DT" I 40 DAGBLAD VOOR je aan dacht? weI eredtet, :eker nietl NG nder- van het schaats ST te Alkmaar TIE. I Klare keuze. Situatie aan het Oostfront opvallend gewijzigd. Sovjet-formaties werden gedecimeerd Bevordering van een flink politieman. Verduister v. 16.308.30. Dr. Göbbels over de militaire gebeurtenissen van het afgeloopen jaar. Bewonderenswaardige houding. Nieuws in 't kort. Het pact tusschen Moskou en Benesi. Sovjets bij Kirowoqrad teruqgeslagen. Aanvallen bij Sh'obin en Newel mislukten. Vacantiebons in het bouwbedrijf. Afscheid van burgemeester van Hilversum. Afzwaaiende N.A.D.-lichting ontgint N.O.-polder. STAD EN OMGEVING. 1 in bij want hij pen aan zeep van it I prima! LMAARSCHE NK. 14 Dec. 1943. S. te Alkmaar, Eisch 8 maanden. e Texel, diefstal :h 1 jaar. Vonnis der rapport, ledemblik, diefst. isch *5 maanden. st en wetenschap- g, Alkmaar; poli- flarinus, Den Haag; Adema, Alkmaar; n, Hoorn; binnen- D A. Klomp; erkman, Alkmaar. Helder, A. C van .chagen: A Erlks, J. Belterman te W J. Harwijne sland: Jac. Groot -rubriek: W Ra- voor de plaatsel. liek EMBER. zaal van da n FILMVER ALGEMEEN IEN. tfIS. jogrijden door ng van den O. /oor personen naar de blad van treffende Lke geor- door de ugde en nwerking lksdienst, 6 t^m 13 /aders in verkzaam e goede isten uit- Amers- ;m, Den indhoven, Heerlen. Leiden, Steen- treffende vijzen wij ntoren in &FR0NT bruik te beper- iient daarmede in vele onaan- verbiddeljj k m moeten wor- n overschrijdt, pdat geen gas ruikt worden. Uitgave; Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau Alkmaarsche éditie: Voordam C 9, Alkmaar. Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330, Giro 187294. DONDERDAG 16 DECEMBER 1943. ALKMAARSCHE-EDITIE. NOORD-HOLLAND 145e Jaargang, No. 294, 2 pagina's. Prys der gewone advertenties in deze éditie min. f 1.40, elke m.M. meer f 0.10. Tarieven voor de geheele op lage op aanvraag. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar f 2.10, voor fret geheele Rijk f 2.63. Losse nummers 5 cent. der kolen (Van onzen politieken redacteur.) WANNEER iemand tien jaren geleden zou gezegd hebben, dat de slagzir „Mussert of Moskou" voor de destijds gehouden verkiezingen nog eens wer kelijkheid zou worden, zou men hem voor volslagen gek verklaard hebben. De feiten zijn intusschen, dat het in derdaad waarheid is geworden. De keuze is: Mussert of Moskou. Het Ne- derlandsche volk in zijn geheel niet plleen de amper duizend, die destijds deze leuze met veel geloof aanhieven er die voor dit geloof en voor de daar aan gehechte trouw hun tienjaren- insigne hebben ontvangen moet thans de iuistheid van dit dilemma erkennen. Of het wil of niet. Het gaat er werkelijk om. of het NederTandsche volk. evenals de duizend getrouwen, geloof in Mussert zal hebben, in Mussert als de voor Ne derland verpersoonlijkte vertegenwoor diger van het nieuwe politieke, econo mische en sociale stelsel, dat alleen in staat is. Europa van den ondergang te redden. Wanneer zelfs een Britsch staatsman als Smuts moet erkennen, dat de oude wereld niet meer kan terug- keeren, dat Engeland roem vol, doch arm" uit dezen oorlog te voorschijn zal komen en dat het alleen nog redding zou kunnen vinden in de vorming van een nieuw continentaal bloc, dan moe ten deze uitingen ook indruk maken bij de vele weifelaars, bii de afwachtenden en zelfs bij tegenstanders. o AP de bijeenkomst in Utrecht naar aanleiding van het twaalfjarig be staan der N. S. B heeft Mussert breed voerig den ontwikkelingsgang van de Nationaal-Socialistische Beweging ge schetst. Niemand zal de juistheid van dit eerlijke overzicht ontkennen. Het ware wenschelijk, dat elkeen eens in de ge dachten voor zichzelf de moeilijkheden van dezen ongang naging. De ontwik keling van de N S B. uit een klein groepje, eigenlijk uit twee personen Mussert zelf en zijn oudste kameraad 'de populaire Van Geelkerken, is een zware weg van persoonlijke offers, te genslagen en veelvuldige tegenkanting geweest. Waar bleef de in ons land toch overigens zoo hoog geroemde ob jectiviteit, wanneer het gold de N S B te belasteren, te kleineeren en oniuist te interpreteeren? Heeft de ontwikkeling der feiten niet de zienswiize van Mus sert. zooals hij die vóór Mei 1940 zoo vaak in woord en geschrift uiteenzette bevestigd? Verdient zijn standpunt niet méér waardeering dan hem en zijn be weging thans in feite wordt toege meten? Het is in het leven normaal, dat, wan neer A. en B. verschillende meeningen over een toekomstige ontwikkeling ver kondigen. A. ook de erkenning ver- kriigt. indien naderhand bliikt. dat ziin zienswijze en niet die van B de juiste is MusseHs zienswijze is de Tuiste ge bleken. Hii heeft de partijen van dezen oorlog herhaaldelijk, lèng vóór 1939. ge schetst. Hii heeft bewezen op het bolsje wistisch gevaar. Hij heeft de onmacht van de Westerschè democratieën aan getoond. de sociale en economische noo- den op te lossen. Hii heeft ook hun po litiek échec voorspeld. Is bet dan nog juist en eerlijk B. te verdedigen, wiens ongelijk intusschen gebleken is? o DAT Mussert na Mei 1940 den koers ..van viiand tot bondgenoot" insloeg, spruit voort uit een juist inzicht in de ontwikkeling der dingen. Zooals ook zijn vroegere zienswijze juist was, zoo werd zij ook ditmaal bevestigd Deze koers is daarnaast volkomen consequent ten op zichte van ziin voordien in alle open baarheid eerlijk bekend gemaakt stand punt. Het zou te zot zijn, indien hij. na gelijk gekregen te hebben, anders gehandeld zou hebben dan hij thans deed en ter navolging aan het Nederlandsche volk voorhield Hij moest zelfs conse quent zijn. Dat lag in de logische ont wikkeling van zijn eerlijk en vader landslievend standpunt opgesloten. Hij mocht de verantwoordelijkheid niet schuwen. Het zou bovendien een ern stig verzuim geweest ziin, indien hij het Nederlandsche volk, dat, ondanks alle heilige beloften, in den steek gelaten werd. op zijn beurt ook aan zijn lot over gelaten zou hebben Had hii dan moeten zeggen: ..Nou knappen jullie het maar zelf op!"? Wanneer een auto als een razende over den weg snelt en een dokter langs den kant den bestuurder toeroept: „Pas op. niet zoo woest, dien kant uit, daar is een bocht", dan zal hij enkele passen verder zie? over den verongelukten vagen en zijn inzittenden heenbuigen en de'wonden verbinden en verplegen Dan zal hij niet hooghartig voorbijloo- pen en zeggen: „Zie nou maar. hoe iullie weer overeind komt Je wilde naar mii niet luisteren. Dat heb je er nou van'" De politieke wedloop in het eerste jaar na Mei 1940 bewees bovendien, dat Mussert de eenige figuur was. die in staat bleek de verantwoordelijkheid voor een levenskrachtigen politieken wil van het Nederlandsche volk te dragen Nóch naar rechts, noch naar links was een andere keuze mogelijken aan vaardbaar! Waarom ook niet Mussert9 Niemand twijfelt aan zijn rondborstige eerlijkheid! Heeft zijn politieke ziens wijze zich niet beter bewaarheid dan die van al de anderen, die zooveel jaren vertrouwen genoten? Niemand trekt zijn vaderlandsliefde meer in twijfel 1 Waar om zow hij minder capabel om te re- geeren ziin dan de aannasser Colijn, de christen-bolsjewist Ge^brandy of A1- barda? Al deze personen faalden niet omdat zij Colijn. Gerbrandv of Albarda waren doch omdat het systeem, dat zij ver tegenwoordigden. niet tegen de moei lijkheden van dezen tijd opgewassen was. Teder voor zich waren zij wellicht met. de beste bedoelingen bezield Hun politieke geneeskruiden waren echter tegenover de sociale, economische en politieke kwalen van dezen tijd zonder heilzame uitwerking. o REGEEREN is vooruitzien! Naar dit oude adagium gemeten, moet het Nederlandsche volk in zijn geheel eeren wien eer toékomt Wat Engeland het Nederlandsche volk niet meer garan deeren kan en wat de Sovjets onder geen omstandigheden ooit zouden willen dulden heeft Mussert door zijn poli tieke houding van vóór en speciaal van na Mei 1940 voor het Nederlandsche volk verdiend Zooals opnieuw uit de woorden van den Führer tijdens zijn jongste onderhoud met Mussert is ge bleken, zal Nederland zichzelf blijven en zijn zelfstandigheid behouden. Daar voor zal het Nederlandsche volk, is het De militaire correspondent van het DNB schryft, dat de situatie aan het Oostelijk front de laatste 24 uur een opvallende wijziging heeft ondergaan tengevolge van krachtige Duitsche tegenbewegin gen en in het teeken van opmerke lijke Duitsche afweersuccessen staat. Wat op het oogenblik aan het Oosteljjk front geschiedt, aldus ver volgt hjj, is niet meer en niet min der dan een strijd om het initiatief. Aan weerskanten streeft het com mando er naar, de eigen vrijheid van handelen volledig te herwin nen. Van dit oogpunt uit moeten de gevechten ten westen van Kief, en vooral ook de groote Sovjetopera ties in het gebied van Kirowograd, alsmede de nieuwe operaties ten z.- westen van Shlobin beschouwd worden. De bolsjewisten willen de tegenactie van Von Manstein, die steeds meer voelbaar wordt, van haar dreigend karakter ontdoen en hebben daarom gegrepen naar hun oude middel: he+ vormen van zwaartepunten aan de flanken van het bedreigde gebied, n.l bij Kirowograd en bij Shlobin. Zij heb ben daarbij, operatief gezien, niet al leen niets gewonnen, maar klaarblij kelijk tot dusverre veel verloren. Hun manoeuvres waren vroegtijdig door de Duitschers opgemerkt en daardoor stiet de nieuwe groote Sovjet-aanval bij Shlobin op een zoo dicht vuurgor- dijn der Duitsche artillerie, dat nog tijdens den Sovjetaanval de Duitsche divisies op haar beurt tot den aanval konden overgaan. De Duitschers leden daarbij uiterst geringe verliezen, ter wijl de Sovjëtformaties letterlijk ge decimeerd werden. Parallel hiermede ontwikkelde z»ich de strijd bij Kirowograd. Op den tac- tischen tegenzet van het Duitsche com mando, n.l. het terugnemen der Duit sche stellingen in het gebied van Tsjerkassy, volgde met verwonderlijke snelheid de Duitsche tegenaanval. Hier wreekte het zich voor de bolsjewisten da zij voor hun actie bij Kirowograd In den nacht van 8 op 9 October j.l. hoorde de hoofdwachtmeester H Meijer te Baflo (Groningen), toen hij van zijn dienst huiswaarts keerde, vlak bij zijn woning, dat er wielrijders passeerden Bij onderzoek bleek hem, dat 3 per sonen zich toegang wilden verschaf fen tot het distributiekantoor. Toen zij den politieman bemerkten, grepen ze naar hun revolvers en er ontstond een vuurgevecht, waarop de overvalple- gers de vlucht namen, met achterlating van een geladen vuurwapen. Dank zij dit kordaat en doortastend optreden van Meijer bleven de in het gebouw aanwezige distributiebescheiden voor de bevolking van Baflo behouden. De directeur-generaal van politie beloonde hoofdwachtmeester Meijer door hem, te rekenen met ingang van 1 November, te bevorderen tot onder luitenant. Maandag werd deze promotie bekend gemaakt voor het front van het per soneel der afdeeling Winsum Hierbij hielden verschillende politie-autoritei- ten toespraken en brachten aan Meijer hulde. het z.g. front van Siitomir meenden te kunnen verwaarloozen. Duitsche pant serformaties hebben hen op aanzien lijke schaal uit hun stellingen terugge worpen naar het Oosten. Niettemin zal men moeten verwachten, dat de bols jewisten hun pogingen voortzetten en de actie van Von Manstein, waartegen den laatsten tijd alle bolsjewistische inspanning gericht was, gaat intusschen onweerstaanbaar voort. Het verdient de aandacht, dat de bolsjewisten er tot dusverre niet in geslaagd zijn, den Duitschen tegenaanval ten westen van Kief tot staan te brengen. Duitsche divisies zijn bezig met het overweldigen van een Teteref-barrière. Men kan aannemen, dat ook de Duitsche divisies in het zuiden van dit gebied weldra haar taak krijgen. De ontwikkeling wijst er dus op, dat den bolsjewisten de vrijheid van handelen en besluiten meer en meer wordt ontnomen en dat het initiatief in dezelfde mate overgaat in handen van het Duitsche commando. 16 December. Zon op 8.44. o. 16.27. Maan o. 11.54, op 21.15 T»r gelegenheid van den tweeden Jaardag van het begin van den oorlog in de Stille Zuidzee, bracht de Rijksminister van Buitenlandsche Zaken, Von Ribbentrop, een bezoek aan den keizerlijk-Japanschen gezant, luitenant-generaal Oshima in het Japansche gezantschap. Luitenant-generaal Oshima stelt aan Rijksminister Von Ribbentrop leden der Japansche kolonie In Berlijn voor We/CNF/P m Goudklomp gevonden. Uit Kaapstad wordt vernomen, dat een goudklomp van 70 kg., een recordgewicht, gevonden zou zijn In de Belgische Congo Cycloon teitstert Alicante. De stad Alicante, een Spaansche kustplaats, is Dinsdag door een buitengewoon hevige cycloon geteisterd- In de stad zelf wer den groote verwoestingen aangericht, ter wijl haveninstallaties en scheepswerven volkomen werden verwoest Buiten de stad hadden aardverschuivingen plaats, waardoor de verbinding met de buiten wereld verbroken werd. Sofia waarschuwt. De politie te Sofia heeft de bevolking gewaarschuwd tegen het gevaar, dat schuilt in het oprapen van voorwerpen, die door vijandelijke vliegers worden uitgeworpen en die klei ne hoeveelheden ontplofbare stoffen be vatten. Suikerdiefstal. -- Te Amsterdam is Woensdagnacht ingebroken in een pak huis aan den Baarsjesweg. De dieven heb ben 60 balen suiker meegenomen. Boerderübrand. Te Goirle zijn één boerderij en twee woonhuizen, alsmede een stalling en schuur door een brand verwoest. Meubels én vee werden gered Met verlof. De ruim 500 leden van den N. J S., die als vrijwilligere dienst doen in den Germaanschen Landdienst in Dantzig, zullen de Kerstdagen en het Nieuwjaar in het ouderlijk huis door brengen. Vermoedelijk zullen de verlof gangers Woensdag a s. reeds thuiskomen met een extra-trein Rijksminister dr. Göbbels heeft Dinsdag de leiders der Rykspropa- gandabureaux in vergadering bij eengeroepen, om hun een over zicht te geven van de politieke en militaire gebeurtenissen in het af geloopen jaar en om hun nieuwe richtlijnen voor hun practisch werk in de gouwen te geven. Het kan niet ontkend worden, zoo zeide dr. Göbbels in zijn rede, dat front en vaderland in het thans ten einde spoedende .jaar aan bui tengewoon zware belastingen heb ben blootgestaan. Terwijl aan de fronten de heldhaftig strijdende Duitsche soldaten alle ver nietigingsplannen van den vijand ver ijdelden, heeft het vaderland zich hun waardig betoond door tegenover de tot een brutale hevigheid opgevoerde luchtterreur en het hiermede gepaard gaande zenuwoffensief der yijanden van Duitschland een welhaast bewon derenswaardige houding aan te nemen In de afgeloopen maanden heeft het Duitsche volk weliswaar wonden jen lidteekens gekregen, doch het staat on wrikbaarder dan ooit en is voor de laatste beslissing tot het uiterste be reid. Illusies van den vijand. Vervolgens schetste de minister de uit de verkorting van de Duitsche frontlinies voortspruitende illusies van den vijand over een militaire en poli- Meening van Eden. De diplomatieke correspondent van hetD N B Siegfried Horn, schrijft: Ook in Engelsche politieke kringen is Edens zwijgen over het pact tusschen de Sovjet-Unie en Benesj opgevallen, zoodat vandaag in het Lagerhuis een desbetreffende vraag gesteld werd, waarop Eden genoopt was te antwoor den Hij verklaarde, dat de aangelegenheid te Moskou was besproken tusschen hem. Molotov en Huil en dat de Britsche re geering het thans geteekende verdrag te meer toejuicht, daar het een belang rijk instrument voor de algemeene vei ligheid kan worden en bovendien den nabuurlanden de mogelijkheid tot toe treding biedt. Hiermede bevestigt de Britsche mi nister van buitenlandsche zaken, dat reeds te Moskou het Oost-Europeesche probleem en de daarmede samenhan gende vraagstukken zijn geregeld in den geest van Moskou en dat daardoor de grondslag voor de Sovjet-expansie naar het Westen is gelegd De van Duitsche zijde meermalen aangetoonde tendentie der Britsche politiek tegen over Europa wordt door de verklaring van Eden in een bijzonder licht ge- pteatst De bedenkingen, die in zekere Lagerhuiskringen zijn gerezen ten aan zien van de gevolgen van het pact op de „algemeene Europeesche veiligheid" bedenkingen, waaraan een arbeiders- atgevaardigde op welsprekende wijze uiting gaf meent Eden tot zwijgen te kunnen brengen met de verklaring, dat bij het onderhavige verdrag in zijn tegenwoordigen vorm dit gevaar nau welijks behoeft te worden gevreesd". Nieuwe strijd in Italië. HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 15 Deceber (D.N.B.). Het opperbevel van de weer macht deelt mede: „In den sector van Kirowograd werden over een breed front uit gevoerde aanvallen der bolsjewis ten op bloedige wijze afgeslagen. Duitsche pantserformaties, door de luchtmacht op effectvolle wjjze gesteund, gingen tot tegenaanval len over, braken den tegenstand van den vijand en wierpen dezen uit enkele penetraties. Daarbij werd een tiideliik verloren gegaan be langrijk plaatsje ten noorden van Kirowograd heroverd. In het gebied ten noordoosten van Siitomir wierpen onze troepen den sterkeren vijand terug en brachten hem gevoelige verliezen toe. Ten zuidwesten -ran Shlobin gingen de bolsjewisten met krachtige infan terie- en pantserformaties tot den vandaag nog niet dan morgen, Mussert dankbaar moeten zijn Mussert en de mannen, die op zijn aansporing vrij willig de wapenen ter verdediging van Europa hebben opgenomen. aanval over. In verbitterde gevechten behaalden onze troepen een volledig afweersucces. Tijdelijk doorgedrongen vijandelijke gevechtsgroepen werden in een tegenaanval teruggeworpen De bolsjewisten leden in dezen sector bijzonder zware verliezen. Veertig oantserwagens werden kapot geschoten Ten zuiden van Newel versterkte de viiand ziin druk belangrijk na nieuwe strijdkrachten te hebben aangevoerd. Ook hier werden de aanvallen in har de gevechten afgeslagen, enkele plaat selijke penetraties afgegrendeld. In Zuid-Ttalië viel de vijand giste ren aan de Adriatische kust over een smal front opnieuw aan. De aanvallen der Britten leverden ondanks sterken steun van artillerie en vliegtuigen slechts op enkele plaatsen geringe ter reinwinst op, stortten echter voor het overige in het afweervuur of in ge vechten van man tegen man ineen. De gevechten om de penetratieplekken ziin nog aan den gang. Een formatie Duitsche gevechtsvlieg tuigen viel in den nacht van 13 op 14 1 e "ember het vijandelijke ravitaillee- ringssteunpunt Bari aan en plaatste treffers op de haveninstallaties. Boven het Middellandsche Zeegebied werden gisteren zeven vijandelijke I vliegtuigen neergeschoten." tieke ineenstorting van Duitschland en die thans gelaten het mislukken van zijn plannen en de ongebroken mili taire en economische kracht van Duitschland moet constateeren. In Moskou, Caïro en Teheran probeerden de vijanden van Duitschland, zoo ver klaarde dr. Göbbels, zich te verzoenen met den nieuwen toestand. Naar uit de nietszeggende communiqués over deze conferenties echter is gebleken blijft hun geen andere weg over dan de beslissing te zoeken in een wanhopi ge poging om een invasie op het con tinent te ondernemen, die voor hen ge paard zal gaan met geweldige offers aan bloed en over den afloop waarvan na Duinkerken en Dieppe geen twijfel kan bestaan. Luchtterreur verandert ons niet. In het verdere verloop van zijn re de sprak de minister over kwesties be treffende den luchtoorlog. Aan de hand van enkele voorbeelden bewees dr. Göbbels, dat het Duitsche volk het ook met de moeilijkste problemen wet klaar te speten, waarvoor het als ge volg van den Britschen fosforoorlog tegen vrouwen en kinderen geplaatst wordt en dat het weerstandsvermogen van het Duitsche volk in de vuurzee na een terreuraanval gestaald wordt. „Wanneer de eindoverwinning behaald is, zoo besloot dr. Göbbels, zullen leed en nood, die de vijand over ons bracht, spoedig overwon nen worden. Blyvend voor de ge schiedenis !s alleen de houding, waarmede wy onze vryheid verde digden. In deze weken en maanden schryven wy een roemvol hoofd stuk van onze geschiedenis." De bijeenkomst werd door verschil lende referaten over actueele vraag stukken der Duitsche oorlogvoering gecompleteerd. Zoo hebben o.a. staats secretaris dr. Ganzenmüller over den verkeerstoestand, gouwleider Lauter- bacher-Hannover en ministerial-direk- tor Berndt over het onderwerp der Anglo-Amerikaansche luchtterreur ge sproken. DE PRIJS VOOR DE EXTRA SPIJSOLIE. DEVENTER, 15 Dec. Voor de spijs olie, die bij wijze van extra Kerstrant soen beschikbaar is gesteld, zijn thans de prijzen bekend gemaakt, welke el ders in dit blad in" een officieele publi catie zijn opgenomen. Met nadruk wordt er op gewezen, dat voor deze, op de reeds ingeleverde bonnen Alge meen 708, Reserve M 73 en Reserve M 69. verkrijgbare olie, in geen geval andere prijzen mogen worden gevraagd of betaald, terwijl ook geen andere statiegelden mogen worden verlangd Men doet er bovendien goed aan er op toe te zien, dat bij los uitgewogen olie de juiste hoeveelheid wordt uitge schonken. ADMINISTRATIE VOORSCHRIFTEN. DEVENTER. 15 Dec. Op 15 Dec. is een voorschrift in werking getreden waardoor aan kleinhandelaren en her stellers van huishoudelijke artikelen, metaalwaren enz. de administratie plicht wordt opgelegd. Zij moeten ge specificeerd aanteekening houden van de door hen in rekening gebrachte prij zen en bewerkings- en herstelkosten. Het voorschrift is gepubliceerd in de Staatscourant van 10 December 1943. De centrale persdienst van het Ne derlandsche Arbeidsfront meldt: De gemachtigde voor den arbeid heeft, mede op aandringen van het Ne derlandsche Arbeidsfront, twee be schikkingen u;igtvaardigd ten aanzien van de verplichte uitgifte var. vacan tiebons door a'le bedrijfsvoerders in het bouwbedrijf, respectievelijk in het loodgieters- ~n fittersbedrijf. Dit beteekent dat voortaan alle wer kers in genoemde bedrijfstakken hoven hun loon een vacantiebon zullen ont vangen Toen indertijd de bestaande collec tieve arbeidsovereenkomsten voor den burgerlijken en utiliteitsbouw en den water-, spoor- en wegenbouw algemeen verbindend werden verklaard, waren de bepalingen betreffende de verplich te uitgifte van vacantiebons hiervan uitgesloten. Ook voor het loodgieters- en het fit- tersbedrijt was de uitgifte van vacan tiebons niet verplicht gesteld. Het Ne derlandsche Arbeidsfront heeft in sa menwerking met den gemachtigde voor den arbeid er thans voor gezorgd dat de uitgifte van vacantiebons algemeen verplicht is gesteld, zoodat alle werker® in het houw-, loodgieters- en fittersbo. drijf vacantiebons zullen ontvangen. WAARDEBONS WINTERHULP. 's-GRAVENHAGE, 15 Dec. Stichting Winterhulp Nederland heeft dezer dagen een aanvang gemaakt met de uitbetaling en de eerste uitkeerin- gen in dit seizoen. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van waardebons, die oorspronkelijk be stemd waren voor het seizoen 1942/1943. Er wordt dus de aandacht op geves tigd, dat de bons in het seizoen 1942/'43 dezelfde waarde en geldigheidsduur hebben als die voor het seizoen 1943/'44 en dat derhalve door de winkeliers en de banken beide soorten bons kunnen worden aangenomen. BURGEMEESTERS ONTSLAGEN. Bij besluit van den commissaris- generaal voor Bestuur en Justitie van 2 December 1943 is onmiddellijk in gaand ontslagen* a. mr. J. Dijckmeester, als burge meester van Zutphen; b. ir. M. J. IJzerman, als burge meester van Wageningen. De burgemeester van Hilversum, jhr. mr. E. J. B. M. von Bönninghausen, heeft gistermorgen op de gemeente secretarie afscheid genomen van de hoofden van takken van dienst en van de afdeelingschefs als vertegenwoor digers van het geheele gemeenteperso- neel. Hij prees de buitengewone samen werking, welke er steeds geweest was tusschen hem en het ambtenarencorps en sprak zijn dank daarvoor uit. De gemeentesecretaris, dr. G G Pekelha ring, sprak daarna een woord van af scheid en gaf den scheidenden burge meester de beste wenschen mee. In den middag heeft de burgemees ter afscheid genomen van het politie corps. Daarbij was ook de nieuwe burgemeester, de heer J. H. G. Fijn. aanwezig De persdienst van den NAD meldt* De oorlog maakt het noodzakelijk dat met zoo groot mogelijke nauwkeu righeid alle beschikbare arbeidskrach ten ingezet worden op de plaats, waar zij het noodigst en het nuttigst zijn Niet de vraag, wat ieder persoonlijk graag wil. maar het belang van het volk en het Europeesche belang ge- "en hierbij den doorslag De afzwaaien de lichting van den Nederlandschen Arbeidsdienst is een niet te onder schatten hoeveelheid arbeidskrachten De Rijkscommissaris heeft, naar aan leiding van zijn waardeering voor het werk van de arbeidsmannen, een rege- 'ing getroffen. waardoor de arbeids mannen na hun diensttijd niet naar Duitschland behoeven voor werk. doch in eigen land aan noodzakelijken ar beid in dienst van ons volk kunnen werken. In de eerste plaats is hiervoor de Noordoostpolder aangewezen Deze ar beid is zwaar en moeilijk Hij eischt dus. dat er hard gewerkt wordt Het is dus nu aan de arbeidsman nen om door hun werk het bewijs te leveren, dat de liefde voor land en volk hun ernst Is Zij worden daarbii geholpen door de omstandigheid, dat zij kunnen werken binnen de eig^n landsgrenzen en bovendien door hét uitzicht op het te verwachten resul taat van hun werk. „TWAALF JAAR N.S.B. EN DE W A UTRECHT. 15 Dec - In het WA- kwartiertje „Hier WA" op Zaterdag 18 December a.s over den zender Hil versum T van 18.45—18.55 uur zal George de Vries een rede uitspreken onder den titel „Twaalf jaar N.S.B. en de W.A.". ZILVEREN JUBILEUM. Heden herdacht de heer W. Dingjan den dag, waarop hij vóór 25 jaren in dienst kwam als reiziger bij den heer J. Spruyt, thans: C.V. Manufaclurenhandel Firma J. Spruyt, Kof a-Magazijn te Alkmaar. Zooals reeds was bekend gemaakt, zou de zaak tot des morgens half elf gesloten zijn. Om half tien werd de jubilaris met zijn gezin per rijtuig afgehaald van zijn woonhuis en in de feestelijk versierde Mèubel-zaal ontvangen, Waar de huldi ging zou plaats vinden. In tegenwoordigheid van de familie Spruyt en het voltallig personeel werd hier het woord gevoerd door den heer M. Spruyt, die den jubilaris geluk wenschte met zijn jubileum. Hij schetste hem als een ijverig werker voor de be langen van de zaak eh niet minder voor de cliëntèle en prees in hem vooral zijn accuratesse. De tegenwoordige tijdsom standigheden hebben het bezoeken van de cliëntèle onmogelijk gemaakt, doch thans is de jubilaris werkzaam op de Tapijt- afdeeling. Spreker bood hem. namens de firma, een prachtige clubfauteuil aan en hoopte, dat spoedig de jubilaris zijn rei zigersloopbaan weer zou kunnen vervol gen, om dan, na volbrachte dagtaak, nog tenge jaren van dit cadeau te kunnen ge nieten Aan mevrouw Dingjan werd een prachtig bloemstuk aangeboden. Namens het personeel sprak hierna de heer G. Veel. die den jubilaris op har telijke wijze feliciteerde met dit heugelij ke feit en bood hem, namens het perso neel. een prachtige bureaulamp aan. Me vrouw Dingjan mocht een fraai bloem stuk ontvangen. Het verdere deel van den dag bracht de jubilaris thuis door, waar ongetwij feld velen hem zijn komen geluk wen- schen. W. N. VAN DE POLL 70 JAA.R. De oud-havenmeester van Amsterdam is gister zeventig jaar geworden. Al is de heer W. N. van de Poll sedert zijn pen- sionneering in het laatst van 1938, geen bewoner van de hoofdstad meer hij is thans gevestigd te Hilversum blijven wij hem beschouwen als Amsterdammer. Want aan het IJ is hij geboren, heeft hij rew^kt. ziin vader was .Tan Casoer van de Poll. eerst koopvaardijkapitein, la terhavenmeester van Amsterdam. De thans 70-iarige heeft dus zij het met interregnum ziin vader opgevolgd Hii werd eerst ongeleid voor de marine, doch adelborst 1s hii niet gewórden Toch gin? hii naar zee als matroos. Hii klom op tot gezagvoerder ter koopvaardij. In 1907 werd hii „landrot", gasdirecteur te De Riip. maar zijn hart trok naar zee. Varen zou hii wel niet meer, maar hij sollici teerde twee 1aar later naar en verkreeg de functie van onderhavenmeester te Rot terdam. In 1920 keerde hij terug naar den Scbreierstoren, waar hij als kind reeds had gewoond nu als havenmeester van Amsterdam Hier kwamen zijn capacitei ten tot volle ontplooiing. INBRAKEN OPGEHELDERD. Dezer dagen, zoo meldt het Hbld., heeft te Amersfoort een 26-jarige arbeider uit Weesp twee fietsen te koop aangeboden, welke gestolen bleken bij eenige inbraken in den nacht van 25 op 26 November te Hilversum gepleegd. De arbeider werd aangehouden en spoedig daarop ook de neef, een 23-jarige arbeider uit Hilver sum. die aanwijzingen wist te verstrek ken over een bij deze inbraken gestolen Smyrnatapi.it. Nadat ook nog een nicht van deze twee mannen was aangehouden, had de recherche alle draden In handen, welke tot volledige opheldering van deze inbraken leidden. De vrouw bleek name lijk rechtstreeksch contact te hebben ge had met de inbrekers, die bij haar de gestolen goederen hadden ondergebracht. Hoewel zij de mannen slechts bij voor naam kende, wist de recherche toch spoe dig vast te stellen, dat het twee inbre kers moesten zijn. die reeds op 29 No vember te Alkmaar waren aangehouden en toen talrijke inbraken hadden bekend De Inbraken te Hilversum hadden zij toen echter verzwegen, naar zij zeiden om later het Smyrnatapijt nog te kunnen verknopen. Nagenoeg alle gestolen goede ren zijn thans opgespoord. De aangehou den medeplichtigen zijn na verhoor op vrije voeten gesteld. DENKT AAN DE PUNTDRAAD AFSCHEIDINGEN. Gisteravond om 7 uur is in het Kenne- merpark een vrouw in de daar nieuw aangebrachte puntdraadafscheiding geval len. Zij bekwam verwondingen aan het gelaat en haar beenen en werd ten huize van dr. Van Hilten verbonden. OPENBARE DRONKENSCHAP. Gisteravond werd een inwoner van Cas- tricum wegens openbare dronkenschap ter ontnuchtering in het politiebureau in gesloten. 1 „HOE ALKMAAR GROEIDE". Lezing voor „Oud-Alkmaar". In de Van Teylingenzaal van hotel Proot hield de vereeniging „Oud-Alk maar" Woensdagavond haar laatste le zingavond van dit jaar, waarbij de heer H. van Drunen een lezing hield over het onderwerp „Hoe Alkmaar groeide". Zooals het den laatsten tijd gewoonte is, bestond er ook dezen avond wederom een groote belangstelling, een belangstel ling, die zich overigens ook demon streert in den constanten groei der ver eeniging, die thans 180 leden telt. Alvorens de heer Van Drunen zijn le zing aanving, wekte hij de bezoekers op de tentoonstelling over onze stad, welke volgende week in het gemeentemuseum zal worden geopend, te gaan bezoeken. Over het ontstaan der stad is zeer wei nig te vinden, doch door gedane vond sten in de Langestraat in het jaar 1885 kan worden aangenomen, dat Alkmaar in de vijfde eeuw ontstaan is. De stad was gevestigd op een geestrug, die lien van Castricum tot aan de Groote Kerk en waarvan thans weinig meer te vinden is. De stad was rondom omgeven door wa ter van meren en polders, doch over het algemeen ontbreken de juiste bij zonderheden. In het jaar 866 zien wij, dat aan de kerk te Alcmaere een visch- reeht werd verleend en hieruit kan wor den afgeleid, dat Alkmaar een der oud ste steden van Holland genoemd kan worden. Als stichtingsiaar kan worden aangenomen het jaar 550. De aanvankelijke bebouwing was zeer primitief en na den tijd van hutten ging men over tot het zetten van houten wo ningen, waaruit ook weer een verklaring is te putten, waarom de stad zoo dik wijls door brand kon worden geteisterd. De geschiedenis der stad is roemrijk en vele malen is er sprake van strijd tegen een macht. Hieraan kan worden toege schreven, dat de groei niet erg voorspoe dig was. Vele slooten en vaarten door kruisten de stad, die in 1445 na veel striid eindelijk 'n gesloten stad werd met eigen wallen en poorten. De geschiedenis leer ons, dat in de stad een groot aantal grondverkoopingen plaats vonden, waar- hii dikwijls in steen werd betaald, het geen ten dienste was van den bouw van de kerk. Opmerkelijk is hierbij, dat bij al die verkoopingen beperkende bepalin gen werden gemaakt, waaruit# afgeleid kan worden, dat er wel degelijk rekening werd gehouden met aanleg van straten e.d. In 1561 werd in overleg met "Bergen, Egmond en Heiloo de grens der stad nauwkeurig benaald. Ook dit ging piet zonder strijd en eerst in 1563 werd een uiteindelijk resultaat bereikt. Voor het aanleggen van versterkingen, waartoe in 1572 werd overgegaan, sloopte mop vele huizen, b.v. aan het Ritsevoort. De aan wezigheid van het water maakte, dat men toen reeds rond Alkmaar landwin ning had. Hieraan dankt o.a. de Eilands- wal haar bestaan, alsrrfede een terrein bij de Zoutkeeten. De stad was zich van haar centrale ligging ten volle bewust en zoo zien wij, dat de omliggende doroen in 1571 o.a! werden verplicht de slooten en vaarten, welke naar de stad teldden, on diepte te houden. Men weerde de ar moede door b.v. een bepaling te maken, dat alleen vestiging ln de stad kon wor den toegestaan van menschen van een bepaalde gegoede positie en er werd een verbod afgekondigd, dat de bouw van kleine woningen uitsloot. Spr. lichtte ten slotte nog enkele gegevens omtrent den Hout toe. Dit is niet zooals men wel eens gelieft aan te nemen een be staand bosch geweest, doch wel de^mk door de stad aangelegd. Wat o.m. hinkt uit den aankoop van een stuk groud aan den Straatweg, waar men gedurende lan gen tiid den z.g. Engelschen tuin he»ft gekend Als jaren van ontstaan noemde sor. do jaren 1622, 1625 en 1689 voor resp. den Westerhout, den Zuiderhout en den Geesterhout. Aan het slot Van deze zeer interessante lezing werden verschillende lantaarnplaatjes vertoond, waarbii een groot aantal platte gronden, waaruit dui delijk den rcgelmatigen groei der «ted viel on te maken. Foto's uit het verleen der stad toonden ten slotte nog p""<! dui- delUk aan hoeveel er in de stad zelf ropds is veranderd envernield. Het was een leerzame avond, waarvan spoedig het verdere gedeelte alsnog zal worden behandeld. DIERENBESCHERMING. Sinds eenige dagen zwerft in Alkmaar een zwart hondje, afkomstig van den Jis- perweg. Signalement: zwart-bruine doo- ten, korte staart, wijduitstaande ooren, reu. In de omgeving van de Waterschapstr. zwerft een hondje, pl.m. 2 maanden oud, zwart-bruin, gladharig, reu. Ontvangen van Zuster v. d. K. f 1. voor het te stichten dierenasyl. Inlichtingen te bekomen bij den Inspec teur van Dierenbescherming, den heer Verwer (Baanstraat).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1943 | | pagina 1