Felle stormlopen op de Duitse verdedigingszone Over Christelijke naasten liefde gespioken Rode Kruis brengt hulp voor het Westen Tankslagen van ongekende omvang met enorme Russische verliezen Bij Schneidemühl zekere stagnatie Oprichting „Friese Hulp actie West" Quisling door den Führer ontvangen Zuster van Pandit Nehru te Washington Nieuwe Amerikaanse landingen op Luzon Aanval op Heinsberg met keurcorps Radio „Oranje" heeft op 26 Januari om 20 uur 15 het volgende bericht ver spreid Mr. Burger is door H.M. de Koningin op zijn verzoek eervol ontslagen van zijn functie van minister van Binnenlandse Zaken met dankbetuiging voor zijn dien sten. De ontstane vacature wordt door den minister van Algemene Zaken, Van Boeyen, waargenomen. Verder wordt medegedeeld, dat het ont slag van Burger plaats vond wegens zijn rede op 14 Januari over de zender „Her rijzend Nederland" gehouden. Naar de me ning van Gerbrandy heeft Burger op een vergoelijkende wijze gesproken over de kwesties der zuivering van landverraders en collaborateurs. Gerbrandy achtte dit onverenigbaar met de door de regering vastgestelde richtlijnen en in tegenspraak met de politiek van onverzoenlijkheid, die de regering steeds gevoerd heeft met be trekking tot de aan den vijand verleende hulp en steun. Een afwijking van deze politiek kan slechts beschouwd' worden als een „onder mijnend effect". Burger daarentegen is van mening in geen enkel opzicht te zijn afgeweken van de politiek der regering. Hij heeft zich in zijn radiorede slechts uit gesproken tegen .excessen bij de zuivering. Hierdoor is echter een gespannen ver houding met den ministerpresident ont staan. Als gevolg daarvan heeft Burger om zijn ontslag verzocht. Radio „Oranje" voegt daaraan nog toe, dat de woordelijke tekst van de betrokken zinnen in de rede van Burger als volgt luidt: TT A A et gevolg van dit alles is, dat het zui veringsprobleem in Nederland in beginsel een uitermate eenvoudig vraagstuk is. Het is een vraagstuk van recht, het vinden n.l. van de juiste maatregelen tegenover hen, die in tijden van nood het Nederlandse volk in de steek gelaten hebben, ja zelfs zich tegen dat volk hebben gekeerd. De vraag, of iemand in zijn houding te genover den vijand van meer of minder moed heeft blijk gegeven, van meer of minder tact of meer of minder succes heeft behaald, is voor het vraagstuk van de zuivering van geen enkele betekenis. Men kan n.l. weinig moedig zijn en toch nationaal betrouwba&r, tactloos en toch van goeden wille voor de vaderlandse zaak. Nauwelijks is ook van betekenis de vraag of goedwillende en goedbedoelende Neder landers van tijd tot tijd niet geslaagd zijn in het vinden van de juiste houding tegen over den vijand en mede door henzelf be treurde fouten hebben begaan. Een volk bestaat nu eenmaal niet uitsluitend uit helden en niet uitsluitend uit diplomaten, maar voor het grootste deel uit gewone mensen met gewone zorgen voor het dage lijkse bestaan van henzelf en de hunnen. Wanneer dan ook sommigen het zuive- ringsvraagstuk tot stokpaardje kiezen en daarmede willen treffen en verwijderen die Nederlanders die niet de meest vol maakte houding van moed en beleid heb ben tentoongesteld, dan acht ik dit uit gangspunt ten enen male onjuist. Want het gaat niet om het vinden van bepaalde fouten, maar om het vinden van hen, die fout zijn geweest. Guatemala breekt met Spanje Uit Guatemala wordt gemeld, aldus Radio Londen", dat de regering de be trekkingen met de regering van Franco heeft verbroken onder het motief, dat de „manoeuvres van de Falanx een bedrei ging vormen voor de veiligheid van het Amerikaanse continent". Clementie verzocht voor moordenaars van Lord Moyne Naar Reuter uit Cairo meldt, hebben Amerikaanse Zionistische organisaties honderden telegrammen gericht tot den chef van het Egyptische kabinet, waarin zij clementie voor de moordenaars van Lord Moyne vragen. Zij verzoeken koning Faroek het vonnis te veranderen in levens lange tuchthuisstraf „met het oog op de jeugd van de daders en het lijden der Joden in de gehele wereld". Te Delfzijl zijn twee Zweedse sche pen aangekomen met levensmiddelen, die het Zweedse Rode Kruis aan het Nederlandse Rode Kruis beschikbaar heeft gesteld voor de noodlijdende westelijke provinciën van Nederland. De levensmiddelen zijn bestemd voor uitdeling aan kinderen tot en met 14 jaar en aan ziekenhuizen. De beide schepen hebben tezamen 3600 ton aangevoerd. Zij hebben meel, erwten, gedroogde groente, margarine, lever traan en melkpoeder gebracht, dus voor een groot deel levensmiddelen, die in het bijzonder ook voor de voed- selbehoeften van kleine kinderen ge schikt zijn. Volgens het oorspronkelijke plan zou het vervoer van Delfzijl naar de westelijke provinciën over water ge schieden. Doordat echter de water wegen dichtgevroren zijn, is deze wijze van vervoer op het ogenblik niet mogelijk. V Fronten-overzicht Ten zuidoosten van het industriegebied van Oppersilezië hebben d^ bolsjewisten de gehele dag door aanzienlijke strijd krachten laten stormlopen op de Duitse verdedigingszöne. teneinde vooral de doorbraak in de richting Moravisch Ost- rau af te dwingen en tevens de omsinge ling van het Oppersilezische fabrieksge- bied van het zuiden uit te voltooien. Na dat verscheidene nieuwe formaties volko men uiteengeslagen waren, brachten de Bolsjewisten sterke reserves naar voren en konden zij des avonds ondanks taai Duits verzet de oostelijke randgebieden van de steden Andrichau en Auschwitz binnendringen. In veertien sterke tegen aanvallen hebben de Duitse troenen de tactische ontwikkeling van de bolsjewisti sche acties dermate verzwaard dat ten slotte in de gehele frontsector de toe stand weder volkomen gestabiliseerd was. In het uitgebreide industriegebied is de toestand in zoverre kritiek geworden, dat aanzienlijke sowjettankformaties van het zuidoosten en zuidwesten uit de buiten wijken van Kattowitz zijn binnengedron gen. Tussen de mijnen en de hoogovens woeden talrijke verwoede gevechten om fabrieksgebouwen en woonhuizen. Duitse tankstrijdkrachten, die in de rug der doorgebroken sowjetrussische tankvoor hoeden doordrongen, brachten echter reeds een merkbare verlichting voor de verdedigers der stad. Tussen Kattowitz en Ratibor pogen gepantserde strijd krachten van beide partijen om de ver sperringen Heen te trekken en elkander wederzijdsch in de flanken te vallen. De grote tankslag, waarin totdusver 79 Sow- jettanks werden stukgeschoten, is in vele afzonderlijke gevechten uiteengevallen. Ten noorden van Rybnik werd een voor uitgeschoven Sowjetafdeling omsingeld en op een klein gebied samengedrongen. Terwijl in Hindenburg de bloedige hui zengevechten aanhielden, botsten aan de noordrand van Beuthen aanzienlijke in fanterie- en tanksstrijdkrachten op elkan der, die des nachts hevige gevechten le verden. In de Odersector ten zuidwesten van Breslau werden enige bruggenhoofdbezet tingen der bolsjewisten door slagvliegtui gen en jagers dermate hevig met bommen bestookt, dat de Duitse infanterie vervol gens op twee plaatsen de westelijke oever der rivier kon zuiveren. Sowjetrussische tankaanvallen op Breslau werden gemak kelijk afgeslagen. Ten zuidoosten van Clogau werd een bolsjewistische troepen contingent, dat over de bevroren Oder wilde trekken, door Duitse grenadiers teruggedreven. Het garnizoen van Posen liet de bele gerende Sowjetstrijdkrachten geen tijd zich op te stellen voor een grotere aan val, doch stichtte door krachtige uitvallen verwarring onder de Bolsjewistische in- fanterieformaties. In de gehele Warthe- gau bevinden zich vele steden en dorpen in de rug der Sowjettankvoorhoeden nog in Duitse handen. Ook gisteren was de actie der Duitse luchtmacht buitengewoon krachtig. Slag vliegtuigen en eskaders jachtvliegtuigen vernietigden grote marcherende Sow jet colonnes volkomen, schoten talrijke tanks stuk, vernietigden 14 batterijen en legden de vijandelijke ravitaillering lam door de vernietiging var 875 voertuigen. De strijd in Oost-Pruisen Terwijl de bolsjewistische stormcolonnes aan de noordoostelijke rand van Elbing ten dele in gevechten op korte afstand werden teruggeslagen, worden sedert gis teren vroeg in de westelijke sectoren van het Oost-Pruisische front hevige gevech ten gevoerd met aanzienlijke delen van het vijfde Sowjetrussische gardepantser- leger. Ten noorden van Allenstein hebben de Duitse troepen bij een snijdende oos tenwind en 18 graden koude wederom Bolsjewistische aanvallen afgeslagen en het gros van een sowjetregiment, dat in het diep geëchelonneerde stellingsysteem, was binnengedrongen, in een concentri sche tegenaanval vernietigd. De stormloop op Koningsbergen bleef gisteren in het massale Duitse afweer- vuur steken. Weliswaar ging na lang durige gevechten de plaats Uderwangen Dreigende metaalarbeidersstalcing in Zweden Ondanks de inschakeling van een ver zoeningscommissie der Zweedse regering hebben de besturen der Zweedse organisa ties van metaalarbeiders en arbeiders in de gieterijindustrie besloten op 5 Februari het werk neer te leggen in verband met niet-ingewilligde looneisen. Door de drei gende staking, die betrekking heeft op on geveer 115.000 arbeiders, worden belang rijke fabrieken als de Zweedse kogellager- fabrieken, de Asea-fabrieken en de Goeta- werf betrokken, evenals talrijke andere, die voor de Zweedse bewapening werken. verloren, doch ten noorden daarvan wer den de Bolsjewistische tankformaties zo zwaar geteisterd, dat zij hun aanvals- kracht verloren. Ook aan weerszijden van de Pregel werden de Bolsjewisten ge dwongen in dekking te gaan. Aan het Koerlandse front zijn de Duit se troepen ten zuidoosten van Libau de Bolsjewisten voorgekomen en hebben zij grote gereedstaande tankformaties ver rast en uiteengeslagen. Ten zuiden van Frauenburg gingen de bolsjewisten na een trommelvuur van een uur met geconcen treerde infanterie- en tankstrijdkrachten vergeefs tot de aanval over. Zij werden in afwisselende gevechten zesmaal terug geslagen en staakten bij het vallen van de duisternis hun actie. De gevechten in West-Pruisen Aan weerszijden van Schneidemühl valt een zekere stagnatie waar te nemen. Na de zware verliezen, die de Sowjets bij hun aanvallen op Schneidemühl van het oos ten uit hebben geleden, zijn zij gisteren iets kalmer geworden. In Bromberg werden de Duitse verde digers naar de noordelijke rand der stad teruggenomen. Ten noorden van Brom berg is een Sowjet-voorhoede in noord westelijke richting op weg gegaan om de spoorweg SchneidemühlDantzig af te snijden. Zij werd in een hevig gevecht gewikkeld. De aanvoer van versterkingen en benzine werd verhinderd. Massale aanvallen met steun van artillerie op het bruggenhoofd Graudenz werden door ver- sperringsvuur uiteengeslagen. Doorgebro ken Sowjet-formaties werden vernietigd. In Marienburg hebben de Duitse troe pen ook gisteren zich met succes verde digd en zowel de Nogatbrug als ook het oude kasteel in zeer zware worstelingen verdedigd, die voor beide partijen vele verliezen opleverden. Beperking van de zelfvoorziening Het grote gebrek aan voedsel in West en Midden-Nederland heeft tot gevolg ge had, dat talrijke personen naar de Noor delijke provincie gekomen zijn, voorzien van de meest uiteenlopende transportmid delen, om te trachten, voor zichzelf d'an wel voor bepaalde groepen van personen, voorraden op te doen. Dit neemt een zo danige omvang aan, dat het gevaar groot is, dat de distributie van levensmiddelen langs de daarvoor bestemde wegen in het gedrang komt en dat degenen die niet in staat zijn, levensmiddelen te halen of te laten halen, steeds minder krijgen toege wezen. Daarom gelden van heden af de volgende regelen: 1. De instanties van de voedselvoorzie ning werken er met alle kracht aan, om zoveel mogelijk levensmiddelen naar de Hollanden, Utrecht en Gelderland te zen den. Deze levensmiddelen gaan dan naar de officiële instanties. Deze bepalen de be stemming. 2. Aan aanvragen tot beschikbaarstelling van levensmiddelen voor bepaalde groepen van personen kan geen gevolg meer wor den gegeven. 3. Zij die uit eigen voorraad, dan wel voor zover zij producent van akkerbouw producten zijn uit de voorraden welke zij krachtens de aanslagregeling mogen behouderi, een zekere hoeveelheid levens middelen willen afstaan, kunnen dit doen door beschikbaarstelling bij de „Friese Hulpactie West". Dit comité heeft over de gehele provincie verspreiding en wordt ge vormd door kerkelijke en gemeentelijke instanties. De goederen welke dit comité verzamelt, worden onder officieel geleide- biljet naar de andere provincies vervoerd en daar beschikbaar gesteld voor de meest noodlijdende groepen. Er zij uitdrukkelijk op gewezen, dat voor beschikbaarstelling aan genoemd co mité niets mag dienen van de hoeveelheid welke men verplicht is in te leveren bij den voedselcommissaris, dan wel van de hoeveelheid waarvoor men als handelaar, opslaghouder of producent hoeveelheids- verantwoording schuldig is aan bepaalde overheidsinstanties. Men mag dus alleen afstaan van wat men geheel voor zichzelf ter beschikking heeft. 4. De controle vanwege de overheidsin stellingen op voorraadsverantwoording, productie, enz., zal weer op normale wijze worden toegepast, zodat degene die zijn voorraden of producten niet behoorlijk verantwoorden kan, zich aan vervolging blootstelt. 5. De controle op de wegert, zowel te wa ter als te land, wordt aanzienlijk ver scherpt. Wat zonder behoorlijk geleidepa- pier wordt vervoerd, wordt in beslag ge nomen. 6. Met personenauto's, per rijwiel of te voet mogen alléén voor eigen gebruik le vensmiddelen worden meegenomen, zijn de: aardappelen tot ten hoogste 60 kg., granen en peulvruchten tot ten hoogste 1 kg., boter en vlees tot ten hoogste i kg. per persoon. De Führer heeft in zijn hoofdkwartier den Noorsen minister-president Vidkun Quisling voor een vertrouwelijke, harte- lijke gedachtenwisseling ontvangen. Bij de besprekingen over alle Duitsland en Noorwegen gemeenschappelijke inte resserende kwesties werd volledig en op rechte overeenstemming bereikt. De Füh rer bekrachtigde opnieuw zijn in Septem ber 1943 door Rijkscommissaris Terboven reeds aan het Noorse publiek medegedeel de besluit, dat Noorwegen, na de zegevies- rende afloop van de Europese lotsstrijd, m volledige vrijheid en zelfstandigheid zal hersteld worden met overneming der verplichtingen welke voor de Noorse staat voortvloeien uit de gemeenschappelijk in acht te nemen beveiliging der Europese volkengemeenschap. Aan de bespreking bij den Führer namen deel de Rijksminister van Buiten landse Zaken, von Ribbentrop, de rijks minister en chef van de rijkskanselarij, dr. Lammers, de leider van de partijkan selarij, Reichsleiter Bormann en Rijks commissaris Terboven. Mmister-president Quisling was vergezeld dcor den gezant Stoeren en zijn adjudant, kapitein Sund- berg. De zuster van den Indischen nationalis tenleider Pandit Nehru, een actief strijd ster voor de onafhankelijkheid van Indië, is als vertegenwoordigster van het In dische Nationale Congr.es te Washington aangekomen. Zaterdag heeft zij critiek ge oefend op de plannen van Dumbarton Oaks. Zij verklaarde, dat het „eenvoudig een herhaling betreft van het oude ge praat over onetwapening en sancties" en keerde zich tegen de neiging om „weste lijke maatstaven toe te passen op de Stille Oceaan voor het bereiken van de collec tieve veiligheid". De veiligheid kan nooit duurzaam zijn, wanneer deze wordt opge- dwongen. Tegenover journalisten gaf zij als haar mening te kennen, dat de sleutel voor de oplossing van de problemen der Stille Zuidzee bij Indië ligt. Wij achten ons in staat onze problemen zelf tot op lossing te brrnjgen en wij hebben er recht op, dit te doen zonder vreemde inmenging. De volledige eenstemmigheid, die de on derkoning Wavell en ministerpresident Churchill als voorwaarde voor de Indische onafhankelijkheid hebben gesteld, kan s'lechts door een dictatuur bereikt worden- Volgens berichten van het front in de baai van Lingayen zijn nieuwe lan dingen van den vijand ter sterkte van ongeveer een tot twee divisies in de perio de van 18 tot 24 Januari verricht. Des ondanks zijn, volgens deze berichten, geen belangrijke veranderingen ontstaan in het gebied van de eerste en tweede Japanse verdedigingslinie in het oostelijke deel van de provincie Pangasinan. Slechts een, kleine gevechtsgroep ter sterkte van enkele honderden soldaten, voorzien van ongeveer tien tanks, die, zoals gemeld, de zuidelijke rand van de laagvlakte van Midden-Luzon heeft bereikt, drong 24 Januari 'savonds de stad Malablacat bin nen. 25 Januari 'savonds werd een nieuw door krachtige vlooteenheden beschermd vijandelijk convooi in de wateren ten noordwesten van Mindoro waargenomen in de richting van Luzon. Japanse duik boten vielen in de nacht van 24 op 25 Januari een convooi aan in de zee van Mindoro en plaatsten torpedotreffers op twee transportschepen en een oorlogs bodem van onbekend type. Na een zware voorbereiding door de ar tillerie en zeven nachtelijke bombarde menten zijn de Amerikanen gisteroch tend overgegaan tot een concentrische aanval op Heinsberg, gelegen in de drie hoek Maaseik-Geilenkirchen-Roermond. Reeds langer dan een week woedden tij dens de koudste dagen en nachten van deze strenge Europese winter gevechten van ongelooflijke felheid. Montgomery heeft met het beste keurcorps waarover de Engelse weermacht beschikt, slechts een terreinwinst van 15 tot 18 km. kunnen behalen. In het afgrendelingsgebied bij Orscholz houden bij Nennig de gevechten met alle felheid aan. De Duitse aanval in de noor delijke Elzas gaat krachtig voort. In de voorsteden van Mülhausen woeden hevige tankgevechten. De gevechten in Nederland In het Nederlandse gebied zette het tweede Engelse leger zijn aanvallen op het Duitse bruggenhoofd over de Roer opnieuw met sterke afdelingen tanks en slagvliegtuigen voort. Zii probeerden thans ook aan de noordelijke flank ten zuiden van Roermond met 20 tanks ter reinwinst te behalen. Zij drongen het dorpje Linnich binnen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1945 | | pagina 2