Nieuwe vorderingen in moeilijk bergterrein
bij Toeapse,
Tweede phase van den
Ei Alamein.
strijd om
Sovjets ten westen van de Terek teruggeworpen,
Het nuttige en kunstige handwerk op tie eereplaats!
DAGBLAD VOOR
Stad Alagir ingenomen.
DE TOESTAND
DER BURGERBEVOLKING
IN DE SOVJET-UNIE.
Roosevelt's
volmachten-honger.
Weinig bemoedigend
slot der eerste ronde
voor de Engelschen
Bevoegdheid Duitsche
gerechten.
Waarop kunnen geëvacueerden
aanspraak maken?
Vergoeding voor huishuren, opgeslagen inboedels
reis- en onderhoudskosten.
Deze courant verschijnt dagelijks.
Abonnementsprijs per 3 maanden bü
vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10;
franco door het geheele Rijk 2.63.
Losse nummers 5 cents.
Tel. Administratie (abonn., advert.)
3320, Redactie 3330.
ALKMAARSCHEEDITIE.
NOORD-HOLLAND
Prijs der gewone advertentiïn: 0.U
per m.M., minimum 14 m.M. 1.40.
elke 3*/.) m.M. meer 0.35. Tarieven
op aanvrage. Brieven aan de Ditg.
N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h.
Herms. Coster Zoon, Voordam 9.
Alkmaar, postgiri 37060.
144e Jaargang No. 258
4 pagina's
Hoofdredacteur; A. R. JONKER, Alkmaar.
Dinsdag 3 Nov. 1942
HOOFDKWARTIER VAK DEN
FüHRER, 2 Nov. - (D.N.B.) Het op
perbevel van de weermacht maakt
bekend:
In een zware maar succes
volle worsteling om kazematstel
lingen ten Noorden van de lijn
naar Toeapse heeft de infante
rie in moeilijk bergterrein ver
dere vorderingen bevochten.
Deelen van den vijand werden in
gesloten en vernietigd, verscheidene
tegenaanvallen afgeslagen.
Ten Westen van de Terek
wierp de eigen met elan uitge
voerde aanval in uiterst moei
lijk terrein den hardnekkig
strijdenden vijand over talrijke
beeksectoren terug. De stad
Alagir werd ingenomen en daar
mee de belangrijke Ossietische
heerweg afgesloten.
Het luchtwapen ondersteunde de
gevechten van het leger en viel troe
penkwartieren en spoorweginstalla
ties der stad Ordjonikidze aan.
Ten Zuiden' van Stalingrad zijn
nieuwe door afzonderlijke tanks on
dersteunde aanvallen van den vijand
mislukt. Ten Noorden van de stad
hebben de Sovjets wederom zonder
succes getracht te landen. Twee ka-
nonneerbooten en verscheidene
groote landingsbooten werden in den
grond geboord, een kanonneerboot
werd beschadigd en verscheidene
honderden gevangenen werden bin
nengebracht.
Roemeensche gevechtsvliegers heb
ben spoorwegtrajecten in den sector
van den Don doeltreffend met bom
men bestreden.
In den Centralen en Noordelijken
frontsector wederzij dsche activiteit
van verkennings- en stoottroepen.
Beeld van verlatenheid
en dood.
STOCKHOLM, 2 Nov. - Een
Amerikaansche journalist doet be
langwekkende mededeelingen ovej
den toestand der burgerbevolking
in de Sovjet-Unie. Over- zijn in
drukken te Bakoe schrijft hij: „Op
straat zag ik maar hier en «daar
iemand loopen. Alles scheen uitge
storven te zijn, nu en dan zag ik
oude mannen en vrouwen, eenige
kinderen, af en toe een gedwongen
soldaat. Alle winkels waren geslo
ten".
Precies zoo zag het er uit in alle
andere steden der Sovjet-Unie.
Overal een beeld van volkomen
verlatenheid en dood. Dat gold ook
voor Koeibisjef, den zetel der Sov-
jetregeering. Ook daar waren de
winkels dicht en de straten leeg.
Bij het invallen van de duisternis
mag men zich te Koeibisjef en in
andere steden niet op straat bege
ven.
Wreed optreden der
Engelschen op Madagascar.
Weerlooze militairen
doodgeschoten.
VICHY, 2 Nov. - De Fransche
Staatssecretaris van koloniën heeft
voor den omroep gesproken over de
methoden der Engelsche oorlogvoe
ring op Madagascar. Hij zeide onder
meer dat volgens een mededeeling
van het Fransche opperbevel de
Fransche burgerbevolking en de
krijgsgevangenen op Madagascar
wreedelijk worden behandeld. Na
hét binnenrukken van Engelsche
troepen te Fianarantsoa bij voor
beeld werden Fransche officieren en
onderofficieren, nadat zij de wape
nen hadden neergelegd, zonder
meer doodgeschoten.
Samenwerking tusschen het
burgerlijk bestuur en de
weermacht in de
Z. gebieden.
TOKIO, 2 Nov. - Een der belang
rijkste keizerlijke decreten, die gis
teren in werking zijn getreden, be
paalt voor officieren der Japansche
weermacht, dat zij zonder afscheid
te nemen uit den actieven dienst
civiele posten kunnen bekleeden en
wel in het ressort van het nieuwe
ministerie van Groat-Oost-Azië.
Hierdoor kan een nauwe samen
werking tusschen burgerlijk bestuur
en weermacht tot stand worden ge
bracht, die vooral in de bezette
Zuidelijke gebieden onvoorwaarde
lijk eoodig wordt geacht. Er bevin
den zich reeds onder de nieuwe
buitengewone gezanten voor China
twee opj^sffigierea.
Britten bij El Alamein
teruggeworpen
De tegenaanval der Duitsch-Ita-
liaansche troepen in den Noordelij
ken sector van het front bij El Ala
mein is gisteren voortgezet en heeft
den binnengedrongen vijand onder
uiterst zware verliezen, vooral bij
een Australische divisie, teruggewor
pen. Aanvallen van het Duitsche en
het Italiaansche luchtwapen werden
vooral gericht op batterij stellingen
van den vijand. Door bomtreffers
werd een vrij groot aantal kanonnen
tot zwijgen gebracht. Ter begelei
dende bescherming opgestegen jagers
schoten zonder eigen verliezen vier
Britsche vliegtuigen neer.
In den tijd van 11 tot 31 October
verloor het Britsche luchtwapen 306
vliegtuigen, waarvan 187 boven de
Middellandsche Zee en Noord-Afri-
ka. In dienzelfden tijd gingen in den
strijd tegen Groot-Britannië 88 eigen
vliegtuigen verloren.
Het vrije verkeer mag niet
belemmerd worden.
STOCKHOLM, 2 Nov. - Naar de
Britsche berichtendienst uit
Washington meldt, heeft Roosevelt
vandaag aan het congres verzocht
een wet op te stellen, waardoor hij
gemachtigd wordt voor den duur
van den oorlog alle handelsbelem
meringen, invoerrechten, accijnzen
en andere bepalingen op te heffen,
welke op de een of andere wijze het
vrije verkeer van oorlogsmaterieel,
van leveranties, personen, eigendom
en inlichtingen tusschen de V.S. en
de overige verbonden naties zouden
kunnen belemmeren.
Ongeveer 500 jongens en meisjes uit het gewest Noord-Holland zjjn te Haarlem
alt lid van den Nationalen Jeugdstorm geïnstalleerd. De stafleider, opperban-
heer Quispel, nam de gelofte af. Een overzicht tijdens het spelen van het
volkslied. Rechts: de nieuwe leden van den Natioifalen Jeugdstorm.
(Polygoon-Sagers-Pax Holland m)
Scherpe woorden tegen
Turksche duisterlingen.
Weerklank van
Ineunoe's rede.
BERLIJN, 2 Nov. - In de Wilhelm-
strasse hecht men bijzondere betee-
kenis aan de verklaring van den
president der Turksche republiek,
Ineunu, dat ook ten aanzien van de
vijandelijkheden in 1943 Turkije in
het belang van zijn nationale veiligr
heid denkt te volharden in zijn. neu
traliteitspolitiek,
In dezelfde kringen heeft de aan
dacht getrokken wat de president
heeft gezegd omtrent de inwendige
vijanden van het land. Sedert-lan-
gën tijd heeft men, zoo wordt ':<hier
verklaard, uit bevoegden mond niet
zulke scherpe woorden gehoord te
gen speculanten, oorlogswinstma-
kers en duisterlingen. Men acht het
niet uitgesloten, dat de president
van den Staat heeft gedacht aan
ernstige gebeurtenissen uit het ver
leden, toen hij het gevaarlijke drij
ven van deze duisterlingen gee-
selde.
Stalingrad onbetwistbaar
in Duitsche handen.
BERLIJN, 2 Nov. - De A.N.P.-
correspondent meldt:
Met de hervatting na een dag
van betrekkelijke rust van het
Engelsche offensief, is de twee
de phaze van den strijd om de
steiling van El Alamein begon
nen. De eerste ronde is op een
voor de Engelschen weinig be
moedigende wijze geëindigd.
De taktiek der aanvallers is de
zelfde als in de eerste phaze van den
strijd. Wederom is het een aanstor
men op de Duitsch-Italiaansche stel
lingen, waarvan er vele indertijd
door de Engelschen zelf zijn aange
legd en die daarna door de strijd
krachten van de spil nog verder zijn
versterkt.
Tot een pantserslag, zooals die bij
vorige offensieven aan het Noorö-
Afrikaansche front is geleverd, is het
nog niet gekomen. Trouwens, het is
aan te nemen, dat Rommel er voor-
loopig mee zal volstaan, de aanval
len, die den Engelschen op zulke
hooge verliezen komen te staan, af
te weren en niet de veilige beschut
ting zijner verdedigingsstellinen zal
verlaten om het op een paritserslag
te laten aankomen. Tot dit laatste
bestaat vooralsnog geen aanleiding-,
daar de thans door Rommel gevolg
de tactiek de Engelschen dwingttot
een strijdwijze, die veel van hun
krachten vergt.
Aan het Oostelijk front.
Van de gevechten aan het
Oostelijke front trekken die ten
Westen van de Terek de aan
dacht, welke thans geleid heb
ben tot de inneming van Alagir.
Hoewel het verkeerd zou zijn,
van een nieuwe offensief te
spreken, zijn de aanvallen der
Duitsche en verhonden troepen
in dezen sector onmiskenbaar in
hevigheid toegenomen.
De Ossietische heirweg, die thans
voor de bolsjewisten versperd is,
vormt een der twee voor wagens be
rijdbare wegen, die over het Kauka-
sus-gebergte naar liet Zuiden voeren,
en loopt in Z.W, richting naar
Koetais. De andere, de Groesinische
heirweg loopt van Ordjonikidze naar
Tiflis. Deze wegen leiden langs diepe
afgronden en steile bergwanden en
zijn betrekkelijk gemakkelijk te ver
sperren, zoodat het strategische be
lang ervan niet overschat moet wor
den.
Stalingrad onbetwistbaar in
Duitsche handen.
De aanvallen, .die de bolsjewisten
nog van tijd tot tijd ter ontlasting
van Stalingrad ondernemen, hebben
volkomen him kracht verloren. Aan
de pogingen, die de bolsjewisten heb-
bij ondernomen, om door het over
zetten van troepen over de Wolga,
aan de nog overgebleven verdedigers
van Stalingrad verlichting te bren
gen, hecht men in militaire kringen
alhier niet de geringste beteekenis.
Hoogstens kunnen op deze wijze
eenige bataljons naar den Westelij
ken oever van de Wolga worden
overgebracht, doch deze kunnen op
den strijd in het gebied van Sta
lingrad geen noemenswaardigen in
vloed meer uitoefenen.
Het Rijkscommissariaat deelt
mede:
De Duitsche gerechten zijn op
grond van verordening nr. 72/42 met
uitsluiting van de Nederlandsche
justitie zonder aanzien van de na
tionaliteit van den dader of mede
plichtige bevoegd vpor de vervol
ging van en het uitspreken van een
vonnis over strafbare handelingen,
wanneer de daad blijkt te zijn plun
dering in geëvacueerd gebied of in
vrijwillig ontruimde gebouwen of
lokalen. Hetzelfde geldt, wanneer
de daad als een misdaad of vergrijp
tegen lichaam, leven of eigendom
met gebruikmaking van de voor den
afweer van luchtgevaar genomen
maatregelen, of als gewoon gevaar
lijke, in het bijzonder den voedings
toestand in gevaar brengende mis
daad moet worden beschouwd.
Dringend beroep op het
reizend publiek.
In verband met de sterke
overbezetting der treinen wordt
een dringend beroep gedaan op
het publiek, slechts dan op reis
te gaan indien het strikt noodig
is, teneinde hen, die beslist
nïsreten reizen, het reizen min
der bezwaarlijk te maken.
Een poëtische groenteman
in de Noord-Hollandsche
dreven
De groentenkoopman Jaap in
een Noord-Hollandsch dorp is
aan het dichten geslagen en
maakt er in een advertentie het
volgende van:
„Wat Jaap U bie..t,
Vindt U bij een ander niet.
En gaat U naar een ziek,
Vergeet fruit dan niet.
Zij is vroolijk opgewekt,
Fruit hoort naast het ziekbed
Maar op Uw feestdisch,
Mag fruit niet ontbreken,
Verhoogd Uw gasten.
Zij zijn tevreden,
Gaat U naar uitvoering, of
naar Bal.
Dan een appel en tompoes.
Gaan zij vroolijk weer naar
Moes.
Ja óns Burgers zijn paraat,
Het is druk in de
Kastanjelaanstraat,
Zij zijn blij dat Jaapie er is.
Adressen evacuatiebureaux.
Officieel wordt medegedeeld:
De -benaming van de (gewestelijke)
bureaux Vluchtelingenzorg" is met in
gang Tan 'heden gewijzigd in „Evacua-
tiebureau".
ïn verband met verschillende inge
komen vragen wordt het adres van dit
bureau in de provincie Noord-Holland
herhaald. Evacuatie-bureau Noord-
Holland, gevestigd te Alkmaar, St. Lau-
rensstraat 3.
Met ingang van Maandag 2 Novem
ber 1942 is het bureau Afvoer Burger
bevolking (het Centrale Evacauatie-
bureau) verplaatst van Jan van Nas-
saustraat 80 naar Oranjestraat 10 en
Parkstraat 18, telefoonnummer 117580,
Den Haag.
J. Saai waarnemend
boerenleider van
Zuid-Holland.
De boerenleider voor Noord-Hol
land, de heer J. Saai, is benoemd
tot waarnemend boerenleider voor
Zuid-Holland. De belangen voor
Noord-Holland zullen in de naaste
toekomst voor een groot deel wor
den waargenomen door den waar
nemend boerenleider, den heer C.
Koeman te Wester-Blokker.
VERDUISTER GOED!
ZON 3 Nov. onder: 17.10
4 Nov. op: 7.39
MAAN 3 Nov. op: 1.00
onder: 15.14
8 Nov. Nieuwe Maan.
Passende arbeid moet aan
vaard worden.
's-GRAVENHAGE, 2 Nov. - Van
vele zijden worden thans vragen ge
steld omtrent de tegemoetkomingen,
waarop geëvacueerden aanspraak
kunnen maken.
Van bevoegde zijde wordt hierom
trent het volgende medegedeeld:
(I) Transportkosten.
Wanneer ontruiming' van een
bepaald gebiedsdeel of bepaal
de woningen wordt gelast, ko
men de uitgaven, vallende op
het vervoer van personen en ba
gage van de woonplaats naar het
aangewezen evacuatie-oord voor
rekening van het Rijk.
Aan geëvacueerden die zelf in hun
huisvesting voorzien, worden op aan
vrage, gericht tot den burgemeester
van de gemeente, waar men onder
dak vindt, van rijkswege vergoed de
kosten van vervoer in de laagste
klasse van het door hen gebezigde
openbaar middel van vervoer, als
mede van medegenomen lijfgoederen
en huisraad, mits tot geen grooter
gewicht dan bij de regeling van de
evacuatie werd toegestaan. Dit vindt
overeenkomstige toepassing bij ver
plaatsing binnen de gemeente.
(II) Waar iedere geëvacueerde ver
der recht op heeft.
Indien de verplaatsing' geschiedt
op overheidsbevel (dus n i e t in ge
val van eigenmachtig uitwijken)
heeft de betrokkene aanspraak op de
navolgende tegemoetkomingen:
a) Kosten opslag inboedel.
Uitgaven wegens opslag' inboe
del worden door het Rijk ver
goed tot een maximum over
een jaar berekend van 20
van de huurwaarde van de ont
ruimde woning', vastgesteld over
eenkomstig de wet op de per
soneele belasting, 1896.
b) Vergoeding huurwaarde der
verlaten woning.
In verband met de toenemende
woningschaarschte verdient het aan
beveling'de ontruimde woning, voor
zoover de door de Duitsche weer
macht genomen maatregelen dit toe
laten, aan te houden, zoodat men bij
terugkeer weer zijn eigen woning ter
beschikking heeft.
De huur wordt gedurende den
tijd, dat de evacuatie duurt, van
rijkswege vergoed.
Bij eigen woningen wordt vergoed
de huurwaarde, berekend op den
voet van de wet op de personeele be
lasting 1896. De vergoeding zoowel
van huur als van eigen woningen
bedraagt echter over een jaar be
rekend niet meer dan vier maal
het belastingvrije maximum, ge
noemd in artikel 12 van deze wet.
c) Kosten inrichting nieuwe wo
ning.
In de kosten van inrichting-
van een nieuwe woning als
tijdelijke huisvesting wordt
van rijkswege een tegemoetko
ming verleend, die afhankelijk is
van de huurwaarde der woning
en varieert van 40 bij een
minimum huurwaarde van 150
of lager tot 100 bij een van
500 of meer, met dien ver
stande, dat nooit een hoogere
bijdrage wordt verleend dan de
werkelijk gemaakte kosten, ter
wijl eventueel in mindering
wordt gebracht hetgeen van
overheidswege in natura werd
verstrekt.
Ook hier wordt de huurwaarde
bepaald op den voet van de wet pp
de personeele belasting 1896. Worden
de vorengenoemde vergoedingen
verleend aan iederen geëvacueerde,
die op overheidsbevel zijn woning
verlaten moet, daarnaast voorziet het
Rijk, ingeval van evacuatie doch
alleen bij gebleken behoefte in de
kosten van huisvesting en verzor
ging.
Hiervoor gelden de volgende rege
len:
1. Bij huisvesting in een af
zonderlijke woning, gepaard
gaande met het voeren van een
eigen huishouding, wordt voor
Rijksrekening een steunbedrag
uitgekeerd berekend volgens de
in de gemeente van hulpverlee-
nng geldende steunregeling voor
verzekerde werkloozen, ver
hoogd voor het geval de geëva
cueerde is ondergebracht in een
gemeente van lagere steunklasse
dan die der gemeente van her
komst, met het halve verschil
tusschen beide klassen.
vervolg pagina 9,
Instelling van plaatselijke
verdeelingskantoren voor
den Groentenhandel.
Controle op de verdeeling.
Aanvoer en verdeeling der .groen
ten worden onbevredigend genoemd.
Groente is aan bederf onderhevig,
de zwarte handel maakt er zich van.
meester en een billijke verdeeling
wordt daardoor uiterst moeilijk.
Het bedrijfschap voor groenten en
fruit wil daarom de verdeeling der
groenten vaster in de hand nemen
om den sluikhandel in groenten tot
een minimum terug te brengen en,
een betere verdeeling der beschik
bare voorraden over den handel en
bij de consumenten te bewerken.
Aan alle veilingen worden con
tactcommissarissen aangesteld, die
o.m. tot taak hebben de verdeeling
van het product op de veiling met
de veilingleiders te behandelen.
Handelaren en commissionnairs
moeten de hun toegewezen hoeveel
heden bij de commissarissen melden
onder mededeeling waarheen zij
deze producten denken te zenden.
De commissarissen beoordeelen te
vens het economisch gebruik der
transportcapaciteit.
Controle in het consumptiecen
trum zal geschieden door de plaat
selijke verdeelingskantoren, die op
gave krijgen van de verstuurde hoe
veelheden producten. Handelaren
melden hun producten aan het
verdeelingskantoor ter plaatse waar
door fratide wordt tegengegaan. De
grossier blijft ingeschakeld bij de
verdeelng over den kleinhandel. De
plaatselijke verdeelingskantoren be
staan uit een grossier-leider, eert
kleinhandelaar en een gemeente
ambtenaar.
Eerlijke verdeeling door den
kleinhandelaar geschiedt door over
heidscontrole en medewerking van
het publiek. Overtreders worden
met uitsluiting bedreigd. Op 1 Nov-
is deze regeling in werking getreden.
EXAMEN VRIJE EN ORDE
OEFENINGEN.
Nog eenmaal gelegenheid.
De secretaris-generaal van het
departement van opvoeding, weten
schap en kuituurbescherming heeft
bepaald, dat, in afwijking van zijn
besluit van 31 Maart j.l. nog een
maal en wel in 1943 aan hen, die in
het bezit zijn van de akte van be
kwaamheid als onderwijzer(es) ge
legenheid zal worden gegeven tot
het afleggen van het examen ter
verkrijging van de akte van be
kwaamheid in de vrije en orde-oefe
ningen der gymnastiek.
F,en oud handwerk. De rietdekkers hebben thans met de komst der najaars
stormen volop werk met het herstellen der dakbedekkingen van boerderijen,
stallen enz. Het rletdekkeu is een ambacht, dat. veelal van vader op zoon
overgaat. (VNF-Zeijlemaker-Pax Holland m)
In opdracht van het gemeentebestuur
van Wieringermeer is door den glaze
nier J. Valstar te De Bilt een gebrand
schilderd raam vervaardigd, dat als ge
schenk aan het Kijk zal worden aange
boden voor het dbmeinkantoor te Wie-
ringerwerf. Een detail van het 10 M-'
groote raam.
(A. Ph. de Keijzcï-Pax Holland m)
