DAGBLAD VOOR
Dr. Göbbels: „Het geheim van dezen oprlog".
Zware afweerslag ten Westen van Smolensk.
DuUschland wordi een politiek volk.
Superieur^aan de
vijanden.
Bij Sjitomir Duiische terreinwinst.
De verovering vanLeros.
Luchtaanval op Berlijn.
De strijd aan het Oostfront.
Hull over de conferentie
te Moskou.
Verduister v. 17.7.45 uur.
Poolsche divisie loopt naar Duitsche troepen over.
Behandeling door de Sovjets
één martelgang.
De strijd bij Bougainville.
Utrechtsche wethouder van
rechtsvervolging ontslagen.
Nieuws in 't kort.
STAD EN_OMGEVlNG
Heiloo.
Limmen
Castricum.
Oudkarspel.
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V.
Alkmaar - Voordam C 9.
Bureau Alkmaarsche éditie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red, 3330.
Giro 181294.
VRIJDAG 19 NOVEMBER 1943.
ALKMAARSCHE-EDITIE.
NOORD-HOLLAND
145e Jaargang, No: 271/ 2 pagina's.
Prys der gewone advertenties in deze jj
éditie ƒ0.10 per uiin. 14 m.Ufcri
1.40. elke 3'/3 m.M. meer 0.35. 5
Tarieven voor de geheele-^ oplage on
aanvraag. Abonnementsprijs per 3
maanden voor Alkmaar ƒ2.10, voor het
geheele Rijk 2.63. Losse nrs. 5 ets.
Iedere politiek en oorlogvoering
moet op hechte en onwrikbare be
ginselen berusten, wanneer zij tot
duurzame gevolgen wil komen, al
dus rijksminister dr Göbbels in zijn
jongste artikel in het weekblad
„Das Reich," dat htf het opscorift
„Het geheim van dezen oorlog"
heeft gegeven. Nadrukkelijk brengt
de minister de opvatting naar vo
ren, dat die volken zegevierend ve
zen oorlog zullen doorstaan lie ge
grondvest zijn op het hechte fun
dament van een politieke wereldop
vatting en daarom ook in tegenstel
ling tot de andere precies weten
waar het opi gaat.
Het vijandelijke buitenland, zoo
schrijft hij, verwondert zich er vaak
over met welk een stoïcijnsche gelijkmoe
digheid het Duitsche volk de enorme
lasten van dezen oorlog draagt. Het
groote opvoedende werk van de
nationaal-socialistische beweging ten
aanzien van het Duitsche volk draagt
thans zijn vruchten. Allen, die haar
school doorloopen hebben, staan met
onwrikbare zekerheid tegenover den
oorlog en zijn zware eischen. Zij kun
nen door niemand en docr niets omver
geworpen worden. Zij zien dezen gewel
digen volksstrii^ in grootere verbanden
dan die van d era^Scrlijke gebeurte
nissen van den dag.
Trouw aan de beginselen.
Als één van de meest essentieele be
ginselen van politiek en oorlogvoering
noemt de minister de bestendigheide
Men moet aan de beginselen waarvoor
men strijdt, trouw blijven, ook en juist
dan, wanneer zij onderworpen worden
aan zwaren druk van. buiten.
Nooit zou de nationaal-socialistische
beweging de macht hebben veroverd,
wanneer zij niet van den aanvang af
was opgebouwd op het beginsel van de
trouw. Vele menschen hechten niet veel
aan de moreele basis van de politiek
Frankrijk is in den vroegen zo
mer van 1940 na een strijd van
slechts zes weken niet ineengestort,
omdat het gebrek'had aan militaire
hulpmiddelen, maar omdat de idee
mankeerde waarvoor het .loonde te
strijden.
Engeland zou odgetwiifeld om de
zelfde reden Frankrijks lot ge
deeld hebben, wanneer het niet door
zijn insulaire positie gered zou zijn.
Het bolsjewisme heeft de breede mas
sa's der Sovjet-volken door vernieti
ging van iedeie andersluidende opvat
ting en de dragers daarvan opgevoed in
een wereldopvatting, die weliswaar ver
geleken met de nationaal-socialistische
brutaal afstootelijk en terroristisch lijkt,
maar dit heeft er. naar de minister
schrijft, toe geleid, dat de Sovjet-unie
in dezen oorlog een veel grootere kracht
ontwikkelt dan het tsarisme in den eer
sten wereldoorlog. Uit dit feit komt
dr. Göbbels tot het inzicht, dat
alleen de nationaal-socialistische Duit-,
sche weermacht de kracht heeft om het
militante bolsjewisme in toom te hou
den en te breidelen. De burgerlijk-de
mocratische staten zijn daarentegen te
steriel. Wat zou er, zoo schrijft de mi
nister, van ons geworden zijn, wanneer
wij dezen geweldigen oorlog niet van
uit de stelligheid onzer idee en opvat
ting zouden voeren en bestrijden? Hij
eischt van ons niet slechts een militai
ren wil tot handhaving, maar vooral
ook geestelijke waakzaamheid5 tegen
over de ons vijandelijke wereld, evenals
tegenover ons zelve. Met dezen oorlog
komt alleen hij klaar, die er met een
hechte, onwrikbare opvatting tegenover
staat. Iedere afwijking daarvan leidt t*rt,
onzekerheid en daarmetle tot den vak
„Wordt politiek of sterf".
De minister wijst erop, dat men voor-,
al te Londen steeds weer tracht de
Duitsche leiding bedoelingen .in de
schoenen te schuiven, die in deze rich
ting gelegen zijn. Hoe dwaas en dom,
dit streven ook moge zijn, het bewijst
toch, dat de vijand de eigenlijke kracht
van de Duitsche oorlogvoering, die ge
legen is in de overeenstemming ten op
zichte van de wereldopvatting bij het
geheele Duitsche leidingsapparaat en
net Duitsche volk, zeer wel heeft inge
zien. Het parool uit den tijd van den
nationaal-socialistischèp strijd: „wordt
politiek of sterf," heeft derhalve ook
heden nog zijn volledige geldigheid. Een
volk, dat politiék niet opgewassen is
tegen dezen oorlog, zal op den duur
ook militair er niet tegen opgewassen
kunnen zijn. De militaire oorlogvoering
FLINKE KERELS MELDEN ZICH NU
VOOR DE WAFFEN-SS ÉN DEN
LANDSTORM NEDERLAND.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede:
Iedere gezonde Nederlander in den leef
tijd van 17—45 jaar kan zich vrijwillig bij
de hieronder vermelde adressen vervoe-
|^n ten einde gekeurd te worden voor de
waffen-ss of den Landstorm.
v^e.ns de keuringen worden alle
inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden,
auur der opleiding, extra levensmidde- -
len enz.
r Vr^^hgers die om bepaalde redenen
ln Nederland moeten blijven, kunnen
dienst nemen bij den Landstorm of bij het
SS-wachtbatailion te Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Düitsche
Knegsmarlne kunnen zich aanmelden. Zij,
tnÜfr^L, .?,ermai>nsche SS-Nederland
toetreden willen, kunnen zich eveneens
aanmelden.
Personen tüsschen 19—30 Jaar, die
aanmeidingsplichtlg zijn voor de te
werkstelling kunnen zich eveneens
«orJÜ en Worden gedurende hun
gesteld Van de tewerkstelling vrU-
°i''c'er,,,n de Waifen-SS kan leder
t If, •t™m,nste een Jaar dienst-
d voor de offictersop-
,fzen z«n schoolopleiding
is niet doorslaggevend. Beslissend voor
bevordering zijn: karakter, gedrag, presta-
tie.
20.11.43 9-12.00 uur. Assen. Concerthuis
a. d. Vaart.
20.11.43 15—18.00 uur, Groningen, Heere
straat 45.
21.11.43 9—12.00 uub, Leeuwarden, huize
Schaaf, Breedstraat.
22.11.43 9—14.00 uur, Amsterdam, Dam 4.
23.11.43 9—13.00 uur, Utrecht, N V. Huls-
oudegracht 245.
iwÜ'43 9"~14-00 üur, Amersfoort, Pol.
i?A?g«lager' Leusderweg.
Hmn S h^OO'uur, Den Haag, .café Den
"out. Bezuidenhoutsche weg.
moet derhalve aangevuld worden door
de politieke.
Wij zijn, zoo gaat dr. Göbbels voort,
bezig een politiek volk te worden. Dit
proces is door den oorlog slechts be
spoedigd. Wij begrijpen thans de poli
tiek weer als de hooge kunst der lein
ding van den levensstrijd van een volk
op alle gebieden. De politiek zal voor
ons wegwijzer zijn. Zij is gegrondvest
op den hechten bodem der overtuigd
heid van eigen recht, evenals van de
onvermijdelijke noodzakelijkheid van
den strijd in het groote, evenals in het
kleine. Wij zijn steeds superieur aan
onze vijanden als het op het uiterste
aankomt. Achter, dezen oorlog staat aan
onzen kant een wereld van politieke
opvattingen, die haar definitieve hard
heid juist thans moet bewijzen. Hoe
hard ook de wapens zijn, waarmede een
volk zijn leven verdedigt, dèx gemoede
ren moeten hard zijn diedezen strijd
voeren en ten uitvoer peggen. Wij heb
ben den eersten wereldoorlog verloren
omdat wij slechts politiceerden. Wij zul
len den tweeden oorlog winnen, omdat
wij een politiek volk zijn.
De winterkoolcampagne in de kool
centra van ons land is in vollen gang
winter- of bewaarkoo! wordt,
nadat de vuile bladeren verwijderd
zijn, gedurende de wintermaanden in
/orstvrije bewaarplaatsen opgeslagen.
Een kijkje tijdens het opstapelen
r.NF/Kiiln«r/Pa* m
UIT HET HOOFDKWARTIER VAN
DEN FüHRER, 18 Nov. ,(DNB). Het
opperbevel der weermacht deelt mede:
„In de groote bocht van den Dnjepr
zetten de bolsjewisten hun ver geef sche
aanvallen ten Zuidwesten van Dnje-
propetrowsk en ten Noorden van
Kriwoirog ook gisteren voort. Bij deze
harde gevechten, die den vijand bui
tengewoon zware verliezen brachten,
werden in den sector van een enkele
divisie pantsergrenadiers al 58 Sovjetr
pantserwagens stukgeschoten.
Ten Noordwesten van Tsjerkassy
heerschte levendige plaatselijke ge-
vechtsbeörijvigheid. In het gevechtsge-
bied ten Westen van Kief drongen
onze troepen bij S j i tp m i r, na hevi
ge vijandelijke aanvallen te hebben af
geweerd, verder naar het Noorden door
en heroverden belangrijke terreinsec
toren. Bij Korosten duren de zwa
re gevechten met numeriek sterkere
vijandelijke strijdkrachten voort.
In het gebied van Gomel werden
ten Zuidwesten van de stad hevige
door pantserwagens gesteunde aanval
len afgeslagen en plaatselijke penetra
ties opgevangen. Noordelijk van de stad
mislukten ïiieuwe vijandelijke aanvallen.
Ten Westen van Smolensk
duurt de afweerslag met onvermin
derde hevigheid voort. De bolsje
wisten, die den geheelen dag met
geconcentreerde krachten stormlie
pen. „werden hier én daar in verbit
terde gevechten op korten afstand
bloedig teruggeslagen. De vijand
verloor gisterèn 94 pantserwagens.
In het gebied van'Wit eb sk vie
len de bolsjewisten herhaaldelijk
zonder succes aan.
Ten «Zuidwesten van Newel zijn
hevige gevechten aan den gang met
verscheidene uit het penetratiege-
bied in Zuidelijke en Zuidoostelijke
richting aanvallende vijandelijke
gevechtsgroepen.
#e formaties der tiende divisie lucht
doelgeschut hebben zich in het gevechts-
gebied. van Kief en Sjitomir bijzonder
onderscheiden door vastberaden^ in de
gevechten te land in te grijpen.
Aan het Italiaansche front.
Aan het Zu«ld-Italiaansehe
front slechts wederzij dsche bedrijvig
heid van artillerie en verkenningsaf-
deelingen.
Aanvalspogingen, in dén afgelööpen
nacht door aföeelingen vijandelijke
vliegtuigen ondernomen tegen plaótsen
in West- en Noord-Düitschland, veroor-
|aakten geringe schade. In 'totaal zijn
gisteren boven Duftschland, het bezet
te gebied in het Wésten en het Middel-
landsche Zeegebied 16 vijandelijke
vliegtuigen, voor het meerendeel zware
bommenwerpers, neergeschoten, terwijl
boven den Atlantischen Oceaan een
groote vijandelijke vliegboot werd neer
gehaald.
Leros genomen.
Zooals in een extrabericht is mede
gedeeld, hebben Duitsche troepen van
het leger en van de luchtmacht onder
bevel van luitenant-generaal Müller op
16 November na een hardnekkigen en
wisselvalligen strijd van 4 dagen tegen
een in aantal en bewapening superi
euren vijand het Engelsche steunpunt
Leros genomen.
De deelnemende j strijdkrachten van
marine en luchtmacht schiepen door
hun vastbesloten, doeltreffend optreden
de voorwaarden voor de landing, door
dat zij den vijandelijken zee- en lucht
strijdkrachten zware verliezen toe
brachten.
Zij forceerden ondanks het krachtige
aiweervuur der kustbatterijen de lan
ding op het rotseiland, terwijl gevechts
vliegtuigen en duikbommenwerpers de
weerstandskracht van den vijand defi
nitief braken.
2ö0 Engelsche officieren en 3000 man
ónder leiding van den Engelschen be
velhebber van het eiland, generaal Til-
ney, en 350 officieren en 5000 man Ita
liaansche troepen van Badoglio onder
leiding van den Italiaanschen admiraal
Mascharpa garen zich aan de dappere
landingstroepen over
Zestien stukken zwaar Engelsch
luchtdoelgeschut, 20 stukken 2 cm
luchtdoelgeschut, ongeveer 120 stukken
geschut Tot een kaliber van 15 cm. en
80 luchtafweermitrailleurs werden buit
gemaakt.
Tijdens de voorafgaande gevechten
werden door marine en luchtmacht 9
torpedojagers en convooivaartuigen,
twee bewakingsvaartuigen. 2 duikboo-
ten, X kanonneerboot, vier koopvaardij
schepen van fezamen ongeveer 12.000
brt. alsmede verscheidene kleine ravi-
tailleeringsvaartuigen 'vernietigd, en 1
kruiser, 1 torpedobootjager eit twee
convooivaartuigen zwaar of op vernie
tigende wijze getroffen.
In de late avonduren van 18 Novem
ber drongen Britsche formaties bom
menwerpers onder bescherming van
mistig weer het noord-west-Duitsche
Rijksgebied binnen en vielen behalve
eenige andere plaatsen van hA Rijk
ook de Rijkshoofdstad met brisant- en
brandbommen aan. De terstond in ac
tie komende afweer van Duitsche
nachtjagers en van talrijke luchtdoel-
batterijen verhinderden de Britsche
terreurvliegers, een geconcentreerden
aanval op de stad Berlijn te onderne
men. De bommen werden in hoofdzaak
geworpen op de dicht bewoonde voor
steden. Reeds zijn berichten binnenge
komen over het neerschieten van ver
scheidene Britsche bommenwerpers die
aan den aanslag hebben deelgenomen.
De ANP-correspondent fe Berlijn
meldt: 9
De gevechten aan het Sovjet-Russi
sche front worden door versterkten te
genstand en toegenomen tegenaanval
len der Duitsehers gekenmerkt.
vDe Duitsche tegenaanvallen in het
gebied van Sjitomir, die meer een
plaatselijk karakter schijnen te dragen,
hebben tengevolge gehad, ,vdajt de strijd
zich meer naar het noorden "heeft ver*
plaatst, waar thans Korosten het doel
van den Sovjet-Russischen opmarsch is.
Een riiet minder belangrijk brand
punt van den strijd is het gebied van
Gomel, welke stbd zalf in een „zak"
achter het front ligt. De Duitsehers
hebben in verbitterde gevechten alle
pogingen van den tegenstander, de
verbindingen rïiet Gomel af te snijden,
weten te verijdelen.
Het derde punt, waar de Duitsehers
in buitengewoon hevige afweergevéch-
fën gewikkeld zijn, *s ten westen van
Smolensk, waar evenwel met Succes
aan den' geweldigen druk der aanval
lers weerstand kon worden geboden.
Naar de Engelsche nieuwsdienst
meldt, heeft Cordell Huil, de Ameri-
kaansche minister van Buitenlandsche
Zaken, het woord gevoerd in een ge
meenschappelijke zitting van het Con
gres en is hij daarbij o.a. ook ingegaan
op zijn reis naar Moskou. Huil begon
met te verklaren: „Wij kunnen en zul
len door de samenwerking met andere
landen b^as blijven over ons eigen lot.
De conferentie te Moskou heeft zich
bezig dehouden met de vraagstukken,
die zichy:ullen voordoen bijbeen succes
vollen ayloop van den oorlog. Er zijn
uiterst belangrijke afspraken gemaakt.
In de allereerste plaats is het denkbeeld
ontstaan, dat de samenwerking der ge
allieerden t na afloop van den oorlog
even belangrijk en noodzakelijk zal zijn
als aulks hét geval is voor het uitvoe
ren van de -gemeenschappelijke oor
logsinspanning. Na afloop van den oor
log zuller. de Ver. Staten en de gealli
eerden hetzelfde gemeenschappelijke
belang hebben bij de ordening van de
wereld.
Te Moskou hebben de regeeringen
van Engeland, de Sovjet-unie, de Ver.
Staten en Jsjoengking zich verplicht
tot internationale samenwerking, nadat
elk van deze groote mogendheden in
het verleden op uiteenloopende wijze
een politiek gevoerd heeft van isolee-
ring a reserveering.
Er zijn vele politieke vraagstukken
besproken, die zijn voortgevloeid uit
de militaire gebeurtenissen in Europa.
Er zijn voorzorgsmaatregelen genomen
voor de mogelijkheid, dat er problemen
van gemeenschappelijk belang ook in
de toekomst zullen ontstaan voor de
regeeringen in Engeland, de Ver Sta
ten en de Sovjet-unie. Practisch Is het
niet iiitvoerbaar, dat verscheidene re
geeringen langs den gebruikelijken weg
van de diplomatieke gedachtenwisselmg
tot een volledig en snel accooi/d ten
aanzien van dergelijke problemen zou
den kunnen geraken. Daarom heeft
men besloten, een adviseerende Euro-
peesche commissie te vormen met zetel
in Londen, die adviezen moet geven,
maar geen uitvoerende volmachten be
zit. Bovendien is er besloten tot-een
dienovereenkomstige commissie voor
Italië. Beide organisaties zouden even
wel niet in de plaats kunnen treden
van. de gebruikelijke diplomatieke be
trekkingen. Dèrhalve zijn de noodige
maatregelen genomen voor de behan
deling vin vraagstukken langs den weg
van diplomatieke besprekingen."
Huil verklaarde vervolgens o.a. nog,
dat de uitvoerige besprekingen te Mos-
ko* niet alle vraagstukken tot oplos
sing hebben kunnen brengen, waar
voor de conferentie zich geplaatst zag
en waarvoor de geallieerden zich dag
in dag uit en jaar in jaar uit geplaatst
zouden zien.
Volgens een door de' Dagèns Nyhe-
ter gepubliceerd bericht van United
Press zou ex-koning Carol van Roeme
nië een_ functie in een Amerikaansche
propaganda-onderneming hebben gekre
gen tegen 35.000 dollar 's jaars.
20 Nov.: Zon op 8.09 u., onder 16.42 u.
Maan op 23.29 u., onder 14.19 u.
21 Nov.: Zon op 8.10 u., onder 16.40 n.
Maan op 0.34 u., onder 14.40 u.
Naar het opperbevel van de weer
macht mededeelt, zijn bij een on
langs in het gevechtsgebied van
Smdlensk door de bolsjewisten on
dernomen grooten aanval voor het
eerst onderdeelen van de zgn. Pool
sche divisie „Taddeus Kosziusko"
lm den strijd gewprpen, die, toen de
gevechtshandelingen even aan den
gang waren, in gesloten rijen naar
de Duitsche troepen overliepen.
Het DNB verneemt over deze opmer
kelijke gebeurtenis op grond van ver
klaringen van de -overloopers de vol
gende bijzonderheden: De Poolsche di
visie „Taddeus Kosziusko" werd in het
voorjaar van 1943 onder bevel van den
joodschen kolonel Berling geplaatst.
Zij vormde geen zelfstandige formatie
zooals dit in Engeland het geval is
doch was een onderdeel van.het bolsje
wistische leger. Het officierscorps be
stond uit bolsjewisten, van Poolsche en
Oekrainsche origine.
Zooals bij iedere bolsjewistische één
heid was er een „bijzondere afdeeling"
en ook het bekende politieke apparaat
van joodsche commissarissen, dat den
naam „Afdeeling voor politieke voor
lichting" droeg.
Een martelgang
Sedert het oogenblik, waarop zij wer
den weggevoerd, was de behandeling
der Polen door de bolsjewisten één
martelgang. Deserties waren derhalve
aan de orde van den dag. Het kleinste
vergrijp werd door een onmiddellijke
executie voor'het front of door het
overbrengen haar een bolsjewistisch
strafkamp hetgeen volgens de ver
klaringen der overloopers nog erger
was gestraft. De strijdende Polen
liepen den eersten den besten keer, dat
zij aan het front kwamen, onmiddellijk
in grooten getale over. De artillerie der
bolsjewisten 'richtte haar vuur op Se
vluchtende Polen. Meer dan 600 sla®-
den erin zich in de Duitsche stellingen
in veiligheid te brengen. Talrijke over
loopers hadden verwondingen daar
Sovjet-granaatscherven opgeloopen oof
waren doorJjolsjewistische' scherpschut
ters in den rug getroffen. Nog op weg
naar het achterwaartsche gebied wer
den de Poolsche overloopers verschei
dene malen door bolsjewistische slag
vliegtuigen aangevallen en beschoten.
Poolsche soldaat is een slaaf.
De Berliner Börsenzeitung ziet dit
overloopen als kenmerkend,, voor de
houding van het bolsjewisme jegens de
kleine volken, die aan den rand en
binnen het bereik van de bolsjewisti
sche ruimte liggen. Het blad wijst er
op, dat het bolsjewisme ook de .laat
ste vonk van nationalen wil bij die
volken tracht te dooven De Poolsche
soldaat, die in het Sovjet-leger dient,
mag niet anders zijn dan een slaaf, die
geleid wordt door de bedreiging met
het schot in den nek. De vlucht der
Poolsche overloopers bewijst genoeg
ten aanzien van de positie, waarin de
Poolsche soldaten zich bevonden. Zij
prefereerden het om in het ergste ge
val op de vlucht te sneuvelen dan nog
langer voorwerp te zijn van de metho
de, die het Sovjet-systeem toepast je
gens de leden van zwakkere volken,
vóór zoover het gelegenheid heef^
dergelijke methodes te hunnen opzich
te uit te oefenen.
TOKIO, 18 Nov. (D.N.B)
Gedurende de laatste 24 uur zijn hier
geen nadere bijzonderheden medege
deeld over de voor de Japansche ma
rineluchtmacht zoo succesvollen „vijf
den luchtslag bij Bougainville".
Kapitein Tasjiro, woordvoerder der
marine, heeft verklaard, dat de Japan
sche marine thans zóó sterk is, dat hij
nieuwe groote nederlagen voor den
vijand kan voorspellen.
In ieder geval zullen de zware sla
gen, welke de Amerikanen de laatste
weken bij Bougainville hebben moeten
incasseeren, niet zonder belangrijke
gevolgen voor de verdere militaire ge
beurtenissen blijven. Van de eerste
Amerikaansche landing op het eiland
Mono, op 27 October, tot 17 November
heeft de Japansche marine in vijf sla
gen de volgende resultaten behaald:
Tot zinken gebracht 5 vliegkamp-
schepen, waaronder 2 groote, 4 slag
schepen, 15 kruisers, 12 torpedojagers
of kleine kruisers, 1 groot oorlogsschip
van niet-herkend type en 10 transport
schepen. Zwaar beschadigd 3 vlieg
kampschepen, 2 slagschepen, 11 krui
sers, 11 torpedojagers of kleine krui
sers en 5 transportschepen. Vernield
zijn meer dan 500 Amerikaansche
vliegtuigen.
Daarentegen moeten de van Japan
sche zijde gemelde eigen verliezen vol
komen onbelangrijk genoemd worden.
Twee Japansche torpedojagers zijn tot
zinken gebracht en 2 kruisers bescna-
digd, terwijl 118 vliegtuigen nog niet
zijn teruggekeerd.
'S-GRAVENHAGE, 18 Nov. Het Vre-
degerechtshof heeft, overeenkomstig den
eisch van den procureur-generaal, den
Utrechtschoh wethouder van Bedrijven
van alle rechtsvervolging ontslagen.
Aan het arrest ln deze zaak van het
Vredegerechtshof wordt o.m. ontleend
dat uit de verklaringen der getuigen en
uit de opgaven van verdachte is ko
men vast te staan, dat verdachte de
ten laste gelegde mishandeling van Van
Zeist en bedreiging met geweld van Ha
vik heeft gepleegd.
Wat de strafbaarheid van verdachte
eqjiter betreft, overweegt het hof o.m
£at uit de verklaringen blijkt, dat ver
dachte Van Zeist met de hand een klap
in het gelaat heeft gegeven/ nadat deze
hem het woord „verrader" had toegevoegd
Daarom moet aan de handeling van ver
dachte. het karakter van noodweer wor
den toegekend.
Immers Van Zeist kent verdachte en is
er tevens mede bekend, dat deze deel uit
maakt van de N.S.B. Hij heeft, door hot
bezigen van het woord „verrader" ten
aanzien van verdachte, dezen in zijn eer
aangetast, zoodat verdachtes recht van
verdediging hiervan tegenover de aanran
ding door Van Zeist moet worden er
kend.
Voorts acht het hof in de huidige om
standigheden termen aanwezig om het
beroep te aanvaarden van verdachte op
noodweer tegenover Havik, die een drei
gende houding aannam. Immers, moge
het optreden van Havik wellicht van
weinig ernstigen aard zijn geweest en in
normale omstandigheden het door ver
dachte gebezigde middel van gfweer
bedreiging met een revolver geenszins
gerechtvaardigd, zijn geweest, onder de
niet genoeg te betreuren hedendaagsche
verhoudingen behoort echter redelijker
wijs een andere maatstaf van beoordee
ling te worden aangelegd. Op grond hier
van is het hof van ooijbeel, dat voor ver
dachte genoegzame aanleiding aanwezig is
geweest tot zoodanige beduchtheid voor
eigen leven #n dat Van Breedvelt, die
het insigne der N.S.B. duidelijk zichtbaar
droeg, en dat verdachtes dreigend optre
den tegen Havik, mede met het oog op
een zich ter plaatse verzamelden volks
oploop, als daad van noodweer gerecht
vaardigd kan worden geacht.
De werkende vrouw In Nederland
De vrouw op het laboratorium
O/H/P/m
Volgens een bericht uit Canberra
heeft Curtin, de Australische minister
president, bekend gemaakt, dat de her
tog van Gloucester benoemd is tot gou
verneur-generaal van Australië.
In de Canadeesche provincie Mani
toba heeft men fantastische goudvond
sten gedaan. De geheele bevolking is
door de goudkoorts bezeten.
De C.C.D. heeft in het afgeloopen
jaar niet minder dan 75000 protessen-
verbaal opgemaakt jegens handelingen
die de voedselpositie in gevaar zouden
kunnen brengen! Hieronder waren 11.727
processen-verbaal met gevallen van
granen, zaden en peulvruchten. In be
slag genomen werd 482.000 kg. van deze
artikelen. Verder werd totaal 941 000 kg
groenten en fruit in beslag genomep,
331.585 kg aardappels en 36.317 kg vleesch
en spek, alsmede 269 runderen, 666 var
kens, 554 schapen en 84 paarden!
In Amsterdam hebben dieven uit
een kleermakerij bont en Oostersche lap
pen gestolen, tezamen voor een waarde,
van f 40.000.
De ex-koning Peter van Joego-Slavlê
wordt binnenkort in Londen verwacht
waar hij in het huwelijk zal treden met
de Grieksche prinses Alexandra.
DE OPENBARE LEESZAAL
BESTAAT 35 JAAR.
Woensdagavond werd in het gebouw
der O. L. B. in de Langestrait een bij
zondere bestuursvergadering gehou
den. Nadat eenige kwesties van inter
nen aard, in het bijzonder de pension-
neering van het personeel betreffende,
waren afgehandeld, herdacht de voor
zitter, de heen Tj. N. Adema, het feit,
dat op 17 Nov. 1908, dus juist 35 jaren
geleden, deze instelling te Alkmaar
was opgericht. Hij memoreerde daar
bij het groote nut dezer instelling,
waarop door het bestuurslid, de heer
H. Lind, een historisch overzicht van
af de oprichting werd gegeven.
Aan de directrice, mej. M. Kaan, die
reeds 28 jaar aan Leeszaal en Biblio
theek haar goede .zorgen gewijd heeft,
werd een herinnering aan dezen dag
aangeboden. Te betreuren was dat de
eenige overlevende van hen die de
Leeszaal destijds hebben opgericht, de
heer W. van Randwijk te Alkmaar,
door bijzondere omstandigheden be
richt van. yerhindering tot bijwoning
dezer vergadering had moeten inzen
den. De bijeenkomst, die een eenigszins
feestelijk karakter droeg, werd opge
luisterd door eenigê voordrachten van
het bestuurslid den heer G. Grondsma,
die daarvoor een aandachtig en dank
baar gehoor heeft gevonden.
N. R. V.
fanneer men verre reizen doet, dan
men veel verhalen!
Voor de Ned. Reisvereeniging was
het ditmaal de heer Du Croo, die na
een inleidend woord van één der be
stuursleden^ veel interessants vertel
de van Zuid-Afrika. Het is merkwaar
dig, dat men bij alle schoolkennis, die
men opdoet in zijn opvoedingsjaren, zoo
weinig verneemt van dit land, dat toch
voor ons van belang werd na de eerste
nederzetting van Jan van Riebeek in
1652.
Spreker behandelde o.a. dé sociale
vraagstukken, zooalë de verhouding
tusschen „witménschen" en „zwart-
menschen". De oplossing van dit vraag
stuk dateert uit den tijd van Paul Kru-
ger.
In het jaar 1939 maakte de heer Du
Croo deze reis vanuit Indië naar Lou-
rengo .Marguèz, dan naar Kaapstad en
vervolgens trok hij het binnenland in.
Na de pauze werden lichtbeelden
vertoond, dié het verhaalde duidelijk
illustreerden.
Na een kort woord van dank na
mens het bestuur werd deze avond be
sloten.
AGENDA.
Bioscopen.
lederen avond 7.30 uur voorstelling. Zon-
dagsdoorl. van 2 uur af. Woensdag 2.30
uur matinee. Harmonie-Theater Donder
dagavond geen voorstelling.
Cinema-Theater:. Het geval Styx (rom.
sens.), 18 jaar. Alkm. Bioscoop-Theater:
Als vrouwen regeeren (rom.), alle leeftij
den. HarmoniepTheater: Allotria (hum.
rom.), 18 jaar. Victoria-Theater: Müncli-
hausen (rom. kleurenfilm), 18 jaar.
Zaterdag 20 Nov.
5 uur Gulden Vlies: Tooneelv. De Mas
kers. Opv. v. Mooie Juultje van Vo-
lendam.
7.30 uur Heiloo, De Rustende Jagers Duo
Wi-Jo en de Vroolijke Vijf.
Zondag 21 Nov.
5 uur Gulden Vlies: Toonéelv. De Mas
kers. Opv. van Mooie Juultje van Vo-
lendam.
uur Oterleek: Ui tv. Turnlust.
GESLAAGD.
Geslaagd voor diploma B voor
scheepswerktuigkundige de heer A. van
Setten van der Meer, alhier.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Petrus A., z. v. N. M.
Weel en G. Molnér. Lidwina G. M., d.
v. G. Bekker en N. Bouwmeester. Mar.
garetha G. M., d. v. J. Th. Wensveen en
J. W. Vriend.
Ondertrouwd: C. A. Grootegoed
en N. Vroegop.
Getrouwd: J. van Érkelens en H.
Habiecht.
Overleden: C. M. Groot, oud 4 d.
Kindermatinée „Hans en Grietje".
Woensdagmiddag werd door het Am-
sterdamsch Kindertooneel het bekende
sprookje „Hans en Grietje" opgevoerd.
Het jeugdfge publiek, dat in grooten ge
tale was opgekomen, heeft zich uitste
kend vermaakt en toonde zich zeer vol
daan toen de leelijke oude heks veilig
en wel in den oven verdwenen was.
Het geheel, dat er zeer verzorgd uit
zag, boekje veel succes bij de jeugd,
terwijl ook de aanwezige ouderen nog
van dit oude sptookje hebben genooten.
Causerie over het reddingsweaen.
Voor de k^aatsqh. tot Nut van het Al
gemeen hield de heer Witpen Woens
dagavond een causerie, toegelicht met
een aardige smalfilm, over het werk
der Noord-Zuidhollandsche reddings
maatschappij. In een kort openings
woord leidde dokter Hoekstra den
spreker in. Aan de hand van enkele fei
ten uit vorige eeuwen, toonde spreker
aan hoe noodzakelijk het reddingswerk
is. De vereeniging die werd opgericht
in November 1824, werkte eerst met
beperkte middelen, maar thans is men
zoover gevorderd, dat langs Hollands
kust goed geoutilleerde stations aan
wezig zijn. Naast de N.Z.H.R.M. be
staat er nog een reddingsmaatschappij
en wel de Zuidhollandsche, die na een
•grooten scheepsramp, in hetzelfde jaar
n.l. 1824 werd opgericht. De heer Wit
pen, die een gezellig causeur bleek te
zijn, vertelde nog enkele anecdote's uit
het leven van deze edele redders.
Hierin kwam sterk naar voren, dat de
Redders hun werk niet als iets bijzon
ders, doch meer als een soort sport be
schouwen, maar een,sport- dan toch
waarvoor wij het grootste respect hetJ-
hen. Dat dit werk, dat een aardig be
drag vordert per jaar, geheel wordt
gesteund door vrijwillige bijdragen
strekt den Nederlander tot eer, doch
wij vragen ons toch af, of niet de
Staat hiervoor het aangewezen lichaam
is om dit mooie werk te financieren.
Ds. Bloemhoff dankte den spreker voor
zijn buitengewoon prettige uiteenzet
ting en hoopte, dat de heer Witpen bij
zijn volgend bezoek te Heiloo in De
cember meer belangstelling zal trek
ken.
Benoemd. - Tot onderwijzeres aan de
r.k. bijzonder© lagere school te Eg-
mond-Binnen is benoemd mej. A. C.
Mooij, alhier.
HET FONDS VOOR HULP NA
DEN OORLOG.
De Burgemeester van Castricum
verzoekt ons plaatsing:
„Het u bekend zijn, dat eenigen tijd
geleden door mij een fonds is opge
richt, waaruit na den oorlog de
zwaarst getroffen ingezetenen, die aan
de hand van de rijksvoorschriften
eventueel niet voldoende worden scha
deloos besteld, zul1'—' worden geholpen
om zich in de eerste plaats wederom
een bestaan te verschaffen. Dank zij
de milde bijdragen door velschillende
ingezetenen, alsmede door hen, die
daarvoor alhoewel geen ingezetenen
zijnde een bijdrage te mijner be
schikking stelden, is dit fonds thans
groot ruim 5000.Het is vanzelf
sprekend, dat een dergelijk bedrag niet
voldoende zal zijn om eventueel in
nood verkeerende ingezetenen -op
eenigszins behoorlijke en afdoende wij
ze te helpen. Daarom doe ik een be
roep op u, om voor dit mooie doel uw
steentje te willen bijdragen, Giften
worden gaarne ingewacht ofwel bij
mij, dan wel bij den gemeente-ontvan
ger (Girorekening 4 3 8 11).
Bij voorbaat breng ik fi, voor uw bij
drage een woo,rd van hartelijken dank".
Gemeentebegroofing. - De gemeente-
begrooting en begrooting van takken
van dienst van de inkomsten en uitga
ven over het jaar 19» is vastgesteld
en ligt voor een ieder ter inzage tot 20
November a.s. ten Raadhuize.
Ouderavond van de O.L.S. De
ouderavond alhier werd bijgewoond
door 70 ouders, die allereerst luisterden
naar een verslag over de tandverzor-
ging door mevr. LangedijkBouman,
die een extra woord van dank 'ontving
voor het werk, dat zij heeft verricht.
Jammer is het wel, dat de tandverzor-
ging voorloopig is stopgezet.
Vervolgens werd als nieuw lid van
de Oudercommissie gekozen mevrouw
Voogd. Het Hoofd d.er School hield ver
volgens een voordracht over Tabal.. Na
een korte inleiding over de geschiede
nis, herkomst en bijzonderheden, werd
een aantal lantaarnplaatjes vertoond.
Het geheel werd met aandacht gevoigd.
Van de gelegenheid tot het bezichti
gen van het werk en het spreken met
het personeel werddruk gebruik ge
maakt. Bij de rondvraag werd nog ge
vraagd, of de Oudercommissie er iets
aan zou kunnen doen, dat d„ kinderen
klompen krijgen.
V