If, DAGBLAD VOOR [elsjes w EREN 1944. roor zieken- G 1944 OTERIJ Ter overdenking. Laatste stadium vóór den grooten strijd. Duitschland zal van het Westen, Oosten en Zuiden worden aangevallen I Porismouih zwaar gebombardeerd. Communistische benden op den Balkan in het nauw. Unie van Sovjet-republieken op den Balkan. Scherpe aanval op liirkije's integriteit. Ontslag burgemeesters. Verduisteren v. 21.305.45. STAD EN OMGEVING. Mensch en Kikvorsch Frontzorgcollecte op 27 Mei. Leuven getroffen door de luchtterreur Binnenstad letterlijk met bommen bezaaid. Nieuws in 't kort. 200 dooden in Leuven. fj hl VERKRIJGBAAR OP DE RUST BOH EN OP DE BESCHUITBONNEH. 50-jarige erva- iet gebied van ing staat U borg tekende kwaliteit ;uwe Molenaars ervoedsel. ïieuwe geldige toewij den. Uiteraard is het rboden op deze toewij- an den geldigheidsduur p, waarop zij ingewis- •den, vleeschwaren te JBLICATIE VAN DE VAKGROEP RKINDUSTRIE. .5 Mei 1944 zijn in over- ureau voor Genees- en an de nieuwe aankoop- rop, hoestartikelen enz. e bonnen van serie M. aald op 1 kg. De gel tot 10 Juni 1944. Het geldig verklaarde bon- nemen. M. C. Schroder, Alk- ed. Tj. N. Adema, Alk- ienst Jac. Broersen te ren en wetenschappen Aardweg te Alkmaar; n te Alkmaar; prov. np te Alkmaar, e adv.rubrielc W. Ra- an de Zaan; voor de .us, Alkmaar. uitstapje per AR PACKET" ag 29 en Dinsdag l3.45 17.45 uur; 13.45 17.45 uur. ingen. WEG 84. C H ADVIES. LENBEDRIJF. )RWEGEN i wagens looren op 14, tusschen ten wagens verzenden voor de igen vrijen eel van het ede. )e Directie. MEI 1944 ;kking 10.— 2378, 45$$ 17378, 20036. 1301 4358'1363 13W 1566 1594- 1604 1619 1902 1949 2033 2061 2470 2484 2553 2564 2788 2867 2917 2944 3493 3519 3579 3588 3813 3856 3893 3938 4279 4327 4392 4426 4632 4640 4644 4674 4970 5034 5045 5059 5312 5318 5353 5470 5836 5848 5864 5879 6236 6280 6298 6312 6719 6741 6754 676» 6957 7029 7033 7048 7257 7269 7305 7332 7545 7569 - 7592 7601 8040 8041 8137 8174 8444 8505 8579 85801 8923 8929 8950 8983 9417 9454 9557 9569 9806 9824 9881 9934 10214 10250 10256 10276 10655 10735 10762 10826 11T13 11191 11203 1122» 11477 11492 11503 11509 11755 11757 11770 11796 12082 12095 12121 12207 12490 12523 12546 12552 13003 13053 13074 13097! 13192 13208 13247 13256 13568 13638 13642 13649 13815 13862 13874 13905 14148 14207 14290 14380 Ï4766 14796 14804 14839 15024 15025 15077 15086 15290 15317 15321 15350 15803 15831 15894 15966 16234 16260 16290 16295 16485 16511 16547 16577 16945 17052 17053 17065 17313 17348 17428 17545 18126 18132 18228 18259 18481 18527 18571 18589 18785 18791 18805 18807 19103 19137 19237 19242 19537 19558 19595 19611 19785 19304 19809 19892 20205 20209 20222 20223 20589 20030 20657 20660 20922 20961 20978 20988 21182 21228 21252 21277 21541 21553 21559 21574 21820 21823 21829 21878 22183 22203 22214 22317 22478 22486 22497 22511 22828 22854 22886 22887 23124 23161 23186 23191 23404 23476 23559 23575 23756 23812 23831 23834 23994 23999 24044 24063 24303 24319 24321 24348 24701 24725 24728 24764 25083 25192 25200 25221 Uitgave: Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alkmaar - Voordam C 9. Bureau Alkmaarsche editie: Voordam C 9, Alkmaar. Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330. Giro 187294. WOENSDAG 17 MEI 1944. ALKMAARSCHE EDITIE. NOORD-HOLLAND 146e Jaargang, No. 115, 2 pagina's. Prijs der gewone advertenties in deze editie min. 1.10, elke m.m. meer 0.10. Tarieven voor de geheele op lage op aanvraag. Abonnementsprijs per 3 maanden voor Alkmaar 2,10, voor het geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cent. Schr. Als men vandaag den dag zijn oor te luisteren legt, dan komt men tol de conclusie, dat het Nederlandsche Volk zich in een impasse bevindt, waar uit het zich niet weet te bevrijden. Met Duitschland aan een nieuwe Europee- sche ordening bouwen, dat nooit! Met de Anglo-Amerikanen na afloop van den oorlog aan het werk gaan, is ook niet alles. Aanknoopen aan 9 Mei 1940. liever niet, want toen was er veel dat niet deugde. Den bolsjewisten dan een kans geven. Och, toen de Duitschers nog in de omstreken van Moskou ope reerden, was er wel iets voor te zeg gen, maar nu de roode horden van den heer Stalin zoo vervelend dichtbij ko men, is dat toch ook niet de oplossing. Zuid-Italië mag in dit verband als een zeer belangrijk baken in zee worden gezien. Wat wil de Nederlander dan eigen lijk wel? Afgezien van z'n sigaartje met een Deli-dekblad, z'n buitenhuisje, onver- valschte thee en koffie en nog zoo'n paar van die dingen, schijnt hij verder niets te willen. Z'n kuituur, z'n goede naam op velerlei gebied, 't schijnt hem koud te laten. Een ietwat vreemde geesteshouding voor een Nederlander, gezien z'n ver leden. Toch zal hij uit de impasse moeten komen, omdat Nederland nu eenmaal een deel van Europa is en vandaag den dag in Europa geschiede nis wordt gemaakt. En wel geschiedenis die beslist over het „zijn of niet zijn". De ondergang van Europa beteekent met evenzooveel woorden de ondergang van Nederland. IK vraag mij af of de weg, die zich van den afgrond begeeft, voor den Nederlander inderdaad zoo onbegaan baar is als hij gelooft. Is er iets tegen,dat dit land voor z'n zedelijk en lichame lijk welziin een krachtig staatsbestuur krijgt? Neen, daartegen kan geen mensch bezwaren hebben. Een chaos willen wij niet. wij wUlen tucht, orde en bovenal zelfrespect Een solidariteit van alle bevolkingsklassen, is dat iets wat zonder meer moet worden afgewe zen? Neen, want de klassestrijd heeft ook in ons land slachtoffers bij de vleef gemaakt. En is het niet juist, dat het algemeen belang onder alle omstan- dighedan vóór dient te gaan bij dat van een groep? En dat het persoonlijk be lang zich steeds ondergeschikt maakt aan dat van een groep? Wat is er tegen dat het Nederland sche Volk in eerste instantie het Euro- peesch belang stelt boven dat van Ne derland? Wat is er tegen dat het belang van een bepaalde groep niet, zooals voorheen toch merkwaardig dikwijls gebeurde, vóór gaat boven het belang van het Land, en dat het persoonlijke belang van dezen of genen niet naar voren wordt gehaald ten koste van een benaalde groep? Hierin is niets spitvondigs, noch mis- leidends. Integendeel, indien de massa begrijpen wil, dat de hierboven ge noemde waarden niet geboren zijn uit een politiek compromis, doch gegeven zijn in het belang van den Europee- schen mensch, waarom dan in een im passe blijven kronkelen, die geen an deren uitweg biedt? TB/IJ Nederlanders gaan er prat op, dat wij nuchter zijn.Nu, laten wij dat dan ook zijn en onze oogen niet sluiten voor datgene wat thans om ons heen plaats grijpt. Er is geen oorlog aan den gang in de beteekenis die wij er voor 1940 aan gaven. Twee wereldbeschou wingen zijn in een worsteling op leven en dood gewikkeld. Eenerziids het Na- tionaal-socialisme. Anderzijds het libe ralisme gekonpeld aan het communis me. Gekoppeld omdat het uitgediende liberalisme (daarvan getuigt o.a. veler verzuchting, dat het anders dan vroe ger moet worden) zich hoopt staande- te houden door behulp van het com munisme. Het liberalisme is uitgediend Communisme moge in een kultuurloos land, dat alleen de beschaving van den knoet kent, de schoonste vorm van leven zijn, in Europa, met z'n ontel bare schatten die uiting zijn van wat een kuituur van beschaafde volkeren vcpiag, is het de dood. En daarom moeten wij Nederlanders de politiek van den struisvogel opge ven en kiezen. Zetten wij ons in om op te bouwen of laten wij om ons heen afbreken, totdat wij zelf afgebroken worden? Als nuchter Nederlander ziet men onmiddellijk waar de plaats is die moet worden ingenomen. Met „uitgestrekte handen" wil het oude zich over ons ontfermen. Laten wij dankbaar zijn dat tien duizenden Nederlanders schouder aan schouder met Duitschland en zijn verbondenen zich tusschen ons en die „uitgestrekte handen" heb ben geplaatst. IK kan mij indenken, dat er menschen zijn, wien vandaag den dag de gal overloopt en die kankeren. Kankeren is de stoelgang voor de ziel, zooals dr. Göbbels het uitdrukte. Er is weinig op bouw, er is weinig ordening. Eerst moet Europa klaar komen met zijn vijanden. Dan komt de tijd voor op bouw, voor ordening, vooral voor zui vering. De Führer heeft dit duidelijk te kennen gegeven, toen hij zeide, dat hij na dezen oorlog als nog feller na- tionaal-socialist terug zou keeren. Groote groepen van ons Volk. de ar beiders, de klein gepensionneerden, de lagere ambtenaren, ondervinden bij voortduring de zwaarte van den oorlog en voor deze groepen zal het eerst ge zorgd moeten worden. Maar eerst moet de vrede bevochten zijn, en het gevaar voor nieuwe oorlogen uitgeroeid. Europa moet, koste wat het kost, be vrijd worden uit de klem waarin men het Avondland tracht te wringen. En is dit bereikt, dan zal zeker de vraag worden gesteld: „Wat deed Nederland voor de zaak van Europa?" Gelukkig doen wij reeds veel. d w.z die Nederlandérs die aan de fronten staan en die Nederlanders die in Duitschland werken. Maar wat doen die andere Nederlanders, die het geluk hebben thuis te mogen zijn? Spannen die zich ook in voor de Nederlandsche zaak in Europa? Juist die groep Nederlanders en dat ls de groote meerderheid van ons Volk zou ik op 't hart willen drukken, dal het gaat om „te zijn of niet te zijn". Wij staan aan den vooravond van groote gebeurtenissen, die misschien voor ons Volk groote moeilijkheden met 7'ch mee zullen brengen. Deze weer- *n kunnen wij alleen dan wanneer Russisch offensief tegelijk met een invasie. De ondubbelzinnige verklaring van het opperbevel der weermacht, dat de Anglo-Amerikaansche luchtaan vallen op het gebied aan de Kanaal- kust als voorbereiding tot een in vasie kunnen worden beschouwd, heeft de aandacht van de Duitsche openbare meening meer nog dan tot dusver op de komende militaire gebeurtenissen gevestigd, aldus de Berlijnsche ANP-correspondent. In voorgaande jaren heeft de maand Mei het begin van grooK offensie ven gebracht en de waarschijnlijk heid is groot, dat zulks ook dit jaar het geval zal zijn. De voorbe reidingen, die Duitschlands tegen standers voor het door hen aan gekondigde algemeene offensief troffen, schijnen in het laatste sta dium te zijn getreden. Zooals zij reeds na de conferentie van Teheran hebben verklaard, is hun plan, Duitschland van het westen, oosten en zuiden uit aan te vallen en van Duitsche zijde is men geneigd, deze aankondiging als ernst op te ne men. Het beeld van den oorlog in Europa is derhalve meer dan ooit als één geheel te beschouwen en alles wat zich aan de verschillende fronten voordoet kan thans naar het oordeel van Duitsche militaire kringen gezien worden als phazen in het voorstadium van den grooten strijd. Dit geldt voor den sterk geactiveerden luchtoorlog zoowel als voor den strijd in Italië. Ook het oostelijke front vormt een integreerend deel van de plannen van Duitschlands tegenstanders en ook hier verwacht men een hervatting van het Sovjetrussische offensief uiterlijk op het tijdstip, waarop de geallieerden zich met het volle gewicht hunner oor logsmachine in den strijd zullen wer pen, hetgeen, naar het oordeel van in gewijde militaire kringen in Berlijn, wel eens een kwestie -"an dagen zou kunnen zijn. De voornaamste aandacht Vijand blijft in Italië aanvallen. UIT HET HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜHRER, 16 Mei. (DNB) Het opperbevel van de weermacht maakr bekend: Van het Oostelijke front wordt slechts plaatselijke gevechtsactie aan den benedenloop van den Dnjestr en in/ het voorterrein van de Karpathen gemeld. Formaties van de iuchtdoelartillerie van het leger schoten sinds het begin van den veldtocht in het oosten 2000 vijandelijke vliegtuigen omlaag. Daar van hebben de 'luchtdoelafdeelingen van het leger 275 en 279 alleen 300 toe stellen neergehaald. Aan het Italiaansche zuidelijke front zette de vijand zijn aanval len met gebruikmaking van nieuwe divisies infanterie en pantserjagers op ons verdedigingsstelsel met zwaartepunt ten zuiden van Cassi- no voort. Na verbitterde wisselval lige gevechten gingen eenige heu velstellingen verloren. In andere sectoren werden plaatselijke pene traties in tegenaanvallen gezuiverd of afgegrendeld. Een sterke formatie gevechtsvliegers bombardeerde in de late avonduren van 15 Mei vijandelijke steunpunten in het gevechtsgebied van Cassino met goede uitwerking. Er ontstonden bran den en explosies. Bij aanvallen van enkele Britsche stoorvliegtuigen op het gebied van Keulen en Mannheim, alsmede bij vluchten boven de Kieler Bocht wer den in den afgeloopen nacht vier vij andelijke vliegtuigen neergeschoten. In de eerste ochtenduren van 16 Mei vielen sterke formaties zware Duitsche gevechtsvliegtuigen de Britsche ha venstad Portsmouth met een groot aantal brisant- en brandbommen aan. De communistische benden in Cen traal Oost-Bosnië, die naar 't DNB ver neemt, sedert geruimen tijd door vrij willigers der Waffen-SS tezamen met plaatselijke zelfbeschermingsformaties zeer in het nauw gedreven en ernstig geteisterd werden, hebben door Duit sche slagvliegtuigan opnieuw groote verliezen geleden. Zij pogen thans ordeloos naar verschillende kanten te vluchten, doch worden telkens weer tot den strijd gedwongen. In de nabij heid van een klein plaatsje werden alleen 108 gesneuvelde bandieten ge teld, terwijl op een andere plek een vluchtende bende 90 dooden, 180 ge wonden en 30 gevangenen achterliet. in verband met de verwachte gebeur tenissen is gericht op de West-Euro- peesche gebieden. Legerleiding in goede handen. De Duitsche troepen, die aan de Kanaalkust de wacht houden, staan onder bevel van generaal-veldmaar- schalk Von Rundstedt, oen opperbevel hebber West, en generaal-veldmaar- schalk Rommel, die als opperbevelheb ber van een legergroep betiteld wordt. Van de militaire leiding in dit gebied maken voorts deel uit generaal-veld- maarschalk Sperle als commandant der luchtstrijdkrachten, kolonel-gene raal Blaskowitz. opperbevelhebber van een legergroep, admiraal Krancke en generaal der pantsertroepen Freiherr C-eyr von Schweppenburg. Wat de krijgsoperaties zelf betreft, •deze beperken zich op het oogenblik vrijwel uitsluitend tot het Zuid-Ita- liaansche front. Wanneer, naar men van Duitsche zijde aanneemt, de tegenstander met zijn Vrijdag begon nen aanval beoogt, reserves te binden om voor operaties elders de handen vrij te hebben, dan stelt men te Berlijn daartegenover, dat het strijdtooneel in Midden-Italië zich weinig leent voor het binden van troepen op groote schaal, daar wegens de geringe lengte van het front en het bergachtige ka rakter van het terrein het aantal troe pen, dat aan den strijd deelneemt, steeds alleen maar beperkt kan zijn. De Brusselsche gemeentescholen geslo ten. Gelet op het bestendig gevaar, veroorzaakt door de luchtbombardemen ten, worden, op bevel van den schepen van openbaar onderwijs, alle gemeente scholen van Groot-Brussel tot nader be vel gesloten. KIËUTE8V£R91UVEH NED60LAND5C VOLKS DIENST Hoe dikwijls gebeurt het niet vooral ir dezen tijd dat huismoeders de verzuchting slaken: „ik wilde wel, dat ik iemand had, die op mijn kinderen kon passen!" Dat geschiedt, als de huismoeder het volhandig heeft en de kinderen haar voor de voeten ioopen. Ook komt het dikwijls voor, dat een moeder van één spruit denkt: „het is voor mijn kleirie toch niet goed, dat hij altijd zoo alleen is; kon ik mijn kleuter maar bij andere kleintjes bren gen." Deze overwegingen hebben den Nederlandschen Volksdienst die tot taak heeft onze volwaardige volksge- nooten in hun moeilijkheden bij te staan ertoe geleid kleuterverblijven op te richten. In deze alleraardigst ingerichte verblij ven worden de kleuters in kleine groepjes toevertrouwd aan de zorgen van speciaal opgeleide kinderverzorg sters. Moeders, die deze kleuterverblij ven kennen, spreken er met warmte over. C.N.F./Pax Eenige Engelsche dagbladen hebben een verdrag gepubliceerd, dat tus schen Bulgaarsche en Grieksche communisten eencrzijds en de Sovjet-Unie anderzijds is gesloten. In dit verdrag wordt gezegd, dat de Balkan-Unie Griekenland, Macedonië, Bulgarije en Servië zal omvatten. De communisti sche partijen van Griekenland en Bulgarije mogen voor het bereiken van dit doel een tactiek volgen, die hun goed dunkt. Beide partijen, zoo wordt verder gezegd, zullen werken voor de veilig heid van de noordelijke grens der Unie, en wel met het doel, den Donau te bereiken, die als grens van Bulgarije en Servië wordt be stempeld. Deze grens zou ten noorden van Fiume aan Je Adriatische Zee moeten eindigen. Bulgarije zou een toegang naar de Egeïsche Zee ver krijgen. Punt 5 behelst het plan voor de stichting van een autonome republiek onder Sovjet-Russische controle, die de Dardanellen met Istanboel zou omvatten. Een document van sensationeele be teekenis noemt men in de Wilhelm- strasse het hierboven aangehaalde ver drag. De correspondenten van de Dai ly Herald en de Daily Mail, die den inhoud van dit verdrag uitvoerig aan hun bladen melden, hebben, zoo ver klaart men in diplomatieke kringen van de Wilhelmstrasse. daarmede een onthulling van de allergrootste betee kenis gedaan. Want het verdrag be vat niet alleen een plan tot vorming van een. Zuid-Oost-Europeesche unie van socialistische Sovjet-republieken, een radengroep. welke haar noordelijk ste grenzen aan den Donau en benoor den Fiume wil leggen, maar het plan 'bavat tevens een scherpen aanval op de Turksche integriteit, daar de ver dragsluitenden Istanboel en de Darda nellen tot een autonome Sovjetrepu bliek willen uitroepen en de controle van dit gebied aan Moskou willen overlaten. J)e interpretant der Rijksregeering verklaarde ten aanzien van het plan, dat de Russische aspiraties in de rich ting van Bosporus en Dardanellen niet nieuw zijn. Bij zijn laatste bezoek aan minister Von Ribbentrop verklaarde Molotof indertijd woordelijk tot zijn tolk: „Zegt U den Rijksminister, dat Sovjet-Rusland nog een appeltje met Turkije te schillen heeft" en in het zelfde gesprek zeide de bolsjewistische volkscommissaris, dat de Sovjetunie niet zonder belangstelling het lot van Skagerrak en Groote Belt gadeslaat. Reeds vele jaren hebben de bolsje wisten de hoop eens een haven aan een „warme" zee te krijgen. Meer en meer blijkt thans, dat zij door Enge land en de Vereenigde Staten in dit streven ondersteund worden. 's-GRAVENHAGE, 16 Mei. Bij be- sluit van den Commissaris-ge. eraal voor Bestuur en Justitie is, met ingang van 25 April 1944, eervol ontslag ver leend aan: A. Becking als burgemeester van Zuid-Beijerland; J. L. Brinkerink als burgemeester van Oude en Nieuwe Tonge; F. W. van Driel als burgemees ter van Nieuw-Helvoet; F. Nieborg als burgemeester van Stad aan 't Haring vliet Is, onmiddellijk ingaand, ontslagen: mr. K. Hoekzema als burgemeester van Oostburg; A. P. Kostense als burge meester van Biervliet, A. H. S. Stemer- ding als burgemeester van Oost- en West-Souburg; J. A. Martijn als burge meester van Veere; F. A. van Rose- velt als burgemeester van Sehoondijke; jhr. L. E. D. S. van F onninghausen tot Heringhaven, als burgemeester van IJzendijke. NEDERLANDSCHE JONGENS. Opgelet! 's-GRAVENHAGE, 11 Mei. - Donder dag 18 Mei zal in Den Haag op Plein 1813 nr. 3 nog een keuring worden ge houden voor de eerstvolgende weer- sportkampen. Iedere Nederlandsche jongen heeft gelegenheid om tezamen met kameraden uit andere Germaan- sche landen vier mooie voorjaarswèken door te brengen. Ook dezen keer zijn hieraan geen onkosten verbonden, zoo dat ook mindei bedeelde jongens van deze gelegenheid kunnen profiteeren Het bureau voor weersportkampen is geooend var» 9 tot 14 uur 18 Mei. Zon op 5.40 u., onder 21.33 u- Maan op 4.31 u., onder 16.31 u. GEMEENTELIJKE VERORDENING JEUGDBESCHERMING. De burgemeester van Alkmaar heeft zijn beschikking betreffende bescherming van de jeugd in dien zin gewijzigd, dat de leeftijdsgrens van 20 jaar tot 18 jaar is terug gebracht en het verbod om zich buiten op te houden in het winter seizoen niet reeds om 18 uur maar om 19 uur aanvangt. Behoudens de in de beschikking opgenomen uitzonderingsgevallen is het voortaan voor jeugdige per sonen beneden den leeftyd van 18 jaren verboden zich buiten op te houden: a. na 19 uur, wanneer het tijd stip van zonsondergang valt vóór 19 uur; b. na zonsondergang, wanneer het tijdstip val zonsondergang valt tusschen 19 en 21 uur. c. na 21 uur wanneer het tijdstip van zonsondergang valt na 21 uur. Men zal algemeen met waardeering van deze verruiming der be+rokkan voorschriften kennis nemen De burgemeester heeft de leeftijds grens tot welke zijn bemoeïngen tot bescherming van de jeugd zich uit strekt verlaagd van 20 tot 18 jaar, zoo dat een groote groep jongens en meis jes de oudsten zifb thans des avonds vrij zullen kunnen bewegen. In den winter Ls het tijdstip voor binnenshuis zijn voor alien van 18 uur op 19 uur gesteld, wat ook ea^ verrui ming der bepalingen beteekent. Wij hadden, wat de zomer betreft, gaarne het Utrechtsche voorbeeld ge volgd gezien door de jeugd na 21 uur ook vrijheid buitenshuis te laten als de zon op een later tijdstip ondergaat Misschien komt deze verruiming der bepalingen later nog eens als een extra verrassing. Over wat thans reeds verkregen werd zal men niet anders dan tevreden kunnen zijn. Deze verruiming der bepalingen gaat in op den dag na de afkondiging, dus op Donderdag 18 Mei. MOOI BORDUURWERK. Veertig jaar woont de thans 82-jarige wed. v. d. Stok met haar beide doch ters reeds in het perceel Wildemans straat 12. Voor wie oog heeft voor vrouwelijken arbeid viel het op, dat de ramen van dit perceel steeds afgeslo ten waren met gehaakte gordijnen, maar weinigen zullen hebben bevroed, dat in dit huis een schat van gebor duurde kleedjes aanwezig is, vervaar digd door een der dochters, die zich daarmede reeds 15 jaar heeft bezig ge houden en met dit werk nimmer in de openbaarheid is getreden. Een toeval stelde ons in de gelegenheid dit werk wat nader te beschouwen. Wij zagen een in prachtige kleuren uitgevoerden gestylleerden haan op 'n tak met bloe men, een voorstelling, zooals men die uit den tijd van onze overgrootmoeders kent. Wij zagen landschappen, echt folkloristische voorstellingen en stonden verbaasd over de keurige gevoelige en correcte uitvoering. Wie zoo kan bor duren (het werk leek op de middel eeuwsche gobelins) moet goed kunnen teekenen en begrip hebben van kleur en compositie. Uit een gesprek, dat wij met de zus ter van de vervaardigster mochten voe ren, bleek ons, dat wij hier met zui vere volkskunst te maken hadden. Ons werden de groote foto's uit „De Prins" en „Panorama" getoond, die als gege vens voor het borduurwerk hadden ge diend en het trof ons. hoe juffrouw v. d. Stok er bij intuïtie in geslaagd was, juist die foto's te kiezen, die zoo tref fend de schoonheid van ons land weer geven. Dat zij die in zuivere kleuren, in de juiste verhouding, vaak vergroot, in haar borduurwerk heeft weten weer te geven, blijft haar verdienste. Dit werk is uitsluitend voor eigen vreugde en dat van haar zuster en moeder ge maakt. Met hun drieën leven de vrou wen daar stil en bescheiden, trotsch ook op de met borduurwerk overtrok ken stoelen, die door moeder zijn ver vaardigd en trotsch ook op het piano spel van de andere dochter. Op onze vraag wat zoo'n kleedje moest kosten, werd bescheiden geant- Beter één gulden in de bus dan dui zend in uw beurs. Denkt daaraan bij de groote landelijke collecte voor Front- zorg op 27 Mei a.s. RADIOPRAATJE MAX BLOKZIJL. 's-GRAVENHAGE, 17 Mei. - In de serie brandende kwesties op Donderdag 18 Mei over Hilversum I om 18.45 uur spreekt Max Blokzijl onder den titel: „Weerzien met het jongetje". Past op Uw telefoontoestel! Er ope reert in Hilversum een man, die een pet van de P.T.T. draagt en zich reeds aan verschillende adressen heeft vervoegd om het telefoontoestel te halen, daar de be trokkene toch is afgesloten. In enkele ge vallen kreeg hij het toestel mee, maar bij informatie bij de" P.T.T. bleek dan. dat de dienst er niets van afwist. De politie waarschuwt tegen dezen oplichter. Stelende spoorwegambtenaren gearres teerd. Reeds maandenlang werden vóór de goederenloods der N.S. te Hilversum en uit wagons, welke aldaar passeerden, vermissingen geconstateerd. De plaatse lijke recherche is er thans in geslaagd aan deze diefstallen een einde te maken door de arrestatie van vijf werklieden, die op het Hilversumsche spoorwegem placement werkzaam waren De mannen zijn ingesloten. het Nederlandsche Volk weer een Volk is, een Gemeenschap, die strijdt voor haar plaats in de rij der Europeesche naties. Dit ter overdenking! Waar ds stilte van den dood heerscht Leuven is zonder twijfel de stad, die het zwaarst getroffen werd door de Anglo-Amerikaansche luchtterreur. Na twee zware aan vallen door Anglo-Amerikaansche bommenwerpers in de nachten van Donderdag op Vrijdag en van Vrij dag op Zaterdag, welke voorafge gaan werden door verscheidene aanvallen overdag, kan men zon der eenige overdrijving de verwoes tingen te Leuven vergelijken met die van de zwaarst getroffen ste den van Duitschland. Wanneer men de troostelooze ellende en den om vang van de vernielingen In de Leuvensche stadswijken ziet, kan men zich niet van den indruk los maken, dat de Anglo-Amerikaan sche bommenwerpers werkelijk geen ander doel hebben dan ter reur te zaaien onder de burgerbe volking. Zelfs in de veronderstel ling, dat op een stad van middel bare grootte zooals Leuven, geen bombardementen kunnen worden uitgevoerd zonder de burgerbevol king te treffen, dan heeft men toch bij het beschouwen van wat er overgebleven is van het cen trum der stad Leuven den onweer- legbaren indruk, dat een dergelij ke terreur vermeden had kunnen worden. De binnenstad werd letterlijk met bommen bezaaid. Zoodra men de buitenwijken van de stad. die relatief weinig hebben geleden en waar nog eenig leven heerscht. achter zich gela ten heeft, komt men in een woestijn van puin. waar de stilte van den dood heerscht en waar slechts hier en daar een paar menschen als schimmen ge- ruischloos verdwijnen. Slechts hoopen steen en puin. In het centrum van de stad was een plein, waar het verkeer zeer druk was. Het was omgeven door winkelgebou- De Belgische stad Leuven is in de nachten van Donderdag op Vrij dag en van Vrijdag op Zaterdag het doelwit geweest van de Anglo- Amerikaansche luchtaanvallen. De verwoestingen zijn enorm en tal van monumentale gebouwen wer den deels vernield, deels zwaar be schadigd. Het aantal dooden zal vermoede lijk meer dan 200 bedragen; reed^ werden 100 lijken geborgen, doch men vermoedt, dat nog minstens 100 slachtoffers onder het puin liggen Zaterdagmidag werd Herenthals zwaar gebombardeerd. Ook «hier vielen slachtoffers en werden tal- looze huizen verwoest of zwaar be schadigd. wen en kantoren. Na de verwoesting door de bommenwerpers ziet men overal slechts hoopen steen en puin van ingestorte gebouwen. Op één plaats ligt een reusachtige puinhoop. Het is al wat er overbleef van een rij van tien huizen, die door zeer zware voltreffers werden weggevaagd. Wat niet ten offer viel aan de scherfbom- men is volledig uitgebrand. Aan den noordelijken uitgang van het plein staat het heerlijke gothische stadhuis met daar tegenover de laat-gothische St.-Pieterskerk. Tusschen beide ge bouwen sloegen verscheidene bommen in. De voorgevel van het stadhuis werd zwaar beschadigd. Het fijn beeldhouw werk is vernield. Wat er overbleef, is bedekt met een grijze stofmassa Alle ramen in de muren 'an de St.-Pieters kerk aan den kant van het plein zijn vernield. Maar het is nog erger gesteld aan de artdere zijde. Daar heeft een voltreffer een geheele zijbeuk wegge slagen, met het gevolg dat zuilen, poorten, ijzeren dwarsbalken nu een huizenhoogen puinhoop vormen. Door de reusachtige bres, welke in de kerk werd geslagen, ziet men, dat enkel de gothische spitsbogen ongeschonden bleven. Kerkgebouwen verwoest. Nauwelijks 200 m verder staat de prachtige St.-Michielskerk in barok stijl met daarnaast 't Jezuïetencollege. Alsof zij hun doelwitten met een dui- velsche zorgvuldigheid hebben gekozen, hebben de Anglo-Amerikaansche lucht- terroristen hier de verschrikkelijkste verwoestingen aangericht, die men zich kan voorstellen. Een voltreffer kwam midden in de hoofdbeuk van de kerk neer. De gescheurde muren drei gen in te storten. De talrijke gebou wen van het Jezuïetencollege vormen nog één reusachtigen puinhoop. De ge heele straat is met brokken muur be dekt. In den letterlijken zin van het woord moet men er over bergen van steen en puin klauteren. In een andere wijk van de stad werd de St.-Gertrudiskerk voor driekwart vernietigd. Ook de moderne kerk. O.L. Middelares, die na den eersten wereld oorlog werd gebouwd, is haast volle dig verwoest. Wanneer men ziet, wat er met de stevige kerkgebouwen, die eeuwen ge trotseerd hebben, is gebeurd, kan men zich een gedachte vormen van wat er overgebleven is van de woonhuizen dezer verwoeste wijken. Men zou ver scheidene dagen noodig hebben bij een bezoek aan de geteisterde stad Leuven om al de kleinere, voor de kunstge schiedenis waardevolle gebouwen de patriciërs-huizen, de 'talrijke geclas- seerde gebouwen, welke verwoest wer den. op te sommen. Er zijn natuurlijk enkele dezer prachtige gebouwen over gebleven, maar zelfs indien men er in slaagt ze te behouden voor de toe komst, zullen zij slechts voor latere generaties zeer zeldzame getuigen zijn van den rijkdom van Leuven aan laat- middeleeuwsche- en barokmonumen- ten. Het aantal slachtoffers, die bij deze terreuraanvallen het leven hebben ge laten. zal waarschijnlijk de 200 berei ken. daar er reeds een honderdtal lij ken werden geborgen. Men vermoedt, dat nog minstens 100 slachtoffers onder het puin liggen. De opruimingswerken moesten voorloopig worden stopgezet, daar men alle dagen nog den terug keer van de luchtterroristen vreest. 1 Het leven heeft tailooze toevallige aspecten. Den éénen dag heeft men belangstelling hier- en den an deren dag weer daar voor. Zoo interesseert mij thans, als bevlie ging of duurzaamheid, de zwem- sport. En zie, in een degelijk boek, geschreven door een professor vrat overigens nog niet altijd een waarborg voor degelijkheid is las ik deze verrassende zinsnede: „Voor de thans bijna algemeen toegepaste zwemmethode heeft men het zwem men van den kikvorsch als voor beeld genomen." De kikker den mensch ten voor beeld bij één zijner nuttigste, schoon ste en sierlijkste levensverrichtingen! Ik ben er even stil van geworden en heb toen met goedmoedige ironie gedacht aan de „Majesteit" van den mensch. De Majesteit had een kikker noodig! Uitmuntend! Wat zou de wereld er stukken beter op worden als de „Majesteit" mensch het dier in het algemeen eens wat meer ten voorbeeld koos. Want waarlijk, maar al te vaak is het redelooze dier redelijker dan de met rede begaafde n ensch. Maar de naleving van het dieren- voorbeeld is moeilijk. Ik ondervind het zelf dagelijks. Ik zou zoo graag een goed kikker willen zijn en ik oennog heelemaól geen kik ker, helaas! OVIDIUS J woord, dat aan verkoopen nimmer gedacht was. Het valt wel te betreuren, dat thans materiaalgebrek oorzaak is, dat deze arbeid niet kan worden voortgezet. Jam mer is het ook, dat de lijst en het glas voor de verschillende doeken ontbre ken. Misschien kan één van onze le zers deze vrouwen daarmede nog ge lukkig maken. D. A. KLOMP. GEMEENTEBLAD. In het Gemeenteblad van Alkmaar nrs. 1848 en 1849 zijn opgenomen de besluiten van 5 April 1944 en 1 April 1944, resp. tot vaststelling van: I. een verordening tot wijziging van de Verordening regelende de rechtspo sitie van het onderwijzend personeel aan het Murmellius-Gj'mnasium, de Handels school en de Handelsavondschool voor handels- en kantoorbedienden te Alk maar; II. a. een verordening tot wijziging van het Ambtenarenreglement: b een verordening tot wijziging van het Werkliedenreglement; c een verordening tot wijziging van het Arbeidsovereenkomstenbesluit. De burgemeester van Alkmaar, B. A. VAN DER SLUIJS. De secretaris, A. KOELMA. Alkmaar, 17 Mei 1944. KRIJGSGEVANGENEN IN JAPAN. Geadresseerd aan mevr, van Hulst, K. v. 't Veerstraat alhier, is via het Roode Kruis een brief van een in Japan geïnterneerden Nederlandschen krijgsgevangene W. van Hulst aangeko men. Aangezien mevr. Van Hulst aan 'dit aders of omgeving onbekend is, wordt zij verzocht den brief en vragenlijst van net „Roode Kruis" aan ons bureau Voordam af te halen. Inlichtingen over haar adres zijn even eens welkom. DIERENBESCHERMING. Ter beschikking voor een boerderij een gezonde poes. Ontvangen voor het te stichten die- renasyl onder motto „Ter nagedachte nis van mijn gestorven hond" f 10. Adres: Inspecteur C. Verwerr Baan- straat, Alkmaar. JUBILEUM. In verband met het 25-jarig jubi leum op 22 Mei van den heer W. M. Bakkum, bedrijfschef bij de orgel fabrikanten fa. Bernard Pels Zn, is abusievelijk vermeld dat deze woont Zoutkade 1. Dit moet zijn Zoutstraat 1. J. F. M. ENDEL. Op den leeftijd van 73 jaar overleed al hier vrij plotseling de heer J. F. M. Endel. De heer Endel was in het ka-? tholieke vereenigingsleven een vooraan staande persoonlijkheid. Ook voor de organisatie van het middenstandsleven heeft hij veel en nuttig werk verricht. De heer Endel was een vurig verdediger van eigen beginselen, maar bezat de gave, dat hij' ook waardeering kon heb ben voor die van anderen, wanneer ze eerlijk werden aangehangen. Met den heer Endel verdwijnt uit het Alkmaar sche middenstandsleven een man, die daarin vele jaren een vooraanstaande plaats heeft ingenomen. De plechtige uitvaartdienst had he denmorgen plaats in de St. Domini- cuskerk aan de Laat, terwijl het stof felijk overschot om 1 uur. onder groo te belangstelling op de R.K. Begraaf plaats St. Barbara plaats vond. Vele bloemen dekten de baar. VERNIELING, DIE MOET WORDEN TEGENGEGAAN. In 1939 plantte de gemeente Bergen langs den Bergerweg wilgenhout, in de hoop, dat dit ter beschutting van de wielrijders, langs den open Bergerweg, zou opgroeien. Het is met het op groeien van dit hout een ware lijdens geschiedenis. Daar waren allereerst de boeren, die het gras pachten en met het maaien van het gras zoo hier en daar het jonge hout vermelden. Ieder voorjaar plunderden op wilgenkatjes belusten voorts het opkomende hout, dat door dit vandalisme sneuvelde. Wat er nog is overgebleven wordt thans bedreigd door jongens, die ko- nijnenstammen zoeken en uit baldadig heid het jonge hout van de schil be- rooven, waardoor het onherroepelijk ten doode gedoemd wordt. Er kan wat gered worden, maar dan wordt het tijd, dat de gemeente Bergen er nauwkeu rig op toe ziet, dat straks het gras oordeelkundig gemaaid wordt en het publiek dient zich bewust te worden, dat 'het krachtig tegen baldadigen moet optreden. Wanneer dit gebeurt mag verwacht worden, dat de gemeente Bergen, die de laatste jaren al bijzon der weinig aandacht aan den Berger weg schenkt, het verloren gegane hout weer inboet. Ook bij Pesie's bad. dat nu weer ge opend is,' namen wij een dergelijke vernieling waar. Wij bevelen het hout gewas daar, dat zoo beschuttend voor het prachtige natuurbad opgroeit, ten zeerste in de bescherming van het pu bliek aan. Ook thans mag men niet onverschillig staan tegenover noode- looze vernieling van de natuur. BURGERLIJKE STAND. Geboren Petronella, d. v. O. Ba ron en I. Wagenaar. Getrouwd Joseph Groot en Mar- garetha C. de Groot. Josephus E. Buijs en Willemtje Duitscher. David 'Schaddenhorst en Aaltje van Mens. Dirk van Dijk en Trijntje Kok. I i v II?! V 'm r '1 I I Ij !j I p j I V I li f

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1944 | | pagina 1