De Germaansche
Levens ruimte
I
In Marokko en Oost-Algiers
DAGBLAD VOOR
wordt nog hevig gevochten.
Impels
«en voor
icurr, enz.?
1
2
ial Alkmaar"
'OOR
[MEIJER] N.V.
Prol. dr. Jan de Vries.
In Tunis nog geen landingspogingen
ondernomen.
Sovjettroepen bij Toeapse uit hun
stellingen geworpen.
Britsche en Amerihaansche oorlogsschepen
ten noorden vau Algiers door bommen
getrollen.
De landingen in Noord-Afrika,
Een nieuwe Deensche regeering.
SI
ft
P»8'1" 6
9BR Betaling
|K direkt bij
aankoop
K ExS-lZl
16.
Deze courant verschijnt dageljfki.
Abonnementsprijs per 3 maanden bij
vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10;
franco door het geheele Rijk 2.63.
Losse nummers 5 cents.
Tel. Administratie (abonn., advert.)
3320, Redactie, 3330.
ALKMAARSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
Prijs der gewone advertentiën: S 0.10
per m.M., minimum 14 m.M. 1.40,
elke 31/, m.M. meer 0.35. Tarieven
op aanvrage. Brieven aan de üitg.
N.V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h.
Herms. Coster Zoon, Voordam 9.
Alkmaar, postgin 31060.
144e Jaargang No. 264
6 pagina's
Hoofdredacteur i A. R. JONKER, Alkmaar.
Dinsdag 10 Nov. 1942
iikelen bfl Uw
lijn onderstaande
Pr$*
rol10e»
lie rol 20
Irol 10
13''»
|n 32%
,31
15
13
17*
16%
eftv. prijzen
crantsoen
t
reed**
2*
'&k
1*
i
deze advertentie sHj
ind van 8-I0 uur
Haarlem", Hofplein,
j zich als lid opgeven.
Richting)
Verdr.oord 30
|té in 'n klein,
'i>f fleschje: dan
liet en blijven ze
vervaardigdN y
«foor
i.
W ANNEER wij spreken over de
Germaansche levensruimte,
dan bedoelen wij hiermede niet een
aardrijkskundig begrip, dat .voor
alle tijden vaststaat. Integendeel: in
den loop der eeuwen heeft dit sterk
gewisseld, zooals dit trouwens ook
met talrijke andere volkeren het ge
val geweest is. Nu eens was die
ruimte grooter, dan weer kleiner;
soms lag het zwaartepunt in het
Westen, soms echter ook in het Oos
ten. Maar voor wij daarvan enkele
voorbeelden geven, willen wij eerst
nagaan, wat wij onder het woord
„levensruimte" moeten verstaan.
Wat is levensruimte?
Levensruimte noemen wij dit ge
woonlijk, al zou het woord „leef
ruimte" beter aanduiden, wat men
eigenlijk bedoelt. Het is namelijk de
ruimte, waarin een volk leeft en die
het voor zijn leven behoeft. Die
ruimte is niet aan te geven met een
bepaald aantal vierkante mijlen op
een willekeurige plaats van de aar
de, want zij is onveranderlijk door
den loop der geschiedenis bepaald.
Terwijl de Germaansche leefruimte
in het Noorden en Westen van Euro
pa zijn zwaartepunt heeft, breidt
zich die der Slavische volken juist
over het Oosten van «ons werelddeel
uit. Maar die ruimte- is geen statisch
begrip. Men kan niet in het jaar 1920
bepalen, hoe groot voor alle komen
de eeuwen de ruimte móet zijn,
waarin de Duitschers .of de Germa
nen zich moeten kunnen bewegen,
om zich in hun levensuitingen niet
belemmerd te voelen; men k-an dat
alleen doen voor dat jaar 1920 en zal
het aan de geschiedenis moeten
overlaten, om te bepalen, hoe groot
die ruimte in het jaar 2000 of 3000
zal moeten zijn.
Verschil tusschen primitieve
en kuituurvolken.
Die leefruimte is bovendien van
talrijke factoren afhankelijk. Daar is
allereerst de grootte van een-.'volk:
natuurlijk moet de bodem groot ge
noeg zijn Om de bewoners direct of
indirect te voeden. Maar verder
speelt ook het kuituurniveau een be
langrijke rol: een hoog ontwikkeld
volk heeft voor de bevrediging van
de talrijke behoeften, die boven de
elementaire noodzakelijkheden van
voeding en voortplanting uitgaan,
naar verhouding veel meer ruimte
noodig, dan' een primitief volk. De
leefruimte is voor een in hoofdzaak
agrarisch volk geheel anders dan
voor een ander, dat in Ijooge mate
geïndustrialiseerd is: heeft het eerste
goeden akkergrond noodig, het laat
ste behoeft die gebieden, waar de
grondstoffen voor zijn industrie ge
vonden worden.
Duizenden jaren geleden woonden
de Germanen op een gebied, dat niet
pieer omvatte dan het Zuiden van
Zweden, Denemarken en een smalle
strook aan de Zuidkust der Oostzee.
Of hier die Germanen altijd ge
woond hebben? Wij weten het niet.
Wel kunnen wij zeggen, dat zij na
tuurlijk eerst na den ijstijd, toen
heel oord-Europa vergletsjerd was.
zich in dit gebied hebben kunnen
vestigen. Maar waar zij vandaan ge
komen zijn, wanneer zij het zooeven
omschreven gebied binnengedrongen
zijn, dat zijn vragen, waarop de we
tenschap geen eenstemmig antwoórd
heeft kunnen geven.
De groep der Indo-Germanen.
De Germanen behooren tot een
groote groejf van volkeren die ver
wante talen spreken en met elkan
der dus ook wel nader verwant zul
len zijn. Wij noemen deze "groep
Indo-Germanen met welken term
alléén aangeduid wordt dat de hier
toe bchoorende volkeren in het Wes-'
HET begrip „Germaansche
leef- of levensruimte".,
waarover in dezen tijd zoo veel
vuldig gesproken wordt, blijkt
volgens de vele vragen die daar
over herhaaldelijk bij ons bin
nen komen, voor tal van lezers
zoo niet onbekend dan toch vol
komen onduidelijk en daardoor
onbegrijpelijk te zijn
Wat is toch eigenlijk die Ger
maansche leefruimte?
Wij prijzen ons gelukkig prof.
dr. -Jan de V ri e.s, hoog
leeraar aan de Universiteit te
Leiden, bij uitstek deskundig op
dit terrein, bereid gevonden te
hebben speciaal voor de lezers
van het Dagblad voor Noord-
Holland een uiteenzetting te ge
ven over dit actueele onderwerp.
Daarbij is prof. de. Vries in het
bijzonder ingegaan op enkele
concrete vragen, die ons van de
zijde onzer lezers gesteld werden.
Hiernaast publiceeren wij het
eerste deel van deze interessante
en leerzame beschouwing.
ten door de Germanen in het Oosten
door de Arische bevolking van Voor-
Indië begrensd worden. Waar deze
Indo-Germanen ontstaan zijn, kun
nen wij alweer niet met zekerheid
zeggen. Vroeger nam men algemeen
aan dat Azië hun bakermat was, te.
genwoordig zoekt men hun oor
sprong liever in Europa. Bovendien
is niet elk volk, dat tol de Indo-Ger-
maansche groep behoort, van vreem
de smetten vrij gebleven; vaak is
het vermengd mpt allerlei andere
volkselementen, die het op de lange
zwerftochten in zich opgenomen
heeft. De Germanen schijnen echter
het oude Indo-Gerrhaansche type
nog het best bewaard te hebben,
want men mag wel aannemen dat
dit het Noordsche ras was, zich ken
merkend door blond haar, blauwe
oogen, rijzige gestalte en langen,
smallen schedelvorm. Daarom werd
wel de meening uitgesproken, dat
het Indo-Gennaansche oervolk ook
gewoond zou hebben in hetzelfde
gebied, waarin de zuiverste afstam
melingen, de Germanen,, zich nu nog
bevinden. Maar gelijk gezegd, daar
omtrent bestaat geen zekerheid en
voor de vraag, die ons nu bezig
houdt, is dit ook van' ondergeschikt
belapg.
Niet uit pure lust tot avontuur.
Aan de hand van de gegevens, die
de archaeologie ons ter beschikking
stelt, kunnen wij in groote trekken
de geschiedenis der Germanen ver
volgen. Gedurende de laatste eéuweh
voor het begin van onze jaartelling
bemerken wij een steeds wassender
drang nalir uitbreiding. Verschillen
de stammen, zooals de Boergondiërs,
Wandalen, Bastarnen bewegen zich
in Oostelijke richting en bezetten de
Weichsel-delta. Romeinsche ge
schiedschrijvers vertellen ons van de
zwerftochten, die de Kimbren en
Teutonen ondernamen; zij trokken
link^ en rechts door Europa, duiken
nu eens op in Hongarije, dan weer
in Frankrijk en Spanje en worden
eindelijk door de Romeinsche legioe
nen in het Noorden van Italië ver
nietigd. Als reden wordt opgegeven,
dat geweldige stormvloeden hen u.
hun oorspronkelijk stamland in het
Noorden van Jutland zouden hebben
verdreven; er schijnt ook sprake te
zijn van een achteruitgang van het
klimaat, zoodat de bewoner^ in
Noord-Europa in hun levensbestaan
bedreigd werden: In elk geval mag
men aannemen dat al deze volken
niet uit pure lust naar avontuur er
op uitgetrokken zijn, maar dat alleen
behoefte a^n land hen buiten de
oude grenzen gedreven heeft.
Het St. Nieolaasfeest nadert. De reclame-outwerpers der groote waren
huizen zijn druk in de weer met het vervaardigen der étalage-décors, welker
motieven natuurlijk in het teekeu van dit komende gebeuren staan.
IJ- 6. Stevens-Fax -Holland na)
t_
In het steppengebied van de Terek verzorgen speciale troepen der weermacht
dc frontstrijders met drinkwater, dat daar even kostbaar is als in de woestijn.
iP.K. Grimm-Kastein-We-Po-P H m)
Voorspel der volksverhuizing.
De voorbeelden, die wij hier noem
den, vormen het "voorspel van de
Volksverhuizing. De Germaansche
volken dringen zoo krachtig in
Europa op, dat het toch al bouwval
lige Romeinsche Rijk ineenstort en
ons werelddeel een geheel nieuw
aanzien krjjgt. Aanvankelijk schijnt
het zwaartepunt zich vooral Oost
waarts te verplaatsen. In het gebied
van het huidige Rusland vestigen
zich de Gothen, die uit Zuid-Zwecter
gekomen waren; zij stichtten hier
zelfs een groot Rijk dat onder den
beroemden koning Ermanarik zich
van de Oostzee tot aan de Zwarte
Zee uitstrekt. Maar dan komt de in
val der Humen op het eind der 4de
eeuw, waardoor dit Gothische rij Ie
vernietigd wordt en de Gothen zelf
een goed heenkqmen in Westelijke
richting moeten zoeken.
O
(Nadruk verboden).
De Frartsche bezittingen op
het westelijk hal'rond.
Er is reeds lang onderhandeld
over Martinique, Fransch-
Guyaqa en Guadeloupe.
BUENOS AIRES, 9 Nov. - (In
terim!) Als gevolg van de breuk tus
schen Washington en Vichy is het
vraagstuk der Fransche bezittingen
op het Westelijk halfrond weer
actueel geworden.
Volgerij Associated Press houden
politieke kringen te Washington
zich intensief bezig met den toe-
komstigen status van Martinique,
Fransch-Guyana en Guadeloupe.
Deze Fransche koloniën zijn van de
grootste beteekenis voor de verdedi
ging van het Panamakanaal. Reeds
maandenlang heeft het Witte Huis
met voorbijgaan van Vichy hierover
met gouvernetir Robert onderhan
deld-
DE OPINIE IN DIVERSE
LANDEN.
Volgens de Fransche radio is de
toestand in Marokko ongunstiger
geworden. De stad Mehdia is geval
len en 7 km ten Oosten van Casa
blanca wordt fel gestreden.
Uit Meknes en Fez komen Fran
sche versterkingen 'om te strijden te
gen de Amerikanen die een brugge-
hoofd hebben gevormd.
Uit Agadir, Fedala en Mogador
kómen berichten over nieuwe Ame-
rikaansche landingen.
De door generaal Bethouard aan
gestichte opstand is, na de arres
tatie" van den generaal, snel onder
drukt. Voor Casablanca is. een hevig
zeegevecht geleverd en de Fransche
vlootverliezen zijn ernstig.
De stad wordt door Amerikaan
sche regimenten bedreigd.
Ten O. en W. van Oran zijn tal
rijke landingen volvoerd, zoodat de
stad practisch ingesloten is. Twee
Fransche torpedobooten en een ad
viesjacht werden buiten gevecht ge
steld en twee Amerikaansche kor
vetten tot zinken gebracht.
Mers-el-Kebir is nog steeds in
Fransche handen. Kustbalterijen
verdreven twee groote Amerikaan
sche marine-eenheden.
Een van Meknes komend Fransch
bataljon is in Port Lyautey geland,
maar duizend man Amerikanen
landden inNoord-Sabou.
De bezetting van Port Lyautey
heeft den vijand door tegenaanval
len op het strand van Mehdia ver
dreven en Fransche krijgsgevange
nen bevrijd. De controle over weg
en spoorlijn "van Port Lyautey naar
Rabat is hersteld.
Het Oostelijk gedeelte van Tunis
verdedigt zich nog steeds.
Iit Tunis zij'n nog geen landings
pogingen gedaan maar 'men is op
alles voorbereid.
Nader wordt 'bericht, dat het in de
haven van Oran rustig is. Ameri
kaansche troepen staan ten W. van
Opnieuw 103.000 brt. ton
scheepsruimle tot zinken
gebracht.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 9 Nov. - (D.N.B.) Het op
perbevel der weermacht deelt mede:
In het gebied van Toeapse
werd de vijand door plaatselijke
aanvallen van Duitsche en Roe-
meensche troepen uit zijn stel
lingen geworpen. Bij den verbit
terden strijd werd een gevechts
groep ingesloten en vernietigd.
Op een andere plaats werd een
sterk bezet steunpunt genomen. Ten
Oosten van Alagir won de Duitsche
lanval opnieuw aan terrein, terwijl
krachtige tegenaanvallen werden
afgeslagen.
Aan het front van den Beneden-
Den zetten Duitsche en Roemeen-
sche luchtstrijdkrachten haar aan
vallen op veldstellingen en troepen
verblijfplaatsen voort. Italiaansche
troepen verijdelden een poging van
den vijand om de rivier over te
teken. Ravitailleeringsspoorwegen
der bolsjewisten in den centralen
sectgr werden door .luchtaanvallen
op verschillende punten vernield.
Bij den strijd tegen den scheeps-
aanvoer voor Leningrad heeft dc
luchtmacht op het Ladogameer drie
vaartuigen tot zinken gebracht.
De strijd in Egypte.
In het gebied om Mersa Matroeh
hebben Duitsche slagvliegers ver
scheidene Britsche tanks en autö-
colonnes v.ernield. Een Duitsche
afdeeling onder bevel van gene-
raal-majoor Ramcke, die tijdelijk
was afgesneden, heeft den vijand
in driedaagsche zware gevechten
groote verliezen toegebracht, een
aanzienlijk aantal auto's buitge
maakt, zich met behulp daarvan
mobiel gemaakt en de verbinding
met het gros hersteld.
De Amerikaansch-Britsche oor
logsschepen en troepentransport-
schepen in de wateren ten Noor
den van1 Algiers zijn sedert 6 No
vember overdag en des nachts
door afdeelingen Duitsche en Ita
liaansche gevechtsvliegers aange
vallen. Volgens de tot dusverre
ontvangen berichten zijn 6 oorlogs
schepen en 4 koopvaarders door
zware bommen getroffen. In het
Westen der Middellandsche Zee
heeft een Duitsche duikboot een
torpedotreffer geplaatst op een
Britselien kruiser vart de Leander-
HET STRIJDGEBIED TUSSCHEN NOVOROSSISK EN TOEAPSE.
kAART VAN PELT
In het gebied ten Noord-Oosten van Toeapse wordt verwoed gevochten,
aanvallen en tegenaanvallen wisselen elkander af. Hierin werden eenige berg
passen door de Duitschers veroverd, alsmede strategische gevechtsslcllingcn.
De havenstad Toeapse staat gedurig bloot aan luchtaanvallen.
In de sector ten Oosten van Novorossisk zijn verscheidene bergstellingen en
hoogten op den vijand veroverd.
De Duitsche troepen maken door het bergland een omtrekkende beweging
en sluiten Toeapse thans van beide zijden in.
Aan de Kanaalkust schoten jacht-
vliegers gisteren overdag van een
gemengde Britsche formatie 12 vlieg
tuigen, waaronder 2 viermotorige
bommenwerpers, neer, zonder zelf
verliezen te lijden. De vijand verloor
bovendien 7 vliegtuigen bij losse
stoorvlüchten boven de Fransche
wateren en de Duitsche Bocht.
Opnieuw ruim 100.000 ton
scheepsruimte vernietigd.
Zooals in een extrabericht gemeld,
hebben Duitsche .duikbooten op
nieuw succes gehad in den strijd
tegen geëscorteerde convooien en
tegen afzonderlijk varende schepen.
Zij hebben in het Noorden van der.
Atlantischen Oceaan, jn de Caraïbi-
sche Zee. bij Trinidad,.in de Golf van
Guinee en „in de wateren van Kaap
stad 16 vijandelijke koopvaarders
van 103.000 ton in totaal in den grond
geboord en twee getorpedeerd £n
zwaar beschadigd.
De lading van verscheidene sche
pen was bestemd voor den Ameri-
kaanschen etappendienst op Afri-
kaanschen bodem en bestond uit
vliegtuigonderdeelen, munitie en an
der oorlogstuig.
VERDUISTER GOED!
ZON 10 Nov. onder: 16.58
11 Nov. op: 7.52
MAAN 10 Nov. op: 9.40
onder: 18.48
15 Nov. Eerste kwartier.
Astroepen in goedle orde
teruggetrokken.
Groot Engelsch-Amerikaansch
convooi aangevallen.
Het Italiaansche legerbericht van
9 Nov. luidt als volgt:
Gepantserde vijandelijke af
deelingen hebben tevergeefs ge
tracht de bewegingen der as-
tvoepen te hinderen, die terug
trekken langs de kuststreek
van de woestijn. Een groep, die
omsingeld was, is er na drie da
gen vechten in geslaagd zich
weer bij het gros der Italiaansch-
Duiische strijdkrachten te voe
gen.
Italiaansche en Duitsche vlieg
tuigformaties ondersteunden doel
treffend de actje der strijdkrachten
te land en belemmerden de bedrij
vigheid dér vijandelijke luchtmacht
aanmerkelijk. Twee Britsche toestel
len werden door onze jageTs neerge
schoten.
Na het bombardement van den
nacht van Zaterdag op Zondag
heeft men onder de bevolking
van Genua 23 dooden en 88 ge
wonden geteld. Tijdens dezen
aanval verloor de - vijand stellig
vijf vliegtuigen.
Een vijandelijk vliegtuig stortte
brandend neer in de buurt van Cam-
marata (Agrigento). Twee leden der
bemanning kwamen om en het derde
ward- gevangen genomen.
Sint Cloud en ten Z. van Valmy. Zij
bereikten de toegangswegen naar
Per"reqeauxv De landing te Cerzon
wordt voortgezet.
Vanuit Safi is een Amerikaansche^
opmarsch begonnen.
Boodschap van het Fransehe
legioen.
Het Fransche legioen heeft per
radio een boodschap tot het Fran
sche volk gericht, waarin de toestand,
ernstiger dan in 1940 wordt ge
noemd. Frankrijk is diep teleurge
steld te zien hoe een oud-bondgenoot
onder onwaardige voorwendsels een
deel der Fransche koloniën aanvalt.
Alles kan /bij goede samenwerking
gered worden. Het legioen zweert,
dat het levend geen slavernij zal
aanvaarden.
De reactie in Frankrijk.
Het Nat. Revol. Front eischt, dat
de regeering alle partijleiders zal
opnemen, die een doeltreffenden
strijd willen voeren tegen de En-
gelsch-Amerikaansche rooverijen en
alle verraders in eigen land, bene
vens een onmiddellijk bondgenoot
schap met de spilmogendheden. Do-
riot, de leider der Volkspartij, heeft
verklaard, dat de Fransche kamera
den in Noord-Afrika gewroken zul
len worden. Men vormde een op
tocht, waarvan een deel er in slaag
de langs het graf van den onbeken
den soldaat te trekken.
De Fransche bladen wijzen er op,
dat het Fransche verzet begint geor
ganiseerd te worden.
De Petit Farisien wijst er op, dat
de Amerikanen de grootste rol spe
len, omdat zij hopen voor de open
bare meening aangenamer te zijn
dan de Engelschen, maar Frankrijk
is door de Amerikanen het meest
cyirisch behandeld.
De Aujour d' Hui wijst er op, dat
Afrik^ aan Europa behoort en niet
aan Amerika. De pósitie van Frank
rijk en zijn eer staan op het spel,
zoodat het land niet werkloos mag
toezien.
Geen 11 Nov.-herdenking.
Alle openbare plechtigheden voor
den elfden November zijn heden
door een oproep van de Fransche re
geering verboden. De gedachte aan
de dooden, zoo wordt in dezen op
roep gezegd die gisteren bij de ver
dediging van het Fransche koloniale
Rijk hun leven hebben gegeven en
aan hen, die dit offer heden en in da
toekomst brengen, verbiedt alle
uiterlijke plechtigheden. De elfde
November moet een dag van inner
lijke concentratie zijn. Iedere betoo
ging op straat van partijen of an
dere organisaties zal worden onder
drukt.
(Zie vervolg pagina 3).
KOPENHAGEN, 9 Nov. (Interinf.)
- Naar van welingelichte Deensche
zijde wordt medegedeeld, zijn in de
afgeloopen week belangrijke bespre
kingen gevoerd in het kabinet, tus
schen de regeering en de uit ver
tegenwoordigers der partijen be
staande commissie voor samenwer
king en door de partijen. Daarbij is
geconstateerd, dat de ontwikkeling
een regeeringswijziging noodig
maakt. De minister van staat Buhl
heeft daarop met goedkeuring van
de partijeri, welke de tegenwoordige
regeering steunen, den koning gead
viseerd, den minister van buiten-
landsche zaken, Scavenius, te belas
ten met de vorming eener nieuwe
regeering.
Scavenius is Zondag in het Diako-
nessenziekenhuis door den koning
ontvangen, die hem uitnoodigde een
nieuwe regeering te vormen.
Minister van Buitenlandsche
Zaken met de vorming belast.
Volgens een Maandagavond uitge
geven offieieele mededeeling is Sca
venius met behoud van zijn oude
functie tot ministerpresident be
noemd. Hun ambt hebben neergelegd
dé ministerpresident Buhl (sociaal
democraat), de minister van finan
ciën Alsing-Andersen (sociaal-demo
craat), de minister van binnenland-
sehe zaken Knud Kristensen (link-
sche partij) en de minister voor
kerkelijke aangelegenheden Fibiger
(conservatief).
Deensche Koning aan
de beterhand.
KOPENHAGEN, 9 Nov. - (D.N.B.)
Omtrent den toestand van den ko
ning is hedenavond het laatste bul
letin uitgegeven. Daarin wordt ge
zegd, dat de koning thans aan de
beterhand is en heden voor het eerst
het bed heeft kunnen verlaten.
Convooi aangevallen.
Een groot Engelsch-Amerikaansch
convooi dat op de kust van Algerie
opereerde, is door luchtmacht en
duikbooten der spil aangevallen.
Verscheiden oorlogschepen werden
getroffen. Een kruiser werd stellig
tot zinken gebracht, verscheiden
Mfaehibootea getEOÉte».
f
'11
rf
Sil
lil
fef üv
::ib ri
ij fe
lli
vHI
M 31
'ft iiS
1 ff