NOORD-HOLLAND Recht is Recht Sowjets bereiken de Oder bij Küstrin Eisenhower voornemens bij Aken beslissing te forceren Hef Internafionale Vakverenigingscongres Hef Lof hoofdredacteur h. m. c. schröder. Tiideliike redactïebureaux pj.v. ,de arbeiders pers" hekelveld 15, amsterdam-c. tel. 38811. toestel 58. DONDERDAG 8 FEBR. 1945 DAGBLAD VOOR 147e JAARGANG No. 16 Uitgave Dagblad voor Noord-Holland N.V. Alki ">ar Voordam C9. Bur. jx te Alkmaar, Den Helder, Schagen, Hoorn, Beverwijk, Koog a.d. Zaan. Losse nummers 7 cent. Stad contra Platteland Naar aanleiding van het commentaar, dat wij gaven op de rede van den Rijkscommissaris met betrekking tot de arbeidsinzet, waarbij wij het rechtsgevoel van den Nederlander in het gedmg brach ten t.o.v. die kring van personen die de genomen maatregelen ontlopen door de mogelijkheid die zij bezitten boven die groep van mensen die deze mogelijkheden door gebrek aan geld, vervoersmogelijk heden etc. niet hebben, schrijft een lezer ons enige feiten die zeker dé moeite waard zijn om onder de aandacht der be trokken autoriteiten te worden gebracht. Zo schrijft hij o.a. „De bevolking van ver- schillende stadjes in Noord-Holland moest enige tijd geleden textielgoederen inleve ren. Uit de aard der zaak was dit een zware belasting, aangezien de meeste stadbewoners een bijna lege linnenkast hebben. Verschillende mensen leverden desondanks toch nog een stuk textiel in." Ik vraag mij nu af, aldus deze lezer, Waarom textiel te eisen van stadsmensen, terwijl de bewoners van het platteland, waar dus de boeren wonen met de rijk- gevulde linnenkasten (voor een aanzien lijk deel de laatste tijd gevuld door ruil met stedelingen) van deze maatregel vrij bleven. Ditzelfde geldt voor de fietsen, die gevorderd zijn in de steden. Deze rijwie len hebben de stedelingen thans zo brood nodig om de nijpende voedselpositie van het gezin de baas te blijven. Het platte land, dat deze nij>pende voedselpositie niet of althans in aanzienlijke mindere mate kent, bleef practisch vrijgesteld. Begrijpt u mij goed, zo schrijft hij ver der, ik gun mijn medemensen de genoem de maatregelen niet toe, maar bent u het niet met mij eens, dat hier een bepaalde categorie mensen getroffen wordt, die door de slechtere positie waarin zij verkeren t.a.v. het platteland, het dubbel zwaar kre gen. Inderdaad heeft deze lezer gelijk. Het platteland heeft door bepaalde omstan digheden geprofiteerd, terwijl de stedeling de zwaarste last te dragen kreeg. Wanneer bepaalde maatregelen geno men worden is het een zaak van recht, dat men uitgaat van het standpunt „ge lijke monniken, gelijke kappen". Neder land is bezet gebied en derhalve hebben de Nederlanders gezamenlijk de lasten der bezetting te dragen. Dit wordt wel eens over het hoofd gezien. Onze lezer vervolgt zijn brief met een verzoek om nu eens objectief te zijn en ook eens commentaar te leveren op de maatregelen zelf en niet alleen op de uit voering. Welaan hij zal het volle pond hebben, waarvoor wij hem verwijzen naar de rede van den Rijkscommissaris, waar deze spreekt over het „wegvoeren van goederen van belang voor de oorlogvoering". In deze meest totale van alle oorlogen moet alles, wat op een of andere manier gebruikt kan worden voor de oorlog belang rijk en het belang van de oorlog dienend beschouwd worden. Daartoe behoren ook thans, in het bijzonder met pet oog op de door de bomaanvallen in bet Duitse Rijk ontstane toestand van gebrek, alle voor werpen der civiele behoefte. Want daar thans in het Duitse Rijk, men kan zeggen alle burgerpersonen eveneens voor oorlogs doeleinden worden gebruikt, is hun verzor ging een besliste oorlogsnoodzakelijkheid. Wanneer wij derhalve bijv. in het Duitse Rijk ergens gebrek aan naaimachines heb ben en deze behoefte kunnen dekken uit de hier in het Hollandse gebied ter beschik king staande naaimachines, dan voelen wij ons volkomen gerechtigd deze op te eisen En daar wij geenszins met een korte duur van de oorlog ook van nu af aan rekening houden, op zijn minst niet willen nalaten ons op een langere duur voor te bereiden, Is het noodzakelijk, desbetreffende voor zorgen te nemen om een toekomstig gebrek te voorkomen. Op het moment, waarop nu en wel ook in verband met de militaire ontwikkeling in de loop van deze zomer en het betrekken van Nederland in het oor logsgebied, de productie in Nederland zelf gedeeltelijk gestaakt werd, werd het zelfs noodzakelijk overeenkomstige verplaatsin gen uit te voeren of de middelen te schep pen voor een dergelijke verplaatsing naar het Duitse Rijk. Dit is overigens een ge beurtenis, die Nederland niet ln slechter conditie brengt dan de Duitse industrie want ook hier wordt, zo nodig een ver plaatsing uitgevoerd, de gehele voorraad machines afgebroken en naar een andere plaats overgebracht om daar de productie weer op gang te brengen. Wanneer de Nederlanders met het oog op deze gebeurtenissen het gevoel hebben zich m een voortschrijdend verarmingsproces te bevinden, dan mag deze houding voor die genen subjectief gemotiveerd zim, die zich onder alle omstandigheden willen verwijde ren van het door het Duitse Rijk vertegen woordigde midden van Europa. Voor zover r m d't Europese gemeenschaps- gebied leven en arbeiden zullen, zullen zij ook opgenomen ziin ln het Europese pro ces van arbeidsverdeling en deel hebben aan de productiebehoefte, die in het na- oorlog se Europa zal bestaan. De gegeven positie van Nederland en de daaruit ontwikkelde bekwaamheden van zijn inwoners, in de eerst plaats echter de doelbewuste nuttigheidszin der Hollanders, laten naar mijn mening met zekerheid voorspellen, dat de be woners van dit land bij de vrije onfc- Fronten-Overzicht „Nimmer een November 1918" De militaire woordvoerder heeft heden in antwoord op een vraag verklaard, dat de Sowjetdruk bij Pyritz bijzonder, hevig is. Hoewel de Sowjets geen terrein wonnen, moet toch aangenomen worden, dat zij verstrekkende doelen hebben. De woordvoerder zeide voorts, dat de Sowjets er naar streven zoveel mogelijk bruggenhoofden over de Oder te vor men. Bijzonder grote concentraties wor den waargenomen in het gebied Küstrin —F r a n k f o r t. Het Duitse bruggen hoofd bij Frankfort is van het noord oosten en zuidoosten aangevallen en iet of wat verkleind. De oostelijke oever van de Oder kon tot 12 km. zuidelijk van Frankfort van den vijand gezuiverd worden, doch verder naar het zuiden en aan weerszijden van K i e n i t z, alsmede bij Küstrin kon de vijand de Oder bereiken. In de M i d d e n-E 1 z a s blijven de Ame rikanen uit het noorden, de Fransen uit het zuiden druk uitoefenen om het Duitse bruggenhoofd op te heffen. Bij C o 1 m a r, dat in Amerikaanse handen is, heeft de vijand ongeveer vijf, bij M ii 1 h a u s e n ongeveer vier kilometer terrein gewon- neif. Het Oostelijk front Met uitzondering van de zeer hevige gevechten op de O d e r b r u g g e n h o o f- den bij Briey en Steinau, is het in geheel S i 1 e z i sedert dagen niet tot belangrijke operaties gekomen. Na hun binnendringen in het Oppersile- zische industriegebied hebben de Sowjets aanzienlijke strijdkrachten weggenomen en het zwaartepunt hunner operaties verplaatst naar de midden- en benedenloop van de Oder,Onder de vernielende uitwerking van de massale Duitse luchtaanvallen is hun opmars echter aanzienlijk vertraagd. Hoewel dus de Sowjets nog niet voor bereid zijn voor de grote beslissende slag, zetten zij hun aanvalsactie ten oosten van Frankfort voort. Hevige aanvallen op het Duitse bruggenhoofd werden overal met zeer zware verliezen voor de aanval lers afgeslagen. Zwakke afdelingen, die noordelijk van Frankfort de Oder wilden oversteken, werden vernietigd. Om Küstrin is verbitterd gevochten en het garnizoen bleef de toestand weer meester. Tussen de Warthebruch en Stet tin hebben de Sowjets aanzienlijke ver sterkingen in de strijd gebracht en hun actie geforceerd in westelijke en noorde lijke richting. Noordwestelijk van Kü strin zijn zij er na zware gevechten, die dagenlang duurden, in geslaagd, in het moerassige terrein op de westelijke Oder oever een bruggenhoofd te vormen, dat onder voortdurend concentrisch vuur der Duitse artillerie ligt en aanhoudend wordt aangevallen. In dit moerasgebied des doods zijn reeds enige Sowjetbataijons leeggebloed. Met verscheidene infanteriedivisies en talrijke kleine tankafdelingen hebben de Sowjets hun druk in de richting van Stettin voortgezet. De aanvallen wer den in Pyritz tot staan gebracht, ter wijl de bolsjewisten zuidelijk van Star gard werden teruggeworpen. Westelijk front Het Intern. Informationsbureau meldt: plooiing liunner krachten in het totale Europese gebied zich ai spoedig niet slechts naar voren zullen werken, doch op bepaalde productiegebieden van landbouw en bedrijf aan de spits zul len stellen. Wel veronderstelt een der gelijk vast vertrouwen de bereidheid tot Europese solidariteit, een parool, dat niet slechts tot de humanistische phraseologie of tot de internationale dialektiek mag behoren, doch moet voortkomen uit de wetenschap en de ervaring, dat het de grondslag vormt van het eigen bestaan en de voorwaar de voor een vruchtbare handhaving in de gehele wereld. De vraag is nu bezit onze briefschrij ver uit de stad die bereidheid tot Europese solidariteit? Een bereidheid, die dus voort moet komen uit de wetenschap en de ervaring, dat de Europese solidari teit de grondslag vormt van het eigen be staan en de voorwaarden voor een vrucht bare handhaving in de gehele wereld. Laat de bewuste lezer en met hem de overige lezers van het „Dagblad van Noord-Holland" eens over dit commen taar nadenken. Misschien dat hun in de toekomst de verschillende problemen, die hen thans nog kwellen, in een ander licht zullen verschijnen, n.l. in het licht dei1 Europese solidariteit. Daarmede zijn hun problemen dan grotendeels opgelost. SCHR. Na het verflauwen der grote gevechten in het B e"l g i s c hL uxemburgse gebied concentreert Eisenhower alle be schikbare reserves in steeds grotere om vang in het gebied van Aken. Van het S a a r f r cm t en andere sectoren heeft hij hier sterke infanterieformaties samen getrokken. Voorts is oostelijk en zuid oostelijk van Aken de aanvoer van ver scheidene artillerieregimenten en andere speciale formaties waargenomen, evenals het inschieten van talrijke nieuwe batte rijen. Klaarblijkelijk is Eisenhower voorne mens hier de beslissende doorbraak te forceren, nu alle pogingen om het Maas front op te rollen mislukt zijn. De geallieerde doorbraakplannen zijn ongetwijfeld gericht op Keulen en Düsseldorf, terwijl het vermoedelijk Eisenhowers plan is. om noordelijk voor bij het FÊuhrgebied een grote om singelingsbeweging op de rechter R ij n- oever uit te voeren, ln dien hij er in slaagt, hier voldoende bruggenhoofden te vormen. Duitse persstemmen „Noch bommen noch een nieuw Wilson- bedrog verschrikken ons", schrijft het „12 Uhr Blatf' boven zijn beschouwing over de militaire en politieke toestand. Sprekend over de jongste terreuraanval op Berlijn schrijft het blad, dat de Ber- lijners de laatste twee dagen geen aan maning nodig hadden om elkander weder zijds te steunen. Het doel van de vijan den is de innerlijke eenheid van het Duit se volk te ondermijnen. De militaire suc cessen zijn niet in staat geweest deze grondslag der Duitse weerstandskracht aan te tasten. Ten aanzien van de militaire toestand in het oosten verklaart het blad, dat men er ih Duitsland geen ogenblik aan denkt te capituleren. Niemand twijfelt eraan, of de Duitse leiding zal de toestand mees ter worden, Berlijn heeft het uiterlijk van het front aangenomen en men handr> er- volgens de wetten, die in het zicht van den vijand zouden gelden. Berlijn zal juist thans bewijzen, dat het de erenaam Rijkshoofdstad met recht voert. Het ver trouwen in den Führer is onaantastbaar, want de Führer kent als geen ander ter wereld de werkelijke kracht der mate riële wapens van de Duitse stoottroep divisies. Overigens zullen de bloedige ver liezen der bolsjewisten van meter tot mefer stijgen. Niemand ontkent, dat Duitsland een zware proef doormaakt, die zal aanhouden tot de grote tegenmaat regelen zichtbaar worden. November 1918 zal zich niet herhalen. Ernstig conflict tussen Britten en Amerikanen „Exchange Telegraph" meldt uit Londen over de steeds toenemende spanning voor het begin van het Vakverenigingscongres, dat reeds een ernstig conflict bestaat tus sen de Britse en Amerikaanse vakvereni gingen. In de algemene raad van de Inter nationale Vereniging van Vakverenigin gen heeft de vertegenwoordiger van de A.F.L., Robert Watt, verklaard, dat zijn vakverenigingsbond niet in een organi satie blijft, waarin Sow jet-Rusland ver tegenwoordigd is, omdat de Sowjet-Rus- sische vakverenigingen niet vrij, doch slechts een onderdeel van de Communisti sche partijmachine zijn. De Europese socialisten hebben deze verklaring met grote opgewondenheid aangehoord. Daar op verweet de leider der Britse mijnwer kers, Lawther, de Amerikanen naar Europa gekomen te zijn om de vakvereni- gings-internationale met geweld tot het Amerikaanse standpunt te willen beke ren. De A.F.L. heeft bij weigering gedreigd te zullen bedanken. Dit is, naar Lawther verklaarde, een politieke chantage. Daar echter de pro-Sowjet Amerikaanse Vak vereniging C.I.O. evenals de Sowjets op het Internationale Vakverenigingscongres vertegenwoordigd zijn, zullen deze beide groepen op de conferentie domineren. De C.I.O. komt zelfs sterk voor de Sowjets op. Voordat het congres begint, zullen achter de coulissen nog meer scherpe tegenstellingen ontstaan, aldus „Exchan ge Telegraph". Het kan verkeren. Wanneer men vroeger twee dagen achter elkaar voor het middagmaal' bruine bonen met spek kreeg, gevoelde men zich als een gedetineerde, die op zijn vonnis wachtte of als iemand, die reeds wist hoeveel jaar hij op te knappen had. Dat is tegenwoordig anders. Van spek is geen sprake meer, vele men sen zijn er de smaak van vergeten en onze jongere kinderen weten niet eens wat spek i s. Met de bruine bonen is het iets minder kritiek ge steld. Maar in elk geval zo, dat de uitverkorene, die twee dagen achter elkaar bruine bonen op zijn bord krijgt, zich... een vorst in vredestijd waant! De zaken hebben zich dus grondig gewijzigd. Voor de ezels waren aardappel schillen eenmaal een delicatesse. Hoe lang zal het nog duren voordat de mens ook in dit Opzicht zich met de ezels verbroederen gaat? OVIDIUS Majoor Theo Normann gesneuveld Majoor Theo Normann, een van de oudste Stukavliegers en drager van het Eikenloof met Zwaarden behorende bij het Ridderkruis van het IJzeren kruis, is de soldatendood gestorven. In een artikel „Het Lot" schrijft minis ter Alfred Rosenberg in de „Völkisoher Beobachter" o.m.: „Temidden van deze stormloop van op gezweepte hartstochten staat de strijden de Duitse natie. Haar lot was sinds de oorlogsverklaring van 3 September 1939 onvermijdelijk geworden. Zij kon o f wil loos object van Joodse vernietigingswil o f subject van haar eigen levenswil zijn. Het Duitse Volk heeft zijn bestaan tegen alle stormlopen en overvallen gehand haafd ln een vorm, die eens de bewonde ring van het gehele fatsoenlijke nage slacht zal wekken. Het heeft dit lot in het Westen en thans nog dreigender in het Oosten onbevreesd onder het oog ge zien. Tot in hun diepste innerlijk voelen alle tachtig millioen de grote vraag van het bestaan, nu Sowjettanks ook de grond van Brandenburg geschonden hebben, na dat Aken ieeös door de bomhien en kanonnen van anti-Europa in puin was gelegd. In deze dagen vallen alle mooie woor den, als die er nog waren, weg. Nuchter, hard en ernstig staat Duitsland voor het lot. Het is zich in zijn diepste zelf bewust, dat het gaat om de beslissing van het behoud van al datgene, waaruit eens alle geschapen waarden der voor vaderen ontstaan zijn. Het Rijk aller Duitsers ervaart de zin van deze oorlog, de overwinning der zending ook voor allen, die thans willoos object van het bolsjewisme zijn geworden of door hun bedriegende leiders in de oorlog voor het wereldbolsjewisme worden gedreven. Geen oppervlakkig optimisme, maar harde, lotsbewuste zakelijkheid kenmerkt deze dagen." J, Hopkins verlangt militaire dienstplicht Harry Hopkins, de persoonlijke adviseur van Roosevelt, heeft in het tijdschrift „American" de invoering van een één jarige militaire dienstplicht voor alle jongemannen van 18 jaar bepleit. De Washingtonse correspondent Van de „New York Hera> Tribune" zegt, dat het zenden van Harry Hopkins naar Europa en vooral enkele van zijn uitlatingen over de buitenlandse politiek der Ver. Staten^ bij een aantal leden van het ministerie van buitenlandse zaken, die niet in ken nis gesteld waren van deze reis of erover geraadpleegd werden, verwarring en ont steltenis hebben veroorzaakt. BINNENLAND Mr. dr. Jan Feitsma vermoord Tengevolge van een misdadige aanslag overleed Vrijdag 2 Februari te Amster dam, mr. dr. Jan Feitsma, procureur- generaal bij het Gerechtshof aldaar, waarnemend procureur-generaal bij het Gerechtshof te Arnhem en procureur- generaal bij het Economisch. Gerechtshof te Almelo. Oproep in verband met de aanslag Op Vrijdag 2 Febr. j.l. werd te onge veer tien uur voormiddag mr. J. Feitsma te Amsterdam door een onbekend geble ven wielrijder neergeschoten voor perceel Jacob Obrechtstraat 19a, dicht bij de Van Breestraat alhier. Deze fietser is ongeveer 40 jaar, heeft een slank postuur en droeg een donkere jas en donkere gleuf hoed. Hij bereed een transportfiets met voorbagagedrager. Ieder, die omtrent deze aanslag of den wielrijder nadere inlichtingen kan ver schaffen, wordt dringend verzocht ten spoedigste de recherche op het Hoofd bureau van Politie, Elandsgracht 117 te Amsterdam, tel. 44211 toestel 315, hiervan in kennis te stellen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Dagblad voor Noord-Holland : Alkmaarsche editie | 1945 | | pagina 1