WIERINGERMEER NIÉU WS
AFSCHEID VAN Ir. L. R. WENTHOLT.
Ir. L. H. Huisman tot opvolger benoemd.
De vergaderzaal van het
Domeinkantoor te Wieringer-
werf was Zaterdag j.1. ge
heel gevuld met bedrijfslei
ders en kantoorpersoneel van
de Staatslandbouwbedrijven
in de Wieringermeer, ten
einde afscheid te nemen
van hun Inspecteur, de heer
Ir. L. R. Wentholt, die we
gens benoeming tot directeur
van de N.V. .Noord-Neder
landse Beetwortelsuikerfa
briek te Vierverlaten (Gron.)
de- Staatsdienst ging verla
ten.
Onder de talrijke aanwezi
gen merkten wij o.a. op de
vroegere bedrijfsleiders, wel
ke thans als pachters in de
Wieringermeer gevestigd
zijn.
Namens "de bedrijfsleiders
landbouwbedrijven en hun
bedrijfsleiders niet verge
ten."
Namens allen bood spr. tot
slot de scheidende Inspec
teur enige fraaie geschenken
aan, o.a.' een boekwerk, voor
zien van de handtekeningen
van zijn vroeger personeel,
alsmede een vulpenhouder
en vulpotlood met inscriptie.
Dankwoord Ir. Wentholt.
Nadat de heer Wentholt
had medegedeeld, dat tot
zijn opvolger was benoemd
de heer Ir. L. H. Huisman
te 's Gravenhage, dankte hij
voor de fraaie geschenken,
welke hij had mogen ont
vangen. Het feit dat hij op
deze laatste dag al zijn be
drijfsleiders rond zich zag,
11 December-herdenking
Volgende week Donder
dag zal het twee jaren ge
leden zijn, dat, zoals be
kend, de Wiéringermeer
ten tweede male droogviel
Evenals het vorige jaar
zal deze dag niet alleen
gekenmerkt worden door
het uitsteken van vele
vlaggen, doch zal op de
avond van deze dag een
herdenkingsbijeenkomst wor
den belegd, waaraan een
feestelijk karakter zal wor
den gegeven,
De Vereniging „Contact"
zal de avond vullen met
de opvoering van een to
neelstuk.
Zowel de Burgemeester
als de Voorzitter der Com
missie Wederopbouw Wie
ringermeer, de Heer Ir.
Krijn, zullen bij deze gele
genheid het woord voeren.
en het kantoorpersoneel had hem diep getroffen,
sprak de heer C. J. den En- Stellig zal hij de Wieringer-
gelse te Middenmeer, welke
de dank over bracht voor
de bijzondere wijze, waarop
de heer Wentholt ook onder
•de moeilijke oorlogsomstan
digheden de Staatsland
bouwbedrijven heeft geleid.
„Wij betreuren het," aldus
de heer den Engelse, „dar
wij thans afscheid van CJ
moeten nemen, doch wij
willen daarentegen niet na
laten U van harte geluk te
wensen, met Uw benoeming.
Uw vroegere bedrijfsleiders
zullen U niet vergeten. Wilt-
gij, heer Wentholt, de Wie-
ringermeerpolder, de Staats-
meer, en in het bijzonder de
Staats - landbouwbedrijven
niet vergeten. Hij hoopte nog
vaak in de gelegenheid te
zijn, zijn vroegere kennissen
in de; polder te bezoeken.
Tot slot sprak de- heer
U. Faber, te Slootdorp, neg
een persoonlijk woord tot de
scheidende ispecteur, waar
na de aanwezigen nog enige
ogenblikken, bij elkaar ble
ven.
Ir. Wentholt heeft zijn
werkzaamheden als directeur
van de suikerfabriek te Vier
verlaten inmiddels reeds
aangevangen.
Boerderijnamen in de Wieringermeer.
Het aantal boerderijen in
de Wieringernïeer dat een Hoe kunnen de zorgen dei-
naam draagt is, in verhou
ding tot dat in andere pol
ders, belangrijk minder.
Uit een beschouwing over
de geschiedenis van de Haar
lemmermeer blijkt datin
deze, in 1852 drooggemalen,
polder gaandeweg bijna ie
dere boerderij een naam
kreeg.
In 1932 en 1933 gaf de
toenmalige Wieringermeer-
di-rectie aan de ontginnings-
schuren namen, die op een
enkele uitzondering na,
kl. boeren worden verlicht
Minister Mansholfc geeft op
13 December een antwoord.
Wij juichen het toe, dat
door de onderwaterzetting
de gegeven namen niet in het
vergeetboek zijn geraakt,
hoewel boerderij en naam
bord vaak verdwenen. Op
het briefpapier van tal vai>
pachters prijkt nog steeds
de naam die zij aan hun
boerderij gaven, ook al ver
toont thans hun erf slechts
thans nog bestaan en over I een rampzalig overschot van
het algemeen ook vrij veel
vuldig in het dagelijks ver
keer worden gebezigd.
Behalve deze circa 90 dooi
de overheid gegeven namen,
kozen ongeveer 60 pachters
in de loop der jaren eeii
naam voor hun boerderij,
wat eens de boerderij was.
Ook trof het ons dat eni
ge pachters overgegaan zijn
om op het achterschot van
hun landbouwwagens de
naam van de boerderij te
doen schilderen. Waarschijn
lijk zonder, dat men zulks
waartoe vooraf toestemming j wist heeft men daarmede
van de Rentmeester der Do
meinen diende te worden
verkregen.
De oorlogsomstandigheden
en de vele beslommeringen,
welke de ramp van de pol
der met zich bracht zijn be
grijpelijkerwijs oorzaak, dat
het schenken van een naam
aan de boerderij, momenteel
nagenoeg niet voorkomt.
Maar bovenal is het uiterst
moeilijk 'een passende goed
een in bepaalde streken zeer
oud gebruik nagevolgd.
De Wieringermeer telt dus
ook landbouwers, die nu nog
een open oog hebben voor
de schoonheid, voor de ro
mantiek van het landbouw
bedrijf.
Een landbouwer wiens
boerderijnaam op zijn wa
gens prijkte vertelde ons nog
dat zulks een practisch mid-
SLQOTDORP.
der Neutr
Flevo - Nieuws.
De voor Zaterdag te spelen'
wedstrijden konden geen door|
gang vinden wegens afkeu
ring van de terreinen.
VLUG EN VAARDIG.
jHet dames-elftal verloor
in Juianadorp van JHC na
een spannende wedstrijd met
0-1.
Onze dames, die in het
veld veel sterker bleken,
hadden pech met het schieten
Volgende maal beter, zul
len we hopen.
DE WIERINGERMEER
EEN GEMEENTE ZONDER GESCHIEDENIS
(Vervolg).
Geen groter schand'
Voor 't Polderland
dan wéér 'n brand
Wet op materiële
oorlogsschade
gereed.
Het ontwerp van de Wet
Ouder-avond
Bijz, Schooi,
Nadat de ouders
heid hadden gehad de school
en vooral het werk hunner
kinderen te bezichtigen, open'op de Materiële Oorlogsscha
de de Voorzitter der Ouder-1 de IS gereed en zal'dezer da-
commissie, A. C. Kemmeren. I gen het departement .van
Het Hoof'd'der School, de Financiën verlaten.
Heer J. Burger, besprak na! Da definitieve afrekening
een korte inleiding de ver-! van de agrarische schade,
houding die er z.i. moet zijn welke tot 1 November 1947 is
tussen het gezin en de gleden, zal per 1 Januari
school. Van nature zijn de een aanvang nemen,
ouders de opvoeders, dus de Ut: uitvoering van de bij-
verantwoordelijke personen. I nonclere bedrijfscredietrege-
Zij kunnen dit niet alleen af, linS van de boeren-leenban-
daarom raadplegen zij bij ken zal z° spoedig mogelijk
ziekte een geneesheer en in-] worden verbeterd,
zake ontwikkeling van geest De „kale" kosten voor het
en hart roepen zij de hulp] herstel van de weilanden zul-
in van kerk en school, maar,} len worden vergoed op de-
ZO betoogde spreker, U kunt' zelfde wijze als reeds bij de
Uw kinderen toevertrouwenj akkerbouw geschiedt,
aan een bepaalde school,' De bonnen voor kunst-
zelfs aan een internaat, dit mest, verstrekt door Land-
neemt NIET weg, dat U ten- bouwherstel, zullen bij de
slotte verantwoordelijk blijft] definitieve afrekening woi-
voor Uw kind. Daaruit vloeitj Öeil uitbetaald,
automatisch de plicht voort
contact te handhaven met het
personeel der school. Blijft)
bewust, dat U het kostbaar-, OP EN C/ZW
ste wat U bezit aan -de school
toevertrouwd. Komt dan niet
Thans in enkele woorden
de ondergang van het over-
gebleven deel van de meer
geschetst. Bij grafelijk hand-
vest van 27 November 1328
werd vergund een inlaag-
dijk te leggen „achter Me-
demleke tote Zande toe van
Almairsdorp ende van den
Zanda tote den Zeedijc toe"
Hierdoor werd blijkbaar reeds
een stuk land prijs, gegeven.
Toen, in 1334, kwam het
einde voor het nog overge-
bleven land. Jonkheer Wil-
lem van Henegouwen, grave
van Zeeland, blijkbaar de1
zoon van Graaf Willem III
van Holland, geeft, zoals in
een stuk van 18 Januari 1334
gezegd wordt, „omme onser
alre narensteliken versoec
ende bede willen" vergun-1
ning „een inlaghe te maken
van Beersingerhoirne tote
Medenblic toe." Omdat de
graaf vreesde, dat ook Me- j
demblik niet behouden zou j
kunnen blijven, moesten in
de bovenbedoelde brief van
18 Jan. 1334 de „scepenen,
wairslude ende ghemeenen
Westvriesen van al Drech-
terland, van al Outwouding-
.her ambacht, uytghenomen
die porte van Medenblic, van
al Scaghen, ende Niewedor-
per ambacht, ende van al
Geestmanambocht" hem,
„jochere Willaem van Heijn-
negouwe, grave van Zee
land", beloven hem te hel
pen „sine burch ende sine
porte van Medenblic" te
verzetten.
Zover is het echter geluk
kig niet gekomen. Medem-
blik kon worden behouden.
Niet ogenblikkelijk is al
het land, dat in 1334 buiten-
gedijkt werd, verloren ge-
klinkende Hollandse naamraken, zodat dit niet alleen
te vinden, welke overeen- een romantische, maar ook
stemt met het beeld van deeen zakelijke kant heeft.
Wieringermeer. Het is ons Wij twijfelen er niet aan
dan ook bekend dat het of dit voorbeeld zal navol-
meerdere pachters veel ging vinden.
hoofdbrekens gekost heeft
voor zij erin slaagden de
juiste naam te vinden.
Speciaal voor de fokkers
van de koudbloedstamboek-
paarden heeft het bezit van
een kloeke en welluidende
boerderijnaam grote beteke
nis, daar zij deze'naam dan
kunnen toevoegen aan de
namen van de door hen ge
fokte stamböekdieren, ter
wijl ook enkele pachters,
welke zich speciaal op het
alleen, wanneer er iets Bout
gaat, maar blijft geregeld con
tact Houden. 't Was Vrijdagmorgen een
wit wereldje toen ik tracht-
Spreker vond het jammer te door het raam van mijn
dat hij dit ging zeggen tegen, slaapkamertje te zien met
de ouders -die trouw op de een n0g - niet - helemaal -
ouder-avonden kwamen, en wakker - gezicht. Jammer,
dat hij degenen die hij wilde (Jat die mooie vlokken voor
bereiken niet kón bereiken een gl'OOt deel terecht kwa-
misschien helpt de Flevo-, men in de modder. Maar ach
Bode op deze manier een <Jat komt vaker voor met
handje, Red.;) I mooie dingen.
Met duidelijke voorbeelden Hetgeen niet zeggen wil,
toonde spreker het grote nut dat ik verlang naar een her-
aan van, een regelmatig con- haling van de vprige win-
tact. 't Bevordert de activi- ter> toen we teveel van het
teit der kinderen, 't voorkomt ïïWCÜfï hadden,
veel narigheid, zowel bij Ou- Ondanks guur weer werk-
ders, als Personeel, als kinde- ten de enthousiaste vaklie-
ren. Samen moeten ze wer- den in de Polder stevig door.
ken, zei spreker aan het slot, BlJ Kistemaker is in een
om onze school tot een fattel aantal weken, 'k meen
plaats te maken, van wdaruit dlde °t vier een flink pand
onze kinderen zo goed moge- verrezen voor het noodgeval
lijk voorbereid de maatschappij van tot dusver. Aannemer
zullen binnentreden. i Smit uit St. Pancras en zijn
mannen hebben zich terdege
Na deze inleiding gaf het geweerd.
Hoofd der School een over- jn (je Terpstraat Wil het
zicht van de opbrengst voor 0ok wel vlotten. De Gere-
en de kosten van het school- formeerde kerk droeg die
reisje, eveneens van de inmid zelfde sneeuwdag de vlag op.
dels gevormde bibliotheek.) de nok. „Gebed zonder woor-
del was om zijn wagens bijLang werd er gesproken over. den" heet dat in de volks-
het uitlenen niet kwijt tej betaal of niet instellen van' mond. Vrij vertaald: „Waar
een spaarsysteem. blijft het pannebier Of-
Ten slotte volgde een com- Schoon het wel wat koud
promis-voorstel, dat voor- en' was voor deze licht-alcoholi-
tegenstanders bevredigde, Van] sche verfrissende zomer
de renteloze bibliotheek-voor-drank. Kan ook wel met een
schotten kon f 100,- worden! hasse-basje.
uitgeloot,
De Rondvraag leverde -,vei-! Hasse-basjes zijnnog niet
nig op. Te noemen valt een1 gezaaid m Wieringer-
inlormatieve opmerking van werf.. Hoeft trouwens ook
de Heer Roozendaal, die me- niet" %r 2°dlS 15 het' V°!:
dedeelde. -dat verschillende, fns m"n dorstbegrip, dat
ouders, geëvacueerd te Wie- de mensen, die in dpze tijd
ringerwaard, hun verzoek ornl Van h.et Jaar voeterftrappc-
In dit verband is het mis
schien niet onaardig; om te
vermelden, dat destijds een
wagen van de Landbouwcul-
tuurmaatschappij reeds van
een opschrift in krijt bleek
te zijn voorzien.
„Dank zij de Cultuur
Kijken alle mannen zuur."
Het heeft er evenwel niet
lang opgestaan.
B.
RAPVERBOD VOOR BOMEN
telen van pootgoed hebben De Directeur van het Staats*-
toegelegd de hoeven^am bosbeheer heeft aan de poli-
bezigen bij de afzet van het
door hen geteelde product.
Voor niet-bekenden in de
Wieringermeer was voor de
tieambtenaren verzocht, ook
dit kapseizoen er op toe te
zien, dat geen bomen zonder
kapvergunning worden ge-
qpdergang van de polder de I veld.
duidelijk leesbare naam vaak De aandacht werdt even
een prettig hulpmiddel bij wel erop gevestigd, dat voor
het zoeken naar een bepaal- het vellen en rooien van
de boerderij. Dat in de hon- knotwilligen en vruchtbo-
gerperiode door de stedelin- men, met uitzondering van
gen ook van dit hulpmiddel
gebruik gemaakt werd laat
eich begrijpen.
notebomen, alsmede het kap
pen van griendhout, een al
gemene kapvergunning geldt.
tegemoetkoming in de ver-.
lend de Maaier gezelschap
voerkosten bij de gemeente 5°uden 'n flwachtmg van
W.Waard NIET ingewilligd de komst N.A.C O.-bus-
fkregen, omdat - zo 'werd er een kop koffie kunnen
gezegd - datgene wat dei drmken' De liedM. dla «lans
W -Meerschool kon (bedoeld
werd godsdienst-onderwijs) de
school in W.Wbard ook wel
redde.
Het Hoofd der School ant
woordde hierop, dat we rin
een vrij land leven en dat
geen enkele gemeente haar
inwoners kan verplichten een
bepaalde school te bezoeken.
.Hoger beroep in deze is moge
'^lijk. bij Ged, Staten.
Na een opwekking om de
„man bij de deur" niet te
vergeten, in verband met het
EEN EI VOOR ALLE
LEEFTIJDSGROEPEN.
Op 11 December zal voor
alle leeftijdsgroepen een bon
worden aangewezen voor één
ei. In vele gevallen zal op
deze bon, als de vorige keer,
slechts één ei van klasse 5
kunnen worden geleverd.
a.s.' Sint Nicolaasfeest en na
woorden van dank aan Ou
ders en Personeel, sloot de
Voorzitter Kemmeren deze
geslaagde ouder-avond.
DE TERP.
DE EERSTE SNEEUW.
bij een verblijf in Wieringer-
werf hun twaalfuurtje zon
der bakje troos{. moeten nut
tigen kunnen 'we daar wel
bij rekenen.
We hebben te hooi en te
gras (ietwat vreemde woor
den bij een temperatuur om
het vriespunt) heren spre
ken over een noodcafé, over
een hotel, groot en zelfs
grootste, hotel, maar van
mijn hoge positie o.d. vlucht
heuvel af kan ik daar tot
heden niets van ontwaren.
En daarom wellicht heöft
de Maaier vaak ontevreden
gezelschap.
Het dorp zelf treurt ei-
niet- om. Daar zingt men er
nog-lustig op los. „Die Flevo-
sanghers", resultaat van sa
men bouwen, hebben name
lijk zoveel opgang gemaakt,
dat uitbreiding -met een
jeugdafdeling mogelijk bleek.
Om de band der samenle
ving nog sterker te maken
komen daar de schakers;
dammers, bridgers en ping-
pongers bij elkaar in een zich
steeds uitbreidende groep
van alle gezindten in deze
jonge gemeenschap.
Dat deze gemeenschapszin
tot in lengte van dagen mag I
groeien en bloeien is mijn I
voornaamste wens ter gele-
genheid van de 5 December
1947. Het zal evenwel geens-
zins aan Sinterklaas zijn
deze te verwezenlijken. Hier
toe is de medewerking van
iedereen noodzakelijk.
Wellicht 'om de bewoners
van het Betondorp milder
te stemmen kwam er een
liguster- en heesterbeplan-
ting bij de erfscheidingen.
Zelfs Smid en Hollander be
gon op de scheiding van
woon- en slaapkamer der
Fam. Swier het rood-zwarte
dak verder af. te werken. De
andere buurtgenoten kregen
eveneens meer eensgezind
heid op hun dak. Opmerke-
lijk was het, dat de storm
speLspreker werd en veel
van dat rood door het slijk
haalde, gelijk de witte vlok
ken waarmede ik mocht be
ginnen.
MARJA.
W.-werf, 1 December 1947.
gaan. In een brief van 12
Maart 1338, waarin wordt
gesproken over „die grootte
van al die lande van Vries
land," wordt niet alleen van
Does (Opperdoes) en Ael-
merdorp gesproken, maar
mede nog van Gawijsende
dat toen nog 26 morgen
groot blijkt te zijn geweest.
De vraag rijst, waarheen
de bewoners van Ga wijzend
en Almersdorp na het prijs
geven van hun land aan de
golven, zijn getrokken.
De inwoners van Almers
dorp, dat een eeuw nadat- de
nieuwe dijk was gelegd, nog
een kapel van Opperdoes
rijk was, was, zoals reeds
eerder was gezegd, slechts
een buurt, waarvan niet
gebleken is, dat het ooit
een kerk heeft bezeten. Het
is waarschijnlijk toen een
weinig meer naar binnen
verplaatst, tot de „Almers-
dorperhoek" van de nieuwe
dij£.
Anders was het gesteld
met de bewoners van Ga-
wijzend. Hun stond de graaf
van Holland in een brief
van „des Sonnendaghes voir
Sinte Valentijnsdach" 1334
af" al dat land, dat onse
lieve Here ende Vader hevet
in Valkenkoghé, ende die
Rentemeester van sinen
weghen ghebruikt." Het land,
dat de bewoners van Water
land in Valkenkoghe was
toegezegd, en dat thans
„Tieman, Reijnier Clerx
sone" bezat tot „wederseg-
ghen toe", werd eveneens
door de graaf aan zich ge
trokken, en de voormalige
bewoners van Gawijzend ter
bewoning afgestaan. Blijk
baar zijn vrij veel inwoners
van „Oude Gawisende naar
deze nieuwe woonplaats
„Nieuwe Gawisende" ge
naamd, toegetrokken. Bij
de opbrengst van ae bede
van 1344 wordt vermeld als
opbrengst van „Nuwe Gawi
sende" 36 pond. Van „Does
ende Ailmersdorp" werd toen
slechts 16 pond ontvangen.
Onder de ontvangsten over
1344 van de „vrij vronescout
en de t-hijns in Vrieslant"
vinden wij over dat jaar nog
vermeld „Item van der vro
nescout in Does 9 d, item
van der vronescout in Ail
mersdorp 16 d".
Dat de dijken toen echter
al zeer gehavend waren,
blijkt tevens uit deze reke
ningen. In 1344 werden we
gens visrechten ontvangen
o.a. „van den gaten an den
ouden dijc van Herencoich
tot Veirsicker meir toe, ende
den waert tusken Veirsicker
meir ende Herencoich" 4
pond, en „van den -gaten an
den ouden dijc van Bar-
singhehorne tot Oude ga
wisende toe" 10 sc.
Overigens verdiende de
strook land, die in 1334 werd
buitengeslagen, althans bui
ten de „Heerenkoog", nau
welijks de naam van land,
want het was met meren en
plassen bedekt, en misschien
juist daarom'zo moeilijk te
houden.
Aan de nieuwe dijk, waar
van mr. de Vries Az. in zijn
„Kaart van Hollands Noor
derkwartier in 1288" op
merkt, dat haar rechtlijnige
strekking nog een bewijs is,
dat men daar niet de oor
spronkelijke dijk over heeft,
omdat die, de natuurlijke
oever volgende, praktisch
nooit recht zal zijn, moest
heel 'het noorderkwartier
ongeveer, helpen. De vroege
re „indijk af ter Barsinger-
horne ende an Heren Coech",
reeds in het stuk van 1319
als slaperdijk vermeld, werd
,nu zeer waarschijnlijk opge
werkt. Aan de rest van de
nieuwe dijk hielpen alle
ambachten van West-fries
land.
Vele eeuwen nadat dat
land aan de golven werd
prijs gegeven, is het daar
aan. wederom ontrukt. Toen
werd de Wieringermeer, in-
plaats van een betrekkelijk
arme, met plassen en meren
overdekt land, een sieraad
van ons land, en werd zij
daarvan de graanschuur ge
noemd.