HOLLANDS
DAGBLAD VOOR
Strijd in Ned* Indië gestaakt
i— Vtrduistir
SCHAGER COURANT VAN 1855
Ned. Indische leger gee[t
zïch onvoorwaardelijk over
v
Redactie- en administratie-adressen:
SCHAGEN Telef. 444 (2 lynen)
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR Telef. 3332
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
86ste JAARGANG No. 11745
DINSDAG 10 MAART 1942
gouverneur-gzneraal gaf order de wa
pens neer te leggen.
Nadat het Ned. Indische leger Zaterdag wapen
stilstand had gevraagd, is het gisteren gecapitu
leerd. Het officieele bericht van de Japansche leger
leiding luidt als volgt:
De Japansche strijdkrachten, die opereerden te
gen de hoofdmacht van den tegenstander in de om
geving van Soerabaja en Bandoeng hebben de strijd
krachten van den tegenstander, bestaande uit 93.000
man Nederlandsch-Indische troepen en 5000 man
Australische, Britsche en Amerikaansche troepen,
op 9 Maart te 15 uur tot onvoorwaardelijke capitula
tie gedwongen.
Tot het neerleggen der wapens werd last gegeven
door den gouverneur-generaal, Jhr. Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer via het radiostation van
Kalidjati, waarna de Ned. Indische troepen den
strijd terstond staakten. Het Ned. Indische leger
heeft zich overgegeven binnen negen dagen tijds
sinds de eerste landing van Japansche troepen op
Java op den eersten Maart jl.
Van Mook naar Australië
Naar de Engelsche nieuwsdienst
meldt uit Adelaide (Australië) is
dr. van Mook, lt.-g.-g. van Ned. In
dië, en veertien leden van het be
stuur, per vliegtuig uit Bandoeng
aldaar aangekomen.
Uit Melbourne wordt gemeld, dat
'de leden van het Australische con
sulaat-generaal te Batavia veilig in
Melbourne zijn aangekomen.
Soerabaja bezet.
Een deel van de in Oost Java ge
lande Japansche troepen is op 8
Maart des middags om 15.50 Soera
baja binnengetrokken en heeft de
stad geheel bezet. Denzelfden dag
gingen de Ned. Indische strijdkrach
ten te Soerabaja over tot de capi
tulatie.
Omtrent hetgeen aan de capitu
latie van het Ned.-Indische leger
.voorafging, vermeldt Domei nog de
yolgende bijzonderheden:
De gouverneur-genëraal, jhr.
.Tjarda, was op 8 Maart des mid
dags om 3.uur per vliegtuig op het
vliegveld Kalidjati aangekomen.
Hior had de ontmoeting plaats tus-
Schén den gouverneur-generaal en
den Japanschen opperbevelhebber.,
die, vergezeld van zijn staf. onge
veer tezelfder tijd op het vliegveld
was aangekomen. De gouverneur-
generaal was in gezelschap van ge
neraal ter Poorten en vier andere
.vooraanstaande personen. Dc Ja
pansche Opperbevelhebber, ozo ver
volgt Domei, eischte de volledige
Overgave van het Ned. Indische le
ger. De Ned. Indische onderhande
laars aanvaardden aanvankelijk al
leen de overgave van den sector
Bandoeng, maar stemden ten slotte
in met een volledige overgave van
het Ned. Indische leger en beloof
den per radio last te geven tot het
staken der vijandelijkheden vóór 9
Maart des ochtends om 10 uur.
De Intocht der Japanners
in Batavia.
De correspondent-van de Asahi
'Sjimboen geeft zijn eerste bericht
uit Batavia na den intocht der Ja
panners op 3 Maart. Volgens dit
bericht werd de hoofdstad van
Ned.-Indië door de Japanners be
zet, zonder dat er een schot werd
De boerenleider, de heer E. J. Ros
kam, installeerde in de Statenzaal
te Zwolle boer J. P. v. d. Sluys als
boerenleider der prov. Overijsel.
I.P. en R.S.-Landstandpersdienst-
Koper).
gelost, daar de Nederlandsche ste
delijke ambtenaren, nadat de Ne
derlandsche strijdkrachten zich
hadden teruggetrokken, waren ach
tergebleven om de controle over het
stadsbestuur aan de Japanners over
te dragen. De Japansche strijd
krachten rukten om 20.30 uur, pre
cies een uur en twintig minuten
nadat de Japansche voorhoede in
de Noordelijke buitenwijken der
stad was aangekomen, Batavia bin
nen, nadat de Nederlandsche amb
tenaren hadden medegedeeld, dat
Batavia tot open stad was ver
klaard.
Witte vlaggen.
Vervolgens geeft de correspon
dent een beschrijving van den in
tocht der Japansche troepen in de
hoofdstad van Ned.-Indië. Hierin
zegt hij o.m. het volgende: „Toen
wij aan het kleine riviertje, onge
veer 7 K.M. ten Noorden van Ba
tavia waren aangekomen, ont
moetten wij een klein troepje men:
sohen, die plotseling aan gene zijde
van den oever bij een opgeblazen
brug verschenen en met witte
vlaggen zwaaiden. De Japansche
commandant liet hen bij zich bren
gen, waarop zij mededeelden, dat
zij vertegenwoordigers van den
provincialen gouverneur van Bata
via, alsmede van de bevolking wa
ren. Zij zeiden gekomen te zijn om
den Japanschen troepen persoon
lijk de mededeeling van de over
gave te overhandigen. Toen de Ja
pansche commandant vernam, dat
Batavia tot open stad was ver
klaard en dat alle geallieerde troe
pen waren teruggetrokken, gaf hij
bevel de stad binnen te rukken.
^Verwonderlijk en verwar
rend".
In een commentaar voor den
Engelschen omroep wordt- o.m. ge
zegd: Wat de Japanners in korte
weken bereikt hebben is even ver
wonderlijk als verwarrend. In min
der dan honderd dagen heeft Ja
pan een imperium veroverd.
Critiek op de verdediging
van java
Beslissing voor de Ameri
kanen vernederend.
STOCKHOLM, 9 Maart (D.N.B.
Volgens een bericht van den Brit-
schen berichtendienst uit NeW-
York. gepubliceerd in Stockholms
Tidningen, levert de New York He
rald Tribune critiek op de „strate
gische maatregelen der geallieer
den op Java". Het blad constateert,
dat het lot van Java in de lucht be-
punt als Java geïmproviseerd heh-
de gezegd:,De-beslissing is voor de
Amerikanen vernederend. Op Java
waren bommenwerpers, doch geen
jagers. Bommenwerpers zonder ja
gers zijn slechts schietschijven.
Men kan zich moeilijk voorstellen
dat de geallieerden drie maanden
<na het uitbreken van den oorlog de
verdediging van een zoo belangrijk
slist is. Letterlijk wordt 't volgen
ben, door heel eenvoudig het mate
riaal, dat toevallig aanwezig was,
in den strijd te werpen zonder reke
ning te houden met een inschake
ling van dit materiaal in een ver
standig oorlogsplan. De Amerikaan
sche openbare mecning heeft zich
getroost met de hoop, dat iedere te
genslag in het Verre Oosten dep
dag nader zal brengen, waarop de
macht van de Ver. Staten zal blij
ken. De. val van Java heeft aan de
ze hoop den bodem ingeslagen.
Japaiiners vasten voet op
Nieuw Guinea
De A.N.P.-correspondent meldt:
De Japanners hebben thans voor
het eerst vasten voet gezet op
Nieuw-Giiinea en wel op het voor
malige Duitsche deel, dat Austra
lisch mandaat is. De reeds eerder
bezette hoofdstad van dit piandaat,.
Rabaul, ligt op het eiland New-
Britain. De landingen geschiedden
met de bezetting van de plaatsen
Salamaua op een klein eilandje
voor de noordkust en Laji, dat veer
tig k.m. verder aan de kust ligt.
Deze plaatsen zijn ongeveer 350 km.
van het Australische vasteland
door de lucht gemeten verwij
derd. Het Australische kabinet
kwam terstond in extra zitting bij
een. De uit Singapore gevluchte ge
neraal Gordon Bennett, die thans in
Sydney is aangekomen, drong aan
op het laten varen van de verdedi
gingstactiek, indien het niet te laat
is. Port Darwin kan nu reeds van
twee zijden, n.1. ook vanuit Timor
luchtaanvallen verwachten.
Afzonderlijke vrede?
Berichten, zooals er een ontvan
gen is uit Sjanghai, volgens
welke in Australië stemmen
opgaan om zich af te scheiden
van het Britsche empire en om
een afzonderlijken vrede met
Japan te sluiten, worden In
Berlijn als een kenmerkend
symptoom opgevat
In dit verband wordt den nadruk
gelegd op het feit, dat de mogend
heden van het driemogendheden-
pact vastgesloten zijn' den gemeen-
schappelijken oorlog tot aan de
eindoverwinning voort te zetten.
Vindingrijkheid dér frontsoldaten
ln het Noordoostelijk gevechtster
rein. Uit conservenblikken is,
een schoorsteen geconstrueerd,
waarboven een ëtalen Sovjethelm
als vonkenvanger dienst doet.
(Suotnen-Holland-P.K. Kasahzow).
Een telegrafisch overgebrachte foto, welke een indruk geelt van de
verwoesting, die te Parijs werd aangericht door den Britschen lucht
aanval op een arbeiderswijk. (Hoffmann-Stapf.)
Motie ypn Britsch-Indiërs in Europa
Britsche bommen op
ods land
BELOFTE VAN TROUW
AAN BOSE.
BERLIJN, 9 Maart (D.N.B.)
Den 7en Maart is hier een bijeen
komst gehouden van in Europa
wonende Britsch Indiërs, die ge
opend wer.d door dr. Abdoel Oudoes.
De bekende Indische journalist
Nambiar stelde voor de door Bose
uitgezonden vrijheidsboodschap met
een motie te beantwoorden, welk
voorstel met algemeene stemmen
werd aanvaard. In de motie wordt
o.a. gezegd:
De alhier bijeenzijnde vertegen
woordigers der thans in Europa
wonende Britsch Indiërs hebben
met zeer groote belangstelling, met
'vreugde en 'voldoening kennis ge
nomen van de bezielende verkla
ring, die dit historische uur door
onzen landgenoot en beproefden
leider Soebhas Chandra Bose ten
aanzien van den Jndischen toe
stand is afgelegd. Indië staat thans
voor een duidelijke beslissing: toe
stemmen in een verlenging van
zijn slavernij en ellende, of eens en
voor altijd het juk afwerpen van 't
Britsche imperialisme, dat Indië
meer dan een eeuw vervolgd en
uitgebuit heeft en verarmen liet.
Een derde mogelijkheid is er niet.
Wij weten, dat nooit in onze ge
schiedenis de vóbruitzichten voor
Indië's bevrijding zoo gunstig zijn
geweest als thans.
Wij juichen de boodschap van
Soebhas Chandra Bose met onbe
perkte vreugde toe en wij belooven
zijn leiding te volgen in het volle
vertrouwen, dat hij dén Indischen
strijd voor de onafhankelijkheid tot
de definitieve en volledige over
winning zal voeren.
Radiodienst der NSB*
's-GRAVENHAGE, 9 Maart. Bij
de hoofdafd. propaganda van het
hoofdkwartier der N.S.B. is onlangs
opgericht een dienst radio. Tot
hoofd van dezen dienst is benoemd
de heer L. G. Wybrands MarcusSen,
reportagegeleider en hoofd van de
af deeling staatspolitiek van den
Nederlandschen omroep.
Duitschlaud strijdt voor Europa
Havengebieden in Groot-Brittannië
gebombardeerd
PLAATSELIJKE SUOESSEN AAN HET OOSTELIJKE FRONT.
HOOFDKWARTIER VAN DEiV FüHRER, 9 Maart. Het opper
bevel van de weermacht maakt bekend:
„In den Zuidelijken sector van het Oostelijke front zijn nieu
we zware afweergevechten aan den gang. Ook in de overige sec
toren van het front zette de vijand zijn vergeefsche aanvallen voort.
Eigen aanvalsacties leverden plaatselijke successen op.
Bij luchtaanvallen op vijandelijke ravitailleeringslinies wer
den alleen in liet Wajdai-gebied 36 transporttreinen zwaar ge-
troffén. Gevechtsvliegtuigen plaatsten tijdens nachtelijke aanyal-
|Ien op Rybiysk bomtreffers van het zwaarste kaliher op de vlieg
tuigfabriek aldaar.
In de periode van 6 tot 8 Maart verloren de bolsjewisten 62
pantserwagens.
In Noord-Afrika werden Britsche verkenningstroepen terug
geslagen. Doeltreffende luchtaanvallen -waren vooral gericht op de
havenwerken van Tobroek. Op het vliegveld Gamboet werden vier
Britsche vliegtuigen op den grond vernield.
Vijandelijke vliegvelden op Malta werden overdag en 's nachts
gebombardeerd.
In den strijd tegen Groot-Brittannië werden in den afgeloopc.n
'nacht havengebieden aan de Humber en de Tyne met brand- en
'brisantboomen bestookt. Duitsche jagers vernietigden aan de En
gelsche Zuidkust zes versperringsballons en schoten met de boord
wapens een klein koopvaardijschip in brand.
Bij aan/vallen van de Britsche luchtmacht op de bezette gebie
den in het Westen, o.a. ook op Parijs, werden gisteren overdag
in luchtgevechten en door de luchtdoelartillerie acht vijandelijke
vliegtuigen neergeschoten. Britsche bommenwerpers vielen in den
nacht van 8 op 9 Maart enkele plaatsen in West-Duitschland aan.
De burgerbevolking leed geringe verliezen. Verscheidene openbare
gebouweh werden beschadigd. Vier der aanvallende vliegtuigen
werden neergeschoten.
'S-GRAVENHAGE, 9 Maart.
Zondagavond laat en in den nacht
van Zondag op Maandag j.1. hebben
Engelsche vliegtuigen herhaalde-'
malen hoven Nederlandsch grond
gebied gevolgen. Door neergewor
pen brisant- en brandbommen le
den woonhuizen op verschillende
plaatsen lichte schade. Bij deze
aanvallen is een meisje om het le
ven gekomen. Een persoon werd
ernstig en een andere licht gewond.
Verbod van dansvermaak
's-GRAVENHAGE, 9 Maart.
Onder opheffing der openbare be
kendmaking van 26 Juni 1941 be
treffende het verbod van dansver
maak (afgekondigd in beschikking
no. 1 van den Commissaris-generaal
voor de openbare veiligheid en
hoogere S.S.- en Politieleider van
10 December 1941, blz. 7) wordt op
grond van artikel 45 der verorde
ning no. 138/1941-van den Rijks
commissaris voor het bezette Neder
landsche gebied betreffende de
handhaving van de 'openbare orde
bepaald:
Artikel 1.
Verboden zijn tot nader order:
1) openbaar dansvermaak;
2) dansvermaak in clubs, vereeni
gingen en soortgelijke bijeenkom
sten, ook wanneer deze niet open
baar zijn; t
3) alle dansvermakelijkheden van
dansscholen met uitzondering van
zuiver dansonderwijs door middel
van cursussen voor personen in den
leeftijd tot 20 jaar of door middel
van privaatlessen.
Artikel 2.
(1) Hij die opzettelijk of door
schuld handelt in strijd met deze
beschikking wordt overeenkomstig
de in den^aanhef vermelde bepaling
gestraft.
(2) Op gelijke wijze wordt ge
straft hij die opzettelijk of door
schuld aan verboden dansvermaak
deelneemt.
Artikel 3.
Deze beschikking treedt in wer
king op den dag harer afkondiging
in 'de pers.
's-Gravenhage, 5 Maart 1942.
De Commissaris-generaal voor
de openbare veiligheid:
gez. RAUTER.
Van arbeider tot ingenieur
's-GRAVENHAGE, 9 Maart. Aan
het laatste schiftingskamp van de
Langemarck-opleiding nam ook een
jonge arbeider uit het Zuiden des
lands deel. Hij is kweekersknecht
en heeft alleen lager onderwijs ge
noten.
Tot dusverre had hij nooit de
kans gehad te toonen, waartoe hij,
bij goede leiding, eigenlijk wel in
staat zou zijn. Nu kreeg hij de
kans en hij slaagde. Over enkele
weken.begint hij zijn studie voor
tuinbouwkundig ingenieur.
Jongelui, »lie meencn, tot iets
dergelijks in staat te zijn, .kunnen
inlichtingen aanvragen bij het.
Langemarck-studium, Waaldorper-
weg 12, Den Haag.
Maan Maan
op vanavond om onder
3.34 i/\ r\ A 12.32
17Mrt. 19.34 uur j Apr
N.M. tot morgenochtend V.M.
E 8 Apr.
L.K.
25 Mrt.
E.K.
8.05 uur
Zware straffen
Bij een controle op de naleving
van de verplichte inlevering van
metalen werden in talrijke geval
len overtredingen van de algemeen
bekende bepalingen geconstateerd.
In vier gevallen wordt thans een
voorbeeld gesteld. Wegens het niet
inleveren van voorwerpen bestaan
de uit non-ferrometaal zijn de vol
gende Nederlandsche staatsburgers
gearresteerd, die binnenkort naar
een concentratiekamp zullen wor
den overgebracht: Jan B., bankier
te Amsterdam; Theodorus K, .win
kelchef te 's-Gravenhage; Simon do
V., joodsch vertegenwoordiger van
een verzekeringsmaatschappij te
Deventer; Hendrik B., verzekerings
inspecteur te Gorsel.
Het rendier in dienst van de veld
post. Een afdeeling van den Ar
beidsdienst aan het IJszeefront
heeft ''e beschikking over een ren
dier, dat met succes gebruikt wordt
voor het transport van de postzen-
dingen.
"(Scherl-Fellinga-P.K. Sarr.)
RADIO-REDE VAN MUSSERT
OVER NED.-INDIë.
's-GRAVENHAGE, 9 Maart -
De leider der N.S.B. spreekt
Dinsdagmiddag om 13 uur over
de beide zenders over het on
derwerp „Nederlandsch-Indië."
Deze rede wordt te 19.15 uur
over beide zenders herhaald.
Accoord over Portugeesch
Timor?
TOKIO. 9 Maart (DNB.) Een
persbericht uit Lissabon, volgens
hetwelk tusschen Japan en Portu
gal. een accoord met betrekking tot
Timor tot stand is gekomen, werd
vandaag van bevoegde Japansche
zijde noch bevestigd, noch tegenge
sproken, aangezien inlichtingen
ontbreken.
De minister van Koloniën, dr.
Machado, heeft heden den nieuwen
gouverneur generaal van Angola,
Freitas Morna, in zijn functie ge
ïnstalleerd. Machado verklaarde bij
deze gelegenheid, dat er hoop be
staat, dat de Japanners Timor bin
nenkort weer zouden ontruimen.
Nieuwe aanval op
Amerikaansch steunpunt
Het keizerlijke hoofdkwartier
deelt mede, dat luchtstrijdkrachten
van de Japansche marine in den
nacht. van 4 April een verrassen
den aanval hebben ondernomen op
Pearl Iïarbour, waarbij zi.pfcloclcn
van het marine-arsenaal dat, gere
pareerd werd, vernielden. De Ja
pansche vliegtuigen werdeft door
(le lu^chtdoelartillerie beschoten. Zij
werden echter niet beschadigd.
Het tweede bombardement op
Pearl Harbour door de Japansche
marineluchtmacht he'eft naar uit
Washington wordt, gemeld, in offi
cieele kringen, aldaar buitengewo
ne verlegenheid veroorzaakt. Men
heeft het tot op dit oogenblilc nog
niet aangedurfd dit feit aan de
openbaarheid prijs te geven.