A DAGBLAD VOOR Doorbraakpogingen der bolsjewisten afgeslagen. Toestand aan het Oostfront wekt vertrouwen. ~p Y Achtyrka ontruimd. Rome als open stad. „Ver. Staten van Europa". Verduister van 20.456.30. Afweërzöne een muur des doods. Italië's toekomst bepaald. Vervalschers van levensmiddelen kaarten zwaar gestraft. De misdaad tegen het economische leven. Onaangetast. STAD EN OMGEVING Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Burean Alkmaarsche éditie: Voordam C 9, Alkmaar. Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330. Giro 187294. vrijdag 37 Augustus 1943. 'ALKMAARSCHE EDITIE. NOORD-HOLLAND 145? Jaargang, No- 199, 2 pagina's. Prijs der gewone advertenties in deze éditie ƒ0.10 per mJtf.; min. 14 m.M. ƒ1.40, elke 3l/a m.M. meer ƒ0.35. Tarieven voor de geheele oplage op aanvraag. Abonnementsprijs per 3 maanden vopr Alkmaar 2.10, voor het geheele Rjjk 2.63. Losse nrs. 5 ets. WEERMACHTBERICHT Luchtgevechten boven den Atlantischen Oceaan. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH- RER, 26 Augustus. Het opperbevel yan de weermacht maakt bekend L Aan het Mioesfront duurden de ster ke vijandelijke aanvallen voort. De bolsjewisten leden daar opnieuw zware verliezen. Een doorbraakpoging der bolsjewisten bij Isjoem werd in een gevecht van man tegen man afgesla gen, de vijand werd op zijn punt van uitgang teruggeworpen. In een onmid dellijk hierop volgenden tegenaanval werd terrein veroverd. Ten westen van Charkof vielen ster ke infanterie- en pantserstrijdkrachten der bolsjewisten over een breed front aan. De vijand werd in een gevecht van man tegen man afgeslagen en in een tegenaanval naar het noorden te ruggeworpen. Gisteren overdag werden 253 bolsjewistische tanks vernietigd. Bij den afweer van vijandelijke luchtaanvallen op Zuid-Italiaansche steden schoten Düitsche jagers en de luchtdoelartillerie der luchtmacht giste ren negen vijandelijke Vliegtuigen, waaronder verscheidene meermotorige bommenwerpers, neer. In het zeegebied ten westen van Kaap Ortegal werd een vijandelijke torpedo jager door bommen tot zinken ge bracht. Luchtgevechten. In luchtgevechten boven den Atlan tischen Oceaan en bij aanvallen op en kele plaatsen in de bezette gebieden in het wasten verloor de vijand acht vlieg tuigen. Vijf andere, waaronder drie meermotorige bommenwerpers, werden door bewakingsvaartuigen der marine in het zeegebied' der West-Friesche eilanden neergeschoten. In den afgeloopen nacht wierpen en kele vijandelijke storingsvliegtuigen hier en daar bommen op het noorde lijke Duitsche rijksgebied, zonder noe menswaardige schade aan te richten. In de zware afweergevechten ten zuidwesten van Wjasma hebben zich de Wurttembergsch-Badensche 260ste in fanteriedivisie en de Bayrisch-Ostmar- kische 268ste infanteriedivisie bijzonder onderscheiden. Vijandelijke schepen doel treffend gebombardeerd. Aan het Italiaansche legerbericht van 26 Augr ontleenen wij het volgende: Voor anker liggende schepen in «e havens van Bizerta en Augusta zijn doeltreffend gebombardeerd door Ita liaansche en Duitsche vliegtuigen. De vijand heeft een hevigen luchtaanval (Ondernomen op de stad Foggia, waar ernstige schade is aangericht. Aanval len van minder belang- zijn uitgevoerd op 'Cretonne en in de provincie Avel- lino. De Engelsch-Amerikaansche lucht macht heeft bij haar optreden van gis teren 16 toestellen verloren. BERLIJN, 26 Aug. (D.N.B.) - Naar de militaire correspondent van het D.N.B. verneemt, heeft de Duitsche legerlei ding in het gebied van Charkof gisteren de plaats Achtyrka volgens de plan nen ontruimd. De bolsjewisten hielden de stad nog onder vuur toen de Duit sche troepen reeds de plaats..verlaten hadden. Zwitserland brengt Italiaansche nota over. Het Zwitsersche agentschap Stampa Media publiceert het volgende bericht: In het Zwitsersche bondspaleis ver klaart men, dat het JKwitsersche poli tieke departement en in het bijzonder zijn afdeeling voor buitenland'sche be langen, die onder leiding staat van mi nister De Pury, belast is met het over brengen van.een nota van de Italiaan sche. regeering inzake de verklaring van Rome tot open stad, aan de regee ringen te Londen en Washington. (Zwitserland is immers belast met het behartigen der belangen van Engeland en de Ver. Staten in Italië- gedurende den oorlog). De afdeeling voor de bui- tenlandsche belangen te Bern heeft on middellijk aan dezen wensch gevolg ge geven en de Italiaansche nota naar Londen en Washington overgebracht. De nadere ontwikkeling van deze ge heele aangelegenheid zal afhangen van de houding, die de Britsche en Ameri- kaansche regeeringen zullen aannemen. Ingeval men yan geallieerde zijde op positiev,e wijze zou reageeren op de aangekondigde maatregelen tot demili tariseering, teneinde van Rome een open stad te maken, is het niet uitge sloten, dat de Italiaansche regeering aan Zwitserland zal verzoeken bepaal de functie^ van contróle op zich te ne men. Een dergelijk verzoek is echter nog niet gedaan en dat is de reden, waarom men zjch in het Zwitsersche bondspaleis hierover verder niet uit laat. Dit zeer actueel kaartje geeft het ge bied weer van de groote afweerslag aan het Oostelijk front. Moskou tegen het plan. Uit Washington wordt gemeld: Het door de sovjet-ambassade te Washing ton uitgegeven officieelev mededeelin- genblad verklaart, dat Moskou voor nemens is een „leidende rol" te spelen bij de' organisatie van de wereld na den oorlog en derhalve de plannen tot stichting van de „Vereenigde Staten van Europa" of van een Europa, dat uit verschillende federaties, bondsstaten of regionale statenblokken zou bestaan, afkeurt. Ieder „weldenkend mensch" begrijpt, alduls het artikel, dat een van de leidende rollen bij de organisa tie van de wereld na den oorlog de sovjet-unie, als de grootste continenta le macht, toekomt. Het artikel veroordeelt vooral de door de geallieerden voorgestelde stich ting van een Oost-Europeesche federa-' tie, waartoe Polen en andere oostelijke staten met ongeveer 125 millioen men- schen zouden behooren. Dit plan, zoo schrijft het mededeelingenblad, wordt door de vijanden van de sovjet-unie gepropageerd en richt zich vooral tegen de -sovjet-unie. Gigantische verliezen der Bolsjewisten. De algeheele toestand aan het oostelijke front wordt in Duitsche militaire kringen, naar de militaire correspondent van het D.N.B. ver klaart, met algeheel vertrouwen be oordeeld, Hij schrijft, dat men te Bef lijn er van overtuigd is, %dat de diep geëcheloneerde afwecrzöne aan het oostelijke front, zelfs indien op bepaalde plaatsen nog correcties zouden worden aangebracht, tot een muur des doods zal worden voor de bolsjewistische offensieven van dit jaar. Uit de formuleering van het bericht van het opperbevel van de weermacht van heden over de gevechten aan dé drie zwaartepunten, Mioes, Isjoem en Charkof, kan men "gemakkelijk de nog steeds hevige aanvalspogingen der bols jewisten, doch nog beter de kracht vaa den Duitschen afweer lezen, waarbij de intusschen Uitgevoerde verkorting van het front een groot^voordeel voor de Duitsche legerleiding blijkt. Slijtageslag eischte enorme offers. In dit verband trekken te Berlijn de Engelsehe stemmen de aandacht, die meer en meer op de gigantische verlie zen der bolsjewisten wijzen en de Brit sche openbare meening er op schijnen voor te bereiden, dat de sovjetoffensig- -ven niet alleen het doel niet bereikt hebben,, floch zelfs de .offensieve kracht der sovjets langzamerhand beginnen te verlammen. Hierdoor zou het van Duit sche zijde van het begin af aan gevelde oordeel bevestigd worden, dat de strijd in het oosten een slijtageslag is van de' grootste hfmetingen. Bijna acht weken hebben de bolsje wisten noodig gehad om in den noor delijken sector en in het gebied van Orel en Charkof ongeveer 50 km op te rukken. Door honderden divisies' in den strijd te werpen kon deze terrein winst worden behaald, zonder hierdoor strategisch hèt beeld van het zuidelijke front, laat staan dan van het geheele front in het oosten, op beslissende wij ze te veranderen. De ongetwijfeld ge weldige aanvalsstooten der bolsjewisti sche pantserbrigades vermochten niet door den afweermuur van het ooste lijke front heen te breken, wel echter gingen dagelijks 320 tanks voor de bols jewisten verloren. Sedert 5 Juli heb ben de bolsjewisten een terreinwinst van ongeveer 15000 vierkante kilome ters, d.w.z. het dertigste deel van de geheele Oekraine. met een verlies van TOENEMENDE ECONOMISCHE BETEEKENIS VAN BORNEO. TOKIO, 26 Augustus. Voor de Japansche radio werd over Borneo o.m. het volgende medegedeeld: Hier is vooral de snelle uitbreiding der productie van diamanten en van oliei_ opvallend. De uitbreiding der olie productie heeft korten tijd na de ver overing van Borneo de levering van benzine voor alle operaties mogelijk gemaakt. De productie van diamanten is zoo aanzienlijk gestegen, dat de hoe veelheid, welke vroeger in enkele ja ren verkregen werd, thans in enkele maanden werd geproduceerd. De ex ploratie en exploitatie van steenkool- en ijzerertslagen hebben ten slotte het karakter van' Borneo binnen de Groot Oost-Aziatische welstandssfeer volledig gewijzigd. Wat de houtproductie be- trelt, deze is niet alleen bestemd voor de vervaardiging van cellulose, doch ook voor het maken van een groot aantal houten schepen. Far zwemwagen ovar de pantserloopgravon. Da zwemwageru van aan verkenningsafdeeling der Wallen-^. Lich. an bewegelijk op hei water, zoowel la land nemen zij elke hindernis, die op hun weg komt Zelfs een der vele door de Sovjets aangelegde hooge pantserloopgraven kan hen slechts korten tijd ophouden. De mannen zijn afgestapt. Met "spaden wordt do pontserwand In onkolo minuten geëffend, de mannen stappen «mor In en reeds rijdt do zwammende Volkswagen vorder. Voor hem (NvtMn hot land geen hlndeffllfSM PK ÈOschel/Ó-H/P m 1.6 millioen dooden, gewonden en ge vangenen betaald. Hierbij bedraagt het verlies aan materiaal alleen voor de bolsjewisten 270 pantserbrigades. Uit alle waarnemingen sedert het begin van de bolsjewistische offensieven blijkt duidelijk, dat de bolsjewisten hun geweldige krachtsinspanningen in de zen omvang op den duur niet kunnen volhouden. Amerikaansche geheime plannen. Kinsbury Smith, een der bestin- gelichte correspondenten van Wash ington, beschrijft in het tijdschrift „American Mercury" de geheime plannen der Amerikaansche regee ring ten opzichte van Italië. Italië, aldus Wordt in deze geheime plan nen geëischt, moet een „klein be scheiden land" worden, dat hoofd zakelijk .zal moeten bestaan van vreemdelingenverkeer. De gedach ten aan een Romeinsch Rijk met groote koloniën moet het vergeten. Voorts moet ïtalië voor den tijd van IV2 jaar geplaatst worden onder een militaire v en civiele regeering der ge allieerden. Ook mag niet worden toe gelaten,. dat Italië zich alleen onvoor waardelijk aan de Ver. Staten onder werpt, aangezien de Ver. Staten zich in het verdrag der vereenigde naties verplicht hebben geen afzonderlijken wapenstilstand te sluiten Na de onderwerping, die door het Italiaansche leger moet worden vol trokken, zal de Amerikaansche regee ring. aldus beschrijft Kingsbury Smit de geheime plannen der Amerikaansche regeering verder, alle leidende Ita lianen ter verantwoording roepen, ook den Italiaanschen koning. Als eerstvolgend punt komt dan de ontwapening van 'Italië. Italië kan eventueel het gebied van 1861 behou den. Aan de grens bij Triest zal ech ter „een kleine wijziging" noodig zijn. Van een vestigihg van Italianen in Li- bye onder Italiaansche souvereiniteit kan nooit meer sprake zijn. Italië moet verder het plan opgeven zich autark te maken in de tarwe-pro- ductie. In' de zware industrie moet Ita lië zich beperken tot het produceeren van luxe schepen en lüxe auto's, met speciale motoren. Wijn en melk mag Italië produceeren. Petroleum, katoen, rubber, ijzer en tin zal Italië door de geallieerden „al naar de behoefte" wor den toegewezen. Ingeval Italië niet voldoende geld ter betaling mocht heb ben. zullen de geallieerden 'n „systeem van premies voor het niet-verbouwen van tarwe" invoeren! StaHelkapitan Hauptmann N. dwong een .Boston tot net matten van een landing. Minuten later overtuigde hij zich van de uitwerking ven zijn suceesvollén aanval PK Grawe/PBZ-R/P m Himmler aanvaardt zijn ambtsbezigheden. De Duitsche rijksminister voor bin- nenlandsche Zaken, Heinrich Himmler, heeft Donderdag zijn ambtsbezigheden aanvaard. Staatssecretaris Stuckart ont ving in het ministerie van Binnenland- sche Zaken den Reiehsführer-SS Himrn- 4er en stelde de ambtenaren, afdee- lingsleiders en referenten aan hem voor, die Heinrich Himmler allen de hand schudden. Vervolgens sprak de Reiehsführer-SS Himmler tot zijn me dewerkers over hun verantwoordelijk heid en plichten. Tevoren had de tot rijksprotector van Bohemen en Moravië benoemde rijks minister dr. Frick afscheid genomen van het personeel van het tot nu toe door hem geleide ministerie van Bin- nenlandsche Zaken. Hij herinnerde daarbij aan de trouwe medewerking van zijn arbeidskameraden en -sprak de verwachting uit, dat het personeel ook in de toekomst met dezelfde trouw voor de eindoverwinning, voor Führer en Rijk zal arbeiden. Dit jaar geen tweede front? De correspondent te Quebec van de Daily Express seint aan zijn blad, dat de conferentie te Quebec in Canad,a en de Ver. Staten in hèt geheel geen gun- stigen weerklank heeft. Men merkt op, dat de besluiten, die genomen zijn over de toekomsttee 'bperaties in Europa, blijkbaar niet de goedkeuring wegdra gen van Stalin, die aan zijn ontevre denheid uiting heeft gegeven door het terugroepen van Litwinof. Volgens den correspondent van de Daily" Mail beteekent dit gebaar van Moskou, dat de Engelschen en Ameri kanen besloten hebben dit jaar geen tweede front te openen in West-Europa. Engelsehe communisten eischen het toch! Volgens" den Britschen berichtendienst heeft de communistisch» partij van En geland Donderdag een verklaring af gelegd in verband met de conferentie te Quebec. In deze verklaring wordt onder meer geëiseht het onmiddellijk bijeenroepen van het parlement en de vorming van een tweede frpnt in West- Europa, alsmede een conferentie tus- schen Engeland, de Sovjet-Unie en de Vereenigde Staten voorgesteld. De minister-president wordt uitge- noodigd, de Britsche regeering te ver sterken door de benoeming van een be kwaam man, die vastbesloten is, het bondgenootschap met de Sovjet-Unie tot In zijn „laatste consequenties" ten uitvoer te leggen. Chaamsche moordenaar gearresteerd. Het is der politie te Chaam gelukt de hand te leggen op den vermoedelijken dader van den moord op den achttien jarigen Peeters uit Oosterhout. Woens dagnacht omstreeks twaalf uur deden de opperwachtmeester J. van der Zee en de wachtmeester G. Schriers te Chaam een inval in de schuur van den landbouwer A. S> te Chaam, waar zij den gezochten H. van Ham uit Oos terhout aantroffen, die daar nachtver blijf envoedsel had gekregen. De ge arresteerde werd in het gemeentehuis ingesjoten en Donderdag verder ge transporteerd. ROOSEVELT HOUDT EEN REDE VOOR HET CANADEESCHE PARLEMENT. BERLIJN, 25 Aug. (DNB) De di plomatieke correspondent van het DNB, dr. Siegfried Horn, schrijft: De president der V.S. heeft voor het Canadeesche parlemeiit een rede uitge sproken, die gekenmerkt wordt door haa- onbevangenheid, om niet te zeg gen onbeschaamdheid, in de behande ling van de problemen als ook door haar gewild agressieven toon tegen al les, wat aanzijn opvatingen en mee ningen in den weg kunnen staan. D rede van Roosevelt wordt vooral gekenmerkt door de tamelijke onver bloemd geproclameerde aanspraken op de eenheid van Amerika, welke in dit bijzondere geval verkondigd werd als een niet meer te loochenen belangen- en lotsgemeenschap met "Canada. Interessant is verder, dat Roosevelt den oorlog voorstelt als „hem opge drongen," een intusschen allang ont maskerde leugen, een poging om reeds thans èen alibi op te stellen voor de toekomst. HET OUDE POMPEI GETROFFEN. Tijdens de jongste vijandelijke lucht aanvallen op de omgeving van Napels werd, naar de „Tribuna" meldt, niet alleen de historische stad Pompei, doch ook het opgravingsgebied van de eeu wen lang bedolven oude stad getroffen. Door een bom werden een buitenmuur van het museum en de tempel van Ve nus vernield. NIEUW SERUM TÉGEN DIPHTHERIE. Het tot dusver gebruikelijke serum tegen diphtherie wordt volgens de me thode van Emil von Bchring gewonnen uit het bloed van paarden. Daaraan kleven twee bezwaren: Deze bestand- deelen uit het lichaam van een andere soort veroorzaken na de injectie dik wijls bezwaren bij den .behandelden persoon en de uitwerking is van be trekkelijk korten duur. Nu hebben de Duitsche onderzoekers Bormann, Schall en Kirchhöfer een nieuwe methode voor de vervaardiging van dit Serum opgesteld. Zij maken hiertoe gebruik van menschenbloed, waardoor het se rum minder aan bovenvermelde be zwaren onderhevig Is. De menschen, die zich voor de winning van dit diph- therieserum beschikbaar stellen, moe ten overmatig geïmmuniseerd worden, hetgeen volstrekt zonder gevaar en zondêr onaangenaamheden geschiedt. Nog slechts één vraagstuk blijft op te lossen en wel een voldoende aantal menschen te vinden, die zich hiervoor beschikbaar stellen. Maar de reeds voltooide onderzoekingen hebben uit gewezen, dat de nieuwe methode vol strekt deugdelijk is. SPINTMIJTEN VERWACHT. De wekelijksche spinttellingen wijzen er op dat einde dezer week weer een groot aantal spintmijten op de bladeren van onze vruchtboomen is te verwach ten. Vooral nu binnenkort de wintereieren afgezet kunnen worden, is het ge- wensêht thans nog de bespuiting met Californishce pap toe te passen. De Rijkstuinbouwvoorlichtingsdlenst. Tuchthuisstraffen voor clandestiene slachters. De als gevolg van den oorlog be staande schaarschte aan vleesch is voor tal van onverantwoordelijke elementen aanleiding geweest om door clandestiene slachtingen en verkoop van het zoo verkregen vleesch tegen krankzinnig hooge prijzen goedezaken te maken. Natuurlijk kon dit niet ongestraft geschieden en geleidelijk werden de misdadigers tegen het economische leven strenger aangepakt, totdat tenslotte het Duitsche Gerecht er zich mee ging bemoeien. Thans heeft het Obergericht in een aantal processen in de laatste maan den een vrij groot aantal personen, die de vleeschvoorziening ten nadeele van de Nederlandsche bevolking in gevaar hebben gebracht, tot zware tuchthuis straffen veroordeeld. Vee uit de weide gestolen Verscheidene personen in de buurt van Culemborg hadden zich vereenigd om vee uit de weide te stelen, het clandestien te sléchten en het vleesch met winst te verkoopen. Zij hadden verscheidene schapen uit de weide ge stolen, deze ter plaatse geslacht en on- derdeelen- hiervan medegenomen en verkocht. Bijzonder verwerpelijk was in dit geval het feit, dat zij het vleesch voor een groot deel eenvoudig op de weide lieten liggen, zoodat het bedierf. Elk dezer personen is, al naar ge lang zijn piedeplichtifhöid, wegens vergrijpen tegen het economische leven in oorlogstijd veroordeeld en wel één tot vier jaar, twee anderen tot twee jaar. een vierde tot een jaar tucht huisstraf. Drie inwQners uit Zuilichem kochten schapen tegen te hooge prijzen en slacht ten deze op clandestiene wijze Elk hunner werd veroordeeld tot twee jaar tuchthuis. Verscheidene veehandealren en sla gers uit Baarn kochten en verkochten vee met het doel dit clandestien te la ten slachten èh «lachtten ook een aan tal koeien op clandestiene w,iize. Zoo wel de handelaren als de clandestie ne slachters en-enkele - personen, die zich alleen hadden beperkt tot den we derverkoop van het door clandestiene slachtingen verkregen vleesch, werden tot zware tuchthuisstraffen veroordeeld Drie van hen werden veroordeeld tot vijf jaar tuchthuis, anderen tot twee? jaar, een jaar en een half jaar tucht huis en. diegenen, die alleen kleinere hoeveelheden 'vleesch w§derverkocht hadden, kregen gevangenisstraffen van een jaar tot tien maanden.. Men zij gewaarschuwd Deze strenge straffen hebben inder daad tengevolge gehad, dat de clan destiene slachtingen iets verminderd zijn. Ook in de toekomst zal de straf vervolging van dergelijke misdaden zeer scherp zijn. daar dit met het oog op de moeilijke vleeschvoorziening in het belang van het Nederlandsche volk absoluut noodzakelijk is. Groote clandestiene slachterij ontdekt. Nauwelijks was bovenstaand relaas ontvangen of uit Bussum meldde men SlÖSêE ss ÉP «sljasd is, een einde te maken aan een om vangrijke clandestiene slachterij, wel ke in een boerderij in de buurt van Bantam tusschen Bussum en 's-Grave- land was gevestigd 'De slachters gin gen zeer omzichtig te werk en toen de politie arriveerde, waren de vogels reeds gevlogen. De buit. welken zij moesten achterlaten was niet gering: een hoéveelheid vleésch en een pas geslafht varken, een levende koe en een stierkalf en twaalf voor de clan destiene slachterij bestemde varkens werden in beslag genomen, alsmede een hoeveelheid roggemeel en een partij groenten Vervalschers van levensmidde lenkaarten. Wegens de poging om misdaden te plegen tegen het economische leven in oorlogstijd (vervalschen van levensmid delenkaarten) heeft Frederik Cornelis H. terecht gestaan voor het Duitsche Obergericht. Hij heeft levensmiddelen kaarten gedrukt, doch wérd nog in tijds gegrepen voordat hij in staat was deze vervalschte kaarten in omloop te brengen Met het oog op den ernst van het misdrijf werd hij tot vijf jaar tucht huisstraf veroordeeld. In een soortelijk geval heeft het Obergericht vonnis geveld tegen den schoenmaker Johann Bonnen en den boterhandelaar Andries v. Ballegooyen Laat.stgénoemde had 650 kg. boter 'doen verkoopen en stond op het punt nog 350 kg. boter clandestien te ver- kooDen Om de verdonkeremaande hoe veelheid boter te dekken, bood hij Bonnen voor het verschaffen van een toewijzing duizend gulden! Deze ver vaardigde daarop een toewijzing en gaf deze aan Van Ballegooyen. jonnen werd veroordeeld tot 4 Jaar tuchthuisstaf en een geldboete van f 250 Van BSllegooyen tot een totale straf van 4 jaar tuchthuis en f 1000 boete. Drie medeverdachten, die alleen gepoogd hadden 350 kg. tegen verhoog de prijzen te verkoopen. werden wegens medeplchtigheid veroordeeld tot gevan- gehlsstraffen van 9 en 6 maanden als- tot gêlübc ilea. Het Nederlandsche volk is een goed volk. In groote meerderheid begeert het niet anders dan in vrede te leven en te arbeiden en iedereen het zijne te schenken. De Nederlandsche geschiedenis is vol van eminente mannen en vrouwen, die uitblonken op menigerlei gebied van Kunst en Wetenschap. Nederland is te allen tijde een land geweest, dat naar het onsterfelijke getuigenis van Lodewijk van Deijssel door zijn beste zonen en dochteren hoog opgestooten werd in de vaart der volkeren. Lessen en voorbeelden, van wie ook, heeft Nederland nog nimmer noodig gehad. Maar evenals bij den mensch, is ook bij een volk de diepste grootheid niet zuiver af te meten in dagen van voor spoed en rust. Grootheid in haar meest waren vorm treedt bij mensch en volk eerst aan den dag in uren van nood en neergang. Het Nederlandsche volk verkeert, se dert het in 1940 de wapenen neerlegde, in moeilijke omstandigheden, want on ze ingeboren aard, waarvan liefde tot de vrijheid zoo'n voornaam bestand deel vormt, verdraagt slechts pijnlijk het besef, dat ons land een bezet land werd. Dat dit het geval is, strekt ons tot eere, want het bewijst, dat wij een eigen ziel en een eigen ruggegraat bezitten. Zoo is de smart'om de verloren vrij heid een lichtend teeken van Neder lands grootheid. Zeker, er zijn donkere schaduwpar tijen waar te nemen. Er. zijn Nederlan ders, die het met hun geweten in over eenstemming kunnen brengen om schandelijk misbruik te maken van de toestanden door hun landgenooten zoo gemeen en zoo achterbaks mogelijk uit te buiten en leeg te zwendelen. Er zijn Nederlanders, die rijk en vet worden van den kommer van hun mede-Neder landers. Er zijn Nederlanders, die zich zóó weinig Nederlander Voelen, dat zij het zich tot een eer rekenen den Duit schen bezetter op de onwaarachtigste manieren de hielen te likken, in plaats van zich waardig en correct en met een juist begrip voor de hedendaagsch» problemen te gedragen, zooals de ern stige omstandigheden, waaronder wij thans leven, dit onafwijsbaar ver- eischen. Over deze Nederlanders heerscht bij velen verbittering en men vraagt zich soms af: Is ons Nederlandsche volk wel zoo trouwhartig en open als wij altijd beweerd en geloofd hebben? Ja, dat is het stellig. Want ten aanzien van de Nederlan ders, die hun landgenooten bestelen, de voedselpositie ondermijnen en kruipen voor anderen, kunnen wij het fiere woord van Maria Stuart tot het onze maken: „Wie een laagheid aan ons be gaat, verlaagt o n s daarmede nog niet!" H. P. van den Aardweg. NEDERIiANDSCH-DUITSCHE KUI/TUURGEMEENSCHAP. Kamerkoor. Een geslaagd concert was het gister avond in de Van Teylingenzaal van „Hotel Proot", waar het Kamerkoor „De Nederlandsche Sangherskonste" o. 1. van Jef Somers een uitvoering gaf. In izijn openingswoord sprak de heer Meyer over de eerste bijeenkoms'ö van de afd. Alkmaar in dit.nieuwe seizoen, die, hoe wel nog 'al vroeg in den tijd, als een voorspel was te beschouwen. Het Ka merkoor heeft heel mooie dingen ten gehoore gebracht. Het programma ving aan met koorwerken der oude Ne derlandsche scholen, o.a. Dufay, Jacob Albrechts en Sweelinck (15e-16e eeuw), de bloeitijd van het contrapunt. De Ne derlanders, of speciaal de Zuidelijke Ne derlanders, dus 't tegenwoordige België, verkeerden toen in een staat van groote welvaart, waar de kunst zich rustig kor ontwikkelen. Uit de jruwe en werktuige lijke discantus ontstond hier het kunst volle contrapunt, het samenvlechten van schoone melodieën, Bü Dufay, als eerste meester der Nederlandsche School, vinden we reeds een zeker ge mak in de stemvoering en een mees terschap over den vorm, die zijn werk tot kunstproducten stempelen. Opval lend was het'koorwerk van deze com ponist „O salutaris Hostia", O heil brengend offer, een religieus stuk, dat door het koor ontroerend mooi werd ge zongen, Tot de laatste groep polyphone werken hoorden we ,,La Nuit Froide", en twee Italiaansche Villanellen (dans liedjes) van Orlandus Lassus, die onge twijfeld naast Pales/rina de beroemdste en grootste componist van de 16e eeuw is geweest. Het 3q deel van het program ma was gewijd aan oud-Nëderlandsche gezangen, vierstemmig bewerkt door Jos Vranken Sr., om na de pauze ver der te gaan met eigenlijk typisch Duit sche romantische muziek en wel Liebes- liederwalzer en vier Zigeuner lied er van Johannes Brahms, die op den vleugel werden begeleid dpor den heer André Rodenhuis uit Den "Haag, Het tempera mentvolle „Brauner Bursche fiihrt zum Tanze" was een gróotsch slot van dit concert, dat uitsluitend Jcoorzang bracht. Hulde aan den dirigent met zijn wak kere groepje zangers en zangeressen, die ons een avond vol kunstgenot heb ben bezorgd. Ad Interim. TER HALL'S REVUE KONING LACH. Ook gisteravond heeft de opvoering van Koning Lach een groot en ver diend succes gehad. Het orkest onder leiding van Willy Schootemeyer was goed op dreef. De geheele revue was een aanmerkelijke stap vooruit, verge leken bij de vorige revue van Ben ter Hall. De costuums en décors waren zeer goed verzorgd en in het geheel zat vaart en tempo. Het ballet had een groot aandeel in het succes eri Gerda Gran was een zeer goede solodanseres. De, zangeres Leny v. d. Bosch en de ^zanger Albert Heinemann gaven enkele tafereelen een eigenaardige be koring. Vooral „Venetië" deden zij zeer goed slagen (Violetta). Het verdere ré- vuegeaeelte was bij Emmy Arbous, Oc tave v. Aerschot, Fred Fagel en Rob Milton in de beste handen. Menige schets bracht door hun spel veel vroo- Hippie. ft am*

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1943 | | pagina 1