WIERINGERMEER NIEUWS.
DE NOODWONINGBOUW.
COMMISSIE VOORZIENING
WIERINGERMEER.
„Wie zichzelf redden kan is een slag voor."
Deze waarheid als een koe" is voor de Wieringermeer
welhaast sensationeel geworden. Hierover wordt veel
gesproken en gefantaseerd en als het zoo door gaat zullen
onze kindskinderen daarover nog heele misterieuze verha
len te hooren krijgen, als bijv. over een booze man, die
slechte dingen vertelde
Omtrent de juistheid van het ge
zegde behoeven wij slechts even te
herinneren aan de dagen direct na
het onder water zetten van de Wie
ringermeer, toen men zich op de oe
vers van onzen polder verdrong om
een plaatsje machtig te worden op
een schip, teneinde te trachten nog
iets te redden uit de op het punt
van instorten staande huizen.
Wie zich toen redden kon was
inderdaad een slag voor. Omtrent de
kosten brak men zich niet het
hoofd, als gevolg waarvan schande
lijke prijzen werden bedongen, die
men ,,nood breekt wet" toch tracht
te te betalen..
Nu zijn de toestanden echter an
ders en dienen zwarte prijzen tot
het verleden te behooren.
In feite komt het thans hierop
neer, dat de Heer Ovinge, sprekend
als Rentmeester van de Wieringer
meer na een aantal bijzonderheden
over de droogmaking o.a. ook deze
woorden heeft gebezigd in verband
met den bouw van noodwoningen
in den polder.
Dit was op 10 October 1945.
Nadien is er veel veranderd. In
den toestand van huisvesting der
Wieringermeerbewoners op het oude
land is over het algemeen een ver
betering ingetreden al zal deze hier
en daar nog lang niet ideaal zijn.
Enkele burgemeesters in evacuatie
oorden hebben zich hier zeer ver
dienstelijk gemaakt.
Op 21 September 1945 werd de
Commissie Wederopbouw Wieringer
meer benoemd. O.i, was deze benoe
ming veel te laat. Wanneer men op
het betreffende Ministerie wat meer
haast had gemaakt, had deze Com
missie haar werkzaamheden minstens
een maand eerder kunnen aanvangen
Blijkens een in Juli verschenen
bericht, lag het toen reeds in de be
doeling van ,,den Haag" om de be
volking van de Wieringermeer in al
haar geledingen .medezeggenschap te
verleenen bij den wederopbouw van
den Polder.
Van deze medezeggenschap hoor
den we gedurende de volgende maan
den verder niets.
Eindelijk werden op 11 December
1945 de leden van den z.g. Raad van
Advies benoemd, hetgeen eenige da
gen daarna aan de openbaarheid
werd prijsgegeven.
Op 20 December d.a.v, werd deze
Raad officieel ge-installeerd en kon
dus zijn werkzaamheden aanvangen
in verband waarmede wellicht ook
niet eerder publiciteit aan de plan
nen der Commissie van Weder
opbouw werd gegeven, daar deze
zich eerst wenschte te verstaan met
den Raad van Advies als vertegen
woordiger van de Wieringermeer-
bevolking.
In dien tusschentijd is op 11 De
cember de polder droog gekomen en
- is men reeds sedert geruimen tijd be
zig een aantal boerderijen en wonin
gen langs de randen van den polder
in gereedheid te brengen (men
ons blad van 5 December 1945)
Wanneer men intusschen nieuws
gierig is geworden naar de plannen
van de Commissie Wederopbouw
Wieringermeer, dan is dat duidelijk.
ons blad open voor mededeelingen,
die in dit opzicht onze lezers kun
nen bevredigen.
Wij zoeken daarbij echter niet de
kracht in goedkoope sensationeele
critiek maar zullen, waar dit noodig
is, de vinger op de wonde plek
leggen.
Terugkomend op de in hoofd aan
gehaalde woorden van den Rent
meester, blijkt thans uit de door de
zen, thans als lid van de Commissie
Wederopbouw, aan den Raad van
Advies gedane mededeeling, da|t
wanneer men zich thans zelf kan red
den, men nog steeds een slag voor is.
Wanneer men dus als particulier
een noodwoning wil plaatsen (die aan
redelijke eischen voldoet), dan be
staat deze mogelijkheid nog steeds.
Evenwel blijkt dit geheel voor reke
ning en risico van den eigenaar te
zijn, en dat had men niet verwacht.
Men heeft er tot voor de waarschu
wing van Commissie Wederopbouw
Wieringermeer op gerekend, dat de
Staat zou staan achter hen die poog
den zichzelf te redden.
Deze regeling komt ons niet bil
lijk voor. Het is toch zoo, dat wan
neer een boer of een arbeider zich
een noodwoning kan verschaffen,
deze inderdaad den Dienst Weder
opbouw ontlast voor dat geval.
Waarom kan dus de Staat deze
noodwoning niet tegen een bepaalde
vergoeding overnemen, temeer waar
deze zelf toch ook tracht noodwo
ningen aan te koopen en daarin
slechts met veel moeite kan slagen,
zelfs tegen lang niet malsche prijzen.
Het voornaamste bezwaar is vol
gens den betrokken Minister, dat
deze door particulieren aangekochte
noodwoningen z.g. zwart worden ver
handeld.
Wanneer de Minster dit zegt, dan
kunnen we aannemen dat er inder
daad rekening mee moet worden ge
houden. Doch moeten daarom de
goedwillenden weer gelijkgeschakeld
worden met de z.g. kwaadwillenden?
Wij meenen hiertegen te moeten
protesteeren. Het ligt o.i. op den weg
van den Raad van Advies deze aan
gelegenheid ernstig onder de oogen
te zien en te trachten te bewerkstel
ligen, dat de Minister zijn standpunt
in dezen alsnog herziet.
Voor het spoedig en doelmatig in
cultuur brengen van de Wierin
germeer is het noodzakelijk dat bin
nen korten tijd een bepaald aantal
bewerkers van den bodem op de
bedrijven kunrien wonen.
De Dienst Wederopbouw heeft
ten dezen opzichte blijkens haar
jongste mededeeling ernstige plannen
Is het evenwel niet van belang dat
deze momenteel wel zeer zwaar be
laste dienst eenigermate wordt ont
last door den particulier, die hier
toe de gelegenheid heeft Vele
handen maken licht werk.
In tegenstelling tot andere uitin
gen van critiek stellen wij er prijs
op, dat deze eventueele samenwer
king niet gepaard gaat met het lich-
zie j ten van de hand ten opzichte van
de wettelijke voorschriften welke
gesteld zijn voor te bouwen nood
woningen. Hij, die straks een nood
woning betrekt, wellicht met een
groot gezin, heeft er recht op dat
Iedereen die hart heeft voor de deze voldoet aan eischen van hy-
Opbouwgesprekken.
Wij spraken met
een Wieringermeerbewoner,
pachter van een der tuin
bouwbedrijven.
Een hoop brandhout opzij van de
woning bevestigt ons vermoeden dat
wij aan het juiste adres zijn en een
groote stap over een verzameling
kleine en groote klompen brengt
ons in de huiskamer-keuken van on
zen geêvacueerden tuinder. Een
handdruk, een blijde begroeting van
oude bekenden en het gesprek
neemt een aanvang. De kinderen
rond de tafel kijken even vreemd
op naar ,,dien-mene^/<Jan-de-krant"
Vergeleken met ai^Jfc.en woonden
we nog niet zoo lang in den polder
en doordat we beiden, m'n vrouw en
ik, uit West-Friesland kwamen, bleef
dat ons thuis." Sinds 17 AprU. zit
ten we nu hier weer in W^L ies-
land en het is vreemd, maa^B^*eerst
leeren we beseffen, dat de "Meer in
die paar jaren iets voor ons was ge
worden een plaats in ons leven
heeft ingenomen.
Ons „thuis" ligt in de Wieringer
meer en niet meer waar we vandaan
kwamen. We moeten ons hier natuur
lijk wel behelpen, maar, och, het
gaat nog best, nietwaar vrouw
Met een soort kartonplaten en
wat latten heb ik boven twee ka
mertjes befabriceerd. Wij allen, m'n
vrouw en de kinderen, wachten nu
met ongeduld het oogenblik af, dat
we weer terugkunnen. Alle tuinders-
bedrijven zijn er slecht afgekomen.
Niet één heeft nog een woning.
Hebben de tuinders uit
FORNUIZEN en KACHELS.
Wij hebben nogmaals de beschikking gekregen over een partij
geëmailleerde en zwarte Fornuizen, benevens verwarmingskachels.
Aanvragen hiervoor kunnen binnen 1 week na heden worden
ingediend bij het Bureau van onze Commissie.
KOLHORN, 1G Januari 1946.
De Commissie Voorziening Wieringermeer,
De Voorzitter H. DE GRAAF.
De Secretaris P. J. CRAMWINCKEL.
daaraan kunnen denken.
Denk evenwel niet dat we onte
vreden zijn, meneer, maar gaat men
de Meer opbouwen, dan zoo goeed
mogelijk
Tot ziens in de Wieringermeer en
liefst zoo spoedig mogelijk. D. B.
TANTE POS.
De postbestelling in de Wierin
germeer, voor zoover dit mogelijk
is, geschiedt van Hippolytushoef,
Wieringerwaard, Kolhorn, Winkel
en Hoogwoud uit.
Een te Hippolytushoef geëvacu
eerde besteller bestelt per motor
rijwiel het grootste gedeelte, t.w.
Wieringerrandweg, Amstelmeerweg,
Kooltuinenweg, Ulkeweg (ged.).,
Molenweg (ged.), Slootweg (ged.),
Schelpenbolweg (ged.), en Wier-
weg (ged.). In deze route werd tot
bovenvermeld tijdstip op 41 plaat
sen post afgegeven.
Vanuit Wieringerwaard wordt
besteld op den Waardweg in Noor
delijke en Zuidelijke richting,
Groetweg tot. den Oudelanderweg
en den Schagerweg (ged.) In deze
18 km lange route bevinden zich
de 18 af gifteplaatsen.
W.-Meer nog contact met elkaar j Door Winkel wordt alleen be-
Verleden jaar November zijn we steld op den Alkmaarscheweg D 48
bij elkaar gekomen en hebben onze 1 en D 75, terwijl Hoogwoud aan
belangen besproken. Met algemeeneden Koggenrandweg de nummers
Wieringermeer heeft ook belangstel
ling, leeft mee en wil meewerken.
Hierdoor heeft dan ook iedereen
een zeker recht om te weten waar
hij aan toe is en gaarne stellen wij
giêne enz. Is er destijds niet gepro
testeerd over slecht onderdak in de
Wieringermeer Dergelijke klach
ten behooren ook straks niet thuis
in den polder.
stemmen is toen besloten diverse
punten ter kennis van den Weder
opbouw te brengen. Bovendien heb
ben de kleine bedrijven een verte
genwoordiger in den Raad van Ad
vies voor den Wederopbouw, in den
persoon van C. Laan.
Wat zijn zooal de diverse
wenschen van U en Uw collega's
Over het algemeen vinden we het
bedrijfsgedeelte te klein en wanneer
er nu niet zoon tekort aan mate
riaal was, dan moesten ze de be
drijfsruimte een paar meter langer
maken door er een vak bij te bou
wen. Maar voor alles willen we weer
op onze bedrijven wonen, meneer
Gaat men onze huizen evenwel
weer opbouwen, dan zou ik willen
zeggen Heeren, geef ons wat meer
ruimte in huis. In den polder was
het al een puzzle voor ons om alle
jongens behoorlijk te laten slapen.
De knecht en de oudste jongens
verdwenen iedere avond langs het
laddertje naar de vliering. Niet dat
ik ook erg veeleischend wil zijn
(de vrouw mengt zich in het
gesprek) maar die kelderuimte on
der den trap was niet erg gemakke
lijk. Je moest iedere keer door de
kamer daar naar tee. En hadden ze
die kelder nu niet wat ruimer kun
nen maken De ontwerpers van
die woningen hadden toch ook vrou
wen
Ik denk het wel, maar of die
vrouwen hun mannen bij het teeke
nen van de woningen met practi-
sche raadgevingen terzijde hebben
gestaan, is nog een groote vraag,
Meneer, een ding waar alle be
woners van de kleine bedrijven en
de tuindersbedrijven het over eens
zijn is (de man heeft het gesprek
overgenomen) Geef ons een dou
che-cel. Ik weet wel, op het platte
land heeft men deze dingen nog niet
veel, maar de Amsterdammers, die
vorige winter bij ons kwamen, ver
telden dat het daar al jaren voorge
schreven was om in de nieuwe hui
zen douche-cellen te bouwen. Mate
riaalgebrek zal het inwilligen van
deze wensch niet direct mogelijk
maken, maar laat men dan in ieder
geval bij het weer opbouwen van
onze huizen, rekening houden met
de mogelijkheid om straks, als
D 77, 78 en 80 bezorgt.
Tot einde December was voor
telegraaf en telefoonverkeer alleen
opengesteld het station te Oost-
waard nabij de Oostwaardhoeve.
Tot 24 December werden aan dit
station aangenomen 10 telegram
men. Het aantal aangesloten Pvbon-
né's bedroeg 13.
UW FIETSLAMP MOET IN ORDE
ZIJN
In de randgemeenten van den
polder wordt momenteel door de
plaatselijke politie een strenge
controle uitgeoefend op de ver
lichting van fietsen. Dit in ver
band met de vele ongelukken die
als gevolg van slechte verlichting
en rijden zonder licht plaats vin
den.
Wielrijders beseft uw verant
woordelijkheid en zorgt dat uw
fietslamp in orde is Stelt Uzelf
en anderen niet bloot aan geva
ren en voorkomt de onaange
naamheden die 't gevolg kunnen
zijn van processenverbaal die
thans zonder pardon worden uit
gereikt.
EEN AFSCHEID.
De Weleerw. Heer Ds. A. de
Bruin, beroepen predikant te Drie
bergen heeft Maandag j.L afscheid
genomen van de Geref. Gemeente
te Opperdoes. Zijn intrede te Drie
bergen zal Zondag a.s. plaats heb
ben.
Vereeniging voor Bedrijfsvoorlichting in de W.-meer.
Mededeeling No. 262.
Opmerkingen over tractoren
en mechanisatie in den
Landbouw.
Case S. C.
(2e vervolg.)
De Case is na den oorlog met
een type SC op de markt versche
nen, en wordt in standaarduitvoe
ring geleverd met trekhaak, riem-
schijf en aftakas. De riemschijf
bevindt zich aan de rechterzijde
van de trekker, iets vóór de ach
teras- en maakt met een diameter
van 23.5 cm. 1078 omwentelingen
per minuut.
De trekhaak is volgens de cata
logus in de hoogte en de lengte
verstelbaar en onder het cardan
doorloopend, onder de buik van
door E. OOSTERHOF.
is het toerental dus niet onbe
langrijk opgevoerd.
Als snelheden zijn opgegeven
4.02 5.63 7.63 en 16.09 km.
per uur. Wanneer nog één kleine
re voor extra zwaar werk was in
gevoerd zouden we dit als ideaal
willen beschouwen. De hoogste
versnelling in de buurt van 15 lijkt
ons voor de weg groot genoeg, daar
bij hoogere snelheden de trek
kracht in evenredigheid afneemt
en het wegrijden dan moeilijkhe
den zal opleveren.
De luchtbanden zijn van de maat
10 x 38 en voor deze trekker met
een gewicht van plm. 1900 kg.
voldoende zwaar.
De verhouding riemschijf-trek-
ae trekker bevestigd, waardoor het ilaak wordt heel gunstig opgege-
mogelijk is tijdens het ploegenj ven. volgens de beproevingen aan
met de trekker over het vaste liet instituut te Nebraska is het
land te rijden. Met smalle vooras
en gebruikmaking van de achter-
wielremmen is de draaicirkel 4.80
maximale vermogen aan de riem
schijf 22.39 pk, terwijl aan de
trekhaak maximaa- 19.4 pk. kan
M. O.i. moet het met de breede worden afgegeven, een percentage
vooras ook mogelijk zijn op deze
basis te keeren, terwijl ons de be-
derhaive van 86.8%, terwijl het
gemiddelde voor wieltrekkers 71.2%
sturing op deze wijze eenvoudiger bedraagt. Ook het maximum trek
kracht in kg. dat wordt opgege
ven is hoog, zijnde 1400 kg. bij een
snelheid van 3.7 km. Het percen
tage wiel-slip, wat als regel even
eens wordt, opgenomen is niet
vermeld.
Ontkoppeling vindt plaats door
middel van een handle, waaraan
voorkomt. Vanaf de zitting is de
stand der voorwielen, althans bij
de smalste stand, niet te beocr-
deelen en zou men zich dus op de
achterwielen moeten oriënteeren.
Voor uitsluitend transportwerk
vervalt dit bezwaar, doch de hoofd-
maat der werkzaamheden zal toch
het opgegeven tractievermogen
echter vergelijken met trekkers
van dezelfde cylinderinhoud
(2.52 1.) en hetzelfde vermogen,
dan vermoeden we dat het plm.
1650 omwentelingen per minuut
zal bedragen. Vóór de oorlog had
weer materiaal zal zijn, ons een dou- het type D. 1100 omwentelingen en
che-cel te geven. Met het plaatsen de kleine R. 1425 omwentelingen
van de W.C. zouden ze nu reeds1 per minuiit. Ook bij dit fabrikaat
op de akker moeten plaats heb-1 we voorkeur geven boven het
pedaal. De motcr is een verticale
viercylinder kopklep met verwis
selbare cylindervoeringen, welke
werkt op petroleum.
Het geheel overziende komen
wij tot de conclusie dat ons in de
Case type SC. een zeer bruikbare
wieltrekker van de tweede zwaar-
teklasse wordt aangeboden. Voor
Gaan wij die bedrijven die het kleinste type
trekker te licht achten en een
zwaardere wieltrekker van bv. 30
pk niet rendabel kunnen maken
is een trekker van deze zwaarte-
klasse zeer goed op zijn plaats.
Voor licht ploegwerk kan be
hoorlijk met een drieschaar wor
den gereden, terwijl voor normalë
ploegdiepte met een tweeschaar
kan worden gewerkt.
ben. Wanner dan ook binnenkort
de breede uitvoering kan worden
bijgeleverd, zullen vermoedelijk
vele der smalle voorassen verdwij
nen, ondanks de reclame die er
van overzee, voornamelijk in ver
band met de rijencultuur voor
wordt gemaakt.
Het toerental van de motor
wordt niet opgegeven.
