lieiiws- en
Advertentieblad.
M
1875.
Woensdag
20 Januari.
Vijftiende Jaargang.
Uitgever,: S. GIETJES.
Een oorveeg.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDERSCHE
Verschijnt DINSDAG- en VRI JDAG-AVOND.
Abonnementsprijs voor 8 maanden
Franco ]>er post //nu
Men abonneert zich in alle Boekwinkels, Postkantoren en Hulp-Postkantoren,
Brieven franco.
COURANT.
De prijs der Advektentien van 14? regels is 40 Centen; elke regel meer 10 Centen.
Periodieke, herhalingen, alsmede aanvragen en aanbiedingen van dienstpersoneel 5 Cents per regel.
Vóór des Dinsdags en Vrijdags middags 12 uur gelieve men de Advertentiën in te zenden.
Ingezonden Stukken minstens éen dag vroeger.
Niemand houdt er van; menigeen ontvangt ze
een aantal verdienen ze. Als ze wordt gegeven aan
iemand, die ze verdient, gevoelen wij er niet het
minste medelijden mede; integendeel, het doet ons
eenig genoegen, in de hoop, dat die correctie eenige
verbetering zal tengevolge hebben. Jammer maar,
dat ze op sommigen geen indruk meer schijnt te
maken, zelfs al wordt ze van verschillende zijden
gegeven; liet is even als met sommige deugnieten
van jongens, die dikwijls een pak slaag krijgen en
liet nauwelijks meer schijnen te gevoelen het wordt
dan tijd andere middelen aan te wenden, om hen
onschadelijk te maken.
Ongemerkt worden deze gedachten bij ons op
gewekt door de kwestie van het Thorbecke-monu-
ïnent.
De geschiedenis is bekend. l)e minister Heems
kerk maakt gebruik van het /r«rerse»-voorwend$el,
waarom ieder lacht, om de oprichting op de Plaats
te 's ljage te verhinderen, hetgeen elk onbekrom
pen Nederlander betreurt. Uit alle oorden des
ïands wordt tegen dergelijke kleingeestigheid pro
test aangeteekond. Assen en Zwolle zouden het
monument niet ongaarne in liun midden zien ver
rijzen, ofschoon liet ons voorkomt, dat dit cenigs
zints aan de eer van Thorbecke zou te kort doen
Slechts éone plaats heeft daarop niet slechts enen
veel. maar, na het gebeurde, een oneindig grooler
recht dan 's Gravenhage, dat isAmsterdam, de
hoofdstad des rijks. Wij weten, dat met dat doel
zicli aldaar reeds eene commissie had gevormd
doch met liet. grootste genoegen lazen wij liet be
richt: udat de Amsterdamsclic gemeenteraad zich
met algemeene stemmen, op éen na, na een ge
heime zitting, heeft vereenigd met het voorstel van
B. en W.om aan de hoofdcommissie van liet Tlior-
becke-monument, Amsterdam aan te bieden als
plaats voor liet standbeeld."
Dat besluit heeft ons goed gedaan bet is den
gemeenteraad onzer hoofdstad waardig. Wij hopen,
dat het aanbod zal worden aangenomen, want, in
ieder opzicht behoort liet standbeeld van den man
met zijn ruimen blik, naar ons oordeel, meer tc
huis in het groote Amsterdam, dan in de hofstad
met al hare kleingeestigheden en partijbelangen.
Wij kunnen ons daarom niet vereenigen met het
gevoelen der N. R. Ct.om alvorens aan den llaag-
sclien gemeenteraad to verzoeken eene andere plaats
te bepalen, en om eerst daarna, ingeval hij uit
vluchten zocht, tot Amsterdam te besluiten. De
houding van dien raad in de geheelc kwestie is
zóo vreemd, zóo geheimzinnig geweest, dat liet ons
wel degelijk voorkomt, dat de eer van Thorbecke
er mede gemoeid zou zijn. Den Haag heeft zich
liet standbeeld on waardig gemaaktal waren er
gecne andero redenen, dan verdient het (linke, on
bekrompen aanbod van den Amstcrdamschcn raad
een betere waardeering, dan de aanneming af han-
kclijk tc stellen van het meerder of minder bon
nou/dir van den Haagschcn raad, die wellicht eerst
nog eens het advies van den minister zou gaan
vragen.
Men heeft ons eens eene scène medegedeeld lus-
schen Koning Willem II en den llaagschen ge
meenteraad.
Eerstgenoemde weuschte het. paleis in het Voor
hout, over hot Noordeindc heen, Le verbinden niet
het paleis aldaar, door een soort van tunnel of iets
dergelijks. De gemeenteraad weigerde echter zijne
toestemming, en liet gebeurde niet
Indien dit waarheid is, dan begrijpen wij niet,
FEUILLETON.
Eene Schipbreuk in ile Graote Oceaan.
(Vervolg en slot van ons vorig No.)
Ik geloof bepaald, dat als ik lieden uit eene
schipbreuk werd gered, ik morgen weer genegen
zou zijn mij op nieuw aan te monsteren. 'tJs
waar, dat
Een onverwachte, doch hevige stoot jieed de
stuurlui plotseling hot gesprek staken. De schok
was zoo lievig, dat allen in een oogwenk aan 't dek
waren. Tijd van beraad was er niet.
De kapitein gal terstond de noodige bevelen. Met
een enkelen blik had bij den hopeloozen toestand
gepeild. Men was over eene blinde ldip gezeild.
Het schip had, dit vvas zeker, zulk een lek bekomen,
dat stoppen onmogelijk was. Elke seconde wachtens
om te handelen, kon een meiischenlevcn kosten.
Zoo snel mogelijk werd eene der twee booten neer
gelaten en in een oogenblik tot zinken toe gevuld
niet passagiers en een deel der cquipagic. De ka
pitein mot vrouw en kind, de stuurlui, bootsman
en du hofmeester waren nog aan dek. De tweede
boot was slechts zeer klein. Het schip kon nog
maar korten tijd boven water blijven. xRed uw
leven, kapitein!" sprak de eerste stuurman, ter
wijl hij over boord sprong. Zijn collega en de
dat toen de raad een zelfstandig besluit schijnt te
hebben genomen, en nu als liet ware den minister
daarVoor spant. Wij vinden er te meer iets duis
ters in. daar jhr. Mock, een der felste tegenstan
ders in den raad, zelf erkent, dat «gereedelijk kan
toegestemd worden, dat op de Plaats, alwaar de
mal van liet standbeeld eenige dagen gefigureerd
heeft, aan weerskanten nog voldoende ruimte aan
wezig is om op de travers te komen."
Van de houding van den minister in deze zaak
behoeven wij weinig te zeggenze is van alle
zijden genoeg veroordeeld. .Maar juist dit brengt
ons tot de conclusie, dat die houding wellicht nut
tige gevolgen kan hebben. Wanneer wij zien.hoe
de 'minister handelt in eene zaak van een betrek
kelijk ondergeschikt belang, dan kunnen wij eenig
zints berekenen, wat wij mogen verwachten, wan
neer meer ingrijpende kwestièn aan de orde moch
ten komen, b. v. de wijziging of toepassing van
de wet op liet lager onderwijs en andere ouder
werpen. De woorden liberaal en conservatief mogei
zoo wat schijnen tc hebben uitgediend, voor hen,
die hét welzijn des lands zoeken in het wegnemen
van bestaande misbruiken, in het verbeteren van
verkeerde toestanden, in een woord, voor de man
nen yEn een verstandigen, bedachtza'nien vooruit
gang is die houding eene waarschuwing, die wij
hopen, dat niet in den wind zal worden geslagen.
Wij richten deze woorden niet alleen tot onze
volksvertegenwoordigers, maar vooral tot hen, die
over eenige maanden aan de stembus zullen worden
geroepen, en hopen, dat Thorbecke aldus, ook na
zijn dóód, op de u agen en onverschilligen nog een
heilrijken invloed moge uitoefenen, dank zij de klein
geestige tegenwerking van den minister van bin-
ncnlanasche zaken!
In dit opzicht mogen wij ons dus nog met de
hoop op de goede gevolgen vleiener is iets an
ders, dat ons diep grieft, namelijk: dal. wij unsir
de oogen van het buitenland belachelijk maken, het
geen tamelijk gelijk staat met ons prestige zuiver
te vernietigen; en hoe treurig kunnen daarvan de
gevolgen zijn
Zeker Franseh schrijver zeideonlangs zeer terecht
r.Connncnt vcux-tu que 1'Enropc saehc que la
Uollnnde a parmi ses enfants des hommes politi-
ques de premier mérite, quand olie leur rcfusc tont
crédit et les force a subir lejoug tracassier de mille
petitcs coteries
Zouden wij met hot oog op de genoemde kwestie
deze vraag niet alclus mogen wijzigen
«Hoe kan Europa weten, dat Holland op staat
kundig gebied ook knappe mannen bezit, wanneer
het aan specialiteiten zelfs een standbeeld in dc hof
stad ontzegt, om allerlei kleingeestige beweegre
denen 1"
Wij welen niet. of dc minister Heemskerk meer
belang stolt in het gevoelen van Europa, dan in
de protesten uit alle oorden des landsmaar wél
weten wij, dat de lijden hoogst gewichtig kunnen
worden, en dat het lot van Nederland dan, althans
voor een groot deel, zal afhankelijk zijn van den
eerbied, dien het zijnon naburen afdwingt. Ook
weten wij, dat niets beter in staat is, dien eerbied
te verminderen, dan zich belachelijk te maken. De
lieer Heemskerk moge nu zelf beslissen, in hoeverre
rijne houding tot het laatste aanleiding kan geven
Wij hebben niets nieuws gezegd, maar eene taak
.erviilil, die ons voorkomt de plicht te zijn van elk
blad. dat het wel met het vaderland meentna-
slijknzoowel den volksvertegenwoordigers als
den kiezers de woovden toe to roepenhoudt de
oogen geopend!"
bootsman volgden zijn voorbeeld en bereikten ge
lukkig de ledige boot.
Op het dek, naast den gezagvoerder, stond zijne
;ade in radelooze houding. Haar echtgenoot waagde
nog eene wanhopige poging, om zijne vrouw te
bewegen met haar kind over boord te springen.
Te vergeefs. Zij miste den moed daartoe te be
sluiten. Zij kon den dood, met baar kind in de
armen geklemd, gelaten afwachten, maar zelve
haar kind, zoo zij meende, aan een wissen dood
offeren, neen, daartoe laaiden hare krachten. >>Gccf
inij, als ge kunt, nog none teug water," sprak de
ongelukkige moeder op hartverscheurendcn toon.
Dc hofmeester ijlt niet oen bijltje, dat hij iu de
hand heelt, naar een der watervaten, slaat het stuk,
brengt de arme vrouw het gevraagde en heelt nog
juist den tijd in zee te springen.
In allerijl zwemt hij van het zinkende schip af
in klemt zich met bijna bovenmenschelijko kracht
mn een drijvend rondhout vast. Nauwelijks was
de hofmeester uit de oniniddehjke nabijheid van liet
zinkende schip, en dus het eersie gevaar ontkomen,
ol' hij brandt van verlangen om den afloop van
het droevig drama te zien.
God, welk een looneel doet zich daar aan zijn
oog voor. De kapitein met vrouw en kind in de
armen geknield, staan nog op het dek. Smaller
en smaller wordt het boord: al dieperen dieper
zinkt het schip weg. De bruischcndc wateren om-
inmen liet nog slechts de hoofden der
;elukkigen, die zich vrijwillig opofferen, zijn
Helder, Nieuwediep. Willemsoord, enz.,
19 Januari 1875.
De volksvoordrachten, door het departement
'/Helder" der maatschappij tot Nut van t Al
gemeen, te dezer plaatse in het leven geroepen,
wekten iu den laatsten tijd veel belangstelling.
Het lokaal «Tivoli" was Vrijdag avond jl.
te klein om de menigte te kunnen opnemen.
Velen die zich voorgesteld hadden, iels goeds,
iets nuttigs, iets aangenaams te hooren. moesten,
tcleuigesteiJ, weder huiswaarts keeren. Hoewel
niet alleen al de zit- maar ook de staanplaatsen
waren ingenomen, gedroeg het publiek zich bij
uitstek .ordelijk en heerschte er bij voordracht
en uitvoering de meest gewensciite stilte.
Trouwens datgene wat dien avond ten gehoore
werd gebracht, beeft er gewis zeer veel toe bij
gedragen oin dc aandacht voortdurend te boeien.
Door den spreker van dien avond, den heer
Joh. Dyserinck, werd op eene aangename,
dikwijls humoristische wijze aan menige huis
moeder een nuttige les gegeven, die ook door
huisvaders en anderen wel iu praktijk mag worden
gebracht.
Door eenige welkende leden van het college
n Ernst en Scherts" werd ten slotte een blijspel
opgevoerd. Moge de inhoud niet veel van be-
teckenis zijn de daarin voorkomende goed
uitgevoerde koddige scènes, brachten herhaalde
lijk de lachspieren in beweging; zoodat men
in een aangename stemming dc zaal verliet
rustig huiswaarts te kecren terwijl den vol
genden dag de beide herhaardelijk gehoorde
spreuken nog wel eens in herinnering zullen
zijn gekomen: "Geld bij de Visch" en "Eer
lijk duurt, het langst
Door het jongelings-collcge "Nut en
Genoegen", werd Zondag jl. zeer ten genocge
van de aanwezigen, ten tooneele gevoerd: De
Graaf de Montc C/risto" en Jocrissede Von
deling"
Zondag a. s. zal door genoemd gezelschap
ccn liefdadigheidsvoorstelling worden gegeven.
(Zie advertentie hierachter.) Wij hopen dat
het edele doel door goedgezinde jongelingen,
bij (le ingezetenen dezer gemeente, ook die
ondersteuning moge vinden, die andere gezel
schappen alhier, mochten erlangen.
Vrijdag namiddag ten 8 ure kwamen
twee dames iu het manufacluurmagazijn "de
Tonuebreker," in de Damstraat te Amsterdam,
vroegen naar een en andere zaken cu hielden,
eer zij zich tot iets bepaalden, den winkelier
een half uur aan de praat en kochten voor f 6,
die zij wilden betalenmaar de eene van de
twee vroeg nog naar een ander artikel en terwijl
zichtbaar nog oen oogenblik cu alles is
door den oceaan verzwolgen. Dc groote boot,
waarin zich 32 personen, zoowel schepelingen als
passagiers bevonden, wa- in de nabijheid van liet
schip, om zoo mogelijk de kapitein, diens vrouw
en kind te redden. Op 'l oogenblik, dat het vaar
tuig verzwolgen werd. was dc zuiging zoo sterk,
Jat de boot naar do diepte word meegesleept.
Helaas! allen kwamen om in de golven.
Weinige minuien later was de plek niet meer te
herkennen, waar 'l ontzettend drama was afgespeeld.
De twee .stuurlieden en de bootsman, poogden nu
met de kleine sloep den hofmeester te redden, dat
hun na groote inspanning eindelijk gelukte. Een
'g dankgebed voor dc aanvankelijke redding was
de eerste ontboezeming der vier mannen. Niettemin
't gevaar bleef groot. Men had slechts twee kokos
noten als voorraad. Met een pijpstcel deed men
om beurten een haaltje, om het vocht van die vrucht
in to slurpen. Aan wind en golven, aan honger,
dorst en koude overgegeven, zwierven, of liever
dreven zij op den wijden plas om. De nood was
hoog. maar liet lijden liep ten einde. Op den tweedon
dag ontdekte men van een Hollandsch schip de boot.
Goreedelijk en met blijdschap werden dc schip
breukelingen opgenomen.
De reis was verder voorspoedig. Het vaartuig,
dat de geredden opnam, liep te vlissingenbinnen.
"Vol dankbaarheid voor de menschlievende bejegening
namen dc vier mannen afscheid van hunne redders
en reisden zoo spoedig mogelijk naar hunne betrek
hij dat ging opzoeken, sluipten onze dametjes
het magazijn uit. De heer de Groot liep de
straat op om zijn geachte clientèle op tc sporen,
doch zocht te vergeefs.
Op de veemarkt te Utrecht, waren 3G6
stuks vee aangevoerd. De handel was niet le
vendig cu er vertoonden zich weinig buitenI.
handelaren. Men besteedde voor liet kalfvee
van f 180 tot f230, terwijl voor de vare koei
en tot f130 werd gegeven.De handel op
de varkenmarkt had ook weinig te beteekenen
In het geheel werd SO stuks vee naar
België vervoerd.
Door eeuige militaireu en burgers werd
Zondag-avond op de Mariaplaats te Utrecht
een hevig gevecht geleverd, waarbij van de
wapenen gebruik werd gemaakt en een korporaal
een houw over het gezicht en een ander korpo
raal (beiden van de veld-artillerie) aan de lin
kerhand eene zware verwonding hebben gekre
gen, zoodat zij naar het hospitaal moesten ver
voerd worden. Eenige burgers werden ook nog
verwond. Door politie en patrouilles werd een
einde gemaakt aan 't gevecht.
Men meldt uit Vlissingen aan het «•Han
delsblad" De overeenkomst, tot afstand der
voormalige marinewerf alhier, is tusschen dc
regeering en den scheepsbouwmeester Smit tot
stand gekomen.
De bevolking der gemeente Amsterdam
bestond op 31 December 1874 uit: 133.300
in., 153,631 vr. Totaal 286,632 personen.
De gemeenschappelijke Amsterdamsche
vleeschliüuwerij wordt in 't begin van Febr. op
de Nieuwemaarkt geopend.
Uit brieven uit Chieago ontleent de
«Gron. Ct." het volgende
"Hier zijn vele menschen, die zeggen, dat
de wereld een einde neemt den 9dan April.
Uit Daniël 12de hoofdstuk maken zij op, dat
het dan is afgeloopen. En is hier zulk een man
geweest, die ook zieken kan genezen en doovcn
het gehoor gegeven, 't Was een man uit Bos
ton, die predikte dat het einde daar was. Ver
scheiden menschen gclooven er aan. Zij laten
zich doopeu in een beek, waarin zij driemaal
worden ondergedompeld. Ook houden zij in
een groote zaal geregeld godsdienstoefening.
Gij kunt niet denken, hoeveel twist hier is
over 't geloof, maar er zijn ook velen, die
niets gclooven. Voorleden jaar zaten verschei-
denen op een eiland bij New-York, die den
Heer verwachtten. Ook in Chieago blijven zij
nachten op om de komst van den lieer te ge
oct te zien. O, als gij hier waart, dan zoudt
gij wat zien en hooren.
"De scholen kunnen de talrijke kinderen
niet bevatten, hoewel er jaarlijks vele gebouwd
worden, 't Gaat niet zoo gemakkelijk u hier-
kingen. Mijn vriend, de hofmeester, bad door do
uitgestane vermoeidheid en de natheid eene lieescli-
heid bekomen, welke hij maanden lang heelt be
houden.
Nog ecnigen tijd bleef hij aan wal en kreeg toen
eene plaats op eene stoomboot, welke op de Oost
zee voer.
»Nooit," zei zal ik die waardige vrouw ver
ten, die gewillig met haar kind stierf, uit vreczr
dat 't niet met haar behouden zou worden. M.
HETZELFDE GEWICHT.
De dienstbode van een bakker, die bij den slager
drie pond vleesch gehaald had, kwam haastig weer
bij den slager terug, zeggende: Baasliet vleesch
weegt te licht, er is geen drie pond."
»llé," zegt de slager, »'t verwondert me zeer,
want ik heb 't vleesch gewogen tegen het driepondje
roggebrood, dat de jongen juist bij uw baas ge
haald had."
TWEEËRLEI AARD.
«Zijn we al buiten de grens der gemeente?" vroeg
een man, die met een vriend naar een naburig
dorp wandelde. »Hoe vraagt go dit zoo." hernam
de ander. nWol," zei de man. »te N. ben ik af
schaffer, maar zijn we nu buiten de gemeente
dan zullen we ecu borrel nemen, want ik heb een
fleschje vol meegenomen."
van een recht denkbeeld te geven. Ik las in
de "Hope," dat hier 38 publieke scholen wa
ren en sommigen zijn 3 a 4 verdiepingen hoog
en ik denk, dat ze wel 100 voet lang en
breed zijn. Er zijn verscheidene rooms of af-
deelingen in en in iedere afdeeling 1 a 2 mees
ters. Deze zijn van het vrouwelijk geslacht, be
halve de hoofdonderwijzer. Daarenboven zijn
er, ik weet niet hoevele bijzondere scholen,
zooals hoogduitsche, roomsche enz.
"Ook tracht men hier eene zoogenaamde
hollandsche school op te richten door meester
Putna, dezelfde die voor eenige jaren meester
te Leermens is geweest, met welke geschie
denis gij bekend zult zijn. Deze 1'uma, wiens
vrouw is overleden, is nu hertrouwd met An-
tje Kapinga, die indertijd uit Nederland is
vertrokken met den heer ds. Woudsma, welke
laatste tc Cinciunati is overleden, waar hij
horlogemaker moet geweest zijn. inde hol
landsche school dan zal geleerd worden hoofd
zakelijk engeisch eu hollandsch, als ook frunsch
en lioogduitsch, doch hier moet leeren geld
kosten en op de publieke scholen is dat vrij."
Menlawi.
Ter eere van koning Alphonsusdie den
14 dezer in de hoofdstacPvan Spanje (Madrid)
is aangekomen, was dien avond een zeer schit
terende illuminatie ontstoken. Den geheelen
avond bewoog zich een dichte menigte door
de straten. De koning reed in een open rijtuig
door de stad en werd ovtral met geestdrift
begroet. De muziek speelde op liet Plein den
Koninklijken marsch.
Den volgenden dag heeft koning Alphonsus
aan zijn moeder liet volgende telegram gezon
den: "Mijn hart is ontroerd door de geestdrift
van liet Spaausche volk, dat uiij voor de eerste
maal als zijn vader heèft begroet. Ik dank u
voor uw moederlijken zegen en ik smeek van
God, dat Hij mij en mijn Catalonische kin
deren ninge zegenen."
Dc koning van Spanje heeft verklaard,
dat hij den vasten wil heeft aldaar te lande
de godsdienstvrijheid te handhaven, zooals die
in andere bpschaifde landen bestaat
Eene- dépêche van den vertegenwoordiger
van het comité der houders van Spaausche
schuldbrieven uit Madrid van den 15 meldt,
dat de koning het contract heeft onderteekeud
onlangs betreffende de betaling der vervallen
coupons gesloten.
Buitenlandschc kapitalisten hebben den Mi
nister van Finantiën voorschotten aangeboden.
Een delver op de Kaapsehe goudve en
heeft in drie van de vier hoenders, die hij
slachtte voor zijn middagmaal, diamanten ge
vonden. Een dezer diereu had een steen in
de maag van tweeduizend gulden waarde
In den nacht van 4 op 5 Januari dron
gen misdadigers tc Bouloc, in het kanton
Fronton, liet huis van den heer Borck-s binnen,
doorzochten zijne kamers en maakten zich mees
ter van een sum vau 1500 frank in goud en
banknoten. De schoonzoon van den heer Hor
des, gerucht hoorende onder zijne kamer, wa
pende zich met eenen revolver. De moeder van
den heer Bordes eensklaps ontwakende, riep
oin hulp en de dieven verschrikt, nauien de
'lucht-
Een vleesclihouwer die nauwelijks twee da
gen in die streek verbleef, kwam op de nood
kreten loegeloopcn, gewapend met een slach-
tersincs. De schoonzoon van de heer Bordes
nam heoi voor een der booswichten, en loste
op hein twee revolverschoten waarvan hem een
aau den linkerschouder en het ander iu den
buik trof. Den heer Bordes en een buurman
vielen op hunne beurt den slachtersjongen aan.
Den heer Pujos, notaris kwam insgelijks iu
het midden dier verwaring toegeloopen en gaf
tweemaal vuur, doch zonder iemand te raken.
Een andere inwoner, die even als dc vorigen
het hoofd verloor, schoot op den heer Pujos.
