vma
DAGBLAD VOOR
ELT.
Demonstratie van den N.A.D. te Leeuwarden.
tOUBER.
Lril, hall 8
voor
jezöcht
loordijk,
ALKMAAR
De Rijkscommissaris zet de beteekenis
van den Arbeidsdienst uiteen.
Rede van den Rijkscommissaris.
Vier Belijdenissen van een
Brandstoffenbonnen
verloopen 15 April.
Ruim 200 dooden in Parijs.
Zware gevechten
bij Koeban-bruggehoofd.
Plaatselijke gevechtsacties
in Tunis.
REDERIJKERSLEVEN IN WEST-FRIESLAND.
STAD EN OMGEVING.
ABRIEKEN
$Ëefl heerlijk bord Pltrt
fermicellisoep geeft
iltijd blijde gezichten
Kaan tafel. Een verstan*
ilge huisvrouwkooptdus
)p haar malzsnaboftl
rantsoen
)ONMAAK
als vorig
ijaar?
t U 't zon-
|zeep niet
klaar?
jbeer dan
|eens goed
5LORINE
,voor U doet!
_jidermidde!^oSI
schoonmaak t
>1'
m
HUTH.
BOUBER.
SMPER -
RJMAN
4EYER
DIJK
'ERLACH.
af dag. van
Ik was
-emakkelgke
klant!"
nakkeltjk mag
ae dan wezen,
is toch al jaren
Albert Heijn,
jien oorlog van
at distributie
beeft zij dus
iding. En als
Dede raad van
lit aannemen:
pu Albert Hejjn
denier
81) A R b«nl U
bon-al
mei Uvr. bon
i Uitgave:
Dagblad voor Noord-Bolland N.V.
v Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Alkmaarsche éditie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
DINSDAG 6 APRIL 1943.
ALKMAARSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
145e Jaargang No. 80. 2 pagina's.
Hoofdredacteur: A. R. JONKER, Alkmaar.
Prijs der gewone advertenties in deze
éditie 0.10 per m.M.; min. 14 m.M.
1.40, elke 3 y„ m.M. meer 0.35.
Tarieven voor de gebeele oplage op
aanvraag. Abonnementsprijs per 3 -
maanden voor Alkmaar 2.10, voor het
gebeele Rijk 2.63. Losse nrs. 5 ets.
i i
Deze lichting zal
haar paraatheid in het eigen
vaderland toonen.
Zaterdag en Zondag heeft de Ned.
Arb. Dienst een groote demonstratie in
Leeuwarden gehouden.
Propaganda-marschen werden door
de stad gemaakt,, waarbij de troepen
begeleid werden door het staforkest,
dat Zaterdag een concert gaf.
Na de melding van de op het Zaad-
land opgestelde afdeelingen aan den
Rijkscommissaris en inspectie van de
arbeidsmannen, werd het woord ge
voeld door den commandant van den
N.A.D., die er op wees, dat de jonge
mannen, die door de in-werking-tre-
ding van het Arbeidsdienstplichtbe-
sluit onder de schop zijn gekomen,
evenals hun voorgangers bereid zijn
getuigeni- af te leggen van hun vasten
wil, het vaderland te dienen. De dienst
plichtigen van deze lichting zullen niet
in het Oosten-staan doch hun paraat
heid in het eigen vaderland toonen. Dé
inzet van den geheel n A.D. voor de
vejligstelling van den oogst zal een
zegen voor het volk blijken.
Nadat de arbeidsmannen het Frie-
sche volkslied hadden gezongen hield
de Rijkscommissaris, Rijksminister
Seys-lnquart een rede.
De Rijkscommissaris
Mannen van den
..Arbeidsdienst;
Ik wil van de gelegenheid gebruik
maken, om U mijn opvatting uiteen te
zetten over de taak, die gij hebt en de
plichten, welke g-, behoort te vervul
len. Als een deel van U mij niet direct
verstaat, omdat ik niet in Uw taai tot
V kan spreken, kunt gij er, wanneer
Uw superieuren mijn woorden voor U
zullen vertalen, toch van overtuigd zijn,
dat ik er met groote aandach. en zeer
veel ernst over nadenk, waarom gij in
de Nederlanden ook in Arbeids
dienst vereenigd dient te zijn.
Ik besef volkomen, dat voor U,
Hollanders, Friezen en andere Ne-
derlandeis deze vereeniging in een
organisatie, die zoozeer een militair
karakter draagt, iets ongewoons is.
Ik zie U hier voor het eerst niet als
een afdeeling, die uit vrijwilligers
bestaat, die uu om een of andere
reden vanzelf hier gekomen zijn,
maar als een lichting, dus zuiver
als eén groep van de Nederlanders
van Uw leeitijdsklasse. Ik begrijp,
dat deze orde en disriplin: op me
nigeen van U den indruk van een
dwang zou liuiiren maken. Paarover
wil ik U dit zeggen. Zoolang een
van U den Arbeidsdienst gevoelt als
dwang, heeft hij de beteekenis van
den Arbeidsdienst nog in het geheel
niet begi pen.
Hier is sprake van iets anders. Gij
moet de overtuiging krijgen, dat gij
hier in een gedisciplineerde orde naast
elkander zijt geplaatst, dat gij met el
kaar werkt in een orde, die niet zofider
beteekenis is want dan zou het geen
orde zijn. maar, dat gij voor de ver
wezenlijking van een gedachte en voor
een goede zaak bijeengebracht zijt.
Waarom Duitsche formaties?
Voor U, Nederlanders in het alge
meen, is het totdusverre misschien nog
niet noodig geweest, dat het geheele
v.lk in dergelijke formaties bijeenge
bracht werd. Voor ons, Uw buren in
het Duitsche rijk, is dit noodig geweest
op grond van de ervaring van onze
eeuwenoude geschiedenis, want wij
midden in dit werelddeel, met grenzen
bijna zonder natuurlijke bescherming,
zijn steeds weer aangevallen. Onze
vijanden beweren thans, dat het omge
keerd is. Maar wanneer gij de geschie
denis onderzoekt dan zult gij zeggen,
dat de andere.i ons steeds weer hebben
overvallen. Ik herinner aan de oorlo
gen, die de Franschen eeuwenlang te
gen ons gevoerd hebben. Ik herinner
aan de stormloopen, die steeds weer uit
bet Oosten kwamen en- over Duitsch-
land geheel Europa wilden overstroo-
men. Daarom was het noodig. dat wij
al onze krachten leerden samenvoegen
in een gedisciplineerde orde, dat wü
niet pas op het oogenblik van het ge
vaar om ons heen mochten zien, waar
onze vrienden en buren en onze vijan
den waren. En zoo is onze soldateske
houding niet een dressuur, maar de
uiting naar buiten van onze inwendige
Paraatheid.
Zoo moet ook gij de orde in den
Arbeidsdienst opvatten, want ik ge
loof, dat voor U deze tijd, waarin
gij eenigszins buiten de geschiedenis
en haar oorlogen gestaan hebt,
voorbij schijnt te zijn, immers thans
i» de schok, die zich over den ge-
hcelen wereldbol voortplant, te
groot dan dat een volk op den duur
afzijdig kan blijven. Daarom lijkt
hot mij noodig en voor U van be
lang, U te brengen tot een vereeni
ging en een formatie, die U de er
varing en de wetenschap van het
gezamenlijk naast elkander staan in
een gedisciplineerde, sodateske orde
bijbrengt.
Maar wat ik hier tucht noem. raag
niet alleen tucht zijn. Tot deze tucht
beüoort !ïog reis, dat noocug is om het
geneei beteekenis te geven. Dat is de
vrijheid van den enkeling binnen deze
orae, waarin hij geplaatst is om zijn
uraenten naar beste weten en volgens
geweien te gebruiken. Wanneer gij dus
erover nauenkt, wat dan deze soiciates-
Ke orde is, waarin gij geplaatst zijt, dan
moet gij steeas tot Uzeil zeggen, dat zij
aiet een dwang moet zijn, maar een
zinrijke orde, die ieder afzonderlijk
ook ae ypiie vrijheid moet geven, zijn
Kr-chten op de beste wijze voor de ge-
meenscnappelijke taak in te spannen.
De verantwoordelijkheid van het
lluitsciie voik.
Nedeiianosche Arbeidsmannen. ik
heo er U reeus op gewezen, uat net lot
van net Duns cue vont veei moenijkei
was. En uit, lot is ook tnaus weer on
eindig veei moeilijker. Op ons rust een
zeer groove veraiu-wooruenjkiieia. onze
mik rient zien laans toe ver Duiten cut
comment. Thans, nu wij kunnen zeg-
g^.i aai wij ons in den tweeuen were.u-
oonog oevmuen, gaat het niet meer om
czononiiscue vooiueeien oi om staats-
Hij die geiOOit, dat het nog
n nef verwerven van econo
misch geoied ol om uitoreiomg aei
staatsgrenzen, begrupt aezea ooriog
met.
u September 193y was bet mogelijk
geweest uit axies te vernnjuen, ais toen
ue gerecntvaai'u.gue aauspiaak van net
uuitsene ruk op uantz.g einenq was. Dan
nauuen wil ons dit aues kunnen Despa-
ien. Dat wnaen onze vijanaen niet. net
uoet nu werkeujk Deiacneujk aan, wan
neer wij ons inaenken, aat door deze
reeütvaarcfige erkennmg van onze aan
spraak alles had kunnen woraeu voor
komen. Maar ait kon zoo met Zijn, want
net zeer groote conflict, aat wn tnans
meemaken, bereiaae zich voor. Wij
i.unnen nu zeggen, aat ae were.ddeeien
met eikander strijuen. Oostelijk van
ons dreigen de horuen, der Oost-Euro-
peescn-fsinnenaziatiscne steppen geneei
Europa te overstroomen. in net Westen
vormt zich «en nieuwe concentratie
van krachten op het Westelijk half
rond, nieuwe groepeenngen ontstaan
in het Verre Oosten. Wij in het oude
werelddeel Europa zien ons gep.aatst
tegenover deze continenten en hun
concentratie. Maar het zijn niet ae con
tinenten, belangrijk en besiissena is de
geest, a.e de menseden in ae geschiede
nis stoot en bestuurt.
Wat op het spel staat.
Zoo zien wij, eji ik zeg thans wij, alle
Europeanen in geneei Europa vooraf de
noodzaak, ons te nananaven tegenover
liet Oosten'met de drommen uit zijn
Binnen-Xziatische steppen. Kier staat
net behoud van onzen eigen aard, van
ons wezen, van ons leven op het spei.
Arbeidsmannen, het bolsjewisme, dat
aaar naaer rolt, is niet datgene, aat wij
m de binnenianasche politiek als com
munisme hebben meegemaakt en over
wonnen. Hier is het mogelijk, dat de
Nederlanders zich vergissen, wanneer
zij geiooven, dat liet er siechis om gaat
het communisme niet tot bloei te laten
komen, een dwaling, die hier en daar
kon worden opgemerkt. Het bolsjewis
me is' de tegenwoordige levensvorm
Van den binnenaziatisehen steppengeést,
zooals die om de paar eeuwen op Europa
toestormde. Dat is niet een menscnelijke
uiting, die iets uitstaande heeft met tucht
oi zelfs met vrijheid, maar een massale
opeenhooping van mensohen, die zielloos
tot machinemenschen geworden.en zelfs
gemaakt zijn.
Maar het is voor ons even belang
rijk eraan te denken, dat wy ook
tegenover het Westen voorzichtig
heid m acht hebben te nemen. Want
ook daar vormt zich een geest, die
met den Europecscnen meis gemeen
heeft in die mate, dat wij aan een
lotsgemeenschap kunnen denken. Bet
Amerikanisme, dat zich aan de over
zijde vurmt, moet zich maar ontwik
kelen zooals het wil, wij zullen het
niet storen. Maar wü moeten het af
wijzen, dat dit Amerikanisme in onze
Europeesche aangelegenheden bin
nendringt.
Wij kunnen thans reeds constateeren,
hoe ongeschikt en misplaatst het is, dat
de Amerikanen zich met onze zaken
willen bemoeien. Wij nemen juist thans
aan de overzijde steeds weer de grenze-
looze onwetendhei I cmtrent en het vol
ledige gemis aap begrip voor onze toe
standen alsmede een aan gewetenloos
heid grenzend gebrek aan verantwoorde
lijkheidsgevoel waar. Ik herinner er
slechts aan, dat toonaangevende man
nen daar eenvoudig zeggen, dat het het
Jjeste jou zijn, dat in deze Europeechse
wanorde, welke zij meenen te zien in de
verscheidenheid van onze volken en sta
ten, orde wordt gebracht do„r bolsje
wisten en dat ér geen enkel bezwaar
tegen kan worden gemaakt, indien de
^uren van de Sowjet-republieken ver-
LOOPEN.
Te Leeuwarden had Zondag een bijeenkomst plaats van verschillende
a,deellngen van den Nederlandschen Arbeidsdienst, waarbij de Rijkscom-
®bsaris. Rijksminister dr. Seyss-lnquart en de nieuwbenoemde commandant
den N A D Generaal Arbeidsieider L. A. C. de Bock, een rede hielden.
Tijdens de inspectie van de arbeidsmannen. In het midden: Rijksminister dr.
5tïss Inquart; tweede van rechts: Generaal Arbeidsieider LAC.de Bock
CNF-J. Zeljlemaker-Paz m
4. Churchill voor het Lagerhuis op 12 November 1942:
„Ik heb een diep vertrouwen in de wijsheid van Stalin en
den goeden wil van dezen mërkwaardigen man. Mijn hart
heeft met Sovjet-Rusland gebloed en ik voel, wat U allen
ook gevoeld zult hebben, de vurigen wil, tezamen met Sovjet-
Rusland te lijdèn en een deel van zijn last te dragen."
Inlevering vóór dien datum.
De bonnen „09 BV" en „10
BV" der DV-kaart, de bonnen
KF 01 t,m. KF 06 der kookkaart
DZ en de bonnen „één eenheid
eers.e periode" i.m. „één een
heid twaalfde periode", die recht
geven op het koopen van één
eenheid vaste brandstoffen zijn
slechts geldig t.m. 14 April 1943.
De geldigheidsduur wordt dus
met i6 dagen teruggebracht.
Eveneens wordt de geldigheids
duur van de toewijzingen welke zijn
uitgereikt aan grootverbruikers in
de groepen B, C en D, teruggebracht
tot en met 14 April 1943,' ook al staat
op deze toewijzingen vermeld, dat zij
tot een na 14 April 1943 gelegen da
tum geldig zijn.
Alle betrokken verbruikers diénen
daarom de no^in hun bezit zijnde of
nog voor dien datum te ontvangen
bonnen of toewijzingen vóór 15 April
1943 aan hun leverancier af te geven.
Lie leverancier is in dat geval ver-
plielft hierop eventueel ook na 14
April 1943 te leveren.
De Secretaris-generaal van het
dep. van Financien heeft goedgekeurd,
dat het besluit op de loonbelasting en op
dc vereveningsheffing t.a.v. de verstrek-
kinge,. van kost, kleeding en zakgeld,
door het diaconessenhuis aan de diaco
nessen verleend, buiten toepassing blij
ven.
Volgens de laatste berichten van
officieele Fransche zijde zijn bü
den Engelsch-Amerikaanschen aan
val op Parijs meer dan 200 men-
schen om het leven gekomen, en 500
gawond. Van 50 gewonden is de
toestand hopeloos, zoodat het aantal
dooden nog belangrijk, zal stijgen
ook al omdat het opruimingswerk
nog lang niet geëindigd is. 120
woonhuizen werden geheel ver
nield, talrijke andere zwaar be
schadigd.
DE ARBEID IN DEN LAND
EN TUINBOUW.
De aandacht wordt er op geves
tigd, dat van de ziide van het Ne-
aeriandsche Arbeidsfront, eventueel
met medewerking van andere in
stanties, de regeling voor de belang
hebbenden wat betreft de nieuwe
regeling der loon- en arbeidsvoor
waarden, nader zal worden toege
licht in een binnenkort uit te geven
orochure.
Wegens het vervoeren of in
voorraad hebben van Belgis,che shag
zijn de laatste dagen te Eindhoven
met minder dan 25 personen be
keurd, waarbij enkele honderden
kilo's shag in beslag konden worden
genomen.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 5 April.
Het opperbevel der weermacht
deelt mede:
De bolsjewisten hebben gis
teren met verscheidene divisies
den verwachten aanval op het
Oostelijk front van het Koeban-
bruggehoofd ingezet. De steeds
hernaaide aanvallen, die ge
steund werden door krachtig
artillerievuur en vele pantser
wagens, werden door Duitsche
en Roemeensche troepen uit
eengeslagen met zware vijande
lijke verliezen aan ménschen en
materiaal. De gevechten duren
voort.
Een eigen aanvalsoperatie tën O.
van Orel had een geslaagd verloop.
Aan de rest van het Oostelijk front
alleen ten zuiden van het Ilmen-
meer en voor Leningrad levendiger
plaatselijke gevechtsactie.
Aan het front in Tunis had de dag
bij plaatselijke actie van verken
ningsgroepen en stormtroepen een
rustig verloop. De luchtmacht be
stookte met sterke afdeelingen vij
andelijke concentraties van voertui
gen en pantserwagens, tentenkam
pen en artilleriestellingen. Duitsche
lagers behaalden acht overwinnin
gen -in de lucht. Ten Oosten van
riougie deden gevechtsvliegtuigen
een aanval op een groot vijandelijk
vrachtschip, zij braenten het zware
schade toe.
Een gemengde BritschAméri-
kaansche formatie heeft gisteren
overdag het gebied van Parijs aan
gevallen. Tengevolge van bomtref-
ïers ui woonwijken, parken en
sportterreinen der stad zijn er ver
scheidene honderden dooaen en ge-
wonaen onder de bevolking. Bij de
zen terreuraanval en bij andere vij
andelijke aanvallen op het bezette
geoiea in het Westen en Noorwegen
werden 19 vliegtuigen neergescho
ten. Drie eigen vliegtuigen gingen
verloren.
- In den afgeloopen nacht hebben
Britscne vliegtuigen lukraak bri
sant en branaoommen laten vallen
op open plattelandsgemeenten in 't
kustgebied van JNlóord-Duitschiand.
Tien der aanvallende bommenwer
pers werden door nachtjagers en
alweergeschut der marine neerge
haald.
Voor en achter de schermen
van het dorpstooneel.
Koning Boris van Bulgarije bij
den Führer
Telefoco Hoffmann-Stapf-Pax m
I.
Zonder overdrijving mogen wij
zeggen, dat het rederijkersleven
vrijwel nergens in den lande een
zoo groote vlucht heeft genomen
als in West-Friesland. Men vindt
bijna geen dorp öi gehucht, of
het heelt zijn eigen rederijkers
kamer, die enkele malen per jaar
voor het voetLcht verschijnt.
Men mag de cultureele beteekenis
van dit o.p treden niet onderschatten,
vooral niet in het verleden. De tijd
immers ligt nog niet ver achter ons,
dat het platteland leefde in een be
paald isolement, waaruit de moderne
verkeersmogelijkheden het nog niet
hadden verlost; de mogelijkheid om
elders, in casu in een van onze groote
VERDUISTER GOED.
Deze week van 20.30-7.
Maan cp: 8.13, onder 22.15
12 April: Eerste kwartier.
zoeken in de Sowjetunie te worden op
genomen, zich dus voor het.Bolsjewisme
uitspreken. Dit is hei doorslaggevende
bewijs voor het feit, dat er daar geen
begrip is- voor ons Europeanen, maar
ook niet de wil om zich op verantwoor
delijke wijze met onze aangelegenheden
bezig te houden. De lieden daar aan de
overzijde zouden ons voor hun andere
aanspraken op de wereldheerschappij
slechts verraden en verkoopen. Ik zou u
allen op heivhart willen drukken, dat
wij Europeanen, om wie het thans gaat,
or.s ervan bewust moeten .zijn, dat wü
een lotsgemeenschap. vormen, die zich
tegen het Oosten moet verdedigen om
zijn of niet zijn, die echter ook haar
volksche en cultureele bestaan moet
verdedigen en handhaven tegenover dit
Amerikaansche westen.
Duitschland's strijd.
Nederlandschearbeidsmannen, het
Duitsche volk heeft dezen strijd aan
vaard. Ik wil u volkomen openlijk zeg
gen, dat wij dezen oorlog natuurlijk in
de eerste plaats voor onszelf voeren.
Het zal niet zoo zijn, zooais het drie
ol vierhonderd jaar geleden was, toen
het vraagstuk der geestelijke en gods
dienstvrijheid ten koste van het Duit
sche volk werd uitgevochten, toen in de
hervormingsoorlogen voor het Avond
land de .vrijheid van geweten werd be
vochten, maar het Duitsche volk en het
Duitsche Rijk de kampprijs voor de
andere landen waren. Het zal niet we
derom zoo zijn, dal thans te geestelijke
strijd om de sociale gerechtigheid en de
volksche vrijheid ten koste van het
Duitsche volk wordt gevoerd. Het Duit
sche volk voert dezen oorlog om zijn
toekomst, die thans vooral tegen het
Bolsjewisme moet worden gevoerd ln
zijn meest doeltreffenden gemeenschaps
vorm, het nationaal-socialisme. En wij,
Duitschers zullen dezen strijd uitslui
tend en nooit in een andere orde voeren
dan volgens onze nationaal-socialistische
levenswet
Maar in dezen zegevierenden strijd
voert Duitschland thans ook den
oorlog voor Europa en juist de sol
dateske levenswetten, die ons door
de geschiedenis der eeuwen geleerd
zgn, hebben' ons tot de grootste
krachtsinspanning gereed en geschikt
gemaakt.
De machtsontplooiing van het Duitsche
volk in dezen oorlog is oneindig groot.
Wij hebben tot dusverre met ongeveer
een vijfde deel van de verliezen van
den eersten wereldoorlog onze vijanden
uit Öit werelddeel geslagen en den vijand
in het Oosten reeds half op de knieen
gedwongen. En juist in dit jaar 1943
worden wü zooals onze vijanden met
verbazing zien, omdat zü een 1918 ver
wacht hadden door den concentratie
en den inzet der thans opgeroepen
krachten met den dag sterker.
Er is slechts onderscheid'van
prestatie.
Kameraden zoo wil ik u als arbeids
mannen thans noemen de
dienst moet vbor u een belevenis zün,
gü moet de belevenis hebben, dat gü,
wat ook uw afkomst is, of uw ouders
gegoed zqn, een vermogen hebben, hoo-
gere staatsambten bekleeden, een voor
aanstaande plaats innemen in handel
of industrie, of dat zü handswerklieden,
boeren of arbeiders zijn, allen gelük züt,
opgeroepen voor denzelfden inzet en
hetzelfde deel, en dat er slechts een
onderscheid bestaat, dat van uw pres
taties. Wie meer presteert, beteekent
meer. En dat, Nederlandsche arbeids
mannen, moet ook de eerste wet zijn,
volgens welke wü de maatschappelijke
orde in dit nieuwe Europa willen op
bouwen. Ook hier moet de eerste wet
de prestatie voor de gemeenschap wor
den. Deze belevenis moet gü ondergaan.
Met deze belevenis moet gü dan uw bur
gerlijk beroef) aanvaarden en weten, dat
gü eenmaal naast elkander gestaan hebt
als mannen van uw leeftijd, waarbü er
geen verschillen van welken aard wa
ren, maar een gemeenschappelüken
band van gedisciplineerde orde en zin
rijken arbeid. Ik zou u, doch ook allen
anderen Nederlanders op zeer ondub
belzinnige wijze willen zeggen, dat dit
het eenige doel van den arbeidsdienst
is. Want, wanneer dit doel wordt be
reikt, wanneer gü aldus bijeengebracht
en paraat gemaakt züt, dan is een der
belangrijkste grondslagen in u gelegd,
waarop wij onze toekomst, zooals deze
ons allen ln Europa gemeen is, willen
opbouwen. De arbeidsdienst zal Aechter
voor u nooit gewetensdwang beteeke-
nen. Hij zal zich ook nooit Indringen
in de verhouding van den mensch tot
God.
Mannen van den N. A. D. zoo eindigde
spr., ik heb heden voor U slechts een
wensch, dat gij openhartige, opgewekte
mannen züt; die zich vooral bewust
worden van hun volksche en rasver-
antwoordelükheid in het volk en in
den grootereh kring der Germaansche
Volken, die zullen ontwaken en bereid
zijn ook het laatste in te zetten voor de
toekomst. Gü voor het Nederlandsche
volk, wij voor het Duitsche volk en wij
allen voor een gemeenschappelijke, ge
lukkige toekomst.
steden, aen geest te verkwikken aan
een goed tooneelstuK, was niet bijster
groow Ook de radio, welke alle af
standen overbrugt, had haar intrede
nog niet geoaan en zoo was men op
het geb.eo van ontwikkeling en ont
spanning voor een groot oeel aan
gewezen op zich zelf.
- OP HOOG PEIL.
Het was vooral in rfieze jaren, dat
het iieihebberijiooneel in West-Fries
land bloeioe; namen als van „De
Oefenschool" te Wognum en „Het
iviosterazaadje" te Wijoenes om er
maar eens een paar te noemen
vereenigingen, die reeds meer dan
een halve eeuw hebben bestaan,
haüden een bekenden klank.
In plaatsen als Grootebroek en An-
oijk, waar de kunst van het rederij
ken een groote hoogte had bereikt,
ging er een ontwikkelenden en be-
schavenden invloed van uit. Ook
school er echter nog veel kaf onder
het koren en was in menig dorp de
toonèelavond niet meer dan het nu
eenmaal' noodzakelijke aanloopje
voor de danspartij na afloop, waarbij
aan het spel nauwelijks aaridaaht
werd bggteed en de uitvoering niet
voor honderd procent geslaagd mocht
heeten, wanneer zij niet in een fik-
sche knokpartij na afloop haar be
kroning vond. In het generaal be
zien echter, ging van het rederijkers-
tooneel een invloed ten goede uit
zoowel voor de spelers als van het
publiek.
HET GETIJ VERLOOPT.
Wanneer wij deze periode achter
ons laten, breekt een tijdperk aan,
waarin het plattelandstooneel ten
offer dreigt te vallen aan den voor
uitgang in de techniek. Het is reeds
met enkele woorden gezegd: men
trok verder van huis, de radio bracht
de wereld dichter bij, men zag en
hoorde meer dan voorheen en ging
hoogere eischen stellen. Wat de eigen
dorpelingen opvoerden, was niet meer
goed genpeg en de belangstelling
voor bun prestaties kwijnde ziender-
oogen.- Men zag geen mogelijkheid
meer om gelijken tred te houden met
de verlangens van het publiek, dat
de rederijkers ontrouw werd en zijn
belangstelling eenerzijds meer liet
uitgaan naar de kunst met een groote
K en anderzijds dit wel voor het
grootste gedeelte zich vergaapte
aan het klatergoud en de bloote bee
nenparade van de wereldstad-revue
met haar driehonderd en zooveel op
voeringen. Men had moeite 't leden
tal op peil te houden en veelal speelde
men voor halfvolle zalen. De toe
komst zag1 er voor het rederijkers
gilde verre van rooskleurig uit.
NIEUWE MOGELIJKHEDEN.
Uit dezen tijd nu dateert de op
richting van den Westfrieschen Too-
neelbond, opgericht door eenige man
nen, die verder zagen dan htm neus
lang was en die beseften, dat, wilde
het tooneel voor West-Friesland be
houden blijven,- men in organisato
risch verband diende te zoeken naar
nieuwe mogelijkheden om het dilet-
tantentooneel te doen aanpassen aan
de eischen van den tijd. De bond
werd als kleine organisatie opgericht
en had met allerlei kinderziekten te
kampen; velen zullen er, althans in
den beginne, hooger verwachtingen
van hebben gekoesterd dan de resul
taten in de practijk uitwezen, doch
men hield voet bij stuk en liet zich
aiet door moeilijkheden uit het veld
slaan. Thans telt de bond meer dan
veertig aangesloten vereenigingen en
beweegt hij zich op een uitgestrekt
werkterrein.
In een volgend artikel zullen wij
hierover iets naders mededeelen.
Begrafenis van burgemeester
Hetterscheid.
Te Roermond is onder zeer groote
belangstelling het stoffelijk over
schot ter aarde besteld van den op
zoo lafhartige wijze vermoorden
burgemeester van Barxem en Gra-
hem, den heer W. A. Hetterscheid.
Gesproken werd door Graaf Mar-
chant et d'Ansembourg, die er o.a. op
wees, dat men verzuimd had den
overledene een kerkelijke begrafenis
te geven.
Hauptdienstieiter Schmidt bracht
den overleden burgemeester voor
diens arbeid dank namens den Rijks
commissaris. Hij legde namens dezen
en de N.S.D.A.P. een krans neer.
Ir. Mussert sprak woorden van
dank tot de Duitsche kameraden en
van troost tot de familie.
RECHTER-PLAATSVERV ANGER
BENOEMD.
Bij besluit van den Secretaris-
feneraal van het dep. v. Justitie is
enoemd tot rechter-plaatsvervan-
§er in de Arrondissements-recht-
ank te Alkmaar mr. C. J. de Lange,
notaris en advocaat te Alkmaar.
CENTRAAL NEDERLANDSCH
HENGELAARS VERBOND
Het Centraal Ned. Hengelaars
Verbond afd. Alkmaar hield Zon
dagmorgen zijn ledenvergadering.
De opkomst was buitengewoon
groot, er waren nl.. 95 leden aan
wezig, hetgeen beteekent 1/3 van
alle leden. Na de opening door den
voorzitter, las de secretaris de no
tulen der laatstgehouden ledenver-
tadering voor, welke notulen zon-
er eenige aanmerking werden
goedgekeurd. Vervolgens bracht de
penningmeester zijn verslag uit, het
welk eveneens accoofd werd bevon
den en toen kwam aan de orde: In
diening en behandeling van Statu
ten en huish. regiment. Daar het
CNHV' te Alkmaar een onderafdee-
ling van den Haag is, die eigen sta
tuten heeft, kon worden volstaan
met een huish. reglement. Het door
het bestuur ingediende ontwerp
werd, behoudens een paar kleine
wijzigingen en aanvullingen; zonder
stemming aangenomen en zal den
leden t.z.t. worden toegezonden. Het
bestuur vertrouwt er echter op, dat
de leden de kosten hiervan zelf wil
len dragen, welke kosten ongeveer
f 0.25 zullen beloopen, daar het an
ders uit de kas der vereeniging moet
komen, wat weer een post van f 75
zou beteekenen.
Na de pauze kwam de clou
van den dag „Mededeeling omtrent
gepacht water". Het bestuur kon,
onder groote bijvalsbetuigingen der
leden, mededeelen, dat het CNHV
onderpachtster is geworden van de
Schermeer", alzoo de Noorder-, Zui-
der- en Laanvaart, terwijl er ook
nog werk van wordt gemaakt om
wat spciaal snoekwater in handen te
krijgem
Na de rondvraag werd deze ver
gadering, die een zeer prettig ka
rakter droeg, omstreeks half een ge
sloten.
OM HET KAMPIOENSCHAP
VAN ALKMAAR.
Georganiseerd door de. Alkm.
Bridgeclub.
De eerste ronde van dezen wed
strijd werd Zondag in de groote ser
re van den Muziektuin gespeeld.
Deze zaal bleek voor de 96 deelne
mers uitstekend te voldoen. Na span-
nenden strijd werd de uitslag be
kend gemaakt. 28 paren zijn gekwa
lificeerd voor de 2e ronde en zullen
a.s. Zondag den strijd voortzetten.
Dan valt weer de helft af. De derde
ronde gaat tusschen 14 paren, -de
vierde tusschen 8 paren en de eind
strijd om de vier prijzen wordt door
4/ paren gestreden.
NED. REIS VEREENIGING.
Bridgewedstrijd.
In het winterseizoen 1942-1943 is
door de afd. Alkmaar van de Ned.
R.V. een bridgewedstrijd gehouden,
verdeeld over zes bijeenkomsten.
Dezelfde 16 paren namén aan- deze
zes wedstrijden deel. Naar aanlei
ding van de behaalde resultaten
werden telkens winstpunten toege
kend. Gisteravond had de eindwed-
striid plaats. Namens het bestuur
van de afd. Alkmaar werden door
mej. J. Roldanus met eenige harte
lijke- woorden, o.a. aan den leider,
de viif prijzen uitgereikt. Het resul
taat was: ie pr. de heeren A. Visser
en H. C. Slotboom te Alkmaar. 38
winstpunten; 2e en 3e pr. de paren
mevr. Fels en de heer G. J. Janssen
en de heeren G. C. v. Gulik en J.
Haasbroek te Alkmaar, beide met 35
w.p.; 4e pr. de heeren W. C. Beeld
man en S. Terpstra te Alkmaar met
34 w.p.; 5e pr. de paren: mevr. J,
Slotboom en de heer C. Burger en
de heeren H. Pijpers en M. v. Stock
te Alkmaar, beide met 33 w.p.
De extra-priis viel ten deel aan
den heer en mevr. v. Steeg te Heiloo.
De wedstrijden hebben een zeer
sportief .en geanimeerd verloop ge
had.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Jacobus z. van Her
mann Meyberg en A. C. Schoonho
ven. Cornelis P. z. van Johannes
Hof en C. C. Bruin. Johannes z.
v. Jan J. Burgèring en J. C. P. M.
Peereboom. Cornelis z. v. Gerard
Mazereeuw en J. Bakker.
GEHUWD: Michel L. Boortman en
Marrigje de Jong.
NOORDSCHARWOUDE.
Politie. - Gevonden: een heeren-
want met bont, een kinderwantje,
een zilveren armband, een paar por-
temonnaietjes met inhoud, een gou
den oorbelletje. Inlichtingen bij den
heer van der Mars.
GEMEENTELIJKE PUBLICATIE
ALKMAAR.
De BURGEMEESTER van ALK
MAAR, waarnemende de taak van
Burgemeester 'en Wethouders,
brengt ter algemeene kennis, dat is
ingekomen een verzoek van den
heer J. A. Evegaars, alhier, om een
verlof B verlof voor den verkoop
uitsluitend van alcoholvrijen drank
voor gebruik ter plaatse van verkoop
in het perceel Voormeer nr. 18.
Binnen twee weken na dagteeke-
-ning dezer kan een ieder schriftelijk
bezwaren tegen het verleenen van
dit verlof indienen.