Brand te Westerland.
Zaterdagmiddag ongeveer
3 uur brak plotseling brand
uit in de werkplaats van de
motor- en rijwielhersteller
P. Idema te Westerland.
De heer Idema welke met
een lasapparaat aan een re
paratie werkte, werd even
een ogenblik weggeroepen en
nadat hij na enige min. weer
terugkwam, zag hij tot zijn
ontzetting dat een gedeelte
der werkplaats reeds in
brand stond.
Hoewel nog gepoogd werd
het te blussen viel hier niet
meer aan te denken daar
de vlammen snel om zich
heen grepen en in benzine
en banden een prooi vonden.
Spoedig waren velen op de
been om de helpende hand
te bieden terwijl ook het
woonhuis, hetzij op primi
tieve wijze, nat werd gehou
den.
Toen de brandweer arri
veerde, welke vrij spoedig ter
plaatse was, kon men al
leen nog nablussingswerk
verrichten.
In dit pand waren o.m.
een aantal motorrijwielen en
fietsen aanwezig ter repera-
tie. De schade beloopt in de
duizenden. Verzekering dekt
de schade.
De Landb. en Middenst.
tentoonstelling
te Wieringen op
17, 18, 19 en 20 Sept.
ENIGE BIJZONDERHEDEN:
De terreinen van fam. Bos-
ker en Rustenburg (naast
Dr. de Groot) zijn afgehuurd
voor de tentoonstelling; ze
liggen geheel achter de huizen
en bomen, dus mooi luw.
Het terrein Rustenburg is
bestemd Moor -het- tentoon
te stellen vee en paardien.
Op het terrein Bosker ko-,
drie grote tenten n.1. één
NOGMAALS
berichtgeving betreffende
ziekte en overlijden.
DORPEN.
DE ULO-SCHOOL
TE WIERINGEN
Een totaal misleidend
richt
voor granen, ooft, bloemen en
planten; pluimvee en konijnen
.de,r,Veï":en__Pr.0.!leenTevattên naam, vooriet-
ters, stamboeknummer, en
Door de minister van ma
rine is een regeling getrof
fen met betrekking tot de
berichtgeving betreffende
ziekte en overlijden van de
naaste familiebetrekkingen
aan militairen der zeemacht
Deze regeling komt op
het volgende neer.
Omdat de postverbindin
gen geen zekerheid geven
dat berichten van overlijden
en ernstige ziekte (levens
gevaar) van echtgenoten,
(pleeg-)ouders, (pleeg-)kin
deren, broers, zusters en
verloofden van de militai
ren tijdig de betrokken mi
litairen van de zeemacht
bereiken, worden dergelijke
berichten door de hiaiin^^|aewoon(je woningen,
verbindingsdienst als dienst
telegrammen doorgeseind.
Deze berichten mogen al-
WIERINGERMEER
STORM OVER DE
Het ruwe weer op de afge
lopen Zondag heeft ook hier
en daar in onze dorpen nog
al wal schade veroorzaakt.
Vooral de jonge bomen wa
ren tegeja de Windvlagen,
niet bestand en verschillende
hiervan braken bij de stam
af. Ook de in aanbouw zijn
de percelen kwamen nogal
beschadigd uit de strijd.
Ramen met pas ingezet glas
werden uit de kozijnen gesla
gen, zodat hier materiële
schaa'e werd aangericht.
Om maar niet te spreken
van de schade in bloemen
en groentetuinen bij de reeds
gen." [De bijenveren, zal haar
stand op het terrein krijgen);
dan een tent voor stands Mid-
denstandsbedrijven en de
derde tent wordt benut als
consumptie- en danstent.
Verder komen er stands voor
landbouwwerktuigen op 't ter
rein er verder vermakelijkhe
den: als zweefmolen, lucht-
schommel, gebak- en schiet-j
tent, fietsmolen [voor de
kleintjes) enz
De eerste dag is dus de ten
toonstelling van vee en paar-
c'en de 2e dag concours hip-
pique voor één, twee en vier
spannen en prestaties pl. rij
veren; de 3e dag volksspelen
n de 4e dag reclame-optocht
ke_ Nu nog mooi weer bestellen
j 1 ,i i j en dan zullen 't voor Wierin-
eender dagbladen Éen en p]e.
omtrent de ULO-School te Wie zierige dagen worden,
ringen, dient te worden recht
gezet.
Daarin staat toch, dat zich
slechts 25 leerlingen voor die
school hebben aangemeld. Dit
moet zijn 42,
Verder, dat deze school "ie
Hippolytushoef zal komen, in
de lokalen van de V.G.L.O.-
scjhool.
Dit ligt ook niet in het
voornemen. De bedoeling is,
de school voorlopig te Ooster
land te houden.
Cursus E. H. B. 0.
DE NIEUWE
GROEPSCOMMANDANT
In de plaats van de vertrok
ken groepscommandant der Rijks
politie te Middenmeer [dhr.
H. den Hartigh) is thans dhr.
Doornbos tot zijn opvolger be
noemd.
rang of kwaliteit van de ge
adresseerde, en datum en
oorzaak van overlijden of
levensgevaar. Alle verdere
toevoegingen worden ge
schrapt. Aanbieding van het
bericht dient te geschieden
door een familielid of de
verloofde van de militair.
Indien dit door omstandig
heden onmogelijk is, dan
kan het ook door een ander
geschieden, maar dan dient kinderen,
aannemelijk te worden ge--| Ook Hamstra te
maakt, dat gehandeld
wordt namens de familie of
de verloofde.
De berichten dienen ver
der te 'worden aangeboden
aan de Burgemeester, die
voor onmiddellijke doorzen
ding aan de minister van
marine zorgt.
Dit najaar zal de cursus
EHBO, waarvoor bij de be-
ginnejingseursus veel animo
bestond, worden vervolgd.
Men verzoekt ons te willen
mededelen, dat zij, welke
nog niet in het bezit van
lesboekjes zijn, dit bij Mej.
Ti'. Kaayk te H.-lioef te wil
len opgeven, waarna ds
boekjes a f 1.75 kunnen
worden besteld.
SUCCESSEN HANDELS
SCHOOL.
Bij de voortgezette exa
mens te Alkmaar slaagden
nog voor het Middenstands
diploma de dames N. en D.
Lont (Hippo) en de Heer
A. Lont (Stroe), cursisten
van de Handelsschool te Hip
polytushoef (dir. de Heer
H. C. Schneider).
DEN OEVER.
Op 't kantje af.
Van 'f Zeekamp, dat
een marineschip te Den Oe
ver is gehuisvest, waren
Zondag een drietal sloepen
bemand met jongelui op 't
IJsselmeer gaan zeilen. Dooi
de plotseling opstekende
storm werd er één tegen de
havendam geworpen en twee
verkeerden al spoedig op 't
Meer in nood.
De motorsloep van 't kamp
kon niets uitrichten en der
halve voer het vissersschip
van J. Kost-er ter redding uit,
die de sloepen met beman
ning gelukkig behouden in
de haven kon brengen.
DE VERSPREIDING VAN DE BEVOLKING
IN DE WIERINGERMEER.
(VERVOLG.)
Waar moet de toekomstige 4750 zielen kunnen zijn. Er
bevolking van de Wieringer- resteert dan voor de dorpen
meer worden gehuisvest In een gezamenlijk inwonertal
ons vorig artikel is er reeds I van ca 7000, of. bij een to-
op gewezen, dat de pachters tale bevolking van ongeveer
alle op hun bedrijf zijn on- 15.000 zielen, ca. 10.000. Als
dergebracht. Het gaat dus I men nu bedenkt, dat Sloot-.
RECLAME-ACTIE
De Enkabé-kruideniers heb
ben een reclame-actie op
touw gezet, en verstrekken de'
kopende moeders waarcSebon-1
nen voor het bijwonen van
een speciale middag voor de
W:.Werf is
lid van de Enkabé en ook de
W.-Meer wacht dus een kin-'
dermkMag. Deze staat gehou
den te worden op Vrijdag 13
Aug. a.s. 's middags 2 uur in
Hotel Smit te Middenmeer, 1
Wij veronderstellen, dat
.Roodkapje en de Wolf" de
kindëren wel enkele uren
piettig bezig kunnen houden.
RECTIFICATIE.
In ons nummer van Zater
dag hebben wij in het verslag
van de Beursvereniging ver-|
meld. dat er besloten is, de1
vergaderingen .voortaan niet'
meer vóór de aanvang van
de Beurs te houden.
Dit is echter nog niet be
sloten, dloch dit plan werd wel
in beraad gehouden, teneinde
de vergaderingen beter bezocht,
te krijgen,
COLLECTE.
Aan het comité der geza-
melijke militaire fondsen" ce j
Amsterdam, 2e Wetering-
plantsoen 19, is door B. en
W. bij hun besluit van 4 Aug.
jl. vergunning verleend tot
het mogen houden van een
speldjescollecte, met bussen,
in het tijdvak van 1 tot H
September a.s.
OPBRENGST COLLECTE
PRINS BERNHARD FONDS.1
Dit jaar kon men in win-
kels een vrijheidswimpeltje j
kopen, en dat bij de over de
post toegezonden anjers spel-
den. Zoals te verwachten
was, valt de opbrengst van
een dergelijke collecte nooit
mee. Men bereikt er lang I
niet alle mensen mee, en als j
de winkelier niet enige pro- I
paganda maakt, hetgeen
vaak niet gebeurt, dan wor
den de busjes vergeten. De
opbrengst is dan ook slechts
f 42 43. Wel wat povertjes
dus
WIERINGEN.
GESLAAGD.
Maandag j.1. slaagde te
Alkmaar voor het Midden
standsdiploma (Alg. Han
delskennis) de heer Koos de
Ridder. Hij was opgeleid dooi
de heren de Graaf en Hoog-
vorst.
nog in één dorp te vereni
gen
Door deze vereniging van
functies zou men ongetwij-
feld offers moeten brengen, j
zowel financiële als sociale, j
In dit geval zou het bete
kenen of wel het bverbren
gen van de graanbeurs be-
nevens verschillende pak-
huizen en winkels van Mid--
om de landarbeiders. De
onderzoekingen ten behoeve
van de kolonisatie van de
Noordoostpolder hebben uit
gewezen,
dat van arbeiderszijde
de wens van de land
bouwers, dat althans
de eerste vaste arbeider
in de nabijheid van
het bedrijf woont,
redelijk wordt geacht.
dorp. Middenmeer en Wie-
ringerwerf tezamen ca. 2500
zielen telde, dan is het, meent
dr. Groenman, toch wel
voor iedereen duidelijk, dat
tot nieuwe kernvorming moet
worden overgegaan. Hoewel
bovenstaande berekeningen,
naar dr. Groenman opmerkt,
slechts een zeer globaal ka
rakter dragen, en er derhal
ve steeds een grote mate
van marge aanwezig is,
moet men toch wel tot de
conclusie komen,
Het is dan dus nog de
vraag, hoevbel andere vaste
en los-vaste arbeiders men
buiten de kernen wil huis
vesten. Hier zijn de wensen
van boeren en landarbeiders
met elkander in strijd. Het
komt dr. Groenman redelijk
voor, dat de wensen van de
landarbeiders hier zwaarder
moeten wegen, omdat in het
nieuwe land al in zoveeh op
zichten goed voor de boeren
is gezorgd. Indien men in
beginsel door de gehele pol
der heen de eerste vaste ar
beiders in de buurt der
boerderijen laat wonen, en
bovendien bij de bedrijven, i een tweetal kernen kunnen
groter dan plm. 50 ha, ook worden gesticht. Bij de be-
nog woongelegenheid schept paling van de plaats van
op voor een tweede vaste arbei- deze kernen .moet rekening
der, is naar zijn mening be- worden gehouden met het
hoorhjk aan de verlangens verkeersnet, de arbeiders
ier boeren tegemoet geko- behoefte der omliggende
men, terwijl aan de andere j boerderijen, het landschap,
kant toch een groot deel der ;de ondergrond, enz. De schrij-
vaste en los-vaste arbeiders j ver acht het. echter op de
in de dorpen komt te wonen. duur ook zeer zeker mogelijk,
Als alle bedrijven van 20 ha da£ ook deze oplossing nog
en groter een vaste arbeider, j onvoldoende is. Als men n.1.
die gehuwd is, by de boer- een gemiddelde grootte aan
deryen krygen te wonen,
dat nieuwe kernen
moeten worden ge
bouwd.
Vervolgens komt de vraag,
waar deze kernen zouden
moeten verrijzen, aan de
orde. Als men nagaat, in
hoeverre de bestaande dor
pen de polder bestrijken
men kan in dit verband aan
houden een afstand van 4
km uit de kom dan is het
gebied van de oostrand wel
heel slecht bedeeld. Het wil
ons voorkomen, dat hier nog
worden daarmede ca. 350
gezinnen buiten de woonker
nen gehuisvest. Daarbij kun
nen worden opgeteld een 70
extra gezinnen voor de be
drijven van 50 ha en groter.
Men verkrijgt dan de volgen-
POLITIE. de opstelling voor de 'gezin-
I nen buiten de dorpen en ge-
Verloren een militaire ba- huchten boeren 530. arbei-
ret cn een bruine lage heren ders 420. in totaal derhalve
schoen, maat 44. omtrent 950 man.
Inl. bij de Gem.-Bode. De totale gezinssterkte zou
WAARHEEN7
12 Aug publieke Verkoping In Hotel Smit {te M.Meer.
Vrijdag 13 Augustus Uitvoering Roodkapje.
neemt van 1500 zielen per
dorp, dan wordt de gezamen
lijke dorpsbevolking 7500 zie
len, d.w.z.: in het gunstigste
geval juist het aantal, dat
moet worden ondergebracht.
En dan heeft men .dorpen
met ca. 1500 inwoners, dus
vrij grote dorpen. Denkbaar
is. dat in sectie D. in het
Zuiden van de polder, nog
een gehucht zal worden ge
schapen.
Welk dorp dient het
hoofddorp te zijn
Thans zijn de administra
tieve en economische func
ties over twee dorpen, over
Wieringerwerf en Midden
meer. verdeeld. Is het moge
lijk deze beide functies als
denmeer naar Wieringer
werf, ofwel het overbrengen
van gemeentehuis, domein
kantoor en tal van ambte
naarswoningen naar Mid
denmeer.
Men kan zeggen, dat noch
Wieringerwerf, noch Midden
meer het geografisch mid
denpunt van de gemeente
is. Van belang is echter, dat
Middenmeer onmiddellijk
grenst aan het gebied der
grote akkerbouwbedrijvcn,
terwijl bij Wieringerwerf
vele kleine bedrijven liggen.
Hier moet het verschil in
transportmiddelen een rol
gaan spelen. Uit sociale
overwegingen moet men het
centrum verplaatsen in de
richting van de kleine be
drijven. Men kan derhalve
toch zeggen, dat Wieringer
werf meer aan de eis van
centrale ligging voldoet.
Het argument voor de iets
gunstiger ligging van Wie
ringerwerf wint aanmerke
lijk aan kracht door de ge
bleken noodzakelijkheid in
het Oosten van de polder
alsnog twee kernen te
stichten. Het staat vast, dat
Wieringerwerf in korter tijd
vanuit de 4 overige kernen
kan worden bereikt, dan
Middenmeer Door de stich
ting van nog twee woonker
nen komt Wieringerwerf
centraler te liggen.
Er kan niet genoeg de
nadruk op worden ge
legd, dat het Oosten
van de polder nog tot
volle ontwikkeling
moet komen,
en dat de toestand, zoals
die bij het uitbreken van de
oorlog was, niet die was,
waarmede bij het opmaken
van plannen rekening moet
worden gehouden. Het ach
terland van Wieringerwerf
zal dichter bevolkt worden,
en daardoor in belangrijk
heid toenemen.
Welke plaats tenslotte is
het economisch zwaarte
punt? In een agrarische ge
meente als deze is dat mom
lijk aan te geven. De grootr
ste landbouwbedrijven lig-
gen ten Zuiden en Zuidwes
I ten van Middenmeer doch
j ligt. daar nu ook het econo
misch zwaartepunt Als
men uit zou gaan van de
arbeidsintensiteit, kan men
ook het omgekeerde bewe
ren.
Ook van de bepaling van
de plaats, waar de graan
beurs wordt gehouden als
economisch centrum, kan
niet zonder meer worden
uitgegaan. Het belangrijk
ste van de graanbeurs is
niet de localiteit, waar zij
wordt gehouden, maar het
onderling contact van de
pachters, en men dient zich
dus af te vragen waar kan
deze beurs het beste wor
den gehouden Dat zij
door de toevalligheid, dat
Middenmeer een voor
sprong bezat boven Wierin
gerwerf, in Middenmeer is
gekomen, is geen bewijs,
dat deze plaats ook inder
daad het gunstigste ligt.
Als men zegt, dat Mid
denmeer vóór de inundatie
het economisch middenpunt
was van de Wieringermeer,
dan berustte dit, behalve op
cle aanwezigheid van de
beurs, op het naar verhou
ding grote aantal winkels en
pakhuizen, en op de drukke
scheepvaart. De verwoestin
gen tengevolge'van de inun
datie hebben enige grotere
vrijheid echter mogelijk ge
maakt, dat winkels cn pak
huizen naar Wieringerwerf
worden overgebracht. Boven-
dien staat in Wieringerwerf I
het kapitale dpmeinkantoor, j
dat zeer zeker nog een waar- j
de van plm. f 150.000.— j
(oude prijs) vertegenwoor
digd. Hierdoor slaat de ba
lans nog meer ten gunste
van Wieringerwerf door.
De ontwikkeling van Mid-
denmeer als scheepvaart
centrum is tot nu toe buiten
beschouwing gebleven. Er is
reedS*op gewezen, dat op het
punt der waterverbindingen
de polder niet voltooid is,
zodat het dus bij een zuivere
voorstelling van zaken niet
juist is, om de kwestie van
de dam in de Wieringerwerf-
vaart in het geding te bren
gen. Deze dam, die de ont
wikkeling van Wieringerwerf
belemmerd heeft, moet er'
komen, ongeacht de keuze
van de hoofdplaats. Men
moet daarentegen rekening
houden met .de situatie, dié
zal ontstaan, als er in de
Wieringerwerfvaart. een sluis
komt te liggen, waardoor
Wieringerwerf en het gehele
oostelijke gedeelte van de
polder uit zijn isolement
wordt verlost,
Samenvattende, conclu
deert dr. Groenman, dat
Wieringerwerf als hoofddorp 1
de voorkeur verdient boven
"Middenmeer.
P.
DRUKTE BOVEN DE
AXLXANISCHE OCEAAN
Het is tegenwoordig druk
boven de Atlantische Oce
aan. Niet minder dan 276
geregelde vluchten per week
worden thans uitgevoerd
tussen Europa en Amerika,
waarbij ongeveer 10.000 pas
sagiers kunnen worden ver
voerd. Zes Europese en vier
Amerikaanse maatschappij
en voeren deze diensten uit.
Onder de Europese maat
schappijen neemt de KLM
een eervolle plaats in met
totaal 24 vluenten per week
Toch zijn deze vluchten
nog niet voldoende cm aan
de grote vraag naar passa
ge vooral naar West-In-
dië te kunnen voldoen.
Behalve de twee geregelde
KLM diensten naar Curacao
via New York, is het nood
zakelijk gebleken om twee
extra vluchten uit te voeren
Met de normale diensten
naar Curacao, de dagelijkse
passagiers diensten en de
driemaal wekelijkse vracht
diensten naar New York,
zullen de KLM-vliegtuigen
dan in 8 dagen tijds, dertig
maal het noordelijk deel
der Atlantische Oceaan
oversteken.
IN TWINTIG UUR TWEE
MAAL OVER DE OCEAAN.
Ook het Zuidelijk deel der
Atlantische Oceaan tussen
Afrika en Zuid Amerika,
wordt druk gevlogen. De
KLM vliegt regelmatig vier
maal per week dit traject.
Dezer dagen vloog een ge
charterde KLMmachme van
Amsterdam naar Parijs,
waarin een groep Mennonie
ten met bestemming Ascun
sion in Paraguay aan boord
ging. In Dakar werd van
bemanning verwisseld. Ge
zagvoerder de Laat vloog
die machine over naar Na-
tal in Brazilië. Daar kwam
wederom een nieuwe beman
ning aan boord die het
vliegtuig naar Paraguay
bracht. Gezagvoerder de
Laat wachtte 4 uur in Natal
en vloog met de uit. Monte
video huiswaartskerende lijn
machine weer naar Dakar
in West Afrika. Toen hij
daar aankwam; bleek, dat
hij in 20 uur 2x de Atlanti
sche Oceaan was overge
stoken.
Bouwvergunningen.
Door Burgemeester en
wethouders van Wieringer
meer is bij hun besluiten
van 4 Augustus j.1. vergun
ning verleend aan
J. Dieleman, Kolhorner-
weg C 16, te Middenmeer tot
het uitbreiden van een nood
woning met een studeerver
trek (vergunning ingevolge
het „ketenbesluit 1924")
de Amstelbrouwerij N.V.,
Mauritskade 14, Amsterdam,
voor het bouwen van een
schuurtje bij de in aanbouw
zijnde tijdelijke woning en
café aan de Terpstraat in
Wieringerwerf
de provincie Noordholland
(provinciale waterstaat),
Haarlem, Nieuwe Gracht 17,
lot het herbouwen van een
dubbele brugwachterswo*
ning bij de Alkmaafse brug
bij Middenmeer
M. van Damme, Kanaal-
weg 21. Middenmeer, voor
het herbouwen van een wo
ning aan de Kanaalweg 21
te Middenmeer
F. van Hoeve, Dorpsstraat,
Barsingerhorn, tot het bou
wen van een noodgarage bij
het perceel Raadhuisstraat
68 te Wieringerwerf
het heemraadschap „de
Wieringermeer", Ir. Sme-
dingplein 1 (domeinkan
toor), voor het. herbouwen
van een dubbele brugwach
terswoning bij de Midden-
meerbruf in de Slootweg
J. Vos, Havenkade, Mid
denmeer. voor de herbouw
van het woon- en winkel
pand Brugstraat 9. Midden
meer (voorwaardelijk)
de N.V. Exploitatiemaat
schappij „de Bron", Berg en-
Dalseweg 114, Nijmegen, voor
de herbouw van het hotel
café-restaurant Brink 64,
Slootdorp
C. van Hoeve, Brinkweg,
Wieringerwerf, tot het bou
wen van een noodgarage aan
de Brinkweg in W.werf
Wed. A. Doornbos-Groen-
dijk. Schagerweg, tot het
herbouwen van de woning
Brugstraat 34 te Midden
meer (voorw.)