DE DOCHTER YAN DEN BEKEL.
te verbinden, om hun officieren niet meer zeiven te kiezen,
maar door de regering te laten benoemen en zich over het
geheel naar de bevelen van den minister van oorlog te schikken.
Een groot deel van de reeds bestaande scherpsschutters-ver-
eenigingen is voornemens zich te ontbinden. Het vrijwilliger-
korps van Besan?on moet reeds daartoe besloten hebben.
Kossuth is in den laatsten tijd weder, met alle ge
bruikelijke vormen, regtens tot afgevaardigde bii den Hon-
gaarschen landdag gekozen.
Onder de studerenden in de medicijnen aan de hooge-
school te Zurich, belmoren op dit oogenblik drie Engelsche
jonge dames. In het vorige jaar verwierf er eene Russische
jonge dame, na een schitterend examen te hebben afgelegd,
een diploma als docter in de medicijnen. Dezer dagen is
deze met een harer collega's te Weenen gehuwd.
-Aan een Duitschen wijnkooper in Califoruie komt de
eer toe eener nieuwe uitvinding, waardoor een wijngaard van
veel verkeerds wordt ontlast en tevens wordt bemest. Hij
schrijft daarover het volgende: //Indien ik hazen in mijn
tuin bespeur, bestrijk ik de stammen met trychnine, en wanneer
ik des morgens de gedoode dieren vindt, begraaf ik ze onder
de wijnstokkeu. Den volgenden dag komen er cayoten (een
soort hyena's), graven de hazen op, eten ze, worden ver
giftigd en sterven; en ik begraaf de beesjes onder andere
boomen. Daarna komen grootere roofdieren, graven de eayoteu
op en volgen dan hetzelfde pad, waarop ze weer worden
begraven en met hunne voorgangers mijn tuin zeer goed
dienen als mest. Ik kan getuigen, dat mijne druiven er be
ter uitzien dan die mijner buren.
In dc Arnh. Cl. leest men het volgende ingezonden artikel:
Mijnheer de RedacteurJ
Met verwondering lazen velen voor eenigen tijd in de
nieuwsbladen, dat onze regering met den heer Hughes eene
overeenkomst had gesloten, om ook bij ons zijn druktelegraaf
in te voeren. Na de eerste berigteu te oordeelen, scheen
deze telegraaf eene geheel nieuwe uitvinding te zijn en de
meeste menschen dachten dan ook, dat wij Nederlanders, hier
tegen onze gewoonte, het neusje van den zalm zouden hebben.
Dat men meende met eene nieuwe uitvinding te doen te
hebben, is de schuld der Nederlandsche leerboeken over na
tuurkunde. Noch in Gauot's Leerboek enz. vertaald onder
toezigt van P. v. d. Burg 1859, noch in Steyn Parvé's
Leerboek der Natuurkunde 1860, noch in P. v. d. Burg's
Eerste grondb.der Natuurk. 1861 vindt uren gewag gemaakt
van een werktuig, dat in 1847 al werkte tusschen Cincinnati
en Louisville en in 1852 op den 600 mijlen langen weg
van Boston naar Nieuw-Yorkvan Buflalo naar Nieuw-York,*
van Nieuw-York naar Philadelphia, Boston, Washington enz.,
en dat zoodanig is ingerigt, dat men de kunst van tele-
graphie in weinige dagen kan aanleeren ik bedoel den druk
telegraaf van House.
De eerste druktelegraaf is van Vail, 1837; in 1840 kwam
die van Alexander Bain; House vond de zijne uit in 1845
en nam na vele verbeteringen octrooi in 1847in 1847
werd een druk-telegraaf beschreven door den redacteur van
de Scientijic Americanin 1855 komen die van Donier en
van David Edward Hughes van Louisville. In October 1860
verkocht de laatste zijne uitvinding voor 200,000 francs aan
de Eransche regering. In 1862 had men nog druk-tele-
grafen van Hughes tusschen Parijs, Lyon, Marseille, Bordeaux,
Havreen Rijssel; ua dien tijd zijn zij weer vervangen door
het stelsel Morse. Of later door den uitvinder zoodanige
verbeteringen zijn aangebragtdat wij ook niet wederom
tot Morse's stelsel terug moeten keeren is mij onbekend. Het
is te hopen dat bij ons verandering van systeem moge blijken
eene duurzame verbetering te zijn.
Behalve de opgenoemde druk-telegrafen heeft men er nog
van Brett, van Poole, van Morse, van Wheatstone, van
Bréguet, van du Moncel, van Ereitel, van Hearder, van
Digney, van Dujardin, van Guyot d' Arlincourt, van Schreder,
.van Mouillerou en Gossain, van Giordano, enz. enz.
Deze telegrafen kunnen tot drie klassen gebragt worden,
waarvan de eerste diegenen bevat, die door twee gelijkgaan-
de uurwerken een rad in beweging brengen, waarin zich
de typen bevinden. De werktuigen van deze klasse, waartoe
ook dat van Hughes behoort, worden, ofschoon zij het snelste
werken, tot de minst volkomene gerekend. Met uitzondering
van House's telegraaf, is de druktelegraaf slechts tijdelijk
gebruikt geworden in Erankrijk, Engeland, Rusland en Duitseh-
land. Zijne gebreken bleken steeds grooter te zijn, dan zijne
goede eigenschappen. De telegraaf van Hughes drukt de
woorden op een langen strook, die van Hearder en Ereitel
drukken de telegrammen af gelijk de bladzijden van een boek.
Ziedaar, eenige bijzonderheden over den druktelegraaf, die
naar ik meen, r.iet algemeen bekend zijn. Mogt gij ze voor
uw blad geschikt achtengun ze dan s. v. p. een plaatsje
ouder de ingezonden stukken. Het is misschien niet kwaad,
dat het publiek wete, dat de druktelegraaf een oud uieuwtje
is, waarmede vele geleerden niet zijn ingenomen.
Aardenburg, April Hoogachtend Uw. dv. dr.,
1868. G. A. VoRSTERMAN VAN OlJEN.
Een vlinder aan een draad garen gehecht.
De vlinder: »0 mijn God! wat heb ik dien kleinen jon
gen gedaan dat hij mij zoo martelt Bedreef ik zonde toen
ik vrolijk heen en weder vloog om mij in de zonnestralen te
koesteren en met de bloemen te spelen Dat weinigje bloe
menstof en die paar droppels dauw had men mij wel moge»,
gunnen! Ware ik den knaap in den weggevlogen! De wereld
is zoo groot! Al het geschapene vindt daarin zijne plaats!
Waarom mij vervolgd gekweld en gevangen genomen? Wien
hinderde ik? Oeh! Yoor dat enkele oogenblik genoegen en
vrijheid dat ik in deze wereld gesmaakt heb, is mijn tegen
woordig lijden te zwaar!"
De vlinder worstelt zich dood. De knaap spelt het diertje
vast in een kastje, waarin hij sints eenigen tijd eene collec
tie vlinders verzamelten papa en mama jubelen over de
wetenschappelijke wijzewaarop hun lieveliDg zich tracht
te vermaken.
Tot kennisgeving en waarschuwing.
Hoezeer de concurrentie in den waren zin van het woord
den verbruiker ten goede komt, zoo verafschuwenswaardig is
deze wanneer zij door namaking den kooper zoekt te be
driegen Niettegenstaande alle wettelijke beschermingworden
de Stolwerksehe Borst-Bonbons in hunne uitwendige
verpakking veelzijdig op 't misleideust nagemaakt, ja zelfs
de firma van den fabriekant hiertoe misbruikt. Bij den in
dustriëlen wedstrijd vau alle landeute Parijswaar alle
slechts denkbare huismiddelen, als: borst-stropeu, pastilles,
pectorinen elixersextractenenz. enz.vertegenwoordigd
waren, werd door de internationale jury alleen aan de Stoll-
werksche Borstbonbous de prijs-medaille toegekendeen be
wijs dat de compositie van den koniukl. geil. Hofraad en
universiteits professor Dr. H a r 1 es, nog niet geëvenaard is.
De lijdenden mogen zich dus bij het koopen van de
regte verpakking, van de volledige firma, en de aanwezig
heid van het hofleveranciers-zegel van den fabriekant, wel
overtuigen.
[E'ene Schets7iaar waarheiduit het leven van
den Javaan
III. Pesatoan.
„Njahi Doekon verhaalt ons vreeselijke dingen," sprak een oogenblik
later, nog altijd verschrikt, de vrouw van den Wedono.
„En nu vreest gij gelijk eene vrouw, maar ik beu een man."
„O Kakaug! Najhi Doekon bedriegt zich niet; is gisteren Pa Sidin niet
gevallen uit een klapperboom, en zij heeft immers reeds lang gezegd: Pa
Sidin zal ongelukkig worden, want hij heeft een toh onder het regteroog
Eu toen ik moeder zou wordeu van Drono, zeide zij mij dat kind zaleeu
jongskc wordeu maar zijne moeder eeu zwarcn strijd kosten en is dat alles
niet juist zoo geschied Onlangs zeide zij mij nog „Uw kind had een
moeijelijken strijd bij zijne geboorte hij kan dien ook bij zijn sterven heb
ben, en toen gaf zij mij een talisman (amulet), dien hij nu ook steeds draagt.
Heengaande zei zij ook: Ma Drono, wees vooral omzigtig in de keus eener
vrouw voor hem, raadpleeg mij, ik kan u goeden raad geven."
De Wedono, welke zijne vrees niet had kuuuen onderdrukken, en wan
kelde in zijn besluit, viel thans met verheffing van stem zijne vrouw in de
rede ,,Ik begrijp de zaak de vrouwen hebben een audere maagd voor
Drono gekozen, daarom hebben zij gedroomd, elkander bevreesd gemaakt en
hem een djimat omgehangen. Ik begrijp haar, maar wil geen andere vrouw
voor Drono dan dc schoonste uit mijn WcdoDan, dan Merjam.
Niet minder dan alle zijne landgenootcn was ook de Wedono zeer bijge-
loovig en hadden droomen en voorzeggingen eene grootc betcekenis voor hem
maar hij was ook eigenzinnig vau karakter en heerschzuchtig geworden door
zijne hooge betrekking. Wat hij wilde, moest steeds geschieden, en nu had
hij reeds te lang bij zich zeiven bepaald, dat Merjam de vrouw van Drono
zou worden, om het zoo op eens weder te laten varen. Hij wilde daarom
liever den droom vau de Doekon en het verhaal van zijne vrouw, mogt hij
daarvoor ook geene genoegzame reden hebben, als eene onderlinge afspraak
en vinding van beiden beschouwen, omdat zij eene andere voor Drono be
stemden. Toch had hij na het gehoorde geen vrede meer met zich zclven
en zijne keuze; daartoe was hij te bijgeloovig. Daarom vervolgde hij
„Hoor, Ma Drono, gij vreest; kom, laat ons de Pesatoan raadplegen, en gij
zult zien, dat mijne keuze goed en gelukkig is, wat ook Njahi Doekon zegge."
Maar hier zulleu velen den Wedono niet verstaan, indien wij zijne woor
den niet toelichten. Het bijgeloof heeft den Javaan vele berekeningen doen
uitvinden, volgens wier uitkomst hij meent vooruit te weten, of bij wel dan
niet slagen, gelukkig of ongelukkig zal zijn in hetgeen hij wil ondernemen.
Die worden, dan ook steeds door hem geraadpleegd.
Onder haar behoort ook de Pesatoan. Iedere dag van onze week heeft
daarin zijn getal, ook iedere der oude Javaansche of zoogenaamde pasar-
weck van vijf dagen. Zoo ook hebben alle lettters van huu alphabet daarin
hun getal. Wanneer zij nu willen weten, of een voorgenomen huwelijk ge
lukkig of ongelukkig zal zijn, tellen zij de getallen van dc dagen der beide
weken, op welke zij hunne berekening maken, met die der aanvangsletters van
iedere syllabe der namen van beide aanstaaude verloofden, bij elkander op.
van de verkregene som trekken zij weer het getal zevenzoovele malen dat
daarin opgaat,, af. Het overblijvende getal wijst dan geluk of ongeluk aan,
volgens deze lijst
1 deur La vang veel geluk.
2 steenen huis Gedong kan rijk worden.
3 huis Oemah rijkdom.
4 rustbank Ainben eerst tegenspoed, daarna geluk.
5 keukeu Pawou veel tegenspoed.
6 erf voor het huis Latar geen gebrek aan het noodige.
De Wedono sloeg een blikken trommel open, en nam er zijn berekenings-
tafcl, die hem steeds als zijn trouwe raadsman volgde, uit
„Het is heden Senen (maandag) en de dag der pasaran legi zeide de
vrouw. Beider neptoe's (getallen) zijn 4 en 5, vervolgde de Wedono,
terwijl hij zc opteekende, „die van mo [m] 4, ro, (r), 8 do, (d) 6 no,
[n], 2" vervolgde hij, de getallen daaronder schrijvende „te zatnen 29.
Viermaal zeven is acht en twintig, blijft een over. Zie," riep hij nn met
een verhelderd gelaat en luide stem, „Lawang [deur], veel geluk. Heb ik
