3Jngc5onïu-n.
BURGERLIJKE STAND DER GEUEËNTE TEXEL.
jaren, en eene boete van niet boven de 1000 en niet beneden
de 109 dollars.
Men meent uit de bedaarde en wettige wijze, waarop de
lang verwachte aanval op de hoofden van Mormoonsche kerk
ten uitvoer wordt gebragt, een goede uitslag der genomen
maatregelen te mogen voorspellen. Ook de akte van beschul
diging vindt men zeer gematigd wijl 't toch van algemeene
bekendheid is, dat Young vrij wat meer dan 16, en Wells
veel meer dan een tweetal levensgezellinnen bezitten.
Ten einde deze maatregelen ter beteugeling van de veel
wijverij bij de heiligen aan de oevers van het Zoutmeer en
tot handhaving van het gezag der Vereenigde Staten over
Utah te steunen, is eene kleine legermagt onder bevel van
den generaal Morrow bijeengebragt, welke denkelijk bij de
goede gezindheid die de meeste burgers aan den dag leggen,
voldoende zal zijn om deze maatregelen kracht bij te zetten.
Het electrieke licht, dat op de Fransche transatlantische
paketbooten is ingevoerd, voldoet uitmuntend, want zelfs ge
durende de dikke misten, die zoo menigvuldig in den omtrek
van New-Foundland heerschen, kunnen de vaartuigen nog bij
tijds de booten zien aankomen, en aldus een aanvaring ver
mijden.
Alexander Dumas lag op zijn sterfbed. Zijn zoon, de
schrijver van de Dame aux Camelia'3 trachtte hem een woord
van troost toe te spreken. Plotseling vroeg Dumas om zijn
porte-monnaie. «Iedereen weet," zoo sprak hij wdatikjong
en onbekend naar Parys ben gekomen met niet meer dan drie
Louis in mijn zakwelnu" zoo vervolgde hij met een fijn
lachje »zïe eens wat verkwieter ik geweest ben ik heb
er nog maar één in den zak
Intusschen dat Dumas veel geld heeft verkwist en veel
schulden heeit nagelaten is van algemeene bekendheid.
Men leest in de «Union de Charleroi:
Een landbouwer in een naburige gemeente, die gedurende
de laatste aardappelziekte had opgemerkt, dat een zijner
vrienden, een leerlooijer, niet het minste nadeel door die
ziekte aan zijn aardappeloogst ondervond, kwam op het denk
beeld om van deze opmerking partij te trekken. Bij het poo-
ten der aardappelen wierp hij in elk gat waarin een aard
appel gelegd werd een handjevol run. De uitslag was, dat
die gedeelten van zijn land, waar hij run had aangewend
geheel van de ziekte verschoond waren gebleven, terwijl de
overige velden zwaar door het kwaad werden geteisterd. Hij
verzekert dat de aardappelen, die men onder run voor den
winter oplegt, voor het kwaad beschut blijven.
In het Alg. Ned. Nieuws en Advert. Blad leest men het
volgende ingezonden stuk
GEDACHTEN OVRR HET GEBRÜIK VAN STERKEN DRANK en HET
ROOKEN VAN TABAK GEDGRENDE DEN ARBEID.
Steeke Drank. Gebruik van sterken drank is gedurende den arbeid niet
alleen af to raden, maar voor den arbeid af te keureu; al gebruikt de werk
man na zijn arbeid, bijv. des avonds alleen sterken drank dan kennen wij de
spiritualiën door eigen oudervinding te goed, omniette weten, dat zij.den
volgenden dag het ligchaam onpasselijk kunnen maken en den geest verstom
pen, de zenuwen der vaste hand door overspanning verlammen ik bedoel
bier nog maar enkel het gebruik van sterken drank, want misbruik maakt
den mensch bepaald ongeschikt en dikwerf dagen achtereen ziek. Zij dio
zoo verre zijn dat zij als liet ware door den drank moeten opgewonden wor
den (en er zijn er die als een uurwerk, waarvan de sterke drank de sleutel
is, aan den gang of arbeid gaan) ziju onbruikbaar, want dat uurwerk gaat
onzeker, van daag iets, morgen niets, men kan er geen staat op maken. Zij
zeiven kuunen dikwerf den regten lijn niet bonden en dat vindt men in hun
werk terug, behalve dat er, ongerekend de demoralisatie en bet kwade voor
beeld, bet huisgezin belangrijk tekort wordt gedaan; 10 ct. per dag als het
daarbij bleef is 60 of 70 ct. per w eek, is ƒ36.40 per jaar, niet tot uut, maar
tot verderf besteed; hierbij opgeteld de dagen van verzuim door ongeschikt
heid voor den arbeid geeft een belangrijk totaal.
Gedurende den arbeid is het schadelijk door verlies aan tijd van halen
en verbruik, en daar sterke drank iu den volsten zin des woords spraak
water kan heeten, is het verlies vau tijd onder het werk nog liet meest
uitkomende, geeft slecht voorbeeld, is aanstekelijk vooral voor jongaanko-
mende gezellen, die zich spoedig laten medeslepen en zich daardoor manne
lijk willen aanstellen door ook al een borrel te kunnen mededrinken. De
winkels of fabrieken waar dan ook geregeld op gezette tijden borrels gedron
ken worden en waar de flesch, om zoo te zeggen, rondgaat, ziju meest altijd
winkels of fabrieken zonder regelmaat en orde, ongeregeldheden, abuizen in
het werk, slecht werk, twisten, vechtpartijen, blessures, zoo geen manslag,
zijn vaak het gevolg geweest en als men de boeken van politie, verbeter
huizen en gevangenissen eens mogt opslaan, om daarnit een geregelde sta
tistiek te vervaardigen, dan zoude mijn gevoelen grondiger gestaafd kunnen
worden, daar de eerste kolom zoude kunnen aanwijzen dat de persoon meestal
werk- of ambachtsman is, terwijl de laatste kolom of kolom van aanmer
kingen zou aantoonen dat misbruik vau sterken drank de grondoorzaak van
zijn ongeluk en dat van zijn gezin is geweest, zijnde hij voor de nijverheid
als werkman, voor zijn huisgezin als man en vader, en voor de maatschappij
als nuttig burger verloren. Om nu geen kans te hebben dat de werkman
door gebruik van sterken drank gedurende den arbeid dien drank trapsgewijze
zal misbruiken, vraag ik ten slotte, na het boven bier medegedeelde, of het
nog noodig is veel te redetwisten over de geopperde vraagof bet gebruik
van sterken drank gedurende den arbeid, al of niet moet verboden worden.
Tabak Rookbn. Wat bet rooken aangaat van tabak gedurende den ar
beid, daarvan kan gezegd worden dat de gevolgen bijna even bezwarend zijn
als van den sterken drank. Ik zal het in korte trekken trachten te betoo-
gen. Tabak rookeu en snuiven heeft den auteur, kunstenaar, dichter, enz.,
zoo zegt men, wel eens gelukkige invallen of inspiratieën gegeven, maar ik
oordeel dit minder toepasselijk op deu practiscben werkman. Een fabriek,
waar gerookt mag worden, heeft iets onbehagelijks, is vol ouaangenameu
damp die niet al te welriekende 'tabak (allerhande soort) herschept die
lokalen, dat werkplaatsen uitsluitend moesten blijven, iu kroegen (dit komt
nog sterker uit als de ilesch er bij rondgaat en dan is er ook letterlijk
geen onderscheid tusscben); bet is ook schadelijk voor dc gezondheid, want
de verscbe lucht wordt bedorven. Tabak rooken geeft aanleiding tot tijdver
lies, bet gaat gepaard met morsen; bet dient gedurende den arbeid dus tot
niets en kan gerustelijk daarbij eene slechte gewoonte heeteu hoe meer men
er aan toegeeft, boe sterker die gewoonte zich inwortelt. Rooken eu sterken
drank drinken gaan dikwerf hand aan band de werkman die zegt„kom,
laten wij eens opsteken, zegt dikwerf na dat opsteken „kom laten wij voor 3
centjes koopen"; uit dat oogpnnt alleen is het al nuttig rooken, vooral gedu
rende den arbeid, te verbieden. De tabakslucht en do bekende prnim (dia
in mijn oog nog al walgelijk is), zijn bij den werkman als de jeneverlucht
markeorende artikelen aangenomen. Zou men dus, door het tabak rookeu en
tabak pruimen te verbieden, al niet veel kans hebben bet gebruik van sterken
drank voor een gedeelte zijdelings tegen te werken, daar er toch gelukkig
nog personen gevouden worden, die voor den baas, patroon of den klant niet
naar sterken drank willen ruiken Rooken heeft iets aanstekelijk eigenaardigs
voor den werkman, die niet rooken mag iets geheims, iets bedekts, voor do
jeudige ambachtslieden iets uitlokkends, iets mannelijks; maar hier is bet
spreekwoord „verbied men bet, biet men bet" van toepassing, en om die
reden moet er ook al streng tegen gewaakt worden. Mogteu wij al weder
over deze aangelegenheid eens iu staat gesteld worden eene nauwkeurige
statistiek op te maken, dan zou men meer duidelijk bevestigd zien wat ik
hierboven aanvoerde, hoeveel noodlottige rampen van branden (men denke
aan de kerk te Hoorn, de Lutaersche kerk te Amsterdam, het Museum Booy-
mans te Rotterdam, enz.) iu werkplaatsen waar men bout of andere brandbare
stoffen verwerkt, zonden daardoor aan bet licht komenvrij zeker zou men
oudervinden, dat de oorzaak meestal is geweest, bet aansteken of nonchalant
wegwerpen of verbergen van bet zooveel onheil berokkende ontstoken ta
bakspijpje. Ook de lucifers, dio tot aansteken dienst doen, kunnen nood
lottige gevolgen hebben door de Douchaiuute behandeling dier artikelen.
'Dikwerf werden er werklieden zelve door verbrand.
Ik misgnu overigens den werkman vóór en na den werktijd, bij vronw
en kinderen gezeten zijn pijpje niet bet zal hem eene ontspanning zijn
eu velen zijn bet met mij, die hartstogtelijke liefhebbers van rooken zijn,
op dit punt eens. Maar het rooken van tabak gedurende den werktijd moet,
om hierboven ontwikkelde redenen, pertinent verboden worden.
Be Redactie onderschrijft niet altijd de gevoelens der inzenders.
Wel mag liet u bekomen
EEN ORTHODOX SNUIFJE, DEN MODERNEN AANGEBODEN.
Voor cenige dagen vernam ik, dat door de oude of orthodoxe partij po
gingen waren aangewend ter bekoming van een predikant in bunne rigtiug.
Dat verzoek is ook, naar ik vernam, ter sprake gebragt, doch bet daarna
bekend geworden twaalf- en zestal, waarop alleen modernen waren geplaatst,
naar men mij mededeelde, heeft doen uitkomen, dat aan bet verzoek der or
thodoxe partij niet is voldaan.
Toen ik mij dienaangaande eens informeerde, kreeg ik ten antwoord -• ja,
zie eens, dat kan niet, de nieuwe rigting Leeft in de Hervormde gemeente
alhier de meeste vertegenwoordigers en zonder nu bet regt vau de sterkste te
willen doen gelden, kunnen wij toch, ter wille vau dckleÏDe minderheid, de
wenscben van de groote ^meerderheid niet opofferen en prijsgeven. Ik lag
mij, hoewel niet geheel voldaan, bij deze redenering neder, en dacht 'tgaafc
ook bier als elders, „de meeste stemmen gelden." Doch, daar komt mij
de „Heldersche Nieuwedieper Courant in banden en vind daar ouder de
laatste berigten de uitslag der stemming voor leden van bet kiescollegie; ik
zie dat even in, en tot mijne groote bevreemding, zie ik, dat geen der af-
tredenden, en weder herkiesbaar gestelde leden, de vereischte meerderheid
van stemmen op zich hebben kunuon vereenigen, niettegenstaande, zij door
de kiesvereeniging „Evangelie en Vrijheid" ziju voorgesteld, en een en ander
maal openlijk zijn aanbevolen. Dit wekte mijn aandacht, eu ik dacht bij
mij zelve, die moderne rigting is, óf zoo talrijk Diet vertegenwoordigd te
dezer plaatse als men soms voorgeeft, óf niet zoo algemeen gewensebt als
men wel denkt, óf die leden zijn zeer Laodiceesch, wat men in plat Hol-
landscb zou noemen flaauw of onverschillig; tot de laatste conclusie zou
scbiijyer dezes wel het meest overhellen. En wanneer dit laatste nu mer-
kelijlc bet geval is,, dan hebben de modernen een prisó ontvangen, dat wij
wenscben dat hun wel mag bekomen.
Met de opname dezer regelen raijnhr. de R. zal u verpligten
UEd. Dw. Dienaar,.
Helder, Oct. '71. EUBULUS.
Van 11—18 Octobcr.
ONDERTROUWDPieter Bakker en Saartje Bakker. Jacob Sluisman
en Jannetje Kunst.
GETROUWD: Jau Thomassen en Willielmioa Jacoba Lammers.
GEBORENJakob, zoon van Pieter Maas eu Wiliemina Borgman.
Arie, zoon vau Cornelis Huisman en Gerritje Hopman. Lucas, zoon van
Philippus Veen eu Antje Schagen. Machiel, zoon van Cornelia Wiegel.
Maria Pieternella, dochter vau Cornelis Lagerveld eu Marretje Sluisman.
Gerrit, zoon van Gerrit Brouwer en Tetje Boon.
OVERLEDENJacob Bakker, oud 41 jaren, weduwnaar van Neeltje
Saris. Johan Sijbrand Dijksen, oud 5 maanden, zoou van Jakob en Pie-
tertje Mantje. Een lijk van een mauspersoon aangespoeld.
MARKTBERIGTEN.
AMSTERDAM, 18 Oct.
Ter aardappelenmarkt van beden waren de prijzen als volgt Duinzand
f3 a 5.25, Zeeuwsche Jammen f4 a 4.40, Friesche dito f3.80 a 4.25,
Fransche dito f 2.80, Gelderscbe Ronde Wolkammers f 2.60 a 3.25, dito
Stoelenmatters f2.60, Mnnsterscbe f2.80 u 3,10, Zwarte of Groningers
f2.50 a 2,60.
De prijzen van het vee waren Kalvereu le kw. f 80 a 100, 2e kw.
f 60 a 80, 3e kw. f50 a 70 Schapen f 32 a 40; Varkeus 58 a 62 c. p. kg.
SCHAGEN, 19 Oct.
6 Paarden f 30 A 85, - Ossen f 80 a 130, Stieren f 110 a 220, 220
Gelde koeijen f 70 a 270, Kalfkoeijen f 220 a 280, Vaarsen f 65 A 125,
Hokkelingen f 30 A 60, - Nuchtere Kalveren f 9 A 18, Rammen Eng,
f 35 A 100, 3450 Magere Schapen f 18 A 26, Vette dito f 22 a 30, Lammeren
f 13 a 23, 3 Bokken en Geiten fl a 7, 18 Magere Varkens f8 A 28,
78 Biggen f 2 A 5, Konijnen 15 a 60 ets, Kippeu f 0.35 a 1.50, Eenden
60 A 65 ets., Duiven 10 a 15 ets., Boter f 1.60 a -.per KG., Kaas
40 a 50 ets per KGKipeijcren f4.a 4.25, Eeudeijercn f-.per 100st^
PURMEREND, 17 Oct.
Uithoofde van de jaarmarkt geen kaasmarkt.
Boter van f 1.40 tot 1.60 per KG, ge.middold f 1.50.
Den 16 Oct. aangevoerd 2415 runderen.
Aangevoerd 152 Ruudereu, Vette Koeijen prijshoudend, niet veel aange
voerd, Melkkoeijen duur.
-Paarden, 48 Vette Kalveren, Prijs van f0.70 tot 0.95 per kilogr. Han
del matig, 16 nuchtere Kalvereu, Prijs van f 10 tot 19 per stuk. Haudel
stug. 71 vette Varkens, Prijs was van 44 tot 55 Cis. per kilog. Handel
matig vlug. 26 magere Varkens van f 6 tot 8 en 337 Biggen van f 4.tot 6,
Handel stug. 1288 Schapen en Lammeren, Vette Schapen vlugge handel, Over-
houderT minder iu prijs. 610 Gauzen f3.50 totf4.-80 heet. appelen f2.50
tot 7, 119 heet. peren f3 tot 7 per heet. Kip-eijeren f4.50.
