Geallieerde invasieplannen
op komst?
DAGBLAD VOOR
RADIOREDE VAN DEN PAUS.
Ten Westen van Wjasma hevige
gevechten.
Duitschland paraat aan alle fronten.
Bolsjewisten verloren 184 tanks.
47 Briische bommen
werpers neergeschoten.
De jongste luchtaanval op
Berlij
n.
Voortdurende verkenningsacties.
Landing in Midden-Italië?
Andere vlootconcentraties.
Rust en kalmte in
Denemarken hersteld.
TOJO OVER DEN OORLOG.
Italiaansche steden
gebombardeerd.
Verduisteren van 20.33-6.49.
Beroep op de naastenliefde.
Etui voor Persoonsbewijs.
STAD EN OMGEVING.
25 JAAR BURGEMEESTER.
Ursem viert feest.
Met de diligence!
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Alkmaarsche editie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
DONDERDAG 2 SEPTEMBEIfc 1943.
ALKMAARSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
145e Jaargang, No. 204, 2 pagina's.
Prijs der gewone advertenties in deze
éditie 0.10 per m.M.; min. 14 m.M.
1.40, elke 31/9 m.M. meer 0.35.
Tarieven voor de geheele oplage op
aanvraag. Abonnementsprijs per 3
maanden voor Alkmaar 2.10, voor het
geheele Rijk 2.63. Losse nrs. 5 ets.
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FüHRER, 1 Sept. Het opperbevel van
de weerrpacht maakt bekend:
Verscheidene vijandelijke aanval
len op stellingen van Roemeensche
troepen aan het Koeb'an-brugge-
hoofd stortten ineen. Tn het gebied
ten Westen van den Mioes, ten Wes
ten van Charkof, in het gebied van
Rylsk. Seffsk en ten Westen van
Wjasma mislukten talrijke bolsje
wistische aanvallen, deels in hevige
gevechten van rr^n tegen man. Ei
gen tegenaanvallen leverden succes
op.
In den Noordelijken sector van het
front verliep de dag over het algemeen
kalm. De bolsjewisten verloren gisteren
184 tanks.
Voor de haven Jeisk aan de Zee van
Asof brachten lichte Duitsche vloot-
strijdkrachten een vijandelijke kanon
neerboot tot zinken.
Bij de gevechten in het gebied van
Isjoem heeft zich het elfde pantsercorps
onder bevel van den generaal der pant
sertroepen Henrici bijzonder onder
scheiden.
Batterijen vèrdragend geschut van de
marine namen een vijandelijke formatie
oorlogsschepen voor de Engelsche kust
onder vuur en schoten een vaartuig in
brand.
In den afgeloopen nacht vielen sterke
Britsche luchtstrijdkrachten ueuw
het gebied van Groot-Berlijn aa i. Onze
nacht jagers sloegen in samenwerking
met batterijen luchtdoelgeschut en zoek
lichten de formaties vijandelijke bom
menwerpers uiteen, zoodat de door den
vijand beoogde geconcentreerde uitwer
king achterwege beef. In enkele stads
wijken. alsmede in de omgeving van
de rijkshoofdstad ontstonden voor een
deel aanzienlijke vernielingen.' De be
volking leed geribde verliezen.
Enkele vijandelijke storingsvliegtul-
gen wierpen lukraak bommen ook op
andere plaatsen van het Rijksgebied
Strijdkrachten van de luchtverdediging
schoten volgens de totdusver ontvan
gen rapporten 47 Britsche bommen
werpers neer. Acht andere vliegtuigen
verloor de vijand gisteren overdag bo
ven de -bezette gebieden in het Wes
ten.
Marine en luchtmacht brachten in
de maand Augustus tot zinken: 2
kruisers, 6 torpedojagers, een duik
boot, een mijnenveger en 5 motor-
torpedobooten en beschadigden: een
slagschip, 10 kruisers, 9 torpedoja
gers, 5 motortorpedobooten, alsmede
vqf andere oorlogsschepen. Voorts
werden 70 koopvaardijschepen met
een gezamenlijken inhoud van 377.000
brt. alsmede 4 transportzeilschepen
vernietigd en 125 andere schepen
met rond 580.000 brt. getroffen.
De beschadigingen aan een deel vap
de getroffen oorlogs- en koopvaardij
schepen zijn zoo zwaar, dat aangeno
men kan worden dat ook deze ver
loren zijn gegaan.
Inzake den terreuraanval op .Berlijn
in den nacht ^an Dinsdag op Woensdag,
verneemt het DNB, .dat intusschen nieu
we rapporten zijn ontvangen. Tot nu toe
zijn door de strijdkrachten van de Duit-
sche luchtverdediging op ondubbelzin
nige wijze 51 neergeschoten vliegtuigen
geteld. Aangenomen kan worden, dat
dit aantal nog zal stijgen.
Naar van militaire zijde over dezen
luchtaanval op Berlijn verluidt, heeft
slechts de helft van de in den strijd
geworpen vijandelijke vliegtuigen het
doel, de rijkshoofdstad, bereikt.
Als belangwekkend wordt melding
gemaakt van het feit, dat ditmaal het
aantal in den strijd geworpen Duitsche
jagers bijzonder groot is geweest. Men
zegt, dat het aantal Duitsche jagers
waarschijnlijk tweemaal zoo groot is ge
weest als het aantal der boven Berlijn
verschenen vijandelijke vliegtuigen.
Hierdoor en eveneens door den scher
pen geconcentreerden afweer vanaf den
grond wordt de versnippering van den
aanval verklaard, zoodat den vijand een
geconcentreerde actie onmogelijk werd
gemaakt.
Engeland bekent verliezen.
De Britsche berichtendienst meldt, dat,
van den luchtaanval op Berlijn in den
nacht van Dinsdag op Woensdag hls-
mede van tegelijkertijd uitgevoerde
operaties boven West-Europa 48 vlieg
tuigen niet zijn teruggekeerd.
BERLIJN, 2 September (C.D^
De gigantische slag aan het Ooste
lijke front vermindert geenszins de be
langstelling voor de gebeurtenissen in
het bekken van de Middellandsche Zee,
zulks te meer, omdat zoowel het Duit*-
sche als het Italiaansche legerbericht
over den strijd aan het zuidelijk front
de meeste bijzonderheden brengt. Hoe
kortaf de legerberichten der Spilmo-
gendheden ook zijn, toch spreken zij
eerf duidelijke taal, omdat een nabij
verleden heeft geleerd, wat de draag
wijdte van deze nuchtere terminologie
is. De geallieerden concentreeren strijd
krachten en landingsvloten, terwijl hun
luchtmacht eensdeels naar het over
wicht in de lucht streeft en anderzijds
een concentratie der Duitsch-Italiaan-
sche strijdkrachten tracht te verstoren.
De geallieerde oorlogsvloot probeert
voor het eerst met inbegrip van ver
schillende slagschepen, die door hun
draagvermogen in staat zijn om zelf
buiten de reikwijdte der kustbatterijen
te blijven, de buitenste omwalling van
het zuidelijke bolwerk der vesting
Europa te slechten. De strijdkrachten
van de Spil scharen zich in slagorde
voor den afweerslag, dien men thans
wel als aanstaande kan profeteeren.
terwijl haar luchtmacht door zware
dag- en nachtaanvallen op de geallieer
de vlootconcentraties den komenden
landingsoperaties bij voorbaat zooveel
mogelijk afbreuk doet en zich tevens
met inzet van alle krachten boyep het
vermoedelijke terrein van den komen
den strijd tracht te handhaven.
De aanvallen van het geallieerde
luchtwapen beperken zich hoofd-
zakelijk tot Calabrie, Campanie en
•Apulie, d.w.z. den voet, het scheen
been en de hiel van Italië. Deze tac
tiek wekt in Duitsche militaire krin
gen geen verwondering, daar men er
hier van meet af aan rekening mee
heeft gehouden, dat de geallieerden
de Duitsch-Italiaansche strijdkrach
ten bij haar evacuatie van Sicilië
niet^over de Straat van Messina
zouden volgen, maar dat het zwaar
tepunt van een eventueele landing
op het Italiaansche vasteland veel
Noordelijker bijv. in de Golf van
Napels of zelfs bij den mond van
den .Tiber, zou liggen: omdat Zuid-
Italië hoogstens ten kostq van een
moeizamen veldtocht veroverd kan
worden, terwijl het bij een krachti-
gen aanval op midden-Italië automa
tisch zou worden afgesneden.
In dit verband speelt het feit, dat
Home tot open stad is verklaard, een
niet onbelangrijke rol, aangezien" de
Italiaansche regeering heeft toegezegd,
dat zij Rome thans ook niet rpeer als
kruispunt voor het militaire verkeer
zal gebruiken. De geografische ge
steldheid van het Apenijnsche schier
eiland heeft er toe geleid, dat de beide
hoofdverkeersaderen tusschen Noord
en Zuid MilaanBolognaFlorence
en MilaanGenua-Civitavecchia beide
over Rome loopen.
Nu deze v hoofdverkeersaderen voor
het transport van troepen en materiaal
naar Zuid-Italië wegvallen, blijftf al
leen de veel minder capabele en ook
veel langere weg langs de kust van de
Adriatische Zee over MilaanAnco-
naFoggiaNapels een omstandig
heid, die de geallieerden slechts met
twee voor hun prestige' hoogst riskante
bombardementen van de Eeuwige Stad
konden afdwingen en die dus in hun
strategische plannen ongetwijfeld zal
worden uitgebuit. Houdt men met al
deze feiten rekening, dan kan het geen
verbazing wekken, dat van Duitsche
zijde openlijk wordt gesproken over de
concentratie van een groote geallieerde
landingsvloot in de wateren van Sici
lië, voornamelijk in het gebied van de
haven van Augusta.
Veel opmerkelijker is het dan ook, dat
in bevoegde Duitsche kringen plotseling
met even groote openhartigheid gewag
wordt gemaakt van verschillende andere
geallieerde vlootconcentraties die lan
dingsoperaties doen vermoeden op veel
grootere schaal, dan aan de hand van de
hierboven opgesomde feiten te verwach
ten viel. Wat het bekken van de Middel
landsche Zee betreft, worden dergelijke
vlootconcentraties door verkenningsvlieg
tuigen van de spilmogendheden waarge
nomen in Oost Tunis, in het gebied van
de haven van Bizerta en in Algiers in het
gebied van de haven van Oran. In
Duitsche militaire kringen beschikt men
over gegevens, waaruit blijkt, dat in Oran
een Fransch expeditieleger van 300.000
man gereed staat, kennelijk om te wor
den overgezet naar Corcisa of misschien
zelfs naar Zuid-Frankrijk. Tevens is er te
Berlijn sprake van nog verdere militaire
maatregelen van geallieerde zijde, welke
eveneens in de richting van landings
plannen schijnen te wijzen.
Duitsche verkenners hebben aan de
Zuid-oostelijke kust van Engeland
concentraties van landingsbooten
waargenomen, die sindsdien geregeld
gecontroleerd worden met het resul
taat, dat de Duitsche legerleiding
thans ook over informaties beschikt
aangaande transporten van trqepen en
materiaal uit verschillende deelen van
Engeland naar het Zuidoosten. Met
nadruk wordt er te Berlijn, vooral
ten ,aanzien van de geallieerde voorbe
reidingen aan de kust van het Kanaal,
op gewezen, dat het voorloopig nog
zeer de vraag is, of de geallieerden
werkelijk zulke grootscheepsche plan
nen koesteren, dan wel of zij op deze
wijze hun eigenlijke plannen trachten
te camoufleêren,
Hoe dit ook zij, zoo verklaart men
te Berlijn, van Duitsche zijde zijn alle
maatregelen genomen voor het geval,
dat de geallieerden het thans werkelijk
eens op een krachtproef lieten aanko
men. Om te bewijzen, dat deze maat
regelen niet lukraaks en overijld tot
stand zijn gekomen, heeft men zelfs
onthuld, dat Duitschland reeds bij de
voorbereiding van de zomercampagne
aan -het Oostelijk front met deze even
tualiteiten had rekening gehouden in
dien zin, dat belangrijke reserves aan
troepen en materiaal uit het Oosten zijn
afgevloeid en thans de wacht houden
aan ale bedreigde kusten in het Zuiden
en het Westen vaji Europa.
Gereed voor den sprong. Een aantal Hs. 123 op een vliegveld In de
nabijheid van het Koeban-bruggenhoofd PK Weber/H H/^t/P m
Door het vastberaden optreden van
den bevelhebber der Duitsche troe
pen in Denemarken is een sedert
vele maanden met gebruikmaking
van ontzaglijke bedragen gevoerde
opruiing door Britsche agenten en
hun handlangers in enkele uren de
kop ingedrukt. De Duitsche instan
ties waren tot in alle bijzonderheden
nauwkeurig op de hoogte van de
activiteit der agenten en hun hand
langers. Zij werden zoo onopvallend
gecontroleerd, dat zij steeds brutaler
en onvoorzichtiger werden. De heele
met veel moeite opgebouwde cn door
Engeland gefinancierde organisatie
vond in de afkondiging van den
staat 0van beleg haar einde. De
vijandelijke agenten, hun handlan
gers en slachtoffers werden onscha
delijk gemaakt, terwijl *le middelen,
het propaganda- en sabotagemate-
riaal in beslag werden genomen. De
verdere maatregelen zijn uitsluitend
van preventieven aard.
Wanneer zij de tot dusver zeer
nauwkeurig gerespecteerde autonomie
van de Deensche autoriteiten beper
ken, dan is 'deze ontwikkeling uitslui
tend te wijten aan hét feit, dat de bij
tijds en met nadruk gewaarschuwde
Deensche regeering niet in staat was
aan de kuiperijen van den vijand en
van de anti-Europeesche elementen
een einde te maken en de rust en
orde te waarborgen, -pit is thans ger
schied. De Duitsche autoriteiten heb
ben sedert den voor de bescherming
van het Noordelijke Europeesche ge
bied noodzakelijken intocht in April
1940 iedere ook maar eenigszins moge
lijke tegemoetkomendheid betoond, de
volledige autonomie van Denemarken
erkend en in alle kwesties een ook van
Deensche zijde erkende grootmoedig
heid aan den dag gelegd. De lange
loyale samenwerking is pas door de
kuiperijen van die kringen beïnvloed,
die thans onschadelijk gemaakt zijn.
Dat een streng optreden noodig was,
wordt door talrijke Deensche autori
teiten bevestigd, die hun voldoening
hebben -betuigd over hef feit, dat aan
de kuiperijen van die kringen een
einde is gemaakt, die Denemarken tot
een object van hun misdadige politiek
probeerden te maken en in strijd met
zijn levensbelangen in een burgeroor
log trachtten te storten. Te voorzien
was, dat de van het succes van hun
kuiperijen beroofde Britsche op-
drachtgeyers de ontwikkeling der din
gen in Denemarken met een vloed van
leugenberichten over onlusten en bot
singen zouden beantwoorden. Daar
tegenover kan verklaard worden, dat
de uitvoering van de door den bevel
hebber der Duitsche troepen bevolen
maatregelen zonder wrijving is ver-
loopen en dat de toestand in het land
volkomen kalm is.
Om een nieuw Groot-Oost-Azië.
In antwoord op een verklaring van
den chef der Birmaansche regeering,
Ba Mau, heeft de Japansche minister
president Tojó, een radiotoespraak tot
het Birmaansche volk gehouden. Hij
prees de dappere houding van het
Birmaansche volk en zcide, dat de
Oostaziatische volken, om den oorlog
te winnen en een nieuw Groot-Oost-
Azië op den grondslag der gerechtig
heid op te bouwen, vastberaden moe
ten strijden, tot de Engelschen en
Amerikanen op de knieën gedwongen
zijn. Hij noemde drie redenen, die be
slissend zijn voor de overwinning van
Japan en zijn bondgenooten:
1. De reeks van groote overwinningen,
behaald in het eerste sta'dium van
den oorlog.
2. De versterking van het stalen pact
van een milliard Oost-Aziaten, die
vechten voor de vernietiging van
den gemeenschappelijken vijand.
3. xHet onophoudelijke omzetten der
onuitputtelijke hulpbronnen van
Groot-Oost-Azië in oorlogspoten
tieel.
ROME. 1 Sept. In zijn weermacht-
bericht no. 1194 maakt het Italiaansche
opperbevel het volgende bekend:
Vijandelijke vliegtuigen hebben giste
ren Pisa, Pescara. Salerno. Cosenza en
Catanzaro gebombardeerd. Er werd
aanzienlijke schade aangericht en er
vielen talrijke slachtoffers onder de
burgerbevolking. Italiaansche en Duit
sche jagers hebben vier machines neer
geschoten. Drie andere toestellen wer
den vernietigd door batterijen lucht
doelgeschut.
Tijdens een luchtaanval dien de vij
and ondernam in de buurt van het ei
land Santa Maura (Griekenland) is een
vliegtuig getroffen door het artillerie
vuur van de koninklijke marine en
neergestort, (w.g. generaal Ambrosio).
Volgens het Staatsblad is de vroe
gere secretaris-generaal van het minis
terie van buitenlandsche iaken Cretzia-
nu benoemd tot Roemeensch gezant te
Ankara, de chef van het protocol van
het ministerie van buitenlandsche za
ken, Nanu. tot gezant te Stockholm en
de vroegere gezant te Berlijn Bossy tot
gezant bij het Vaticaan.
„EEN WOORD TOT DE VROUW."
's-GRAVENHAGE, 2 Sept. - Heden
avond om 18.45^ uur spreekt Max Blok
zijl, via Hilversum I, in de serie Bran
dende kwesties, over het ondefWerp:
„Een woord tot de vrouw".
Paus Pius XII heeft gister voor den
Vaticaanschen zender ter gelegenheid
van den aanvang van het vijfde oor
logsjaar een toespraak tot de wereld
gehouden.
De Paus begon met op te merken,
dat de wereld reeds gedurende vier
jaren geteisterd wordt door een ver
nietigenden oorlog. Hij herinnerde er
daarna aan, hoe h'ij kort voor de vij
andelijkheden begonnen tot alle staats
hoofden en volkeren een warmen op
roep gericht had teneinde een derge
lijk onheil te vermijden. Het woord
van den Paus werd echter niet ge
hoord. De geest van het geweld triom
feerde. Maar deze triomf werd een ne
derlaag. Dezelfde liefde jegens alle
volkeren die toen den oproep van den
Paus heeft bezield, bezielt thans het
woord, dat de Paus in het belang van
de geheele wereld uitspreekt. De oor
log gaat zijn hoogtepunt tegemoet en
zijn tragische realiteit doet zich over
al gevoelen. In alle landen groeit de
afkeer van de wreedheid der metho
den van een totalitairen oorlog, die eik
eerlijk begrip en eiken norm van God
delijk en menschelijk recht te buiten
gaat. Meer en meer worden de volke
ren gekweld door twijfel^ of de voort
zetting van dezen oorlog nog in over
eenstemming is met de redeliike en
gerechtvaardigde nationale belangen
tegenover het christelijke en mensche-
lijke geweten.
Een werkelijke macht* moet
niet vreezen grootmoedig te
zün.
De Paus merkt op, dat na zoovele
verscheurde verdragen en niet nage
komen beloften en na zoovele tegen
strijdige wijzigingen in de gevoelens
en de handelingen, het vertrouwen
tusschen de naties verminderd is. De
Paus richt zich tot allen, wier taak het
is een initiatief te nemen tot het aan
gaan van een vredesaccoord en zegt
hun dat een werkelijke macht niet
Hjoet vreezen grootmoedig te zijn aan
gezien zij altijd de middelen bezit om
zich te waarborgen tegen elke ver
keerde interpretatie van haren wil tot
vrede en tegen andere mogelijke te
rugslagen.
Men moet het verlangen van alle
volken naar den vrede niet vertroe
belen of kwetsen door handelingen
die den haat aanwakkeren en
voedsel geven aan de denkbeelden
van tegenstand. Aan alle volken
moet men de hoop geven op een
waardigen vrede en voorts moet er
overeenstemming aan den dag
treden tusschen de beginselen en
besluiten, alsmede tusschen de be
wering van een rechtvaardigen
vrede eft de feiten. Alleen op die
manier bunnen de volken, die min
der door het oorlogslot begunstigd
zijn, gelooven in hun herleving, in
de nieuwe gevoelens van recht
vaardigheid en gemeenschapszin
tusschen de volken en daaruit
grooter vertrouwen putten voor de
toekomst.
De Paus geeft zijn zegen aan allen,
die zullen werken voor den vrede,
aan allen, die er toe zullen bijdragen
om het thans bestaande doode punt
tusschen oorlog en vrede teboven te
komen, aan allen, die zullen luisteren
naar de kreten der volken, die na zoo
veel smart en puinhoopen slechts vra
gen om vrede, brood en arbeid. Daar
entegen waarschuwt de Paus al dege
nen, die op dit verschrikkelijke oogen-
blik niet hun verantwoordelijkheid in
zien voor het lot der volken en die de
gevoelens van haat en de conflicten
tusschen de naties blijven aanwakke
ren.
De Paus besloot zijn toespraak met
zijn wensch uit te spreken, dat de lei
ders der volken door God mogen wor
den verlicht en door nSatiging en
wijsheid mogen worden geïnspireerd
opdat zij den volken de hoop kunnen
geven, dat het loopende jaar niet moge
eindigen in het teekac van moordpar
tijen en verwoestingen, maar integen
deel het begin moge beteekenen van
een nieuwe eeuwige verzoening, sa
menwerking en opbouw.
Op 6 September zal te Ankara de
groote Turksche nationale vergadering
weer bijeen komen.
's-GRAVENHAGE, 1 Sept. Van
bevoegde zijde vestigt men onze aan
dacht op het voornemen om van over
heidswege stevige houten étui's voir
Persoonsbewijzen tegen den prijs vftn
25 cent per stuk beschikbaar te stellen.
Deze étui's zullen binnenkort op vrij
wel elke gemeente-secretarie verkrijg
baar zijn. Door het Persoonsbewijs in
zoo'n étui -te bergen, verlengt men de
duurzaamheid van dat bewijs en be
spaart men zich een gang naar het
gemeentehuis en de kosten voor nieuwe
foto's en voor hét zegel, weïke nu een
maal verbonden zijn aan -et. aanvra
gen van 'n nieuw Persoonsbewijs. Vooral
voor hen, wier beroep medebrengt, dat
het Persoonsbewijs veel te liiden heeft,
is het nieuwe étui een uitkomst, te
meer omdat het door middel van een
koord of ketting gemakkelijk aan de
werkkleeding verbonden kan worden,
waardoor ook het verliezen wordt tegen
gegaan. Doch ook in damestaschjes
het houten étui wel voldoen, terwijl
het zich tevens gemakkelijk laat ber
gen in den borstzak van heerenklee-
ding. Al met al een waardevolle aan
winst voor de beveiliging van ons pa
pieren „ik".
NEDERLANDSCHE KRIJGS
GEVANGENEN OP JAVA
's-GRAVENHAGE, 1 Sept. Aange
zien door de beperkte plaatsruirrn de
uit Japan ontvangen opgaven van *Ne-
derlandsche krijgsgevangenen niet meer
op de gebruikelijke wijze kunnen wor
den gepubliceerd, zal door het Informa
tie Bureau van het Nederlandsch,e Roo-
de Kruis in den vervolge regelmatig
worden bekend genaakt over welke
groepen van krijgsgevangenen inlich
tingen kunnen worden verkregen.
In verband hiermede wordt medege
deeld, dat thans inlichtingen kunnen
worden verstrekt omtrent krijgsgevan
genen beginnende met den naam Dijk
graaf tot en met de namen beginnende
met de letters Fij.
Zij die inlichtingen wenschen om
trent vorenbedoelde krijgsgevangenen,
gelieven zich te wenden tot het Infor-
rftatie Bureau van het Nederlandsche
Roode Kruis, Korte Voorhout 14 te
s-Gravenhage, onder opgave van naam,
voornamen. geboortedatum en -plaats
en zoo mogelijk stamboeknummer, mi
litairen rang en laatst bekende stand
plaats.
Te Oosterwolde bij Oldenbroek
trok in een onbewaakt oogenblik het
2-jarig zoontje van den landbouwer G
Steert een teil met kokend water om
ver. De kleine kreeg een deel van het
water over het lichaampje en is na
eenigen tijd aan de bekomen brand
wonden overleden.
MAJOOR VAN DIJK OVERLEDEN.
Majoor A, J. M. van Dijk, corpscom
mandant der gemeente-politie te Nij
megen, op wien op 8 Juli^j.l. een laffe
moordaanslag ys gepleegd, is gister
avond na een moedig gedragen lijden
aan de gevolgen van zijn verwondingen
overleden.
VOOR 15.000 GULDEN AAN
SIERADEN GESTOLEN.
HILVERSUM, 1 Sept. Een bewo
ner van den Utrechtschenweg, de heer
v. d, H.. heeft bij de politie aangifte
gedaan, dat uit zijn woning een kof-
fertjé, inhoudende sieraden en andere
kostbaarheden tot een waarde tfan
f 15.000,is gestolen. Zijn echtgenoote
had het koffertje met kostbaren in
houd des avonds in een kast opgebor
gen,-die afgesloten werd. Den volgenden
morgen trof men de kast open en was
het-koffertje verdwenen.
ARIE VAN VLIET EN DERKSEN
IN ZWITSERLAND.
Voor het eerst sedert eenigen tijd zijn
Zondag j.i. Nederlandsche renners in 't
buitenland aan den start verschenen.
Het waren Arie van Vliet en zijn groote
concurrent Jan Derksen, die in Zürich-
Oerlikon deelnamen aan wielerwedstrij
den. In een sprintwedstrijd wist Van
Vliet de eerste plaats te bezetten met
9 punten, voor den Zwitser Kaufmann
en Derksen. Derksen werd daarentegen
winnaar in een puntenrit over 5 km.
Hij liet hier Waegelin en Van Vliet
achter zich.
Afweerslag aan den Mioes. De
granaatwerpertroep is van stelling
verwisseld. Hij ondersteunt het voort
gaan der compagnie
PK Casper/H H/St/P m
Morgen 3 September zal het 25
jaar geleden zijn, dat de heer D. F. C.
F.- v. d. Heuvel tot burgemeester van
Ursem werd benoemd. De gemeente
heeft alle reden hem dankbaar te zijn
voor hetgeen onder zijn beleid tot
stand is gekomen en het is verblij
dend, dat die dank morgen in door
een cohiiJ:é uit de burgerij georgani
seerde feestelijkheden tot uiting zal
kómen. Vermelden wij in dit verband,
dat er van 2 tot 3 uur receptie zal wor
den gehouden voor of in het gemeente
huis.
ilrsem was één van de vele N.H.
1 Jwelijke gemeenten, waarin in geen
eeuw veranderingen waren aange
bracht.
Het eenige, dat er van gemeente
wege tot -stand was gekomen, was een
dokterswoning, die aanleiding tot veel
geharrewar had gegeven en later tot
ambtswoning voor den burgemeester
en raadhuis werd bestemd.
Burgemeester v. d. Heuvel, die 1
Januari 1914 zijn intrede in Ursem als
secretaris en ontvanger had gedaan
daarvóór was hij in eenzelfde ambt te
Watergraafsmeer vond daar, toen
hij in 1918 burgemeester Lommen op
volgde, een groot werkterrein.
Hoewel katholiek, gevoelde hij zich
als ronde Brabander burgemeester
van de geheele bevolking. Dit gaf nog
al eens aanleiding tot conflicten met
eigen menschen, maar burgemeester
van dén Heuvel volgde den door hem
uitgestippelden weg en smaakt nu, na
25 jaar, de voldoening, dat algemeen
erkend wordt, dat hij steeds het ge
meentebelang op den voorgrond heeft
gesteld en dit op de juiste wijze heeft
gediend. Dit was mogelijk, doordat de
heer v. d. Heuvel zich' grondig op de
hoogte stelde van de nieuwe sociale
wetten en de daardoor geschapen mo
gelijkheden ook voor zijn kleine ge
meente benutte.
Zoo is er in geheel N.H. geen gelijke
gemeente, waar zooveel landarbeiders
plaatsjes tot stand kwamen. Dit vor
derde van den burgemeester-secretaris
veel werk, maar daartegen zag de heer
v. d. Heuvel niet op, omdat hij wist,
dat hij hiermede de arbeiders hielp.
Ook voor de boeren stond hij klaar.
Zoo was hij tot de opheffing secretaris
van de afd. Ursem van de H. M. v. L.
en ^secretaris van de melkfabriek „De
Prinses," die, onder leiding van den
heer Soeters, groeide tot een coöpera
tieve zuivelfabriek, waar de gemeente
thans met recht trotsch op is. Dat
daarvoor vele moeilijkheden overwon
nen moesten worden, weet ieder die
bekend is met de terughoudendheid
van den West-Frieschen boer, als 't de
aanvaarding van financieele aanspra
kelijkheid betreft. De heer v. d. Heuvel
begreep echter, dat de coöperatie de
dienares was van den boer, alsmede
een factor voor diens vrijmaking en
tot verhooging van de boerenwelvaart
en daarom overwon hij snede de
moeilijkheden.
Wie thans Ursem bezoekt komt in
een geheel andere gemeente dan die
van voor 25 jaar. Ursem was één van
de eerste plattelandsgemeenten, waar
de electrische verlichting tot stand
kwam, terwijl ook de waterleiding de
beschaving verhoogde.
De groote sluis te Rustenburg, de
nieuwe kerk en de scholen (ook het
openbaar onderwijs genoot den vollen
steun van burgemeester v. d. Heuvel),
de woningbouw en het nieuwe uit
breidingsplan, dat tot veler verwonde
ring nog in deze oorlogsjaren tot stand
kwam, het zijn alle bewijzen van den
Bij de Frieschebrug in Alk
maar is het een drukte van be
lang. Mannen met gropte kor
ven, vrouwen met karbiesjes,-
een eenzame heer met een groo
te reiskoffer en een zeldzame
verschijning een alleenreizen-
de jongedame, staan te wachten
op het hypermoderne vervoer
middel: de diligence.
Maar lezer, waarom zouden
wij U verder schetsen, wat daar
bij het vertrekpunt der diligen
ce gebeurt. Slaat er de Camera
Obscura maar op na en U weet
alles. Of neen, U weet niet al
les. Want U dacht, dat we een
verhaaltje zouden vertellen over
een gebeurtenisje in de 19de
eeuw. En toch waren we van
plan, een actueele gebeurtenis
aan de vergetelheid te ontruk
ken.
Om tegenwoordig van Alk
maar naar Sint Pancras te
reizen per autobus is vrijwel
ondoenlijk. De bus is meestal
meer dan vol en de passhgiers
bij de Frieschebrug moeten dan
ook in zeer vele gevallen of
wachten op de volgende bus, of
de reis te voet maken. Hierin
zal nu een verandering komen.
De heer P. Vroegop uit St.
Pancras zal n:l. met medewer
king van de bevoegde autoritei
ten een dienst met paard en wa
gen openen, voodat we binnen
kort per diligence naar St. Pan
cras kunnen reizen!
rusteloozen arbeid door burgemeester
v. d. Heuvel verricht.
In samenwerking met den polder
werden ook de wegen belangrijk ver
beterd.
Sinds 1918 werkte burgemeester v. d.
Heuvel voor het Uitbreidingsplan, dat
was opgemaakt door Ir. R. C. Versteeg
te Den Haag en na het overwinnen van
veel moeilijkheden, met steun van de
provincie tot stand kwam. Dit plan,,
dat in werkverschaffing werd uitge
voerd, vorderde ruim 100000 en bevat
een 24-tal woningen, ontworpen door
architect van Reyendam. Voorts is er
'n karpervijver ter oppervlakte van
1000 M2- met een diepte van 4 M. Er is
plaats voor 60 woningen die er, zoodra
het bouwen mogelijk wordt, komen.
Ursem heeft dus reden om feest te
vieren en zal dit morgen om den te
huldigen burgemeester, die om 2 uur
ten raadhuize receptie houdt, doen.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Ellen, d. van Marten
Dijkstra en Q. M. Janse. Dina P. E.,
4 van Johannes J. van Os en M. A. J.
Benner.
GETROUWD: Pieter Kroon en Trijn
tje Hondius.
OVERLEDEN: Bertha den Adel, 16
jaar.
AGENDA.
Bioscopen.
Eiken avond 7.30 u. voorstelling: 's Zon
dags doorloopend van 2 uur af; Woensdag
2.30 uur Matinee.
Victoria-Theater: Zeven Jaren geluk
(kom.) Alle leeftijden.
Harmonie-Theater: Zomeravontuur (rom
18 jaar.
Cinema-Theater: Verbannen (rom.-dram.)
18 jaar.
Alkm. Bioscoop-Theater: Wat 'n Schaije
(hum.) 14 laar.
Vrijdag 3 September.
7.30 u., Groote Kerk, Alkmaar, gewijd
concert t.b.v. meubileeringsfonds.