UITGAVE VAN DE STICHTING NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN - WIERINGERMEER EN OMSTREKEN.
Hoe zal het worden
DE OPENING DER
WIERINGERMEERSCHOOL
TE WIERINGERWERF.
Woensdag 7 Juli 1948
Derde Jaargang No. 66
Redactie SecretariaatKlieftstraat No. 12,
Hippolytushoef Wieringen. Telefoon No. 103.
Administratie „Villa Waterkeer", Westerland
Post De Haukes. Telef. No. 3. Giro No. 149972.
Een volk dat leeft,
Bouwt aan zgn toekomst l
Dit blad verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Abonnementsprijs f 1.80 per kalenderkwartaal.
Advertentieprijs 10 cent per m.m. druk.
Kleine annonces f 1.per stuk van ten
hoogste 4 regels.
PACHTOVEREEN
KOMSTEN.
Voor veel boeren en land
bouwers is de pachtovereen
komst de grondslag van het
bestaan. Voor hen staat en
valt de broodwinning met de
gelegenheid tot pachten.
Daarbij vormt, het bedrag
dat voer pacht moet worden
betaald, een factor van be
tekenis in de economie van
het, bedrijf.
Op het gebied van de
pachtvoorwaarden zijn
zoals bij alles wat met prij
zen in verband staat mis
bruiken niet uitgebleven.
Het „Pachtbesluit" zegt
het is verboden, terzake of in
verband met een pachtver-
houding enig ongeoorloofd
voordeel te bedingen of aan
te nemen.
De beoordeling van een
pachtovereenkomst is aan
de „Grondkamer" voorbe
houden. Zij hecht haar goed
keuring slechts aan die
pachtovereenkomsten, welke
de algemene belangen van
de landbouw niet schaden,
waarbij een behoorlijke ex
ploitatie van het gepachte
is te verwachten en welke
een redelijke winst voor de
pachters waarborgen.
De bestrijding van mis
bruiken op het gebied van
de pachten is in handen van
de prijsbeheersing. Wanneer
te hoge bedragen worden
geëist, hetgeen veelal bij
De huidige samenstelling
van de Tweede Kamer is
Kath. Volkspartij 32 zetels
P. v. d. Arb. 29 zetels
Anti Rev. 13 zetels
Comm. Partij 10 zetels
Chr. Hist. 3 zetels
P. v. d. Vrijheid 6 zetels
Staatsk. Ger. Partij 2 zetels
mondelinge
overeenkomst
gebeurt, kan bij ontdekking
proces-verbaal en veroorde
ling door de fuchtrechter
voor de prijzen volgen.
Deze prijsopdrijving kan
plaats hebben op allerlei ma
nieren. Ook al is een geldige
overeenkomst met goedkeu- j
ring van de Grondkamer ge- 1
slotén, kan hieraan een j
„zwart" karakter worden
gegeven, bijvoorbeeld door
het eisen van sleutelgeld bij j
aanvaarding van de pacht,
door levering van granen of
andere producten zoals eie-
ren, vlees of melk naast en i
boven de geoorloofde pacht-
prijs, door onbetaalde of on-
derbetaalde arbeidspresta -
ties ook door het aangaan
van inscharingsovereenkom-
sten waarop geen goedkeu
ring wordt gevraagd en door j
het niet zaaiklaar opleveren
van als zaaiklaar verpacht
land. Al deze en veel andere
overtredingen komen hierin
overeen, dat een prestatie
wordt verlangd, welke uit
gaat boven een geoorloofde
pachtprijs.
Pachtovereenkomsten moe-
ten schriftelijk worden aan
gegaan en door de Grond
kamer worden goedgekeurd.
Iedere inbreuk hierop vormt
een overtreding. Geen pach- j
ter is verplicht de pachtsom
te betalen, zolang de over- I
eenkomst niet schriftelijk is
aangegaan het ontvangen
van pacht zonder dat een
schriftelijke pachtovereen
komst bestaat, is strafbaar.
Niettemin worden veel
pachtovereenkomsten buiten I
de Grondkamer om gesloten.
Het ontdekken van mis
standen op vrij grote schaal I
inzake de pachten, bracht de
Controledienst van het Di-
rectoraajt-Generaal van de
Prijzen reeds in verscheidene
gevallen tot ingrijpen en
heeft aanleiding gegeven tot
verscherpte controle op dit
gebied.
Deze controle is niet altijd
gemakkelijk en wel omdat
van de zijde der gedupeerden 1
Melkweg 1941—1948.
Augustus 1941 Melk gaat
op de bon, weekrantsoen voor
een gezin van vier personen
10 liter.
Februari 1942 Het rantsoen
is al voor de helft gedaald
5 liter per week voor een ge
zin van vier personen.
Begin 1943 De taptemelk
doet haar onwelkome intrede.
September 1944 Het rant
soen „gestandaardiseerde"
melk draagt, nog slechts vier
liter voor een gezin van vier
personen.
Hongerwinter 19441945
Alleen de baby's en kleine
kinderen krijgen nog wat.
Voor de groten een schim
metje taptemelk.
Augustus 1945 Alweer 11
liter voor een gezin van vier
personen.
Voorjaar 1918 12 tot 14
liter.
1 Juli 1918 Melk (voor
lopig) van de bon.
(Vrije Volk.)
De herbouw der lagere scholen
voltooid.
Zaterdag 3 Juli 1948 was een belangrijke
datum in de geschiedenis der wederopbouw van
de Wieringermeer. Immers, door het gereed-'
komen van de Wieringermeersehool te Wierin-
gerwerf, bezit de Polder thans weer zes gewone
lagere scholen, evenals dat vóór de inundatie
het geval was.
veelal onvoldoende mede
werking wordt ondervonden.
Wie wat meer weet van de
dikwijls uiterst gevoelige
riorpsverhoudingen, begrijpt,
.hoe een pachter ertoe ko -
men kan, meer te betalen
dan recht is en niettemin te
zwijgen.
Intussen brengt deze hou
ding de pachter in een moei
lijk parketde prijzen,
welke hij maken mag voor
zijn producten, staan in
nauw verband tot de geoor
loofde pachtbedragen. Wor
den deze laatste overschre
den, dan kan dit niet op de
verkoopprijs der producten
worden verhaald en komt de
bedrijfs-rentabiliteit in het
gedrang.
Hiermede is niet gezegd,
dat niet ook de grondeigena
ren in een moeilijke positie
gekomen zijn, speciaal de
kleinere, die van de pacht
moeten leven. Tegenover de
gestegen lasten, zoals voor
het onderhoud van bedrijfs
gebouwen, voor grond- en
waterschapsbelasting e. d.
staan veelal slechts geringe
verhogingen van de toege
stane pachtbedragen van
1939, variërend van 10% op
de armste tot 30% op de bes
te gronden. Doch tenslotte
moeten ook de eigenaren
hun deel van de algemene
verarming dragen en kan
niet worden toegestaan, dat-
één schakel in de keten van
prijzen overmatig belast
wordt. Bovendien rest de ei-
gepaar altijd het recht, om
de drie jaar herziening van
de pachtprijs aan te vragen.
Enige recente tuchtrech
teruitspraken brachten voor
overschrijders van de pacht
prijzen gevoelige boeten mee.
De controle in de bouwland-
streken vindt vooruitgang,
evenals die in de weidestre
ken en in het tuinbouwge
bied.
Een feestelijke sfeer-
Vrolijk wapperde onze
fraaie driekleur, aan een
mast vóór de ingang van de
nieuwe school, scherp afste
kend tegen de zomerlucht
van heinde en ver kwamen
genodigden, ouders en kinde
ren tegen half- 3 naar Wie-
ringerwerf, en al spoedig
heerste er om en bij het
j keurige, sobere schoolgebouw
een feestelijke stemming.
Het actieve aandeel der
jeugd in de opening.
JDe jeugd psychologisch
I ze^r goed gezien werd niet
gedwongen naar redevoerin-
i gen te luisteren, doch werd
door de Heer Holl het Hcofd
dor Schooi, samengeroepen
op de speelplaats de ver
dere aanwezigen schaarden
zich rondom de „spes pa-
i triae", en met enkele woor-
den heette de Heer Holl de
aanwezigen welkom, er op
wijzend, dat eindelijk de
langverwachte dag gekomen
was.
Hierna vertelden de scho
lieren in spreekkoor van het
leven in en de ondergang
van de polder, en het zwer
ven van de Wieringermeer-
ders na de ramp. Niet eerder
vindt de Wieringenneerder
rust dan nadat hij weer in
zijn geliefd oord terugge
keerd is.
Onder het luiden van de
i schoolbel, werd daarna
plechtig op het schoolplein
het rood-wit-blauw gehesen.
Vervolgens werden door do
kleintjes enige spelletjes
uitgevoerd, met een toewij
ding en ernst, waarvan een
typische bekoring uitgaat.
Ook werden diverse zang
nummers ten gehore ge
bracht. Oude, maar ook
nieuwe liederen werden ge
zongen, ja, zelfs werd al zin
gende het gezkng der nach-
tegalen, hét gekwaak der
kikkers en een muziekcorps
geïmiteerd
Nadat door de'jongens zo
wel als door de meisjes nog
enige vrije oefeningen waren
uitgevoerd, had de jeugd
haar taak volbracht, en werd
hierna onthaald op chocola
de, koek en bonbons.
De bezichtiging van
het gebouw.
Genodigden en ouders gin-
gen inmiddels naar binnen,
en een rondwandeling, ter
bezichtiging van het interi-
eur, ving aan.
De Commissie Wederop7
bouw Wieringermeer, even-
1 als de diverse aannemers, leg- i
gen eer in met dit fraai-in-
gerichte schoolgebouw.
Hoofdaannemer was de Fa.1
I A. Willekes en Zn., te Har-
I lingen het schilderwerk j
werd uitgevoerd door het j
j Schildersbedrijf „Flevo", te
I Tirn (Fr.), de electrische in- I
stallatie door de Firma P.
Ruiter, te Bergen, terwijl de
Firma Geertsma> te Wierin- j
gerwerf de sanataire instal-
laties en waterleiding, en de j
Firma H. Licher,, te Alkmaar j
de centrale verwarming ver-
zorgden.
In 3 van de 4 lokalen kon j
het oude vloerhout weer ge
bruikt worden.
Alle plafonds zijn wit ge-
stucadoord daarboven be-
j vindt zich een isolatie van
j glaswoldekens. die dermate
I isolerend werkt, dat met een 1
belangrijk mindere capaci
teit der centrale verwar
mingsketel kan worden vol
staan.
De wanden zijn als fijn
schuurwerk gestucadoord.
In de gang is een lambrize-
j ring van metselwerk aange-
bracht van gele Friese steen,
ROOIDATA
AARDAPPELEN.
I. Eerstel.-groep klas A
14 Juli klas ABB-perc.
1.4 Juli klas AB—A-perc.
21 Juli klas B 4 Aug.
klas C 11 Aug.
n. Bintje-groep klas A
21 Juliklas ABB-perc.
21 Juli klas AB—A-perc.
28 JuliklasB 21 Aug.
klas C 28 Aug.
III. Bevel.-groep klas A
28 Juliklas ABB-perc.
28 Juliklas ABA-perc.
4 AUg. klas B 4 Sept.
klas C 11 Sept.
IV. Alpha-groep klas-AA
21 Juliklas A 28 Juli
klas ABB-perc. 28 Juli
klas ABA-perc. 4 Aug.
klas B 4 Sept. klas C 11
Sept.
V.Rode-Star groep klas
AA 24 Juli klas A 31
Juli: klas ABB-perc. 31
Juli klas ABA-perc. 7
Aug. klas B 28 Aug. klas
C 4 Sept.
Begrepen zijn onder Eer-
stelinggroep Eersteling, Rd.
j Eersteling, Doré en Saskia.
Bintje groep Bintje, Ac-
I kersegen, Allerfr. Gelbe,
Beteka, Deva, Eigenheimer,
Blw. Eigenh. Evergood,
Frühmölle, Früpene, Geel-
blom, Katahdin, Koopm.
Blauwe, Meerlander en Vera.
Bevelandergroep Beve
lander, Noordeling. Record,
Souvenir, Ultimus, LJssel-
ster en Zeeburger.
Alpha-groep Alpha, Erd-
"gold, Furore, Industrie, Li-
bertas, Voran en Wilpo.
Rode-Star-groep Rode
Star.
iets teruggevoegd, hetgeen
e$n aardig effect oplevert.
Het schilderwerk is in
mooie, frisse kleuren uitge
voerd. Daar de leerlingen der'
laagste klassen eerst nog
geen onderscheidingsvermo
gen t.a.v. cijfers bezitten, is
de schilder ze ten dele tege
moet gekomen, door hun
plaats aan de kapstok ken
baar te maken door een fris
geschilderd figuurtje een
molen, een kers, een jiep,
een tol, een haan, een bal,
een huisje enz. Een alleraar
digst idee
Op ongedwongen wijze be
wogen de aanwezigen zich
in de 4 lokalen en 2 kamers
(voor hoofd en leermidde
len) hier zag men een* hoge
stoel beklimmen, om een
idee te krijgen welk een over
zicht de onderwijzer wel over
de klas heeft, daar werd een
proef genomen of men nog
paste in de fraai uitgevoerde
schoolbanken.
Toespraken.
Tot slot verenigden allen
zich in een der lokalen en
namen zoveel mogelijk plaats
in de banken
De Heer Holl, opende bij
verhindering van de voor
zitter 'der Oudercommissfë;
de Heer Baarveld, die wegens
een ongeval in het zieken
huis verpleegd wordt, de of
ficiële samenkomst.
De Heer Ovinge, verte -
genwooriliger van de
Comm. Wederopbouw
Wieringermeer,
het woord verkrijgend, wees
er op dat toen de polder op
11 December 1945 droogviel,
deze één grote ruïne was, en
ook de 6 lagere scholen ver
woest waren. De C.W.W.
vroeg zich toen af Welke
wederopbouw - objecten zijn
het meest urgent Het
meest noodzakelijke was zo
spoedig mogelijk een zo groot
mogelijk aantal bewoners
woongelegenheid te verschaf
fen. Maar voorts was 't zeer
gewenst de scholen te her
bouwen en al spoedig verrees
aan ook de Chr. Nationale
School te Wieringerwerf, en
het is, aldus spr., een buiten
gewoon vefheugend feit dat'
heden als slotstuk van de
herbouw der scholen de
Wieringermeersehool te Wie
ringerwerf geopend kan wor
den. Vele moeilijkheden heb
ben de bouw dezer school
gestagneerd houtgebrek,
stagnatie in de leverantie
van het meubilair enz., maar
nu is de school er weer. Spr.
wil in dit verband wijzen op
de fraaie volharding die pok
bij de bouw van deze school
betoond is, en herinnert
daarom aan het devies van
het Zeeuwse wapen „Luc-
tor et Emergo", maar wil het
bij. deze gelegenheid aanha
len in de „populaire verta
ling" „Lukt* het vandaag
niet, dan lukt het morgen
Spr. wenste ten slotte het
schoolbestuur, onderwijzend
personeel en ouders geluk
met dit fraaie gebouw, en
deelde nog mee dat juist in
de hal een gedenkplaat ont
huld was, (vermeldende het
navolgende opschrift„Ge -
bouwd 1936. Verwoest 17
April 1945. Herbouwd 1947
1948.")
(Vervolg pag. 3.»
MAANSTANDEN 1948.
Dinsdag 13 Juli E.K.
Woensdag 21 Juli V.M.
Donderdag 29 Juli L.K.
ZONSTANDEN 1948.
op onder
7 Juli 4.28 21.01
8 Juli 4.29 21.01
9 Juli 4.30 21.00
10 Juli 4.31 20.59
HOOG WATER TE
DEN OEVER 1948.
v.m. n.m.
7 Juli 8.47 9.12
8 Juli 9.37 10. 2
9 Juli 10.22 10.47
10 Juli11. 7 11.32
Militairen helpen bij
de oogst.
De minister van Oorlog
heeft, op dringend verzoek
van de georganiseerde land
bouw, in overleg met de de
partementen van Landbouw
en Sociale Zaken ruim 900
militairen voor het rooien
van pootaardappelen aange
wezen. Zij zijn met het werk
begonnen in Zeeuws-Vlaan-
deren en in West-Brabant.
De komende dagen zullen 1
zij ook in de Wieringermeer
en omgeving werk verrich
ten. 1
Nader vernemen wij dat I
ook nog 600 padvinders aan
de oogstwerkzaamheden in
de Wieringermeer zullen ko-
men deelnemen.
Wijziging in de radio
berichtgeving voor
Land- en Tuinbouw.
Met ingang van 4 Juli zullen I
naast de bestaande radiobe- f
richtgevingen ten behoeve
van land- en tuinbouw, welke
op werkdagen te 12.30 uur te
beluisteren zijn. ook des Zon
dags mededelingen voor
land- en tuinbouw worden
gedaan. Deze mededelingen
zullen niet op de gebruike
lijke tijd worden uitgezon
den, maar volgen onmiddel
lijk op de nieuwsuitzendin
gen van 13.00 uur.
WIERINGEN. -.
SCHOOL JEUG D-
GENIETINGEN.
De hogere klassen van de
O.L.S. H.-hoef hebben vorige
weck hun schoolreisjes ge
had.
Klasse 5 en C maakten een
uitstapje naar „Hollands
Venetie." (Giethoorn), waar
druk gepunterd is.
Klasse 3 en 4 bezochten jM.
Vrijdag de hoofdstad en be
zichtigden Artis.
Voor de laagste klassen
staat op 13 Juli nog een reis
je naar Bergen en Schoorl
op het programma.
Maartdag j.1. maakten de
O.L. School Westerland een
dagtrip naar Castricum aan
Zee.
De Wieringer jeugd heeft
weer volop genoten en ook
iangs deze weg dank aan al
len, die door financiële bij
dragen deze reisjes hebben
mogelijk gemaakt.
Uitgave Stichting Flevo Bode.
Verantwoordelijk redacteur
tevens redacteur voor Wie-
ringen N. H. Klomp, Klieft
straat 12, Hippolytushoef.
Telefoon No. 103.
Drukkerij Corm. J. Boeker,
Telef. Hippolytushoef No. 19,
Hoofdetr. 14, HiBpolyfcushoef.