De Britsche aanval op Mahiasear. WAARHEID EN PLICHT DAGBLAD VOOR In zware gevechten wordt steeds meer terrein gewonnen. Debof over Indië in het Lagerhuis. Fransche ministerraad beraadslaagt over den toesfëmd. Verleening vrijstelling van tewerkstelling voor Joden. 25 Sovjefbooten op de Newa vernield. Wederzijdsche luchtaanvallen De beteekenis van dëh strijd om Stalingrad. Inwisseling ingetrokken munten. Cor de Groot te Salzburg. Minister Amery legt een verklaring af. neze courant verschijnt dagelijks. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10; franco door het geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cenis. Tel. Administratie (abonn., advert.) 3320, Redactie 3330. ALKMAARSCHE EDITIE. NOORD-HOLLAND Prijs der gewone advertentiën: 0.10 per m.M., minimum 14 m.M. 1.40, elke 31/., m.M. meer 0.35. Tarieven op aanvrage. Brieven £an de Uitg. N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. Herms. Coster Zoon, Voordam 9, Alkmaar, postgiro 37060. 144e Jaargang. No. 214 4 pagina's HoofdredacteurA. R. JONKER, Alkmaar (afw.) Zaterdag 12 Sept. 1942 In grooten getale komen landarbeiders uit het Oosten zich, gedeeltelijk ook met hun familieleden, melden voor arbeid in Duitschland. Een kijkje in een der aanmeldingsbureaux. (pk Vorpahi-PBZ-R-P H m) Verklaringen east Laval. VICHY, 11 Sept. (D.N.B.) Naar door bevoegde kringen wordt mee gedeeld zijn de beide havenplaatsen Nossi-Be én Morondava op Mada gascar vandaag door de Engelsche strijdkrachten bezet. Den loden September deelde Madagascar mede, dat'de Engelschen dé haven van Kamore hadden bereikt en dat zij bij het vallen van den nacht in de nabijheid van Moevatanana-stonden. Volgens den Brltschen. berichten dienst heeft Churchill, in het Lager huis medegedeeld, dat Dinsdag drie plaatsen aan de kust van Madagas car zijn ingenomen. De verliezen zijn „gering". Churchill zeide, dat aan de opera ties werd deelgenomen door Brit- sche troepen^ Zuid-Afrikaansche af- deelingen, Oost-Afrikaansche troe pen, Zuid-Afrikaansche afdeelingén, Oost-Afrikaansche troepen en Zuid- Afrikaansche luch+strijdkrachten. Van bevoegde zijde wordt meege deeld, dat de havenstad Majunga, w„arop de zwaarste stoot van den nieuwen Engelschen aanval op Ma dagascar gericht was, gevallen is. Tot het uiterste verdedigd. In een gister gehouden Franschen ministerraad heeft de staatssecreta ris voor koloniën, Brevie, bijzonder heden bekend gemaakt. Brevie wees er op, dat de op Madagascar gesta- tionneerjle troepen ondanks hun aanzienlij ke numerieke minderheid het hun toevertrouwde gebied tot het uiterste hebben verdedigd. De ministerraad beraadslaagde vervol gens over de consequer ties die uit den aanval voortvloeien. Boodschap 'aan den gouverneur van Madagascar. Brevie heeft een boodschap gericht aan den gouverneur-generaal van Madagascar van den volgenden in houd: De onverklaarbare en niet te verontschuldigen aanval op Mada gascar is het voorwerp van de diep ste verontwaardiging in Frankrijk. Maarschalk Petain en de Fransche regeering buigen het hoofd voor de ongelukkige slachtoffers. Het gan- sche land is ontroerd door ,den trouw en den moed van Madagas car. Hef voorbeeld van Madagascar geeft het Fransche volle het vertroli- wen weer in zijn uiteindelijke lots bestemming. Verklaringen van La valt (listermiddag heeft Laval de bin nen- en buitenlandsche persverte genwoordigers ontvangen. Allereerst werden het Engelsche communiqué over de hervatting der militaire operaties tegen Madagascar en de officieele mededeeling van de Awerikaansche regeering, waarin deze het optreden der Engelschen billijkt en moreel steunt, voorgele zen. Duitsche bommenwerpers in zicht. Snel wordt het vliegdoek van een vooruit- geschoven post uitgelegd, om de kame- vuu'"l- le 'uctlt le lalen weten, dat hier Duitsche stellingen bevinden PK Geiler Allo-O-H-P H m Vervolgens las de chef der regee ring een telegram van den gouver neur-generaal >yan Madagascar, Aney voor, waarin gezegd wordt, dat het optreden van Engeland in het ge heel niet te rechtvaardigen valt. De gouverneur-generaal verklaart, dat nooit buitenlandsche duikbooten hulp hebben gevonden in havens van Madagascar. Van de aanw^ig- heid van« een wapenstilstandscom missie of van andere buitenlandsche controle kan geen spyake zijn. Ja- pansche vliegtuigen ,of duikbooten zijn nooit op Madagascar versche nen. Laval verklaarde dat de bewering, dat militaire redenen'voor de-Engel sche actie beslissing, zijn, niet steek houdend is. „Indien (Engeland en de Vereenigde Staten meenen aange wezen te zijn op argumenten als in hun verklaringen vervat, dan ben ik van meening, dat het antwoord van gouverneur-generaal Aney duide lijk en voldoende is". Öp een Vraag, of geen bijzondere maatregelen van Frankrijk in het voornemen liggen, antwoordde LaVal: „Voor het oogenblili niet". De vraag of men voornemens is stappen te doen beantwoordde Laval met „ja". Laval verklaarde, dat de Vereenigde Staten voor de Mada- gascar-zaak even verantwoordelijk zijn als Engeland. Tenslotte ant woordde Laval dat in de voorgele zen communiqué's van Washington en Londen de belofte is gedaan, dat Frankrijk Madagascar later zal te rugkrijgen. Helaas hebben Londen en Washington echter vergeten den datum daarvoor in te vullen. Het oordeel in Berlijn. De ANP-correspondent meldt; De nieuwe Engelsche aanval op Madagascar beteekent- naar hpt oor deel 'van Berlijnsche politieke kringen voor de verhouding tus- schen Frankrijk en de Ver. Staten een enorm verzwaarde belasting, waarvan de concrete politieke uit werking zal dienen te wprden afge wacht. Van politiek standpunt bezien is deze nieuwe aanval interessant, daar Engeland er niet in geslaagd blijkt te zijn, de bevolking van Ma dagascar ervan te overtuigen, dat Engeland het de vrijheid brengt. Zoowel het garnizoen als (je inheem- sche bevolking hebben ondubbelzin nig de zijde vail het bevoegde Fran sche gezag gekozen..Een ander punt van beteekenis is, dat Engeland thans gedwongen wordt tot 'n uitge breide militaire onderneming, waar door strijdkrachten gebonden wor den, die anders op andere operatie terreinen hadden kunnen worden gebruikt. Als derde punt, dat de aandacht verdient, wijst men hier op de Engelsche 'pogingen, de Ver. Staten in het geval< te betrekken. Amerika, dat met Frankrijk nog steeds diplo matieke betrekkingen onderhoudt, dekt een actie, waardoor de Fran sche souvereiniteit wörd); geschon den. Varfc- officieele zijde wordt mede gedeeld; Ten einde te kunnen nagaan of er redenen bestaan om vrijstelling t.e verleenen van tewerkstelling kunnen de navolgende categorieën van per sonen bij het bevolkingsregister van de plaats -hunner inwoning èen daar toe strekkend verzoek indienen: a. Joden en Jodinnen, in zoover er uit een tegenwoordig of vroeger huwelijk met een niet-Jood nako melingen zijn, die niet. als Joden be schouwd worden. b. Jodinnen, die thans nog met een niet-Jood gehuwd zijn. Desbetreffende verzoeken moeten tusgchen 15 N en 25 Séptember 1942 (in Amsterdam tusschen 15 Septem ber en 1 October 1942) ingediend worden. Eventueel zullen nadere uren door de bevolkingsregisters bekend genaakt worden. HOOFDKWARTIER VAN DEN FiiHRER, 11 Sept. (D.N.B.) Het op perbevel van de weermacht maakt bekend: „Bij Ncworosisk en in den Terek-sector wint de aanval van Duitsche en verbonden troepen in ■zware gevechten verder aan ter rein. In het vestinggebied van Sta lingrad vordert de slag. In hevige gevechten werden verdedigingsin- stallaties ten Zuiden van de stad doorbroken en ook daan werd de Wolga bereikt. Ontlastjlffgsaa-ival len van den vijand mislukten. Formaties gevechtsvliegtuigen de den hevige aanvallen op zwaarte punten van het vijandelijke verzet en bestookten gereedstaande troepen der bolsjewisten. BERLIJN, 11 Sept. (D.N.B.) De militaire correspondent van het D.N.B. schrijft: De hevigheid der gevechten om Stalingrad en aan h'et Kaukasus- front kenmerkt evenals de voortdu rende ontlastingsoffensieven der bolsjewisten in den centralen sector den wanhopigen militairen toestand der Sovjet-Unie. Met alle geweld poogt de Sovjet-Russische legerlei ding, met het oog op een operatief verloren zomer, alles in den strijd te werpen, daar iedere voet Sovjet-Rus sische grond, die verloren gaat, van vitale beteekenis is voor het door staan van een tweeden oorlogswin ter. Daarbij gaat de Sovjet-Russische legerleiding blijkbaar van de ver keerde veronderstelling uit, dat zij aldus een geleidelijke afmatting van de Europeesche strijdkracht "kan be reiken. Poogden de bolsjewisten in den afgeloopen winter met den factor der massa het Duitsche front te doorbreken; zonder er acht op te slaan, dat iedere afgeslagen massale aanval op hun voorjaars- en zomer- plannen nadeelig moest werken, thans begaan zij de fout om in den winter en tijdens het voorjaar op geleide reserves tezamen met de geheele jongste productie aan oor logsmateriaal den Duitschen en ver bonden legers in handen te spelen. Duitsche militairen gaan zoo ver te zeggen, dat de Sovjet-Russische legerleiding, in zekere mate haar vijanden strategisch hulp verleent, doerdat den Duitschers een groote buit in handen valt. Het is te Berlijn geen geheim, dat niet het eerder t)f later vallen van Stalingrad beslissend is voor den thans 'woedenden strijd, maar de vraag hoeveel van de strijd krachten van den vijand daarbij verpletterd of opgerold kunnen' worden. In het licht van deze op vatting komt het voorzichtig^ voortschrijden van den Duitschen aanval op Stalingrad in een nieuw licht te staan, vooral wanneer men de verliescijfers _aari beide zijden vergelijken kan. Om begrijpelijke redenen kunnen van Duitsche zijde nog geen-verlies cijfers worden genoemd. Thans kan echter reeds worden gezegd, dat," de door dg bolsjewisten gemaakte mis- relching, zich evenzoo zal wreken als 'c zijnertijd in het vroege voor jaar, toen Kioebisjef de wereld in- bazüinde, dat de Duitschers afgedaan hadden, daar zij met millioenenver- liezen uit den winter waren geko men. De halfcirkelvormige ring om de stad Stalingrad heeft zich gesloten. Er zullen nog hevige en zware ge vechten voorkomen, doch dén vijand blijft geen lucht 'tot ademen meer, laat staan ruimte van beweging en ontplooiing. Zij, die een verzoek indienen, moeten in persoon verschijnen en kunnen zich slechts in gemotiveerde gevallen door hun echtgenoot (echt- gj-noote) doen vertegenwoordigen. Medegebracht moeten worden: Het persoonsbewijs en gedocumenteerde bewijsstukken betreffende de huwe lijksvoltrekking en de nakomeling schap. Elk verzoek wordt schriftelijk be vestigd. De commissaris-generaal voor de openbare veiligheid of een daartoe door dezen aangewezen instantie beslist later over de ingediende verzoeken. Reisvergunningen moeten op de ge bruikelijke wijze worden aangevraagd. De kosten voor de behandeling van een ingediend verzoek bedragen 2.—, te voldoen bij het Plaatselijke Bevol kingsregister. VERDUISTER GOED ZON 12 Sept. onder; 20.04 13 Sept. op: 7.10 MAAN 12 Sept. op: 8.59 onder: 21.03 ZON 13 Sept. odder: 20.02 14 Sept. op: 7.12 MAAN 13 Sept. op: 10.12 onder: 21.30 17 September Eerste kwartier. In het gebied van Rzjef leverden eigen aanvallen plaatselijke succes sen op. Tegenaanvallen van den vijand werden bloedig afgeslagen, hierbij werden 22 tanks stukgescho ten. Ten Zuiden van het Ladogameer en voor Leningrad mislukten nieu we aanvallen van den vijand. In deze gevechten werden bij pogingen om over de Newa te trekken, 25 booten der bolsjewisten vernietigd. Na enkele storingsvluchten over dag zonder succes, vielen formaties van de Britsche luchtmacht in den afgeloopen nacht verscheidene plaat sen in West-Duitschland aan. Voor al in woonwijken van de stad Düs- seldonf ontstonden talrijke branden, alsmede materieele schade en schade aan gebouwen. De burgerbevolking leed verliezen. Volgens de tot dus verre ontvangen berichten schoten nachtjagers en luchtdoelartillerie 31 dér aanvallende vliegtuigen neer. Bovendien werden in het Kanaal, boven dé Noordzee en boven de Duitsche bocht door lichte Duitsche zeestrijdkrachten en de artillerie van de marine drie vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Aan de Engelsche Zuidkust vielen lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen een Britsch patrouillevaartuig aan, dat na bomtreffers zwaar bescha digd bleef liggen. Bij een aanval van Engelsche moto'rtorpedobooten op een Duitsch convooi in het Kanaal; plaatstéjn de Duitsche bewakings- strijdkrachten op een,van de aanval lende booten zoo zware treffers, dat aangenomen kan worden, dat dit vaartuig verloren is gegaan. Andere vaartuigen werden beschadigd. Een corps nachtjagers van de Duitsche luchtmacht heeft in ^en afgeloopen nacht zijn duizendste overwinning in de lucht behaald. In bezit hebben wordt binnenkort strafbaar. 's-GRAVENHAGE, IK Sept. De wnd. thesaurier-generaal' van het departement van financiën, de heer F. L. Rambonnet, maakt het volgen de bekend: Naar aanleiding' van vele bin nengekomen berichten hebben de daarvoor aangewezen kanto ren en instellingen nogmaals de aanwijzing- ontvangen alle sinds 6 Maart 1942 buiten omloop gestelde munten ter inwisseling te aanvaarden. Het publiek wordt in eigen be lang dringend aangeraden den thans gestelden termijn te be nutten door de ingetrokken muntstukken voor 20 Sept. a.s; in te wisselen, daar binnenkort het in bezit hebben van deze munten strafbaar zal worden gesteld. Een groot succes. 's-GRAVENHAGE, 11 Sept. In het kader van de Salzburger Festspiele heeft Cor de Groot/ op het derde concert, dat door het Weensche Philharmonische orkest onder lei ding van Willem Mengelberg werd gegeven, Beethovens pianoconcert in Es dur gespeeld. Hij had daarmede veel succes. De pers wijst, behalve op het geniale dirigeeren van Men gelberg, vooral op het' spel van, Cor de Groot. Zoo 'schrijft een der Salzburger bladen onder meer: „Hier vereenig- deg zich twee generaties, de onge veer 30-jarige solist Cor dé Groot en Mengelberg, de klassiek geschoolde meester, tot een synthese. De Groot speelt met veel vuur, hij heeft een vollen, bloeienden toon. Zijn spel is dichterlijk, hetgeen door een zachte temponuaneeering nog meer naar voren kofnt". In Tivoli te Utrecht vond Donderdagavond een groote bijeenkomst van de Nationaal-Socialïstische Beweging plaats. Een overzicht van de zaal tijdens de rede van den leider, ir. A. A. Mussert. (Stapf-Borrius-Pax Holl. m) Nieuwe onlusten. De debatten zijn beëilndigd door den minister voor Indië, Amery. Hij verklaarde, dat reeds zeer spoedig na het vertrek van Cripps uit Indië het congres onder den invloed van Gandhi gestadig afgestuurd is op een politiek van rechtstreeksche uitdaging. „In plaats van af te wachten tot zij zelf getroffen wprd" zoo zeide Amery „slbe-g de regeering als eerste toe." De minister deelde mede, dat ongeveer 300 spoorwegstations aan gevallen en minstens 24 treinen tot ontsporing gebracht zijn. Vooral fel zijn do ongeregeldheden 1 in- het sti ategische gebied van Bihar ge weest, waar ongeyeer 65 politie- bureaux zijn vernield' De kracht dadige houding van de Britsche re geering heeft verhinderd dat de situatie ontstond die het oorlogs optreden van Indië' zou hebben ver lamd en verdediging van Indië of een ontlasting van China door „op nieuw bezetten van Birma" onmo gelijk zou hebben gemaakt. Amery constateerde, dat de on- geréggld'hedpn nog geenszins geheel voorbij zijn. De politiek der Brit sche regeering' streelt er naar, dat Indië na dien- oorlog dezelfde vrij heid zal krijgen als de groote dominions. Groot-Britanni kan van daag niet een onbepaalde en onbe grensde macht van eerpgerlei af zonderlijke groep van personen af geven. Amery noemde Gandhi een „aarts-saboteur" en zeide, dat men geen groote:-© fout kon begaan, dan te onderhandelen o-p een oogenblik, waarop niet de minste, kansen op succes bestonden. De Engelschen regefiriug ge& lYjjpgih'g de, jpvattingen van de congresléiders afwachten. Intusschen zal de Brit sche regeering echter alle voorstel len toejuichen, die binnen het alge- meene bestek van. haar „vastgestel de politiek", uitvoerbaar zijn. Een verzoek. De Indische politieke leiders, die op het oogenblik te New Delhi be sprekingen voeren, hebben tot Churchill het verzoek gericht „de werkelijke staatsmacht onmiddel lijk in Indische handen over te dragen. Nieuwe onlusten. Alle bewapeningsfabrieken in Calcutta hebben, volgens een be richt uit Sjanghai,, sedert een we.ek het werk gestaakt. Rij -de inciden-, ten op j.l. Woensdag, zoo worqjj verder geezgd, zijn 375 personen ge dood. In 3e laatste dagen werden alleen al m Bombay 350, in Karatshi 250 en in Madras 170 Indiërs gear resteerd. De noodzakelijkste behoeften van het leger kunnen slechts met bui tengewoon veel moeite gedekt wor den. De opvatting in de Wilhelm- strasse ever Britsch-Indië. Churchill® verklarmgen over Br.- .v,_.cn in Duitsche politieke kringen kenmerkend yooi' zijn tac tiek „divida et impera", genoemd. Men beschouwt de aangevoerde ar gumenten bier als een armzalige poging orn in te g-aan tegen de thans voor Indië geldende wet, die wijst in de richting van vrijheid, zelfstandigheid en onafhankelijk heid. Voor zoo ver de spihnogend- heden en Japan Indië daarbij kun- Bfifi fcelpen, zullen, ziJ dat doen. Twee dingen staan in de wereld van vandaag vast: ten eerste, dat da Sovjet-Unie sedert twintig jaar het plan heeft gekoesterd op het gun stige oogenblik het oude Europa te overvallen en onder den wurgenden voet van de Bolsjewistische macht hebbers te brengen, en ten tweede, dat het Duitsche initiatief dit gevaar nog tijdig, en zulks met opoffering van het beste bloed, heeft gekeerd. Ziehier, twee feiten, die van groote en onloochenbare beteekenis zijn; zij behooren de houding te bepalen, welke men als mensch, wien de menschelijke waarden ter harte gaan, moet aannemen tegenover de worsteling, die zich thans in de we reld voltrekt. Er zijn echter krin gen, verblind en vergiftigd door da Londensche en Amerikaansche leu gens, die dit nog steéds niet inzien en rustig doorgaan met hun onder- grondsche ophitserij en, blijkbaar nog altijd niet beseffend, dat zij zoo doende een bedreiging vormen voos het Nederlandsche volk in het alge meen. Nederland is in oorlog geweest ïpet Duitschland; aan beide zijden hebben de kanonnen gesproken. Ons land heeft gecapituleerd en is bezet gebied geworden. De bezetters ge dragen zich uiterst correct. Dat kan geen sterveling, die eerlijk wenscht te oordeelen, ontkennen. Na den oor- log«van 1914-1918 heeft ook Duitsch land eeii bezetting gekend. Toen werden den Duitschen mannen en vrouwen op de straten door kleur lingen bevelen toegeschreeuwd. Ne gers, door de toenmalige Geallieer den met macht bekleed, ontsierden het Duitsche stadsbeeld. De „over winnaars" lieten niets na om da bezetting voor het Duitsche volk zoo pijnlijk en vernederend mogelijk te doen zijn. Het werd een orgie van onridderlijkheid, zooals de wereld die nég maar zelden aanschouwd had. De Duitschers hebben het in de door hen bezette gebieden anders gedaan. Zij zijn Nederland niet bin nengetrokken met .de vooropgezette bedoeling de „kwellers" te worden van het door hen overwonnen volk. Met hoffelijkheid, met eerbied voor de - uitgeschakelde tegenstanders zijn zij ons tegemoet gekomen, het geen echter niet insluit, dat de be zetters, zoodra van hun milde ge baar misbruik gemaakt en in het verborgen stemming tegen hen ver oorzaakt wordt, geen scherpe maat regelen zullen nemen. Oorlog is oor log en een land, dat gecapituleerd heeft, draagt verplichtingen ten opl zichte van den overwinnaar. Dat ig door alle eeuwen heen zoo geweest en dat is nog zoo. Rijksminister Alfred Rosenberg heeft in de „Völkische Beobachtër" van 6 September 1.1. deze kwestie in een hoofdartikel aangeroerd. Hij schrijft o.a. „Wanneer Franschen, Belgen en Nederlanders vandaag nog kunnen leven en ^verken, wan neer zij nog niet door het Bolsje wisme gewurgd en weggesleurd zijn en beroofd van al hun bezittingen, dan hebben zij dat niet te danken aan hun regeeringen of aan Enge land, doch alleen en uitsluitend aan de Duitsche weermacht en haar bondgenooten, die strijden aan het Oostfront. Hier ligt de eenige maat staf, welke moet worden aangelegd bij alle eischen, die het Duitsche Rijk stelt". Dit is volkomen juist. Voeg daarbij de correcte handelwiize der Duitsche bezetting, en het is duidelijk, dat het Duitsche.. Rijk geen tegenwerkende actie, hoegenaamd ook, kan en mag dulden. „Wanneer", schrijft Rosen berg, „de edelmoedige houding, wel ke Duitschland na ,de bezetting der Westelijke gebieden heeft aangeno men, thans wordt uitgelegd als zwakheid van Duitsche zijde, dan zal het Nationaal-Socialisme ook nu weer .uiterst hard optreden". Verschillenden van ons volk zul len er verstandig aan doen dit alles eens goed in zich op te nemen. v. d. A. Bonnennieuws, BOTER OP BON 47 VERKRIJGBAAR. 's-GRAVENHAGE, 11 Sept. Gedu rende het tijdvak van 13 tot en met 24 Sept. 1942 geven de met 47 ge merkte bonnen van de boterkaart en van de vetkaart elk recl\t op het koopen van 125 gram boter. Het Engelsche opperbevel- (A. N.P.) - Reuter meldt, dat de koning zijn goedkeuring heeft gehecht aan onderstaande benoemingen tot op perbevelhebber: O. verdedigingsge- bied (Eastern Command): waarne mend luitenant-generaal J. A. H. Gemmell, Z.O. verdedigingsgebied (Southeastern Command):' waarne mend luitenant-generaal J. S. Sway- ne, W. verdedigingsgebied (Western command): luitenant-generaal E. C. A. Schreibeet In dit verband wordt aangekon digd, dat landiaagi de Duitsch-In.- dische vereenigittg Vördt opgericht, waarbij Bose opnieuw een principeele uiteenzetting over het Voor-Indische vraagstuk zal geven. Te Berlijn is men er meer dan ooit van bvieirt-uiiigd, dat Churchill tegen de wet van een eeuw niets kan be ginnen en dat de tijd niet ver meer is, dat dit den Britsehen premier en den onderkoning :n Indië duidelijk getoond aal worden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1942 | | pagina 1