HELDERSCHE COURANT.
ïiieuios-- en
<flöoertentte--6f(iÖ.
Woensdag
10 November.
Jfè 882. Negende Jaargang. 1869.
Verschijnt DINGSDAG- eu VRIJDAG-AVONU
Abonnementsprijs voor 3 maanden i.00
Franco per post n 1.25
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco.
Uitgever S. GILT J ES.
De prijs der Advertentien van 1—4 regels is 60
Centen; voor eiken regel meer 15 Centen.
Vóór des Dingsdag en Vrijdags middags 12 uur gelieve
men de Advertentiën intezenden.
Ingezonden stukken minstens één dag vroeger.
Berigten aangaande het binnen kort te
Rome te houden Ecumeuisch Concilie leest
men tegenwoordig in bijna alle bladenner
gens hebben wij echter, tot nog toeeene duidelijke om
schrijving aangetroffen tot toelichting en verklaring van de
geschiedenis, de bedoeling en de strekking van dergelijke
kerkvergaderingen. Wii vertrouwen daarom dat wij het lezend
publiek eene niet geringe dienst zullen bewijzen, door in
eenige volgende nommers eene serie artikelen te leveren,
onder den titel: //Studiën over liet Ecumenisch Concilie te
Rome, te houden op den 8 December 1869"; bewerkt mee-
rendeels naar katholieke schrijvers en naar oorspronkelijke
stukken.
Wij worden daartoe in staat gesteld door een kundig en
zeer bevoegd beoordeelaar, wiens pen immer door eene zeld
zame onpartijdigheid bestuurd wordt; en van wien te verwachten
is dat de katholieken in geene deelen zullen geërgerd worden,
maar integendeel de hoogste belangstelling zullen worden
ingeboezemd.
Wij vertrouwen dat dit onderwerp, dat nog zoo weinig
algemeen bekend is, op die wijze behandeld, eene algemeene
belangstelling zal opwekken, niet alleen bij katholieken en
protestanten, maar ook zelfs bij kerkelijk-onverschilligen.
Het is dus buiten twijfel te verwachten, dat deze Studiën
zich een weg zullen banen ook buiten den gewonen kring
onzer lezers; waaruit wij voorzien, dat het ons zeer moeijelijk
zal zijn, om aan de talrijk te verwachten aanvragen om extra
exemplaren van die nommers, geregeld te kunnen voldoen.
Ter voorkoming van teleurstelling, raden wij daarom be
langstellende niet-geabonneerden aan, om zich minstens voor
de maanden November en December op dit blad te abonneren,
tegen de geringe som van 70 Centen franco per post 90 Ct.
Men kan zich adresseren bij alle Boekhaudelaren en Post
directeuren, of bij den uitgever
S. GILT JE S.
STUDIËN OVER HET ECUMENISCH CON
CILIE te Rome, te houden op den
8CU December 1869.
li.
De eerste kerkvergadering, waarvan de geschiedenis melding
maakt, is beschreven in den Bijbel, het 15c hoofdstuk van de
Handelingen der Apostelenwelk hoofdstuk wij noode ach
terwege late, vattende wij slechts kortelijk de feiten zamen,
om te doen uitkomen:
le. Op welken historischen grondslag de conciliën der k. kerk
berusten.
2e. Op welken grondslag tevens het geloof en de gehoor
zaamheid aan derzelver uitsprakengevestigd zijn.
Wij vinden daar: dat Paulus en Barnabas te Antiochië
werkzaam zijnde, ter verbreiding des christendomsaldaar
onder de gemeenteeene dwaalleer vondenverspreid door
//sommigen, die afgekomen waren van Judéa," bewerende
dat de Mosaïsche besnijdenis noodig was tot zaligheid. De
tegenspraak van Paulus en Barnabas vermogt niet te be
slissen en nu kwam men overeen, om van weerszijden eenige
afgevaardigden te zenden naar de apostelen en de ouderlingen
te Jeruzalem. Ook onder dezen geschiedde daarover groote
twisting'''' tot dat Petruszich beroepende op zijne uitver
korenheid.om den heideuen het Evangelie te leeren de zaak
besliste in den geest van Paulus en Barnabas weshalve deze
en nog eenige anderen naar Antiochië terugkeerden, met een
schrijven der apostelenwaarin o. a. voorkomt:
Het heeft den Heiligen Geest en ons goed gedacht u
lieden geen' meerderen last op te leggen dan deze nood
zakelijke dingen, namelijk, dat enz.
Do gemeente nu te Antiochië, dezen brief gelezen hebbende,
//verblijdde zich over de vertroosting
Ziedaar alzooeen der eerste geschillen in de kerk uit
gemaakt door eene kerkvergadering. Het ligt niet op onzen
weg, al de gevolgtrekkingen aan te wijzen die de k. kerk
ongetwijfeld daaruit gemaakt heeft. Wij willen alleen op
merken dat op die eerste kerkvergadering; van weerszijden
belanghebbenden naar Jeruzalem gingen. Grondt Rome zich
nu op dezen grondslagdan schijnt de vraag geoorloofd
of ook op dit concilie anderen zullen worden toegelaten dan
alleen degenen van- wie men geen strijd te verwachten heeft,
en die groot in .hunne zelfgenoegzaamheideenvoudig zeg
gen Wij zijn de wereldMen gevoelt, dat wij hier het
terrein betreden van den strijd. Want tot die wereld be
hoort een ontzaggelijk getal belijders van andere gods
diensten die ieder in hun kring hoewel niet zoo aaneen
gesloten, een eigen stempel geven aan de maatschappij
over welker, wonden het concilie mede oppermagtige uitspraken
wil doen. En het ligt voor de handdat er in weerspraak
van het bekende spreekwoorddat de afwezigen ongelijk
liebben, toch onder die afwezigen gevonden zullen worden, die
zich aan die //oppermagtige uitspraken" niet zullen storen.
Als dit reeds waar is in godsdienstzaken, hoeveel te meer
zal dit dan gelden voor de vorsten en maatschappelijke be
stuurders der volkeren.
Zullen alzoo op dit concilie worden toegelaten de verte
genwoordigers van andere godsdiensten, en de afgezanten van
vorsten, ook van niet-katholieke mogendheden
Behalve de allocutie ter oproeping van de bisschoppen der
gcheele katholieke wereld, is er ook nog eenen tweede
oproepingsbrief door den II. Stoel uitgevaardigden wel //aan
//alle Bisschoppen der kerken van den Oosterschen rituswelke
//niet met den Apostolische}/. Stoel in gemeenschap zijn? ter
wijl eindelijk een derde Apostolische brief gerigt is tot
//alle protestanten en andere on-katholiekenjoaardoor
zoo zegt de allocutie wij hen zoo dringend mogelijk ver
manen en bezweren, dat zij zich spoeden om tot den eenigen
schaapstal van Christus terug te keer en//kunnende de we
reld geen waren vrede genietentenzij het één schaapstal
ivorde en één herder
Hoe het nu gesteld is met de ambassadeurs van de vorsten
der aarde of zij uitgenoodigd zijn of worden of dit
officieus of officieel zij al of niet zonder deelneming aan
de discussiën dit alles schijnt nog niet beslist, althans
niet algemeen bekend te zijn.
Maar wat wel bekend isalthans te oordeelen naar dc
commentatoren der conciliën, is dit: dat wie ook nadere tot
het concilie, daardoor reeds vooraf aanneemt de uitspraken
van de vergadering en deze dus erkent als een in alle opzigten
tot beslissen bevoegd gezag. 'Dit zal wel de reden zijn,
waarom die oproepingen en uitnoodigingen een zoo verschil
lend onthaal gevonden hebben.
Antwoorden op de Encykliek.
De bijeenroeping tot het Concilium Vaticanum werd door
het Katholieke Episcopaat, en in navolging van deze, door
de geloovigen met geestdrift vernomen. Ook door hen, die
slechts ten deele of in 't geheel geen voorstelling bezaten van
het gewigt er van, maar die sints lang gewoon te déelen in
de idealisering des Pausen Pius TX, ieder zijner handelingen
als eene verhevene beschouwen, straks gevolgd door de ze
gepraal der kerk. Schaepman zegt dat er //uit millioenen
monden een juichkreetopging.
