NIEUWSTIJDINGEN.
aanstaande concilie trachte te doen inlichten, ten einde de
noodige maatregelen te kunnen nemen, die strekken zouden
om alle vredenbreuk tusscken staat en kerk en alle religi-
euse woelingen te voorkomen.
Zóóveel uit een staatsregtelijk oogpunt.
Met het oog op hetgeen de wetenschap leert, meent de
faculteit te mogen vaststellen, dat staat en kerk twee zelf
standige van elkander onaf hankelijke organismen zijn, beiden
in doel en middelen verschillend, niet aan malkander onder
geschikt, doch veeleer naast elkander staande, om, in hoofd
zaak tot hetzelfde, tot het welzijn van den mensch, zamen
te werken. Met dit grondbeginsel van wederzijdsche onaf
hankelijkheid van staat en kerk, zou het dogma van de
pauselijke onfeilbaarheid in lijnregfce wederspraak zijn. Wijl
volgens dat dogma, waardoor ook de uitspraken van vorige
pausen bekrachtigd zouden worden, de kerk oppermagtig
boven den staat zou geplaatst zijnook het dogmatiseren
van de syllabus zou tot jammerlijke gevolgen aanleiding ge
ven, immers ook daarin komen bepalingen voor, die duide
lijk strekken, om den staat van de kerk afhankelijk te stellen,
en mitsdien met regtsbeginselen van den modernen staat
niet zouden overeen te brengen zijn.
Aan bovenvermelde verklaring van de juridische faculteit,
voegt professor von Baijer nog een afzonderlijk votum toe,
hetwelk geresumeerd aldus luidtIk acht het ten eenemale
onaanneembaar, dat de kerkvaders aan wie de dreigende
gevaren niet verborgen kunnen zijn, en wier streven het toch
wezen moet om het heil der kerk te bevorderen aan stellin
gen hunne goedkeuring zouden hechten, welke, in het grootste
gedeelte der katholieke wereld, voor de kerk zelve de nood-
lottigste gevolgen zouden na zich slepen.
Engeland.
Dr. Cumming heeft geantwoord op het jongste schrijven
van den paus. Even als de vorige replieken, maakt de pres-
byteriaansche predikant ook dit antwoord door middel van
den Times openbaar. De schrijver herinnert daarin hoe de
paus eerst de protestanten heeft uitgenoodigd om het con
cilie bij te wonen, en hoe de Heilige Vader later zich ver-
pligt achtte den protestanten het regt te ontzeggen om de
dwalingen der r. k. kerk op het concilie te bestrijden; ter-
wijl de schrijver voorts constateert dat het laatste schrijven
des pausen op hem den indruk heeft gemaakt, dat de H. V.
heeft ingezien, te ver te zijn gegaan toen hij de protestanten
den pas voor de discussie afsneed. Gelijk te verwachten was
wijst dr. Cumming het voorstel des pausen van de hand,
om naar Rome te komen, ten einde zijn voordeel te doen
met de raadgevingen en inlichtingen van wijze en verstandige l
mannen. Die reis zou z. i. nutteloos zijn, aangezien ook Ên-
geland kan bogen op het bezit van mannen, even wijs en j
verstandig, als die de paus zou kunneu aanwijzen. Dr. Cum
ming acht het evenzeer nutteloos het concilie bij te wonen,
als het vrije woord er niet geduld wordt. Hij meent dat het
nog oneindig verkieslijker zou wezen, om met de reis naar
Rome te wachten, tot dat de paus door het concilie on
feilbaar zou zijn verklaard, ten einde daarna te verzoeken
door den H. Vader ten gehoore te worden ontvangen, om
diens onfeilbare uitspraak te vernemen. Maar ook dan zelfs
acht dr. Cumming de reis overbodig, aangezien hij aan een
onfeilbaren paus niet gelooftdat is een phenomeen, dat op
aarde niet bestaat. Wat hij eischt, is te discutiëren over de
door den paus veroordeelde dwalingen, terwijl hij zich sterk
maakt dan te bewijzen dat die dwalingen eeuwige waarheden
zijn, en dat de dogmata, die er door pausen en conciliën
voor in de plaats zijn gesteld, even weinig gemeen hebben
met de verheven waarheid, als een straatlantaarn met eene
aan het firmament fonkelende star.
Helder, Nieuwediep, Willemsoord, enz., 7 Dec. 1869.
Van de zeer talrijke te dezer plaatse gevestigde ver-
eeniging «Ernst en Scherts," hebben zich dezer dagen eenige
leden afgescheiden, die, in vereeniging met anderen, een nieuw
collegie hebben opgerigt, onder den naam van Harmonie.1'
Doel en strekking schijnen de zelfden te zijn als die van
Ernst Scherst.
Aanstaanden Vrijdag avond te half acht ure, zal in
het gebouw der vereeniging tot godsdienstige- en zedelijke-
•ontwikkeling in de Nieuwstad,als spreker optreden ds. Dyserinck.
In ons nommer van 24- November 11. is in een inge
zonden artikel vermeld, dat in de Zondagschool der Herv.
gemeente alhier, gecollecteerd is, ten voordeele van de weduwen
en weezen te Terschelling, de somma van f 14.825. Heden
worden wij verzocht te vermelden dat die som door toen
afwezige kinderen is aangevuld tot f 16.4-1.
Bij eene aanschrijving van den Minister van Marine,
zijn bij het korps mariniers eervol vermeld, wegens hunne
loffelijke gedragingen bij de militaire operatiën tegen Com-
mendah (Kust van Guinea) in de maand Eebruarij 1868: de
sergeant H. Overkamp, de mariniers le kl. A. Roggenkamp
en 3e kl. C. Link.
Naar wij vernemen zijn tot officier van de orde der
eikenkroon benoemd de kapitein der artillerie W. C. Hojel,
werkzaam aan de K. M. akademie te Breda en tot ridder
dierzelfde orde de le luitenant der artillerie I'. H. Usener,
thans gedetacheerd in Zweden bij de fabrieatie van zwaar
kustgeschut.
Men schrijft ons van Terschelling aangaande het
aldaar gestrande Engelsche brikschip Ronoldes(in ons vorig
nommer vermeld) dat één man der ekwipage bij de stran
ding is verongelukt en de overige met de reddingboot van
Oostterschelling gered zijn.
Voorts, dat van het op 26 Nov. gestrande Noordduitsche
schoonerschip Waldemarde ekwipage met de boot aan wal
is gekomen, dat het schip wrak is en slechts een klein deel
van de lading genever, benevens de tuigagie geborgen is.
Tevens wordt ons van daar berigt dat dezer dagen aldaar
brand ontstaan is ten huize van mej. P. M. Bolk, winke
lierster te Midsland, waarbij de mauufacturen grootendeels
verbrand en beschadigd zijn en ook het winkelvertrek zwaar
door den brand heeft geleden; de brand werd des avonds
ten elf uur door de bewoners en buren ontdekt en spoedig
gebluscht, dat wel als een geluk naag beschouwd worden
daar anders ligt een groot gedeelte van dat dorp een prooi
der vlammen had kunnen worden; gemelde winkel is geassu
reerd bij de Tielsche Maatschappij; de schade is bereids
opgenomen.
Het door de zangvereeniging //Euterpe" te Hellevoet-
sluis gegeven concert ten voordeele van de Terscheüiiagscne
weduwen en weezen, waartoe goedgunstig de eerste openbare
school was afgestaan, heeft ruim f 100 hoven de onvermij
delijke kosten opgebragt, en aan velen een zeer aangenamen
avond bezorgd.
Men schrijft uit Rotterdam 4» Dec.
Heden nacht, circa 3 ure, brak er brand uit iu het Bremer
barkschip Theoriekapt. Helmers, inhoudende 215 vaatjes
petroleum en liggende in het dok bij de petroleum-berg-
plaatsen te Pijenoord. ln den aanvang had de brand een
grootsch maar niettemin gevaarlijk voorkomen Met de op
komst van den vloed wist men het schip van de belendende
pakhuizen en schepen te verwijderen, zoodat de brand zich
alleen tot genoemd schip bleef bepalen. De brand is ont
staan, zoo het schijnt, door dien men de kagchel te hard
gestookt had.
Op de botermarkt te Meppel is door de politie van
wege de regering, onderzoek gedaan naar bet gewigt der
stukboter, zoogenaamde Meppeler kluiten. Dit onderzoek
heeft tot resultaat gehad, dat tegen drie landbouwers proces
verbaal is opgemaakt, omdat hunne stukken, gewogen zijnde,
te ligt bevonden werden. Een harde, maar toch verdiende
les een ieder zij op zijne hoede tegen zoodanige bedriege-
lijke handelwijze.
De concilie-gaven in de Tijd zijn gestegen tot een
bedrag van f 8,206.47^-, Die in t Huisgezin tot een bedrag
van f395.78. Eenige Amsterdamsche vrienden en vriendinnen
van Br:. Houvast:, voegen bij hun giftjen het volgend versje:
„De nieuwe Rotter du msche Courant
Het Handelsblad en het Vaderland
D' Arnhemmer en Frie6che ook daarbij
Dau heeft men ze allen op een rij
Zij schreeuwen dagelijks om het hardst
Schilderen Paus en Kerk op ziju zwartst
Dat als men -alles gelooveu zou
Men vau Paus noch Kerk meer weten wou
Ik verzoek dus eiken Katholiek
Verban uit uw huis die slechte kliek:
Want als men het eens goed beschouwt
Betaalt ge omdat men wordt uitgejouwd,
En dat gaat toch wat al te wijd
Schenk het dan liever aan Zijne Heiligheid
Rome, 30 November.
Uit een zeer goede bron kan ik u als zeker meedeelen, dat
op het aanstaande algemeene concilie der Roomsch-Katho-
lieke kerk de onfeilbaarheid van den paus niet als dogma
zal worden vastgesteld. Een groot aantal bisschoppen heeft
zich gereed gemaakt om den paus dringend te verzoeken dat
Z. H. verhindere, dat op het concilie gesproken worde over
dit vraagstuk, waarover in de laatste dagen zooveel in de
dagbladen geschreven is.
Ook kan ik u nog meedeelen, dat de opening van het con
cilie den 8en December des morgens 8 uur zal plaats heb
ben en aanvangen met een plegtigen optogt van al de leden,
die regtensof bij vergunning eraan zullen deelnemen. Daar
na zal de mis gecelebreerd worden op hej altaardat in de
zaal van het concilie zal worden opgerigt.
Na afloop daarvan zal er gestemd worden over de vraag,
of het concilie zal geopend en gehouden worden en ik kan
u de verzekering gevendat eenige prelaten zelfs het stelli
ge voornemen hebben om tegen de opening te stemmen in
dien de qumstie van de onfeilbaarheid van den Paus ook maar
ter sprake zou kunnen gebragt worden. Vaderland.
Door de gezamenlijke kamers van koophandel en fa
brieken in de provincie Friesland is een adres gezonden aan
den min. van fin., waarbij wordt aangedrongen op de invoe
ring van een uniform-port van 5 cents voor gefrankeerde
brievenvoor niet gefrankeerde zou een verhoogd of dubbel
port, naar het oordeel der Kamerskunnen worden geheven.
