ELDERSCHE COURANT. 3ïteums= en Woensdag flöoertentie-öfaö. 9 Februarij. M 908. Tiende Jaargang. 1870. De Bewaarschool. Verschijnt DINGSDAG- en VRIJDAG-AVOND Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.00 Franco per post n n 1.25 Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post directeuren. Brieven franco. De prijs der Advektemuen van 1—4 regels is 60 Centen; voor eiken regel ineer 15 Centen. Vóór des Dingsdag eu Vrijdags middags 12 uur gelieve meu dc Advcrteutieu intezenden. Ingezonden stukken minstens één dag vroeger. Uitgever S. GILT J ES. i. Wanneer wij onze beschouwingen aangaande de zoogenaamde bewaarscholen mededeelen, behoeven wij niet te vreezen, dat men ons zal beschuldigen een onderwerp te behandelen dat niet aan de orde van den dag is. Niemand, die ernstig denkt, zal het zijner aandacht onwaardig keuren. Bekwame mannen hebben in de laatste jaren de zaak a fond behandeldniets is als het ware hunne aandacht ontgaan. Indien wij het even wel Dog wagen ons gevoelen daarover te zeggen, is dit niet, omdat wij over de zaak zelve iets nieuws meenen te kunnen mededeelen, maar om de belangstelling onzer lezers op nieuw daarop te vestigen, en om hen opmerkzaam te maken op de scheeve voorstellingen van hendie, naar zij beweren, wel geene vijanden zijn van de bewaarscholen, maar daaraan zoo gaarne eene rigting zouden geven, die wij voortdurend zul len blijven afkeuren, overtuigd dat zij schadelijk is. Nog altijd gebruiken wij het woord Bewaarschoolomdat bijna iedereen het gebruikt, niettegenstaande die benaming ons minder gepast voorkomt. Dat men aan de vroegere ma- tressenschooltjes dien naam gaf, is niet te verwouderenzij dienden bijna uitsluitend om de kleine kinderen te bewaren, wanneer de ouders door hunne betrekking of hunne bezighe den buiten staat waren, zeiven voor hen te zorgen. Zij wer den dan ook bewaard voor verdrinkenarmen of beenen breken en dergelijke gevaren meermaar werden zij ook be waard voor ongesteldheden, die, met het oog op de bedompte lokalen, bijna onvermijdelijk waren werden zij ook bewaard voor onzindelijkheid, wanneer de matres het der moeite niet waardig achtte, zelfs de walgelijkste zaken weg te ruimen werd bun gevoel van kieschheid ook bewaard en aangekweekt door de scheldwoorden, soms vloeken van eene oude kregelige vrouw, die hare taak met den grootsten tegenzin en doorgaans enkel vervulde om te leven Wij weten allen wat die ma- tressen-scholen vroeger, zelfs in de laatste tijden nóg waren, en het woord bewaarschool breDgt ons die Dog altijd voor den geest met al het ondoelmatige en schadelijke, dat daarmede gepaard ging. Men heeft echter later leeren inzien, dat de vier levens jaren van een kind, van 2 tot 6 jaren, nuttiger konden worden doorgebragt, door hen tevens op doelmatige wijze voor te berei den voor de lagere school. Wij zeggen op doelmatige wijze later zal blijken wat wij daaronder verstaan. De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, die, even als voor het lager onderwijs, ook voor deze scholen de grootste belangstelling heeft betoond en nog voortdurend aan den dag legt, noemt het dus gepaster: voorbereidend onderwijs; niet, omdat zij vordert dat daarop geregeld onderwijs zal worden gegeven, maar met de bedoe ling, dat het spelen, het bezighouden der kindertjes, kortom dat alles de strekking behoort te hebben, hen voor te berei den voor de lagere school. Welk verstandig mensch zal die bedoeling laken Hoezeer die overtuiging dan ook vrij al gemeen gedeeld werd, blijkt uit de oprigting van een aantal inrigtingen, welke dat doei op den voorgrond stellen en daar aan met meerder of minder gevolg getrrouw blijven. Een aantal bewaarscholen zijn in ons vaderland opgerigt, waarvan sommigen weinig te wenschen overlaten. De zaak is dus ongetwijfeld in de laatste jaren zeer vooruit gegaan, maar voldaan zijn wij niet. Zoo lang nog een gedeelte der bewaarscholen minder goed, zoo niet slecht mogen worden genoemd, zoo lang Dog zoo menige gemeente geheel daarvan verstoken is, zoo lang nog zoo vele gemeentebesturen on genegen blijven krachtig de handen aan den ploeg te slaan, kunnen wij ons welligt verheugen over hetgeen reeds is tot stand gebragt, voldaankunnen, mogen wij niet zijn. Tot dusverre bestaan omtrent deze zaak geene algemeene voorschriften en slechts in Zuidholland is het onderwerp bij provinciale verordening geregeld. Dit gemis werd door velen, welke in de laatste tijden hunne aandacht daarop vestigden, diep betreurd. Zij begrepen, en wij vereenigen ons daarmede volkomen, dat, zoo lang geene algemeene bepalingen daarom trent werden vastgesteld, men geene hoop mogt voeden, dat de inrigting dier scholen aan het doel zou beantwoorden en de oprigting algemeen zou worden. De zaak werd besproken in verschillende departements-vergaderingen, bij vele gemeente besturen en onlangs ook in de vergadering der heeren in specteurs van het lager onderwijs. Het was met grond te verwachten, dat het gevolg van een en ander niet zou achter blijven. Het verheugde ons, toen wij onlangs in de dagbladen la zen, dat bij de Tweede Kamer een wetsontwerp is ingeko men, regelende de inrigting der bewaarscholen. Daardoor kan, naar onze overtuiging, «le zaak maglig worden bevorderd. Ai waren wij het volstrekl niet eens met den inhoud van het ontwerp, (waar wij later op terug hopen te komen) toch gelooven wij, dat reeds de indiening en de latere behandeling, niet anders dan hoogst nuttig kan werken, en wij houden ons overtuigd, dat alle weidenkenden in ons vader land met ons, de regering daarvoor dankbaar zullen zijn. Er zijn mensehen in de wereld, die niets goeds kunnen zien of vernemen, zonder daarop iets af te dingen zij kun nen niemand verheugd zien, zonder door een koel woord dat genoegen te vergallen. Wij kunnen dezelfde opmerking ma ken aangaande sommige dagbladen. Wie toch zou kunnen denken, dat het indienen van het bewuste ontwerp bij iemand afkeuring zou vinden en ongrondwettig zou worden genoemd Toch is het zoo. De conservatieve bladen, die zich zoo gaarne gematigd liberaal noemen, doen reeds nu al het mogelijke om door het zaaijen van wantrouwen de gemoederen tegen het ontwerp te stemmen. Is dat liberaal Dat zij den inhoud naar hunne opvatting behandelen en toetsen, wie zal het hun ten kwade duidenmaar dat zij daarbij zinspelingen maken op bedoelingen, waaraan welligt nog niemand heeft gedacht, dat zij der regering plannen toedichten zonder daarvoor eenig bewijs te hebben, zie dat is niet gematigd liberaal, maar kleingeestig. Het bewijst allerduidelijkst, dat bij hen niet het hoofddoel is de zaak goed in te rigten, maar naar hun zin, d.i. in het voordeel hunner bekrompen partij-bedoelingen. Het belang hunner kindertjes staat dus niet bij hen op den voorgrond, maar het belang hunner partij, en aan dezulken den naam te geven van gematigd liberaal, zou profaneren zijn Dat den tegenstanders der neutrale school het ontwerp niet bevalt, is zeer natuurlijk want dezelfde redenen, die bij ons Nederlanders, voor zoo verre wij niet verblind zijn door partijbelang en bekrompen iuzigt, voor de neutrale school pleiten, en die door de eerstgenoemden worden bestreden, zij zijn ook van toepassing op liet ontwerp, en vinden juist daar om bij zekere weinig talrijke partij tegenstand maar be wijst dit iets tegen hare degelijkheid Verre van daar. Wan neer zij goedkeuring ondervonden, zouden wij misschien be ginnen te twijfelen, maar nu juist gevoelen wij ons op ons standpunt des te sterker. Zonder ons te willen anticiperen op het aannemen of verwerpen van het ontwerp, blijven wij ons over de indiening verheugen en zien de debatten gerust en vol vertrouwen op het gezond verstand onzer vertegen woordigers te gemoet. De tijd zal leeren, of wij ons illussiën hebben gemaakt. Het dagblad »de Tijd" is een van de bladen, die het hevigst tegen het ontwerp te velde trekken. Dat verwondert ons niet, maar, omdat wij het nuttig achten, willen wij in een volgend artikel de argumenten, die dat blad bijbrengt, ter toetse brengen, om over hunne waarde te kunnen oordeelen. Het is ons dus minder te doen, dat blad te overtuigen, want dat is onmogelijk maar om den onbevangen lezer aan te too- nen, hoe listig waarheid en onwaarheid, met drogredenen ver mengd, kunnen ingekleed worden, om verdenking te zaayen, teneinde de goede bedoelingen der regering te verijdelen. Dat vooral »>de Tijd" dat wapen meesterlijk weet te ge bruiken, zal, indien dat nog noodig is, nader blijken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1870 | | pagina 1