BURGERLIJKE STAND DEB GEMEENTE TEXEL.
ADYERTENTIEN.
schikbare paarden door de stieren afgemaakt. Het volk eisclito
andere paarden; er waren er geen meer. De hertog gaf toen
last dat men de zes die voor zijn rijtuig waren gespannen
aan de picadores zou geven en, dank zij dit offer, werd het
stierengevecht voortgezet.
Thans wordt uit Sevilla berigt dat men daar openlijke blijken
heeft gegeven van ontevredenheid over des hertogs terugkomst
uit Portugal. Geven de Andaluziers zeiven hem op, dan zal
ook in het overige Spanje weinig steun voor hem te wachten
zijn.
De Neue frei Presse meldt, dat eene nieuwigheid
op het gebied der posterijen ingevoerd zal worden. Het zijn
kaarten tweemaal zoo groot als een visitekaart, die voor
den prijs van 2 kr. verkrijgbaar zullen zijn. Op de eene
zijde kan men een kort briefje, op de andere het adres
schrijvenzoodat een couvert overbodig wordt.
Om het hout voor bederf te bewaren, laat men het
vrij algemeen met creosoot, zwavelzuur koper of zwavelzuur
ijzer doortrekken. Door het gebruik van het eerste middel
krijgt het hout een onaangenauien reuk, terwijl door de beide
audere de kleur wordt aangetast. Geen dier wijzen van be
handeling kan derhalve toegepast worden op timmerhout
dat een goed voorkomen moet hebben; eene nieuwe methode
om het hout te conserveren trekt daarom te meer de alge-
meene aandacht. In eene tot het kookpunt verwarmde oplossing
van borax wordt het hout gestoofd, na verloop van 10 A 12
uur naar de afmetingen er uit genomen, gedurende
eenigen tijd opgestapeld en op nieuw in eene zwakkere
oplossing van borax geplaatst, waaruit het na verloop van
5 6 uur, de helft van den eersten tijd, genomen wordt,
om dan opgestapeld, gedroogd en voor het gebruik afgeleverd
te wordeu. Het aldus bereide hout is minder aan kleur
verandering onderhevig. Om het daarenboven voor inwateren
te beveiligen, doet men schellak in de oplossing, waardoor
het wel eene bruine doöh geene onoogelijke kleur erlangt.
Bij harde houtsoorten is het geraden deze eerst te droogen
en warm zijnde in de oplossing te dompelen.
Het etablissement van de compagnie, die het Liebig's
vleesch-extract te Eray Bentos in Zuid-Amerika maakt, be
slaat 20,000 vierk. voeten en is met ijzer en glas gedekt.
Vier snijmachines kunnen elk per uur het vleesch snijden
dat 200 ossen opleveren. Elk der 12 kookketels bevat
12,000 pond rund vleesch. Het wordt gekookt onder eene
stoomdrukking van 5 tot 6 atmospheren. Het van vet
albuminespiervezels en phosphorzure magnesia bevrijde af
kooksel wordt door luchtpompen die door stoommachines
van 32 paardenkrachten worden bewogenin twee ontvan
gers gevoerddie het weder verder verplaatsen. De verdam
ping heeft plaats door luciittrekking, terwijl het afkooksel
steeds wordt in beweging gehouden. Overal ziet het er hoogst
zindelijk uit. De slagter der compaguie doodt 80 runderen
per uur. Door een tweesnijdend mes wordt de wervelkolom
doorgesneden het dier valt onmiddelijk in een wagon en
wordt naar eene plaats gebrachtalwaar 150 man bezig zijn
om het vleesch voor de factorij voor te bereidendoor elk
rund in 6 stukken te snijden. Men bewerkt er zoo vier
honderd per dag.
ginrjesunöcn.
De Eedactie onderschrijft niet altoos de gevoelens der inzenders.
SCBtOOLGËLDEIEFFBIG.
In zijnen „Wieringer Brief" brengt de heer Tuur. een woord van hulde
aan deze gemeente, omdat naar zijn inzien deze plaats in den jongsten tijd
zooveel blijken vau vooruitgang doet zien. Het beroepen van nog een mo
dernen dominé, het schieten door het Vrijkorps met getrokken geweren en
meer andere gebeurtenissen van den laatslen tijd, geven den heer Tuul aan
leiding om de gemeente Helder gunstig te heoordeeleu.
Bij al dien lof, zeker niet onverdiend, mecnen wij, dat er toch ook wel
eens wat te veranderen en te verbeteren valt in die goede gemeente Helder.
Aan alles wat er al zoo van tijd tot tijd door den goeden, wijzen ge
meenteraad is bepaalil, kan zoo iedereeu niet onbepaald zijne goedkeuring
6chcukeu.
Ik herinner mij bv. dat eenigeu tijd geleden door den Gemeenteraad sterk en
stijf is.staande gehouden, dut het onderwijs aan onze gemeente-scholeu geheel en
al gratis moet worden gegeven. Nu is er zeker niemand, die tegen dit
besluit eenige aanmerking zal maken, wat betreft het onderwijs aan armen
en aan ben die het schoolgeld moeijelijk zouden kunnen betalen. Maar, wat
is er tegen, om de ouders, die wel in staat zijn om de schoolgelden te vol
doen, die te laten betalen "Welke reden is er toch, om de heffing van
schoolgeld, behalve vau minvermogenden, niet te doen plaats hebben
Het ligchamelijk voedsel schaft ieder zich aan op cigeu kosten; alleen
aan armen en onvermogenden geeft men onderstand en 's winters warme
spijzen. Waarom moet nu het verstandelijk voedsel op algemcene kosten gratis,
ook aau kindereu wordeu gegeven, wier ouders iu dc kosten van het ouder-
rigte wel kunnen voorzien
Wordt door deze handelwijze bovendien geen onregt gedaan aan ouders,
die redeu hebben om huune kinderen niet naar de gemeentescholen eigen
lijk gezegd openbare armenscholen te zenden Op liet voorbeeld toch van
andere gemeenten zien v;le ouders het in, dat het onderwijs voor kinderen,
die dat later op scholen voor meer uitgebreid lager onderwijs zullen voort
zetten, ceuc geheele andere rigting behoort te hebben, 'dan voor dc kinderen,
die met het onderrigt aan de gewone lagere school moeten toekomen. Het
is daarom vooral dat zij hunne kinderen zenden naar de bijzondere school,
die uit den aard der zaak veel beter geschikt is dan de gemeenteschool om
kinderen voor te bereiden voor het uitgebreid lager onderwijs. Dat deze
stelling niet van gewigt ontbloot is, blijkt uit het voorbeeld van vele au
dere groote gemeenten in ons vaderlandwaar do gemeente zelve in deze
behoefte voorziet, door nevens de armenscholen, ook tusscbcuscholen voorkin
deren vau den ambachtsman eu burgerscholen voor kinderen uit den meer
gegoeden stand op te rigten
Steller dezes wijst o. a. op Amsterdam en vooral op Sncek, waar zooda
nige iurigting van het gemeentelijke schoolwezen uitmuntend werkt. Eene
inrigting van liet onderwijs als hier, is, geloof ik, in grootere gemeenten
zonder voorbeeld. Yelc ouders, die wel in staat zouden zijn om schoolgeld to
betaleu, zenden hunne kinderen, wegens onkostbaarheid, naar de gcmccnte-
zegge armen-school, en de gemeenteraad bevordert dit. Indertijd toch kon niet
dan met moeite een som van f 100.voor prijzen en kaartjes voor do
gemeentescholen op de bcgrooting gebragt worden, thans is die som reeds
tot tusschen f300.en ƒ400 gestegon.
't Is waar, er is eene opneming gedaan van die ouders, die in staat zouden
zijn schoolgeld to kunnen betalen; maar zou die opneming ook niet met
eenige vooringenomenheid met liet stelsel zijn geschied
Als in 187J al de verbruiksbelastingen moeten wegvallen zou het dan
niel noodig zijn nu reeds te beginnen om de inkomsten der gemeente door
geschikte middelen te verbeteren, in stede dat de hoofdelijke omslag
elf maal vermeerderd worde En bovendien de onbillijkheid tegenover de
ouders die hunue kinderen niet naar de openbare scholen zenden, moet
wordeu weggenomen. Dc kinderen van ouders, die wel schoolgeld kunnen
betalen, kosteloos te doen onderwijzen, is even zoo dwaasals dat men het
besluit nam, om koffij, thee en suiker kosteloos te verstrekken aan hen, die
zelve zich iu 't genot van die waren kunnen stellen door betaling.
Naar mijn inzien is de invoering van het betalen vau schoolgeld met
uitzondering van voor armen en mingegoedeu, eene bepaalde noodzakelijkheid
zoowel tot bevordering van de belangen der gemeentekas, die door de kos-
teu van het onderwijs nog al vrij zwaar wordt gedrukt als met het oog
op die ouders die zich om geldige redenen gedrongen zien om hunne
kinderen niet naar de gemeentescholen te zenden.
Nieuwedicp, 22 Junij 1869. Een Vriend van billijkheid.
"Van 17 24 Junij.
ONDERTROUWD Geene.
GETROUWD: Arijen Dekker, weduwnaar van Trijntje List en Cornelisjo
Gieles, weduwe van Reijer Spreeuw.
GEBORENMaarten, zoon van Gcrrit Hendrik Houtwipper en Trijntje
Kalis Geertje, dochter van Pieter Roeper en Aafje Vlaming.
OVERLEDEN Abraham Izaaks, 7 dagen, zoon van Mozcs Izaaks en Ma
ria Vlessing.
MARKTBERIGTEN.
AMSTERDAM, 23 Junij.
Dc prijzen der Aardappelen waren hedcu Nieuwste Westlanders f3.90
a 4.40; Rijusburgers f 2 30 a 3. Iu oude was hoegenaamd geen handel; do
aanvoer bedroeg 2300 mud; de geringe aanvoer uit het Westland deed do
prijzen onmiddelijk rijzen, zoodat zelfs eenige manden verkocht zijn tegen
f2.60 per mud. Later bij do meerdere aanvoer vau Rijnsburg, gingen de
prijzen onmiddelijk terug, zoodat dc markt zelfs benedcu den prijs vau
Dingsdag bleef.
SCHAGEN, 24 Junij.
Op den 21 dezer waren op de gewone jaarlijksche paardenmarkt aan de
lijn 150 Paarden f 50 a 400, S Veulcus f40 a 60, 1 Stier f130, 16 Vette
Gelde Koeijeu f180 a 240, 10 Kalf-koeijen f90 a 140, 12 Nuchtere Kal-
vereu f6 12, 150 Magere Schapen f 8 a 16, 250 Vette Schapen f 20 a
- 30, 100 Lammeren f 6 a 10, 4 Bokken eu Geiten f 1 a 5, 20 Magere Varkens
f 16 a 22, 50 Biggen f 10 a 12. Konijnen 15 a 70 ets., Kippen 20 a 80
ets. Boter 67^ ets. per kop of 90 ets. per Ned. pd. Kaas 20 a 22^ ct. per
NP. Kipeijercu f2.50 a 2.60, Ecndeijereu f3.40 per 100 stuks.
FORMERENDE, 22 Junij.
i Aangevoerd 266 stapels kleine kaas, 10 middelbare. Boter. Van f0.95 tot
1.0,5 per Ned. pd. Gemiddeld fl.per Ned. pd. Aangevoerd 179 runderen.
I Vette koeijen redelijk vlug. Geldckoeijcu vrij goed. Melkkocijcn in goede
kwaliteit wel te plaatsen. Vroegkalvcrs duur. 25 paarden. 134 vette kal-
t vererf. Prijs: van 55 tot 75 et. per Ned. pd. Handel vlug. 63 nuchtere kalve-
■;ren. Prijs van f5 tot 14 per stuk. Handel vlug. 71 vette Varkeus, van 48
«tot 54 Cents per Ned. fg; handel vlug. 25 magere varkens, van f 14 tot 22,
ten 114 biggen van f 8 tot 12. Handel matig vlug. 932 schapen en lammeren.
iVette schapen iets minder, dc handel vrij levendig. Melkschapcn duur. Over-
houders goed to plaatsen. Lammeren redelijk vlug. Kipeijeren f 2.75, Eend-
eijeren f 3.70 per 100 stuks.
Verleden Dingsdag zijn ter waag gewogen 317 stapels Kaas, wegende
90141 nedcrl. ponden. Dc hoogste markt was voor kleine kaas f 29.—
Middelbare f 28.Aangevoerd 2103 ponden boter.
ENKHUIZEN, 24 Junij.
Kaas aangevoerd 59 stapels, wegende 17594 NP. hoogste prijs f30.
'laagste f27.50.
SNEEK, 22 Junij.
Prijs der Boter f 48.
LONDEN, 24 Junij.
Ter veemarkt waren aangevoerd 770 Runderen, 15,300 Schapen cn Lam
meren, 754 Kalveren, 20 Varkens. Prijzen: Beste Runderen 5/10, Schapen
en Lammeren 5/8, Kalveren 5/4, Varkens 5/6.
269 STAATSLOTEBIIJ. Vijfde Klasse.
NEGENDE, TIENDE EN ELFDE TREKKING.
No. 6998 f 100,000; no. 13433 f 2000; no. 4821, 7857 en 16290 ieder
f 1000 no. 10956 f400; no. 2923, 6918, 15165 en 15453 ieder f 200;
no. 1346, 7631, 7908, 8014, 9229, 11060, 12369, 13561, 14066, 15364,
15461, 17572 en 1S668 ieder f 100.
No. 13087 f2000; no. 15340 f1500; no 4036, 4536, S792, 10838 eu
19629 ieder f 1000; no. 1312, 6078, 9903 eu 18027 ieder f 400; no. 3318
en 5022, ieder f200; no. 2114, 3966, 4149, 11928 cn 13100 ieder f 100.
No. 3427, 3707, 4576, 5162 en 10983 ieder f 1000; no. 10063 en
14980 ieder f400; no. 80, 5703, 5772, 7684 en 10604 ieder f200; no.
49, 2858, 3938, 4026, 4C90, 6874, 8932, 9616, 9834, 10952, 15956 eu
16048 ieder f100.
Dingsdag 29 Junij vertrekt van hier de
Oost-lndishe landmail via Triëst.
Heden overleed onze innig geliefde Moeder enBe-
huwd-Moeder Mejufvr. A. HUISMAN, Weduwe
J. HEMELRIJK, in den ouderdom van 70 jaren.
Helder24- Junij 1S69. Uit aller naam
J. HEMELRIJK.
De ondergeteekenden betuigen hunnen liartelijken.
dank voor de vele blijken van belangstelling bij de
geboorte van hun Dochtertje ondervonden.
Helder24 Junij 1869. B. K. BOOM.
M. G. BOOM,
Eercken.
