HOLLANDS
De tragedie van Ned. Indië
r— Verduister i
DAGBLAD VOOR
Capitulatie verliep zonder
incidenten
steunen
c._^>
is
plicRt
Redactie- en administratie-adressen:
SCHAGEN Telef. 444 (2 lynen)
DEN HELDER Telef. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR Telef. 3332
Uitgave:
N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
EEN NIEUWE LES VOOR ONS VOLK
Uit de zware beproevingen kan
een nieuw Nederland herrijzen
Mussert wekt op tot eens-
gezioden arbeid voor eeo
herboren krachtig
Nederland
r\E leider der N.S.B. heeft gis-
termiddag om 13 uur over bei
de zenders de volgende rede uitge
sproken:
V olksgenooten,
De negende Maart 1942 zal voor
immer met een zwarte kool ge
schreven staan in het boek der
geschiedenis van ons volk. De
vlag rood-wit-blauw werd in
Indië gestreken, zooals gele-
meer dan honderd jaar gele
den, toen Indië bezet werd door
Engeland.
Nu ie geheel Indië bezet door
Japan.
Op den zevenden December ver
klaarde Japan den oorlog aan En
geland en Amerika. Op den acht
sten December verklaarde koningin
Wilhelmina den oorlog aan Japan.
Deze oorlogsverklaring werd door
Japan eerst terzijde gelegd en u i t-
drukke'lijk werd door den Ja-
panschen minister-president mede
gedeeld, dat alléén Engeland en
Amerika v ij a n d e n waren. Dat
beviel Engeland niet en. het eischte
Nederlandsche vliegers en marine
voor de verdediging van Singapore.
Deze hulp werd verleend. Eerst op
den negentienden December sloeg
Japan terug door het bombarde
ment van Pontianak.
Dag aan dag hèhben wij hier in
het moederland, zoo goed als ons
dat in de gegeven omstandigheden
mogelijk was, de krijgsverrichtin
gen in Indië gevolgd. Het zal u ge
gaan zijn als mij, het was alsof zich
een greep gelegd had om ons hart
en het bloed daaruit meer en meer
werd weggedrukt. Het pijnlijkst zal
dit geweest zijn voor hen, die hun
leven in Indië hebben doorgebracht
en voor wie de Indische plaatsna
men gekoppeld zijn aan vele herin
neringen. Een onafgebroken reeks
van hopelooze verdedigingsacties:
Tarakan, Minaliassa Bandjerma-
sin, Makassar, Ambon, Palembang,
Bali, slag in de Java-zee, slag in de
straat Lombok, Rembang, Bantam,"
Batavia, Soerabaya, Bandoeng, het
einde, de overgave, de volledige be
zetting.
De marine, de luchtmacht, het le
ger, zij hebben zich tot het uiterste
gegeven, zonder eenige kans op
succes. Duizenden zullen gesneu
veld of gewond ter neer liggen of
met de aan flarden geschoten oor
logsschepen zijn ondergegaan. Zo
nen van ons volk, bloed van ons
bloed, dat geofferd werd. Wij be
grijpen de bekommernis van hen
die verwanten hebben in Indië. Zij
hunkeren naar berichten uit Indië.
Wordt het verbroken contact
hersteld?
Zal de verbinding nu hersteld
worden, zullen wij elkander
weer kunnen bereiken, wij Ne
derlanders hier en aan den
overkant? Ik heb hier nu voor
gepleit, daar waar men wellicht
invloed ten goede zal kunnen
uitoefenen.
Het gevoel van verbondenheid
met onze volksgenooten is nooit zoo
sterk geweest als in deze dagen van
gemeenschappelijk lijden.
HET VERACHTELIJKE
ENGELSCHE DRIJVEN.
NAAST het tot uiting brengen
van dit gevoel, moet ik uiting
geven aan mijn diepe verachting
voor het perfide Albion. Engeland
kon de Ver. Staten alleen tot den
oorlog brengen door in samenwer
king met president Roosevelt, Ja
pan tot den oorlog te dwingen. Dit
geschiedde door de economische
omsingeling, de boycot, het afsnij
den van Japan van de grondstof
fen voorziening. Nederlandsch-Indië
deed daaraan mede (de vrouw van
den gouverneur-generaal is een
Ameiïkaansche) op last van de ge
vluchte z.g. Nederlandsche regee
ring in Londen. De ophitsing van
Ned.-Indië tegen de asmogendhe-
den was grenzenloos. Het vertrou
wen, dat Engeland en Amerika In
dië zouden beschermen, was onbe
perkt. Naast de diep-treurige mili
taire berichten uit Indië, kwam de
voortdurende stroom van betuigin
gen uit Engeland en Amerika over
de ontzaglijke hulp, die onderweg
was.
Niets dan leugen en bedrog. Wij
hier te lande, wisten dat. Wij had
den hetzelfde immers hier medege
maakt in de Meidagen van 1940.
Wij wisten wat Engelsche hulp in
werkelijkheid was, n.1. 150 man in
IJmuiden geland om de sluizen van
IJmuiden te vernielen en de petro-
leumtanks in Amsterdam in brand
te steken en dan snel er van door
te gaan. Wij wisten dus, dat die
aan Indië iederen dag.weer beloof
de hulp niet zou komen opdagen,
dan in den persoon van den gene
raal Wavell met een handvol mili
tairen om orders tot vernietiging
van eigendommen te geven en dan
snel er van door te gaan.
Zoo geschiedde het ook. De ratten
verlieten het zinkende schip en on
ze mannen gingen door hun leven
te geven voor een verloren zaak.
De houding der emigranten-
regeering.
En tenslotte onze gevoelens voor
de z.g. regeering in Londen, die Ja
pan den oorlog verklaarde. Nemen
wij voor hen aan, het allerbeste wat
wij aannemen kunnen, n.1. dat het
géén schobbejakken en géén mis
dadigers zijn, maar dat het alleen
maar zijn, zwakke onnoozele hal
zen, die, nadat zij hier in de Mei
dagen hadden ondervonden hoe
Engeland hen in den steek liet, die
wisten hoe Polen, Noorwegen,
Frankrijk en Griekenland in den
steek gelaten waren, tóch in onbe
grensd vertrouwen op Engeland en
Amerika, Indië in den oorlog joe
gen. Hoe zij zich verantwoorden
kunnen tegenover God en ons volk
is mij een volkomen raadsel. De ge-
geschiedenis zal hen oordeelen,
zwarter dan de zwartste figuren
uit ons vaderlandsch verleden.
Churchill spreekt
over Britsch-Indië
Verklaring in het Lagerhuis
verwacht.
Stockholm, 10 Maart (ANP).
Volgens den Britschen berichten
dienst heeft Sir Stafford Cripps
vandaag in het Lagerhuis medege
deeld, dat minister-president Chur
chill in de volgende bijeenkomst
van het huis een verklaring zal af
leggen over Britsch-Indië.
Volgens een bericht van United
Press zou Churchill overwegen een
specialen afgezant naar Indië te
sturen. Tot de taak van dezen afge
zant zou behooren de details vast
te stellen van een aanbieding van
grootere politieke vrijheid aan
Britsch-Indië. Als mogelijke gezan
ten worden in Londen, zoo meldt
United Press, de namen genoemd
van Sinclair en Cripps.
Volgens den Britschen Nieuws
dienst heeft de Indische nationa
listenleider Pandit Nehroe in een
gesprek met een Engelschen Dag
bladcorrespondent verklaard, dat
Indië niet streeft naar politieke
zelfstandigheid als belooning voor
samenwerking met Groot-Brittan-
nië ten bate van den Engelschen
oorlog, maar als uiting van een
volkomen natuurlijke ontwikkeling
MUSSERTs STANDPUNT.
£2 IJ vragt nu, mijne volksge-
^-*nooten, hoe ons standpunt
is? De feiten zijn deze: Neder
land is bezet door Duitschland.
Curagao en Suriname door
Amerika, lnsulinde door Japan.
Het heeft geen zin speculatieve
beschouwingen ten beste te ge
ven, noch in optimistischen zin,
noch in pessimistischen zin.
Wij zwijgen en weriten door
aan den wederopbouw, waar
dit ons mogelijk is. Wij zijn in
diepen rouw om de dapperen
die vielen, zoowel om hen van
de marine als van de lucht
macht en van het Ned.-Indische
leger, die de eer van ons volk
hebben hoog gehouden in een
hopeloozen strijd ver van het
vaderland.
Zie vervolg pagina 2
Hongaarsche minister
president treedt af
Wijziging in de regeering
Koers niet veranderd.
BUDAPEST, 10 Maart (D.N.B.)
Naar van bevoegde zijde verluidt,
heeft de Hongaarsche minister-pre
sident von Bardossy, die zich om
gezondheidsredenen in een sanato
rium te Budapest bevindt, in den
nacht van Maandag op Dinsdag
zijn ontslag ingediend.
De Hongaarsche minister-presi
dent von Bardossy heeft in een
brief aan den president der regee-
ringspartij, dr. Lukazs medege
deeld, dat hij ook de leiding van de
partij neerlegt.
De Hongaarsche regeering is ge
wijzigd. De nieuwe minister-presi
dent is de gewezen minister van
landbouw Nicolaas van Kallay. In
de leiding der overige ministeries is
geen wijziging gebracht. De post
van minister van buitenlandsche
zaken blijft .voorloopig onbezet. Met
de leiding van dit departement zal
minister-president van Kallay zich
belasten. Reeds uit de samenstel
ling van dit kabinet blijkt, dat de
koers der regeering niet veranderd
wordt.
In Noord Afrika. Een piloot van 't
Duitsche luchtwapen doet inkoopen
op een Arabische markt
P.B.Z.-v. Eysden. P.K. Doege)
Het Vrijwilligerslegioen Nederland aan het Oostfront. Een stad wordt
gezuiverd en zal spoedig in handen van onze vrijwilligers zijn.
SS-P.K.Klerk-Vrijw.Leg. Nederland-Fellinga)
Geïnterneerde
Japanners bevrijd
VAN MOOK NAAR WAS
HINGTON. BIJZONDER
HEDEN OVER DE CAPITU
LATIE.
TOKIO, 10 Haart (DNB.)
De capitulatie van de Nederl.-
Indische, Australische, Britsche
en Amerikaansche troepen, ter
sterkte van bijna 100.000 man is
volgens het frontberieht van
vandaag van Java, zonder in
cidenten verloopen. De Japan-
sche troepen zijn intusschen
vanuit het Zuidwesten Soera-
ba ja binnengerukt.
Inmiddels begint de toestand te
Soerabaja sinds de Japansche be
zetting weer snel een normaal aan
zien te krijgen. De binnentrekken
de Japansche troepen zagen, dat in
de stad vele branden woedden, die
door de aftrekkende Ned. Indische
troepen waren geiticht. De Japan
sche opmarsch naar Soerabaja werd
vergemakkelijkt door Indonesische
en Chineesche bewoners, die mee
hielpen bij het herstel van bruggen
en wegen.
Van Mook naar Washington.
De luitenant G.-G. van Nederl.-
Indië, Van Mook, die zich thans in
Australië bevindt, heeft volgens
een mededeeling van den Britschen
berichtendienst, verklaard het voor
nemen te hebben zijn reis naar
Washington voort te zetten.
Volgens den Britschen berichten
dienst is gister te Canberra mede
gedeeld, dat dr. van Mook Donder
dag een bijeenkomst zal hebben
met den Australischen minister
president, Curtin.
Naar de Britsche nieuwsdienst
uit Melbourne meldt, is van Mook
in gezelschap van hooge Nederl.-
Indische ambtenaren, onder wie de
opperbevelhebber der Ned.-Indi'sche
luchtstrijdkrachten, gen. L. H. van
Oijen, per vliegtuig uit Adelaide te
Melbourne aangekomen.
Duitschland strijdt voor Europa
Bolsjewistische stellingen doorbroken
DUITSCHE ZEESTRIJDKRACHTEN OPEREEREN OP DE
NOORDELIJKE IJSZEE.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 10 Maart Het opper
bevel der weermacht maakt bekend:
Aan het Oostelijk front heeft de vijand ook gisteren zijn aan
vallen zonder succes voortgezet. In den middensector braken for
maties van het leger en de Waffen-SS ondanks taaien tegenstand
door diepe veldstellingen van den vijand heen. De bolsjewisten
verloren gisteren 52 vliegtuigen, terwijl slechts één eigen toestel
wordt vermist.
Bij den aanval van Duitsche zeestrijdkrachten op de Noorde
lijke IJszee hebben torpedojagers bij het Bereneiland een Sowjet-
koopvaarder in den grond geboord. Tijdens het verdere verloop
werden drie Britsche torpedovliegtuigen omlaag gehaald.
In Nood-Afrika wederzijdsche bedrijvigheid van verkenners.
Gevechtsvliegtuigen en jagers dreven Britsche troepenconcentra
ties uiteen en vielen luchtbases van den vijand in Oost-Cyrenaica
en ten Westen van Alexandrië aan. In de haven van Tobroek werd
een vrij groote koopvaarder door bommen zwaar beschadigd.
Op Malta hebben bommen groote verwoestingen aangericht in
vliegveldinstallaties.
Duitsche duilcbooten hebben aan de Westkust van Afrika vier
vijandelijke koopvaarders van 27.000 t. in totaal in den grond ge
boord, waaronder twee tankbooten.
Britsche bommenwerpers hebben in den afgeloopen nacht
enkele plaatsen in West-Duitschland aangevallen. De burgerbevol
king leed verliezen aan dooden en gewonden. Een vijandelijk vlieg
tuig werd neergeschoten.
Bevrijding van geïnterneer
de Japanners.
Naar berichten uit Batavia mel
den, zijn bij het uitbreken van den
oorlog de meesten der in Ned. Indië
geinterneerde Japanners naar Au
stralië vervoerd. Slechts een kleine
groep bleef in een kamp bij Soeka-
boemi, ongev. 90 km. ten Zuiden
van Batavia, geïnterneerd. Eenhe
den van de Japansche weermacht
hebben zich derwaarts begeven, om
deze geïnterneerden te bevrijden.
Het totale aantal der in Ned. Indië
geinterneerde en naar Australië
vervoerde Japanners is wel nog
niet bekend, doch zou eenige dui
zenden bedragen, daar de Japan
sche kolonie in Ned. Indië betrek
kelijk groot was.
De krijgsgevangenen.
Het Japansche ministerie van Fi
nanciën deelt mede, dat alle krijgs
gevangenen vrij over hun geld
mogen beschikken, ook over het
geen zij in de krijgsgevangenkam
pen verdienen. Alle gevangenen
kunnen hun geld storten op ban
ken of postkantoren zonder eenige
vergunning, en het daarvan afha
len wanneer zij willen.
Hoe de capitulatie tot stand
kwam.
Uit krantenberichten blijkt, dat
generaal-majoor Pesman, de bevel
hebber der Nederlandsche troepen
te Bandoeng, 8 Maart om half vier
's ochtends het verzoek der Neder
landsche troepen tot staking van de
vijandelijkheden heeft overgebracht
Pesman, die vergezeld was van
verscheidene leden van zijn staf,
toen hij het Japansche hoofdkwar
tier te velde naderde, onderhandel
de met den bevelhebber der Japan
ners ,die Bandoeng aanvielen. De
officieele onderhandelingen over
den wapenstilstand begonnen te
middernacht en waren kort daarop
ten einde.
Tevens werden tijd en plaats be
paald voor een bijeenkomst voor
onderhandelingen over de voorwaar
den der overgave en wel op het
vliegveld Kali djati.
De Japansche opperbevelhebber
kwam den Ssten Maart, 's middags
om drie uur op Kalidjati aan, des-
gélijks de Nederlandsche gouver
neur-generaal. jhr. mr. dr. Tjarda
van Starkenborgh-Stachouwer en
de chef van den Nederlandschen
generalen staf, generaal ter Poor
ten, met vier leidende officieren.
De eenige grondslag, waarop de
Japansche opperbevelhebber wilde
onderhandelen, was, algeheele, on
voorwaardelijke overgave. De Ne
derlanders aanvaardden deze
eischen.
Intusschen waren de Japanners
den 7den, 's ochtends tegen achten,
Soerabaja reeds binnengedrongen,
waar de eenige Nederlandsche
strijdkracht van eenigen omvang,
die buiten Bandoeng nog in aan
merking kwamen, stond opgesteld.
Kort daarop bezetten de Japanners
Soerabaja.
ERNST VOORHOEVE
BESCHULDIGT.
'S-GRAVENHAGE, ld Maart.
Donderdag dezer zendt Hilversum
II van 18.3018.45 uur gedeelten
uit de rede, welke de heer Ernst
Voorhoeve, propagandaleider van
de N.S.B. heden te Utrecht uit
spreekt, uit.
Maan
op
Maan
vanavond om onder
13.29
i?Mrt 19.36 uur i Apr
N.M. tot morgenochtend V.M.
25Mrt q /\o 8 Apr.
E.K. O.UJ Ulir L.K.
Schoolkinderen doen
griezelige ontdekking
Verminkt lijk van vrouw
gevonden.
Uit de Maas te Rotterdam is
Maandag het in verregaande staat
van ontbinding verkeerende lijk
van een vrouw opgehaald. School
kinderen deden de griezelige ont
dekking van het lichaam, dat aan
den kant van de rivier dreef en
waaraan armen en beenen ontbra
ken. De politie, die het lijk heeft
geborgen, stelt een onderzoek in
naar de identiteit van de vrouw en
naar de doodsoorzaak. Het lichaam
heeft gedurende langen tijd in het
water gelegen.
De dood langs den weg
Vele verkeersongevallen.
Het verkeer heeft gisteren op
verschillende plaatsen slachtoffers
geëischt. In de Graaf-Florisstraat
te Rotterdam is gisteravond laat
de 34-jarige koopman L. Toet aan
gereden door een taxi. De man liep
een schedelbasisfractuur op en is
kort nadien overleden.
Te Alphen (N.B.) is gistermiddag
de 69-jarige courantenbezorger C.
van der Broek, wonende aldaar, bij
het oversteken van den weg noor
een autobus aangereden en op slag
gedood.
Gisteravond te ongeveer zes uur
is in de nieuwe Brugsteeg te Am
sterdam een 16-jarige jongen door
een auto aangereden. Hij kreeg een
groote hoofdwonde en een zware
hersenschudding en werd in zorg-*
wekkenden toestand naar het Bin
nengasthuis gebracht.
Australië in bange
afwachting
Hen zal zich op eigen kracht
verlaten.
STOCKHOLM, 10 Maart (D.N.B.)
Onder het opschrift „Australië
bereidt zich voor" publiceert de
Times van 10 Maart een artikel»
waarin o.a. het volgende wordt ge
zegd: In Canberra, Sydney of
Melbourne twijfelt niemand er
meer aan, dat de Japansche lan
dingen op Nieuw Guinea de eerste
phase vormen van den slag om Au
stralië. De vrees van Australië is
door de Japansche landingen op
Timor, Rabaul en New Britain
toegenomen, evenals door de lucht
aanvallen op oPrt Da: win, Broome
en Wyndham en door de herhaal
de aanvallen op Port Moresby.
Met zeer groote aandacht, zoo
meldt de Times verder, heeft men
in Australië de gevechten op Java,
dat beschouwd werd als het laatste
bolwerk tusschen Australië en de
snel oprukkende Japansche troe
pen, gevolgd. Men is vastbesloten
zich vooral op eigen kracht te ver-i
laten.
Het beeld van
Rangoon
Japanners vladen onb*
schrijflijke wanorde.
TOKIO, 10 Maart (DNB.) Naar
de Jomioeri Sjimboen uit Rangoon
meldt, hebben aldaar voor den in
tocht der Japanners onbeschrijfe
lijke toestanden geheerscht. Op S
Maart zijn overal in de stad onlus
ten en plunderingen ontstaan,
waarbij de ruiten van vele gebou
wen het moesten ontgelden. Da
winkelzaken bieden een beeld van
droeve wanorde Aan tien ingang
van een Britsche zaak is een bord
opgehangen met de woorden: „weg
met Engeland". Ook op andere wij
ze blijkt, hoe de stemming zich te
gen de Engelschen keerdé. Bir-
maansche vrijwilligers zouden eeni
ge dagen geleden het vuur op de
Britsche troepen, geopend hebben.
Als gevolg van het oproer, dat kort
voor de bezetting is uitgebroken,
staat Rangoons grootste en hoogste
gebouw, het Strandhotel in lichter
laaie. De binnenrukkende Japan
ners worden door de Birmanen, die
zich ten deele met Japansche vlag
getjes getooid hebben, vriendelijk
toegejuicht.
GIRO 5553
