Allan, lays 1
W. F. E.
STAD EN OMGEVING
PUBLICATIES
AGENDA
Kat\s(.
HERLEVING
De onderwijzer was niet wijzer.
Pijnen in de
ledematen verdwenen.
RADIOPROGRAMMA
GASLOOZE UREN„.
In verband met de gaslooze
uren kan worden medegedeeld,
dat deze, tot nadere bekendma
king, thans zijn vastgesteld op
1 J45% des middags en van
10 uur 's avonds tot 6 uur
's morgens.
Huisvrouwen houden er dus
rekening bee, dat tusschen deze
tijdstippen niet op gas gekookt
kan worden.
DE DUBBELGANGER.
Abonnementsvoorstelling
't Gulden Vl>es.
Het Residentie-Tooneel (dir. Dirk
Verbeek), heeft gisteravond voor
een uitverkochte zaal een opvoering
gegeven van De Dubbelganger, het
vlotte en inderdaad uitstekende stuk
van Ben van Eysselsteyn. En deze
tweede abonnementsvoorstelling
heeft een avorfd gebracht van zeer
beschaafd amusement en van uitne
mend tooneel, waaraan het publiek
zeer veel genoegen beleefde en dat
ook op in alle opzichten toonde.
De auteur noemt zijn stuk „een
spel vol verwarring". En terecht.
Het geval draait om Ernst Latour,
den beleenden schilder, die in Ve
netië (waar het stuk speelt) zeer
gezien is. Maar er is nog een andere,
een geheimzinnig wqgen, dat als
twee druppels water op Latour ge
lijkt en verschillende personen tot
wanhbop brengt. Niet het minst
Julia Ferrari, die zeer veel van
Ernst houdt, maar niet meer weet
wie nu eigenlijk de ecfite Ernst is en
ten slotte geen van beiden meer wil
zien. Maar ook de Officier van Jus
titie, Pisani, wordt op een dwaal
spoor gebracht en in een zeer inge
wikkelde affaire betrokken. Want
erv wordt valsch gespeeld, een val-
sche chequé afgegeven en steeds
door een Latour. Maar wie is het
nu? 't Kan niet adders dan één en
dezelfde persoon zijn, meent Pisari,
maar op verrassende wijze wordt hij
van zijn dwaling genezen, zoodat bij
de pauze ook niemand, van het pu
bliek meer weet, welken Latour het
nu telkens heeft gezien. Had men
tante Lola nu maar eerder haar ver
haal v. d. Maharadjah van Krisnapoer
laten vertellen, dan was alles vlug-
rger opgelost geweest. Maar dan had
den de toeschouwers een zeer vlot
en geestig stuk gemist, dat ook in
het derde bedrijf bijzonder boeit.
Meer mogen wij van den inhoud
niet verklappen. Alle drie bedrijven
spelen in het Palazzo di Segrari en
men had inderdaad voor een keurig
décor gezorgd. Op verrassende wijze
had men de twee décors gemaakt
voor de voorspelen van de tweede en
derde acte: een hall in Albergo
Vittorio en een telefooncel in het
logement de Zeeman.
Onder regie van Johan de Meester
hebben de artisten van het R. T. van
het stuk een bijzonder geslaagde op
voering gegeten. Paul Steenbergen
verdient alle hulde voor zijn spel in
de dubbelrol van Ernst Latour en
„de andere". Op kranige wijze beeld
de hij deze beide Latours uit, vlot
en natuurlijk. Fie Carelsen deed
zich opnieuw kennen als een ras-
artiste, die direct het publiek boeit.
Op kostelijke wijze speelde zij tante
Lola en het applaus bij open doek
was in alle opzichten verdiend. Jan
van der Linden was 'zeer goed als
Pisani. Verder, traden op den voor
grond Mimi Boesnach als de gravin,
in wier slot het stuk speelt en Mieke
Flink als Julia. Jan Retel gaf op
aardige wijze den jongen dichter en
Piet Bron was een gemoedelijke arts.
Van de kleinere rollen waren Jack
Gimberg (Antonio) en Evert Bure-
ma (de nachtportier) Reel verdien
stelijk. De politie-inspecteur en Ur-
bano konden ons minder voldoen.
De voorstelling als geheel behaal
de een groot en verdiend succes. Aan
't slot werden de spelenden vele
malen teruggeroepen.
G. C. van Gulik.
TIJDS AANWIJZING.
De Burgemeester van Alkmaar
brengt ter algemeene kennis, dat in
den nacht van 1 op 2 November a.s.
te 3 uur de stadsklokken één uur
zullen worden teruggezet.
Alkmaar, 28 Oct. 1942.
De Burgemeester voornoemd,
B. A. v. d. Sluijs.
HINDERWET.
Bij besluit van heden is de beslis
sing op het verzoek van den heer
K. Woudstra, alhier, om vergunning
tot het oprichten van een drukkerij
in het perceel Vrouwenstraat no. 2,
verdaagd.
Alkmaar, 28 Oct. 1942.
De Burgemeester van Allernaar,
B. A. v. d. Sluijs.
De Secretaris,
R. Veendorp, Lo.S.
Ambtelijke mededeelingen.
WAARSCHUWING.
De Leider van den -Distributie-
dienst, Kring Alkmaar, maakt be
kend, dat zij, die verzuimd hebben
hun bonkaarten 12e periode en
aardappelkaarfèn op dep daarvoor
gestelden datum af te halen, thans
VOOR DE LAATSTE MAAL nog
tijdig van, deze kaarten zullen wor
den voorzien, en wel op Maandag 2
November 1942 tusschen 9.30 en
16 uur.
De uitreiking zal geschieden op
de navolgende plaatsen:
a. in het schoolgebouw aan de
Brillesteeg;
,b. in de voormalige Keetkolk-
school, ingang Westerkolkstraat.
IN DEN VERVOLGE .ZAL NA-
UITREIKING EERST PLAATS
VINDEN WANNEER DE GELDIG
HEIDSDUUR VAN EEN OF MEER
WEEKBONNEN ZAL ZIJN. VERV
STREKEN.
Men raadplege daarom in zijn
OP HET DRIETAL.
Op het drietal voor" beroep te
Hilversum komt oa.. voor ds. Kley-
ne, herv. predikant te Alkmaar.
HULPPREDIKER BENOEMD.
De tot hulpprediker bij de geref.
kerk alhier benoemde heer T. Oostra,
candidaat te Worm er veer, heeft deze
benoeming aangenomen.
INGEKOMEN PERSONEN.
T. Goet, N.H., wed. van H. Hemke,
zonder beroep, Stationsweg 54, van
Heerhugowaard. Y. Oosting, N.H.,
koopman in galanterieën, Keizerstr. 22,
van Den Helder.A. E. Slagter, R.K.,
zonder beroep, Baanstraat 6a, van Eind
hoven., L. L. Poeze, N.H., zonder be
roep, Spoorstraat 53, van Zwolle. M.
Dalhuijsen, N.H., leerl. verpleegster,
Harddraverslaan 11, van Velsen'. M.
A. Verstraeten, IUK., onderwijzeres,
Verdronkenoord 7, van Bloemendaal.
W. Groet, N.H., wed. van G. de Boer,
Veerstraat 1, van Warmenhuizen. C.
N. Renooij, N.H., echtgen. van P. Oost-
woudèr, dienstbode, Boterbloemstraat 6,
van Zijpe. P, Oostwouder, N.H., .tim
merman, Boterbloemstraat 6, van Koe
dijk. M. E. Brusse, G.K., huishoud
ster, Nassauplein 5, van Rijswijk. P.
van der Heide, N.H., leerl. Verpleegster,
Harddraverslaan 11, van Rijswijk. F.
E. van der Veen, G.K., echtgen. van D.
Buma, zonder beroep, Geestersingel 45,
van Bolsward. H. J. Coets de Bosson,
E.L., hulp in de huishouding, Paul Kru-
gerstraat 9, van 's-Gravenhage. J.
Platje, N.H., dienstbode, Eikelenberg
straat 44, van Heiloo. tB. J. Oud, R.K.,
dienstbode, Klein Niëuwland 37, van
Bovenkarspel. M. Tromp, geen, arbei
der papierfabriek, en echtgen., Spoor
straat 93, van Wofmer. F. Nagel,
HAZEA, hulp in de huishouding. Wes-
terweg 252, van Bussum. M. Th. C.
van den Bogaard, R.K., dienstbode,
Breedstraat ,2, van Heerhugowaard.
W. de Jongh, geen, los werkman, Bloem-
straat 29, van Haarlem. H. M. Dijk
stra, HAZEA, echtgen. van W. J. de
Haan, huishoudster en kinderen, woon
schip Kwakelpad, van Schermerhorn.
M. A. Jansen, R.K., dienstbode, Rem-
brandtstraat 9, van Nieuwe-Niedorp.
J H. Naber, G.K., verpleegster, Hard-
draverslgan 11, van Deventer. J. van
der Velde, geen, opzichter Rijkswatei-
staat, Macl. Pontstraat 5, van 's-Graven
hage.
VERTROKKEN PERSONEN.
V. A. den Ouden, D.G.; huishoudster,
van Stuartstraat 76 naar Purmerend.
A. J. Ligthart, R.K., zonder, yan
Schoolstraat 6 naar Voorhout. V.
Stoker, R.K., van Baanstraat 10a naar
Velsen, Santpoort-. E. H. G. Lina, R.K.,
dienstbode, van Oudorperdijkje 24 naar
Heemstede. J. M. van de Laarschot,
R.K., koopman .in tabaksartikelen en
gezin, van Kanaalkade 44 naar Oudorp.
C. Stassen, R.K., verpleegster, van
Van Everdingenstraat 18 naar Delft.
C« J. Smallenbroek, G.K., waterbc^w-
kundig opzichter en teekenaar, van
Houttil 5 naar Assen. T. van de Veen,
N.H., fröbelonderwijzeres, van Emma-
straat 50 naar Amsterdam. M. Putter,
R.K., zonder, van Zeglis 7 naar Nij
megen. A. W. Ligthart, R.K., echt. van
A. Kueter, z., en kinderen, v. Gagijnen-
straat 7 n. Grootebroek. C. de Boer,
R.K., d.b., van Leeuwerikkade 9 ,naar
Obdam. W. I. Noort, R.K., kantoor
bediende, van Heilooërdijk 10 naar
Schagen. E. G. Pels, R.K., zondes, van
Verdronkenoord 37 naar Zaandam.
C. B. Termaat, N.H., onderwijzer L.O.,
van Koningsweg 12 naar EgmOnd aan
Zee. A. Geurts, N.H., kellner, van
Stationstraat 32 naar Egmond aan Zee.
F. J. Westra, N.H., rijksambtenaar
rijksdienst werkverruiming/ van Lange-
straat 88b naar Arnhem. S. J. Drost,
N.H., loodgieter, en "echtgenoote, van
Hekelstraat 25 naar Utrecht. J. P.
Koopman, R.K., kolqfitransportarbeider,
en echtgenoote, van Lindegracht 43a n.
Haarlem. E. J. Schipper, R.K., zonder,
echtg. van C. Goo, van Laat 134 naar
Amsterdam. A. D. M. Huitema, R.K.,
dienstbode, van Helderscheweg 34 naar
Bolsward. M. J. M. Wessels, R.K.,
zonder, van Koorstraat 41 naar Weert.
T. G. E. Bots, R.K., studeerend, van
Kennemerpark 1 naar Voorschoten.
Bioscopen.
Cinema-Theater, 7.30 uur, hoofdnum
mer De vroolijke vrouwtjes (hum.) 18
jaar.
Alkm. Bioscoop-Theater, 7.30 uur,
hoofdnummer De onweerstaanbare
(rom.) Alle leeftijden.
Harmonie-Theater, 7.30 uur, hoofd
nummer Zoölogiea (hum.) Alle leeftijden.
(Geprolongeerd).
Victoria-Theater, 7.30 uur, hoofdnum-
jner Rembrandt (hist.-rom.) 18 jaar.
Woensdag 28 October.
7 uur, café Central, verg. Witte Kruis.
8 uur, café van Oeffeit, Zaadmarkt,
verg. geitenfokvereen.; lezing met
lichtbeelden door ir. Verschuil.
Donderdag 29 October.
Keuring en markt van geregistreerd
rundvee te Schagen.
7 uur, café Kosseri te Hensbroek, op
treden gezelschap No. 1 o.l.v. Daan Pool.
19.30 uur, 't Gulden Vlies, N. R. V.-
avond, „Capriolen-cabaret" met Kommer
Kleyn.
Vrjjdag 30 October.
7.30 uur, 't Gulden Vlies, ir. De Mun
nick over „Bodemrijkdom van Suriname
en bauxiet-ontginning.
HEILOO.
Electrische draad aangeraakt. -
Tijdens de werkzaamheden aan het
spoorwegnet even voorbij de Zeven-
huizerlaan kwam gisterenmiddag
één der schilders, R. L., in aanraking
met een onder stroom staanden
draad met het noodlottig gevolg, dat
hij doof den stroom werd geraakt.
Hij werd onmiddellijk overgebracht
naar het Centraal Ziekenhuis te
Alkmaar waar hij kort na aankomst
overleed.'Hij was gehuwd en woon
de te Amsterdam.
KdEDIJK.
Een geslaagde Daan Pool-avond. -
Dat een avond van Daan Pool met
zijn makkers hier op prijs wordt ge
steld bewees wel het feit dat niet
met een avond volstaan kon worderl.
Zoo werd op Zondag voor een over
volle zaal en Maandag voor 'n goed
bezette zaal een Daan Pool-avond
gegeven. Ook de andere leden van
het gezelschap mogen er ieder op
zich zelf zijn, zooals Henk Bout als
zanger, B. Brugge als accordeon-
nist en begeleider en Ans Neefkes
als danseres. Aan het slot v&n het
programma werden Zondag bloe
men aangeboden.
LANGEDIJK.
A.N.G.O.B. - De Alg. Ned. Ge-
heelonth. Bond afd. Langedijk ver
gaderde ten huize van den heer G.
Engel te Zuidscharwoude. Medege
deeld werd, dat de colportagetocht
op 4 Oct. j.l. uitstekend geslaagd is.
Het verslag van de najaarsvergade
ring van de N.-Holl. Propaganda
Commissie werd uitgebracht door
den heer P. Paarlberg.
Getracljt zal worden, een film-
middag-^te organiseeren voor de
kinderen. Een filmvertooning voor
de ouderen blijft nog in .beraad. Er
werden eenige punten voor de a.s.
vergadering van het Langedijker.
Drankweer-comité besproken. I3e
heer G. Engel aanvaardde de func
tie van 2en voorzitter.
Men' besprak eenige te houden
excursies, doch men kwam niet tot
een besluit.
EEUWFEEST HERV. KERK
WIJK AAN ZEE EN DUIN.
In een bijzonderen herdenkirigsdienst
beeft de hervormde gemeente Wijk aan
Zee en Duin Zondag het feit herdacht,
dat zij gedurende een eeuw onafgebro
ken in het genot is van een eigen pre
dikant. De kerk was tot de laatste
plaats bezet.
De predikant der gemeente, ds. A. J.
Bronkhorst, sprak naar aanleiding van
1 Cor. 3 9; d.i. dezelfde tekst als waar
over de eerste predikant, de heer H. P.
Schuurman, preekte bij zijn intrede,
honderd jatr geleden. De spreker gaf
hierin een overzicht van het kerkelijk
leven in de gemeente gedurende haar
bestaan.
Namens het classicaal bestuur bracht
ds. Joh. IJzerman van Heemskerk ge-
lukwenschen over.
De oud-predikant, ds. Hovy, schilder
de de moeilijke tijdsomstandigheden, die
hoogstwaarschijnlijk gunstig waren voor
den geestelijken bloei en opbouw.
Voor den aanvang werden felicitaties
voorgelezen van het Provinciaal Kerk
bestuur en de hulppredikers Luuring,
Foeke en Baars.
eigen belang de geldige bonkaart,
waarop staat aangegeven, wanneer
men nieuwe bescheiden dient af te
halen.
De Leider voornoemd, leweiucuiiue aan ue gemeen
A. WAGENAAR. 'siteit dr. J. Fransen alhier.
Koos Stikvoorf in Amsterdam.
Expositie in
Galerie Roberts.
Koos Stikvoort, onze bescheiden
stadgenoot-schilder, die bij de kunst
liefhebbers inons gewest vermaard
heid verwierf, is thans- door zijn
tentoonstelling in Galerie Robert,
Keizersgracht 154 te Amsterdam iets
meer in de openbaarheid getreden.
In de?e expositiegelegenheid, waar
belangrijke kunstenaars hun Werk
reeds eerder toonden, stelt Stikvoort
zijn wondermooie schilderijtjes van
toóverachtige binnenplaatsjes, ro
mantische bouwvallen, stalinterieurs
en melancholische figuurtjes «ten
toon. Stikvoort, die zichzelf is ge
bleven en nog steeds vol bewonde
ring is voor de besten van de Haag-
sche en de Amsterdamsche school,
doet zich op deze expositie als een
fijn talent kennen.
De tentoonstelling, die tot 6 No
vember dagelijks van. 10 tot 5 uur is
geopend, mag zich in een druk be
zoek verheugen en geniet vooral de
waardeering van de jongere kunste
naars, die intuïtief vo.elen, dat men
hier staat tegenover het werk van
een kunstenaar, aan wien door zijn
afzondering weliswaar de moderne
stroomingen zijn voorbij gegaan,
maar die zelf iets heeft te geven.
Zijn kunst toch geeft uiting aan een
teeder gevoelsleven en getuigt van
een opnjerkelijk vakmanschap. Stik
voort is een droomer, aan wien het
rumoer van onzen tijd voorbij is ge
gaan. In de vertrouwde sfeer van
zijn atelier vindt hij zijn schoon
heidsverlangen bevredigd.
Er is op deze tentoonstelling oud
en-nieuw werk van Stikvoort. Nieuw
zijn 'de stillevens, w.o. vooral no. 18
„Blauwe schaal met roode muts",
waarover wij reeds eerder schreven,
zeer fijn is van kleur en compositie.
No. 13, „Melancholie", een vrou
wenfiguur, dat hij in Nunspeet schil
derde, behoort om de innerlijke
diepte die eruit spreekt, tot zijn beste
werk. Stikvoort, die het reeds meer
malen kon verkoopen, is er blijkbaar
zelf zeer aan gehecht; hij heeft het
althans dubbel zoo hoog als zijn an
der werk geprijsd.
No. 17 „Dominikaan" typeert den
in witte pij gehulden geestelijke wel
zeer gevoelig. Om zoo realistisch dan
zijn gebeden-lezenden priester weer
te geven, moet Stikvoort veel model
hebben geteekend. Om de kleuren
(ook op difc schilderij vindt men het
aan Fransch rose gfenzende boeren-
rood, waarvan Stikvoort het geheim
bezit) is dit schilderij bewonderens
waardig.
No. 4 „Stadsgezicht uit Bruggg",
een werkje uit 1919, is vql middel-
eeuwsche sfeer.
Wie thans bij helder maanlicht een
blik op onze gerestaureerde Groote
Kerk werpt en een moment zijn geest
weef open te stellen voor de wonder
lijke schoonheid van dit Gothisch
kunstwerk, moet wel in stille bewon
dering geraken. Deze bewondering
gevoelt men ook als men zich rustig
open stelt voor de kust van Koos
Stikvoort om het even of men zich
plaatst tegenover zijn stalinterieurs
of dat men een kinderkpp of een
doek no. 10 „Moederliefde" of no. 22
„Zittend meisje" een heel klein, bij
na kleurloos fijn doekje, aanschouwt.
Bij aandachtige beschouwing wordt
men getroffen door den bijzonder
fijnen toon van het werk en de sub
tiele verfbehandeling.
In Galerie Robert aan de Keizers
gracht, dichtbij de Leidschestraat,
vindt men rustig gelegenheid het
werk van i Stikvoort in een passende
omgeving te bewonderen. Men ver-
zuime bij een bezoek aan Amster
dam deze gelegenheid niet.
D. A. Klomp.
HOOGLEERAARSBENOEMING
TE AMSTERDAM.
AMSTERDAM. - De burgemeester
van Amsterdam heeft ter voorziening
|ln de vacature prof.-dr. J. B. Tiel-
rooy benoemd tot buitengewoon
hQogleeraar in de Fransche taal- en
letterkunde aan de gemeente-univer-
Het huispersoneel en de
ziektewet.
Het gaat niet alleen
om dienstmeisies.
Nu in den loop dezer week de (werk
gevers en werkgeefsters van huisperso
neel voor de taak staan zich bij de post
kantoren of de Raden van Arbeid te
voorzien van een formulier voor tie aan
melding van hun huispersoneel ten be
hoeve van de Ziektewet, is de vraag
acuut geworden welke werknemers nu
eigenlijk als huispersoneel zijn te be
schouwen. Het besluit van den Secr.-
Gen. van het Dep. van Soc. Zaken
spreekt van personen, die bij een parti
culier in loondienst zijn voor het ver
richten in diens huishouding van huise
lijke of persoonlijke diensten, en hetzij
bij den werkgever inwonen, hetzij weke
lijks ten minste vijf dagen in dienst van
denzelfden werkgever plegen werkzaam
te zijn.
Dit laatste dient zoodanig te worden
opgevat, dat ook het huispersoneel, dat
op vijf dagen per week gedurende een
gedeelte van den dag, b.v. enkele uren,
in dienst van een werkgever is, onder
de Ziektewet valt.
Uit het vorenstaande volgt, dat het
begrip „huispersoneel" meer omvat dan.
alleen de dienstmeisjes. Ook huis
knechts, juffrouwen van gezelschap,
huishoudsters, huisbewaarders, particu
liere chauffeurs vallen er onder. Daar
naast kunnen zich nog verschillende
twijfelgevallen voordoen, waarvan het
moeilijk is een volledige omschrijving
te geven. In al dergelijke gevallen 4 is
het echter in het welbegrepen belang
van alle betrokkenen, dat men tijdig op
de voorgeschreven wijze aangifte doet,
waarbij men dan tevens van zijn twijfel
kan doen blijken. Ieder twijfelgeval
wordt uiteraard nauwgezet bezien.
In elk geval drage mén zorg, dat' de
aangifte van huispersoneel voor de
Ziektewet gedurende de eerste week van
November in het bezit van de Raden
van Arbeid komt, terwijl het per'sQneel
zelf niet dient te. verzuimen zich aan
stonds voor de verplichte verzekering
bij een algemeen ziekenfonds aan te
melden.
Een werkgever, die een beroep of be
drijf uitoefent en huispersoneel in dienst
heeft, dat zoowel in de huishouding als
voor het beroep of bedrijf werkt, be
hoeft geen aangifte te doen. Echter moet
hij van 1 November af het geheele loon
op de loonlijst van zijn beroep of bedrijf
vermelden. Heeft zulk een. werkgever
evenwel ook personeel in dienst, dat
uitsluitend voor de huishouding werkt,
dan moet hiervoor uiteraard de normale
weg van aangifte bij de Raden van Ar
beid worden gevolgd.
Tenslotte zij nog opgemerkt, dat een
regeling in voorbereiding is, krachtens
welke voor het huispersoneel de ver
rekening van de premie voor de Ziekte
wet, die bij de Raden van'Arbeid '1.7
bedraagt, eenmaal per jaar zal geschie
den. Het ligt in de bedoeling de premie
te heffen van het geldloon, vermeerderd
met de waarde van kost en inwoning.
De levensmiddelenposifie
- van Duitschland.
In een bespreking van de moge
lijkheden, welke voor v Duitschland
en Europa door den rijkdom aan
landbouwproducten der Oekraïne
voortvloeien, moet zelfs de Londen
sche Times met afgunst toegevqn,
dat het Duitsche leger een, ontzag
lijke bijdrage geleverd heeft tot het
wiftaen van den voedingslag.
„Het iluitsche leger", zoo schrijft
de Times in eeen hoofdartikel, dat
als opschrift draagt „De Voeding
slag", woordelijk, „is het eenige in
de, wereld, dat zijn eigen economisch
wapen bezit, dat even prima ont
wikkeld is als zijn tankwapen of
zijn luchtmacht. De technische een
heden van de Duitsche weermacht
hebben zich met het voortschrijden
van den oorlog tot een groot corps
ontwikkeld, wier taak het is de
levensmiddelenvoorraden in de be
zette landen voor de strijdende1 een
heden veilig te stellen, industrieele
bedrijven, opslagplaatsen "van ver
vaardigde goederen en grondstoffen
te beschermen en in het algemeen
de productie aan den gang te hou
den om de Duitsche weermacht te
ontlasten en aan te vullen.
Tezamen met' de organisatie-Todt
spant dit economische wapen al zijn
krachten in om de rijke voedsel- en
minerale 'bronnen der Oekraïne te
exploiteeren". In deze krachtinspan
ning ziet de Times het groote gevaar
voor de geallieerden.
De oorlog van nu is niet te verge
lijken met die van 19141918. Van
een uithongeren van Duitschland,
van een afsnijden van het land van
zijn voornaamste grondstoffen is
geen sprake. Wanneer het thans een
strijd in uithoudingsvermogen gaat
worden zal Duitschland zeker niet
in de zwakste1 positie staan.
vari or>z@
OUD-VOLKSKUNST.
's-GRAVENHAGE, 25 Oct. - Een van
onze cultuur-historische belangrijke,
ideëele goederen dreigt te verdwijnen,
namelijk de aloude volkskunst, welke
als 'huisvlijt werd beoefend, vooral op
het platte land. Men weefde zelf fraaie
kleeden en sneed allerlei versieringen
in gebruiksvoorwerpen als tuigkisten,
koekplanken. Vaak werden deze voor
werpen dan als huwelijkscadeau of an
derszins geschonken, of behield men ze
in de boerenbedrijven voor eigen ge
bruik. Langzamerhand trad vooral
voor het vervaardigen van werktuigen
en gerei specialisatie op, waardoor
het eigenlijke ambacht ontstond. Oor
spronkelijk bleven de ambachtslieden
echter geheel aan de boerensamenleving
verbonden. Dikwijls beoefenden zij
zelve ook nog het boerenbedrijf. Dit
mooie, Vaderlandsche ambacht onder
ging een sterken bloei in de -middel
eeuwen. De Germaansche symboliek
werd daarWij in het algemeen gaarne
toegepast, getuige de voprwerpen, die
wij uit dien tijd nog bezitten.
Gaandeweg verplaatste zich dit am
bacht naar de steden, waar velen zich
op bepaalde onderdeelen ervan gingen
toeleggen.
Het A.N.P, 'had over dit onderwerp
een gesprek met mr. A. L. Tromp,
leider van het Bureau Kunstnijverheid
van het departement van Volksvoor
lichting en Kunsten. De heer Tromp
wist nog eenige beoefenaren van dit
vrijwel uitgestorven ambacht te noe
men., Een der laatste vertegenwoordi
gers "dezer oude garde is b.v. C. Com
mandeur te Hoogwoud, ,die zich bezig
houdt met het snijden van koekplanken.
Dit onvervalschte oude ras zou spoe
dig uitsterven, wanneer men het aan
zijn lot overliet.
Er bestaan plannen om in den
lande vier boerenscholen op te richten,
waar in korte cursussen de jeugd op
de kultureele waarden van het boe
renleven gewezen wordt. Er wordt
voorlichting gegeven op gebieden als
raskunde, oude symboliek, folklo
risme, terwijl zang en dans niet wor
den vergeten. Voor het Friesche cen
trum is reeds een school gesticht en
wel in Rijs (Gaasterland), waar ook
onderwijs gegeven zal worden- in' het
zelf spinnen van wol en de weef
kunst.
Het plan bestaat eveneens om te
komen tot een centrale hoogere boe-
renschool, die een soort vervolgcursus
géven zal voor hen, die de boeren-
Ernstig ongeluk bij Kassei,
KASSEL, 27 Oct. - Een ernstig
ongeluk is geschied, toen een on
derwijzer met 25 jongens langs een
plek kwam, waar enkele dagen te
voren een vliegtuigbom was geval
len. Naast den krater lag nog slechts
een hoopje van een zilverig glan
zende massa. De onderwijzer wilde
dit restant van de bom vernietigen,,
alvorens daardoor kwaad ontstond
en beval den kinderen een eindje
achteruit te gaan.
Toen hij het overschot van de
bom met een lucifer had aangesto
ken, kwam er een steekvlam te
voorschijn, die hem en de kinderen
verwondde. De onderwijzer verloor
het bewustzijn en nadat hij weer
bijgekomen was, riep hij den kin
deren toe op den grond te gaan
rollen.
De onderwijzer, die de overgeble
ven massa per vergissing voor mag-
nesiutn had gehouden, is twee da
gen later aan zijn brandwonden
overleden. Voorts, waren 11 kinde
ren eveneens niet te reddën. De toe
stand der andere is nog ernstig.
scholen bezochten. Door het oprichten
van dorpshuizen hoopt men het zoo
ver te brengen, dat de boerenstand er
weder toe zal komen, zelf aan het
werk te gaan om de volkskunst te be
oefenen. Er is dus wel een herleving
van deze volkskunst te verwachten.
De landstand bereidt dit reeds voor
door een verzameling aan te leggen
van oude typisch-Nederlandsehe hand
werkpatronen, die uit vroegere volks
kunst stammen.
Het bureau heeft getracht een. over
zicht te verkrijgen van hetgeen nog be
houden is. Inderdaad zijn er bedrijven,
die nog aan de oude tradities gebonden
zijn, b.v. sommige tingieterijen, aarde
werkfabrieken e.d. Er worden nog hang
klokken en Hindelooper stoelen naar
oude voorbeelden vervaardigd, al be
treft het hier meerendeels exportartike
len en er is van eigenlrke volkskunst
daarbij'feitelijk geen sprake meer.
Wat cr is, poogt het bureau te hand
haven en het wil tevens het scheppen
van nieuwe vormen bevorderen. Wan
neer beoefenaars van-het oude ambacht
leerlingen wiljen aannemen, verleent
het bureau zoo noodig steun, indien
daartoe b.v. verbouwing noodig is of
gereedschappen moeten worden aan
geschaft.
Dan zijn er de voorlichtingscursussen
voor heli, die het traditioneele ambacht
willen beoefenen. In die cursussen
wordt er op gewezen, dat het er niet om
gaat, maar klakkeloos ornamenten over
te nemen of aan te brengen, maar dat
het gaat om het wezen van de oude
symboliek, die achter het volksche or
nament verborgen gaat, wederom in zijn
ware beteekenis te doorgronden en
wel op verantwoordelijke wijze wederom
tot nieuw leven te brengen.
Het bureau geeft nog verder Opdrach
ten aan ontwerpers van weefsels, wand
tapijten, glas-in-lood, veelal naar volk
sche motieven. Het plan is daarom ge
rijpt, een prijsvraag uit te schrijven tot
het verkrijgen van ontwerpen naar
volksche motieven. Op die wijze wordt
een overzicht verkregen van de krach
ten, welke op dit gebied in ons land aan
wezig zijn.
Te Nijmegen is Zondag een vormingsdag voor functionnarissen der N.S.D.A.P. en
de Nationaal Socialistische Beweging der Nederlanden gehouden, waarop o.a.
Hauptdienstleiter Schmidt, prof. dr. Vin Genechten en de plv. Schulungsleiter
der N.S.D.A.P., Kullmann, het woord voerden. De opmarsch der verschillende
formaties, (Arbeitsbereich der- N.S.D.A.P.-Stapf-Pax Holland m)
Ik kan waar wan
dalen als vroeger.
Mevr. M. L. te r.
schrijft,
dd. 25-1-40:
„Sedert jaren leed
Iik aan scheuten in
de ledematen en
pijn in de kniege
wrichten, z<56 he
vig, dat ik af en
toe een stok gebruiken moest. Reeds na
het gébruik van enkele Ovaaltjes kon
ik des nachts weet slapen en thans na
eenige maanden zijn de pijnen heelemaal
verdwenen en kan ik ondanks mijn 62
jaren en 106 Kg. lichaamsgewicht weer
loopen ais vtoeger."
Bij rheumatiek, ischias, spit, verkoud
heid, griep, zenuw- en hoofdpijn helpen
de Ovaaltjes van het Trineral Agentschap.
Deze hebben geen schadelijken invloed
op hart, maag en darmen. Neem direct de
proef! Origineele verpakking van 20
tabletten slechts 60 ets. In alle apotheken
en drogisterijen verkrijgbaar.
Trineral Agentschap, Nassauhadt 373, Amsterdam
DONDERDAG.
HILVERSUM I, 415,5 M. 7.16 Berner
Singbuben en het Prisca kwartet (gr.pl.)
7.30 BNQ: Nieuwsber. 7.40 Tempo
(gr.pl.) 8.30 BNO: Nieuwsber. 8.40 Ken
U zeiven, lezing. 8.50 Pianosoli (gr.pl.)
9.Bont allerlei (gr.pl.) 9.30 Spiegel
van den dag (opn.) 9.40 Bont allerlei
(gr.pl.) 10.— Helmut Zacharias en zijn
orkest. 10.30 Kent Gijl Gouda? klank
beeldenreeks. 10.45 Helmut Zacharias
en zijn orkest. 11.15 Viool, cello en
piano. 12.Almanak. 12.05 Frans Wou
ters en zijn orkest. 12.45 BNO: Nieuws-
en zakelijke bef. 13.Omroeporkest en
gr.pl. 14.— Zang met pianobegel., hobo
met pianobegel. en pianosolo. 15.Le
zing: „Aan weerskanten van de grens".
15.'15 Opera-fragmenten (gr.pl.) 16.45
BNO: Nieuws-, zakelijke en beursber.
17.Gerard van Krevelen en zijn or
kest. 17.30 Film en operette. 18—
Wagner-Strauss (gr.pl.) 18.25 Uit den
mond der dwazen, luisterspel. 19—
Brandende kwesties, lezing. 19.15 Zi-
geunermuziek (gr.pl.) 19.30 BNOt
Nieuwsber. 19.40 BNO: De wereldmee-
ning uit vreemde kranten. 19.15 Zang
met pianobegel. 20.15 Componisten-
spiegel. 20.25 Het Concertgebouworkest.
21.25 Gr.pl. 21.45 BNO: Nieuwsber. 22—
Zangprogr. (gr.pl.) 22.4024.Licht en
luchtig (gr.pl.)
HILVERSUM H, 301,5 M. 7.15—7.40 Zie
Hilversum I. 7.40 Ochtendgymnastiek.
7 50 BNO: Gesproken binnenlandsch
overz. (opn.) 8.Landarbeiders luistert!
8.15 Symphoniè orkesten (gr.pl.) 8.30
BNO: Nieuwsber. 8.40 Orkestwerken
van Bedrich Smetana (gr.pl.) 9.— Con
cert m.m.v. Rupert Glawitsch (gr.pl.)
9.15 Voor de Huisvrouw. 9.20 Concert
m.m.v. Rupert Glawitsch - (gr.pl.) 10.—
Godsd. uitz. 10.30 Piano en orkest (gr.pl.)
11.De piano en haar voorloopers,
lezing. 11.20 Koorzang (gr.pl.) 11.30 Otto
Hendriks en zijn orkest en gr.pl. 12.30
Programma-overz. 12.35 Berl. Staate-
opera Orkest (gr.pl.) 12.45 BNO:
Nieuws- en zakelijke ber. 13.In en
om den ouden bijenstal. 13.15 Sympho-
nische gedichten (gr.pl.) 14.Godsd.
uitz. 14.30 Gregor Serban en zijn Roe-
meensch orkest en orgelspel en zang.
15.30 En hier is de koffergramofoon.
16.— Orkest Willy Kok. 16.45 BNO:
Nieuws-, zakelijke- en beursber. 17.—
Het kinderkoor van den Ned. Omroep.
17.30 Viool en piano. 18.Schaak
praatje. 18.15 Walsencyclus K (gr.pl.)
18.30 BNO: Nieuwsber. 18.40 Spiegel
van den dag. 18.50 BNO: Wat Nederland
schrijft. 19.Liederen van Ludwig van
Beethoven (gr.pl.) 19.10 Het Zepparoni-
kwartet en zang met pianobegel. 2Q.15
Zang, orgel, de Mélodisten en gr.pl. 21.45
BNO: Nieuwsber. 22.BNO: Mil. overz.
22.10 Avondwijding. 22.2024.Zie
Hilversum I.
ALKMAAR.
GEBOREN: Hendrika W., d. van Pe
trus Wagemaker en M. W. Colanto.
Frederik T., z. van Frederik Bakker en
H. Schaper. Irene K. P., d. van Klaas
Mazereeuw en C. Westerbeek.
Berend, z. van Christoffe^ J. Kolk en
A. Luppes.
GETROUWD: Adrianus Th. J. Groot
huizen en Anthonla M. Punt. Jacob
Jong en Lamberta M. Nieuwenhuis.
Klaas Wouda en Annp de Boer.
t
Zondag a.s. 2.30 uur
7
AMSTERDAMSCHE BEURS
van Dinsdag 37 Actober 1943
3)4 Nederland 1941 99%
4 Nederland 1941 .100%
4 NederlancD'1940 II1003/,
3—3)4 Nederl. 1938 9?'/8
3 Ned.-Indië 1937 878/s
Amsterd, Bank .128
Hnd. Mij. Cert. ri 2.5011S
Koloniale Bank .118%
Ned. Ind. Handelsbank 78
Alg. Kunstzijde Unie .1491/s
Calvé Delft Cert. .120
Nederl. "Ford .250 f
Lever Bros158
"Phil. Gloeil. Gem. Bezit ,258
H. V. A.
Java' Cultuur v
Ned. Ind. Suiker Unie
Verg. Vorstenlanden
.306
.149
.150V,
81%
303
148%
145%
81%
Kon, Petr.
.307
303
Amsterd. Rubber
Deli Bat. Rubber
Oostkust
.185
.133
97
183
130
'93
Holland-Amerika lijn
Java-Chinh-Japan lijn
Kon. Ned. Stoomboot
Scheepvaart Unie
.137
.121%
.159
.156
135
119
158
154
Deli Batavia j
Oude Deli
Senembah
.1363/4
.169
.145
143
Deli Spoor
Ind. Spoor
57
42%
57
"2%
99%
100%
1001/2
963/4
87%
129
115%
76
1495/s
119
283
158
258
Hoofdredacteur: A. R. Jonker. Alk
maar. Plv. hoofdred.: H. P. vair den
Aardweg, Bergen. Buitenland:
Tj. N, Adema, Alkmaar. Binnenland,
Provincie en Stad: D-. A. Klomp, .Bergen.
Sport: J. Werkman, Alkmaar.
Haagsch redacteur: P. E. H. M. Ver-
berne, Den Haag.
Veran' woordelij' jor de advertenties.'
T."Bus. Alkmaar.