de verdediging van de
afsluitdijk in mei 1940.
n!euwe spelling.
UITGAVE VAN DE STICHTING NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN - WIERINGERMEER EN OMSTREKEN.
Woensdag 30 April 1947
Tweede Jaargang No. 46.
Redactie SecretariaatKlieftstraat 12,
Hippolytushoef Wieringen. Telef. No. 103.
Administratie „Villa Waterkeer", Westerland
Post De Haukes. Telefoon No. 3.
Dank zij de medewerking van de redactie van „De Mi
litaire Spectator", het officiële orgaan van het Ministerie
van oorlog is het ons gelukt het copierecht te verkrijgen
van een in genoemd tijdschrift geplaatst artikel van de
hand van Luitenant Q. J. Ham, le lt. 21 R.I., waarin wij
een volledige beschrijving vinden van de krijgsverrichtin
gen rond de verdedigingswerken aan het Kornwerderzand
in de Meidagen van 1940.
Het moedig verzet van het Detachement Kornwerder
zand onder commando van nu wijlen kapitein O. F. J.
Boers, die voor een duits vuurpeleton het leven liet, was
voor onze gemeente van onschatbare waarde daar hier
door werd voorkomen dat de krijgshandelingen zich naar
onze onmiddellijke omgeving verplaatsten.
Een volk iat leeft,
Bonwt aan zijn Hshomtt
In zijn inleiding schrijft1
Lt. v. d. Ham o.m.
De verdedigingswerken
aan het Kornwerderzand
werden gevormd door twee
linies van kazematten, welke
liniën zich a cheval van de;
dijk uitstrekken.
Alleen de eerste linie heeft
rechtstreeks aan de strijd,
deelgenomen. De tweede 11- j
nie vuurde naar de Noord-
Hollandse zijde van de Af-:
sluitdijk, terwijl de naar de(
Friese zijde gerichte kaze
matten een tweede vuurfront
vormden naar het Oosten en
tevens de eerste linie in de
rug dekten.
De eerste linie bestond uit j
7 gevechtskazematten.
De kazematten waren alle
van zwaar gewapend beton
vervaardigd en gefundeerd
op betonnen palen. De bo
venrand bestond uit 3 m
gewapend beton, sommige
bedekt met een grondlaag
van 30 cm. Het inwendige
van iedere kazemat bestond
uit de geschutskamer, waar-
in de vuurorganen waren j
ondergebracht en de slaap
verblijven voor de manschap- j
pen (per kazemat 5 tot 22
personen).
De kazematten waren zeer
modern en zo geriefelijk mo- j
gelijk ingericht, zodat zij i
konden wedijveren met het
beste, wat in het buitenland
op dit gebied bestond. Zij
waren electrisch verwarmd
en verlicht, voorzien van j
ondergrondse watertanks, i
welke een behoorlijke voor
raad water konden bevatten, 1
terwijl zij tevens waren voor-
zien van een installatie om
het regenwater op te van-
gen, zodat bij een eventueel J
beleg de watervoorraad toch j
op peil zou kunnen blijven.
Dat de kazematten goed be
woonbaar waren, blijkt over
tuigend uit het feit, dat de
bezettingstroepen daarin j
langer dan een jaar verblijf j
hielden, zonder dat ziekte of
andere ongemakken, zich
voordeden.
Bij oordeelkundig gebruik
was de ventilering uitstekend j
en van vocht was bij eeiï
goede ventilering geen sprake, j
De stroombron voor de"
verlichting en verwarming
werd gevormd door diesel-
aggregaten, welke in aparte
kleine kazematj es achter de j
eerste en tweede linie waren
aangebracht; de aggregaten
functioneerden gedurende
de oorlog zeer goed storin
gen deden zich niet voor.
De vuurorganen van het. i
steunpunt bestonden uit j
zware mitrailleurs en uit:
kanonnen van 5 cm welke op
speciale wijze in de kaze
matten in de kazematten:
konden worden verwijderd
ter vervanging of' ter plaat
sing buiten op een veldaffuit.
De vuurkracht der eerste
linie bedroeg twaalf zware
mitrailleurs en 4 kanonnen.
Alle binnenopstellingeri
waren vaste opstellingen,
waarbij vuurkaarten aanwe
zig waren voor de reeds
I voorbereide -vuren, die der-
i halve in een minimum van
tijd konden worden ont
ketend. De buitenopstellin
gen waren ook van derge
lijke kaarten voorzien. Dit
alles was nauwkeurig voor-
bereid en ontworpen en werd
regelmatig gecontroleerd bij
de richtoefeningen en de
j oefeningen „achter het wa
pen", welke geregeld gehou
den werden.
Het vuurplan bestond uit
een stelsel van vuren, dat
de weg volkomen afsloot en
ondoorsch-rijdbaar was. Het
lag voornamelijk voor de
versperring op de afsluitdijk.
Door de ligging der kaze
matten waren nagenoeg alle
-vuren flankerend, dus zeer
effectief.
De waarneming van het
voorterrein geschiedde met
behulp van periscopen, die
uit de bovenwand van de
kazemat staken en die, daar
zij zowel in horizontale als
in verticale zin konden
draaien, een onbeperkt ge
zichtsveld boden. In de pe
riscopen was een verdeling
in duizendsten aangebracht,
zodat zij tevens geschikt
waren voor metingen in het
voorterrein. Per kazemat wa
ren 2 periscopen. Bovendien
waren in de kazematten 2 en
4 pantserkoepels aange
bracht, teneinde met het
ongewapende oog te kunnen
waarnemen ook deze boden
een onbeperkt gezichtsveld.
Het gehele detachement
had een onwrikbaar vertrou
wen in de kracht van de
stelling welke het te zijner
tijd zou moeten verdedigen.
De verbinding tussen de
kazematten geschiedde tele
fonisch met behulp van on
dergrondse kabels.
De bezetting van 't verde- j
digingswerk te Kornwerder- j
zand bestond op 10 Mei 1940 1
uit 7 officieren, 20 onder-
officieren en 200 korpo
raals en soldaten. Hier aan j
werden op 12 Mei'toegevoegd
1 officier. 1 adj. ond off. en
ongeveer 41 onderofficieren1
korporaals en soldaten van i
het V. L. K. Luchtafweer-
dienst, benevens 1 vaandrig
en 15 man van de luchtdoel- I
artillerie.
Commandant van het ver-
dedigingswerk was C. F.' J. j
Boers. Kapitein 21 R.I.
Q. J. Ham, le luitenant'
Vacantiebons landarbeiders
Per 1 Mei a.s. komen er
voor de Nederlandse bond vanj
arbeiders in het landbouw-, tuin j
bouw- en zuivelbedrijf nieuwe
vacantiebonnen 'n omloop en
dus moeten vanaf die datum
nieuwe bonnen door de werk
gevers worden uitgegeven.
Aangezien de oude bonnen
dan niet meer geldig zijn,
moeten de arbeiders die dus
niet meer aannemen.
De inwisseling wordt nader,
bekend gemaakt.
Ingevolge de nieuwe CAO i
moeten vanaf 1 Mei a.s, de j
j vacantiebonnen een waarde
(hebben van 3 maal het uur-j
loon, inplaats van zoals tot
j nu toe 2'/-i maal het uurloon, j
N.A.K. - NIEUWS.
De keuringsaangifte van
i pootaardappelen, granen.'
I zaden en peulvruchten is I
j opengesteld tot en met Za-
terdag 10 Mei a.s.
j Aan alle aangeslotenen van J
j vorig jaar is een circulaire I
j gezonden vermeldende de
adressen, waar de aangifte I
I kan worden gedaan.
In district Wieringermeer
j bij controleur Jb: Mooij en 1
Anna Paulowna en omgeving j
j bij hoofdcontroleur P. Kooi-
man.
Vermoedelijk zal men wel
weer op bepaalde plaatsen
enkele zittingsdagen hou- j
den. In Middenmeer de eerst-
komende 2 beursdagen.
I De datum, 10 Mei, is later
I gesteld dan vorig jaar met
I het oog op het late voorjaar,
■j Aan deze datum wordt
I strikt de hand gehouden.
Behoedt U dus voor teleur-
I stelling en geeft uw gewassen
tijdig' voor de keuring op.
Voorlopig aangegeven win-
j teugranen moeten vóór of op
7 Mei definitief worden op-
gegeven.
Met ingang van heden wordt door ons blad de
per 1 Mei 1947 ingevoerde nieuwe spelling
gebruikt.
We geven hier een beknopt overzicht van "de nieuwe regels,
ee wordt e in open lettergrepen, dus in plaats van
deeien, Heeren, meenen schrijven we"
delen, heren, menen,
ee blijft ee aan het einde van een woord dus twee,
zee, enz. en afleidingen daarvan tweede
zeester.
oo wordt o in open lettergrepen, i.p.v. zoo, loopen,
koopen, staoo dus zo, lopen, kopen, stro.
oo blijft voor de ch in woorden als loochenen,
goochem, goochelen.
Sch. wordt s waar de ch niet uitgesproken wordt,
i.p.v. mensch, vleesch, dus mens, vlees etc.
Maar schip, schok enz.
isch De uitgang isch blijft behouden als ach
tervoegsel in logisch, practisch enz,
de en den De naamvals n wordt niet meer geschre
ven, behalve in staande uitdrukkingen
met dien verstande ten dienste van enz.
Verdere regels De verbuigingsuitgangen van een geen,
mijn, uw, zijn, hun, haar, kunnen worden
weggelaten behalve in staande uitdruk
kingen te zijnen huize, Hare Majesteit
Dit blad verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Abonnementsprijs f 1.80 per kalenderkwartaal.
Advertentieprijs 10 cent per m.m. druk.
Kleine annonces f 1.per stuk van ten
hoogste 4 regels.
Certificaten van de op te
I geven gewassen, dienen bij
i de aangifte medegebracht
j te worden.
Men maakt de pootaard-
I appelteiers er nog op attent,
dat volgens een nieuwe be-
I paling "de scheiding tussen
percelen Eigenheimers en/of
Alpha enerzijds en Eersteling
en/of Red Bliss anderzijds
2 meter moet bedragen.
21 R.I,, pl. vervangend com
mandant en commandant
over de kazematten 1, 2, 3 en
4 der eerste linie.
H. H. P. Kettner, Res. le
Luit. 21 R.I., Commandant
over de kazematten 5, 6, 7,
8 en 9 der eerste linie.
A. J. Demesmaeker, Res. le
Luitenant 21 R.I., Comman
dant der tweede linie.
De bezettingssterkte in de
eerste linie was 9 onderoff.
en 100 manschappen mi-
traillisten en kustartilleris-
ten.
De kustartillerist-en be
dienden de kanonnen van
5 cm. Alle soldaten waren
zodanig opgeleid dat ze alle
wapens konden bedienen.
De manschappen van de ge
nie bedienden de dieselag
gregaten, de zoeklichten en
de telefooncentrale.
De sterkte öer 2e linie be- I
droeg ongeveer 80 manschap- i
pen, uitsluitend zware mi-
traillisten.
(Wordt vervolgd.)
Verslag Parochie-Avond ont
vinden wij juist even te laat.
Zie hiervoor volgend num
mer,
Redactie.
MAANSTANDEN 1947.
Zondag 27 April E. Kw.
Maandag 5 Mei V. M.
Woensdag 14 Mei L. Kw.
HOOG WATER TE
DEN OEVER 1947.
1 Mei
2 Mei
3 Mei
4 Mei
5.47
6.44
7.29
6.17
7. 8
7.48
6.24
I Nederlandse
Aardrijkskundige namen behouden de oude schrijfwijze,
Den Helder, G-rootebroek, Neede, etc., de
buitenlandse niet, du$ Wenen, Duitsland.
Namen van wegen, straten, pleinen etc.
volgens de nieuwe spelling dus Kogerweg,
Gemenelandsweg, Alkmaarseweg.
Ten slotte hieronder nog een taalproeve. Een gedichtje
dat in 1934, toen reeds sprake was van algemene invoering
der nieuwe spelling, in een plaatselijk verschijnend blad
werd opgenomen.
ONZE TAAL
Heus, de stadse mensen kopen,
zo ze wensen verse vis,
Horen met ogen en oren open
Dat Wieringse waar voordelig' is.
O, wat kan die drukker knoeien
Fouten, fouten, alles mis
'k Geloof dat U wel heeft begrepen
Dat dit nieuwe spelling is.
En wat zegt U van dit staaltje
Van de nieuwste schrijverij
Kunt U alles wel verwerken,
Kunt U daar nou wel goed bij
't Staat wat gek, 't is wat vreemdig,
Alle ee's en oo'tjes weg,
Maar het zal gerust, wel wennen,
Gauw genoeg, wat ik U zeg.
Man- en vrouwl'ijk is verdwenen
Man en vrouw gelijk gesteld.
(Heeft er één van onze lezers
Dat al aan z'n vrouw verteld
N-en schrijven afgelopen,
Dat is wel het grootst gemak,
Ik raad U aan, draag toch voorlopig
?n Woordenboekje in Uw zak.
't Lijkt misschien wel erg eenvoudig
Lastig is het toch gewis,
Nimmer zal men willen geloven
Dat b.v. „mode" niet meer vrouw'lijk is.
NIEK.
LANDBOUWNIEUWS.
De veevoederncrinen voor
de periode van 11 Mu-7 Juni
Het Bedrijfschap voor Veevoe
der beeft de veevoedernor-*
men voor de periode van 11
Mei tot 7 Juni 1947 vastge
steld op basis van de op 23
Februari 1947 op de bedrijven
i aanwezige aantal stuks vee.
De bedrijfsindeling en de
voorwaarden zijn gelijk aan
i die aan de voorgaande pe
riode.
De voedernormen voor paar
j den zijn 50 Kg. of 30 Kg.,
mits geen haver uit eigen
oogst is toegewezen heng-
j sten van 1-3 jaar 80 of 40 Kg;
hengsten van 3 jaar en ouder
i 120 Kg. of 60 Kg., mits voor
j hengsten geen haver uit eigen
oogst is toegewezen.
Voor de overige paarden
zijn de normen gelijk aan die
1 van de voorgaande periode.
De normen voor rundvee
zijn voor melk- en kalf-
i koeien nihil op basis van
het aantal van deze koeien 5
Kg. kalvermeel ten behoeve
van de kalveren. Voor het
overige rundvee zijn de nor
men nagenoeg niet gewijzigd.
De normen voor pluimvee
j geilen (bokken) en varkens
zijn gelijk aan die van de
voorgaande periode.
HOLL. Mij v. LANDBOUW
Gedenatureerde melasse voor
ensilage-doeleinden
Veehouders, die vóór 3 Au
gustus in een vaste silo eiwit-
rijke groenvoeders wensen in
te kuilen en hiervoor als con
serveringsmiddel melasse wil
len gebruiken,, kunen bij den
P..B.H, een toewijzing voor
melasse aanvragen.
De toewijzing dient bij een
mengvoederfabrikant/handelaar
I te worden ingeleverd.
Kunstmestbonnen geldig
verklaard.
Met ingang van 21 April
zijn geldig verklaard stikstof
bonnen voorzien van opdruK
5 en kalibonnen voorzien van
opdruk no. 5.
Deze bonnen blijven geldig
tot 15 Mei 1947,
Na 1 Juni zijn geen bonnen
van het seizoen 1946-47 meer
geldig. Bonnen, welke na de
zen datum binnen komen, kun
nen onder géén voorwaarde
worden geaccepteerd.
MEDEMBLIK.
Zangvereen. „Zangelust"
azl 13 Juli a.s. deelnemen'
aan een Zangconcours té
Amsterdam. Dit concours'is j
uitgeschreven door het Man-
nenkoor „Veni Vidi Vici" I
aldaar.
„Zangdust" komt uit in de 1
3e afd. Gem. Koren.
20 of 27 Juli neemt deze
actieve vereeniging deel aan
het Bondsconcours voor
Zangkoren in Nrd. Holland,
hetwelk zal worden gehou
den in de kerk te Nieuwe
Niedorp.
Wij wenschen directeur en
leden veel succes
Uitgave Stichting Flevo.Bode.
Verantwoordelijk redacteur
tevens redacteur voor Wie-
ringen N. H. Klomp, Klieft
straat 12, Hippolytushoef.
Telefoon no. 703.
Redacteur voor Wieringer-
meer J. M. de Graaff,
(Si^feaven 5b, Medemblik.
Telefoon No. 150.
Verantwoordelijk voor ad
vertentierubriek R. J. Rid
der, Markt A 84, Schagen.
I Telefoon No. 538, Directie.
Voorzitter G. P. Kistemaker,
A 63, Abbekerk. Telef. No. 3.
Drukkerij Corn. J. Bosker,
Hoofdstr. 14, Hippolytushoef.
1 Tel. Hippolytushoef No. 19.
