J
DeGruyter
MUITERIJ...!
ROMANTIEK, MET BLOED GESCHREVEN.
SPORTREVUE VAN DÉ WEEK.
ZIJ WERKEN
voor ons dagelijksch
brood.
Zondagsgedachte
Kleine dingen.
Boeken dienen zich aan:
Een vaas vol tragedie
Oprecht verhaal uit Rome
OOK DÈ WINKEL'
^VOOR UITSTEKEND
KOFFIE- EN
'THEESURROGAAT
VOORUITGANG
VOOR BABY
(Teekening Archief.)
Muiterij een 'vreemd woord ln on
ze dagen. Ontstaan in een tijd, dat de
rechten van den mensch alleen nog
maar in theorie bestonden en de zee
man in het bijzonder een stuk uitvaag
sel was, wiens belangen zich geen ster
veling aantrok en die gedoemd was te
leven tusschen zielverkoopers op het land
en schippers en officieren op de vloot,
die hem als vee beschouwden. De goede
uitzonderingen uiteraard voorbehouden.
Die waren er óók en wij zouden 's lands
grootsche zeehistorie zeker te kort
doen als wij in dit opzicht gingen gene
raliseeren! A. C. VAN KAMPEN.
't Huisduiner Galgenveld
kan er van meepraten.
Romantiek?
DE oude zeilvaart en roman
tiek schijnen onscheidbaar
aan elkaar verwant te zijn.
Geen wonder trouwens. Be
staat er iets romantischer dan
een sierlijk getuigd volge-
brast schip, voortgedreven
door de milde passaten op de
zuidelijke zeeën? Het 'volk, in
den nacht leunend over de
verschansing, mijmerend over
de pracht van het Zuiderkruis,
dat als een fonkelend juweel
pp den horizon kantelt.
Romantiek.... jamaar
dan toch zeker niet voor den
zeeman van die jaren, die het
beestachtig slecht had, wiens
belangen door de scheepsover-
heid tot nul en geener waar
de verklaard werden, en die
in feite niets anders was dan
een paria, zwervend op de
zeven zeeën, vervloekt en ge
vloekt door meerderen en
door de hooge heeren in den
lande tot afschrikwekkend
voorbeeld gesteld aan brave
zoons en kuische dochteren.
Janmaat en de romantiek., er is wei
niets meer tegenstrijdigs denkbaar en
de voorbeelden van deze bittere reali
teit, van het vloekwaardige leven van
den zeeman uit den ouden tijd, zijn
legio.
Multerfl op de „Nyenborg".
WIJ noem'den de „Bounty," doch men
kon evengoed de beruchte muiterij
op de „Nyenborg" noemen, het schip
van onze „Loffelycke" Oost Indische
Compagnie, gebouwd voor de Kamer
van Hoorn en dat op zijn reis naar de
Oost afgeloopen werd door de beman-
11'Se Compagnie heeft waarlijk veel en
„loffelyck" werk gedaan voor de N§-
derlandsche natie. Zij deed echter hui
veringwekkend weinig voor diegenen,
die gedoemd waren als matroos onder
haar te varen. Ook hier was het kiel
halen en het laarzen aan de orde van
den dag en men vraagt zich als 20ste-
eeuwer eigenlijk met verbazing af wat
een zeeman gevoerd moet hebben tot
dat rampzaligste aller rampzalige be
sluiten om zeeman te worden. Alles
was beter dan juist dèt! Uitgestooten
uit een maatschappij, die wèl graag
van de baten der Compagnie profiteer
de, doch weigerde zich in te laten met
het „graauw en schuym," dat 's lands
vloot bezeilde. Verwenscht, vervloekt,
vertrapt door schippers en officieren,
wier eenige paedagogie doorgaans was,
dat men gehoorzaamheid en angst er
alleen maar in slaan en trappen kon-
En Janmaat voeren op z'n tijd
sloeg hij aan 't muiten. Dan was het
doorgaans zelfs hèm te gortig geworden
en pleegdehij de ergste halsmisdaad,
die een matroos, varend onder de vlag
yan Heeren XVII, kon plegen.
VREESELIJK was de wraak, die de
muitende zeeman kon nemen. Als
de ban eenmaal gebroken was, bleek er
geen houden meer aan te zijn en gin
gen alle officieren en diegenen, die zich
solidair met hen verklaarden, over #de
kling en werden hun de voeten ge
spoeld.
De muiters werden soms gegrepen en
die van de „Nyenborg" kwamen prompt
voor den Krijgsraad, gepresideerd door
den zeer zuren luitenant-admiraal Cor
nells Schrijver. Een voorbeeld moest
gesteld worden en men kan er van
overtuigd zijn, dat tusschen Heeren
XVII en Schrijver een afspraak ge
maakt was om door de berechting van
deze muiters eens en voor altijd de lust
tot muiten op 's lands vloot te doen ver-
keeren. Het rad, de koorde, kielhalen,
van de ra vallen en een zeker aantal
slagen met de laars waren de straffen.
De lijken werden voorts aangewend als
„permanent gerigsteeken" en bleven
aan de drie galgen op het Huisduiner
galgenveld hangen. Als „verschrikke-
lyck exempel."
Menige Huisduiner zag in die dagen
op naar de slingerende lijkeh van de
muiters, die hem schenen toe te roe
pen: blijf bij je akkertje, man, of op je
eigen vletje. Hier zie je het bittere
einde van de zeemans-romantiek.
Vermoedelijk was de varende man in
die dagen al net zoo romantisch aange
legd, als vandaag den dag. Het verging
hem slecht, want niets was zóó pro
zaïsch als een leven op een schip, be
stemd voor de lange reis. Slechte kost,
onderdrukking door de scheepsofficie
ren, maanden- en maandenlange reizen
zonder dat er ooit land in zicht kwam,
scheurbuik door het eeuwig eten van
gezouten voedselkortom, meer dan
één schip, varend in die dagen over de
zeven zeeën, was een drijvende dood-1
kist en dat er menig matroos als laat
ste middel naar de muiterij greep is
weliswaar niet goed te praten, doch
wel te begrijpen. Het systeem aan
boord deugde niet, terwijl de stelling,
dat alleen angst en pijn gehoorzaam
heid kunnen inboezemen, in die dagen
nog als onfeilbaar gehuldigd werd.
De muiterjj op de Walvisch-
vaarder.
EEN beroemde muiterij, die evenwel
waarschijnlijk slechts op gegevens
herust, die later bijgewerkt en aarige-
yuld zijn, is die welke Edgar Allan Poe
zijn „Muitery op de Walvischvaar-
^r" beschrijft. Ook hier grijpen de
jatrozen naar de macht, doch de
J^Mzienigheid grijpt mede in en brengt
in omstandigheden, zóó verschrik-
als alleen de pen van een Poe
vermag te beschrijven. Met een
,'ot moet men het schip-verlaten en
duurt het niet, of de tot het uiter-
Streven bemanning vervalt tot ka-
1NDIEN men in het' bezit is van
een behoorlijken wereld-atlas, kan
men, een blik werpend op den enor-
men lap water, die „Groote Oceaan"
genoemd wordt, een 24-tal kleine
eilandjes ontdekken, den naam dra
gend van „Bounty-eilanden". Ze
werden in Ï788 door een zekeren
kapitein Bligh, schipper naast God
op den driemaster „Bounty," ont
dekt en hij gaf ze den naam van
zijn prachtig schip.
Deze zelfde kapitein Bligh ver
wierf zich een zekere mate van on
sterfelijkheid door het feit, dat hij
één der ruwste, wreedste en bloed-
dorstigste schippers van de Brit-
sche vloot van dien tijd was. Aan
genomen dat ook de Hollandsche en
Spaansche kapiteins uit die dagen
geen lieve jongens waren en een
zeer geregeld gebruik maakten van
de „kat-met-zeven-staarten," was de
reputatie van Bligh toch wel uit
zonderlijk slecht. Was het dan ook
wonder, dat op een dag op de
„Bounty," voortgedreven door al
haar doek op de zonovergoten dei
ning van de Stille Zuidzee, de tot
het uiterste gebrachte bemanning
naar kortjan en handspaak greep en
een muiterij in optima forma uit
brak! En hiermede zitten wij dan
tegelijk in de romantiek van de oude
zeilvaart, want nadat men Bligh, en
een klein deel der bemanning, op
een barkas gezet en hun den ze
gen gegeven had, voeren de muiters
terug nagr het eiland, waar ze
maandenlang gewoond hadden en
waarnaar hun heimwee zich richt
te: Tahiti. Op dit en enkele andere
eilanden in de Zuidzee leefden de
matrozen nog vele jaren „lang en
gelukkig," doch een deel beleefde
ook daarna nog avonturen, die men
alleen maar tegenkomt In het epos
van den muitenden matroos, het
welk enkele eeuwen geleden met
mensehenbloed geschreven werd.
DE VERGISSING VAN EEN
SCHEIDSRECHTER.
Hij zat op den hoogen scheidsrechter
stoel, recht voor het tennisnet. Vanaf
zijn hooge uitplaats kon hij het heele
spel overzien, kon hij duidelijk de lij
nen onderscheiden, kon hij zijn be
slissingen geven.
Op de gravelbaan twee paren: één
zeer goed ingespeeld duo, waarvan de
hij en de zij reeds de noodige wed
strijdroutine hadden opgedaan; het an
dere paar was piepjong, zonder eenige
wedstrijdroutine.
Ze speelden hun partij. Een aardige,
vlotte partij. En als goede sportmen-
schen legden zij zich steeds neer bij de
beslissingen van den scheidsrechter.
Ook dan, als deze zich eens mocht ver
gissen.
Het ongeroutineerde paartje verloor
den eersten set met 48. En was te
vreden.
Toen kwam de tweede set. En ziet,
het werd 1—0, 20, zelfs 30 voor de
jongsten! Ze kregen moed! Ze voelden,
dat het krachtsverschil tusschen beide
paren heel gering was. En ze sloegen
raak en hard. Ook, toen het tenslotte
3—3 werd en de belangrijke zevende
game verloren ging. Het deerde hun
niet: 't werd 44, 54 voor het jonge
stel! En 55. En 8—5 voor de ouderen.
En4513 voor de ouderen. En nog
nibaii.
De
'*e en erger.
Hysticus Poe laat het vaartuig af-
1,5,1 naar het zuiden, naar streken
dae'r n°g nimmer een sterveling in die
sen Was ge[50men Het eindigt even-
bevredigend, het relaas van de
j n' hetwelk, volgens Poe, gevon-
w,crd in een ln zee gevonden
driive Ms' £ound in a bottle">- Ze
gloeiend v' zien PlotseIing in een
"eet geworden zee een wit-
j Y,ersc^ijnsel, ze ontwaren vreem-
!*0olt-geziene wezens, die „teke-
epen en dan eindigt het ma-
ün in! Leï ma2 lezer er zelf verder
op los fantaseeren.
Yern,e war al evenmin tevre
den met een dergelijken onbevredigenden
?£?,P e" blJ borduurde aan deze mui
terij nog enkele boeken vast, die niet
uenswaard ziin' doch ook
«en frappant beeld geven van de over
eenkomst in schrijfwijze tusschen Poe
Ons volk ls door de eeuwen heen
een volk van de zee. Reeds vóór
het zich over de wereldzeeën eigen
handelswegen baande, welke zouden
worden tot levensaderen voor onze
welvaart, zeilden koene walvisch-
vaarders van hier uit naar de kus
ten van het onherbergzame Groen
land. Dichter bij huis, ln Noord- en
Zuiderzee, wierp men zijn netten uit
en zoo werd steeds meer de vls-
scherij een voorname tak van ons
economisch volksbestaan. Het vis-
scherijbedrijf eischt harden en vaalt
gevaarvollen arbeid, doch het be
zorgt menigeen een be
hoorlijk stuk brood.
Hoe het er thans
mee gesteld is?
Gte behoeft maar
met een visscherman
in gesprek te komen
om te ervaren, dat on
ze visscherij op een
dieptepunt is aangeland. De Noord
zee ls betrekkelijk „taboe" en de
oude Zuiderzee is sinds jaren „dood
water" geworden met alle gevolgen
van dien. De haring, welke den vis-
schers hier eenmaal een gouden tijd
bezorgde, is door het verzoetings
proces langzaam aan uitgestorven en
laat zich niet meer zien, evenmin
als de aal en de snoekbaars.
„Dat hebben de visschers zelf ka
pot gemaakt." erkent een oude vis-
scher met verweerden kop.
Hij behoefde geen nader commen
taar te geven, want wij weten er
alles van. Hoe ongure elementen
uit Urk, Spakenburg en wat niet
voor visschersplaatsen meer, door
zwarte prijzen aangelokt, er maar
op los hebben gevischt, zich aan
geen ondermaat storend Herhaalde
lijk zijn zij gewaarschuwd, dat zij
hiermede hun eigen graf dolven,
doch zij hebben niet willen hooren.
Nü zitten zij voor een bijkans
vischloos IJsselmeer en de bona
fide visschers zijn daar mede de
dupe van.
Wij gunnen den visscher van harte
zijn dagelijksch brood, doch hij
diene te beseffen, dat hij lid is van
de groote volksgemeenschap en dat
hij zich mede in haar dienst heeft
te stellen van hóór dagelijksch
brood. Gelukkig zijn er nog vis
schers die om hun volk denken
en werken. Maar eerst als dit
besef bij éllen zal zijn doorge
drongen, zal het Nederlandsche volk
weer met trots op onzen g e h c c-
1 e n vlsschersstand kunnen wijzen. I
UW
speelde 't jonge paartje rustig. Maakte
er deuce van. Kwam zelfs tot 66!
't Ging spannen, 76 voor de babies!
En na harden strijd weer deuce!
Toen serveerde het meisje. Een goed
geplaatste bal: in! En nog eens: weer
in! Dus de set gewonnen!
Maar nee, de scheidsrechter besliste
anders. De bal was uit geweest. Een
vergissing van den man in den rech
terstoel. Maar een kostbare vergissing.
Ineens was de rust, de zekerheid bij
het jonge stelletje weg. Geen bal werd
meer goed geplaatst, geen bal werd be
hoorlijk teruggeslagen. En met 79
verloor het dappere duo de set en
daarmee de partij.
Weg de kans voor de volgende ronde.
Weg het heele tournooi.
En als U mij vraagt: de jongeren
hadden den wedstrijd binnen, als de
scheidsrechter geen vergissing ge
maakt had.
Gelukkig waren zij sportief opgevoed
en legden zich onmiddellijk neer bij
de eenmaal genomen beslissing. Mis
schien begrepen zij, dat ook een
scheidsrechter maar een mensch is en
dat hij zijn vergissing onbewust maak
te. Maar ze konden geen van beiden
meer tot die hoogte komen, die het
laatste gedeelte van de tweede set be
reikt was.
Zoo zagen we een klein drama zich
voltrekken op het tennisveld tijdens
de kampioenschappen van Noord-Hol
land,
CONCOURS-HIPPIQUE
TE ALKMAAR.
Woensdag 28 Juli zal Alkmaar zijn
concours-hippique hebben. Dat wisten
we al en eigenlijk zouden we er dus
niet meer over behoeven te spreken.
Maar toch, er zijn een paar dingen,
die even aan de vergetelheid ontrukt
moeten worden.
Natuurlijk is het organlseerende co
mité uiterst tevreden over de inzendin
gen; zoowel kwalitatief als kwantita
tief belooft dit concours buitengewoon
belangwekkend te worden en we kun
nen ervan verzekerd zijn, dat het beste,
wat Nederland op het oogenblik kan
bieden, nalr Alkmaar komt.
Dan is er het groote springconcours.
Dat belooft voor de liefhebbers nog
meer, want de inschrijvingen zijn niet
alleen ruimschoots voldoende, maar we
mogen zeggen, dat het beste springma-
teriaal van Nederland dien Woensdag
middag in Alkmaar zal komen!
door
-Mr. R. Houwink.
ER is een tijd geweest, dat het de
kleine dingen waren, die ons erger
nis gaven. De groote dingen gaven ons
vréugde, maakten ons trotsch en over
moedig. Wij voelden ons aan alle kan
ten thuis in het leven. Wat zou ons
kunnen gebeuren? Waren wij niet „ko
ning klant" en haastte zich een ieder
niet, om ons op onze wenken te be
dienen?
Zoo bleven er alleen kleine dingen
over, die ons ergernis gaven: een ge
miste aansluiting, zoodat wij ergens een
kwartier moesten wachten met een
kleintje koffie met slagroom; een nuan
ce-verschil bij het aankoopen van het
een of ander kleedingstuk, dat ons een
winkel mopperend verlaten deed, om
twee huizen verder bij een concurree-
rende firma binnen te stappen; een
koud of warm lunchhapje, waarvan ons
de samenstelling ditmaal minder be
vredigde, misschien enkel en alleen
omdat wij dien morgei» een wat zwaar
der ontbijt hadden gebruikt dan ge
woonlijk!
Ziedaar eenige voorbeelden van de
kleine dingen, die ons vier jaar geleden
ergernis gaven en die ons ondanks de
groote dingen, die ons zooveel vreugde
brachten en die ons trotsch en over
moedig maakten, toch nimmer volko
men gelukkig en dankbaar deden zijn.
Nu is het anders geworden; in alle
opzichten en naar alle kanten totaal
anders in ons leven. De groote dingen,
die ons zooveel vreugde brachten en
die ons trotsch en overmoedig maak
ten dat laatste moet er telkens weer
bij, wanneer wij onszelf en onze om
standigheden goed begrijpen willen!
zijn verdwenen, weggesmolten als
sneeuw voor de zon. Daarvoor in de
plaats gekomen zijn nieuwe groote din
gen, doch zulke, die ons met angst en
zorg vervullen, waarin wij den weg
niet weten en die ons daarom af en toe
vaak gevaarlijk dicht brengen aan den
rand van een volslagen negatieve, voor
onszelf en anderen alleen maar on
vruchtbare levenshouding.
Deze nieuwe groote dingen dreigen
ons in geestelijken zin te verpletteren.
Het is geen zachte hand, die ons aan
gepakt heeft en ons wakker geschud
uit onze droómen. De Geschiedenis
heeft nimmer een zachte hand. Dat wa
ren wij in onze droomen! verge
ten.
Maar nu zijn wij tot ontwaken ge
bracht. Nu staan wij ln een werkelijk
heid, die nood en dood ongemaskerd
tegenover ons plaatst enook in
deze wereld zulien wij als menschen
moeten leven.
Om dat te kunnen is echter vóór al
les één ding noodig: dat wij ons niet in
geestelijk opzicht door de uiterst moei
lijke situatie, waarin wij ieder van ons
persoonlijk door de omstandigheden ge
raakt zijn, laten verpletteren.
En daartoe hebben wij de hulp der
kleine dingen noodig. De kleine dingen,
die ons vroeger ergernis gaven, moeten
ons nu de bescheiden vreugde en het
stil geluk schenken, dat ieder mensch
in meer of mindere mate noodig heeft,
om als „mensch" te kunnen blijven le
ven ook in zeer moeilijke omstandighe
den.
Doch om van deze hulp te kunnen
profiteeren moeten wij de kleine din
gen eerst zien! Onze oogen zijn nog
zóózeer gewend aan het groote, dat ze
bijna blind geworden zijn voor het
kleine, dat dagelijks in een zwijgende
bereidheid om ons staat en ons dage
lijks herinneren wil aan het alomvat
tende werkelijkheidsverband, waarin de
mensch geworteld is en waarin hij zich
ontheven weten mag aan het tyranniek
gezag van zorg en angst.
Dit 'alomvattend werkelijkheidsver
band, waarvoor de moderne mensch ve
le vreemde namen heeft bedacht, maar
dat hij, nu hij zelf op steeds klemmen
der wijze met de werkelijkheid gecon
fronteerd wordt, weer in zijn oorspron-
kelijken religieuzen zin verstaan leert,
komt uit de kleine dingen tot hem,
wanneer de groote hem met verbijste
ring slaan. En het is de weg terug, dien
hij gaan moet tot deze kleine dingen,
wil hij zijn geestelijke gezondheid niet
verliezen en innerlijk niet aan de raad
selen en problemen van den tegen-
woordigen tijd te gronde gaan.
Eén van deze kleine dingen willen wij
hier slechts als voorbeeld noemen: het
wonder van het licht, dat in zijn spel
van glanzen en schaduwen ons dage
lijksch leven van den vroegen morgen
tot den laten avond begeleidt. Hebben
wij daar ooit wel eens aandacht ften
geschonken? Hebben wij ooit ons
hart wel eens geopend voor
het wonder van dit immer wisse
lend spel van gesluierd en ontsluierd
licht?
Wie daaraan eenmaal zijn aandacht
geschonken heeft, gaat stap voor stap
een wereld betreden, die hem in aan
raking brengt met gedachten van eer
bied en bewondering, van stil geluk en
dankbare vreugde. En deze gedachten
schenken hem kracht, de werkelijkheid
óm hem ,eerlijk en onverschrokken in
de oogen te zien. Want wie het wonder
van het licht heeft zien afstralen op de
kleine dingen, weet dat ook de groote
dingen uiteindelijk rusten in het Won
der van het Licht.
Hoofddorp laat dit jaar verstek gaan;
Alkmaar zal blijken een waardige
plaatsvervangster van Hoofddorp te
zijnf
-Trouwens, ls het U wel opgevallen,
dat de paardensport ook op dit gebied
met groote sprongen vooruit gaat in
onze provincie? Kijk eens naar Hoorn,
waar men ook al weer een concours
hippique organiseert; kijk eens naar den
Beemster, waar de plannen voor een
groot concours ook al vaste vormen
hebben aangenomen!
Deze eeuw moge dan de eeuw van
de mechaniek genoemd worden, het
edele dier, dat den mensch zoovele
eeuwen trouw gediend heeft, is volko
men in eere hersteld. En het zal in
Noord-Holland straks blijken, dat de
paarden-bezitter nog altijd met even
veel liefde zijn dieren verzorgt en op
fokt als vroeger..
Een goed en prettig teeken!
AFSCHEID VAN DEN
OSSEWEERD.
U. D., de aloude Deventer voetbal
club, heeft afscheid genomen van haar
terrein op den Osseweerd, waar ze een
halve-, eeuw lang heeft gevoetbald en
waar duizenden hun sportherinneriqgen
hebben liggen. Het afscheid is veelzeg
gend geweest; rondom een zakje aarde
van den alouden Osseweerd als mid
denstuk hebben enkele medewerkers
van het voormalige ,.U. D.-Kanon" ge
zorgd voor een aantrekkelijke omlijs
ting. Eenige fijne penteekeningen van
V. d. Dool en een gevoelig gedicht van
Lugard Jr., voltooiden het geheel, dat
als een blijvend souvenir aan alle
leden, oud-leden en vrienden van U. D.
werd gezonden.
Het gedicht luidde:
„Veelkleurig als een bloem bloeit de
herinnering
Weer telkens op uit deze zwarte a'arde
Voor hem, die heel zijn leven lang
diep in zijn hart
Het zonnig beeld der Osseweerd
bewaarde."
DE IJZEREN ZEEHOND.
Bij de Uitgeverij Westland te Am
sterdam verscheen een werk, dat om
meer dan een reden de aandacht
vraagt. De IJzeren Zeehond, zooals de
titel luidt, is het romantisch verhaal
van het ontstaan van de eerste duik
boot, die bestemd zou zijn voor de
oorlogvoering. Op zich zelf dus een
belangwekkend verhaal, vooral voor
den tegenwoordigen tijd. Maar daar
naast een boeiend verhaal, omdat de
auteur, H. A. Thies, den romanvorm
heeft gekozen en er in geslaagd is, al
de moeilijkheden van den ontwerper
en bouwer Wilhelm ^auer iri een
scherp licht te stellen® en van de ge
schiedenis van den IJzeren Zeehond
een spannend geheel te maken.
Een tiental illustraties verluchten
den tekst.
J. Werkman.
Na de aalscholvers niet meer tot de
beschermde vogels behooren, sullen
heel wat van deze beruchte vicchdie-
vea gaan verdwijnen. Met rijken bult
huiswaarts CNF-Van Butten-Pax m
door
H. P. van den Aardweg
IN het Italiaansche vliegtuig, dat ons
van Milaan over de Apennijnen
naar Rome zou voeren, bood professor
Dario Bonetti, nadat wij nog maar nau
welijks gestart waren, ons al dadelijk
voor de komende dagen zijn geleide aan
door de eeuwige stad aan den Tiber.
Op het Milaneesche vliegveld, waar
een uur oponthoud was voor douane
controle, hadden wij reeds met den iet
wat zonderlingen ouden heer, die plot
seling op ons toegestapt was en zich
zelf in voortreffelijk Fransch voorge
steld had, kennis gemaakt. En terwijl de
motoren ronkten en het bonte landschap
onder ons wegkroop, kwamen wij wat
meer te hooren over onzen nieuwen
vriend die een bekend oudheidkundige
bleek te zijn en die met trots toonde
bij het kleurige lint ln zijn knoopsgat
door zijn koning tot driemaal toe on
derscheiden was voor de groote be
kwaamheden en het zeldzaam vernuft,
waarmede hij de opgravingen van be-
oolven steden geleid had.
Uit den mond van een ander zou dit
alles verwaand en onuitstaanbaar ge
klonken hebben. Maar deze man met zijn
vermoeide oogen, die onder het ver
tellen door soms droefgeestig in het
tiauw der lucht staarden, prikkelde niet
tot verzet. Hij bleef, ondanks het ver
haal zijner ongehoorde kundigheden, het
toonbeeld van den eenveud, zooals zijn
ouderwetsche jas-met-pelerine dit was.
die in Tbreede plooien om zijn magere
schouders hing.
Reeds den volgenden dag gingen wij
met hem op pad en wat wij zelfs niet
gedroomd hadden gebeurde. In één en
kelen ochtend openbaérde hij ons de
schoonheden van Rome zooals hij die
zelf "ezien en ondergaan had. Van zijn
geestdrift schenen vonken te spatten,
die op ons oversprongen. Hij toonde ons
triomfbogen verweerde opschriften,.
en onvermoeid voerde hij ons door de
bouwvallen der oude paleizen. Zijn
schilderend woord vulde aan en her
bouwde; de afgebroken ruïnes kregen
opnieuw gaven vorm en onze verbeel
ding drapeerde de wanden en bevolkten
de zalen en tuinen met keizerlijke feest
gangers. Met het gebaar van den zie
ner wees hij ons de zegevierende te
genstelling, dat op de zuil van den
heidenschen heerscher Trajanus het
machtige beeld van den apostel Petrus
stond. In weinige uren maakte hij ons
kapitalen rijker' Maar af en toe
schrompelde zijp vuur ineen, zooals dit
ook den vorigen dag in het vliegtuig
geschied was, en leek zijn bezield ge
zicht tot steen te verstarren. De bewa
kers van den Palatijnschen heuvel, die
hem blijkbaar goed kenden, groetten
hem met een haast vromen eerbied, doch
één van hen fluisterde mij van ter zijde
in zoet Italiaansch toe: „Een groot ge
leerde, maar een beetje..", en bij die
woorden beschreef zijn wijsvinger een
cirkeltje tegen het gebruinde voorhoofd.
Twee dagen later waren wij 's mid
dags op bezoek in de woning van pro
fessor Bonetti, die aan een der moder
ne boulevards van Rome stond, en daar
werd iets opgelicht van den sluier,
welke dezen charmanten, maar me»
lijwekkenden man tot een raadsel ge
maakt had.
Wij hadden verwacht, dat het huis
van onzen gids een museum zou zijn,
maar wij vonden er één merkwaardig
heid. Slechts een Avare houten, op ijzer
lijkende kast, waarin, achter een dik
ke glazen deur, een onooglijke
vaas stond.
De lichte gele wijn, die In Italië als
water gedronken wordt, parelde ln de
beker» ta m «Mrn.f
de tijd voortschreed en wij hem meer
sympathie en belangstelling toonden,
spraakzamer.
„Gij hebt natuurlijk allen naar deze
vaas gekeken," viel hij onverwacht uit,
terwijl hij met zijn hand naar de kast
wees, en ge hebt U verbaasd, waarom
hier geen betere dingen staan dan dit
afzichtelijke vod! Maar gij zult anders
redeneeren, mijneheeren, wanneer gij
weet, dat deze vaas de tragedie van
mijn leven beduidt de vernietiging
van een arbeid van vijf en dertig lange
en eenzame jaren!"
Wij zagen elkaar na deze uitbarsting
even ontsteld aan en lazen in elkan
ders oogen de vraag: „De wijn zal den
braven professor toch niet naar het
hoofd gestegen zijn?" Maar er lag iets
in zijn houding, dat ons dwong met
ernst naar hem te blijven luisteren.
„Deze vaas," hernam de geleerde met
trillende stem, „heeft ln één slag van
mijn levenswerk een rüïne gemaakt,
zooals de e'euwen ruïnes gemaakt heb
ben van de paleizen en tempels, die ik
U heb laten zien. Het klinkt U in de
ooren als de taal van ee.i dwaas, maar
waarachtig, ik b e n niet gekl Veertig
jaar geleden kreeg ik de overtuiging,
dat de muur die ln het centrum van
Rome staat, in de achtste eeuw vóór
Chr. aangelegd was door niemand an
ders dan door den stichter van Rome
zelf, door Koning Romulus.
Ik vond voor mijn meening het ééne
bewijs na het andereik stelde mijn
leven in dienst van den muur, die door
den legendarischen verwekker der
Eeuwige Stad gebouwd moest zijn; tot
diep in den nacht arbeidde ik aan mijn
boeken daarover; ik schiep een gansche
bibliotheek. En toen kwam de dag, die
aan alles een einde mackte. Om nog
meer van dien muur te weten te komen
begon ik er onder te graven en het
eenige wat ik vond, was een vaas, af
komstig uit de tweede eeuw n a Chr. En
daarmede werd een afschuwelijke streep
gehaald door de rekening, die ik met de
grootste inspanning in 35 jaren opgesteld
had. Want deze ellendige vaas bewees
onomstootelijk, dat de muur niet van
Romulus jjjn k o nl"
DE KOFFIE. EN THEEWINKEL
Wedden dat ze straks weer zeggeni
„Zeg Kelner, wat smaakt die thee
goed! Is' dat nog echte?" En dan
zeg ik maar weer tot vervelens toe)
„Nee Mevrouw, dat is
I
NE?=nE..\
Uitsluitend verkrijsbsar root hotels, cifé's.
restaurants, pensions, ziekenhuizen, kloos
ters en andere groote instellingen.
C J. M. HILLING
Heerengracht 435 - Amsterdam (C)
'ET ECHTI
Vooruitgang spreekt uit de
zoo juist gepubliceerde cij
fers over bet boekjaar 1942
van „De Centrale Arbei
der» Levensverzekering
Mij". Vooruitgang van bet
verzekerd kapitaal metmeer
dan 19.000.000 gld. voor-
uitgang van bet aantal ver
zekerden met ruim 72.000,
Kortom: de balans over
1942 is weer een beeld van
bet groote vertrouwen dat
Werkend Nederland In
beleid en streven stelt van
>DE CENTRALE*
solide coulant
veriekert Werkend Nederland
Rijnstraat 28 's Grauenhage
Op Uw toiletzeepbon leunt
U nog Adetaar-Kinderzeep
krijgen van oud*
li w a I 11 e (t
