HELDERSC
COURANT.
Jlteums- en
Woensdag
<aöoertenüe--öfaU.
2 Maart.
M 914.
Tiende Jaargang.
1870
©jficiëel gcöcclte.
NATIONALE MILITIE.
Jhet-ufficiccI gebeeïte.
Nationaliteit.
Verschijnt DINGSDAG- en VRIJDAG-AVOND
Abonnementsprijs voor 3 maanden 1.00
Franco per post u n 1-25
Men abonneert zich bij alle Boekhandelaren en Post
directeuren. Brieven franco.
De prijs der AdverteKtien van 1—4 regels is 60
Centen; voor eiken regel meer 15 Centen.
Vóór des Diugsdag en Vrijdags middags 12 uur gelieve
meu de Advcrtentiën intezenden.
Ingezonden stukken minstens één dag vroeger.
Uitgever S. GILT J ES.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER, brengen
ter openbare keuuis, dat de Militieraad van bet derde district in Noord
holland de Eerste Zitting zal houden te ALKMAAR, en wel zooverre deze
gemeente betreft op DONDERDAG den ZEVENTIENDEN MAART 1870,
des voormiddags half tien ure.
In deze zitting wordt uitspraak gedaan omtrent
De verschenen Vrijwilligers voor de Militie;
De Lotelingen die redenen tot vrijstelling hebben ingediend
De Lotelingen in de artt. 55 en 56 der wet op de Nationale
Militie bedoeld;
Alle overige Lotelingen.
Volgens artikel 88, in verband met artikel 92 der bedoelde wet, MOE
TEN voor die zitting verschijnen
lo. De Vrijwilligers voor de Militie
2o. De Loteling die vrijstelling verlangt wegens ziekelijke gesteldheid
of gebreken, of gemis van de gevorderde lengte.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
den 26 Februarij 1S70. L. VERHEY, Secretaris.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER, brengen
ter openbare kennis, dat op gisteren door hen voorloopig zijn vastgesteld
en van heden af tot en met den 15 Maart a. s., van des morgens 9 tot 12
en des namiddags van 5 tot 7 ure, op de Secretarie der gemeente voor een
ieder ter lezing zijn nedergelegd
a. het voljaars kohier van den Hoof delijhen Omslag over
het dienstjaar 1870.
b. het volj aarskohier der belasting op de Honden over
het dienstjaar 1870.
en c. het suppletoir kohier der belasting op de Honden over
het 'dienstjaar 1869.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
den 26 Februarij 1S70. L. VERHEY, Secretaris.
Onder dezen titel vonden wij onlangs een artikel in de
Schager Crtno. 748, dat eenige opmerkingen bij ons deed
ontstaan, die wij onze lezers wenschen mede te deelen.
Het gaat tegenwoordig zonderling met de beteekenis van
sommige woorden. De eigenlijke zin wordt verdrongen door
een anderen zin, die niet enkel daarvan afwijkt, maar soms
bijna het tegenovergestelde uitdrukt. De liberaal verkondigt
niet zelden stellingen, die den ijverigsten conservatief tot eere
zouden strekken, en toch door dezen worden bestreden, om
dat zij niet van zijne partij afkomstig zyn. Radikaal te zijn
is, wèl opgevat, niet alleen geen misdaad, maar een bewijs
van een degelijk karakter; toch begint het langzamerhand als
een scheldwoord te worden gebruikt. De een noemt revolu
tionair, alles wat een andere rigting dan de zijne aanduidt,
alware zij nog zoo weldadig voor de maatschappij, en stelt
er eene eer in anti-revolutionair te heeten, ofschoon dat woord
in Nederland wel eenigzins overeenkomt met het vechteD
tegen windmolens. Wij zouden nog een aantal voorbeelden
kunnen aanhalen, dat tegenwoordig vele woorden tweederlei
beteekenis hebben de eigentlijke, en die welke de mode daar
aan heeft gegeven. De tweede wijkt niet zelden sterk af van
de eerste.
Met het woord nationaal is het evenzoo gesteld. Wij heb
ben altijd gemeend, dat nationaal beteekentin den geest van
een volk, overeenstemmende met het karakter, den aard, het
welbegrepen belang eener natie. Iets, dat dus slechts door
eene kleine minderheid verlangd wordt, kan welligt nationaal
wordenmaar is het zeker niet. Nemen wij bv. het cbriste-
lijk-nationaal ouderwijs, dan komt het ons voor dat het tweede
gedeelte van dien titel nog veel aanmatigeuder is dan het
eerste, dewijl eene groote meerderheid dat onderwijs in strijd
acht met den geest van het nederlandsche volk en het na-
dcelig zou noemen voor het vaderland, indien het andere
onderwijs daardoor overheerscht werd. Dit zou echter ook
niet kunnen gebeuren, tenzij die geest geheel veranderde, dat
niet te verwachten ismaar in dat geval alleen zou het na
tionaal kunnen worden.
Het geval is echter mogelijk, dat eene zekere meerderheid
met eene zaak weinig ingenomen is, door bekrompenheid, traag
heid of gebrek aan kennis, waardoor alsdan volstrekt niet
bewezen wordt, dat de zaak niet nationaal zal worden,
zoodra die meerderheid beter wordt voorgelicht. In derge
lijke omstandigheden, behoeft de minderheid slechts pal te
staan, en die bekrompenheid krachtig, doch welwillend te be
strijden, en zij zal stellig de overwinning behalenhet licht
moet over de duisternis zegepralen.
Het komt ons voor, dat de Schager Courant in hare opvatting
van den zin der nationaliteit met ons verschilt. Laat ons zien.
Ais een eerste bewijs van gebrek aan nationalen zin, be
schouwt de Schager Courant de bepaling in de wet van 7 April
1869, Staatsblad No. 57, waarbij onze maten en gewigten
met vreemde barbaarsche namen worden gedoopt.
»Is het geen vergrijp tegen onzen nationalen zin," zegt zij,
»als het de bedoeling van den wetgever is, dat goede, oud-
hollandsche benamingen, schoon nog bij oogluiking geduld,
b. v. roede, palm, mud, schepel, enz., na verloop van eenige
jaren zullen worden verdrongen door ellendige bastaard woor
den, die eigenlijk tot geene taal der wereld behooren, als
decameter, decimeter, hectoliter, decaliter, enz., enz.?"
Dat in onze nederlandsche taal maar al te veel gebruik
wordt gemaakt van vreemde of bastaard woorden, willen wij
gaarne toegeven, en wij keuren dat sterk af, zoodra men
daarvoor hollandsche woorden in de plaats kan stelleD,
die hetzelfde uitdrukkenmaar is dat altijd mogelijk
Men denke aan den spoortrein, voortgedreven door eene loco
motief bestuurd door een machinistterwijl de inspecteur of
controleur een algemeen en de stationschef bet plaatselijk toe-
zigt uitoefent, de telegraaf het oogenblik van vertrek over
seint, enz.; of aan onze infanterieen de indeeÜDg van ons
leger in regimentenbataillonscompagniènaangevoerd door
generaalskolonels en andere officierenof aan onze marine
ODze kavalerieonze artillerieof aan onze wetenschappelijke
benamingen, alsphilosophie, logicamethaphysicaen honderd
andere. Zou de Schager Ct. in staat zijn, die door zuivere
nederlandsche woorden te vervangen, zonder onverstaanbaar
of belagchelijk te worden Wij betwijfelen het, maar het
bedroeft ons niet omdat wij er weinig waarde aan hechten.
Wel zouden wij het sterk afkeuren, dat het overgroote getal
vreemde woorden in onze taal noodeloos wierde vermeerderd
wij zouden zelfs wenschen, dat het verminderd wierde, waar
het geen nadeel of misverstand kan teweeg brengen maar
ook zonder dat zal ons vaderland wel Nederland blijven.
De oorzaken van het veelvuldig gebruik van vreemde woor
den in onze taal zullen wel moeten gezocht worden in de
vroegere geschiedenis, in de kleine oppervlakte en de ligging
van ons vaderland, en de middelen van bestaan der inwo
ners. De vreemdeling moge zich toeleggen om de fransche,
engelsche, hoogduitsche taal aan te leeren, het beoefenen
der nederlandsche taal behoort tot de uitzonderingen, zoodat
de nederlander als het ware verpligt is, zich op vreemde
talen te bevlijtigen, wil hij zich niet in het verkeer met het
buitenland aan vele onaangenaamheden, zoo niet nadeelen
blootstellen. Dat dientengevolge vele bastaardwoorden in
onze taal binnen sluipen, is natuurlijk. Men moge dit zoo
veel mogelijk tegengaan, geheel uitroeijen zal wel tot de pia
vota blijven behooren.
Of nu echter het gebruik dier woorden eene zonde is tegen
den nationalen zin, wagen wjj te betwijfelen, en wy beroepen
