DAGBLAD VOOR
Vier jaren Rijkscommissariaat in Nederland.
Frontverkorting
in Italië.
Veertien doodvonnissen voltrokken.
r „Koornco".
ffiesurrogaat,
i; inderdaad!
De N. 5. B. is esn door en door Nederlandsche
aangelegenheid.
Vertrouwen in de opgelegde taak.
Luchtaanvallen op Frankrijk
en België.
Verwoede gevechten aan het Italiaansche front.
Duitsche iroepen distancieeren zich naar
achtergelegen bergketen.
VaarLt, voor .Europa!
Aanranding, sabotage, moord, overvallen
en têrreur berecht.
Vijf en twintig jaar
opgehangen
Twee zwaartepunten.
'lij
Verduisteren v. 21.455.30
'K1.. OP eenre KOFFIE.. I
nenscb wel gebeuren,
in heefi in een versch
coffie! Z,org dan. dar U
irrogaat in huis hebt.
n zeldzaam geurig!
U ook genoegen nemen
róón surrogaat, als
4
II
ïSURROGAAT
Scheepmaker
LKMAAR
mogen zvl ten hoogste
leen 125" ter aanvulling
d bijplakken. Daar bij ae
n toewijzingen kaas met
egel, ter verkrijging van.
■e wij zing kaas, deze ver-
>n eveneens van een ais-
|jn voorzien, dienen de
gezegelde toewijzingen
ink van de toewijzingen
gel, bij de distrlbutiedien-
Jren.
intgelden Distex.
Teau voor de distributie
ibucten door den handel
ft met Ingang van heden
Tld meer zal wérden ge-
peven dus door den han-
Jaf geen textielzegels meer
lakt. Van de eventueel bij
i voorraad zijnde textiel-
J de afdeeling boekhouding
vi- opgaaf "worden verstrekt,
|r bericht zal worden ge-
PUBLICATIE VAN HET
N'DBOUW EN VISSCHEBW.
ran 26 Mei zuller. te uit.
fc kalveren worden over-
^Xaandag en Vrijdag.
offiesurrogaat
Ider krachtig,
noodig en de
COORN Co.,
landers en
Theehandelaren
Isinds 1808.
l anbod.
betaling. Geen rulladv.
»i keukenrek met toebeh.
Duinmeijer, -Stationsstr. 60.
fak 6x9 f 40; vergrootapp.
viool f 65; h.hoed mt.
I io Meurs, Westerweg
Jb. Heiloo.
M eikenh,, ameublement,
L| pluche f 350. Hoogen-
L Stationsstraat 70.
n. wollen rokje mt. 30
Rooken, St.-Josephstraat
i 7 uur.
aa.n. d.-beverbontkraag
n z.g.a.n. zw. d.vilthoed f 5.
Is Doelenstr. 9, na 6 u.
La'.n. Lotter passerdoos
poïsriempjes, echt leér
j. Janssen, Kennemer-
itweg 63.
fzuigerslang f 30.
i h snaarmanslaan 161.
Iers. ovale tafel f 60; h.-
mt. 58, ongedragen f 15;
Ikijker i 60. H. J. Ver-
Nassaulaan 6, Bergen.
Isk.lamp geh. compl. f 10.
Tedijk, K. de Grootelaan
Bergen.
fcvuierklst met gereedsch.
I Groen, Rozenstraat 17.
femier stofzuiger 125 volt
0 Maars, Tienenwal 34.
iȐrs ledik. met spiraai-
I f65. J. Wagenaar, Om-
*7 (vóórom).
kipje, 8 treden f 15. v. <1.
en, N. Beetskade 49
vilthoed z.g.a.n. f 20,
«tizolen f 8; 75 Phonola-
[n. 88-tonig f 75. v. d.
I fc Emmastr. 65, 2 x bellen,
■óeikas met 4 ruiten en30
listokken f 30. jonkers,
kerikslaan 113.
herenfiets f 50. J. Zeeman,
lenweg 28, St.-Pancras.
tooi 2-dlg. konijnenhok z.g.
f 30; bolhoed f 5. Ver-
he Lin denlaan 16.
toed onderh. kinderwagen
r Muhren, Westerweg^289C,
-It-i f 25. J. Smeding, Burg.
fetraat 12, na 7 uur 's av.
lazen kamerlamp f w. J-
:r, Oudorperweg 2it>
•p.
mantel o. kw. mt.
d.hoed f 10; sjaal v. ou-
dame f 5; z.g.a.n zomer-
mt 37 1 15. Schoenma-
Nieuwpoortslaan 2.
link gr. kleerenrek f
twagentje t 10; grijs d-
fioedjê, matelot:model 110.
[Leek, Uitenboschstraat o.
enige iaarg. Radio-Expres
[Radio-Nieuws f 5 p. jaarg,
"hn. Bur, Kamper, X-aar
Alkmaar,
lathefoOn met pl.m. 40 PI
S', salonpathefoon mot P1-
12,50; pick-up 1 10, Verha-
Nic Beetsweg 50, Heiloo.
pzeren ledik. met veeren
fco. Dorregeest, Kennemer-
lEatweg E 26,
isk-lamp f 35; 3 stoele
5- gr. bloemtaCel, f20, Ki.
'f 10. Köhne, Kerklaan
174. Heiloo.
k'itte Zilden jurk lft. 11 OI
r f 20; geruiten jurk lit*
f 10: manteltje lft. 7 jj.
ho Pielerse DoelenstraatJ
Iroot 1-pers. geh. SP™|] 40.
Iigereis, schaepmanpléln li-
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.T.
Alkmaar - Voordam C 8.
Bureau Alkmaarsche editie:
Voordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Red. 3330.
Giro 187294.
ZATERDAG 27 MEI 1914.'
ALKMAARSCHE EDITIE.
NOORD-HOLLAND
146e Jaargang, No. 123, 4 pagina's.
Hoofdredacteur: H. M. C. SCHRöDER, Alkmaar.
Prijs der gewone advertenties in deze
editie min. 1.40, elke m.m. meer
0.10. Tarieven voor de geheele op
lage op aanvraag. Abonnementsprijs
pek 3 maanden voor Alkmaar ƒ2.10,
voor het geheele Rijk 2.63. Losse
nummers 5 cent.
0'
's-GRAVENHAGE, 26 Mei. - Op 29 Mei a.s. zal het vier jaar geleden
z\jn, dat Rijksminister dr. A. Seyss-lnquart als Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied zijn ambt aanvaardde. Naar aanlei
ding hiervan heeft dr. Seyss-lnquart aan den vertegenwoordiger van het
DNB te 's-Gravenbage, Otto Raible, een interview toegestaan, waarin
hjj vragen over de ontwikkeling in zijn arbeidsressort beantwoordde.
•hij over het algemeen' zeer weinig van
politieke dingen.
Welke ervaringen hebt u, mijnheer
de Rijksminister, opgedaan ten aanzien
van het standpunt der bevolking tegen-
tover de nieuwe ontwikkeling?
Hierop - antwoordde de Rijkscommis
saris o.a.:
Zeer voortreffelijk is de hou
ding .van de Nederlandsche vrijwil
ligers in hun optreden aan de fron
ten, vooral in de Waffcn-SS. De
SS-pantsergrenadierdivisie „Wi
king" en de SS-Brigade „Neder
land" werden meer dan eens in het
weermachtbericht vermeld. Ook bij
de marine, luchtmacht en het NSKK
hebben Nederlandsche vrijwilligers
zich voortreffelijk gehouden. Een
bepaald'' aantal Nederlanders is ook
in Stalingrad geweest en daar ge
sneuveld:,
Deze mannen hebben zich goede
soldaten en betrouwbare kamera
den getoond, en daarin ligt de bij
zondere waarde van hun optreden
voor het Nederlandsche volk. Im
mers, zij hebben het bewijs gele
verd, dat bij den komenden ge-
meenschappelijken opbouw van
Europa op de Nederlanders kan
worden gerekend, dat bij hen de
vereischte kwaliteiten en karakter
trekken aanwezig zijn, dat het dus
slechts aankomt op het krijgen van
nieuwe inzichten en een nieuwe
houding.
De werkelijke verbitterde vijanden
van Duitsehland en, het nationaal-
socialisme vindt men slechts in een
betrekkelijk kleinen kring. Het gros
Van de Nederlanders neemt een af
wachtende houding aan. De belangstel
ling voor uiteenzettingen van politie-
ken aard neemt toe. Het zoeken naar
een vorm, die met de nieuwe ontwik-
kri'ng in overeenstemming is, is een
thans reeds merkbare geestelijke be
weging, die wij ondersteunen door waar
het slechts mogelijk is de wegen vooiv
dergelijke uiteenzettingen te openen.
Zoo ziet men b.v. in de pers heel open
lijke besprekingen. Pas het zich gees
telijk bewust worden, het inzien van
dé situatie, schept de voorwaarden, om
ook in Nederland' een wil te vormen
en wegen op te gaan zooals het lot
zulks vereischt.
De positie van de N.S.B.
Vraag: Vier jaa,r geitden bood het
politieke beeld van Nederland de veel
vuldigheid van het parlementaire stel
sel met tallooze partijen en groepen.
Thans staat in de binnenlandsche poliT
tiek de Nationaal-Socialistische Bewe-r
ging in de Nederlanden (NSB), onder
le'ding van den Leider A. A. Mussert,
op den voorgrond. Hoe hebben deze
dingen zich ontwikkeld en welke posi
tie neemt de NSB in?
Antwoord: Vier jaar 'geleden werd
aanvankelijk alleen de communistische
partij opgeheven en werd de sociaal
democratische partij onder controle ge
plaatst. Door andere partijen; vooral
door de pas opgerichte' „Unie" werd
de poging gedaan, met ons tot een
nieuwe verhouding te geraken,.hetgeen
evenwel uiteindelijk mislukte door hun
gebrek aan vastberadenheid om de con
sequenties uit den nieuwen toestand te
trekken. De maand Juni 1941 bracht
een opheldering in het politieke leven.
De groepen, die niet tot een anti-bols
jewistische houding konden besluiten,
werden geleidelijk ontbonden, daar
entegen ontstond aan nationaal socia
listische zijde'een eenwording, daar de
NSNAP tot ontbinding overging en haar
leden werden opgenomen in de NSB of
op andere wijze positieve medewerking
verleenden. De NSB. die thans dertien
jaar bestaat» werd door ons -hier aan
getroffen en" is dus een door en door
Nederlandsche aangelegenheid. Zij heeft
in de afgeloopen jaren, zichzelf meer
en meer gericht jpaar de doelstellingen
van het natiöhaal-socialisme zopals
deze reeds In Duitsehland bestonden.
De vraag is wel eens gesteld, of aan
de NSB de leiding over den Staat moet
worden opgedragen. Wij kunnen ons
echter niet onttrekken aan de verant
woordelijkheid, die wij door de bezet
ting op ons hebben genomen, zoolang
de toestand "hier bepaald wordt door de
oorlogvoering.
De heer Mussert zelf ziet op dit tijd
stip zijn taak niet in staatkundigen zin,
maar veeleer in politieken zin, zoodat
hij werkt aan het vestigen van de over
tuiging, dat voor Nederland in het
sanjengaan met Duitsehland in dén zin
van de Europeesche lotsgemeenschap
de eenige mogelijkheid gelegen is zich
re handhaven en overeenkomstig zijn
beteekenis zich te laten gelden. Dat de
NSB op groot verzet stuit ts volkomen
natuurlijk, want er zijn onder de Ne
derlanders veel menschen, die zoo vast
geroest zitten in oude voorstellingen en
systemen, dat zij slechts zeer tegen hun
zin zich losmaken van den vermeenden
grondslag van hun bestaan en de nei
ging hebben om in het algemeen het
nationaal-socialisme verantwoordelijk
te stellen voor den algerneonen toe
stand en de NSB in het btuonder voor
bepaalde moeilijkheden. Bij de NSB
Vraag: De Führer heeft op 18 Mei
1940, dus reeds drie dagen na de capi
tulatie van Nederland, last gegeven tot
de oprichting van het Rijkscommissa
riaat in het bezette Nederlandsche ge
bied en daarmede tot de invoering van
een burgerlijk bestuur hier te lande, ip
onderscheid tot» de naburige westelijke
gebieden. Toén U, mijnheer' de Rijks
minister, door den Führer tot Rijks
commissaris werd benoemd en U dit
ambt nu vier jaar geleden aanvaardde,
voor welke taak zag U zich toén ge
plaatst?
Antwoord: Ik had een dubbele taak:
eerst moest gezorgd worden voor de
orde en veiligheid van het openbare
leven in het Nederlandsche gebied en
voorts ging het erom, er voor te zor
gen, dat de eischen die de bezettende
macht stelde, werden nagekomen en
dat het in dit gebied aanwezige poten
tieel zooveel mogelijk voor de oorlog
voering zou worden gebruikt, uitgaan
de van de toen wellicht nog niet duide
lijk aangevoelde, maar reeds vermoede
totaliteit van dezen oorlog. Algemeen
ging het er echter om, rekening te
houden met die geestelijke en politieke
ontwikkeling, die met het o.og op den
toestand hier ontstaan was door de ge
beurtenissen van het voorjaar van 1940
en met het oog op de verdere ontwik
keling van den oorlog te verwachten
was. Thans weten wij, dat deze ont
wikkeling streeft naar de vorming van
een Europeesch gemeenschappelijk ge
bied dat zich naar het oosten en naar
het westen moet handhaven en waarin
de Nederlanders de rol moeten spelen
die hun toekomt krachtens hun ligging
en krachtens hun bijzondere eigen
schappen.
Er moesten maatregelen genomen
worden, die ons controle verschaften
ook over instellingen; die niet recht
streeks tot de politiek behooren, maar
die op het oogenblik eener beslissing
door de tegenpartij tegen ons gebruikt
zouden kunnen worden. Zoo ontstond
een wijdvertakt ingrijpen in het ge
heele openbare leven. Krachtens de
totaliteit van den oorlog moesten wij
onze aandacht wijden aan alle uitingen
yan.het Nederlandsche leven.
Nederlands bijdrage voor een
nieuw Europa.
Vraag: Bij de opdracht, die U, Mijn
heer de Rijksminister, te vervullen
hebt, gaat het dus buiten het bestuurs-
karakter, om het betrekken van de in
Nederland aanwezige krachten bij de
oorlogvoering, m.a.w. het gaat er om
te bereiken, dat Nederland een zoo
hoog mogelijke bijdrage levert voor
den strijd om een nieuw Europa. Hoe
kan men het resultaat van dit streven
omschrijven?
Aniwoord: Het resultaat is bevre
digend. Afgezien van de Neder-
landsche vrijwilligers aan de fron-
ten levert Nederland vooral op
economische gebied; zoowel abso
luut als- in vergelijking met andere
bezette gebieden een zeer hooge
bjjdrage. Bijzonder erkentelijk zijn
wij voor de prestatie van den Ne-
derlandschen landbouw, die circa
280 menschen per vierkante kilo
meter moet voeden, en die de pres
taties geleverd heeft die voort
vloeien uit den bezettingstoestand, c
n.l. het afstaan van totdusver zes
tot acht procent van de geheele
prodnctle. In het bijzonder onder
scheidt zich verder het Nederland-
sohe bedrijfsleven door den grooten
omvang van zijn deelneming aan
overhevelingsorders en door de
zonder, moeite gepaard gaande
zelfstandige financiering van zijn
prestaties.
Ook in de tewerkstelling wordt
door de Nederlanders een aanzien
lijke prestatie geleverd;
Hier te lande verloopt d tewerk-
I stelling zonder noemenswaardige moei-
llijkheden. Er zijn bij Nederlandsche
erbeiders, die in Duitsehland tewerk
gesteld werden, moeilijkheden ont
staan. De Nederlander is krachtens zijn
karakter en traditie weinig geschikt
voor het leven in werkkampen. Hij wil
ln de eerste plaats bij zijn gezin 'olij
ven. Dientengevolge vermindert zijn
prestatie alleen reeds door de ver
plichte ^tewerkstelling in Duitsehland,
waartegen ook een krachtige illegale
propaganda gevoerd wordt. Zoo komt
het vaak voor dat arbeiders, die in
Duitsehland moeten werken „onder-
I duiken," d.w.z. zich onvindbaar maken
en dus illegaal leven.
Het probleem van de
onderduikers.
Vraag: Het probleem van de „onder-
Suikers" in Nederland wordt veel be
sproken. Hoe beoordeelt u, mijnheer de
Rijksminister, dit verschijnsel en zijn
uitwerkingen?
Antwoord: Voor Duitsehland en
de bezettende macht is de1 'schade
slechts gelegen in een zeker verlies
van werkkrachten, welk verlies
echter niet zoo zwaar weegt. Wer
kelijk zorgwekkend echter is dit
verschijnsel voor de Nederlanders
zelf.
Om in het leven te blijven wij
den de onderduikers zich grooten-
deels aan den zwarten handel in
levensmiddelen en verstoren daar
mee de gewone toch reeds uiterst'
moeilijke ravitailleering. Een ander
gevaar is daarin gelegen, dat de
onderduikers in, toenemende mate
in handen vallen van de thans
bijna uitsluitend onder leiding van
communisten staande organisaties
van verzet en sabotage, zooals den
laatsten tijd steeds veelvuldiger
is gebleken. In d^ verwording, die
daardoor om zich heen grijpt, ..ligt
een gevaar verscholen jnist voor
de Nederlanders zelf.
Vraag: In dit verband is van Belang
de houding der Nederlanders in het al-
Semeen. De bezoeker krijgt hier den
iodruk van betrekkelijk groote rust.
8'ina overal wordt hij hoffelijk en
yiendeüjk bejegend'en in het open
bare leven van de steden hoort ep $jet
valt een te waardeeren standvastigheid
van het-standpuntje constateeren. On
danks de militaire gebeurtenissen van
de afgeloopen maanden heeft het aan
tal en de bereidwilligheid van haar
leden om op te treden geen verzwak
king ondergaan.
De invasie.
Vraag: Tenslotte moet ik de vraag
stellen waaraan men op het oogenblik
nergens kan ontkomen: Hoe ziet U,
mijnheer de Rijksminister, den toe
stand t.a.v. de te verwachten invasie?
Hierop antwoordd^. de Rijksminister
o.a.: De Nederlandsche bevolking, hoe
wel de vernietigende gevolgen van een
ernstigen strijd voor land en menschen
haar duidelijk voor oogen staat, is
over het algemf en kalm. Zij ziet hoe
krachtig dit gebied beschermd is en
ondergaat met gelatenheid de Duitsche
bezetting. Hqt kan zijn dat er bij een
invasie hier of daar storingen zullen
komen maar tot een uit de bevolking
zelf voortspruitende crisis zal het niet
komen. Wij Duitschers zijn evenwel vol
vertrouwen dat wij de taak zullen ver
vullen, die onze Führer ons in dit ge
bied gesteld heeft. Met het wapen in
de hand, wanneer de vijand zal komen,
èn in orde en arbeid wanneer wij dén
vrede t'ggemoet zien.
De Anglo-Amerikaansche luchtmacht
heeft Donderdagmiddag Lyon en om
streken gebombardeerd. De voorloopige
balans van dezen aanval geeft 35 doo-
den en honderden gewonden, op.
Naar' uit Parijs wordt gemeld, is de
streek van. Beauvais gisteren tweemaal
door dé Anglo-Amerikaansche lucht
macht gebombardeerd, waardoor tal
rijke personen om het leven zijn geko-
men.-
In het departement Oise zijn ver
schillende steden' aangevallen, waar
door talrijke personen werden gedood
of zwaar gewond. Een stad in de on
middellijke nabijheid van Soissons
werd met bommen bestookt. Een ar
beiderswijk werd zwaar geteisterd. In
het departement Aisne werd een trein
met werklieden met mitrailleurvuur
bestookt. Negen 'arbeiders werden ge
dood en een groot aantal gewond.
Voorts is een stad in het departement
Var gebombardeerd. 21 personen wer-
(dën gedood en 60 gewond. 30 huizen
werden verwoest.
Wederom aanval op Brussel.
Opnieuw heeft de Anglo-Amerikaan
sche luchtmacht een aanval gedaan
op Groot-Brussel. Een arbeiderswijk in
de voorstad werd bijzonder zwaar ge
troffen. Volgens de officieele gegevens
bedroeg het aantal geborgen dooden in
enkel'- wijken van de Brusselsche ag
glomeratie volgens de voorloopige tel
lingen twintig. Zestig personen werden
zwaar gewond.
Behalve Brussel werden ook nog
een reeks Vlaamsche en Waalsche ste
den door de Anglo-Amerikaansche ter-
reurbommenwerpers aangevallen. De
gemeente Thienen ifi de provincie
Brabant Werd zeer zwaar gebombar
deerd. Een 200-tal huizen werd ver
woest of z-Waar beschadigd. Ook een
hospitaal werd getroffen. Er zijn tal
rijke dooden en zwaargewonden.
Ook de gemeente Hasselt werd ge
teisterd.' Omstreeks het middaguur
werd de agglomeratie van Mechelen
gebombardeerd.
Tengevolge van de herhaalde bom
bardementen van Charleroi en omge
ving door de Anglo-Amerikaansche
luchtmacht zijn totdusver- 60 lijken on
der de puinhoopen vandaan gehaald.
Een vijftigtal personen werd zwaar
gewond. Meer dan 100 gebouwen wer
den volkomen verwoest.
HOOFDKWARTIER VAN DEN FÜH
RER, 26 Mei (DNB. - Het Opperbevel
van de Weermacht deelt mede:
In het gevechtsgebieö van Cister-
na zyn sterke vijandelijke pantser
formaties naar het Noorden opge
rukt. Hierdoor hebben zich de zwa
re gevechten naar het gebied ten
zuiden en ten oosten vkn Velïetri
verplaatst, waar verbitterd gestre-
den wordt. -Tachtig vijandelijke
pantserwagens werden uaar vernie
tigd. De dappere bezetting van
Cisterna sloeg ook gisteren tijdens
den geheelen' dag alle 'vijandelijke
aanvallen af. In het gebied ten
oosten van Littoria en ten noorden
van Terracina distancieeren onze
troepen zich vanuit de kustvlakte
naar de daarachter gelegen berg
keten. Vrij zwakke vijandelijke
aanvallen werden uiteengesla&en.
Ten oosten van de, Liri zette de vij
and met ^sterke strijdkrachten zijn
aanvallen* op den sector Melfa
voort. Hü kon na heen- en weer-
golvende gevechten, tijdens welke
43 vijandelijke pantserwagens wer
den stukgeschoten, den voet zetten
op den noordelijkén oever van de
rivier. De slag duurt ook hier met
onverminderde hevigheid voort.
Boven het Italiaansche gebied werden
gisteren in hevige luchtgevechten
tegen ver overmatige vijandelijke lucht
strijdkrachten en door de luchtdoelar
tillerie 18 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten. Een formatie gevechtsvlieg
tuigen viel in den afgeloopen nacht
gereed staande vijandelijke troepen en
verkeersknooppunten .in het geoied ten
westen van Cassino met goed resul
taat aan.
Ti dens de zware afwecrgevechten in
de laatète weken heef£ ich een ge-
VERPAKKINGSVOORSCHRIFTEN
VOOR PAPIER EN CARTON.
Geen kolen in papieren zak
ken meer.
In de Staatscourant van 25 Mei '44 is
een v^ijziging van de verpakkingsvoor
schriften voor papier en carton' gepu
bliceerd, waarbij dezó- met een aantal
bepalins^n werden uitgebreid. In het
vervclgr is het oncTèr"* meer verboden
artikelen meervoudig te verpakken,
voorzoover niet strikt noodzakelijk ter
bescherming van de te verpakken ar
tikelen.
Voorts is een bepaalde verpakkings-
wijze voorgeschreven aan fabrikanten
en ompakkers van: havermout, gort,
gortgrutten en gortmout, soepblokjes
jusblokjes en sausblokjes. jus- en
sauspoeders, almede jus- en sauskor-
rels en bouillonblokjes.
Van belang is ook het verbod om de
volgende artikelen in zakken of zakjes
te verpakken: beschuit in een hoeveel
heid, welke op minder dan 2 rantsoen
bonnen verkrijgbaar wordt gèsteld, op
ticienartikelen. boorden en dassen,
foto's, fournituren, galanteriwaren. hoe
den en petten', brood in iederen vorm
of soort, horlogeriewaren^ juweliersar
tikelen, kolen,- monsters, overhemden,
schoenen en schoenonderdeelen, speel
goederen, waschgo^d, briefkaarten, in-
maakvliezen, eieren en heele kazen,
ijzerwaren. Ten slotje mag plakband
voorzien van het merk „Colliband" al
leen'voor buitenverpakking dienst doen.
Belangrijke transported vinden, onder bescherming der Kriegsmajmp, regel
matig plaats. De veelomvattende taak dezer beschermers is van 'zeer groote
waarde voor Europa's toekomst.
Nederlanders, toont U den naam van „de zeevaarders van Europa" waardig,
neemt deèl aan dit belangrijke werk en meldt U als vrijwilliger bij de
Kriegsmarine. s
Indiensttreding bij de Krlegsraarlne ls mogelijk voor iederen Nederlander tus-
schen 17—45 jaar. Aanmelding en Inlichtingen bij de Marineannahmestelle West,
Plompetorengracht 24, Utrecht; alle JHafen- en Ortskommandanturen en de ver
schillende SS'I&^^teggp v<
vechtsgroep onder bevel van kolonel
Bode .door bijzondere dapperheid on
derscheiden.
Aan het Oostfront.
Aan het front in hej; Oosten verliep
de dag' bij geringe pis tselijke ge
vechtsactiviteit kalm. Het station
Dshankoi op de Krim werd in den af
geloopen nacht opnieuw door een for
matie Duitsche gevechtsvliegtuigen
doeltreffend gebombardeerd.
Formaties Duitsch-Roemeensche slag-
vliegtuigen ondernamen doeltreffende
aanvallen op bolsjewistische troepen
concentraties en batt vrijstellingen in
het gebied ten zuiden van Dubosari.
Een bolsjewistische motortprpedoboot,
die, uit de Finsche golf trachtte te ont
snappen, zonk na mijntreffers. Bij den
afweer van een bolsjewistischen lucht
aanval op een eigen convooi in de
Nóord-Noorsche wateren schoten onze
jagers van 80 aanvallende vliegtuigen
er 69 neer. Een ander vliegtuig werd
door de beveiligingsvaartuigen van
het com ooi neergeschoten
Terreuraanvallen.
Amerikaansche bommenwerpers vie
len verscheidene plaatsen in de bezette
gel léden' in het westen, alsmede ste-
tJen in het Zuid-West-Duitsche grensge
bied aan. Vooral in Mülhausen ontstond
schade. De bevolking leed verliezen.
Door luchtverdedigingsstrijdkrachten
werden 27 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
Geallieerd offensief
afleidingsmanoeuvre.
BERLIJN, 26 Mei (CD).
Het Duitsche Weermachtbericht,
dat in den regel een overzicht g;eeft
van de gebeurtenissen van den vo-
rigen dag,-week Dinsdag van deze
gewoonte af om uitvoerig melding
te maken van een nieuwe fase in
den strijd aan het Italiaansche
front, welke in de vroege ochtend
uren van deh 23sten Mei, elf dagen
na de ontketening van het Geallieer
de offensief aan het zuidelijk front
met een zwaren aanval van het
bruggehoofd van Nettuno uit was
Jbegonnen. Zoowel uit de Duitsche
Weermachtberichten der laatste we
ken als uit de officieuse commen
taren daarop blijkt, dat deze aanval
voor veldmaarschalk Kesselring,
den Duitschen opperbevelhebber aan
het Italiaansche front, geeiï verras
sing was. De enorme convooien,
welke sinds maanden de Straat
van Gibraltar passeerden, wezen al
lang op een nadsrende grootscheep-
sche actie in de Middellandsche Zee.
De gemasséende artillerie en tank
formaties langs dep Guardigliano
en den Rapido konden voor de Duit
sche legerleiding evenmin verbor
gen blijven als de hergroepeering
van het 8ste Britsche leger, dat in
zijn stellingen langs den Sangro aan
de Adriatische Zee slechts een»
zwakke bezetting achterliet, om het
gros zijner strijdkrachten in een
brecden boog voor Casino te con-
centreeren. Tenslotte werd er van
Duitsche zijde herhaaldelijk op ge
wezen, dat de hoeveelheden troepen
en materiaal, welke de tegenstander
den laatsten tijd in het bruggehoofd
van Nettuno heeft bijeengebracht,
onmogelijk alleen maar de verdedi
ging van dit bruggehoofd ten doel
kon hebben.
Zóoals gezegd, heeft de geallieerde
opperbevelhebber in Italië, generaal
Alexander, zijn front, dat zich vgn de
Middellandsche tot de Adriatische Zee
uitstrekte, aanzienlijk ingekort door
hét gros van het 8ste Britsche leger
naar het Westen te dirigeeren, waar het
een deel der stellingen overnam, die
tot dusverre door, het 5de Amerikaan
sche leger bezet werden gehouden. Om
het gevaar, dat een „naadstelling" al
tijd oplevert en waarvan de Duitschers
al dikwijls handig gebruik hebben ge
maakt, zooveel mogelijk te reduceeren
laat Alexander het 8ste Britsche en het
5de Amerikaansche v leger thans als
een gesloten eenheid opereeren met
het gevolg,dat de namen der beide
commandanten van deze legers,_ de ge
neraals Wilson en Glark, in de versla
gen der huidige campagne nauwelijks
meer opduiken. Terzelfdertijd is er ook
alleen nog maar sprake van het geal
lieerde bruggehoofd van Nettuno en
wordt dit bruggehoofd niet langer be
schouwd als een sector Van het 5de
•Amerikaansche leger, waaronder het
steeds heeft geressorteerd, ofschoon
het zoowel door Britsche als door
Amerikaansche strijdkrachten werd
gevormd.
Mislukte landing.
Volgens de laatste berichten hebben
de geallieerden reeds een poging ge
daan om in den rug der Duitsche
troepen te landen. Deze poging mis
lukte. Maar van Duitsche militaire
zijde acht men het waarschijnlijk, dat
het niet bij deze eene poging zal
Eén doodvonnis gewijzigd
in 1 5 jaar.
Naar de Höhere SS-- und Polizeiführer
„Nordwest" mededeelt, heeft het Polizei-
standgeriöht te 's-He/togenbosch op 24
Mei 1944 aè Nederlanders Jan Roes, ge
boren 8 Februari 1918 te Delft; Jan
Noorda, geboren 10 September 1919 te
Amsterdam; Willem Oosterheers, gebo
ren 6 December 1918 te Groningen, ter
dood #erojordeeld, omdat zij op 29 Maart
1944 te Groningen een overval hebben ge
pleegd op een banklooper, om hem van
een aanzienlijk bedrag aan geld te be-
rooven. Het Polizeistandgericht heeft de
daders beschouwd als geweldmisdadigers
«en aangenomen, dat door de daad de
openbare orde in Nederland verstoord
kon worden. De daders hebben gehan
deld in opdracht van een terreurorgani
satie, doch hebben te hunnen eigen bate
aanspraak gemaakt op een belangrijk
aandeel in den te verwachten bult. Of-,
schoon de daad door het beleid van den
banklooper mislukt is, is met toepassing
van artikel 1 van de Ordnungsschutzver-
ordnung de doodstraf uitgesproken.
Het vonnis, is na onderzoek van de
gratiemo gelijkheid voltrokken.
's-GRAVENHAGE, 26 Mei.
Naar de Höhere SS- und Polizeiführer
..Nordwest" mededeelt, heeft 't Polizei
standgericht 's-Hertogenbosch op 24 Mei
1944 de volgende Nederlanders ter dood
veroordeeld:
1. den ambtenaar Wilhelmus Berkel-
mans, geb. op 31 Maart 1912 te Tilburg:
2. den textielfabrikant Robert van
Spaendonck, geb. op 30 Juli 1916 *te Til
burg;
3. den onderhopman bij den Neder-
landschen Arbeidsdienst Johannes de
Jong. geb. op 27 Aug 1916 te Vlaardlngen;
4. den ambtenaar Henricus Verbunt.
geb. op 16 Dec. 1909 te Tilburg;
5. den bediende Carolus Aarts, geb. op
12 Sept. 1907 te Tilburg;
6. den kantoorbediende Barend Bus-
nac, geb. op 12 Mei 1922 te Rotterdam;
7. den kantod?bediende Albertus
Meintser, geb. op 14 Dec. 1920 te Amster
dam.
De veroordeelde Berkelmans heeft als
ambtenaar bij het bureau van den bur
gerlijken stand te Tilburg deel uitge
maakt van een geheime organisatie en
sinds jaren voor ondergedoken personen
valsche persoonsbewijzen gemaakt. De
vervaardiging van de valsche persoons
bewijzen is met het oog op den aanzien
lijken omvang beschouwd als sabotage
volgens par. 1 van de Ordnungsschutz-
vertyduung. Berkelmans heeft in Janua
ri 1944 de veroordeelden De Jong, Ver
bunt, Aarts, Busnac en' Meintser aange
zet tot het vermoorden om politieke re
denen van een Nederlandschen politie
ambtenaar. De veroordeelde Van Spaen
donck heeft deelgenomen aan voorbe
sprekingen over den voorgenomen motord
en zijn pistool ter beschikking gesteld
Hoewel de moord door de oplettendheid
van den Nederlandschen politieambte
naar niet fs gelukt heeft het Polizei
standgericht de op politieke grondsla
gen berustende daad met gebruikmaking
van paT. l, alinea 2 der Ordnurjggschutz-
verordnung als een gepleegde daad be
straft en tegen alle betrokkenen de
doodstraf uitgesproken. De veroordeel
den 1 de Jong. Verbunt en Busnac heb
ben bovendien onbevoegd een vuurwa
pen in bezit gehad.
Het vonnis is na onderzoek van de
kwestie van gratieverleening voltrok
ken aan de veroordeelden Berkelmans,
van Spaendonck, de Jong, Verbunt,
Busnac en Meintser. De veroordeelde
Aarts zag zijn doodvonnis gewijzigd in
15 jaren tuchthuis.
's-GRAVENHAGE, 26 Mei. - Naar de
Höhere SS- und Polizeiführer Nord
west" mededeelt, heeft het Polizeistand
gericht J^-Hertogenbosch bp 24 Mei 1944
de volgende Nederlandsche burgers ter
dood veroordeeld:
1. Den ambtenaar Harmen van Rossum,
geb. op 22 Febr. 1917 te Bergen op
Zoom.
y2. Den student Cornells Anna Hendrik
Wagtho, geb. op 10 Sept.1921 te Ber
gen op Zoom.
3. Den kantoorbediende Petrus Adria-
nus Juten, geb. op 6 Dec. 1918 te
Bergen op Zoom.
4. Den bakkersknecht Jacob Everaërs,
geb. op 5 Nov. 1917 te Tholen.
geb op 9 Juli '21 te St Maartensdijk
5. Den landbouwer Jacob Jan Hage,
De veroordeelde van Rossum heeft den
overval op het distributiekantoor te
Bergen op Zoom op 4 Maart 1944 moge-
li1k gemaakt, door den daders den in zijn
bezit zijnden sleutel tot het gebouw als
mede epn teekening van het kantoor te
overhandigen, terwijl hij tevens aan'
voorbesprekingen over den overval heeft
deelgenomen. De veroordeelde Wagtho
heeft verscheidene vuurwapens, munitie
en ontplofbare stof in zijn bezit gehad
Hij he°ft als lid van een terreurorgani
satie deelgenomen aan het in brand
stekeh van een opslagplaats van de
Wehrmaehtbezirksverwaltung te Bergen
op Zoom op 4 Jan,, 1944, voorts door
inbraak in den nachf van 29 op/ 30 Oct.
1943 opgeborgen radiotoestellen en op 26
Febr. 1944 een motorrijwiel ten behoeve
van de terreurgroep gestolen. De ver
oordeelde Everaers heeft aan' Wagtho
een pistool met munitie, de veroordeelde
Hage heeft Wagtho twee pistolen ver
schaft. Beiden hebben geweten, dat
Wagtho de wapens voor sabotagedoel-
einden zou gebruiken. De veroordeelde
Tuten heeft als 110| yan de terreurgroep
.na de arrestatie van Wagtho diens wa
pens uit een bergplaats weggehaald. Bij
de motiveering van het vonnis van het
Polizeistandgericht ls uiteengezet, dat
voor het verschaffen van wapens 'aan
leden van terreurgroepen alleen de
doodstraf in aanmerking komt.
Het vonnis is na onderzoek van de
kwestie van gratieverleening aan alle
veroordeelden voltrokken.
RUIM BAAN VOOR HET JONGE
GESLACHT.
De titel van het door Max Blokzijl
te houden politieke weekpraatje, dat
Maandag 29 Mei over Hilversum I om
18.45 uur zal worden uitgezonden, is-
„Ruim baan voor het jonge geslacht."
Gisteren herdacht de heer. J. Bel
terman, redacteur van de Kenne
mer Editie van het Dagblad voor
Noord-Holland te Beverwijk, zijn
vijf-en-twintigjarig jubileum als
journalist.
Het is, zegt men, geen tijd om
feest te vieren. Maar daar tegen
over beweer ik, dat men maar ééns
leeft en dat men een kwart-eeuw
nog voor geen seconde over kan
doen.
Vandaar dit stukje.
Vijf-en-twintig jaar journalist!
Het beteekent: vijf-en-twintig
jaar de worsteling met den geest
en vijf-en-twintig jaar de worste
ling met het woord. De eerste om
de krant levendig, actueel en frisch
te houde'n -en de tweede -om zijn
artikelen lezenswaardig en pittig te
maken.
Een groot Franschman heeft eens
gezégd, dat, elke schrijver en jour
nalist een kemelharen pij draagt en
hij had gelijk. Want er is geen
zwaarder en ondankbaarder beroer»
denkbaar dan dat van den dagblad
schrijver, die> becritiseerd wordt door
heele volksstammen en die door
loopend op de wip der vijandschap
zit, want één minder vriendelijk
woord uit zijn pen kan een genera
tie tegc-fi hem doen stormloopen.
De producten van zijn moeizamen
arbeid zijn ééndagsvliegen. In het
gunstige geval wordt er den volgen
den ochtend de boterham in ver
pakt. Meestal echter worden zij
-en vooralen dezen tijd van papier-
nood nog denzelfden avond keu
rig in achten gesneden en in een
zeer nuttig, maar uiterst prozaïsch
vertrekje van de woning aan een
touwtje opgehangen.
Belterman Jiced vijf-en-twintig
jaar met eere zijn plicht; hij werd
vijf-en-twintig jaar opgehangen. Het
zij zoo. Hij moge zich gesterkt we
ten door het feit, dat het ons allen
ook den grootsten onder ons
zoo vergaat.
OVIDIUS.
"to
blijven. Te Berlijn wijst men er voor
al op, dat de geallieerden van het
bruggehoofd uit niet den gemaKke-
lijksten weg, welke langs de kust
leidt, hebben gekozen om zich met
het 8ste en het 5e leger te vereenigen,
maar dat zij op vri^ breed front in
het Italiaansche binnenland trachten
door te dringen, wat geen ander doel
kan hebben dan de massa van de
i. Duitsche strijdkrachten aan het zui
delijk front in te sluiten.
Ofschoon de strijd een felheid heeft
bereikt, die het Duitsche Weermacht-
bericht schier dagelijks, in dramatische
bewoordingen schildert, en er vooral
van geallieerde zijde massa's troepen,
artillerie, tanks en vliegtuigen in actie
zijn, welke Ifclechts met de groote veld
slagen uit het 'laatste jaar van den eer
sten wereldoorlog kunnen worden t r-
geleloen, blijft men in bevóegde Duitsche
kringen op het standpunt staan, dat het
hier geen offensief in den werkelijken
zin van het woord betreft, doch een
zeer grootscheeps opgezette aflei
dingsmanoeuvre, waarmee men Duitseh
land wil dwingen lot de grootst moge
lijke „slijtage" aan menschen en ma-"
terieel, en het opstellen van reserves,
die aan andere fronten moeten worden
Vnttrokken, om op die manier zoo gun
stig mogelijke voorwaarden in het le
ven té roepen voor den beslissenden
slag, die thans van dag tot dag zoowel
in het Oosten als :n het Westen en het
Zuiden kan0 los breken.
De Berlijnsche ANP-correspondent
meldde hedenmorgen:
Met de samensmelting der geal
lieerde strijdgroepen in het gebied
van Nettuno en aan liet zuidelijke
Itailaansche front is de strijd in een
nieuw stadium gekomen. Het
nieuwe front, dat van de kust ten
noorden van Nettuno naar de uit
monding van de Melfa loopt, wordt
gemarkeerd door de steden Aprilia,
Sezzo, Priverno, Vallecorsa en Pas-
tena, die alle nog in handen der
Duitschers zijn. Van de Melfamon-
ding loopt het verder over Rocea-
secca en Piedimonte tot ca, 5 km ten
noorden van Cassino om vervolgens
aan te sluiten op de oude frontlinie
door het gebergte naar de Adriati
sche zee.
Intusschen zetten de geallieerden hun
aanvallen zonder onderbreking voort
en trachtei) zij kennelijk, het door hen
bèhaalde tactische succes tot een stra
tegisch succes uit te breiden. De om
standigheid, dat ijet nieuwe frontver
loop het gebruik van tanks op grootere
schaal dan-" tot dusver mogelijk maakt,
wordt door hen tenvolle uitgebuit.
Duitsche berichten gewagen van on
gewoon sterke pantserformaties, waar
mede de Engelschen en Amerikanen
hun aanvallen ondernemen. Bij deze
aanvallen zijn twee zwaartepunten te
onderkennen, een in het gebied ten
noorden van Cistera en het andere in
het Liri-dal.
De aanvallen in het gebied van Cis
terna beoogen klaarblijkelijk, door de
Duitsche stellingen tusschen de Alba-
ner- en Lepinii-bergen heen te breken
in de richting van Velletri o»m ver
volgens het Duitsche front in den rug
aan te vallen en op te rollen.
Tegelijkertijd trachten de Anglo-
Amerikaansche strijdkrachten in het
Liri-dai naar het noorden, in de rich
ting van het Saccodal op te rukken__
Hun aanvallen concentreeren zich daar,
waar de Melfa in de. Liri uitmondt en
in het gebied van Roccasecca.
Tot dusver hebben de geallieerde
strijdkrachten het niet verder kunnen
brengen dan tot de vorming van enkele
bruggenhoofden op den noordelijken
oever van de Melfa.
De richting, waarin beide operaties
zich ontwikkelen, doet'vermoeden, djt
de opzet der geallieerden is, een tang
beweging uit te voeren.» Omtrent het
verloop van den strijd, die een buiten
gewoon bloedig en verbitterd karakter
draagt, is volgens Duitsche militaire
kringen nog ni ts te zeggen, daar de
gevechten nog in vollen gang zijn.
28 Mei: Zon op 5.27 uur, onder 21.48 uur.
Maan onder 2.08 uur, op 11.14 uur.
29 Mei: Zon op 5.26 uur', onder 21.40 üurr
Maan onder 2.37 uur, op 12.18 uur.
.Ji
