Oorlogsverklaring van Brazilië geen
verrassing.
Stellingen bij
doorbroken.
Stalingrad
TAAL VAN EEN MAN.
DAGBLAD VOOR
Politici door Amerika omgekocht.
Sovjet-aanvallen opnieuw verijdeld
of afgeslagen.
Duitsche duikbooten
vijand weder zware
brengen den
verliezen toe.
Dultscbers voor de
poorten van Stalingrad
Brusselsche Universiteit
definitief gesloten.
„,ze courant verschijnt dagelijks.
Abonnementsprijs per 3 maanden M
voo< uitbetaling voor Alkmaar 3.19,
franco door het geheele Rijk 2.63.
r.osse nummers 3 cents.
Xel. Administratie (abonn.. advert.)
3330. Redactie 3330.
ALKMAARSCHEEDITIE.
NOORD-HOLLAND
Prjjs der gewone advertentiëxi: j 8-10
per m.M.. minimum 14 m»M. f L48.
elke 3!/^(/m.M. meer 0.35. Tarieven
op aanvrage. Brieven aan de Uiig.
N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h.
Herms. Coster Zoon. Voordam 9.
Alkmaar, postgiro 37060.
144e Jaargang No. 198
4 pagina's
Hoofdredacteur: A. R. JONKER, Alkmaar
Dinsdag 25 Aug. .1942
Rio de Janeiro heeft zijn
onafhankelijkheid
prijs gegeven
BUENOS AIRES, 24 Augustus
(D.N.B.) Reeds den eersten dag
van den oorlogstoestand tusschen
Brazilië en Duitschland zouden,
naar uit Rio de Janeiro vernomen
wordt, honderden onderdanen der
spilmogendheden gearresteerd zijn.
Bovendien zouden de autoriteiten
bepaald hebben, dat alle Duit-
schers en Italianen, die „de open
bare veiligheid in gevaar zouden
kunnen brengen" achter slot en
grendel gezet worden.
Braziliaansche politici
omgekocht.
A.N.P.-correspondent meldt uit
Berlijn: Op de persconferentie van
het ministerie van buitenlandsche
zaken verklaarde men o.a., dat men
van Duitsche zijde omtrent de poli
tieke beteekenis der oorlogsverkla
ring van Brazilië aan de asrnogend-
heden beschikt over bewijzen, dat
de Ver. Staten een aantal vooraan
staande Braziliaansche politici door
omkoopging hebben bewogen, op een
oorlogsverklaring aan de asmogend-
heden aan te sturen.
De oorlogsverklaring wordt ge
motiveerd met de mededeeling,
dat duikbooten van de spil Brazi
liaansche koopvaardijschepen tot
zinken hebben gebracht. Dat dit
in de territoriale wateren van Bra
zilië zou zijn geschied, wordt van
bevoegde Duitsche zijde als on
waar gekenmerkt.
Verder wijst men erop, dat
Duitschland steeds gewaarschuwd
heeft, dat gewapende koopvaardij
schepen zich aan het gevaar van
oorlogshandelingen bloot stellen. Het
door de Braziliaansche regeeririg
aangevoerde motief moet dan ook
als een voorwendsel worden be
schouwd om de oorlogsverklaring
voor het Braziliaansche volk aanne
melijk te maken.
Gehandeld onder den
druk van Roosevelt.
Tusschen volk en belangen van
Brazilië en die van de asmogendhe-
den en hierop legt men te Berlijn
den nadruk bestaat geenerlei te
genstelling en het zijn uitsluitend
bepaalde Braziliaansche regeerings-
kringen met den minister van bui
tenlandsche zaken Aranha, aan het
hoofd, die onder den druk van
Washington voor de oorlogsverkla
ring aan de spilmogendheden ge
ijverd hebben, waarmede zij tegen
over hun volk een groote verant
woordelijkheid op zich hebben ge
laden.
Italië en de oorlogs
verklaring.
De Braziliaansche oorlogsverkla
ring. die, naar men in ïtomeinsehe
politieke kringen opmerkt, geens
zins onverwacht kwam, verandert
niets aan den feitelijken toestand,
daar Brazilië niet over militaire
maahtsmiddelen beschikt. Boven
dien hebben de Ver, Staten reeds
door het afstaan van havens en
luchtsteunpunten in Brazilië de
gewenschte operatiebasis in Bra
zilië gekregen.
De in Januari -op aandringen der
V.S. verbroken diplomatieke betrek
^8 de mislukte Britsche invasie-poging
"»j Dieppe. In een volkomen nederlaag,
baarbij slechts het veege lijf gered
v >rd, eindigde voor deze Engelsehen
invasie Hoffmann-Stapf.
PK-Arttspipw'te-PaA Hojl.a/id m
kingen met de spilmogendheden
worden door de oorlogsverklaring
aangevuld. De regeering van Rio
heeft nog eens toegegeven aan dpn
drang van Roosevelt. Zij heeft defi
nitief afstand gedaan van het voe
ren van een eigen onafhankelijke
politiek, welke in overeenstemming
geweest zou zijn met de belangen en
de tradities van het land. De Anglo-
Amerikanen gelooven met Brazilië
een nieuwe schakel in de keten ge
smeed te hebben, welke Zuid-Ame-
rika met de economische en politieke
belangen van hen verbindt. Dit
wordt duidelijk uit de Engelsche en
Amerikaansche commentaren, waar
bij vooral gewezen wordt op de
Braziliaansche grondstoffen. Overi
gens maken beide partners reeds
ruzie over de vraag, wie het eerst
met de exploitatie van deze grond
stoffen zal mogen beginnen. De oor
logsverklaring biedt, zoo verklaart
men in genoemde kringen, den Bra-
ziliaanschen sjacheraars echter een
goede mogelijkheid om in het bezit
te komen van de door Italië en
Duitschland verkregen eigendom
men. Het einde van dezen oorlog zal
leeren of en op welke wijze de voor
deze dwaze en onbeteekenende oor
logsverklaring verantwoordelijke
personen de belangen en de positie
van Brazilië gediend hebben.
In het Concertgebouw te Amsterdam vond Zaterdag een groote politieke bij-
bjjeenkomst van de N. S. D. A. P. en de N. S. B. plaats. Een overzicht van de
zaal tijdens de rede van Hauptdienstleiter Schmidt.
(Arbeitsber. N. S. D. A. Stapf Pax Holland m)
VERDUISTER GOED
ZON 25 Aug. onder: 20.44
26 Aug. op: 6.40
MAAN 25 Aög'. op: 2(*25
onder: 5.33
26 Aug. Volle Maan.
Ifaliaansehe successen aan
het Egyptische front.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FUHRER, 24 Aug. (D.N.B.) Het op
perbevel van de weermacht maakt
bekend:
In het gebied van den Kaukasus
gaat de aanval van de Duitsche en
verbonden troepen in hevige ge
vechten in het gebergte voort. Ten
N.W. van Stalingrad zijn Duitsche
infanteriedivisies en snelle troe
pen, schitterend gesteund door de
luchtmacht, over den Don getrok
ken en in een aanval naar het
Oosten door zwaar versterkte
vijandelijke verdedigingsstellingen
heengebroken.
Aan het overige front aan den Don
mislukten plaatselijke aanvallen van
den vijand door den tegenstand van
Italiaansche troepen. Spoorwegin
stallaties en transportbewegingen in
het achterwaartsche gebied van 'den
vijand alsmede scheepvaartverkeer
op de Wolga werden door de lucht
macht doeltreffend bestookt.
Ten Z.W. van Kaluga, jen N.W.
van Medyn en bij Rzjef werden
vijandelijke aanvallen afgeslagen of
nauwe samenwerking met de
luchtmacht reeds in de kiem ge
smoord.
Ten Z.O. van het Ilraenmeer en
voor Leningrad werden plaatselijke
terreinwinsten behaald en vijande
lijke tegenaanvallen afgeslagen.
Aan het front van de N. IJszee
vielen duikbommenwerpers troepen
kampen op het visschersschiereiland
aan.
De Sovjet-luchtmacht verloor 'gis
teren in luchtgevechten 157 vliegtui
gen. .Negen andere werden door de
luchtdoelartillerie neergeschoten of
Gp den grond vernield. Acht eigen
vliegtuigen worden vermist.
In het Westen bestookten batte
rijen verdragend geschut van het
leger militaire doelen in het gebied
van Dover. Bij storingsvluchten
overdag wierpen enkele Britsche
Engelsch vliegtuig stortte
in zee.
De visschers hadden een
goeden dag.
MADRID, 24 Aug. (Stefani). Hen
Engelsch verkenningsvliegtuig af
komst uit Gibraltar, is 0p onge
veer een kilometer van de haven
van Algeerras in zee gestort. Toen
het toestel het wateroppervlak raak
te. ontploften de bommen, waardoor
het toestel werd vernietigd en vijf
van de acht leden der bemanning
werden gedood. De overlevenden
werden m veiligheid gebracht door
snelbooten, die uit Gibraltar waren
gezonden, waarheen zij werden
overgebracht.
De ontploffing doodde en ontzag
lijke hoeveelheid vissehen. en de
vissehers hadden een goeden dag
door de duizenden visschen, die zij
vliegtuigen brisantbommen op hrt
N.W.-Duitsche kustgebied. Lichte
Duitsche gevechtsvliegtuigen veroor
zaakten gisteren in den loop van den
dag bij aanvallen in scheervlucht
omvangrijke vernielingen in de voor
den oorlog belangrijke installaties
aan de Engelsche Z.O.-kust.
In den afgeloopen nacht be
stookten Dutische gevechtsvlieg
tuigen een stad .van de Britsche
bewapeningsindustrie in de Mid
lands, alsmede voor den oorlog be
langrijke doelen in Oost-Enge] and
met brisant- en brandbommen. Er
ontstonden talrijke branden en
ontploffingen.
Zooals in een extra-bericht is me
degedeeld, hebben Duitsche duik
booten in het O. en W. van den At-
iantischen Oceaan, alsmede in de
Caraïbische Zee 17 schepen met een
gezamenlijken inhoud van 107.000
brt. en twee transoortzeilschepen tot
zinken gebracht. Hiervan werden 11
schepen met een inhoud van 64.000
brt. uit convöoien 'vernietigd. Nog
twee schepen werden getorpedeerd.
Door het begin van afweer kon niet
waargenomen worden, of zij onder
gingen.
De stad in netelige
positie.
VAN VELE KANTEN LOERT
DE BEDREIGING.
BERLIJN, 24 Aug. De A.N.P.-cor
respondent meldt: De strijd om
Stalingrad is begonnen. Ten N.W.
van deze stad zijn, naar in het
Duitsche weermachtsbericht van
heden is meegedeeld, Duitsche in
fanteriedivisies en snelle troepen
over den Don getrokken.
Uit de formuleering blijkt, dat
niet slechts bruggehoofden op den
Oostelijken oever van den Don ge
vormd zijn, doch dat zich daar reeds
een belangrijke strijdmacht bevond.
Niet alleen, dat hierdoor Stalin
grad, waar een groot deel der
Sovjet-Russische pantserwagens
vervaardigd wordt, ernstig be
dreigd wordt, ook de verbinding-
van de bolsjewistische troepen,
die zich ten Z. van den door Don
en Wolga gevormden „flesschen-
hals" bevinden, verkeert in ge
vaar.
Het is niet beleend, waar zich de
Duitsche troepen, die tusschen "Don
en Sal in Oostelijke richting zijn op
gerukt, thans bevinden, doch het
ligt voor de hand, dat ook deze eeh
bedreiging voor Stalingrad vormen,
en wel uit zuidelijke richting.
In het W. en N. van den Kauka
sus vorderen de Duitsche en ver
bonden troepen goed, niettegen
staande het moeilijke terrein met
zijn hooge bergketens naast diepe
kloven, waarin de bolsjewisten bo
vendien nog talrijke versperringen
hebben aangelegd.
De Kaukasus, waarvan de hoogste
top, de Elbroes, 5629 meter hoog is,
wordt slechts door enkele wegen
doorsneden. Het beste is de ver-
keei';*taesUftu nog ia liet westelijke
Wat de commandant van
Dieppe's garnizoen vertelde.
Landingstroepen werden
als halmen op het veld
neergehaald.
BERLIJN, 24 Aug. De ANP-cor-
respondent meldt:
Met welke groote offers de Engel
sehen hun mislukte landingspoging
bij Dieppe hebben moeten betalen,
blijkt uit de mededeelingen op de
persconferentie van heden van ma
joor von Bonniii, den commandant
van het te Dieppe gelegerde batal
jon, dat den Anglo-Amerikaanschen
aanval heeft helpen afslaan.
Reeds in den wereldoorlog heb ik,
aldus majoor von Bonnin, veel gru
welijke tooneelen aanschouwd, doch
dit alles wordt nog overtroffen door
het beeld, dat het strand van Dieppe
na de vlucht der Engelsch-Ameri-
kaansche landingstroepen bood.
Voor zoover de gelande soldaten
niet reeds in de booten den dood
hadden gevonden, waren zij door
het geconcentreerde Duitsche af-
weervuur leterlijk als halmen op
het veld neergehaald. Dagenlang
heeft men de lijken bij vracht
auto's vol weggevoerd, terwijl nog
steeds nierrtve lijken aanspoelen.
Daartegenover zonken de geringe
eigen verliezen der Duitschers vol
komen in het niet. Het aantal ver
misten, waarvan kan worden veron
dersteld dat zij als gevangenen op
de Britsche schepen zijn meege
voerd bedraagt niet meer dan tien.
Dieppe was volgens majoor von
Bonnin als landingsplaats uitge
kozen, omdat het een goede en
voor het beoogde doel zeer bruik
bare haven bezit en bovendien
omdat van daar de kortste weg
naar Parijs leidt. Hadden de
Engelsehen naar Parijs kunnen
oprukken, dan zou hun prestige
eensklaps weder aanzienlijk geste
gen zijn.
Ook hieruit blijkt dus, dat-een in
vasie in optima forma in de bedoe
ling lag. Ook de groote breedte
20 km. waarover de landingsactie
zich uitstrekte, spreekt in dit ver
band duidelijke taal. Majoor von
Bonning besloot met uiting te geven
aan zijn overtuiging, dat de Engel
sehen met het oog- op de opgedane
ervaringen niet nog eens zullen
trachten, op dit punt een landings
poging te wagen. Echter ook op an
dere punten zullen zij dezelfde er
varing moeten opdoen, zei hij.
deel, waar zich enkele spoorwegen
bevinden, namelijk die van Krasno
dar naar Noworosisk en die van
Armavir naar Toeapse.
De niet zeer talrijke passen liggen
des winters onder de sneeuw en
voor de troepen biedt het terrein
geringe verzorgingsmogelijkheden,
zoodat voorraden dienen te worden
meegevoerd. Het Kaukasus-gebied
omvat niet minder dan acht kli
maatzones.
Uit dit alles blijken de moeilijk
heden. waarmede de Duitsche en
verbonden troepen bij hun op-
marsch te kampen hebben, doch
welke tot dusver niet hebben kun
nen verhinderen, dat gestadig ter
rein gewonnen wordt.
Patrouillegevechten in
Egypte.
Het Italiaansche legerbericht.
ROME, 24 Aug. (Stefani.) Het
Italiaansche legerbericht van heden
luidt als volgt:
In Egypte zijn gevechten tusschen
patrouiles in ons voordeel geëin
digd. Eenige gemechaniseerde strijd
middelen werden vernield tijdens
een poging onze linies te naderen.
De vijandelijke luchtmacht heeft
tijds gevechten 7 toestellen ver
loren. Vijf werden neergeschoten
door italiaansche jagers en twee
door Duitsche jaehttoestellen. Een
ander vliegtuig werd vernield door
het afweergeschut van de sterkte
Tobroek. Vijandelijke vliegtuigen
hebben gisteren een aanval onder
nomen op Gela, er vielen 4 dooden en
3 gewonden onder de burgerbevol
king en lichte schade werd aange
richt aan eenige gebouwen.
Wegens Wctalsche
sabotage.
BERLIJN, 25 Aug. (DNB). Naai
de correspondent van de Essener
National Zeitung te Brussel aan zijn
blad seint, is de Brusselsche univer
siteit definitief gesloten.
De militaire bevelhebber in
België en Noord-Frankrijk heeft
hiermede een haard van democra-
iisch-liberalc reactie en van natio-
naliteitenhaat in België onschade
lijk gemaakt. De universiteitsge
bouwen zullen voor andere doel
einden worden gebruikt en de
piovoceerende professoren zijn
in de gelegenheid gesteld om nut
tiger werk te verrichten.
Bij het begin van het winterse
mester 1941-1942 was op Duitsch
initiatief de geiijkgerechtigheid van
het Fransch en het Vjaamsch aan cje
Brusselsche universiteit tot stand
gekomen. Het curatorium der uni
versiteit stelde zich in schijn acher
dit Duitsch initiatief om het echter
in feite te saboteeren door systema
tisch te weigeren om Vlaamsche pro
fessoren te benoemen. Toen tenslotte
tegen den wil van heb curatorium
toeh Vlaamsche professoren werden
benoemd, besloten de Waalsehe pro
fessoren tot een staking, hetgeen
voor den militairen bevelhebber
aanleiding was om de universiteit
voorloopig te sluiten. De secretaris
generaal van het ministerie van on
derwijs heeft geruimen tijd alles in
het werk gesteld om tot een verge
lijk te komen. Zijn moeite was ver
geefs. Thans is besloten de univer
siteit van Brussel definitief te slui
ten.
Amerika en het duikbooten
gevaar.
Er worden meer schepen
in den grond geboord
dan gebouwd.
GENèVE, 24 Aug. (D.N.B.) De
Times schrijft over het duikbootge
vaar in het Westen van den Atlan-
tischen Oceaan en vooral aan de
kust van Amerika, dat men zich
vroeger in de Ver. Staten onvoor
waardelijk veilig had gevoeld voor
duikbooten. Nooit had men gedacht,
dat de vijandelijke onderzeeërs kans
zouden- zien de zoo belangrijke
scheepvaartroute langs de Atlanti
sche kust van Amerika aan te val
len.
De werkelijkheid viel evenwel an
ders uit. Alle tegenmaatregelen der
Amerikaansche marineautoriteiten
hebben geen paal en perk kunnen
stellen aan de zeer aanzienlijke
scheepsver liezen.
Bovendien zijn den laatsten tijd
nieuwe moeilijkheden bij de reeds
bestaande gekomen. Zoo wordt b.v.
de scheepsbouw tijdelijk ernstig be
lemmerd door de staalsehaarschte.
Nog steeds worden er meer schepen
in den grond geboord dan gebouwd,
zoodat men m Amerika en Enge
land steeds meer gaat beseffen, dat
de slag in het Westen van den At-
lantisehen Oceaan behoort tot de
voor de geallieerden vitale opera
ties.
De Japarische bomaanvallen
op Noord-Australië.
TOKIO, 24 Aug, (DNB). Even
als op de voorafgaande dagen
heeft de luchtmacht der Japansche
marine Zondag talrijke plaatsen
aan de kust van Noord-Australië
met bommen bestookt. Opnieuw
werd groote schade aangericht in
Townsville, Port Darwin én Port
Hedland, -
In de wateren van de Koraalzee,
ten Oosten van de Australische kust,
is êen vijandelijk transportschip van
5.000 brt. door bomtreffers tot zin
ken gebracht. Het schip had blijk
baar munitie aan boord, want het
vloog," nadat het getroffen was, met
een enorme ontploffing in de lucht.
Twee minuten na den aanval was
er van het schip niets meer te be
speuren.
In ver^heidene luchtgevechten
Hauptdienstleiter Schmidt heeft ia
zijn machtige rede van Zondag LI.
de gebeurtenissen der laatste jaren
de revue doen passeeren. Hij sprak
duidelijke, ondubbelzinftige woorden;
het was de taal van een man, die
weet wat hij wil en die zijn meening
geschraagd heeft met logische argu
menten. Slechts de dwazen en
kwaadwilligen- in ons land zullen
voor zijn oprechte verklaringen en
ernstige waarschuwingen doove-
mansooren kunnen hebben.
Bij den strijd, die op het oogen-
blik niet slechts in het Oosten, doch
op alle fronten uitgevochten wordt,
gaat het om leven of ondergang. Het
is' een vastberaden worsteling om de
vrijheid van Europa. De inzet van
het grootste conflict, dat de wereld
ooit aanschouwd heeft, wordt be
paald door de vraag of de volken
van Europa in de door hen gescha
pen kuituur zullen voortleven, dan.
wel reddeloos vernietigd worden.
Voorwaar een kwestie van wereld
omvattende beteekenis; en daarom
kan deze reusachtige strijd niet ver
geleken worden bij de oorlogen, die
in vroeger jaren gevoerd zijn. Uit dit
feit vloeit voort hetgeen Haupt
dienstleiter Schmidt helder in het
licht gesteld heeft dat zij, die de
verdediging van Europa op zich ge
nomen hebben en daarvoor het edel
ste bloed van hun volk offeren, hard
en onverbiddellijk moeten zijn en
bij hun zware taak geen tegenwer
king, hoegenaamd, mogen en kun
nen dulden.
Duitschland strijdt niet uitslui
tend voor zichzelf, doch voor het
gansche beschaafde Europa; voor
het behoud van de verheven kui
tuurwaarden van het Avondland.
Wanneer de strijd in het Oosten ver
loren werd, zouden de bevolkingen
van Europa overgeleverd worden
aan de Bolsjewistische heerschappij.
En wat dit beteekent kan men sedert
jaren weten. In het Sovjet-Russische
paradijs zijn massa-executies aan de
orde van den dag geweest. Bij de
door Stalin en zijn trawanten aan
gerichte moordpartijen waren die
van de beruchte Fransche revolutie
slechts het werk van krullenjongens
en stumperds. Tijdens het Bolsje
wistisch regiem zijn meer dan vijf
tien millioen medemenschen naar de
slachtbank gevoerd; dertig millioen.
stierven van honger.
En de Bolsjewistische machtheb
bers droomden, dat dit alles nog
slechts een inleiding was. De groote
slag zou pas geslagen worden wan
neer geheel Europa kermend onder
hun voeten gekromd lag; om dit doel
te bereiken bewapenden zij zich met
koortsachtige haast en met een alles
terzijde stellende gulzigheid.
Maar op bevel van Adolf Hitler,
twens geniale blik vlijmscherp het
gevaar zag, waarin Europa tenonder
dreigde te gaan, dreven de Duitsche
wapens een spaak in dit helschs
wiel; de duivelsche machine der Sov
jets raakte defect en de tijd zal aan
breken, dat zij geheel uit elkander
geslagen ligt.
Op het oogenblik, waarop Duitsch
land honderdduizenden zijner beste
zonen offert voor de toekomst van
Europa, is het onverdragelijk, dat
in een bezet land daden van sabotage
worden begaan.
Hauptdienstleiter. Schmidt heeft
de kern der zaak geraakt, waar hij
zegt: „Derhalve moet ook niet de
vraag worden gesteld: Hebt gij de
daad gepleegd?, maar: Stemt gij
met deze daad in of niet? Volgt gij
het parool van die krachten, die
zich gereed maken Europa opnieuw,
op te bouwen of behoort gij tot de
doodgravers van het Avondland?"
Ook in gedachten bij Engeland en
zijn ophitserijen zijn, is een misdaad
en zij die blijk geven dat te doen
zullen aan de Duitsche vergelding
niet ontkomen. Want allen aanvallen
in den rug zal met onverbiddelijk
heid de kop ingedrukt worden.
Dit is één der ernstige waarschu
wingen, die ons volk zich uit de rede
van Hauptdienstleiter Schmidt ter
harte moge nemen.
boven N&ord-Australië werden in
totaal 14 vijandelijke vliegtuigen,
waaronder zes van Amerikaansch
type, neergeschoten. Slechts twee
Japansche vliegtuigen zijn niet op
hun steunpunten teruggekeerd,
Te Deventer werd een veulen- en enterkeuring gehouden. Tijdens het voor
draven voor de jury. (VNP-Zeijlemaker-Pax Holt. m)
