verbindt. Mae-Mahon was van Mezières in beweging naar
Thionville; bij was reeds ter hoogte van Sédan, waar hij den
29n zijn hoofdkwartier had de keizer en de keizerlijke prins
hadden zich daar, naar men zegt, bij hem gevoegd en hij
hoopte door eene snelle beweging de troepen van den kroon
prins van Saksen voorbij te zijn en te dwingen om terug te
keeren. Doch de Duitsche troepen stonden reeds op den weg
tusschen Stenay en Sédan en grepen den vijand, die den weg
van Sédan naar Montmédy volgde en reeds tot Carignan was
genaderd, in de flank aan ter hoogte van Mouzon.
Daar een gevecht in die environs in de laatste dagen wel
te voorzien was, heeft de Belgische regering hare beschikbare
troepen naar de grenzen gedirigeerd en zelfs met dien spoed,
dat men in Brussel bïlletten zag aangeplakt, waarin te kennen
werd gegeven dat de treinen in die rigting alleen voor troe
pen en voor geen enkel particulier beschikbaar waren.
Brussel 31 Aug. De »Indépendance" behelst het volgend
telegram uit Florenville van 31 Aug., 4 ure 40 minuten:
Mac-Mahon was gisteren gekampeerd op de hoogte van
Vaux (tusschen Mouzon en Carignan). Hij trok voorwaarts
naar Montmédy en werd teruggeslagen naar zijn punt van
uitgang. De veldslag van gisteren is dus waarschijnlijk on
beslist gebleven.
Heden is de strijd weder begonnen ten vijf ure in den
ochtend; hij duurt nog voort. De Pruisen winnen veld; zij
hebben nu Carignan bezet. Mac-Mahon is teruggetrokken
naar Sédan, waar hij gevaar loopt te worden ingesloten. Het
bloedbad is vreeselijk. I)e bevolking neemt verschrikt de vlugt.
Brussel 1 Sept. Volgens hier ter stede ontvangen berigten,
die alle geloof verdienen, schijnt de door Mac-Mahon geleden
nederlaag niet zoo ernstig te zijn als aanvankelijk werd beweerd.
Heden wordt een veldslag geleverd in de rigting van Sedan.
Mac-Mahon houdt sterke positien bezet en heeft eene
versterking van 60.000 man ontvangen.
Het leger van Mac-Mahon bestond volgens de laatste
berekening, uit 103,250 man, waarvan 95,150 man infanterie
en 8100 artillerie en kavallerie.
De keizer heeft aan Mac-Mahan om 30,000 man ge
vraagd ter bescherming van den keizerlijken prins. Mac-
Mahon heeft geweigerd.
Het geheele corps diplomatique heeft besloten te Parijs
te blijven, zoolang de keizerin er zal zijn, zelfs als de stad
belegerd wordt.
Het Journal Officiel bevat een besluit van den minister
van oorlog, dat 100,000 man van de garde mobile aan de
verdediging van Parijs zullen komen deelnemen.
In het »Paris-Journal" leest men
"Mevrouw Bazaine moet den 28 Aug. een telegram hebben
ontvangen van haren echtgenoot, ongeveer aldus luidende
"Alles gaat goed, ik ben tevreden. Weest niet ongerust."
En een paar uur later ontving zij een tweede telegram,,
van -den volgenden inhoud:
»A1 beter en beter: Verwijder u niet uit Versailles. 't Is
geheel noodeloos. Wees onbekommerd."
Van de drie reservelegers, die aan den Rijn, te Berlijn
en in Silezie gevormd worden, is een deel reeds marschvaardig.
Dat aan den Rijn is gereed om uit te rukken en het leger
voor Metz af te lossen. De nieuwgevormde vierde bataljons
zijn voor een groot deel reeds naar de grenzen gezonden om
de regementen weer voltallig te maken.
De "Times," die in betrekking staat met den pruisi-
schen generalen staf (altijd volgens de Fransche bladen) houdt
nogthans een aanval op de hoofdstad voor niet alleen waar
schijnlijk, maar ook voor noodzakelijk. Voor die onderne
ming bestaan afdoende redenen, die voortvloeijen uit de Duit
sche legerformatie, welke een korten en beslissenden veld-
togt aanraadt. Zoo de oorlog langer dan drie maanden duurt,
dan moet de tot hiertoe gevolgde taktiek geheel worden ver
anderd. Het leger, dat verschrikkelijk werktuig der vernie
ling, bestaat uit een half millioen strijders, die zich op den
vijand als op een muur hebben geworpen. Die massa moet
vernietigen of vernietigd worden, en dat wel binnen een kort
tijdsbestek. Het heeft de passen der Vogesen veroverd, de
hoogten rondom Metz bemagtigd, zonder naar prijs en offers
te vragen. Thans moet het de forten rondom de vijandelijke
hoofdstad vermeesteren of om genade vragen. Daarvoor
zullen de Pruissen geld noch bloed ontzien. Met den tijd
alleen moeten zij spaarzaam zijn, want zoolang de oorlog
duurt is het leven in hun eigen land om zoo te zeggen ge
stremd, Daarom hebben de Franschen geen ongelijk als zij
zeggen dat iedere dag die voorbij gaat voor hen met een
groot voordeel gelijk staat.
Uit Keulen wordt gemeld dat aldaar 150 stukken van het
zwaarste kaliber, uit de fabriek van Krupp, doorgevoerd zijn,
met bestemming naar Metz, dat welhaast regelmatig belegerd
zal worden.
In de kanongieterij te Augsburg zijn mitrailleuses gereed
gemaakt, die eerstdaags in het veld kunnen komen van Duit
sche zijde wordt beweerd, dat het wapen aanmerkelijk ver
beterd is en de kogels op grooteren afstand zal verspreiden
dan de Fransche mitrailleuse doet.
Een gerucht wil, dat de Engelsche luchtreiziger Wells,
met zijne ballons, waarnemingen zal doen op het tooneel van
den oorlog, in dienst van de Pruisische regering.
De koning van Pruisen heeft gelast, dat de troepen, die
de stad ingesloten houden, zoo ver mogelijk buiten het ter
rein van het laatste slagveld moeten kamperen, om minder
aan den invloed der aldaar plaats hebbende uitwaseming te
zijn blootgesteld.
De «Hessische Zeitung" verhaalt, dat de soldaten van
het 43ste regiment in het laatste gevecht bij Metz, wegens
het aanhoudend hevig geweervuur des vijands, hunne rand-
sels op de borst hebben gedragen, en dat hierdoor velen in
het leven zijn behouden, daar hunne randsels na het gevecht
door kogels doorboord waren.
De brieven welke Fransche krijgsgevangenen uit Duitsch-
land naar huis schrijven, en die worden nagelezen vóór de
verzending, bevatten alle variatien op het themawe zijn nu
in den oorlog geweest, en zullen wel zorgen dat we er nooit
weer inkomen.
Verscheidene Grieksche handelshuizen te Alexandrie
hebben op het berigt van den tegenspoed der Fransche wa
penen het feestlicht aan hunne woningen ontstoken.
Aan het «Frankfurter Journal" wordt uit Berlijn geschre
ven Ettelijke alhier gevestigde correspondenten van Ween er
bladen hebben gemeld dat generaal Steinmetz het bevel over
de eerste armée heeft nedergelegd en tevens dat die post was
opgedragen aan generaal Vogel von Falckenstein, die de benoe
ming evenwel van de hand had gewezen. Van de officieuse
en half-ofïicieuse bladen neemt slechts de »Post" notitie van
dit gerucht, »dat men elkander toefluisterde." Het blad acht
het zijn pligt het gerucht, als zou de generaal van zijn bevel
hebberschap ontheven zijn, tegen te spreken. Wel is waar
zegt de »Post" »is het niet te loochenen dat men dezen
heer, uit erkentelijkheid voor zijne dapperheid, een commando
heeft gegeven waartegen hij niet opgewassen was, maar dit
belet niet dat hij een dapper soldaat is, dien de Koning niet
door een ontslag zou willen krenken. Het schijnt intusschen
dattengevolge van nieuwe beschikkingen de troepen van
generaal Steinmetz onder bevel van prins Frederik Karei zijn
gesteld, zoodat de werkkring van generaal Steinmetz beperkt is.
Te Koningsbergen op de beurs heeft een aanzienlijk aantal
kooplieden eenstemmig een adres aan den koning goedgekeurd,
dat van gelijken inhoud is als dat uit Berlijn. Uitdrukkelijk
wordt daarin verzocht, dat alle inmenging van vreemden in
eventuele vredesonderhandelingen worde geweerd.
In de Putziger Wijck, bogt van Dantzig, heeft 't Prui
sische fregat »de Nymphe" in den nacht van den 21n Aug.
de drie Fransche pantserschepen aangetast, die voor Oxhöft
ten anker lagen. Bij maneschijn verliet "de Nymphe" de
haven, echter in de schaduw blijvende plotseling gaf het
de drie vijandelijke schepen de volle laag. De schrik was daar
buitengemeen spoedig gaven zij ook vuur, maar kregen nog
maals de volle laaghet schieten duurde eenigen tijd in
middels maakten de Fransche schepen zich gereed jacht op
't fregat te maken, maar deze gaf een signaal, 't havenlicht
werd ontstoken, het fregat stoomde binnen, dadelijk werden
de lichten daarop gebluscht en moesten de Fransche schepen
daarop terugkeeren. De Franschen hebben 18 dooden aan wal
gebragt.
In de nabijheid van Willemshaven zijn dezer dagen
proeven genomen met torpedo's welke aldaar zijn gelegd tot
versterking der positie. Op een gegeven teeken werd de elec-
trische batterij, door middel van een gelei-draad met de tor
pedo in verbinding gebragt, in werking gesteld. In hetzelfde
oogenblik vernam men een sissend geluid, waarop een doffe
slag volgde en terzelfder tijd verrees een geelkleurige waterzuil
van 40 a 45 voet middellijn negentig voet boven den water
spiegel. Ter zijde van deze met verbazende snelheid zich
verheffende waterkolom spoten stralen van 10 voet diameter
opwaarts ter hoogte van 50 a 60 voet.
Toen de waterzuil neerplofte, ontstond een oogenblik daarna
een vlakke plek, een omtrek hebbende van 50 voet omstreeks,
waarvan de spiegel zoo effen was, als ware hij met olie bedekt.
Alom in het rond verhieven zich de golven met groote on
stuimigheid. Ieder die de proefneming bijwoonde, hield zich
ten volle overtuigd, dat geen schip ter wereld aan de werking
van dergelijke torpedo's weerstand zou kunnen bieden.
»Wat hebt gij met Frankrijk gedaan?" die vraag
rigtte, eenige jaren geleden, de hertog vanAumale tot prins
Napoleon. Thans zegt de Daily News herhaalt niet
alleen Frankrijk zelf, doch geheel Europa die woorden Wat
hebt gij Napoleon III, met Frankrijk gedaan Wat heeft het
Caesarisme of het Bonapartisme aan Frankrijk geschonken,
tot loon voor de ontzettende opofferingen, die het land zich
getroostte? Gedurende bijna twintig jaren heeft een der meest
intelligente natiën van Europa haar licht moeten verbergen
onder een domper. Alles is in Frankrijk opgeofferd, om der
natie diets te maken, dat het persoonlijk bewind beter is dan
het parlementair stelsel. En wat is de uitslag geweest?
Juist dat persoonlijk bewind was de oorzaak van alle rampen
en verliezenen zoo het land telkens en telkens voor schande
is gevrijwaard gebleven 't is te danken aan den moed en
den goeden wil van het volk, en aan den invloed van een
zuiver patriotisme, dat zelfs de Bonapartes niet hebben kunnen
uitdooven.
Ook thans kan Frankrijks eer slechts gered worden door
zijne burgers, die, voor het oogenblik althans, hetjukvanden
Caesar hebben afgeschud, en naar hun eigen ingeving hande
len. Daaromte midden van de gruwelen des oorlogs, te
midden van de plassen heldenbloed, aan beide zijden verspild,
blijft ons ééne troostende gedachte bijhet is deze dat
al dat bloed niet te vergeefs zal vergoten zijn, indien de
menschheid uit de geschiedenis van dezen oorlog de les mag
putten: hoe een natie, die van hare vrijheid afstand doet,
tevens hare grootheid en rust in gevaar brengt.
Onder de lazarethen van Saarbrücken in het jaar 1870
zal een Hollandsch veld-lazareth, uit linnen vervaardigd, den
artsen evenals den verwonden, die er in werden opgenomen,
in 't bijzonder in herinnering blijven, zegt de "Essener Zeit."