Anglo-Amerikaansche landingen in Zuid-Frankrijk
Nieuwe vijandelijke aanvallen bij Caen
tot staan gebracht
Wat niet begrepen
wordt
DIT is iets dat men blijkbaar niet
begrijpt. Uit tal van brieven komt
steeds de klacht naar voren, dat men
heusch niet zoo gesteld is op het oude
van vóór 1940, maar dat men van
het nationaalsocialisme niets ziet,
zoodat men er ook niet voor gewon
nen kan worden. Integendeel er ge
beuren dagelijks dingen die ook
vroeger plaats vonden, maar die nu
in verergerden vorm aan het dag
licht treden, doch in sommige geval
len nimmer aan het licht komen.
Nog geen samenhangende actie
Van minderen omvang dan invasie in
Normandië
Moeilijk landingsgebied
Duitsche kustverdediging
actief
Het doel van den vijand
Operatie over 200 K.M.
De „Tromp" vergaan
Landingen in hei Zuidfransche kustgebied
Wij publiceerden gisteren
De oorlog in de lucht
Departement voor verkeer
en energie
Waar het om gaat
Nogmaals de Onver
slaanbare draak....
Uitgave:
Dagblad voor Noord-Holland N.V#
Alkmaar Voordam C 9.
Barean Alkmaarsche editie:
Vóordam C 9, Alkmaar.
Telefoon Adm. 3320 - Bed. 3330.
Giro 187294.
WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1944.
ALKMAARSCHE EUii.ii-
146e Jaargang. No. 191, 2 pagina's.
Hoofdredacteur: H. M. C. SCHRöDER, Alkmaar
Prfis der gewone advertenties min.
J 1.40. elke m.m. meer J 0.10. Tarieven
voor de geheele oplage op aanvraag
Abonnementsprijs per 3 maanden voor
Alkmaar f 2.10, voor het geheele Rijk
J 8.63. Losse nummers 5 cent.
Schr. Op een bijeenkomst van
functionnarissen der N.S.B. heeft de
Leider van het Nederlandsche Volk
de vraag gesteld: „Wanneer krijgt
onze revolutie in Nederland nu haar
beslag?
Het antwoord dat hij daarop zelf
gaf, luidt:
Wanneer het behoorlijke, werken
de volk het principe van onze
levenshouding heeft aanvaard. Het
is niet noodig te wachten tot de
Universiteiten het nationaalsocialis-
me hebben ontdekt. Het is voldoende
als het fatsoenlijke arbeidende deel
van ons volk ons wil1 volgen. Ik ben
er van overtuigd, aldus de Leider,
dat het volk bereid is het nationaal-
socialisme te aanvaarden, maar het
wil het nationaalsocialisme wel eens
zien. Het tragische is, dat wat heden
geschiedt doorgaans het tegenge
stelde is van nationaalsocialisme.
Zouden wij gedurende een half jaar
in de gelegenheid zijn het natio
naalsocialisme in de practijk te
toonen, dan zouden wij- geen last
hebben. De oorlog, die alles en
allen opeischt, verhindert dit
echter en de breede massa is niet
in staat te beseffen dat het de
oorlog is die verhindert dat het
nationaalsocialisme in practijk
wordt gebracht.
De groentenvoorziening gaat stroef,
er zijn weinig kolen, er is gasdistri
butie, wij kunnen moeilijk aan fiet
sen en banden komen, de linnenkast
vertoont leege plekken, de schoenen
zijn min of meer afgetrapt, de radio
toestellen zijn weg, wij rijden niet
meer in taxi's.
Enfin noemt U maar op, er is nog
zóóveel dat niet meer kan en dat er
niet meer is, en dat alles wordt op
rekening van het nationaalsocialis
me geschoven.
Iemand die even wil nadenken zal
tot de conclusie moeten komen, dat
dit kletskoek is. Het is n.l. oorlog en
deze oorlog eischt van de Overheid
maatregelen die door het Volk dik
wijls als zeer onaangenaam worden
gevoeld en ik geef het volmondig
toe het ook inderdaad dikwijls
zijn, maar de oorlog heeft zijn eigen
wetten, die niet van vandaag of gis
teren zijn, doch die zich door de
eeuwen heen hebben laten gelden.
De oorlogvoerenden hebben het
recht en tegenover zichzelf den plicht
om alles te doen en in het werk te
stellen om de zege aan hun zijde te
brengen..
£LKE maatregel, die genomen
wordt, is hiervan een uitvloeisel.
Nu kunnen wij gaan debatteeren
over de vraag, wat wij Nederlanders
met dien oorlog te maken hebben en
wij kunnen daaraan toevoegen, dat
wij heelemaai geen oorlog wilden,
maar dit is een politiek van den
struisvogel, die bij alles wat zich
voordoet den kop in het zand steekt
en zóó gedekt denkt te zijn. Er is
oorlog, onze gevluchte regeering koos
lang vóór Mei 1940 partij, met het
gevolg, dat, toen het conflict uit
brak, wij midden inden strijd kwa
men. Nederland was niet meer neu
traal, doelbewust hadden wij ons aan
de zijde van Engeland geschaard.
Daarom werden wij door Duitsch-
land bezet.
Waren de Duitschers hier niet ge
komen, dan hadden wij de Engel-
schen hier gekregen en waren dezelf
de maatregelen waar wij thans zoo
tegen te keer gaan, genomen, want
net gaat niet om ons: het gaat om
den oorlog te winnen. Wij zijn n.l. een
stukje van het werelddeel waarom
gestreden wordt, n.l. Europa, en als
onderdeel daarvan hebben wij in
normale tijden de lusten en in ab
normale tijden ook de lasten te dra
gen.
pEZE lasten worden ons niet opge
legd door het nationaalsocialis
me. Er is geen nationaalsocialisme
aan het werk, oorlogsnoodzaak be-
heerscht het leven van allen dag.
Dat het 't nationaalsocialisme nu
en dan gelukt om dan op dit, dan op
dat terrein iets te verbeteren in het
belang van het eigen Volk, valt ech
ter niet weg te cijferen. Nationaal
socialisme is opbouw naar de wetten
der sociale rechtvaardigheid. Wat
wij thans beleven is afbraak. Maar
Wij moeten toch eerst afbreken om te
kunnen opbouwen. Heeft U ooit een
nieuw huis zien bouwen op de ver
molmde fundamenten van een oud?
En vermolmd was het hier in Ne
derland, daarover zijn wij het toch
wel eens. Het heeft geen zin om hier
op deze plaats voor de zooveelste
maal feiten naar voren te brengen.
Iedereen kent ze en iedereen weet,
dat al die feiten zijn voortgekomen
uit de oude politieke vormen, die
langzamerhand tot degeneratie heb
ben geleid.
Straks, als deze oorlog uitgestreden
en uitgeleden is, dan pas is het
woord, beter: de daad, aan het natio-
haalsocialisme en zal het Neder
landsche Volk leeren zien, dat deze
wereldbeschouwing het Volk verheft
in geestelijken en stoffelijken zin.
Tot dat moment zullen wij geza
menlijk de lasten moeten torsen, die.
oorlog ons allen oplegt, óók den
natlonaalsocialisten.
Op grond van driedaagsche zware aanvallen van Anglo-Amerikaansche
luchtstrijdkrachten op de versterkingen aan de kust van Zuid-Frankrj[jk en
op grond van de door de Duitsche verkenning waargenomen bewegingen van
een landingsvloot die in totaal ongeveer uit 100 schepen bestond, beschermd
werd door oorlogsschepen en sterke luchtstrijdkrachten en van de westelijke
havens van Corsica was uitgeloopen, kon een nieuwe Anglo-Amerikaansche
landingsonderneming verwacht worden.
Gisternacht werd een eerste landingspoging gedaan in de baai van Bormes,
ongeveer 20 kilometer ten oosten van Hyères. Deze poging mislukte bloedig
door de waakzaamheid der kustverdediging.
Sedert de vroege ochtenduren van gister lag de kust tusschen Cannes en
Nizza onder zwaar vuur van hét vijandelijke scheepsgeschut. Van verschil
lende punten tusschen Toulon en Cannes worden nieuwe landingspogingen
gemeld, ook van een honderdtal transportzweefvliegtuigen, die krachtig be
schermd werden. Een deel dezer pogingen is reeds verijdeld, op andere plaat
sen zyn gevechten gaande met de Duitsche kustverdediging.
kingstroepen gingen terstond tot te
genaanvallen over. Een landingspoging
noordwestelijk van Port Dramojit
strandde op het vuur van Duitsche
batterijen.
Op talrijke punten in den kustsector
tusschen Cannes en Nizza zijn zware
gevechten gaande.
Naar het D.N.B. nader meldt zijn
de Britten en Amerikanen aan de
Zuidfransche kust geland met als
zwaartepunt het gebied tusschen St.
Raphael en Kaap Carmarat. Deze
kuststrook heeft een lengte van on
geveer 25 km en ligt ongeveer mid
den tusschen Nice en Toulon. Het
strand is hier slechts over een ge
ringe breedte vlak, dan stijgen ter
stond de uitloopers der Provencaal-
sche Alpen tot een hoogte van 1800 m
op. Hun hellingen ziin door de Duit
sche troepen krachtig versterkt.
Reeds de gevechten van de eerste
uren toonen. dat de nieuwe landings
onderneming van den vijand, zoowel
ten aanzien van de aanvalsbreedte
als wat betreft het gebruik van
strijdkrachten veel minder omvang
heeft dan de invasie in Normandië
op 6 Juni. Overal trof den Eanvaller
bliksemsnel de geconcentreerde
Duitsche afweer en bracht den lan
dingstroepen gevoelige verliezen toe.
Na verscheidene dagen van zware
luchtaanvallen op het gebied Marseille
—ToulonNizza, die in den nacht zeer
hevig werden, kwam de Britsch—
Amerikaansche landingsvloot, die de
laatste dagen bij Corsica was waarge-
nomen, dichter bii de kust van Zuid-
Frankrijk. Afleidingsmanoeuvres, zoo
als het laten vallen van levensgroote
poppen boven Marseille, moesten de
voorgenomen landingsplaatsen camou-
fleeren. In ae ochtendschemering gin
gen bij Bormes, oostelijk van Toulon,
de eerste, vrij zwakke, vijandelijke
strijdkrachten aan land. De onmiddel
lijk reageerende Duitsche kustafweer
nam de landingsvaartuigen onder
vuur en vernietigde een groot deel
van een vija'ndelijken stoottroep, die in
een miinenveld werd gedrongen.
In het gebied van Cannes naderden
ongeveer 100 transportvliegtuigen met
zweefvliegtuigen de kust. Zij moesten
blijkbaar versterkingen aanvoeren voor
de landingscommando's, die bij Bor
mes in zwaren strijd gewikkeld waren.
Tezelfdertiid gingen tusschen Cannes
en Nizza onder de bescherming van
sterke formaties bommenwerpers en
zwaar vuur' van het viiandelijke
scheepsgeschut andere troepen aan
land. Ook hier trad de Duitsche kust
verdediging onmiddelliik energiek op.
Kort daarop werden in het gebied van
St. Raphael BritschAmerikaansche
valschermjagers ter sterkte van een
bataljon neergelaten. Duitsche bewa-
De landingsondernemingen der An-
glo-Amerikanen aan de Zuidfransche
kust zijn. naar het DNB verder ver
neemt. vooreerst in hoofdaaak geba
seerd op de punten St. Raphael en
Kaap Dramont. Van een samenhan
gende actie op breed front kan nog
niet gesproken worden. Veeleer lijkt
het. dat de "iiand er vooreerst naar
streeft de Golf van St. Tropez en het
vliegveld bij St. Raphael in handen te
krijgen, teneinde hier versterkingen
door de lucht en over zee aan land te
brengen en te concentreeren. In de
Golf van St. Tropez hebben de Duit
sche kustbatteriien een dicht versper-
ringsvuur gericht op de Anglo-Ameri
kaansche transoortvloot. Ter hoogte
van Kaap St. Pierra ontstonden aan
boord van getroffen landingsschepen
verscheidene ontploffingen. Eenige
vrachtschepen zonken. Luchtlandings
troepen en eenheden valschermjagers
zijn neergelaten in het mondingsgebied
van de rivier Argens. Zij kwamen in
zwaar afweervuur der Duitsche defen
sie. werden .aar de kust weggedron
gen en voor een groot deel reeds ver
nietigd. De eerste gevangenen zijn
binnengebracht.
CANADA WIL EIGEN VLAG.
Mackenzie King, de Canadeesche
premier, heeft in het parlement den
eisch gesteld, dat Canada een eigen
vlag en een eigen volkslied moet be
zitten. (C.D.)
Het Internationale Informations-
büro meldt:
De nieuwe landingsoperatie der
Anglo-Amerikanen aan de Zuid"
Fransche kust, die door sterke bom
bardementen op de kustverdedigings-
werken was voorbereid en in de
ochtenduren van 15 Augustus werd
begonnen, strekt zich volgens de
thans ontvangen rapporten uit over
een kustsector 1 van rond 200 kilometer
en omvat ongeveer het gebied van
Cannes tot ten westen van Toulon.
De Duitsche kustverdediging was op
de operatie voorbereid en overal ge
alarmeerd. Aan dit feit is niet alleen
het volkomen mislukken van de eerste
landingspoging in de Baai van Bormes,
die nog in den nacht werd uitgevoerd,
doch ook de afweer van verdere lan
dingen te danken, die ongeveer op
hetzelfde tijdstip op vijf plaatsen wer
den verricht. Twee van deze pogingen,
n.l. in de Baai van Hyères en bij St.
Rapharel werden afgeslagen, op drie
andere plaatsen wordt nog gestreden.
Het vuur van de vijand Hiike oorlogs
bodems. die de landingsvloot bescher
men. heeft zich tot het gebied van San
Remo in het oosten en Toulon in het
westen uitgebreid en wordt door de
zware Duitsche kustbatteriien met
volle kracht beantwoord.
Talrijke landingsbooten werden tot
zinken gebracht of in brand geschoten.
Andere bereikten weliswaar de kust,
doch kenterden al? gevolg van de uit
gestrekte versperringen.
Volgens de totdusver ontvangen rap
porten is het den Anglo-Amerikanen
alleen in de baai van St. Tropez ge
lukt, ook pantserstrijdkrachten aan
land te brengen.
Men verneemt, dat valschermjagers
van het invasieleger ongeveer ter
sterkte van een bataljon in een be
paald gebied achteT de Duitsche kust-
versterkingen probeerden te dalen.
Zij werden echter door de daar lig
gende Duitsche alarmeenheden onder
zeer zwaar vuur genomen, waardoor
zij zware verliezen leden.
In hetzelfde gebied door middel van
vrachtzweefvliegtuigen gelande lucht
landingstroepen van ongeveer dezelf
de sterkte werden eveneens onmiddel
lijk in zware gevechten gewikkeld.
(Jok de uitgestrekte .mijnenvelden in
de versterkingszone werden dan aan
land gezetten troepen op verscheidene
plaatsen noodlottig.
Uit Berlijn wordt aan „Het Volk ge
meld: Volgens de Engelsche bericht
geving is het verlies bekend gemaakt
van den kruiser „Tromp".
(De „Tromp" was een flottieljelei
der van 3350 ton, die in 1936 in Am
sterdam op stapel was gezet. Het schip
liep 32.5 mijl en was bewapend met
zes kanonnen van 15 cm., een aantal
mitrailleurs en zes torpedokanonnen
De bemanning bestond uit 295 koppen
Weermacht bericht
HOOGE ONDERSCHEIDING VOOR
VON PAPEN.
De Führer heeft op voorstel van den
Rijksminister van buitenlandsche za
ken von Ribbentrop aan Franz von
Papen, tot dusver Duitsch ambassadeur
in Turkije, voor bijzondere prestaties
en persoonlijk optreden in dienst van
het Duitsche Rijk het Ridderkruis van
het Kruis voor Oorlogsverdiensten
met de zwaarden verleend.
Estland strijdcentrum in het
Oosten
HOOFDKWARTIER VAN DEN
FÜHRER, 15 Aug. (DNB). Het opper-
bevel van de weermacht deelt mede:
„Ten zuidoosten en ten zuiden van
Caen is de vijand thans opnieuw met
sterken steun van artillerie en tanks
tot den grooten aanval overgegaan,
om den noordelijk van Carrouges
staanden Amerikaanschen formaties,
die gisteren door onzen tegenaanval
in de verdediging werden gedrongen,
tegemoet te rukken. Na verbitterde
gevechten slaagde de vijand er in
eenige sectoren in ons front binnen
te dringen. Tegenaanvallen brachten
hem tot staan. 40 vijandelijke tanks
werden stukgeschoten.
In het gevechtsgebied van Brest
werden plaatselijke aanvallen van
den vijand afgeslagen en nieuwe
concentraties door geconcentreerd
artillerievuur uiteengeslagen. De gar
nizoenen van St. Malo en Dinard
handhaafden hun steunpunten tegen
den opnieuw met overmachtige
strijdkrachten aanvallenden vijand.
Het fort De La Varde ging na held-
haftigen tegenstand van zijn geslon
ken garnizoen in de avonduren ver
loren.
Nadat de viiand de laatste dagen
zijn luchtaanvallen op verdedigings
werken en verkeersinstallaties in het
Zuidfransche kustgebied aanzienlijk
versterkt had, landde hii in de
vroege ochtenduren van heden in
het gebied ToulonCannes. Onze
kustverdediging is in gevechten met
de vijandelijke landingstroepen ge
wikkeld.
Luchtdoelbatteriien der marine en
bewakingsvaartuigen schoten bo-en de
kustwateren van west- en. zuid-Frank
rijk dertig vijandelijke vliegtuigen
neer.
In het Fransche achterland werden
26 terroristen in den strijd vernietigd.
Het vergeldingsvuur op Londen duurt
voort.
Bij onze Vrijwilligers. Een der helden
van Casn, die dagenlang vertoefd heeft
onder een regen van bommen en pro
jectielen van het scheepsgeschut van
den vijand, tijdens een korte rust.
ss PK Mielke O/H P.M.
STRIJDT IN DE WAFFEN H MEDE VOOR EEN NIEUW EUROPA.
Keuringen.
Het M-Ersatz-Kommanöo deelt mede: iedere gezonde Nederlander kan-zich aan
melden teneinde gekeurd te worden voor de Waffen jj (Wiking), ft pantzer Gre
nadier-brigade Nederland, jj-Pantzer Jager-kompagnie Scbeveningen, Landstorm
Nederland en Germaansche in Nederland.
17.8.44 8—13 uur, Amsterdam. Dam 4.
18.8.44 8—12 uur. Utrecht, H-Ersatz-Kommando Niederlande Nebenstelle Vreden-
burg 19.
18.8.44 15—1? uur, Amersfoort, Pol. Durchgangslager, Leusderweg.
Tijdens de keuringen worden alle Inlichtingen verstrekt met betrekking tot de
verzorging van familieleden, duur der opleiding, extra levensmiddelen kolen etc.
Personen tusschen 19 en 35 Jaar die aanmeldingspllchtig zyn voor de tewerkstel
ling kunnen zich eveneens aanmelden en worden gedurende de verbintenis van de
tewerkstelling vrygesteld.
»«£ffi?-ler in d? Waffen M kan leder worden, die na tenminste een Jaar dienst
tijd zqn geschiktheid voor de officiersopleiding heeft bewezen, zyn schooloplei
ding Is niet doorslaggevend. Beslissend voor bevordering zyn: gedrag, karakter.
prestatie.
Alle verdere Inlichtingen en gratis reisbiljetten voorde
fen *Vn- Cn tre,s verstrekken de navolgende Nebenstellen der Waf-
Amsterdam, Dam 4,
Alkmaar, Langestraat 58.
Utrecht, Vredenburg 19.
Heerlen, Saroleastraat 25.
Groningen, Heerestraat 46. r
Enschedé, Hengeloschestraat 30.
Eveneens b|) het H-Ersatz-Kcmmando Niederlande
berg t.
Den Haag, Korts .Vijver-
In Italië verliep de dag bij geringe
plaatselijke gevechtsbedrijvigheid zon
der bijzondere gebeurtenissen.
Oostelijk front.
In het voorterrein der Karpathen
kwam het gisteren slechts tot plaatse
lijke gevechtshandelingen. In den loop
der nog voortdurende gevechten ten
westen van Baranof werden gisteren
allèen al in den sector van één leger
corps 51 vijandelijke tanks stukgescho
ten.
Zuidoostelijk van Warka vielen de
bolsjewisten met verscheidene divisies
infanterie aan. Ook hier ziin de ge
vechten nog in vollen gang.
In Litauen wierpen onze grenadiers,
gesteund door pantserwagens en
stormgeschut. bij Raseinen de bolsje
wisten uit een penetratie, die de laat
ste dagen ontstaan was. 63 vijandelijke
tanks en 18 stukken geschut werden
vernield.
In Estland mislukten herhaalde
Sovietaanvallen bij Modo'nn. In het
penetratiegebied zuidwestelijk van
het Meer van Pskof konden de bols
jewisten, in weerwil van i-en zeer
groot gebruik van strijdkrachten,
tegen onze hardnekkig en verbeten
vechtende troepen slechts weinig
terrein winnen. Formaties slagvlieg
tuigen "Steunden de afweergevechten
en brachten den viiand zware ver
liezen aan menschen en materiaal toe.
De terreuraanvallen op
Duitschland.
Door de aanvallen van formaties
viiandelijke bommenwerpers werd gis
teren schade aangericht in Mannheim,
Ludwigshafen. Trier en Kaiserslautern.
De bevolking leed verliezen. De Dom
van Trier werd zwaar getroffen. In
den afgeloopen nacht lieten vijande
lijke vliegtuigen bommen vallen op
Berlijn en het RijnlandschWestfaal-
Sche gebied. Boven Duitschland en het
westelijke bezette gebied verloor de
vijand gisteren 22 vliegtuigen".
Bijzondere onderscheiding.
Bij de gevechten in het gebied van
Raseinen hebben zich de troepen van
generaal der artillerie Wuthmann in
aanval én verdediging opnieuw bijzon
der onderscheiden. De formaties van
het 9de legercorps waren reeds in de
zware verdedigingsgevechten sedert 22
Juni door buitengewone volharding en
dapperheid óp den vo.orgrond getreden.
De successen van leiding en troepen
zijn bekroond door den zesdaagschen
slag bij Raseinen, waarin twee volle
dige, modern uitgeruste vijandelijke
garde-pantser corpsen en minstens één
divisie infanterie uiteengeslagen' en
365 viiandelijke tanks vernield werden.
Doör den heldhaftigen tegenstand der
troepen van dit corps werd de door
den vijand beoogde doorbraak in het
gebied ten noorden van Tilsit verhin
derd en de voorwaarde geschapen voor
een verdere succesvolle verdediging
der grenzen van Oost-Pruisen. De 7de
pantserdivisie onder generaal-majoor
Mauss had daaraan een belangrijk
aandeel.
Het weermachtbericht meldde een
voortdurenden sterken vijandelijken
druk, zonder dat de vijand noemens
waardige successen kon behalen: de
verdedigers van St. Malo sloegen ook
nu alle aanvallen af. De belangrijkste
strijd aan het Oostelijk front werd
geleverd in Letland, waar behou
dens een enkele penetratie alle
aanvallen konden worden afgeslagen.
Formaties Anglo-Amerikaansche
bommenwerpers hebben Maandag ter
reuraanvallen gepleegd op Mannheim
en Trier, waarbij talrijke bommen
werden uitgeworpen op woongebieden
en cultuurmonumenten; tien vliegtui
gen werden neergehaald.
Vanwege het Dep. van Financiëën is
een nadere regeling bekend gemaakt
van de belasting op bier, welke een
verhooging inhoudt, ingaande 15 Aug.
Naar het Internationale Informa-
tionsbüro van ziin luchtwapencorres-
pondent verneemt, hebben Duitsche
jagers gisterochtend naar het Duitsche
gebied vliegende Anglo-Amerikaan
sche formaties bommenwerpers reeds
op den heenweg bestreden. De over 't
IJsselmeer naderende formaties wer
den reeds in het gebied bezuiden
Zwolle in de eerste gevechten ge
wikkeld. Ofschoon de viermotorige
bommenwerpers weer door sterke for
maties lange afstandsjagers werden
geëscorteerd, konden de Duitsche ja
gers volgens de tot dusver ontvangen
berichten zonder uitzondering vier
motorige bommenwerpers neerschieten.
Op verscheidene plaatsen braken zij
in frontalen aanval door de vijandelijke
jagersbescherming heen en kwamen
midden in de groepen bon nenwer-
pers. Uit het gebied ten oosten van
het IJsselmeer zetten de luchtgevech
ten zich voort tot in het gebied ten
noorden van Essen. Ook in het gebied
van Rijn en Main werden gevechten
geleverd met hier binnengevlogen
Amerikaansche formaties. Verscheidene
toestellen werden neergeschoten. Vol
gens de tot dusver ontvangen berich
ten werden in deze gevechten 26 vier
motorige Anglo-Amerikaansche bom
menwerpers vernield.
- Ir. E. VAN DIEREN
SECRETARIS-GENERAAL.
Het Rijkscommissariaat deelt mede:
Bij verordening nr. 40'1944 van 10
Aug. 1944 heeft de Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche gebied
onderstaande arbeidsterreinen. ge
plaatst onder de bevoegdheid van een
„Secretaris-Generaal voor Verkeer n
Energie": het transportwezen, met
name de spoor- en tramwegen, het
wegverkeer, de geheele binnen- en
zeescheepvaart, alsmede de luchtvaart,
de electriciteitsvoorziening. de gas-
voorziening en de drinkwatervoorzie
ning.
Op grond van deze verordening heeft
de Rijkscommissaris den Secretaris-
Generaal van het Departement van
Waterstaat, ir. van der Vegte, op diéns
verzoek ontheven van 'het beheer ten
aanzien van de zaken, welke thans in
het departement voor Verkeer en
Energie zijn ondergebracht en gelijk
tijdig ir. E. van Dieren te Rotterdam
benoemd tot Secretaris-Generaal voor
Verkeer en Energie.
„ER IS GEEN VUILTJE AAN
DE LUCHT."
Op Donderdag 17 Augustus, te 18-45
uur, spreekt Max Blokzijl, via Hilver
sum I, in de serie Brandende Kwesties
over het onderwerp: „Er is geen vuil
tje aan de lucht."
NIEUWE TABAKSBON VOOR
MILITAIREN.
Blijkens verordening van den Rijks
commissaris is met ingang van heden
de bestaande militate distributiebon
ongeldig verklaard en is eer, nieuwe
blauwrose militaire distributiebon met
zwarten opdruk voor een dagrantsoen
tabak ingevoerd, waarop dezelfde hoe
veelheid tabak als op den ongeldig
verklaarden bon wordt verstrekt.
(Slot).
Het beperkte begripsvermogen.
ER zijn ln Nederland velen, die niet
meer in een „come-back" van
Duitschland gelooven. Het zijn vooral
diegenen, die wel omdat-het-moet, maar
niet naar den geest in de op kameraad
schap gebaseerde arbeidsgemeenschap le
ven. Mag ik diegenen echter uitnoodigen
in gedachten terug te gaan tot het begin
van dezen oorlog, vijf jaren geleden?
Had men toen de geweldige krachts
ontplooiing van Duitschland verwacht,
zooals die zich in de werkelijkheid dier
dagen voor de verwonderde oogen van
velen voltrok? Neen! Achteraf beschouwd
weten we, dat het zoo gebeurd is, maar
wanneer Ge U even inspant, om U in
de tijdens die dagen heerschende gees
tesgesteldheid terug te denken, dan moet
Ge vaststellen, dat niemand het gering
ste vermoeden ervan had, dat zooiets
als Duitschland toen presteerde, mogelijk
was! En dat kwam, omdat Duitschland
volkomen nieuwe uitvindingen toepaste.
Ja en dat is het hoogst merkwaardi
ge! wij wisten wel, dat Duitsch
land over nieuwe middelen, over vlieg
tuigen, tanks, valschermjagers en wat
dies meer zij beschikte, maar wij b e-
s e f t e n het niet, wij waren niet in
staat om vanuit onzen door het beginsel
der concurrentie begrensden gezichts
kring ons bewust te worden van de
krachtsinspanning, waartoe een door het
andere principe der arbeidskameraad-
schap geleide levensvorm in staat zou
zijn. Wij gedroegen ons als een muis,
die met zijn oogen de aanwezièheid
van een muizenval en de constructie er
van haarfijn kan vaststellen, doch die
het begrip mist om de beteekenis
ervan tot zich te laten doordringen en
die derhalve het slachtoffer ervan wordt
Welnu, de mensch, die uit het beginsel
van de concurrentie lééft, verhoudt zich
tot den mensch, die uit het beginsel der
arbeidskameraadschap leeft als een muls
met zijn beperkte begripsvermogen tot
een wezen met een .grooter begripsver
mogen, dat in staat is een muizenval te
construeeren.
W7ANNEER wij nu de situatie be-
schouwen, waarin wij ln deze dagen
verkeeren, dan moet ons een overeen
komst met het begin van den oorlog in
het oog vallen. Niet alleen in strategisch
opzicht, maar ook en vooral wat den
geest betreft, waarin zich de gebeurte
nissen voltrekken. Wij staan volgens de
in dat opzicht gemaakte aankondigingen
aan den vooravond van nieuwe krachts
ontplooiingen van Duitschland. En ook
nu weer: men wéét het, maar men b e-
6 e f t het niet, men is vanuit zijn eigen
beperkten gezichtskring schouwend niet
in staat, om zich de mogelijkheden, in
te denken ven een door bet beginsel der
Er zijn meer draken dan St.
Bureaucratius. Ook is er de draak
van het Misverstand, en die heeft
Maandag met zijn vurige klauwen
een uitval naar mij gedaan.
Wantaan den Raad van
Arbeid mogen alleen en uitsluitend
ongefrankeerde brieven ge
zonden worden, wanneer genoemde
Raad., iemand iets gevraagd heeft,
en voor het antwoord eèn dienst-
enveloppe bijsloot. Alle andere
stukken moeten van postzegels
voorzien zijn.
Dit is de ééne kop van het Mis
verstand. Maar als elke draak heeft
het Misverstand meer koppen. De
Hoornsche afzender kreeg zijn brief
namelijk niet retour, omdat hij
gefrankeerd was, maaromdat
hij te weinig port droeg. De in
zender kon echter tot een andere
conclusie komen, omdat de retour
brief geen strafpostzegels ver
toonde, doch alleen de mededeeling:
„Geweigerd om het port."
Overigens is Ovidius gelukkig
een mensch, zoodat een dwaling
hem vergeven zal moeten worden
en zeker wanneer hij gelijk bij
deze zich openlijk hult in het
kleed der boete, dat naar hij tot
zijn troost weet vanouds den
zondaar pleegt te sieren.
ovidius. y
kameraadschap gedreven productie-appa
raat. Typeerend in dit opzicht is reeds
de wijze, waarop Engeland reageert op
de toepassing van de V 1. Churchill zegt
reeds langen tijd geweten te hebben, dat
dit wapen zou komen. Waarom echter is
Londen dan niet reeds lang geëvacueerd
en waarom begint men nu onder de ha
merslagen van dit nieuwe wapen pas de
Britsche hoofdstad overhaast te evacuee-
ren? Hier past ook weer dit eenig juiste
antwoord: het uit bepaalde beginselen,
levende Engelsche volk is weliswaar in
staat om waar te nemen hetgeen een uit'
andere beginselen levend volk voort
brengt, maar het is door de begrenzing
van zijn bepaalde levenshouding niet in
staat dat volk en hetgeen dat volk pro
duceert te b e g r ij p e n. En tusschen
waarnemen en begrijpen is een enorm
verschilDaarom zal de geheele op de
oude beginselen (waarvan de concurren
tie éen der belangrijkste is!) gegrondves
te samenleving even traag op de nieuwe,
door de jonge volken te ontketenen eve
nementen blijven reageeren, als zij tot
nu toe gedaan heeft. Omdat ze niet an
ders kèn. Daarom ook zullen velen, on
danks alle aankondigingen en waarne
mingen, niet gelooven in een nieuwe
we glorierijke krachtsontplooiing van
Duitschland. Even zeker als dit is zal
echter ook het feit zijn, dat die krachts
ontplooiing komen zal!
De volgens het principe der concur^
rentie werkende landen zijn wèl in staat
om een ontstanen achterstand massaal
op te halen. Dit is dan ook juist hetgeen
Engel-nd en Amerika in den afgeloopen
tijd bewezen hebben. Het overwicht van
Duitschland was in het begin onder meer
gebaseerd op de heerschappij in dê
lucht. De Engelschen en Amerikanen
hebben dezen achterstand, neen, niet
door nieuwe vindingen, maar door een
massale productie ingehaald. Zij hebben
echter met hun massaal, doch daardoor
tevens zoo log productie-apparaat er niet
op gerekend, dat de Duitschers met hun
bewegelijk productie-apparaat eensklaps
instrumenten voort zouden brengen, die
bommenwerpers overbodig maken! En
die nieuwe Duitsche krachtsontplooiing,
welke met de V 1 ingezet is, zal nog
menige verrassing brengen en wellicht
leiden tot een in beginsel geheel nieuwe
wijze van oorlogvoeren.
Beschouwing In grooter verband.
Het is natuurlijk mogelijk, dat de op
oude beginselen gegrondveste wereld ook
dezen voorsprong eens massaal zal in
halen. Maar ook dan weer zal de uit
nieuwe beginselen levende wereld voor
nieuwe vormen, voor nieuwe strijdmid
delen om haar bestaan zorgen. En zoo
zal het proces zich op natuurlijke en lo
gische wijze voortzetten over de geheele
wereld. Het nieuwe zal ln actie en reac
tie het Oude overal voorbij streven, tot
dat ook dit nieuweweer oud is.' Tot
dat dus weer een nieuwer beginsel dat
van den kameraadschappelijken gemeen-
sehapsarbeid en de geleide economie
verdringt. Doch dat is de zorg voor ko
mende generaties. Het is echter goed om
te pogen de ontwikkeling dezer dagen
een oogenblik in grooter verband te be
schouwen, omdat men daaruit wijze les
sen kan trekken voor de dagen, waarin
wij nu werken en strijden.
En om den cirkelgang van deze rede
neering te sluiten, wil ik terugkomen
op de opmerking, waarmee ik begonnen
ben te schrijven. Namelijk de opmerking
betreffende het indivïdueele begrip: Ka
meraadschap. Ik zei dan, dat dit woord
te dikwijls misbruikt wordt door men
schen; die eigenlijk heelemaai niet be
seffen wat het beteekent. Ik geloof ook,
dat we er goed aan doen het individu-
eele begrip: kameraadschap en het so
ciale begrip: kameraadschap duidelijk te
ènderscheiden. Want natuurlijk hebben
die twee begrippen verband met elkaar,
en wel een zeer innig verband. Het is
toch zóó. dat een volk slechts dan in
kameraadschappelijken gemeenschapsar-
beid kan werken en strijden wanneer er
menschen onder hen gevonden worden,
die op grond van het feit, dat zij het
indivïdueele begrip kameraadschap b e-
1 ij d e n, aanspraak op leiderschap kun
nen maken.
Het is onjuist, om van elk lid van een
volgens het beginsel van de kameraad
schap werkende gemeenschap te eischen,
dat ze de indivïdueele^ kameraadschap
belijden. Dat zou voor den gemiddelden
mensch een veel te hooge eisch zijn!
Wel echter moeten^in een volk. dat vol
gens dit beginsel wenscht te leven, on
voorwaardelijk leidersfiguren naar vo
ren treden, die in bun indivïdueele le
ven dit begrip kameraadschap zuiver
weten te belijden. Het in sociale kame
raadschap werkende volk moet in zich
de menschel ijk-gave leiders bezitten,
die zich tot. voorbeeld kunnen stellen
tn hun gedachten en in hun daden.
Dat is het waar het om gaat.
Karei van Heusden.
Sf /5uys zïjn van Z. Exc.
Piiat/Ravastijn in hst blijspel .'t Begon
zoo onschuldig" van Franz Gribitx,
waarvan in den Princesseschouwburg
te Den Haag de eerste opvoering
werd gegeven
CNF/Schimmelpenningh/Pax m
