HOLLANDS
Verduister i
DAGBLAD VOOR
Feiten en geruchten
HELDERSCHE COURANT VAN 1873 SCHAGER COURANT VANJSSS^
Ml
Zware strijd op alle fronten
De telefoon-automaten en de nieuwe mante0
VELE ZULLEN ER VERDWIJNEN
Bekendmaking
Uitg.: N.V. Uitg. Mij. Hollands Noorderkwartier
Hoofdredacteur: A. R. 'Jonker, Schagen.
Redactie- en Administratiebureaux:
SCHAGEN, Laan 201. Tel. 444 (2 lijnen).
DEN HELDER, Koningstr. 78. Tel. 2345 (2 lijnen)
ALKMAAR, Langestraat 97, Tel 3332.
- V WAARIN OPGENOMEN -
86ste JAARGANG No. 11756
MAANDAG 23 MAART 1942
De brandstofvoorziening
Mijnwerkers gaan hnn Zondag offeren
(Eigen berichtgeving).
„SABOTAGE" IN LIMBURG
7 OU er, in de thans voorbije
maanden, wel één onderwerp
zijn aan te wijzen, dat meer be
sproken is, meer tot in de treure
behandeld werd, dan onze brand
stofvoorziening?
En dit is te begrijpen. Honger is
een scherp zwaard, maarniet min
der scherp mag nijpende schaarsch-
te van brandstof geacht worden.
En ni,jpend is het zeer zeker ver
scheidene malen geweest, dezen
winter. In dit verhand is het van
het grootste belang te achten, dat
zoo juist besloten is dat de mijn
werkers thans, één Zondag per
maand zullen moeten opofferen
ora in de mijnen ,te werken, tenein
de daarmede de productie in dè
toekomst zeker te stellén. Zonder
dezen maatregel, laat ons dit a
priori vaststellen, is het aan geen
twijfel onderhevig dat de voorzie
ning inderdaad terug zou loopen.
En het directe gevolg daarvan kan
niet anders zijn dan een economi
sche en sociale catastrophe.
Of *er reden is voor een belang
rijke achteruitgang? Inderdaad, die
reden is er. De bruto-opbrengst van
de mijnen in Zuid-Limburg blijft
wel ongeveer dezelfde, doch de
netto-productie is met 10 pro
cent gedaald. De oorzaak daarvan
is gelegen in het feit, dat men
thans bezig is met de exploitatie
van minder goede, minder rijke,
kolen lagen, waarbij de hoeveelheid
gedolven steencn belangrijk groo-
ter is, dan in de laatste jaren het
geval was.
De Limburgsche mijnwerker zal
dus een Zondag per maand opof
feren. Zeker mag men in dit geval
van een „offer" spreken. Mijnar-
beid is uiterst' zware arbeid en na
gedurende 6 dagen in de ingewan
den der aarde gewerkt te hebben,
is dié een® Zondag, dat men vrij
is, zeker wel verdiend.
De maatregel, thans na zeer rijp
beraad genomen, is evenwel drin
gend gewenscht. Moest genomen
worden ip ons aller belang. In het
belang van den Noordihollander
evenzeer als in het belang van den
Zeeuw en den Limburger, den
Zeeuw of den Groninger.
De productie zal stijgen door de
zen maatregel, en zij moet stij
gen, wil men niet dat ons land in
ernstige moeilijkheden zal geraken
Het lijkt ons overbodig te wijzen op
het ongerief en de misère, die een
tekort aan huisbrand met zich
"brengen. Men heeft er in de thans
voorbije maanden een voorproefje
van genoten.
Van zeker niet minder belang ge
acht dient te worden een vermin
dering voor de industrieele bedrij
ven. Minder kolen beteekent direct
grooter werkloosheid. Blijft de in
dustrieele capaciteit daarentegen op
peil, dan beteekent dit dat er meer
buitenlandsche, dus Duitsche, or
ders kunnen worden uitgevoerd.
Dus: minder werkloosheid.
De stikstofproductie.
Onmiddellijk met de kolenproduc-
tie hangt samen de stikstofpositie
van ons land. Daarvan is de voed
selvoorziening in hooge mate af
hankelijk. Meer kolen beteekent
meer stikstof, meer stikstof meer
kunstmest, meer kunstpiest een
hoogere opbrengst van den bodem,
hetgeen uit den aard der zaak van
het grootste denkbaar belang is.
Extra rantsoenen.
Het zijn de delver$ van het zwar
te goud, die dit alles zullen gaan
verwezenlijken. Tegen dit offer, dat
men door het afstaan van den eenen
Zondag per maand brengt, stelt de
Overheid extra rantsoenen. Boven
de extra rantsoenen die de mijn
arbeiders reeds ontvangen, krijgen
de ondergrondsche arbeiders thans
'nog 2000 gr. brood en 600 gram
vleesch extra toegewezen.
Geruchten zonden grond.
ET vereende krachten gaat
Limburg thans, dus aan den
slag om deproductie op te voeren.
Het gevolg zal zijn, dat èn de par
ticulieren èn de industrieën, kort
om, de geheele Nederlandsche ge
meenschap, profiteert van dezen
extra-arbeid.
Bij de waardeering die men mag
uitspreken .voor den Limburgschen
mijnwerker, is het wellicht tevens
goed op deze plaats eens te wijzen
op de vele geruchten, die door on
verantwoordelijke elementen in
circulatie gebracht worden, en die
geen ander doel hebben dan om
stemming te maken in zekere rich
ting.
In de eerste plaats is daar dan de
dooddoener als zou Duitschland het
leeuwendeel onzer kolen opeischen
en ons maar met de gebakken pe
ren laten zitten. Niets is minder
waar. Inderdaad Duitschland
betrekt kolen uit Limburg, maar
daarnaast moet Nederland kolen
uit Duitschland invoeren. Bepaalde
soorten kolen, die Nederland noo-
dig heeft, worden niet gevonden in
Limburg en dienen dus geïmpor
teerd te worden. Tegen deze import
staat uiteraard onzerzijds een ex
port van een zelfde kwantum. De
ze regeling geschiedt op een basis
van gelijkwaardigheid.
Een ander, niet minder ernstig
gerucht is dat der sabotage" in de
piijnen. Gelooft" men wat er zoo
rondverteld wordt, #dan is iedere
mijnwerker een geboren saboteur,
die des morgens in de mijnschaq-ht
afdaalt teneinde steenen in-
plaats van kolèn te gaan delven.
Expres zouden de mijnwerkers dit
doen, teneinde op die wijze de
brandstofvoorziening te treffen.
Men kan wel geen grooter laster
plegen aan het adres van de mijn
werkers dan deze. De Limburgsche
mijnwerker was geen saboteur en
hij is dit ook thans nog niet. Hij zal
het zeker ook niet gorden.
Een dergel"ke smaad op het bla
zoen van deze harde werkers is ech
ter pijnlijk en betreurenswaard. Zij
kan met niet genoeg klem uitge-
bannen^ worden.
Besluiten wij deze beschouwing
met er op te wijzen, dat duizenden
arbeiders in Limburg thans hun of
fer brengen voor de Nederlandsche
gemeenschap. Laten wij, van onzen
kant niet verzuimen onze waardee
ring tot uitdrukking te brengen
voor dezen arbeid van hen, die het
„zwarte goud'' aan de oppervlakte
brengen.
Niet niet sabotage, doch met op
offering-van zelfs de weinige vrije
uren die tot hun beschikking staan.
Hou op met dat gepraat.
Toon meegevoel metterdaad.
Giro 5553
WINTERHULP NEDERLAND.
Bij de Nederlandsche vrijwilligers der Waffen SS. Tijdens een
oefening. SS-PK. Fritz-Stapf-Pax Holl. m.
Door de branding wordt 'een reddingsboot van ..de Duitsche marine in
zee gebracht. Transatl.-Recla-PK. Rothkópt-Pax-Holl. m
Bolsjewisten verloren 386 vliegtuigen
Groote successen der
Duitsche luchtmacht
DOELTREFFENDE AANVALLEN
OP LENINGRAD.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRElR, 22 Maart (D.N.B.) Het
opperbevel der weermacht maakt
bekend:
Op het schiereiland Kertsj zijn
nieuwe aanvallen van den vijand
afgeslagen. Ook in verscheidene an
dere sectoren van de rest van het
Oostelijk front levendige wederzijd-
sche gevechtsbedrijvigheid. Offen
sieve ondernemingen van Duit
sche troepen hadden succes. De be
schieting van voor den oorlog be
langrijke installaties te Leningrad
werd met waargenomen uitwerking
voortgezet.
De luchtmacht bombardeerde de
haveninstallaties van Kertsj, meng
de zich vooral in hét Donetsgebied,
in den Middensector'van 't Ooste
lijk front en ten zuiden van Ilmen-
meer doeltreffend in den strijd op
den grond. Bij luchtaanvallen oj)
spoorweginstallaties werden 24 in-
tendancetreifien der bolsjewisten
zwaar getroffen en vernielingen
veroorzaakt op losstations. Gisteren
verloor de vijand aan het Oostelijk
front 51 vliegtuigen. Aan het Swir-
front vernielden Finsche luchtstrijd
krachten Vrijdag gemotoriseerde
vijandelijke colonnes.
In Noord-Afrika zijn Britsche
strijdkrachten teruggeslagen bij een
poging om zich toegang te verschaf
fen tot de Duitsch-Italiaansche
stellingen. Door bommen en be
schieting uit vliegtuigen worden
een vrij groot aantal gepantserde
Britsche verkenningsauto's ver
hield. vele batterijen buiten ge
vecht gesteld en verscheiden vlieg
tuigen óp den grond beschadigd.
Op Malta hebben sterke formaties
Aanslag op Egyptischen
minister president
Dader gearresteerd. Heftige
anti-Britsche betoogingen.
ROME, 21 Maart (D.N.B.) Op
den Egyptischen minister-presi
dent Nahas Pasja heeft, naar de
Romeinsche ochtendbladen melden,
Vrijdag een student een revolver
aanslag gepleegd. De kogel drong
in de kleeren van den premier,
zonder hem te dooden. Zijn in de
auto meerijdende begeleider, Amin
Ousman, dien de Romeinsche pers
kenmerkt als Engelschen vertrou
wensman in de Egyptische regee
ring, werd gewond.
Nahas Pasja, die in strijd met de
traditie niet naar dezelfde moskee
als koning Faroek gaat, had de bij
de Arabische universiteit Azhar
gelegen moskee bezocht. Na het
verlaten van de moskee betoogden
de studenten onder heftige uitroe
pen als „verrader van het vader
land", „weg met den verrader",
„weg met Churchill", „weg met
Crips" en „leve de spil". Onder de
betoogers bevonden zich ook bijna
duizend Indiërs.
De auto van den eersten minister
kwam- slechts langzaam door de
betoogers. Terstond na den aanslag
werden Engelsche politieverster-
kingen ontboden, die de betoogers
met den blanken sabel uiteendre
ven. Drie studenten vonden daarbij
den dood. Naar de bladen melden,
werd de dader gearresteerd. Hij
verklaarde bij zijn verhoor, dat
verraders als Nahas Pasja den
dood verdienden. Zoo hem den aan
slag niet gelukt is, dan zal .zij toch
een ander gelukken.
Duitsche stuka's den geheelen dag
militaire installaties aangevallen.
Hierbij werden de vliegveldinstalla
ties van La Venezia zwaar getroffen
en zes Britsche vliegtuigen op den
grond vernield. Vier andere vijan
delijke toestellen werden in lucht
gevechten neergeschoten.
In de Middellandsche zee heeft
een Duitsche duikboot een krachtig
beveiligd Britsch konvooi aangeval
len en voor Solloem een torpedoja
ger van de Jervis-klasse tot zinken
gebracht.
Bij ondernemingen tegen vijande
lijke oorlogs- en transportschepen
ter hoogte van Cyrenaica heeft de.
onderzeeër onder bevel van kapt.1.
Krans zich bijzonder onderschei
den.
Zware week achter den rug.
Volgens de door het opperbevel
van de weermacht ontvangen be
richten hebben de gevechten aan
het Oostelijke front in de afgeloo-
pen week opnieuw zware eischen
aan de Duitsche troepen gesteld.
Hoewel in het Zuiden van het
Oostelijke front de koude tijdelijk
iets minder hevig was, zoo werd
toch vooral in de centrale en noor
delijke sectoren van het front de
gevechtsactie gehinderd door stren
ge vorst, enkele sneeuwstormen en
meterhooge sneeuwbarrières. Het
zwaartepunt van de. krijgsoperaties
van de afgeloopen week lag in den
zuidelijken sector.
Groote successen heeft de Duit
sche luchtmacht behaald bij den
strijd tegen de ravjtaileeringswegen,
spoorwegtransporten en havenwer
ken. In de afgeloopen week werden
386 bolsjewistische vliegtuigen ver
nietigd.
Naar het opperbevel van de weer
macht mededeelt, heeft de zwaar
ste artillerie van het Duitsche le
ger aan het omsingelingsfront van
Leningrad de bewapeningsfabriek
„Bolsjewik", alsmede drie andere
voor den oorlog belangrijke fabrie
ken met goede uitwerking bestookt.
Aanhoudende branden werden
waargenomen. Verder wérd het ver
keer der bolsjewisten over eht. ijs
bij een der-forten van Kroonstad
doeltreffend beschoten.
Wijziging in Duitsche
levensmiddelenrantsoenen
Ongunstig weer, waardoor
slechte oogsten en verstrek
king aan de bezette gebie
den de oorzaak.
BERLIJN. 21 Maart (D.N.B.)
Met ingang van 6 April a.s.
worden de rantsoenen levens^
middelen in Duitschland gewij
zigd en wel voor brood, vet en
vleesch. Voor zoover tot verla
ging der rantsoenen wordt-
overgegaan, betreft deze in de
eerste plaats de normale ver
bruikers. Met hen die zwaren
arbeid verrichten wordt streng
rekening gehouden, terwijl de
rantsoenen van kinderen in
de groei van hun jaren deels
gelijk blijven, deels zelfs iets
verhoogd worden.
Een vergelijking met de rahtsoe-
nen van den eersten wereldoorlog
toont aan, dat de rantsoenen ten
deele aanzienlijk boven die van
de jaren 1916/1917 liggen.
De oorzaak, dat de rijksregeering
tot een gedeeltelijke verlaging der
rantsoenen besluiten^ moest ligt
vooral in het ongunstige weer der
laatste beide jaren, waardoor de
graanoogsten i940 en 1941 en de
aardappeloogst 1941 bij de zeer
goede oogsten der laatste vredes
jaren ten achter bleven.
Duitschland heeft ook, hoewel het
daartoe krachtens het volkenrecht
niet verplicht is, ten deele levens
middelen verstrekt han de bezette
gebieden. De door het rijk ver
strekte leveranties zijn zoo - aan
zienlijk, dat zij zonden toereiken
om tien millioen menschen een jaar
lang van brood te voorzien. Dit
heeft natuurlijk zijn uitwerking
niet kunnen missen op de eigen
rantsoenen van het Dnitsche volk.
In tegenstelling''tot Engeland,
dat in vredestijd slechts 25 pet. van
eigen behoefte door de binnenland-
sche productie kon dekken, kan
Duitschland rustig dè toekomst te
gemoet zien, temeer daaf het Duit
sche voedingsgebied door den veld
tocht in het Oosten is uitgebreid.
Zoodra de gevolgen van den oorlog
en van het bolsjewistische wanbe
stuur te bovèn zijn gekomen, zal
de uitbreiding van dit voedingsge
bied merkbaar worden. Men kan
dan van jaar tot ,jaar toenemende
overschotten verwachten.
Eskader Amerikaaosche
bommenwerpers vermist
AUSTRALIë EISCHT GELIJKE
RECHTEN.
TOKIO, 22 Maart- (D.N.B.) -
Naar Domei uit Hongkong meldt is
een eskader bommenwerpers uit
Washington naar Tsjoengking on
derweg op grond van een overeen
komst, die in Washington is onder
teekend door den Chineeschen
vertegenwoordiger Soeng en de
Amerikaansche autoriteiten. In
Tsjoengking is men echter zeer
bezorgd, aangezien het eskader op
den vastgestelden dag nog niét in
Lautsjau is aangekomen. De
Tsjoengkingregeering tracht om
trent het eskader van alle étappes
van zijn vlucht inlichtingen te
krijgen.
De nieuwe munten hebben P.T.T.
voor een moeilijk vraagstuk ge
plaatst, n.1. de verandering der
automaten, die in grooten getale
door het geheele land zijn opge
steld, zoowel voor denpost- als
voor den telefoondienst.
,Voor de automaten van den post
dienst is nog geen oplossing gevon
den
Anders staat het met de automa
ten van den telefoondienst. Daarin
moeten twee groote categorieën
worden onderscheiden: de toestel
len in openbare cellen en de auto
maten, die bij vele particulieren,
café's enz. zijn geplaatst. Van de
atuomaten in openbare cellen zal
ongeveer de helft worden ver;
bouwd; de andere moeten wegge
nomen worden.P.T.T. betreurt dit,
omdat haar streven juist is ge
weest de telefoon zoowel voor lo
caal als voor interlocaal verkeer
toegankelijk te maken voor ieder
een.
In de eerste, plaats zullen
verbouwd worden de daarvoor
in aanmerking komende toe -r
stellen in de cellen, waarvaïl
het meeste ge'irnik wordt ge
maakt. Dat zijn o.m. de auto
maten in of bij de postkan to-
ren, op stations, enz. Twee
soorten zijn hierbij is gebruik.
In i de automatische netten
worden z.g. driemuntsappara-
ten gebruikt, dat zijn automa
ten voor dubbeltjes, kwartjes
en guldens. In de netten met
handbediening zijn het z.g. in-
rasseerkastjes, die naast het
telefoontoestel zijn geplaatst:
deze zijn alleen geschikt voor
dubbeltjes.
In de tweede plaats komen de
in de stad verspreide straatcellen
van P.T.T. Over het geheel wordt
daarvan minder gebruik gemaakt
dan van de cellen bij postkantoren
en op stations. Het meerendeel
daarvan zal gesloten moeten wor
den.
In de 3 groote steden.
Een aparte plaats nemeri in Am
sterdam, Rötterdam en 's-Graven-
hage de automaten in van de plaat
selijke' telefoondiensten. In Den
Haag en Amsterdam zijn afzonder
lijke cellen voor stadsverkeer. In
Rotterdam zijn eenige cellen tevens
ingericht met incasseerkastjes voor*
interlocaal verkeer. Deze cellen
voor locale telefoongesprekken in
de drie groote steden zullen even
Maan Maan
op vanavond om onder
11.02 gj» 1.33
25Mrt. 1^*57 UUr Apr.
E.K. tot morgenochtend L-K.
1 Apr pm ,<-* 15 Apr
v.m. 7.36 uur n.m.
Oproep aan winkeliers
De Ned. Jeugdherbergcentrale
verzoekt het volgende mede te dee-
len:
Zaterdag 9 Mei as. wordt een col
lecte gehouden voor het Jeugdher-
bergwerk.
Teneinde deze inzameling zoo
goed mogelijk te doen slagen, ver
zoekt 'de N.J.II.C. alle winkeliers
en benedenhuisbewoners, van 1
Mei a.s. af een' kleine affice voor
deze collecte voor het. raam te wil
len hangen.
Steunt dit mooie werk naar ver
mogen en zendt een kaartje aan de
N.J.H.C., Tulpstraat 4, Amsterdam.
'S-GRAVENHAGE, 21 Maart.
Het Rijkscommissariaat deelt
mede:
Een Nederlander beeft, opge
hitst door het gestook van de
Engelsche radio in de maanden
Maart en April 1941 verscheide
ne tegen de bezettingsoverheid
gerichte daden van geweld ge
pleegd, die thans zijn opgehel
derd. Hij heeft zigh, gebruik
makend van de verduistering,
schuldig gemaakt aan aansla
gen 'op treinen en brandstich
ting. Hij werd door het Duit
sche Obergericht wegens over
treding van par. 2 van de
„Volksschaedlingsverordnung"
(misdrijven met gebruikma
king van de tot afweer van
luchtgevaar getroffen maatre
gelen). ter dood veroordeeld.
Het vonnis is door middel van
den kogel voltrokken.
Amerikaansche *schepen tot
zinken gebracht.
STOCKHOLM, 22 Maart (D.N.B.)
Volgens een bericht van den
Britschen nieuwsdienst uit Was-"
hington heeft het departement van
Marine het verliqs van de kanon
neerboot Asheville ten Zuiden van
Java als gevolg van vijandelijk
optreden bekend gemaakt.
Verder wordt gemeld, dat voor
de Amerikaansche kust nog drie
koopjfaarders getorpedeerd zijn.
OPRICHTING GEALLIEERDEN
OORLOGSRAAD GEëlSCHT.
Uit New York meldt de Daily Ex
press, dat dè op het oogenblik in
Washington vertoevende Australi
sche minister van buitenlandsche
zaken, Evatt, die waarschijnlijk ook
de opvolger van Casey zal worden,
Vrijdag de. onmiddellijke oprichting
heeft geëischt van een geallieerden
oorlogsraad voor den Stillen Oce
aan met zetel in Washington. In
den lóóp van zijn eerste persconfe
rentie is door Evatt heel duidelijk
verklaard, dat Australië en Nieuw
Zeeland over den Lo ndenschcn oor
logsraad voor den Stillen Oceaan
niet tevreden zijn. Australië en
Nieuw Zeeland eischen het recht
op om met de regeeringen der Ver.
Staten en Engeland op voet van
gelijkheid over oorlogsaangelegen
heden besprekingen te voeren.
Het blad schrijft verder, dat van
bevoegde zijde in Londen verluidt,
dat bij'de eerste gelegenheid in 't
Lagerhuis een officieele verklaring
over de meeningsverschillende tus-
schen de Britsche en de Australi
sche regeering zal worden gegeven.
eens gedeeltelijk gesloten moeten
worden, al kan het aantal door bij
zondere omstandigheden in ver
houding kleiner zijn dan bij de
cellen voor interlocaal verkeer.
Tenslotte zijn er dan nog de tele
foonautomaten bij particulieren.
In de stuivertoestellen kunnen ook
de nieuwe stuivers gebruikt wor
den. Dit is niet het geval bij de
automaten voor halve stuivers: ze
zullen echter niet gewijzigd worden
Samenvattend kan worden ge
zegd, dat het aantal automaten bij
den telefoondienst aanzienlijk zal
worden ingekrompen.
Moest bij het oude muntmateri-
aal reeds met klem worden aange
drongen op bezadigd gebruik der
automaten, forceeren bij de nieuwe
munten zou tot zulke verminkingen
leiden, dat bet toestel zekér ge
stoord zou worden.