•werd hoogst zelden geopend, terwijl steeds de grootste voor-
zorginaatregelcn werden genomenom ontploffingen te voor
komen.
Uit de wekelijksche opgaaf in de Slaais Courant blijkt,
•dat van 23 tot 29 Sept. zijn aangetast 1760 runderen
{642 in Zuidhollaud 1078 in Utrecht, 40 in Noordholland),
In de week van 16 tot 22 Sept. bedroeg het totaal-cijfer
1928, aldus verdeeld: Zuidholland 681, Utrecht 1202 en
Noordholland 45. In de week van 9 tot 15 Sept. bedroeg
het eindcijfer 1940.
ÏIAAGSCHE CORRESPONDENTIE.
's Hage, 8 October.
Het zal wel onnoodig zijn u tc schrijven dat de ontbinding der Kamer
'en de verschillende beschouwingen die de dagbladen daarover leveren, nog
steeds het hoofdonderwerp der gesprekken in dc Residentie uitmaken. Al
het leven cu geraas van ons Dagblad eu zijne gekochte serenades zijn letterlijk
in het water gevallen, niettegenstaande dc pogingen zijner commissarissen
om daarvoor een soort vólks-manifestatie te maken. Hoeveel moeite de liec-
ren Hochussen en Nicrstrasz zich daartoe ook gegeven hebben, alles was te
'vergeefs. Alles is afgestuit op het gezond verstand van do wezenlijke bur
gerij onzer hoofdstad.
Ook dc poging om den Koning een manifest aan liet volk te doen uit
vaardigen schijnt jammerlijk mislukt. Zeer teregt heeft Z.M. begrepen, dat
hij zijn geeerbiedigden naam niet moest mengen in een geschil van zulk ecu
immorelcn aard als dat, dat tot de ontbinding der Kamer heeft geleid. Wan
neer, wat dc Ilemcl verhoede, een beroep des Koniugs op liet Nederland—
schc volk noodig ware, zou dc Koning zien, dat de natie goed en bloed voor
Oranje veil heeft maar hier, in dit geschil tusschen dc verantwoordelijke
ministers der kroon en het grootste deel der vertegenwoording des volks,
zou dc personele inmenging des Koniugs zeker niet het gewenschto doel
bereiken.
Zeker zult gij do artikelen van het Dagblad wel gelezen hebben, en dau
hebt gij ook wel bemerkt, dat het juist het grootc puut in quacstie de
Opzettelijke misleiding der Kamer door de regering geheel en al onaan
geroerd laat. Juist dit saillante punt, dat de verontwaardiging van een ieder
zoo binnen als buiten de Kamer in zoo hooge mate opwekte, gaat het met
stilzwijgen voorbij, liet gchcelc betoog bepaalt zich tot het bewijs, dat de
motie de regtcn der kroou aanrandde, doch de aanleiding tot de motie wordt
met geen enkel woord besproken.
Had de Kamer bet regt tot die motie?
Mo tien van orde zijn vonnissen door dc Kamer gewezen, sprak do heer
v.Nicrop, en nu vraagt het Volksblad op welk artikel der Grondwet dat regt
tot liet doen van motién door do Kamer berust. Waarom heeft echter do
hooggeleerde schrijver die vraag niet gesteld tijdens de motie van den lieer
W. van Goltstciu betredende de grondbelasting in Limburg, of bij de beruchte
motie van Zuyleii tot het houden ecucr enquête ointieiit do Lirnburgscho
bricvGu-quaestic, of bij die over dc afdamming der Ooster-Scheldc? Toen
was het regt der Kamer daarover onbetwist, thans wil men het doen
voorkomen alsof men het in twijfel trok.
Dat de Kamer het regt bezit, om door inoticn van orde hare meening tot
dc Krouii te brengeu, zal wel onbetwistbaar zijn. Ook bij benoeming
of ontslag van ambtenaren, door ecu verantwoordelijk minister gecontra
signeerd, zal dat wd het geval zijn. Waar zou het heen, zoo de Regering
benoemingen doen kon naar bloot willekeur, zonder controle hoegenaamd?
't Is immers ongerijmd.
Uit het laatste nomincr uwer courant zie ik dat het Dagbl-ad ook in uwe
plaats gratis aan dc kiezers wordt uitgedeeld. Met welk doel is ligt te be-
vrocdcu. Nu zou liet van uwen kaut, M d. R. ook niet kwaad wezen eens
aan de kiezers een uittreksel mede te deelen van de redevoering, gehouden
door deu minister Loudon, in dc zitting van 28 November 1SG1, eu voor
komende in het Bijblad der Tweede Kamer, zitting 1S6162, bladz. 253,
alwaar dat orgaan ronduit wordt gebrandmerkt met den naam van helsche
machine van bezoldigden lasterzoo gij daar bijvoegt een uittreksel uit do
rede van den lieer Transen van de Putte, gehouden in den avoudzitting der
Eerste Kamer van Vrijdag 14 September, waarin het beschuldigd wordt
„infamien" tc verkondigen, dan kuunen uwe lezers, uit dit oordeel,
openbaar uitgesproken iu de beide takken der vertegenwoordiging, zeer juist
liet vertrouweu nagaan dat het orgaan verdient.
Ten slotte nog ecu enkel woord. Het is voor het vaderland eciic gewig-
tige maand. Er wordt veel gedaan om het volk door valsche begrippen
cu verkeerde voorstellingen om den tuin tc lcideu (zie slechts dc A/ust. Ct.
van Zaturdag jl.), alles ten dicuste van cenigc hoogst impopulaire personen,
die zich van den ministers-zetel hebben meester gemaakt eu dien wcnscheu
tc behouden, niettegenstaande zij zich sedert huu kortstondig optreden aan
daden hebben schuldig gemaakt die zacht gesproken door iedereen
worden veroordeeld.
Niet ieder uwer lezors is in staat zich het oordeel daftrovcr door de
vrije eu onafhankelijke pers geveldaanteschairen, hoewel dit hoogst nood
zakelijk ware voor de juiste bcoordccling der toedragt. Daarom vestig ik
er hunne aandacht op dat de N. Itott. Cl. het oordeel der verschillende
dagbladen, zonder eeuigc toevoeging of bijvoegsel teruggeeft. Daar ik uiet
geloof dat gemeld blad gratis exemplaren iu uwe gemeente verspreid, weusch
ik hunne aandacht daarop tc vestigen.
Zaturdag is graaf van Zuyleu naar liet Loo vertrokken, alwaar Z. M. zich
op dit oogcublik bevindt.
3tii0C5tuiöcn.
De Redactie onderschrijft niet altoos de gevoelens der inzender9.
Mijnheer de Redacteur l
In liet nommer van Zaturdag van uw geacht blad wordt
reeds de aandacht uwer lezers gevestigd op het feit, dat er
sedert eenige dagen in onze gemeente exemplaren van het be
ruchte Dagblad gratis worden verspreid, met het kennelijk
doel daardoor op de verkiezingen die aanstaande zijn te werken.
In die Dagblad-artikelen wordt in hetEngelsch, Fransch,
Duitsch en Hollandsch aangetoond en door de autoriteit van
professor Pratschki, professor Proutschki en professor Pritschki
bevestigddat de Koning de magt bezit tot het aanstellen en
ontslaan van ambtenarenzonder daarvan aan de Kamer re-
konschap verschuldigd te zijn een beweren dat nooit of te
nimmer door iemand is weersproken.
Die artikelen van het orgaan dienen dan ook alleen om
nict-denkende kiezers op een dwaalweg te brengenwant het
beschouwt de quaestic met opzet uit een geheel valsch standpunt.
De vragen die beantwoord moeten worden zijn deze
Is de vertegenwoordiging van het Nederlandsclie volk be
voegd de ministers der Kroon rekenschap te vragen, wanneer
zij door hen opzettelijk en met voorbedachten rade wordt om
den tuin geleid?
Is het misleiding der vertegenwoordiging wanneer een mi
nister des Konings plegtig verklaart: dat hij is opgetreden
met bepaalden last eenig vraagstuk tot oplossing te brengen,
wanneer hij op het oogeublik, dat hij die verklaring aflegt
reeds weet, dat hij tot een andere betrekking zal worden ge
roepen, die hem dit onmogelijk maakt? Is dat eerlijk, is dat
opregtis dat Hollandsch
Kan het Hollandsche volk daaraan zijne goedkeuring schenken.
Ziedaar de vraag geheel afgescheiden van holle theorien die
niets met de quaestic te maken hebben. Die vraag moeten
de kiezers beantwoorden.
En nu het Dagblad.
Ziet de nieuwbakken ridder van St. Stanislaus ons Noord-
liollanders aan voor zulke vreemdelingen in Jeruzalem, om
niet te doorzien waaraan wij dat opgedrongen geschenk van
present-exemplaren van zijn orgaan te danken hebben
Aan liefde voor het vaderland en het huis van OraDje
Aan eene edele zucht om ons in deze gewigtige tijden naar
waarheid voor te lichten
Er is niemand die het gelooft.
Maar waarom nemen dan de Dagblad-mannen de moeite,
waarom maken zij de kosten, om ons ongevraagd hun orgaan
te doen toekomen
Dood eenvoudig. Al die voorgewende vaderlandsliefdeal
die liefde voor Oranje zal zich op het geschikte oogenblik op
lossen in liefde voor zijn commissaris, den lir. v. Herwerden.
Dat is de toeleg dien wij nu reeds aan onze mede-kiezers
voorspellen.
Het geheele doel van het orgaan is eenig en alleen om
tempore utili den heer van Herwerden op den voorgrond te
schuiven die bij de verkiezing van 12 Junij jl. tegen den
heer Olivier het onderspit moest delven.
In dezen veel bewogen en ernstigen tijd moet iedereen meer
dan ooit zijn pligt doen en daarom ontmaskeren wij nu reeds
die voorgehuichelde belangstelling van het orgaan tot quasi
voorlichting der kiezers in ons district.
Welke manoeuvre voerden de heeren conservatieven vóór
12 Junij uit, om hun doel te bereiken. Het kan nuttig zijn
dat hier te herinneren.
Reeds verscheidene malen verkreeg de heer Kikkert te Texel
eenige honderden stemmen. De vorige maai wederom door
verschillende kiezers aanbevolen, bedankte hij bepaaldelijk en
verklaarde volstrekt niet in aanmerking te willen komen. Twee
dagen nu vóór de stemmingtoen tegenschrijven niet meer
mogelijk was verscheen er op nieuw eene advertentie in de
bladen, waarbij de heer Kikkert werd aanbevolen. Die aan
beveling had plaats, hoewel de heer Kikkert volstrekt geen
mandaat verlangde.
Iedereen doorziet het doel van die manoeuvre.
Elke stem die op den hr. Kikkert werd uitgebragt was ten
nadeele van den heer Olivierdus ten voordeele van den hr.
v. Herwerden. Ze moest de stemmen der liberalen onderling
verdeelenom den conservatief te helpen. Ze gelukten slechts
in zoo verre, dat 23 stemmen die anders op den heer Olivier
zouden zijn uitgebragt, thans werden in het water geworpen.
Uwe lezers kennen nu het doel, M. d. R., van de versprei
ding van het Dagblad in onze gemeente. Hunne oogen zijn
nu geopend. Alles lost zich op in de kreetWeg met Olivier
leve van Herwerden weg met den liberaalleve de conser
vatief! leve onze commissarisvan Herwerden boven
Blaar wij zullen waken. Wij zullen ons wachten met eigen
handen het Trojaansche paard binnen te halen. Wat zouden
Lion en consorten ons bespotten, konden zij door hunne ar
tikelen hunne wanbeginselen in ons district doen zegepralen.
In deze gewigtige dagen rust op u, M. d. R.eene zwaro
verpligting.
Het is niet onopgemerkt gelaten door uwe denkende lezers,
hoe uw bladhoewel wel wat geprononceerd te Thorbecki-
aansch, steeds onpartijdig en onafhankelijk is gebleven; hoe
het, niettegenstaande zijne voorliefde voor Thorbeckeechter
verscheidene zijner daden heeft veroordeeldhoe hethoewel
het ministerie van de Putte bestrijdende, toch zijne houding
by de behandeling en intrekking der cultuurwet heeft geprezen.'
In een woord hoe het blijken heeft gegeven van on
partijdigheid en onafhankelijkheid.
Daardoor heeft uw blad het vertrouwen verworven uwer
nadenkende lezersdaardoor heeft het een zekeren invloed
verkregen, die juist nu door u niet ongebruikt mag gelaten
worden. De beide artikelen uwer vorige nommers hebben
dan ook getoond, dat gij in den hevigen strijd die voor do
deur staat geen stilzwijgend aanschouwer zijn zult.
Op u rust als redacteur van een der weinige wezenlijk
liberale bladen van ons district, de heilige verpligting alle3
te doen wat uwe lezer kan voorlichten. Het is uw pligt do
zaak duidelijk en helder voor te stellende leugenachtige
valsche en verminkte voorstellingen in conservatieve organen
daaraan gegeven in het ware daglicht te plaatsen, de kunst
grepen, listen en lagen onzer tegenstanders aan te toonen
en de uitkomst kan niet twijfelachtig zijn.
Zeer juist is in uw laatst hoofdartikel de opmerking ge
maakt, dat de gelijktijdige herkiezing van onze beide afge
vaardigden eene onmogelijkheid is. Dat zou cece tastbare
ongerijmdheid zijn, eene absurditeit zóó groot dat ze ons be
spottelijk zou maken inde oogen der natie. Foreesten Olivier
op denzelfdcn dag komende uit de stembus, ridiculiseren de
Alkmaarsclie kiezers voor het aangezigt van het gansche Ne
derlandsclie volk.
Het is uwe taak en niet do mijne, M. d. R. de beginselen
onzer beide afgevaagdigden aan de kiezers bloot te leggen.
Op Óen enkel punt vestig ik echter nu reeds de aandacht
mijner medelezers.
Toen bij de behandeling der cultuurwet in Blei jl. het be
kende amendement Poortman was aangenomen, verklaarde de