ÜITGAVE VAN DE STICHTING NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN - WIERINGERMEER EN OMSTREKEN
„DE HISTORIE
VAN HET ZUIDERZEEGEBIED."
NIEUWE BONNEN
Zaterdag 21 Mei 1949
Vierde Jaargang No. 54
Redactie SecretariaatKlieftstraat No. 12,
Hlppolytushoef Wieringen. Telefoon No. 103.
Redactie Wieringermeer Fazantstraat No. 11,
Wleringerwerf. Telefoon No. 123.
Administratie „Villa Waterkeer", Westerland
Post De Haukes. Tel. No. 3. Giro No. 149972.
Een volk dat leeft,
Bouwt aan zyii*- toekomst
Dit blad verschijnt Woensdags en Zaterdags.
Abonnementsprijs f 1.30 per kalenderkwartaal
Advertentieprijs 10 cent per m.m. druk.
Kleine annonces f 1.per stuk van ten
hoogste 4 regels.
GODS VERBORGEN
OMGANG
Kennen wij die nog in ons ge
jaagd leven
Weet U wat dat is
U staat 's morgens op en U ziet
allereerst God in de ogen. U zit
aan tafel en slaat uw Bijbel open
en hoort Zijn trouwe stem die U
troost of vermaant en onderwijst
in de weg die U gaan zult.
Dan hebt U niet alleen de tijd
om 's morgens Uw Bijbel te lezen,
maar dan is het U een innerlijke i
behoefte, dan kunt U de dag niet
beginnen zonder Hem.
Wanneer U God's verborgen
omgang kent, dan is het of de
stem van den Heere Jezus klinkt
door de gang van Uw woning.
U loopt over straat of langs de i
weg, en altijd is er iemand die
met U gaat. Ook als U aan het
werk bent is Hij vlak bij U.
U ziet het licht van de zon uw
huiskamer binnenvallen, 't is de
hand God's die naar U is uitge
strekt.
En als het licht van de sterren
trilt boven uw hoofd, zo weet U
dat Uw God bezig is in die witte
hemelweiden.
Gods verborgen omgang vin
den, het is dit, dat God een le
vende werkelijkheid is in ons hart
in ons leven en bij ons werk.
Dan gevoelen we zijn tegen
woordigheid in alle dingen en we
zeggen Hem ook alle dingen. Niet
alleen wanneer we naar de Dok
ter gaan om hulp te zoeken voor
ons zieke kind, maar ook de din
gen van ons dagelijks leven.
God's verborgen omgang kennen
d.w.z. dat wij met Hem spreken
over ons intiemste huwelijksleven,
over onze kinderen, over inkoop
en verkoop, over de huur die be
taald moet worden, en het belas
tingbiljet dat moet worden inge
vuld. Die verborgen omgang met
God is het geluk dat stil maakt
en tevreden.
Zulk een verborgen omgang met
God is een gezegende critiek op
ons leven, het is een goede con
trole op al onze daden.
Ze doet ons het hoofd buigen,
als onze mond zich anders zou
openen om bittere woorden te
spreken, waar we ons later over
te beklagen zouden hebben.
Want de verborgen omgang met
God maakt het kind van God in
voorspoed dankbaar, in tegen
spoed geduldig en geeft hem een
kinderlijk vertrouwen hoe donker
de toekomst ook schijnen moge.
D.i. het voorrecht van de ver
borgen omgang met God.
D. v. d. WIELEN.
Ir. A. Ovinge sprak over
Een welgeslaagde avond der Personeels
vereniging „CONTACT."
Een hoogst - interessante lezing.
Prachtige Film - opnamen van de
Wieringermeerpolder.
In de toneelzaal van „De Maaier" werd j.1. Donderdag door
„Contact" een samenkomst georganiseerd, waarin de Heer
Ovinge de geschiedenis van het Zuiderzeegebied in het
algemeen, en van de Wieringermeer in het bijzonder,
behandelde.
Tevens gaven de filmen over de meer nabije historie
van de Wieringermeer, welke vertoond werden door de
Heer L. E. Kremer, van Middenmeer, een prachtig beeld
van de worsteling met het water, die hier gestreden is.
Sinaasappelen in Juni vrij.
Naar wij vernemen, zal de dis
tributie van sinaasappelen in de
loop van Juni worden beëindigd.
Dit tijdstip houdt ten nauwste
verband met de oogst in de ex
porterende landen. De vruchten,
die nu nog onderweg zijn naar
Nederland (o.a. uit Kaapstad)
zullen tot de laatste partij beho
ren die door de overheid wordt
gedistribueerd.
Zondagsdienst Artsen.
Van Zaterdag 21 klei 2 uur
tot Maandag 23 Mei 8 uur v.m.
zijn bij geen gehoor bij de eigen
arts alleen voor spoedgevallen
aanwezig de artsen
de Boer, de Groot, Groenhart,
Olrée, Tamsma. Van Slooten, v.d.
Sluis, Swaters en Posthuma.
Zondagsdienst Dierenartsen.
ZONDAG 22 MEI.
Aanwezig de Heren Bouwman,
Slootdorp Hakkesteegt, Schagen.
Afwezig de Heren v. d. Kolk,
Nw. Niedorp Dekker 't Zandt.
De Heer Vosters opende meti
een kort welkomstwoord de
samenkomst, en gaf daarna de
Heer Ovinge de gelegenheid tot j
het houden van zijn lezing over:
„De historie van het
Zuiderzeegebied."
Spr. merkte allereerst op dat
die geschiedenis ten nauwste
verbonden is met die van ons
geheel Nederland, ja, met ge
heel West-Europa.
Wanneer wij, aldus de Heer
Ovinge, spreken over de
geologische wording,
dan is het goed afstand te doen
van de gebruikelijke begrippen
van tijd en ruimte.
In de prae-historische tijden
is een eeuw „niets." Spr. noem
de de vakken waarin deze tij
den verdeeld worden. Het be
langrijkste in verband met deze!
lezing noemde spr. het 4de tijd
vak, waarin, hoofdzakelijk in de
ijstijd,
het diluvium,
ontstaan is, de gronden, die wij
kennen als zand, grint, leemj
e.d. enz., en
het aluvium
de gronden in 't tegenwoordige
tijdperk der geologie gevormd,
zoals klei, veen, e.d.
Aan de hand van een land
kaart verklaarde spr. de eigen
aardige loop onzer Nederlandse
rivieren. Kennelijk zijn deze af
gestuit op het ijs, dat zich uit
gestrekt moet hebben ten Noor
den van de lijn van Nijmegen
tot het Zuiden van de Bollen
streek.
De geologen, aldus spr., hou
den er een aardige methode op
na om de ouderdom der aard
lagen te bepalen.
stuifmeelkorrels
blijken n.1. zeer resistent te zijn
tegen weersinvloeden. Zij geven
dan ook een beeld van de soor
ten van planten, die b.v. het
veen gevormd hebben.
De gevclgen van de ijstijd
zien wij nu nog in de aanwezig
heid van het keileem (waarmee
dijken gebouwd worden) en het
zand op de Veluwe, in Drente
en in Overijsel. Deze grondsoor
ten zijn door de gletschers mee
gevoerd.
Na de ijstijd kwam veel wa
ter los. Men neemt aan dat in de
ijstijd het zeeniveau 60 a 100 me
ter lager was, dan daarna.
De Noordzee zal in de ijstijd
practisch land geweest zijn.
Zij is ook nergens dieper
dan 100 meter. Geulen in haar
bodem geven de loop der vroe
gere rivieren aan.
Engeland en Frankrijk zijn
oorspronkelijk één geweest. Het
Nauw van Calais moet om-
streeks 5000 jaar v. C. ont>
staan zijn. Vermoedelijk zijn in
3500 v. C. de duinen in eerste
aanleg voltooid.
Geheel West-Europa is in da
lende beweging. De daling be- j
draagt pl.m.
5 c.m. per eeuw.
Practisch merkt men daar
niets van, doch bij een aardbe
ving wordt men er bij bepaald
dat de aardkorst in beweging
kan geraken.
Sprekende over het
eigenlijke Zuïderzee-gebïhd,
merkte de Heer Ovinge op, dat
ten deze slechts vage gegevens
bekend zijn. De Romeinen ma
ken melding van
het Meer Flevo,
met een verbinding naar de zee
via het Oost- en West-Vlie. Men
weet niet de juiste plaats waar
dit meer gelegen heeft.
Vermoedelijk echter niet in
het N.O. van de Polder, maar
waarschijnlijk meer in het Z.O.
der voormalige Zuiderzee.
Gok is er nog sprake in de
oudheid van
het Al meer,
doch dienaangaande is ook niets
met zekerheid bekend, al wordt
de naam van het eiland Urk in
verband met dit Meer genoemd.
De Romeinen maken melding
van „drijvende eilanden" die zij
ontmoetten op hun tochten via
Flevo-Meer naar de zee.
Dit wijst op vergroting, door
afbrokkeling, van het Flevo-
Meer.
De naam Zuiderzee
treft men het eerst aan om
streeks 1340. De naam ZUIDER
ZEE is vermoedelijk ontstaan
doordat de Noordzee-vaarders
naar het Zuiden afsloegen als zij
bij het Vlie deze binnenzee bin
nenzeilden.
De vergroting van het
Flevo-Meer
dateert van het begin onzer
jaartelling, terwijl er omstreeks
het jaar 1000 een grote door
braak door de duinen moet heb
ben plaats gehad.
Omtrent
de eigenlijke Wieringermeer,
zijn vele veronderstellingen ge
uit. In 1334 is de Westfriese Dijk
gelegd. Slechts de naam van
één verzwolgen dorp is be
waard gebleven Gawijzend.
De grote scheiding door de Wie-
rzngei meer tussen Friesland en
Noord-Holland is pl.m. het jaar!
1000 a 1200 tot stand gekomen.
Geldige bonnen van 22 Mei
tot en met 4 Juni
1 141 Vlees (a, b, di 100 gr. vlees
142 Vlees <a, b.) 300 gram vlees
143 Wees (d) 100 gram vlees
145 Alg. (a, b, d) 250 gram boter,
margarine of vet.
146 Alg. <a. b) 500 gram boter,
margarine of vet
147 Alg. (a, b.i 200 gram kaas, of
250 gram korstloze kaas
148 Alg. 'a, b) 125 gram koffie
152 Alg. (b) 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas
154 Alg. (d) 250 gram boter,
margarine of vet
115 (d) 100 gram kaas of 125 gr.
korstloze kaas.
TABAKS KAARTEN
82 Tabak 'QAi 2 rantsoenen siga-
retten of kerftabak
84 Tabak (QC> 2 rantsoenen siga
retten of kerftabak
(De letters achter de bonnum
mers geven de kaarten aan, waar
op de betreffende bonnen voorko-
i men).
TOESLAGKAARTEN
Voor de periode van 22 Mei tot
en met4 Juni zijn geldig de bon
nen, gemerkt met de letter N.
De bonnen 124, 128. 129. 130. 131.
133, 136, 137, 138 en 139 Algemeen
der bonkaarten voor voedings
middelen kunnen vernietigd wor
den.
Als vondsten van oudheid
kundige aard
uit dit gebied toonde spr. een
stenen bijl, gevonden op kavel
H 34, en afkomstig uit 't nieuwe
stenen tijdperk. Totaal -ïjn
hiervan 3 stuks gevonden in de
Wieringermeerpolder.
Verder is hier een z.g. „touw-
beker" gevonden, welke thans
te bezichtigen is in het Rijks
museum te Leiden. Voorwer
pen, uit het bronzen tijdperk
afkomstig, zijn hier niet aange
troffen.
Een onderzoeker meende in
dit gebied een Romeinse weg te
hebben ontdekt, doch bij nauw
keurige beschouwing bleek het
een restant van een dijk te zijn.
De Schervenweg
herinnert ons aan de vele scher
ven die daar in pl.m. 2 meter
diepe putten gevonden zijn. Daar
diverse putten bij elkaar werden
aangetroffen, neemt men aan,
dat daar een dorp moet hebben
gestaan.
Ten Noord-Oosten van Me-
demblik moet volgens de over
levering
het dorp Gawijzend
gestaan hebben. Men heeft er de
restanten van een Kerk aange
troffen. waarvan het grondvlak
18.30 x 8.10 meter geweest is.
Een 6-tal daar aangetroffen
grafzerken zijn te bezichtigen in
het Westfries Museum, te Hoorn.
Ook zijn er nog 2 meren ge
weest, die resp. de naam droe
gen
Vcisekcr meer en
IJ ving meer.
Misschien, aldus spr., wordt
de herinnering aan deze meren
nog eens levendig gehouden,
doordat er boerderijen naar ge
noemd worden.
Spr. vindt het jammer dat de
namen der dorpen niet. evenals
in de Noord-Oostpolder, terug
wijzen naar het grijze verleden.
De Heer Ovinge toonde enige
fraaie „kogelpoUen". daterend
uit het jaar 1000 a 1100. welke
hier opgegraven zijn. Cp het
land van De Koning is zelfs een
1 meter grote kogelpot gevon
den. in volkomen gave toestand.
MAANSTANDEN 1949.
Vrijdag 27 Mei N. M.
Zaterdag 4 Juni E. K.
Vrijdag 10 Juni V. M.
Zaterdag 18 Juni L. K.
HOOG WATER TE DEN OEVER.
22 Mei 3.50 4.24
23 Mei 4.58 5.29
24 Mei 5.56 6.19
25 Mei 6.43 7.04
ZONSTANDEN 1949.
zon op ond.
22 Mei 4.35 20.39
23 Mei 4.34 20.40
24 Mei 4.32 20.42
25 Mei 4.31 20.44
Verder liet spr. een buitenge
woon fraai gewei zien. dat aan
getroffen is bij de Schelpenbol-
weg.
In de
Noord- Oost - Polder
i is op oudheid-kundig gebied
veel meer gevonden dan hier.
Alleen reeds 100 wrakken van
j schepen zijn daar blootgelegd.
Men kan hieruit conclusies trek
ken met betrekking tot de ont
wikkeling der scheepsbouwtech-
ïek. Het uitgraven der wrak-
1 geschiedt volgens de
„quadranten - methode"
kruislings laat men brede lagen
grond over het schip staan. Uit
de loop der lagen trekt men
conclusies t.a.v. het tijdperk,
waaruit het wrak afkomstig is.
Bij de drooglegging der ove
rige polders zullen ongetwijfeld
nog vele schepen gevonden wor
den. gezien de drukke scheep
vaart, die er via de dan voor
malige wateren naar Amsterdam
is geweest.
Een hartelijk applaus volgde
op deze leerzame, boeiende re-
jde, terwijl de Heer Vosters woor
den van waardering uitsprak.
Na de pauze werd
enige films
(vertoond.
De eerste gaf beelden van de
vernietiging, het herstel van de
dijk, het opnieuw droogleggen
en van de wederopbouw.
De aanwezigen kwamen onder
de indruk van de ontzettende
verwoestingen, maar ook van
het snelle aanvankelijk herstel.
De „onderwijs-film" toonde
ons de polder in het jaar 1939.
Welk een bekoring ging er van
deze film uit
De prachtige beplantingen en
bebossingen wekten vooral diepe
bewondering op bij hen, die ere
polder van vóór 17 April 1945
niet gekend hadden.
Na een dankwoord aan het
adres van de film-operateur,
sloot de voorzitter deze zeer
geslaagde Wieringermeer - Con
tact-avond.
Schager Markt.
9 Paarden f 200f 700; 51
Mag. Geldekoeien f 450f 550;
17 id. Vette Centrale; 20 Kalf-
koeien f 700f 900; 12 Pinken
f 250f 350: 160 Nuchtere kal
veren Centrale; 30 Mag. Scha
pen f 45f 62.50; 3 id. Velte
Centrale; 69 Overhouders f 45-
f 55: 930 Lammeren f 25f 35:
113 Biggen f 45-f 60; 35 Konij
nen f 1f 7; 41 Kippen f 2- 6;
Kaantjes f 0.25f 1.-
MARKT TE SCHAGEN C'P
WOENSDAG 25 MEI.
In verband met Hemelvaarts
dag zal de overneming van
slachtvee op de markt te Scha
gen, in plaats van op Donder
dag 26 Mei, geschieden op
Woensdag 25 Mei.
