UITGAVE VAN DE STICHTING NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN - WIERINGERMEER EN OMSTREKEN.
HOE HET DIJKGAT WERD GEDICHT
Woensdag 19 December* 1945
Eerste Jaargang No. 10.
Redactie - Secretariaat
Klleftstraat 12, Hippolytushoel, Wlaringen.
Administratie en directie
R. J. Ridder, Markt A 84, Schagen.
TeL no. 455. Na 17 u. no. 392. Giro-no. 287814.
Een polk dat leelt,
Bouwt aan zyn toekomst
Dit blad verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Abonnementsprijs f 1.80 per kalenderkwartaal
Advertentieprijs 8 cent per mm. druk.
Kleine annonces t 0.80 per stuk van tea
hoogste 4 regels.
door Ir. F. J. B. G. Geers.
Wie zal zich, buiten den kring
van de directe belanghebbenden,
meer over het bericht, dat de
Wieringermeer weer droog is,
kunnen verheugen, dan de Dienst
van de Zuiderzeewerken, welke
op den 17e April van dit jaar zulk
een belangrijk deel van het uit
gevoerde werk, zij het gelukkig
maar tijdelijk, verloren zag gaan.
En het is dan ook, nadat de eer
ste emoties over deze rampspoe
dige berichten waren voorbijge
gaan, voor-dezen Dienst een groo-
te voldoening geweest, dat, mede
op aandrang van het Bestuur van
het Heemraadschap, van het toen
malige Hoofd van het Departe
ment van Waterstaat een opdracht
werd verkregen tot het herstel van
de in den dijk ontstane openin
gen en het opnieuw droogleggen
van -den polderbodem.
Gaarne wordt, voldaan aan het
verzoek van de redactie van de
Flevo Bode, om over de uitvoe
ring van deze opdracht, nu deze
vrijwel voltooid is en de zeker niet
minder belangrijke taak van den
opbouw van den polder zelve ter
hand kan worden genomen, een
bijdrage te ontvangen. Voor velen
onder de lezers, die persoonlijk de
ramp hebben medegemaakt en het!
herstel van nabij of uit W'oegere
publicaties hebben kunnen volgen,!
zal weliswaar weinig nieuws meerj
kunnen worden verteld maar het
is aan den anderen kant begrij
pelijk, dat de redactie gemeend
heeft, dat in dit nieuwe, in het
bijzonder voor den polder en di
recte omgeving opgerichte orgaan,
naast de dagelij ksche berichtge
ving over den verderen opbouw,
een terugblik op het nu weer
reeds achter den rug liggende deel
van de herstelperiode niet mocht j
ontbreken.
Het verloop van deze herstel-
werkzaamheden is na een moei-j
zaam begin in de periode, direct
na de bevrijding, waarin nage
noeg alles ontbrak en de gebrek
kige verkeersverbindingen de voor
bereiding uitermate bezwaarde,
voorspoedig geweest. Het gestelde
doel, den polder voor den winter
watervrij te hebben, om zoodoen
de te kunnen profiteoren van den
gunstigen invloed van Tiet door
vriezen van den -drooggevallen
bodem voor den nieuwei^ inzaai,
zal, als niet alle teekenen bedrie
gen en de winter- niet zeer spoe
dig mocht invalle n, practisch wor
den bereikt. Hiortoe moest in de
eerste plaats de afsluiting van de
opening in een zoo snel mogelijk
tempo tot stand worden gebracht,
teneinde met biet af pompen van
het water met <ie intatct gebleven
groote gemalen, de Lely en de
Leemans te kunnen beginnen. Dit
was noodig, zoowel om tijdig met
het leegmalen. gereed te kunnen
zijn, als om -door verlaging van
den waterstand den golf aanval
op het onver dedigde en door de
ligging op de stormstreek reeds
sterk besch?idigde binnenbeloop
van den dij.k te verminderen.
Daarnaast Had een eenvoudige
berekening aangetoond, dat het
noodzakelijk zou zijn hulpgema
len op te fïtellen, in de eerste
plaats om, zooals reeds is gezegd,
binnen den gestelden termijn de
600 millioen in den polder ge
stroomde kubieke meters water,
verhoogd met 100 a 200 millioen
afkomstig van regenval en kwel
te kunnen verwijderen, maar daar
naast ook om de periode, waarin
nog slechts ongeveer 1 m water
of minder op het land zou staan,
zooveel mogelijk te beperken. Het
is toch juist in deze periode, waar
in het gevaar het grootst is, dat
de bodem tijdens stormachtig weer
door golfslag wordt losgewoeld of
door op- en afwaaiing van de
watervlakte beurtelings over
stroomd wordt of droog valt met
alle nadeelen van structuurvemie-
ling en dichtslibbing van de wa
tergangen daaraan verbonden.
Met de krachtdadige medewerking
van de betrokken aannemers is
liet gelukt deze hulpgemalen, in
totaal 6 pompen omvattende met
een buisdiameter van 1.75 m en
een capaciteit van, afhankelijk
van de opvoerhoogte, 350 tot 450
m3 per minuut per pomp, tijdig
in bedrijf te kunnen stellen en
wel 4 stuks bij de Lely en 2 stuks
bij de Leemans. Daarnevens zijn
bij Kolhorn nog een 5-tal dooi
de 'Regeering in Amerika aange
kochte pompen gemonteerd, wel
ke per pomp een opbrengst gaven
van 100 m3 per minuuthet voor
spoedige verloop van de bemaling
heeft een uitbreiding van laatst
genoemde installatie, waarvoor
nog volop reservemateriaal be
schikbaar was, overbodig gemaakt.
Met deze hulpbemalingsinstal-
laties is de capaciteit van de twee
permanente gemalen, welke bij
een opvoerhoogte van 6 m op
in totaal ongeveer 1800 m3 per
minuut kan worden gesteld, dus
tot het twee a drievoudige opge
voerd. Bovendien kon door de
zeer welwillende medewerking
van het Bestuur van het Ambacht
van West-Friesland, de „Vier
Noorder Koggen" in den aanvang,
toen de polderwaterstand nog bo
ven het boezempeil van dit wa
terschap was gelegen (2,08 m
N.A.P.) water op laatst genoem
den boezem worden afgelaten dooi
de Overlekersluis bij Medemblik,
welke hiervoor speciaal was inge
richt. Door dezen maatregel kon
den dus ook de gemalen van de
Vifcr goorder Koggen worden in
geschakeld, zoodat in totaal jie
duur van de bemaling, welke en
kel met. de Lely en de Leemans
tenminste 7 maanden zou hebben
bedragen, tot ongeveer 4 maan
den kon worden teruggebracht.
Dat met deze tijdwinst een zeer
belangrijk voordeel is verkregen
zal door ieder ingewijde zeker ten
volle werden erkend, vooral als
daarbij bedacht wordt, dat de
weersomstandigheden vooral ge
durende de laatste een a twee
maanden uitermate gunstig voor
het werk zijn geweest en hierdoor
tenvolle profijt is getrokken van
het verkorten van den duur van
de hierboven beschreven „gevaar
lijke" periode.
Thans moge nog iets verteld
worden over het herstel van de
doorbraak, want in eerste instan
tie lag het volle gewicht voor het
slagen van de drooglegging voor
den winter toch op de spoedige
sluiting van den dijk.
Aanvankelijk zal het aan velen
onder de lezers, vooral aan hen,
die tot de directe slachtoffers be
hoor en en met ongeduld naar de
eerste sympton^i van herstel uit
zagen, wel eens toegeschenen heb
ben, dat er niet met de noodige
voortvarendheid werd begonnen,
en teekenen van dat ongeduld
drongen wel eens tot ons door.
Dat is alles volkomen begrijpelijk,
maar even begrijpelijk was het
voor hen, die alle moeilijkheden'
van de voorbereiding kenden, dat!
het niet vlugger kon gaan. En
achteraf bekeken is het eigenlijk
alles toch nog meegevallen, wach
ten duurt altijd lang. Nadat op
den 21e Juni het eerste werktuig,
de zandzuiger, in bedrijf was ge
steld kon reeds ruim 6 weken ia-
ter, op 5 Augustus, dus juist 3
maanden na de bevrijding en nog
ruim een week voor den oorspron
kelijk vgeprojecteerden datum, des
avonds om 7 uur de dichting tot
stand Worden gebracht. Het was
toen nog maar een klein keileem-
dammetje, dat den polder afsloot
en het' heeft nog wel eenige maan- I
den tijd gekost om hier een^be-l
hoorlijk waterkeerende dijk van j
te maken, maar er moest en er,
kon wat worden gewaagd, zoodat
reeds op 9 Augustus de bemaling
in werking is gesteld. In den eer- j
sten tijd heeft het er nog welj
eens om gespannen of het dijkje,
dat uiteraard met den dag meer,
water kreeg te keeren, te houden;
zou zijn, vooral toen slecht weer
en materieeldefecten parten gin-!
gen spelen, maar deze strijd isj
gelukt er. op dit oogenblik is, on- 1
ge vee» gelijktijdig met de droog- j
valling, ook dit werk nagenoeg j
gereed.
Het nieuwe dijksgedeelte is, met;
inbegrip van de overgangsvakken
naar het bestaande werk, ruim)
900 m lang geworden. Het grond-
lichaam is op de voor de nieuwe
Zuiderzeedijken gebruikelijke wij
ze opgebouwd van keileem eii zand
en aan de buitenzijde, onder wa
ter met kraagstukken en daarbo
ven met steenglooiing bekleed.
Vervolg op 4e pagina.
DE TARIEVEN VOOR DE IN LOONDIENST VERRICHTE
GRONDBEY/ERKINGEN enz.
.Zooals op Woensdag 5 Decem
ber j.1. door den voorzitter der
Commissie ter beharteging van
de belangen der geëvacueerde
Wieringermeerbewon^c werd
medegedeeld, wordt voor de tarie
ven voor in loondienst verrichte
grondbewerkingen, verhuur van
Landbouwwerktuigen enz. in de
Wieringermeer, door een uitge
breide subcommissie, bestaande
uit een 10-tal landbouwers, de
P.B.H., de heer Stompedissel en
o.g., na een serieuze bestudeering
van het probleem, het volgende
voorstel gedaan.
Tarieven Ploegen tot en met
10 cm. diepte f 22.- per ha.
Ploegen van 11 tot en met 15
cm. f 30.- per ha
Schijveneggen f 14.- per ha
Cultivatorbewerking f 10.- p. ha.
Scharniereggen f 6.- per ha.
Zaaien f 15.- per ha.
N.B. Brandstof, olie en vet enz.
alles voor rekening van de loon-
ploeger. Dus een landbouwer heeft
alleen bovengenoemde bedragen
te betalen f
Huurprijzen
Los verhuurde wieltrekker f 5.-
per uur.
Idem ploeg f 2.30 per ha.
Idem schijveneg f 1.50 per ha.
Idem scharniereg f 1.- per ha.
Idem zaaimachine f 2.50 ^per ha.
Idem cultivator f 1.25 per ha.
Naar aanleiding van het boven
staande merken wij nog het vol
gende op.
1. Voor transport, langer dan
2 uur, kan, boven die 2 uur, f5.-
per uur worden berekend.
2De tarieven gelden voor
normale perceelen, waarop vlot
kan worder^ doorgewerkt. Stroo-
pakken, hout, draden, palen en
andere obstakels moeten dus van
te voren door den betrokken land
bouwer zijn verwijderd.
Voor een enkel perceel met een
afwijkende vorm (bijv. punten of
geeren) kan ook iets hooger ta
rief worden berekend.
3. De voorgestelde tarieven
kunnen voorloopig nog niet als
bindende voorschriften worden
beschouwd. Zoover zijn we nog
niet Wel zijn we nu een aardig
eind op weg om tot meer normale
en gezonde toestanden op het ge
bied van de loonplo^gerij enz. te
geraken. In dit verband moet wor
den opgemerkt dat bij de bespre
king, welke tot bovengenoemde
tarieven heeft geleid, geen be-
roeps-loonploegers aanwezig wa
ren. Wel waren een vrij groot
aantal loonploegende landbouwers
vertegenwoordigd. Deze hebben
zich met de voorgestelde tarieven
volledig accoord verklaard
4. Uit voorloopige besprekingen
met een enkele beroeps-loonploeger
is wel gebleken, dat deze de tarie
ven hooger wensciite te stellen.
De commissie staat echter op het
standpunt, dat de loonploegers
met de voorgestelde tarieven een
zeer behoorlijk loonend bedrijf
kunnen uitoefenen.
5. Door den Dienst. Landbouw
Herstel is destijds toegezegd, dat
de extra kosten voor grondbewer
king, welke een gevolg zijn van
de inundatie, zouden kunnen wor
den vergoed. Het is echter nog
niet bekend hoe de berekening
daarover zal zijn. In de eerste
plaats zal Landbouw Herstel dan
accoord moeten gaan met de door
ons voorgestelde tarieven, terwijl
voor de normale kosten een be
drag moet worden aangenomen.
Hoe dit ook zij, het staat wel vast,
dat de meeste landbouwers wel
tevreden zouden zijn, wanneer zij
hun land al vast bewerkt hadden
voor de hierboven genoemde prij
zen
6. Gezien het vrij groote ver
schil in kosten tusschen het ploe
gen tot een diepte van 10 cm. en
van 11 t/m 15 cm., doet men ver
standig er op toe te zien dat niet
dieper da.n 10 cm. wordt geploegd.
Dit spaart niet alleen kosten, doch
men geeft daarmee tevens ook
nog de beste grondbewerking
In dit geval gaan goedkooper en
beter dus samen
7. Het is van belang met het
ploegen van den grond zoo lang
mogelijk door te gaan. Dit geldt
Het een ieder naar den
zin te maken
Door een elkeen bemind,
Zijn de moeilijkste zaken
Die men op da wereld vindt.
ook voor de zwaardere gronden,
welke, bij gunstige weersomstan
digheden heel goed vóór een even-
tueele winter nog geploegd kun
nen worden. Het is reeds gebleken,
dat de structuur op diverse zware
perceelen bij het ploegen dit na
jaar van dien aard was, dat een
heel behoorlijk zaaibed kan wor
den verkregen. Er is dan ook al
menige bunder wintertarwe in den
polder gezaaid
Het voordeel van het voortgaan
uiet. ploegen, gedurende de winter,
Is tweeërlei. In de eerste plaats
zal een "'eventueele vorstperiode
beter kunnen inwerken op de ge
ploegde grond, welke dan in het
voorjaar met een lichte grondbe
werking vlug en gemakkelijk zaai-
klaar kan worden gemaakt en ten
tweede ontlast men op deze wijze
de grondbewerkingscompagne van
het volgende voorjaar. En dit kan
van heel veel beteekenis zijn, als
bijv. de weersomstandigheden in
het komende voorjaar zouden
gaan tegenwerken.
In dat geval is het van belang
dat wij tijdig een overzicht heb
ben van de behoefte aan loonploe
gers en -zaaiers, in bepaalde ge
deelten van den polder. Als het
zoo ver mocht zijn, zullen wij
hierop nog wel eens terug komen.
Ir. L. R. DIJKEMA.
CALLANTSOOG OPNIEUW
GETROFFEN.
Wegens een geweldige mijnont-
ploffing op het strand voor Cal-
lantsoog zijn in dit juist herstel
de dorp in de nacht van Zondag
op Maandag j.1. weer tallooze rui
ten gesprongen. Daarnaast eenige
andere materieele schade.
LOONBELASTING.
De Minister van Financiën heeft
bij beschikking van 15-11-1945
No. 95 (Ned. Staatscourant van
21-11-45 No. 116 bepaald dat, on
verminderd het bepaalde in art.
18 derde lid, van het Besluit op
de Loonbelasting 1940, de werkge
ver verplicht is de in den loop van
1946 ingehouden loonbelasting af
te dragen, uiterlijk op den tienden
dag, volgende op het kwartaal
waarin de inhouding heeft plaats
gehad.
De negatieve loonbelastingaan
gifte, omschreven in het 4e lid
van art. 19 van het besluit op de
Loonbelasting 1940, moet steeds
loopen over het zelfde tijdvak als
waarover de belasting moet wor
den afgedragen en uiterlijk op den
tienden dag na afloop van het
tijdvak worden gedaan.
Dit besluit treedt in werking
met ingang van 1 Januari 1946.
Verantwoordelijk redacteurte
vens redacteur voor Wieringen
N. H. Klomp, Klieftstr. 12 Hippo.
Redacteur voor Wieringermeer
J. M. de Graaff, Oosterhaven 40,
Medemblik.
Verantwoordelijk voor adverten
tierubriek R. J. Ridder, Markt
A 84, Schagen.
Uitgave Stichting „Flevobode",
Voorzitter G. P. Kistemaker, A 03,
Abbekerk.
Drukkerij Corn. J. Bosker, Hoofd
straat 14, HippolytushoeL
Telefoon Hippolytushoef No. 19.