DAGBLAD VOOR Dr. Göbbels: „Het geheim van dezen oprlog". Zware afweerslag ten Westen van Smolensk. DuUschland wordi een politiek volk. Superieur^aan de vijanden. Bij Sjitomir Duiische terreinwinst. De verovering vanLeros. Luchtaanval op Berlijn. De strijd aan het Oostfront. Hull over de conferentie te Moskou. Verduister v. 17.7.45 uur. Poolsche divisie loopt naar Duitsche troepen over. Behandeling door de Sovjets één martelgang. De strijd bij Bougainville. Utrechtsche wethouder van rechtsvervolging ontslagen. Nieuws in 't kort. STAD EN_OMGEVlNG Heiloo. Limmen Castricum. Oudkarspel. Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau Alkmaarsche éditie: Voordam C 9, Alkmaar. Telefoon Adm. 3320 - Red, 3330. Giro 181294. VRIJDAG 19 NOVEMBER 1943. ALKMAARSCHE-EDITIE. NOORD-HOLLAND 145e Jaargang, No: 271/ 2 pagina's. Prys der gewone advertenties in deze jj éditie ƒ0.10 per uiin. 14 m.Ufcri 1.40. elke 3'/3 m.M. meer 0.35. 5 Tarieven voor de geheele-^ oplage on aanvraag. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar ƒ2.10, voor het geheele Rijk 2.63. Losse nrs. 5 ets. Iedere politiek en oorlogvoering moet op hechte en onwrikbare be ginselen berusten, wanneer zij tot duurzame gevolgen wil komen, al dus rijksminister dr Göbbels in zijn jongste artikel in het weekblad „Das Reich," dat htf het opscorift „Het geheim van dezen oorlog" heeft gegeven. Nadrukkelijk brengt de minister de opvatting naar vo ren, dat die volken zegevierend ve zen oorlog zullen doorstaan lie ge grondvest zijn op het hechte fun dament van een politieke wereldop vatting en daarom ook in tegenstel ling tot de andere precies weten waar het opi gaat. Het vijandelijke buitenland, zoo schrijft hij, verwondert zich er vaak over met welk een stoïcijnsche gelijkmoe digheid het Duitsche volk de enorme lasten van dezen oorlog draagt. Het groote opvoedende werk van de nationaal-socialistische beweging ten aanzien van het Duitsche volk draagt thans zijn vruchten. Allen, die haar school doorloopen hebben, staan met onwrikbare zekerheid tegenover den oorlog en zijn zware eischen. Zij kun nen door niemand en docr niets omver geworpen worden. Zij zien dezen gewel digen volksstrii^ in grootere verbanden dan die van d era^Scrlijke gebeurte nissen van den dag. Trouw aan de beginselen. Als één van de meest essentieele be ginselen van politiek en oorlogvoering noemt de minister de bestendigheide Men moet aan de beginselen waarvoor men strijdt, trouw blijven, ook en juist dan, wanneer zij onderworpen worden aan zwaren druk van. buiten. Nooit zou de nationaal-socialistische beweging de macht hebben veroverd, wanneer zij niet van den aanvang af was opgebouwd op het beginsel van de trouw. Vele menschen hechten niet veel aan de moreele basis van de politiek Frankrijk is in den vroegen zo mer van 1940 na een strijd van slechts zes weken niet ineengestort, omdat het gebrek'had aan militaire hulpmiddelen, maar omdat de idee mankeerde waarvoor het .loonde te strijden. Engeland zou odgetwiifeld om de zelfde reden Frankrijks lot ge deeld hebben, wanneer het niet door zijn insulaire positie gered zou zijn. Het bolsjewisme heeft de breede mas sa's der Sovjet-volken door vernieti ging van iedeie andersluidende opvat ting en de dragers daarvan opgevoed in een wereldopvatting, die weliswaar ver geleken met de nationaal-socialistische brutaal afstootelijk en terroristisch lijkt, maar dit heeft er. naar de minister schrijft, toe geleid, dat de Sovjet-unie in dezen oorlog een veel grootere kracht ontwikkelt dan het tsarisme in den eer sten wereldoorlog. Uit dit feit komt dr. Göbbels tot het inzicht, dat alleen de nationaal-socialistische Duit-, sche weermacht de kracht heeft om het militante bolsjewisme in toom te hou den en te breidelen. De burgerlijk-de mocratische staten zijn daarentegen te steriel. Wat zou er, zoo schrijft de mi nister, van ons geworden zijn, wanneer wij dezen geweldigen oorlog niet van uit de stelligheid onzer idee en opvat ting zouden voeren en bestrijden? Hij eischt van ons niet slechts een militai ren wil tot handhaving, maar vooral ook geestelijke waakzaamheid5 tegen over de ons vijandelijke wereld, evenals tegenover ons zelve. Met dezen oorlog komt alleen hij klaar, die er met een hechte, onwrikbare opvatting tegenover staat. Iedere afwijking daarvan leidt t*rt, onzekerheid en daarmetle tot den vak „Wordt politiek of sterf". De minister wijst erop, dat men voor-, al te Londen steeds weer tracht de Duitsche leiding bedoelingen .in de schoenen te schuiven, die in deze rich ting gelegen zijn. Hoe dwaas en dom, dit streven ook moge zijn, het bewijst toch, dat de vijand de eigenlijke kracht van de Duitsche oorlogvoering, die ge legen is in de overeenstemming ten op zichte van de wereldopvatting bij het geheele Duitsche leidingsapparaat en net Duitsche volk, zeer wel heeft inge zien. Het parool uit den tijd van den nationaal-socialistischèp strijd: „wordt politiek of sterf," heeft derhalve ook heden nog zijn volledige geldigheid. Een volk, dat politiék niet opgewassen is tegen dezen oorlog, zal op den duur ook militair er niet tegen opgewassen kunnen zijn. De militaire oorlogvoering FLINKE KERELS MELDEN ZICH NU VOOR DE WAFFEN-SS ÉN DEN LANDSTORM NEDERLAND. Het SS-Ersatzkommando deelt mede: Iedere gezonde Nederlander in den leef tijd van 17—45 jaar kan zich vrijwillig bij de hieronder vermelde adressen vervoe- |^n ten einde gekeurd te worden voor de waffen-ss of den Landstorm. v^e.ns de keuringen worden alle inlichtingen verstrekt met betrekking tot de verzorging van familieleden, auur der opleiding, extra levensmidde- - len enz. r Vr^^hgers die om bepaalde redenen ln Nederland moeten blijven, kunnen dienst nemen bij den Landstorm of bij het SS-wachtbatailion te Amersfoort. Ook vrijwilligers voor de Düitsche Knegsmarlne kunnen zich aanmelden. Zij, tnÜfr^L, .?,ermai>nsche SS-Nederland toetreden willen, kunnen zich eveneens aanmelden. Personen tüsschen 19—30 Jaar, die aanmeidingsplichtlg zijn voor de te werkstelling kunnen zich eveneens «orJÜ en Worden gedurende hun gesteld Van de tewerkstelling vrU- °i''c'er,,,n de Waifen-SS kan leder t If, •t™m,nste een Jaar dienst- d voor de offictersop- ,fzen z«n schoolopleiding is niet doorslaggevend. Beslissend voor bevordering zijn: karakter, gedrag, presta- tie. 20.11.43 9-12.00 uur. Assen. Concerthuis a. d. Vaart. 20.11.43 15—18.00 uur, Groningen, Heere straat 45. 21.11.43 9—12.00 uub, Leeuwarden, huize Schaaf, Breedstraat. 22.11.43 9—14.00 uur, Amsterdam, Dam 4. 23.11.43 9—13.00 uur, Utrecht, N V. Huls- oudegracht 245. iwÜ'43 9"~14-00 üur, Amersfoort, Pol. i?A?g«lager' Leusderweg. Hmn S h^OO'uur, Den Haag, .café Den "out. Bezuidenhoutsche weg. moet derhalve aangevuld worden door de politieke. Wij zijn, zoo gaat dr. Göbbels voort, bezig een politiek volk te worden. Dit proces is door den oorlog slechts be spoedigd. Wij begrijpen thans de poli tiek weer als de hooge kunst der lein ding van den levensstrijd van een volk op alle gebieden. De politiek zal voor ons wegwijzer zijn. Zij is gegrondvest op den hechten bodem der overtuigd heid van eigen recht, evenals van de onvermijdelijke noodzakelijkheid van den strijd in het groote, evenals in het kleine. Wij zijn steeds superieur aan onze vijanden als het op het uiterste aankomt. Achter, dezen oorlog staat aan onzen kant een wereld van politieke opvattingen, die haar definitieve hard heid juist thans moet bewijzen. Hoe hard ook de wapens zijn, waarmede een volk zijn leven verdedigt, dèx gemoede ren moeten hard zijn diedezen strijd voeren en ten uitvoer peggen. Wij heb ben den eersten wereldoorlog verloren omdat wij slechts politiceerden. Wij zul len den tweeden oorlog winnen, omdat wij een politiek volk zijn. De winterkoolcampagne in de kool centra van ons land is in vollen gang winter- of bewaarkoo! wordt, nadat de vuile bladeren verwijderd zijn, gedurende de wintermaanden in /orstvrije bewaarplaatsen opgeslagen. Een kijkje tijdens het opstapelen r.NF/Kiiln«r/Pa* m UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FüHRER, 18 Nov. ,(DNB). Het opperbevel der weermacht deelt mede: „In de groote bocht van den Dnjepr zetten de bolsjewisten hun ver geef sche aanvallen ten Zuidwesten van Dnje- propetrowsk en ten Noorden van Kriwoirog ook gisteren voort. Bij deze harde gevechten, die den vijand bui tengewoon zware verliezen brachten, werden in den sector van een enkele divisie pantsergrenadiers al 58 Sovjetr pantserwagens stukgeschoten. Ten Noordwesten van Tsjerkassy heerschte levendige plaatselijke ge- vechtsbeörijvigheid. In het gevechtsge- bied ten Westen van Kief drongen onze troepen bij S j i tp m i r, na hevi ge vijandelijke aanvallen te hebben af geweerd, verder naar het Noorden door en heroverden belangrijke terreinsec toren. Bij Korosten duren de zwa re gevechten met numeriek sterkere vijandelijke strijdkrachten voort. In het gebied van Gomel werden ten Zuidwesten van de stad hevige door pantserwagens gesteunde aanval len afgeslagen en plaatselijke penetra ties opgevangen. Noordelijk van de stad mislukten ïiieuwe vijandelijke aanvallen. Ten Westen van Smolensk duurt de afweerslag met onvermin derde hevigheid voort. De bolsje wisten, die den geheelen dag met geconcentreerde krachten stormlie pen. „werden hier én daar in verbit terde gevechten op korten afstand bloedig teruggeslagen. De vijand verloor gisterèn 94 pantserwagens. In het gebied van'Wit eb sk vie len de bolsjewisten herhaaldelijk zonder succes aan. Ten «Zuidwesten van Newel zijn hevige gevechten aan den gang met verscheidene uit het penetratiege- bied in Zuidelijke en Zuidoostelijke richting aanvallende vijandelijke gevechtsgroepen. #e formaties der tiende divisie lucht doelgeschut hebben zich in het gevechts- gebied. van Kief en Sjitomir bijzonder onderscheiden door vastberaden^ in de gevechten te land in te grijpen. Aan het Italiaansche front. Aan het Zu«ld-Italiaansehe front slechts wederzij dsche bedrijvig heid van artillerie en verkenningsaf- deelingen. Aanvalspogingen, in dén afgelööpen nacht door aföeelingen vijandelijke vliegtuigen ondernomen tegen plaótsen in West- en Noord-Düitschland, veroor- |aakten geringe schade. In 'totaal zijn gisteren boven Duftschland, het bezet te gebied in het Wésten en het Middel- landsche Zeegebied 16 vijandelijke vliegtuigen, voor het meerendeel zware bommenwerpers, neergeschoten, terwijl boven den Atlantischen Oceaan een groote vijandelijke vliegboot werd neer gehaald. Leros genomen. Zooals in een extrabericht is mede gedeeld, hebben Duitsche troepen van het leger en van de luchtmacht onder bevel van luitenant-generaal Müller op 16 November na een hardnekkigen en wisselvalligen strijd van 4 dagen tegen een in aantal en bewapening superi euren vijand het Engelsche steunpunt Leros genomen. De deelnemende j strijdkrachten van marine en luchtmacht schiepen door hun vastbesloten, doeltreffend optreden de voorwaarden voor de landing, door dat zij den vijandelijken zee- en lucht strijdkrachten zware verliezen toe brachten. Zij forceerden ondanks het krachtige aiweervuur der kustbatterijen de lan ding op het rotseiland, terwijl gevechts vliegtuigen en duikbommenwerpers de weerstandskracht van den vijand defi nitief braken. 2ö0 Engelsche officieren en 3000 man ónder leiding van den Engelschen be velhebber van het eiland, generaal Til- ney, en 350 officieren en 5000 man Ita liaansche troepen van Badoglio onder leiding van den Italiaanschen admiraal Mascharpa garen zich aan de dappere landingstroepen over Zestien stukken zwaar Engelsch luchtdoelgeschut, 20 stukken 2 cm luchtdoelgeschut, ongeveer 120 stukken geschut Tot een kaliber van 15 cm. en 80 luchtafweermitrailleurs werden buit gemaakt. Tijdens de voorafgaande gevechten werden door marine en luchtmacht 9 torpedojagers en convooivaartuigen, twee bewakingsvaartuigen. 2 duikboo- ten, X kanonneerboot, vier koopvaardij schepen van fezamen ongeveer 12.000 brt. alsmede verscheidene kleine ravi- tailleeringsvaartuigen 'vernietigd, en 1 kruiser, 1 torpedobootjager eit twee convooivaartuigen zwaar of op vernie tigende wijze getroffen. In de late avonduren van 18 Novem ber drongen Britsche formaties bom menwerpers onder bescherming van mistig weer het noord-west-Duitsche Rijksgebied binnen en vielen behalve eenige andere plaatsen van hA Rijk ook de Rijkshoofdstad met brisant- en brandbommen aan. De terstond in ac tie komende afweer van Duitsche nachtjagers en van talrijke luchtdoel- batterijen verhinderden de Britsche terreurvliegers, een geconcentreerden aanval op de stad Berlijn te onderne men. De bommen werden in hoofdzaak geworpen op de dicht bewoonde voor steden. Reeds zijn berichten binnenge komen over het neerschieten van ver scheidene Britsche bommenwerpers die aan den aanslag hebben deelgenomen. De ANP-correspondent fe Berlijn meldt: 9 De gevechten aan het Sovjet-Russi sche front worden door versterkten te genstand en toegenomen tegenaanval len der Duitsehers gekenmerkt. vDe Duitsche tegenaanvallen in het gebied van Sjitomir, die meer een plaatselijk karakter schijnen te dragen, hebben tengevolge gehad, ,vdajt de strijd zich meer naar het noorden "heeft ver* plaatst, waar thans Korosten het doel van den Sovjet-Russischen opmarsch is. Een riiet minder belangrijk brand punt van den strijd is het gebied van Gomel, welke stbd zalf in een „zak" achter het front ligt. De Duitsehers hebben in verbitterde gevechten alle pogingen van den tegenstander, de verbindingen rïiet Gomel af te snijden, weten te verijdelen. Het derde punt, waar de Duitsehers in buitengewoon hevige afweergevéch- fën gewikkeld zijn, *s ten westen van Smolensk, waar evenwel met Succes aan den' geweldigen druk der aanval lers weerstand kon worden geboden. Naar de Engelsche nieuwsdienst meldt, heeft Cordell Huil, de Ameri- kaansche minister van Buitenlandsche Zaken, het woord gevoerd in een ge meenschappelijke zitting van het Con gres en is hij daarbij o.a. ook ingegaan op zijn reis naar Moskou. Huil begon met te verklaren: „Wij kunnen en zul len door de samenwerking met andere landen b^as blijven over ons eigen lot. De conferentie te Moskou heeft zich bezig dehouden met de vraagstukken, die zichy:ullen voordoen bijbeen succes vollen ayloop van den oorlog. Er zijn uiterst belangrijke afspraken gemaakt. In de allereerste plaats is het denkbeeld ontstaan, dat de samenwerking der ge allieerden t na afloop van den oorlog even belangrijk en noodzakelijk zal zijn als aulks hét geval is voor het uitvoe ren van de -gemeenschappelijke oor logsinspanning. Na afloop van den oor log zuller. de Ver. Staten en de gealli eerden hetzelfde gemeenschappelijke belang hebben bij de ordening van de wereld. Te Moskou hebben de regeeringen van Engeland, de Sovjet-unie, de Ver. Staten en Jsjoengking zich verplicht tot internationale samenwerking, nadat elk van deze groote mogendheden in het verleden op uiteenloopende wijze een politiek gevoerd heeft van isolee- ring a reserveering. Er zijn vele politieke vraagstukken besproken, die zijn voortgevloeid uit de militaire gebeurtenissen in Europa. Er zijn voorzorgsmaatregelen genomen voor de mogelijkheid, dat er problemen van gemeenschappelijk belang ook in de toekomst zullen ontstaan voor de regeeringen in Engeland, de Ver Sta ten en de Sovjet-unie. Practisch Is het niet iiitvoerbaar, dat verscheidene re geeringen langs den gebruikelijken weg van de diplomatieke gedachtenwisselmg tot een volledig en snel accooi/d ten aanzien van dergelijke problemen zou den kunnen geraken. Daarom heeft men besloten, een adviseerende Euro- peesche commissie te vormen met zetel in Londen, die adviezen moet geven, maar geen uitvoerende volmachten be zit. Bovendien is er besloten tot-een dienovereenkomstige commissie voor Italië. Beide organisaties zouden even wel niet in de plaats kunnen treden van. de gebruikelijke diplomatieke be trekkingen. Dèrhalve zijn de noodige maatregelen genomen voor de behan deling vin vraagstukken langs den weg van diplomatieke besprekingen." Huil verklaarde vervolgens o.a. nog, dat de uitvoerige besprekingen te Mos- ko* niet alle vraagstukken tot oplos sing hebben kunnen brengen, waar voor de conferentie zich geplaatst zag en waarvoor de geallieerden zich dag in dag uit en jaar in jaar uit geplaatst zouden zien. Volgens een door de' Dagèns Nyhe- ter gepubliceerd bericht van United Press zou ex-koning Carol van Roeme nië een_ functie in een Amerikaansche propaganda-onderneming hebben gekre gen tegen 35.000 dollar 's jaars. 20 Nov.: Zon op 8.09 u., onder 16.42 u. Maan op 23.29 u., onder 14.19 u. 21 Nov.: Zon op 8.10 u., onder 16.40 n. Maan op 0.34 u., onder 14.40 u. Naar het opperbevel van de weer macht mededeelt, zijn bij een on langs in het gevechtsgebied van Smdlensk door de bolsjewisten on dernomen grooten aanval voor het eerst onderdeelen van de zgn. Pool sche divisie „Taddeus Kosziusko" lm den strijd gewprpen, die, toen de gevechtshandelingen even aan den gang waren, in gesloten rijen naar de Duitsche troepen overliepen. Het DNB verneemt over deze opmer kelijke gebeurtenis op grond van ver klaringen van de -overloopers de vol gende bijzonderheden: De Poolsche di visie „Taddeus Kosziusko" werd in het voorjaar van 1943 onder bevel van den joodschen kolonel Berling geplaatst. Zij vormde geen zelfstandige formatie zooals dit in Engeland het geval is doch was een onderdeel van.het bolsje wistische leger. Het officierscorps be stond uit bolsjewisten, van Poolsche en Oekrainsche origine. Zooals bij iedere bolsjewistische één heid was er een „bijzondere afdeeling" en ook het bekende politieke apparaat van joodsche commissarissen, dat den naam „Afdeeling voor politieke voor lichting" droeg. Een martelgang Sedert het oogenblik, waarop zij wer den weggevoerd, was de behandeling der Polen door de bolsjewisten één martelgang. Deserties waren derhalve aan de orde van den dag. Het kleinste vergrijp werd door een onmiddellijke executie voor'het front of door het overbrengen haar een bolsjewistisch strafkamp hetgeen volgens de ver klaringen der overloopers nog erger was gestraft. De strijdende Polen liepen den eersten den besten keer, dat zij aan het front kwamen, onmiddellijk in grooten getale over. De artillerie der bolsjewisten 'richtte haar vuur op Se vluchtende Polen. Meer dan 600 sla®- den erin zich in de Duitsche stellingen in veiligheid te brengen. Talrijke over loopers hadden verwondingen daar Sovjet-granaatscherven opgeloopen oof waren doorJjolsjewistische' scherpschut ters in den rug getroffen. Nog op weg naar het achterwaartsche gebied wer den de Poolsche overloopers verschei dene malen door bolsjewistische slag vliegtuigen aangevallen en beschoten. Poolsche soldaat is een slaaf. De Berliner Börsenzeitung ziet dit overloopen als kenmerkend,, voor de houding van het bolsjewisme jegens de kleine volken, die aan den rand en binnen het bereik van de bolsjewisti sche ruimte liggen. Het blad wijst er op, dat het bolsjewisme ook de .laat ste vonk van nationalen wil bij die volken tracht te dooven De Poolsche soldaat, die in het Sovjet-leger dient, mag niet anders zijn dan een slaaf, die geleid wordt door de bedreiging met het schot in den nek. De vlucht der Poolsche overloopers bewijst genoeg ten aanzien van de positie, waarin de Poolsche soldaten zich bevonden. Zij prefereerden het om in het ergste ge val op de vlucht te sneuvelen dan nog langer voorwerp te zijn van de metho de, die het Sovjet-systeem toepast je gens de leden van zwakkere volken, vóór zoover het gelegenheid heef^ dergelijke methodes te hunnen opzich te uit te oefenen. TOKIO, 18 Nov. (D.N.B) Gedurende de laatste 24 uur zijn hier geen nadere bijzonderheden medege deeld over de voor de Japansche ma rineluchtmacht zoo succesvollen „vijf den luchtslag bij Bougainville". Kapitein Tasjiro, woordvoerder der marine, heeft verklaard, dat de Japan sche marine thans zóó sterk is, dat hij nieuwe groote nederlagen voor den vijand kan voorspellen. In ieder geval zullen de zware sla gen, welke de Amerikanen de laatste weken bij Bougainville hebben moeten incasseeren, niet zonder belangrijke gevolgen voor de verdere militaire ge beurtenissen blijven. Van de eerste Amerikaansche landing op het eiland Mono, op 27 October, tot 17 November heeft de Japansche marine in vijf sla gen de volgende resultaten behaald: Tot zinken gebracht 5 vliegkamp- schepen, waaronder 2 groote, 4 slag schepen, 15 kruisers, 12 torpedojagers of kleine kruisers, 1 groot oorlogsschip van niet-herkend type en 10 transport schepen. Zwaar beschadigd 3 vlieg kampschepen, 2 slagschepen, 11 krui sers, 11 torpedojagers of kleine krui sers en 5 transportschepen. Vernield zijn meer dan 500 Amerikaansche vliegtuigen. Daarentegen moeten de van Japan sche zijde gemelde eigen verliezen vol komen onbelangrijk genoemd worden. Twee Japansche torpedojagers zijn tot zinken gebracht en 2 kruisers bescna- digd, terwijl 118 vliegtuigen nog niet zijn teruggekeerd. 'S-GRAVENHAGE, 18 Nov. Het Vre- degerechtshof heeft, overeenkomstig den eisch van den procureur-generaal, den Utrechtschoh wethouder van Bedrijven van alle rechtsvervolging ontslagen. Aan het arrest ln deze zaak van het Vredegerechtshof wordt o.m. ontleend dat uit de verklaringen der getuigen en uit de opgaven van verdachte is ko men vast te staan, dat verdachte de ten laste gelegde mishandeling van Van Zeist en bedreiging met geweld van Ha vik heeft gepleegd. Wat de strafbaarheid van verdachte eqjiter betreft, overweegt het hof o.m £at uit de verklaringen blijkt, dat ver dachte Van Zeist met de hand een klap in het gelaat heeft gegeven/ nadat deze hem het woord „verrader" had toegevoegd Daarom moet aan de handeling van ver dachte. het karakter van noodweer wor den toegekend. Immers Van Zeist kent verdachte en is er tevens mede bekend, dat deze deel uit maakt van de N.S.B. Hij heeft, door hot bezigen van het woord „verrader" ten aanzien van verdachte, dezen in zijn eer aangetast, zoodat verdachtes recht van verdediging hiervan tegenover de aanran ding door Van Zeist moet worden er kend. Voorts acht het hof in de huidige om standigheden termen aanwezig om het beroep te aanvaarden van verdachte op noodweer tegenover Havik, die een drei gende houding aannam. Immers, moge het optreden van Havik wellicht van weinig ernstigen aard zijn geweest en in normale omstandigheden het door ver dachte gebezigde middel van gfweer bedreiging met een revolver geenszins gerechtvaardigd, zijn geweest, onder de niet genoeg te betreuren hedendaagsche verhoudingen behoort echter redelijker wijs een andere maatstaf van beoordee ling te worden aangelegd. Op grond hier van is het hof van ooijbeel, dat voor ver dachte genoegzame aanleiding aanwezig is geweest tot zoodanige beduchtheid voor eigen leven #n dat Van Breedvelt, die het insigne der N.S.B. duidelijk zichtbaar droeg, en dat verdachtes dreigend optre den tegen Havik, mede met het oog op een zich ter plaatse verzamelden volks oploop, als daad van noodweer gerecht vaardigd kan worden geacht. De werkende vrouw In Nederland De vrouw op het laboratorium O/H/P/m Volgens een bericht uit Canberra heeft Curtin, de Australische minister president, bekend gemaakt, dat de her tog van Gloucester benoemd is tot gou verneur-generaal van Australië. In de Canadeesche provincie Mani toba heeft men fantastische goudvond sten gedaan. De geheele bevolking is door de goudkoorts bezeten. De C.C.D. heeft in het afgeloopen jaar niet minder dan 75000 protessen- verbaal opgemaakt jegens handelingen die de voedselpositie in gevaar zouden kunnen brengen! Hieronder waren 11.727 processen-verbaal met gevallen van granen, zaden en peulvruchten. In be slag genomen werd 482.000 kg. van deze artikelen. Verder werd totaal 941 000 kg groenten en fruit in beslag genomep, 331.585 kg aardappels en 36.317 kg vleesch en spek, alsmede 269 runderen, 666 var kens, 554 schapen en 84 paarden! In Amsterdam hebben dieven uit een kleermakerij bont en Oostersche lap pen gestolen, tezamen voor een waarde, van f 40.000. De ex-koning Peter van Joego-Slavlê wordt binnenkort in Londen verwacht waar hij in het huwelijk zal treden met de Grieksche prinses Alexandra. DE OPENBARE LEESZAAL BESTAAT 35 JAAR. Woensdagavond werd in het gebouw der O. L. B. in de Langestrait een bij zondere bestuursvergadering gehou den. Nadat eenige kwesties van inter nen aard, in het bijzonder de pension- neering van het personeel betreffende, waren afgehandeld, herdacht de voor zitter, de heen Tj. N. Adema, het feit, dat op 17 Nov. 1908, dus juist 35 jaren geleden, deze instelling te Alkmaar was opgericht. Hij memoreerde daar bij het groote nut dezer instelling, waarop door het bestuurslid, de heer H. Lind, een historisch overzicht van af de oprichting werd gegeven. Aan de directrice, mej. M. Kaan, die reeds 28 jaar aan Leeszaal en Biblio theek haar goede .zorgen gewijd heeft, werd een herinnering aan dezen dag aangeboden. Te betreuren was dat de eenige overlevende van hen die de Leeszaal destijds hebben opgericht, de heer W. van Randwijk te Alkmaar, door bijzondere omstandigheden be richt van. yerhindering tot bijwoning dezer vergadering had moeten inzen den. De bijeenkomst, die een eenigszins feestelijk karakter droeg, werd opge luisterd door eenigê voordrachten van het bestuurslid den heer G. Grondsma, die daarvoor een aandachtig en dank baar gehoor heeft gevonden. N. R. V. fanneer men verre reizen doet, dan men veel verhalen! Voor de Ned. Reisvereeniging was het ditmaal de heer Du Croo, die na een inleidend woord van één der be stuursleden^ veel interessants vertel de van Zuid-Afrika. Het is merkwaar dig, dat men bij alle schoolkennis, die men opdoet in zijn opvoedingsjaren, zoo weinig verneemt van dit land, dat toch voor ons van belang werd na de eerste nederzetting van Jan van Riebeek in 1652. Spreker behandelde o.a. dé sociale vraagstukken, zooalë de verhouding tusschen „witménschen" en „zwart- menschen". De oplossing van dit vraag stuk dateert uit den tijd van Paul Kru- ger. In het jaar 1939 maakte de heer Du Croo deze reis vanuit Indië naar Lou- rengo .Marguèz, dan naar Kaapstad en vervolgens trok hij het binnenland in. Na de pauze werden lichtbeelden vertoond, dié het verhaalde duidelijk illustreerden. Na een kort woord van dank na mens het bestuur werd deze avond be sloten. AGENDA. Bioscopen. lederen avond 7.30 uur voorstelling. Zon- dagsdoorl. van 2 uur af. Woensdag 2.30 uur matinee. Harmonie-Theater Donder dagavond geen voorstelling. Cinema-Theater:. Het geval Styx (rom. sens.), 18 jaar. Alkm. Bioscoop-Theater: Als vrouwen regeeren (rom.), alle leeftij den. HarmoniepTheater: Allotria (hum. rom.), 18 jaar. Victoria-Theater: Müncli- hausen (rom. kleurenfilm), 18 jaar. Zaterdag 20 Nov. 5 uur Gulden Vlies: Tooneelv. De Mas kers. Opv. v. Mooie Juultje van Vo- lendam. 7.30 uur Heiloo, De Rustende Jagers Duo Wi-Jo en de Vroolijke Vijf. Zondag 21 Nov. 5 uur Gulden Vlies: Toonéelv. De Mas kers. Opv. van Mooie Juultje van Vo- lendam. uur Oterleek: Ui tv. Turnlust. GESLAAGD. Geslaagd voor diploma B voor scheepswerktuigkundige de heer A. van Setten van der Meer, alhier. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Petrus A., z. v. N. M. Weel en G. Molnér. Lidwina G. M., d. v. G. Bekker en N. Bouwmeester. Mar. garetha G. M., d. v. J. Th. Wensveen en J. W. Vriend. Ondertrouwd: C. A. Grootegoed en N. Vroegop. Getrouwd: J. van Érkelens en H. Habiecht. Overleden: C. M. Groot, oud 4 d. Kindermatinée „Hans en Grietje". Woensdagmiddag werd door het Am- sterdamsch Kindertooneel het bekende sprookje „Hans en Grietje" opgevoerd. Het jeugdfge publiek, dat in grooten ge tale was opgekomen, heeft zich uitste kend vermaakt en toonde zich zeer vol daan toen de leelijke oude heks veilig en wel in den oven verdwenen was. Het geheel, dat er zeer verzorgd uit zag, boekje veel succes bij de jeugd, terwijl ook de aanwezige ouderen nog van dit oude sptookje hebben genooten. Causerie over het reddingsweaen. Voor de k^aatsqh. tot Nut van het Al gemeen hield de heer Witpen Woens dagavond een causerie, toegelicht met een aardige smalfilm, over het werk der Noord-Zuidhollandsche reddings maatschappij. In een kort openings woord leidde dokter Hoekstra den spreker in. Aan de hand van enkele fei ten uit vorige eeuwen, toonde spreker aan hoe noodzakelijk het reddingswerk is. De vereeniging die werd opgericht in November 1824, werkte eerst met beperkte middelen, maar thans is men zoover gevorderd, dat langs Hollands kust goed geoutilleerde stations aan wezig zijn. Naast de N.Z.H.R.M. be staat er nog een reddingsmaatschappij en wel de Zuidhollandsche, die na een •grooten scheepsramp, in hetzelfde jaar n.l. 1824 werd opgericht. De heer Wit pen, die een gezellig causeur bleek te zijn, vertelde nog enkele anecdote's uit het leven van deze edele redders. Hierin kwam sterk naar voren, dat de Redders hun werk niet als iets bijzon ders, doch meer als een soort sport be schouwen, maar een,sport- dan toch waarvoor wij het grootste respect hetJ- hen. Dat dit werk, dat een aardig be drag vordert per jaar, geheel wordt gesteund door vrijwillige bijdragen strekt den Nederlander tot eer, doch wij vragen ons toch af, of niet de Staat hiervoor het aangewezen lichaam is om dit mooie werk te financieren. Ds. Bloemhoff dankte den spreker voor zijn buitengewoon prettige uiteenzet ting en hoopte, dat de heer Witpen bij zijn volgend bezoek te Heiloo in De cember meer belangstelling zal trek ken. Benoemd. - Tot onderwijzeres aan de r.k. bijzonder© lagere school te Eg- mond-Binnen is benoemd mej. A. C. Mooij, alhier. HET FONDS VOOR HULP NA DEN OORLOG. De Burgemeester van Castricum verzoekt ons plaatsing: „Het u bekend zijn, dat eenigen tijd geleden door mij een fonds is opge richt, waaruit na den oorlog de zwaarst getroffen ingezetenen, die aan de hand van de rijksvoorschriften eventueel niet voldoende worden scha deloos besteld, zul1'—' worden geholpen om zich in de eerste plaats wederom een bestaan te verschaffen. Dank zij de milde bijdragen door velschillende ingezetenen, alsmede door hen, die daarvoor alhoewel geen ingezetenen zijnde een bijdrage te mijner be schikking stelden, is dit fonds thans groot ruim 5000.Het is vanzelf sprekend, dat een dergelijk bedrag niet voldoende zal zijn om eventueel in nood verkeerende ingezetenen -op eenigszins behoorlijke en afdoende wij ze te helpen. Daarom doe ik een be roep op u, om voor dit mooie doel uw steentje te willen bijdragen, Giften worden gaarne ingewacht ofwel bij mij, dan wel bij den gemeente-ontvan ger (Girorekening 4 3 8 11). Bij voorbaat breng ik fi, voor uw bij drage een woo,rd van hartelijken dank". Gemeentebegroofing. - De gemeente- begrooting en begrooting van takken van dienst van de inkomsten en uitga ven over het jaar 19» is vastgesteld en ligt voor een ieder ter inzage tot 20 November a.s. ten Raadhuize. Ouderavond van de O.L.S. De ouderavond alhier werd bijgewoond door 70 ouders, die allereerst luisterden naar een verslag over de tandverzor- ging door mevr. LangedijkBouman, die een extra woord van dank 'ontving voor het werk, dat zij heeft verricht. Jammer is het wel, dat de tandverzor- ging voorloopig is stopgezet. Vervolgens werd als nieuw lid van de Oudercommissie gekozen mevrouw Voogd. Het Hoofd d.er School hield ver volgens een voordracht over Tabal.. Na een korte inleiding over de geschiede nis, herkomst en bijzonderheden, werd een aantal lantaarnplaatjes vertoond. Het geheel werd met aandacht gevoigd. Van de gelegenheid tot het bezichti gen van het werk en het spreken met het personeel werddruk gebruik ge maakt. Bij de rondvraag werd nog ge vraagd, of de Oudercommissie er iets aan zou kunnen doen, dat d„ kinderen klompen krijgen. V

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1943 | | pagina 1