acht nemen en alles
vermijden, wat anderen in de uit
oefening van hun bedrijf stoort of
belemmert. Daarom moeten de
pachtovereenkomsten een bepaling
inhouden, dat zij van rechtswege
zijn ontbonden, zoodra de secr.-gen.
yèrklaart, dat de pachters in dit op
zicht in gebreke zijn.
Bijzondere maatregelen.
In bijzondere gevallen kan de se
cretaris-generaal ook voorschrijven
met wien of onder welke voorwaar
den een pachtovereenkomst moet
worden 'aangegaan.
Als vischrecht is uitgegeven
tusschen 28 Mei 1941 en 12 Fe
bruari 1942 en daarbij niet is
gehandeld zooals boven om
schreven, dan moet de eigenaar
daarvoor binnen 14 dagen goed
keuring vragen aan den secre
taris-generaal.
Pachtovereenkomsten, die overi
gens aan de gestelde eischen vol
doen', worden telkens verlengd met
den termijn, waarvoor zij oorspron
kelijk zijn aangegaan, als de secre
taris-generaal op verzoek van den
verpachter of den pachter althans
niet anders beslist. Dit heeft dus
uitsluitend betrekking op pacht
overeenkomsten met beroepsvis-
schers.
Elke pachtovereenkomst, die na
12 Februari 1942 wordt .gesloten
wordt eerst van kracht, na.dat zij
door den secretaris-generaal is goed
gekeurd.
Ook voor aanvullingen of wijzi
gingen van bestaande pachtovereen
komsten is de bovenbedoelde goed
keuring vereischt
NED. KUST NIET BEREIKT.
Engelsch vliegtuig neerge
schoten.
Berlijn, 13 Febr. (DNB.) Duit
sche jagers hebben vanochtend,
toen enkele afzonderlijke Britsche
vliegtuigen trachtten het Neder
landsche kustgebied te naderen,
een Hudson neergeschoten.