IfiTER [SIK" DAGBLAD VOOR Installatie van Rijksminister Dr. Seyss-lnquart. De luchtaanvallen op Berlijn. President van de Deutsche Akademie. Rede van den Rijksminister. Een artikel van Dr. Göbbels. V.ergeefsche doorbraakpogingen der bolsjewisten. Frontverkorting tusschen Umenmeer en Peipusmeer. Procureur-Generaal acht Geelen schuldig aan uitlokking tot oplichting, twee keer gepleegd. Verduister van 17.45-8.- u. STAD ENJMGEVING. DRINGER. Nieuwe Niedorp. Beemster boer opgelicht Ongure elementen in de door zwarte handelaren. Beemster en Purmerend. yi Publicatie lor de prijzen. Srbouwproducten. Ir de Prijzen maakt ihtprijzen voor de Van oogst 1944 ln 't zullen blijven. van onderstaande fcn wijziging onder- Igd met f2 tot f* Irwten verhoogd met lioo kg.; peulvruch- fcne erwten) fl; met f 1.50 tot f 1S.M rerhoogd met f 10 tot Ichoreiwortelen ver- ■26 per 1000 kg.; fa- Ihoogd met f 0.25 tot hrdappelen zal de 10.25 per 100 kg. in de geheele periode lodat dit bewaarloon loging ondergaat. De I verhoogingen zullen ionsumenten- en ver- (fenen. I vanaf 15 Maart roodvonk. hkt bekend, dat fmder vermelde worden gesteld King tegen diph- Inderen, die nog ln, alsmede door llagscholen) niet ladhuize en wel met de letter |ari 1944; j-i 1944; liari 1944; Iruari 1944; li 1944, Ichieden vóór 19 Ks ter gemeente- in en voornamen (straat en huis geen aangiften v. d. SLUIJS. lusement, Ijkheid genot: [reuder. feil, >nhals, IGIGLI. loopend van uur Matinée, kCARl wu. so, ïwofc'f «ofc'wn, 12834, 14034, 14428, ■501 1326 ■552 1624 K5S6 ■564 pOO 1915 "2006 ■692 2923 3015 1705 3728 3770 4638 4817 5344 5526 6706 7640 7657 8765 8830 9600 9657 1)308 10408 10517 1304 11572 11609 1986 13058 13199 |851 13918 14116 [962 15014 15087 1,354 16437 16438 |026 17052 17000 1548 17617 17741 |S74 18602 18877 [611 19627 19657 [730 20764 20790 [563 21864 21923 3112 3834 4867 5569 6948 7916 8978 9823 10581 11685 13332 14188 15089 16525 17114 17754 18878 19801 20818 21063 nEWElEENmO 18*9 AG 9 FEBBUAV 14390, 17889, 1844B? R&484, 18660: 1900.—4 11633. wèai. 180491 [746 800 8»l"j0<è' 1602 162* 1718 1W. 8100 13741 8886 14524 4683 15518 6703 J6345 6387 *6935 7106 ■7863 8056 Tj858L 8607 J9489 6522 ■0332 10409 I 0901 10911 ■1588 11598 ■2334 12420 3307 13325 ■3766 13816 4047 14117 4874 14882 1.5730 16746 £6488 16498 7357 17422 18745 18786 19735 197B1 SS 813a 3898 4702 *700 6785 6005 6484 SS21 7243 7380 8087 811* 8643 8696 6683 9600 10424 10507- 10987 11070 11692 11188 12451 12*90 13342 13368 13859 13882 14165 14166 15029 16268 15753 15061 16017 10878 17431 ,17590 18840 18933 19825 19886 20912 20660 Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau Alkmaarsche editie: Voordam C 9, Alkmaar. Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330. Giro 187294. VRIJDAG H FEBRUARI 1944. ALKMAARSCHE-EDITIE. NOORD-HOLLAND 146e Jaargang, No. 35. 2 pagina's. Prijs der gewone advertenties in deze editie min. 1.40, elke m.m. meer ƒ0.10. Tarieven voor de geheele op lage op aanvraag. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar 2.10, voor het geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cent. T- MUNCHEN, 10 Febr. (DNB). - Rijks minister dr. Göbbels heeft heden den nieuwen president der Deutsche Aka demie, Rijksminister dr. Seyss-lnquart, geinstalleerd. Ruim een jaar geleden had de akademie haar president verlo ren door den dood van den Beier- schen mfnister-president Ludwig Sie- bert. In een toespraak zeide dr. Göbbels, dat deze oorlog niet alleen op militair gebied wordt uitgevochten. Het is daarom noodzakelijk, dat in dit ele mentaire machtsconflict ook de krach ten gemobiliseerd worden, die het geestelijk leven vormen en verdedigen. Zoo kan de Deutsche Akademie geen taak hebben, die schooner en meer in overeenstemming met den tijd is dan de verbreiding, de cultiveering en de bescherming der Duitsche moedertaal. Welk een belangrijke factor in den oorlog de taal kan zijn, toonde de mi nister aan aan de hand van het voor beeld der vrijheidsoorlogen. Er is geen generaal, die zich zoo groote ver dienste voor het afschudden van het Napoleontische juk heeft verworven als Johann Gottlieb Fichte met zijn „Reden an die Deutsche Nation". Ook in dezen oorlog verkeert het Duitsche volk in de noodzakelijkheid mannen voort te brengen, die met de zelfde macht der taal niet alleen tot het eigen volk maar tot de geheele we reld kunnen spreken. Dr, Göbbels overhandigde daarna den nieuwen president, Rijksminister dr. Seyss-lnquart, de door den Führcj. on- öerteekende oorkonde, terwijl hij hem de Duitsche taal en de met haar ver band houdende geestelijke en cultu- reele goederen bijzonder aanbeval en hem een vruchtbare en gezegende werkzaamheid toewenschte bij de lei ding van een der kostbaarste en aan zienlijkste organisaties van het Duit sche geestelijke en politieke leven. Vervolgens hield Rijksminister dr. Seyss-lnquart een rede. In zijn intreerede als president heeft Rijksminister dr. Seyss-lnquart er al lereerst aan herinnerd, dat de stich ting van de Deutsche Akademie in 1925 geschiedde in een tijd, die niet alleen aan alle internationale stroomingen in Duitschland breede ruimte liet, maar ook sterke particularistische verschijn selen duldde, doch voor een nationale zending weinig begrip had en volksche gezindheid vaak bespotte, zoo al niet vervolgde: Desondanks gelukte het m 1926 de Duitsche cursussen voor Dui- tenlanders ten uitvoer te leggen in gemeenschap met de universiteitte München, in 1932 de practische werk zaamheid op het gebied der propaganda voor de taal in het buitenland hieraan toe te voegen en in 1934 het tijdschrift „Deutseh-Unterricht im Ausland" in het leven te roepen als heraut voor een methodisch onderwijs in het Duitsch. Het verloop van den oorlog heeft de sfeer van actie der Akademie belang rijk uitgebreid in overeenstemming met een in Noord-, Zuid- en West- Europa toenemende bereidheid om de Duitsche taal te leeren. Met de door den Führer in November 1941 voltrok ken verleening van de rechten en plich ten van een publiekrechtelijk ljchaam verwierf de Deutsche Akademie de er kenning van den Staat voor haar werk, dat gewijd is aan de verzorging en bevordering van de Duitsche taal in birmen- en buitenland, benevens het recht om mede te werken aan de be vordering en verspreiding van Duitsch cultuurgoed uit verleden en heden. Haar arbeidsprocedures konden wel in geen andere Duitsche stad zoo volledig zijn als juist in Münchc Verklarende, dat de Deutsche Aka demie de haar gestelde taak naar beste vermogen wilde dienen, gaf Rijks minister dr. Seyss-lnquart een schets van de taken, doelstellingen en plan nen van de organisatie. Hij beschreef de werkzaamheid der beide klassen „Forsehung und Wissenschaft" en „Kulturaustausch" met de bij de laat ste aangesloten afdeelingen voor bui- tenlandsche lectoraten en het Goethe Instituut en gaf zoowel een beeld van de uitgave van litteraire, taalkundige en cultuurwetensehappelijke werken als van den arbeid ter bevordering van het Duitsch als cultuurtaal in het bui tenland en van den overigen culturee- len arbeid der lectoren, voor welker scholing en opleiding in de toekomst een soort seminarium in het leven zal worden geroepen. Bij de vermelding van den thans ruim tien jaar bestaanden voordraeh- tendienst der Deutsche Akademie in het buitenland verklaarde de presi dent, dat het voor 1944 ter hand geno men program in het Europeesche bui tenland het viervoudige omvat van net- geen in 1940 gegeven werd. Rijksminister dr. Seyss-lnquart wees vervolgens op het drukke geestelijke leven in de in binnen- en buitenland in het leven geroepen vriendenkringen der' Akademie, aan welker vermeerde ring hij zijn bijzondere aandacht zal schenken. In zijn verdere uiteenzettingen zeide Rijksminister dr. Seyss-lnquart o.a.: „Ook de Deutsche Akademie staat in het gebeuren van dezen tijd en in de beslissing van den tweeden wereldoor log, Tegenwoordig is de verliezer de 17016555 met een premie rflo gsiyst btl do agwtra.] Nieuwbouw te Rotterdam. Het groote blok huizen met de winkelgalerij aan den Goudschen Singel te Rotterdam ie thans gereedgekomen QNF/v. Rhijn/Pax m vernietigde. In zoo'n geval bestaat er geen buitenstaander. Dat geldt ook voor de Duitsche Akademie als een cultuur-politieke instelling. Dat wij tegenwoordig juist in on-~ iltureele waarden getroffen worden, maakt deze worsteling ook voor de Deutsche Aka demie tot haar eigen zaak. Niet alleen de resultaten van de wetenschap er, het onderzoek, maar ons eigen per soonlijke beleven heeft ons de ge meenschap als het oorspronkelijke ele ment van ons leven geopenbaard. Door ons gemeenschapsleven te ordenen volgens de beginselen van volksche verantwoordelijkheid leiden wij Europa naar het uitgangpunt en het doel van zijn wezen. Daarmede vinden wij tegelijkertijd den grondslig van onze Europeesche gemeenschap: aan ieder Europeesch volk is de vrij heid gegeven naar zijn eigen aard te leven en aan ieder is de taak gesteid zijn krachten voor het gemeenschap pelijke welzijn en de gemeenschappe lijke veiligheid te gebruiken. In deze gemeenschap is tegelijk onze vrijheid gemotiveerd. Wij strijden voor het levc-n van het Puitsche volk, voor de vrij heid van den Duitschen en Europee- schen mensch. Wij, weten dat duizend jaren der geschiedenis der nenschheid hun zin zouden verliezen en de belang rijkste prestaties van den menschelij- ken geest verdaan zouden zijn, wan neer met ons het Avondland zou uit- dooven. Daarom weten wij, dat wij zullen overwinnen. Wij treden in één gelid, Bij het Duitsche zwaard ook het Duitsche woord, opdat de hoogste goe deren der menschheid behouden zul: en worden voor de eeuwige toekomst van ons volk." BERLIJN, 10 Febr. (DNB). In „Das Reich" schrijft Rijksminister dr. Göb bels over den „Slag om Berlijn", zoo als de Engelsche pers de bijna onaf gebroken terreuraanvallen op de Duit sche hoofdstad heeft genoemd. Volgens zijn eigen bekentenis ligt het in de bedoeling van den vijand, aldus dr. Göbbels, door deze ruwe, ge- meene overvallen de hoofdstad te ver woesten het oorlogsmoreel harer be volking murw te maken en daardoor op het Duitsche thuisfront de beslis sende overwinning te halen, die den Anglo-Amerikanen aan het front der strijdende troepen ontzegd is gebleven en ook altijd ontzegd zal blijven. Berlijn strijdt sedert midden Novem ber een verdedigingsstrijd voor het geheele Duitsche volk. Het behartigt daarmede als hoofdstad des Rijks de zaak van het Rijk op een beslissend punt en op een beslissend oogenblik Niet veel Duitsche steden zijn in dezen oorlog aan dezelfde beproevingen on derworpen als Berlijn maar het be hoeft ook voor geen enkele stad de oogen neer te slaan. Zijn bevolking heeft zich tegen de vijandelijke lucht- terreur teweer gesteld met een bravoür, die de grootste bewondering verdient. Het zou natuurlijk volkomen onjuist zijn te betwisten, dat de vijand Ber lijn door zijn ruwe en gemeene "ter reur zware wonden heeft toegebracht. Wij hebben, aldus vervolgt de minister, er tot dusverre van afgezien, onsbezig te houden met de triomfantelijke vijan delijke berichten over den luchtoorlog tegen Berlijn, die in cynisme nauwe lijks te overtreffen zijn. Wij zullen daarvoor tijd genoeg hebben, als wij weer quitte staan,-- als het Londensehe gejubel door onverbiddelijke Duitsche antwoorden aanzienlijk verminderd zal zijn. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER. 10 Febr. (DNB). Het opperbevel van de weermacht deelt mede: Aan het Oostelijke front misluk ten ook gisteren ten westen van Nikopol, ten zuiden van Kriwoirog, in het gebied ten westen van Tsjer- kassy, ten oosten van Sjasjkof, ten zuiden van de Berezina, in het ge- vechtsgebied van Witebsk, ten noorden van Newel en in het ge bied tusschen Umenmeer en het Peipusmeer sterke vijandelijke aan vallen en hernieuwde doorbraak pogingen der bolsjewisten in zware gevechten door den heldhaftigen tegenstand van onze troepen. Het aantal der in het gebied van Sjasjkof op 8 Februari stuk geschoten vijandelijke pantserwagens en stukken stormgeschut is van 58 tot 113 gestegen. Bij levendige plaatselijke ge vechtsactiviteit in het gebied Po- lonnojeLoezk sloeg een cavalerie- formatie in een snellen aanval ver scheidene vijandelijke compagnieën uiteen. Tusschen het Ilmenmeer en^ het Peipusmeer voerden onze forma ties in enkele sectoren ter ver korting van het front overeenkom stig het bevel distancieeringsbewe- gingen uit. Bij de zware afweergevechten ten zuiden van Leningrad heeft zich een onder bevel van lftitenant-generaal Luczny staande divisie luchtafweer van de luchtmacht bijzonder onderscheiden. Zij schoot in de periode van 14 Janu?yi tot 7 Februari 105 vijandelijke vlieg tuigen neer en vernietigde in drie we ken tijd 111 Sovjet-pantserwagens. Aan het Italiaansche front. In het gebied rondom Aprilia duur den de zware gevechten den geheelen dag voort. Het veroverde terrein werd van Britsche haarden van verzet ge zuiverd. Een vijandelijke pantseraan- val op Aprilia werd door eigen artil lerievuur uiteengeslagen. Hierbij wér den 17 pantserwagens vernietigd. Onze luchtmacht viel in den afge- loopen nacht kwartierruimten der vij andelijke troepen bij Anzio met suc ces aan. Aan het Zuidelijke front zetten Ame- rikaansche formaties ten noordwesten van Cassino gesteund door zeer krach tig artillerievuur, in den loop van den dag hun doorbraakpogingen voort. Zij werden in verbitterde gevechten voor de Duitsche stellingen afgeslagen. Aan het overige front verliep de dag, met uitzondering van plaatselijke gevechts activiteit. kalm Enkele vijandelijke vliegtuigen wier pen op 9 Februari en in den afgeloopen nacht bommen neer op plaatsen in W est-Duitschland. In de periode van 1—10 Februari werden 23 vijandelijke vliegtuigen, voor het meerendeel viermotorige bom menwerpers, door vlootstrijdkrachten, luchtdoelartillerie aan boord van koop vaardijschepen en luchtdoelartillerie van de marine neergeschoten. Duitsche duikbooten brachten in het noordelijke deel van den Atlantischen Oceaan en in den Indischen Oceaan 9 schepen met een inhoud van 62.000 brt. tot zinken. Een ander schip werd getorpedeerd. Alkmaarsche oplicHtings-affaire. Twee keer twee jaar geëischt. Donderdag heeft het Amsterdamsche Hof de beruchte Alkmaarsche oplich tingsaffaire eindelijk kunnen beëin digen. Niet minder dan vier zittingen bleken noodig, om alles tot klaarheid te kunnen brengen en het resultaat van alles is in het kort: Hoogakker werd veroordeeld tot 2 1/2 jaar gevangenisstraf met aftrek van het geheele voorarrest, Vroegop werd veroordeeld tot 3 jaar met aftrek van het voorarrest en tegen Geelen werd één keer twee jaar met een jaar af trek geëischt en één keer twee jaar. Werden de twee eerstgenoemden ver oordeeld terzake oplichting, Geelen werd beschouwd als de man, die de geheele leiding had en die de beide oplichtingen heeft uitgelokt. Over twee weken zal het Hof uit spraak doen in de beide zaken tegen Geelen. De vierde dag begon met het requisitoir van den proc.-generaal mr. Versteeg, die het gebeurde beschreef als een filmver haal. In de eerste acte waren Hoogakker en Geelen de hoofdfiguren, in de tweede en laatste acte Vroegop en Geelen. Deze figuren schetste spr. nader. Hoog akker was het verwarde type, was een kletskous. Vroegop was de weifelende, slappe figuur en Geelen de rustige man met een scherp intellect, die precies wist wat hij zeggen en wat hij niet zeggen moest, die zoo lang mogelijk achter de schermen bleef en die tèn slotte tijdens de rechtzitting zich een meester toonde in het retireeren, toen Vroegop onver wachts een bekentenis aflegde. De heele geschiedenis nog eens in het kort nagaande, wees spr. er op, dat Hoog akker weliswaar bij Sch. is geweest, maar dat Geelen hem wegwijs heeft gemaakt en dat Geelen ten slotte de eerste dui zend gulden met Hoogakker heeft ge deeld. Deze som moet voor Geelen een teleur stelling geweest zijn en toen hem bleek, dat Hoogakker niet de juiste man .was om den Haarlemschen jood voor een nog grooter bedrag af te zetten, werd Hoog akker handig op zij geschoven en Vroeg op in zijn plaats gesteld. Daarmee be gon dan de tweede acte. Het spel werd echter precies zoo ge speeld als in de eerste acte. Nu trok Vroegop naar Haarlem, deed wat Geelen hem vertelde en zorgde voor de tweede som, zijnde 8000 gulden. Alleen, toen die 8000 gulden in veiligheid gebracht moes ten worden, was Geelen er bij en volgde de gecamoufleerde arrestatie. Daarna zakte het scherm. Vervolgens schetste spr. de houding van verdachte- tijdens-* de- verhoorem en- bet proces: hoe hij Hoogakker eerst een fan tast noemde, daarna een groote dwaas, die een al te doorzichtig en al te dol ver haal grif geloofde, zelf alles ontkende en toen Vroegop met zijn bekentenis kwam, handig retireerde en deze verklaring gaf: ja, ik ben in Haarlem geweest, maar slechts om Vroegop te helpen. Spr. vroeg ten slotte vernietiging van het vonnis der Alkmaarsche rechtbank en eischte tegen den verdachte Geelen in de zaak Geelen-Hoogakker terzake uitlok king tot oplichting twee jaar gevangenis straf met aftrek van een jaar preventief en in de zaak Geelen-Vroegop terzake uitlokking tot oplichting twee jaar ge vangenisstraf. Mr. dr. Buiskool, verdediger, begon er op te wijzen, dat de Alkmaarsche recht bank Geelen in de eerste zaak had ver oordeeld wegens medeplichtigheid, terwijl hij in de tweede zaak was vrijgesproken. Thans hoorde hij den Proc.-Gen. twee keer een vrijheidsstraf eischen terzake uitlokking tot oplichting. Spr. begon uitvoerig na te gaan, of hier werkelijk van uitlokking sprake kon zijn en meende, dat hiervan geen sprake is, omdat het plan, om een jood op te lichten, reeds bestond, voordat Geelen in de zaak betrokken werd en dat zelfs de Haarlemsche jood Sch. reeds bewerkt was, voordat Geelen een rol begon te spelen. Bovendien maakte spr. bezwaar tegen twee gesplitste zaken, omdat men hier toch eigenlijk met één geschiedenis te doen heeft, met één zaak en dat dus ook slechts één veroordeeling kan volgen. Nader op de affaire zelf Ingaande, meen de spr., dat niet Geelen, doch Hoogakker alles in scène heeft gezet en dat Hoog akker Geelen misbruikt heeft, om zich zelf te dekken. Spr. verzocht het Hof niet al te veel waarde te hechten aan de verklaringen, door de fam. Hoogakker af gelegd en wees er nog op, dat Geelen een 15-jarigen staat van dienst heeft als marinier en nooit in al dien tijd gestraft is geworden. Hij heeft wat oppervlakkig gehandeld, is eigenlijk zonder goed na te denken, met de anderen mee gaan doen, doch heeft geen enkel financieel voordeel willen genieten. Mocht het Hof tot een veroordeeling komen, dan verzocht spr. een belangrijk lagere straf, dan thans werd geëischt. Verdachte Geelen, ten slotte het laatste woord verkrijgende, beweerde nog eens, dat hij nooit gedaan heeft waarvan hij thans beschuldigd wordt en dat de heele zaak heel anders is gegaan, dan door den Proc.-Generaal is geschetst. Hij vroeg ten slotte het Hof clementie. 12 Februari. Zon op 8.05,. o. 17.45/ Maan* 9.56/ op 91.10. Thans reageert de Duitsche lucht macht door langzaam in Jtracht toe nemende massieve tegenacties, maar die kunnen slechts beschouwd wor den als een voorspel tot hetgeen nog verwacht kan worden. Wij kunnen in ieder geval met voldoe ning constateeren, dat de Duitsche hoofdstad onder den druk der vij andelijke aanvallen ongebroken is gebleven. De Britsche hoofdstad zal gelegenheid hebben, op haar beurt hetzelfde te bewijzen. Ten aanzien van den vermoedelijken afloop van den z.g. „Slag om Berlijn" kunnen wij "het geheele Duitsche volk gerust stellen, aldus vervolgt de minister. De hoofdstad zal waarschijn lijk nieuwe slagen ontvangen, zij za! nog meer wonden en litteekens krij gen, haar burgers zullen zich op nog primitiever wijze moeten leeren be helpen. Maar daarom gaat Berlijn nog niet onder. Het hart van deze stad heeft nog nooit zoo vurig geslagen als na de zware bombardementsnachten, als de Berlijners zich om zoo te zeggen, het bloed uit de oogen wisschen en met verbeten trots aan het werk gaart. Het is ongetwijfeld het doel der Anglo-Amerikaansche oorlogvoering, groote deelen van het Duitsche volk door de luchtterreur te proletariseeren en daardoor rijp te maken voor haar leugenachtige en huichelachtige onder- mijningspropaganda. Het is bijna een bloedige ironie, dat de vijand ondenk bare hoeveelheden brisant- en brand bommen op de dichtbevolkte woonwij ken van onze groote steden laat rege nen en die vergezeld doet gaan van dikke pakken schijnheilige vlugschrif- ten. waarschijnlijk in de meening, dat onze mannen en vrouwen, die door deze laffe en volkomen onsoldateske strijd wijze alles verliezen, bij het schijn-.el van hun brandende huizen en wellicht bij de lijken van hun onschuldige kin deren neerzitten om zich te wijden aan de lectuur van deze nietswaardige pam fletten en juist van de aan lager wal geraakte Britsche plutocratie te leeren. wat zij van den oorlog moeten denken. Onze vrouwen mogen weenen. als zij haar moeizaam verworven bezit in vlammen zien opgaan, in onze man nen moge een brandende haat opstij gen tegen de laffe aanstichters van dit ongeluk, maar niemand van hen denkt er ook maar een seconde aan zich voor deze duivelsche terreur te buigen. Wij zijn er vast van overtuigd, dat er een gerechtigheid in de geschiedenis^ is. Het ruwe cynisme, waarvan de vijand blijk geeft, verbonden met de walge lijke huichelarij, die als camouflage dient, kan voor God en de menschen m'et ongestraft blijven. Niet alleen ge- looven wij daaraan, maar wij voe-en QI2S- door het lot geroepen, deze straf der geschiedenis binnen niet al te lan gen tijd voor een groot deel te vol trekken. Onder vergelding verstaan wij niet een spontane reactie, die zon der organisatie, als het ware in den roes van den haat plaats grijpt. Wij werken met brandend hart. maar ook met koel verstand vooral op dit ge bied. Wij zullen op de triomf orgiën van den vijand terugkomen, als wij iets van belang daarover hebben te zeggen. Ook liet wapen der hoofdstad draagt thans den lauwerkrans van sol- datenroem, die nooit zal verwelken Waar in deze weken muren vallen en huizen instorten, zal eens het nieuwe Berlijn uit de puinhoopen oprijzen en iedere steen zal getuigenis afleggen van den heldenmoed van een stad, die in weerwil van de zwaarste slagen ongebroken bleef en nooit wankelde. AFSCHEID. Het Gulden Vlies DiNc Coster heeft destijds ongeveer eens geschreven, dat de vader of moe der, die het eigen leven volkomen weg cijfert en alle hoop in zijn of haar kind stelt, zich voortleven laat naar de vreugdelooze horizonnen. Hetzelfde heeft de Italiaansche schrijver Cantini met zijn „Afscheid" tot uitdrukking willen brengen. Uit technisch, psychologisch en lite - r'air oogpunt bekeken, is dit „Afscheid een zeer behoorlijk stuk. Het is boeiend geschreven, bevat tal van fraaie en zelfs prachtige dialogen en op de ziel kundige ontwikkeling, zooaLs de schrij ver ons deze schetst in de hoofdpersoon Daria, valt niets af te dingen. Met de opsomming dezer goede eigenschappen wordt inmiddels niet beweerd, dat de Italiaan een meesterwerk geschapen heeft. Daarvoor mist het te veel aan oorspronkelijkheid. Want het jonge meisje, dat zich verzet tegen het twee de huwelijk van haar moeder en dit verzet een schijn van redelijkheid geeft, is in vele variaties in alle litera turen der wereld te vinden. Maar aan den anderen kant: het menschelijk hart klopt ook reeds van de paradijsdagen af en tóch ontdekt men er eiken dag en elk uur weer nieuwe verrasingen in Een slaaf van de traditie is Cantini in elk geval niet. Want zelfs in zijn steen- oude gegeven heeft hij iets van zich zelf, iets van eigen vinding gelegd. Daria neemt niet één, doch tweemaal afscheid. Het eerst wanneer zij terwihe van haar kind den man, dien zij lief heeft, van zich laat heengaan. Dit af scheid is een ijdel afscheicj; een af scheid zonder doel; een afstand doen van een geluk, om een onwerkelijke luchtspiegeling te dienen. Want het is één der ijzeren wetten van de Natuur dat de ouders hun kinderen slechts kort bezitten; spoediger dan men denkt wil de jongere zijn eigen leven gaan leven; spoediger dan men verwacht eischen de jongeren hun eigen levens geluk en jagen dat na, en als het moet genadeloos en verbeten. En dan vragen zij zich waarlijk niet af of zij den vader of de moeder, die zich eenmaal voor hen opofferde, in eenzaamheid achter laten. Daarom heeft elk mensch het recht- het geluk te grijpen en mis schien wel de plicht zelfs. Daria's eer ste afscheid van het geluk is daarom een dwaling geweest. Maar groot-men- schelijk daarentegen is haar afsche'd in het derde bedrijf, wanneer zij met de woestijn der eenzaamheid vóór zich den man, dien zij liefheeft, op nieuw afwijst, omdat zij niet bereid is haar geluk te bouwen op het leed van een an'der.- Het diep tragisehe ln dit stuk ligt vooral in de -laatste oogen- blikken, wanneer, als een openbaring der verschrikking, het besef over deze Daria komt, dat zij tevergeefs heeft geofferd, dat zij tevergeefs heeft ge leden voor zoover een mensch dan te vergeefs lijden kan en dat het lot het vreeselijkste spel met haar bedre ven heeft, dat te bedrijven is. Het doek valt' in de slotscène over een gron- delooze eenzaamheid, en ik persoonlijk geloof, dat zulk een eenzaamheid niet slechts een product v.an den kunste naar, maar ook van het werkelijke leven kan zijn. Annie van Ees heeft met haar m i. prachtige donkere stem ik weet ove rigens, dat de meeningen hieromtreoC verschillen de moeilijke rol van Daria uitgebeeld. Ik kan niet anders zeggen dan dat ik haar vertolking alr- een feilloos geslepen diamant vond, waarvan elke facet de juiste grootte en de juiste hoeveelheid glans verwierf Met groote vlotheid en toch met aan grijpende diepte liet zij deze teedere. gemartelde en vereenzaamde vrouwe- ziel voor ons leven. Mies Hagens was de dochter. Zij speelde de eerste be drijven met de ongekunsteldheid en de gekunsteldheid van de bakvisch hoe wel zij soms voor haar jaren wat al te kinderlijk deed; in het slotbedrijf was zij echter volkomen de jonge vrouw, die in grenzenlóoze hardvochtigheid al leen aan haar eigen verlangens denkt .John Gobau gaf den artist Conrad ge stalte; hij deed het sober, zonder ook maar in het minst te streven naar de allures van een Don Juan. Hij was op en top de man van de wereld, door er varing en teleurstelling wijzer gewor den. Het publiek, dat in zeer grooten ge tale opgekomen was, betoonde een ge matigde waardeering. H. P. VAN DEN AARDWEG. DOODELIJK ONGEVAL. Vanmorgen om 7 uur heeft er op het derde perron van het stationsetablisse ment te Alkmaar een doodelijk ongeval plaats gehad. De 56-jarige timmerman C S., wonende Tuinstraat alhier, trachtte op de reeds in beweging ge stelde tgam te springen. Hij kwam te vallen en geraakte bekneld tusschen de tram en het perron. De man was op slag dood. WASCHGOED GESTOLEN. Gisteravond is er uit achtertuintjes van perceelen aan de Trompstraat en de Uitenboschstraat waschgoed ont vreemd. AANRIJDING. Gistermiddag had er op den hoek van den Geestersingel en de Spoorstraat een aanrijding plaats tusschen het mo torrijwiel van Dr. L. en een auto met aanhangwagen. De motor werd danig beschadigd, doch persoonlijke ongeluk ken hadden gelukkig niet plaats. De auto, die aanvankelijk stopte, reed spoedig door, doch het nummer er van is bekend. DIEFSTAL. Uit een stalhuis aan den Achterweg werd gister een gedeelte van een Old Finish ledikant ontvreemd. CONCERTGEBOUWTRIO TREEDT OP Wij vernemen, dat de H.O.V.-uitvoe- ring op a.s. Zaterdagmiddag met het Ned. Kamerkoor in „De Harmonie" wegens ziekte van drie sopranen niet kan doorgaan. In de plaats hiervan wordt thans het optreden aangekondigd van het Concertgeboüwtrio Fred Her mann (viool), Henk van Wezel (cello) en Gerard Hengeveld (piano). BURGERLIJKE STAND. Geboren: Rudolf F., z. v. C. J. Ko men en G. Braak. Klazina P. A„ d. v. J Louter en P. Vrouwe. Josephus C. M., z. v. J. G. H. Kootker en M. J. Thoo- mes. jacobus G., z. v. N. M. Beemster en A. M. oudhoff. Lammert W. M„ z. v. M. H. Bolhuis en A. C. Brakenhoff Ondertrouwd Johan M. Veenstra en Marijtje Nierop. Rintje Kuut en Jo hanna F. Meelis. Gljsbert van Laar en Tjaltje A. de Boer. Teunis Boelens en Geertruida M. Zervas. Matthijs L. Bon- zet en Marie Buis. Henri van der Schilden en Johanna C. Meulenbelt. Anselmus N. de Lorijn en Dirkje G. van Wieringen. Getrouwd: Willem Bakker en Ca- tharina Smit. Everardus J. van den Aakster en Catharina Schuijt. Arie Tromp en Barendje C. Jansen. Jo hann H. D. Nordemann en Megchelina Mulder. Vroeger Justus van Maurik heeft het er in één van zijn onvolprezen schetsen eens geestig over gehad kende men het beroep van dringer. Dat was een pootig heerschap, die vóórdat hij zijn arbeid aanving even in zijn handen spuwde en vervolgens tegen het honorarium van een paar halvestuivers voor zijn opdracht gever of -geefster bij het schouw burgloket met een ietsje geweld ruim baan maakte. Bij zulk een vuist-, hand- en voetgevecht vielen dan wel eens rake klappen. Wij zijn inmiddels beschaafder geworden en zeggen wat wij te zeggen hebben liever met bommen; vandaar dat het ambacht van dringer zoetjesaan uit de mode geraakt is. Maar bij Mooij in het. Gulden Vlies begint de dringer weer een behoorlijke kans te maken. Na af loop der eigenlijke voorstelling is er in de nauwe vestiaire, waar de hoeden, jassen en mantels han gen, altijd nog een tweede voor stelling, waarin als heeren ver momde mannen en als dames ge camoufleerde vrouwen elkaar hoogst energiek te lijf gaan. Men beweert hier en daar zelfs, dat bij zoo'n ge legenheid al eens gewonden geval len zijn. Over deze vertooning, waarin de hebzucht en egoïsme naar de op pervlakte drijven, verschijnt ech ter nooit een recensie in de krant. Wat jammer is. Ik zal er toch met onze tooneelcritici eens over spreken. OVIDIUS. V.J GEZINSVERPLEGING. De Zusters verpleegden in de maand Januari 129 patiënten en legden 1279 bezoeken af. waarvan 410 betaalde be zoeken, 845 bezoeken voor 't A.Z.A. en 24 gratis bezoeken. Er werd acht maal de laatste hulp verleend bij 't afleggen en eenmaal geholpen bij transport. De wijkverpleegster verpleegde 27 patiën ten, legde 307 bezoeken af en heeft negen maal den dokter geassisteerd. predikbeurten voor zondag a.s. Kapelkerk, 9 uur, ds. Kleyne; 10.30 u., ds. Klein Wassink; 3.30 u., ds. Tuinstra. - Rem. geref. gem., 10.30 uur, ds. Rap- pold (dienst met gemeente en jeugd) Luth. kerk (Oudegr.), 10.30 uur, ds. dr. Mönnich van Maastricht. Dooopsgez. kerk, 10.30 uur, ds. Kuiper. Jeugddag (extra coll. voor het jeugdwerk). Herst. Ap. Gem., Toussaintstr., 9.30 en 4 uur, dienst. Ned. Chr. Gem.schapsb. in W. en B., Woensdagavond 7.30 uur, de heer Van Oostveen „De openbaring van Jo hannes"; Zaterdag 4.30 uur, bidstond Oudegracht 208. Vrije ev. geref. gem., Doelenstr. 3, 10 uur, ds. Ruys. Ond.: Druiven en Most; 4.45 uur, ds. Ruys. On derwerp: De Maaltijd der Liefde. Voorbe reiding Woensdag 2.30 uur, -St. Jacobs- str. 22. BERGEN, 3 uur, ds. Klein Wassink. Geref. kerk, 10 en 3.30 uur, ds. Van Min nen. Maranatha, 10.30 uur, de heer Graafstal van Amsterdam. HEILOO, 10 uur (Egm. dienst), ds. Roobol; 3 uur, jeugddag, ds. Bloemhof f, onderwerp: „Christus de Heer" (zang mej. Heijnis). Evang. aan de Kerklaan, 10.30 uur, ds. Kleyne van Alkmaar. In het Witte Kerkje, oud-kath. kerk, 8 uur v.m. Heilige Dienst. Simon van der Stok t. - Alhier is op 60-jarigen leeftijd overleden de heer iSimon van der Stok, in leven directeur ►van de indertijd door zijn vader, toen malig burgemeester van Nieuwe Nie dorp, opgerichte bank Van der Stok, Kaan Co. Deze werd later omgezet lin de Noordhollandsche Bank, welke het hoofdkantoor had te Nieuwe Nie dorp en bijkantoren te Alkmaar en Hoorn. Tengevolge van zeer bijzondere omstandigheden is later besloten tot liquidatie van de Noordhollandsche Bank, waarna de heer Van der Stok zich in zijn dorp is gaan wijden aan de fruitteelt en tuinderij. De verassching van het stoffelijk overschot vindt a.s. Dinsdag te 12.15 uur op Westerveld plaats. Langdurige vrijheidsstraffen voor de bende. Ongeveer een jaar geleden heeft zich in den Beemster een geval van zwarten handel afgespeeld, dat wel buitengewoon ernstig genoemd moet worden. Niet al leen, dat een 20 H.L. vale erwten in den zwarten handel verkocht moesten worden, maar bovendien hebben de hee ren zwarte handelaren niet geschroomd, om den/ eigenaar op te lichten. Wat toch was geschied? Een boer in den Beemster, genaamd P. Huiberts, had een flinke partij vale erw ten te koop en hij kreeg op zekeren dag contact met zijn plaatsgenoot J. v. d. Wal, die meende „wel een gaatje te we ten" voor deze erwten. Van der Wal ging naar Purmerend, ontmoette ln een café aldaar eenige collega's en al gauw was de heele zaak bekeken. De heeren zouden de heele partij koopen en in Am sterdam aan de markt brcngen. Tot zoover dus een zeer normale zwarte handelsaffaire. Maar een der heeren, zekere j. Voet uit Purmerend, had voor zijn vrienden nog een speciale verrassing! Ze moesten de erwten namelijk wel koopen, maar 't transport moest geschieden voor rekening van den verkooper en men moest zorgen, dat de eigenaar niet met de vrachtauto, op welke de erwten vervoerd zouden worden, mee ging. Veel beter was, om met hem af te spreken, dat men elkaar in een café te Amsterdam zou ontmoeten, waar dan de verrekening~Zou plaats vin den. Maar.... zei Voet er stiekum bij, zoo ver moet het niet komen. We laten de erwten zoogenaamd in beslag nemen en betalen dus niets! En die boer durft tocb geen aangifte te doen, want hij zou zich dan zelf in de vingers snijden! De andere heeren hadden wel ooren naar dit voorstel en het plan-Voet werd zeer nauwkeurig uitgevoerd. De vrachtauto met erwten kwam inder daad in Amsterdam aan, werd echter on middellijk doorgezonden naar Aalsmeer en de boer kreeg na lang wachten in het afgesproken café bezoek van de koopers. En deze vertelden hem het drama van de aanhouding en in beslagname van de heele partij. Als bewijs toonde men hem een officieel papier, waarop de inbeslag name genoteerd Economische Rechter, Alkmaar. Een strop dus voor Huiberts, die echter lont rook en zooveel moed had, dat hij toch aangifte deed bij de politie. En toen deze de zaak onderzocht, bleek o.a., dat het bewijs »van in beslagname ver- valscht was door Voet en dat inderdaad de erwten netjes verder waren getrans porteerd, terwijl de vier koopers de verkoopsom eerlijk hadden verdeeld on der elkaar. Een paar weken geleden zou de Alk maarsche economische rechter de heele zaak berechten, maar de meeste ver dachten waren toen niet vrschenen, zoo dat toen slechts twee der verdachten kon den worden veroordeeld, t.w. Van Kuyk en Bart. Deze twee kregen toen elk een jaar gevangenisstraf. Of deze zware straf fen wellicht de anderen hadden afge- schrift, weten we niet, maar toch was het merkwaardig, dat thans, nu de zaak voor de tweede maal voor het gerecht kwam, Huiberts en Duyn (een der koo pers) niet waren verschenen. De rij der verdachten werd dus geopend door v. d. Wal, die het 'contact tusschen Huiberts en de zwarte heeren tot stand had ge bracht en die bovendien tegen het voor stel van Voet, om Huiberts op te lichten, ook geen enkel bezwaar had gemaakt. Van den Wal werd flink aan den tand gevoeld en hoorde 15 maanden tegen zich eischen. Mr. de Groot vroeg clementie, omdat de oplichting geheel van Voet ls uitgegaan en mr. Meijer veroordeelde v. d. Wal tot l"jaar gevangenisstraf met last tot directe gevangenneming. J. Voet meende zich te kunnen red den door alles te ontkennen, wat ook maar eventjes op oplichting leek, hoorde 1 jaar en 9 maanden tegen zich eischen en ofschoon mr. Lieuwen clementie pleit te en eenzelfde straf vroeg als voor de andere verdachten, kon mr. Meijer hier geen enkele verzachtende omstandigheid vinden en veroordeelde Voet tot 1 jaar en 6 maanden, met last tot directe gevan genneming. Ch. Koedijk, die mede ln het complot zat, beweerde niets te hebben geweten van de oplichting, zelfs niet van het smokkelen van erwten! De mogelijkheid was er, dat Koedijk niets wist, omdat deze verdachte zeer doof is en ook v. d. Wal meende, dat Koedijk inderdaad van het gebeurde eigenlijk niets wist. De zaak tegen dezen verdachte werd daarom aan gehouden, evenals die tegen den chauf feur Van Dam, die niet verschenen was. i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1944 | | pagina 1