leows- en Advertentieblad. 1876. Woensdag 11 October. iz? .M (606. Zestiende Jaargang. Uitgever S. UILTJES, Gemeenteraad van Texel. NIEUWSTIJDINGEN. HELDERSCKE COURANT. Verschijnt DINSDAG- en VRIJDAG-NAMIDDAG. Abonnementsprijs voor 3 maanden Franco per post n Men abonneert zich in alle Boekwinkels, Postkantoren en IIulp-Postkantoren. Brieven franco. f 0.50 0.65 De prijs der Adveutentiën van 14 regels is 40 Centen: elke regel meer 10 Centen. Periodieke herhalingen, alsmede aanvragen en aanbiedingen van dienstpersoneel 5 Cents per regel. Voor de3 Dinsdags en Vrijdags middags 12 uur gelieve men de Advertentiën in te zenden. Ingezonden Stukken minstens een dag vroeger. Zitting van 0 October 1876. Afwezig de heeren P. Lange veld en J. Tijs Zij m. Na opening der vergadering worden de notulen gelezen en goedgekeurd. 1. De Voorzitter brengt ter tafel ecnige pro vinciale bladen en circulaires, die voor kennisge ving worden aangenomen. 2. Wordt voorlezing gedaan van liet proces verbaal van opname der boeken en lias van den gemeenteontvanger over liet 3e kwartaal '187G. Aangenomen voor kennisgeving. 3. De Voorzitter bericht het besluit betreffende liet houden van meerdere markten en (lat voorde verhooging van tractement voor de hulponderwij zer Le de Cocksdorp. goedgekeurd van 1111. Gede puteerde Staten zijn terugontvangen. 4. De Voorzitter deelt mede, dat voor de be steding van het voetpad te de Cocksdorp, twee biljetten zijn ingekomen als van J. van der Kloot te de Cocksdorp voor f 230 en van Jan Jzn. Bruin te Burg voor f 244. Aangezien bet cijfer boven dc begrooting is, vra'gt hij aan den Raad mach tiging om het werk te gunnen aan J. van der Kloot ais minste inschrijver. Dezo wordt verleend. 5 De Voorzitter stelt aan de orde het openen der inschrijvingsbiljetten voor de levering van steen kolen en turf voor de verschillende scholen. Vier biljetten zijn ingekomen als van J.P.Smit, J. P. Noordijk, IC. Kalf en P. Jzn. Bruin en blijkt dat J. P. Smit do minste inschrijver is voorRuhr- kolen ad f 1.58 per 100 kilo en turf ad 08 oent per '100 en J. P. Noordijk voor Engelsche kolen ad f 1 02 per 100 kilo. De levering wordt gegund aan beide laatste in schrijvers. 0. Wordt gelezen een rekest van ecnige inge zetenen te Oudeschild, betreffende den slechten toestand van het bruggetje over de Schildsloot nabij het Geneverbuurtje. De Voorzitter deelt mede dat het dooi Bui meester en Weihouders is onderzocht en voor de herstelling zal worden zorg gedragen. 7. Wordt gelezen eene missive van eenige inge zetenen te Koog. betreffende de verplaatsing van den hoofdonderwijzer Quant naar de school aldaar. Aangenomen voor kennisgeving. 8. Eene missive van eenige ingezetenen te Oost, die als ongezegeld niet in behandeling wordt ge nomen. 9. Wordt gelezen eene missive van don hoofd onderwijzer J. P. Quant, verzoekende verlenging van verlof en wordt gewezen van de hand. 10. De Voorzitter brengt ter tafel een rekest van de hulponderwijzeres P. van der Werff te Oos terend, verzoekende verhooging van tractement. Namens het Dagelijks Bestuur wordt voorgesteld het te verhoogen met I' 25. Na eenige discussie wordt besloten het te ver hoogen met f 50. De heer Keijser, wethouder, stelt voor liet trac- temen van den hulponderwijzer te Oudeschild to ver hoogen met f 25 en alzoo voor beiden vast te stel len op 550, ingaande 1 Januari 1877. Do Raad vereenigt zich hiermede. 11. De Voorzitter brengt ter tafel oen concept verordening, betreffende het rijden met vrachtwa gens op de grindwegen en een omtrent het vast-' leggen van honden. Na gelieele voorlezing worden beide verordenin gen goedgekeurd. 12. Wordt gelezen eene missive van den heer schoolopziener, betreffende dc alhier opgerichte op leidingsklasse van kweekelingen bij het onderwijs, verzoekende eene som van f 100 uit de gemeentekas te mogen erlangen, tot de aanschaffing van het benoodigde' materieel. De Voorzitter stelt voor het gevraagde te vcr- leenen en tevens de school aan den Burg voor de opleidingsklasse beschikbaar te stellen. Do heer Keijser. wethouder, verklaart zich tegen het voorstel. Hij verwondert zich dat het rijk eene opleidingsklassc in liet leven roept, zonder te zor gen voor de onmisbare aanschaffing van hulpmid delen. Hij zegt, dat het hier geldt, eene geheel nieuwe zaak, waarmede de gemeente niets te maken •ft en waarin zij weinig belang heeft. Er bestaat geen waarborg dat de kweekelingen wanneer zij eenmaal bekwaam en geschikt voor het onderwijs zullen zijn, hier zullen blijven. Men vraagt nu f 100 maar die som kan hooger worden, men creëert op die wijze lastposten voor de gemeente waartoe hij niet wil meewerken. De heer K. Bakker zegt, dat hij de opleiding? klasse eene nuttige zaak acht. Vroeger heeft me beproefd zulk eene inrichting op te richten, maartoen is er niets van gekomen wegens gebrek aan fondsen. Aan het Oudeschild is een kwcekcling opgeleid door den hoofdonderwijzer en die is toen hij hulp onderwijzer is geworden hier gebleven en steeds als zoodanig in de school werkzaam. Daarom zal hij voor het voorstel stemmen. De heer Ment/, zegt, Hat hij gedacht had dat het voorstel mot acclamatie zou zijn aangenomen Wan neer het rijk in deze is voorgegaan en de belangen van het onderwijs zoo krachtig wil bevorderen, dan mag de gemeente niet achterblijven, om, wanneer zulk eene kleine bijdrage wordt gevraagd, een blijk van sympathie te geven. De Voorzitter zegt, dat hij aan den Raad de aangename tijding kan mcdedeelen dat zich reeds negen kweekelingen voor de opleidingsklassc heb ben aangemeld. Hij kan geen verzekering geven dat al deze personen in liet vervolg bij het onder wijs in deze gemeente zullen worden geplaatst, maai meer dan waarschijnlijk is, dat toch enkelen hier zullen verblijven. Voor dengenen die naar elders zullen gaan is de opleiding bovendien niet verlo ren, en aangenaam zou het hem zijn, indien een groot aantal ingezetenen van deze gelegenheid tot opleiding wilden gebruik maken, zij het ook dat zij zich later buiten deze gemeente verkozen te vestigen. Hot voorstel in stemming gebracht wordt aan genomen. 13. Ook wordt gelezen eene missive van den heer schoolopziener, betreffende do vacature van hoofdonderwijzer te Koog, na gelieele raededeeling bericht de Voorzitter, dat het Dagelijksch bestuur zicli daaromtrent beeft gewend tol IIH. Gedepu teerde Staten en alsnog geen bericht is ingekomen. Hij stelt alsnu voor dc behandeling tot nadei orde uit te stellen. Daartoe wordt besloten. li. Wordt ter tafel gebracht eene miss don heer -schoolopziener, verzoekende om Trijntji Rab aan te stellen tot kwcekcling op de school voor gewoon lager onderwijs aan den Burg, en aan haar eene toelage van f 200 te verleenen, Wordt na eenige discussie dienovereenkomstig besloten. ■J5. De Voorzitter stelt aan de orde, de stelling dor begrooting dienst 1877. Hij licht verschillende cijfers nader toe en be paaldelijk het cijfer voor de kosten van het onder wijs, in de gemeente, dat met ruim f 4000 verhoogd. FEUILLETON. IV1ARIANNE OF liet meisje met twee ijelioorle-aclen. Novelle door J. K. G. M ULLE R. VIERDE HOOFDSTUK. 8. EEN ONSCHULDIG SLACHTOFFER. »%ie zoo," zei Emma toen Hanna weer vertrok ken was, »die is voor mij gewonnen, 't Is echter dood jammer dat 't mij nu en dan iets zal kosten, maar in 's hemelsnaam dat kan niet anders, 't Beste zal nu zijn om spoedig te handelen. «Laat eens zien,' ging ze voort, »hoe laat is 't? Negen uur. Nog tijd genoeg." Zij begaf zich naar de linnenkast en haalde daaruit met groote behoedzaamheid een werkmandje en zette 't voor zich op tafel, 't Was gevuld inet belladonna (dolle bessen) die. in liooge inatc vergif tig zijn. Emina plaatste zich voor de tafel. Met groote zorgvuldigheid had ze 'in alle stille deze bessen, die in een" hoek van den tuin groeiden en wier verderfelijke werking zij kende, verzameld. Nu voor haren schat gezeten, beschouwde.zij dien met een helsch welgevallen. »Zult gij doel treffen, als ik uw sap verzamel?" vroeg ze. «O, Jane, Jane 't Ware voor u te wen- schen geweest, dat ge niet met mijnen broeder gehuwd waart. Maar de erfenis behoort ons.. Ons Ha! indien ik eens alleen erfgename' ware! Zou zulks onmogelijk kunnen zijn Ieder moet wake en zorgen voor 't welzijn zijner kinderen Emma's oogen straalden van woest vuur en op haar gelaat waren sporen van eene ongetemde dier lijke geaardheid te lezen. Haar aangezicht gloeide en zenuwachtig trilden hare lippen, 't Was haar niet mogelijk terstond aan 't werk te gaan beefde zij. Eindelijk nam zij weer plaats en kneep met een' ijver, eene edele zaak waardig, de belladonnazor vuldig uit in een kopje. Een half uur had ze voor dat werk noodig, maar toen ook had ze eene voldoende hoeveelheid vergiftig vocht. De uitgeknepen bessen waren spoedig verwijderd en nu goot Emma met de uiterste zorg 't doodend vocht in een klein lleschje, sloot dat goed dichten borg het in do linnenkast, waarin nimmer iemand kwam dan zij alleen. Toen nam ze zeep en water en begon hare handen te reinigen. Dit alles deed ze met koortsachtige gejaagdheid. De overspan nen toestand waarin zij verkeerde, deed haar ech ter minder opmerkzaam zijn zoodat ze niet een' dat haar jongste dochtertje, een meisje van zes jaar uit "t ledikantje geklommen was en daarvoor stond. Plotseling echter begon 't kind te schreien en riep: »Ik ben bang, moe!" Emma verbleekte van schrik. «Waarvoor zijt go dan bang,, kind?" »Ik ben bang voor moe," was 't antwoord. De lieer Kpijzcr. wethouder, zegt, dat de begroo- j ting zooals die daar ligt zijne goedkeuring niet kan wegdragen, aangezien daarop is gebracht een ver hoogd cijter ter bestrijding van de kosten voor het lager onderwijs, zonder dat daarvoor de middelen behoorlijk zijn aangewezen. Men zal zonder daartoe eenigszins verplicht te zijn de tractementen der onderwijzers verhoogen en meerder hulppersoneel in de school brengen en oin dat tot stand te brengen zal men zich tot het rijk en de provincie wenden om ondersteuning. Men wil nog meer personeel in de scholen bren- ;on als waartoe de wet ons verplicht. Dit acht lij verkeerd en strijdend met zijn gevoel. De ge meente Texel heeft steeds in de kosten van zijn onderwijs kunnen voorzien en kan dit nog, maar dan moet men geen zaken willen die overtollig zijn, dan moet men niet willen wat men niet be talen kan. Bovendien zal de Minister weldra de wet op het Lager onderwijs in behandeling nemen. Het wetsontwerp van Moens zal aan de orde wor den gesteld, waarvoor dan die behandeling niet afgewacht. Hij zal wanneer de post voor de kosten tin liet Lager onderwijs met op het oude cijfer rorden teruggebracht, tegen de begrootir.gstemmen. Dc heeren Bruin en Montz verklaren beiden groot ■lang te stellen in de verbetering van het onder wijs, maar acliten bet wensclielijk om de zaken niet vooruit te loopen, maar de behandeling dezer aak in de Kamers af te wachten. De heer K. Bakkér verdedigt de begrooting. De Voorzitter zegt, dat hij even als de heer Keij ser minder aangenaam vindt, dat hij zulk eene bogrooting moet indienen, als thans voor hem ligt, maar dat hij geen ander middel weet, om het be oogde doel te bereiken. Wat toch is het geval. leder lid van den Raad erkent, dat het Lager onderwijs zal het eenigszins vrucht dragen, nood zakelijk verbeterd moet worden,, dat de tractemen ten der hoofdonderwijzers verhoogd, het hulpper soneel vermeerderd moet worden. Daartoe is geld noodig, en alle leden slemmc-n met hem in dal aan de gemeente geene meerdere lasten kunnen worden opgelegd. In dergelijke gevallen wijst de wet bij Art. 36 den weg aan die de gemeente op moet gaan. De tegenwoordige begroeting is de eerste stap op dien weg. Aangenaam zal liet hem zijn indien bij de Regeering een wet wordt aangeno men waarbij de bezwaren, bij gemeenten als de onze, die in geheel exceptioneelen toestand verkce- vervallen, doch alles is ten dien aanzien nog het onzekere en langer wachten acht hij niet verantwoord, daarom moet hij, aanneming derbe- grooting en het zenden van een adres aan Z. M. den koning, om toepassing van Art. 36 voor deze remeente, aanraden. De begrooting in stemming gebracht wordt on veranderd aangenomen en vastgesteld. Tegenstem men de heeren Keijser, Mentz en Bruin. 16. De Voorzitter herinnert den Raad dat er een besluit moet genomen worden voor het 4/5 gedeelte der personcele belasting en brengt het concept daartoe ter tafel, hetwelk wordt goedgekeurd. •17. De Voorzitter brengt ter tafel do begroo- ïg van het Algemeen Armbestuur en Algemeen Weeshuis, welke, beiden worden goedgekeurd, •18. Namens het Dagelijksch Bestuur wordt door den Voorzitter aan den Raad aangeboden het sup pletoir kohier voor den Hoofdei ijken omslag, het welk gedurende 14 dagen ter visie op de secretarie voor een ieder zal worden nedergelegd. 19. Do Voorzitter stelt aan den Raad voor, om i straat genaamd Achter de Wal" te veranderen nde Parkstraattengevolge van de verfraaiingen door liet bouwen van het post- en telegraafkantoor en andere gebouwen. Met algeineene stemmen wordt liet voorstel aangenomen. 20. Een ingekomen verzoekschrift van Jacob Rijk wordt als ongezegeld niet in behandeling momen. Niets meer aan de orde zijnde wordt de verga dering gesloten. on voortaan te Helder, 10 Oct. 1876. Vergadering der Loge -/Willem Frederik Karei" op Donderdag den 14 October 1876, des avonds 8 ure met Kapel. Men deelt ons mede dat de aanbeste ding der Genie alhier, het verbeteren van het Fort Kijkduin aangekondigd tegen Zaterdag 14 dezer, NIET zal plaats hebben. Door het Jongelings-College „Nut en Ge noegen alhier, is Zondagavond in het lokaal Tivoli, opgevoerd het zeer uitvoerige en inge wikkelde drama: Be Familie Mor andof de Stormen des Levens; daarna de vaudeville Ise- grim de Mcnschenhater. Vooral het eerstgenoemde stuk is zeer ten genoege van een buitengewoon talrijk publiek ten toneele gebracht. De algemeene bijval die dit College steeds ten deel valt, getuigt zeer voor groote ijver en veel kunstzin bij haar werkend personeel. Volgens achterstaande advertentie zullen de acteurs van het ontbonden tooneelgezel- sc'hap van den heer Morrier. te Amsterdam, op Vrijdag as alhier een voorstelling geven. Dezelfde stukken zijn (naar uien ons mede deelt) dezer dagen te Utrecht in het Park lokaal Tivoli, te Haarlem in de Kroon en te Alkmaar in Diligentiamet zeer veel succes opgevoerd. Op grond daarvan durven wij dit gezelschap gerust bij het publiek aanbevelen De heer Prof. Faber, verzoekt ons te willen berichten dat hij voornemens is, waar schijnlijk op Vrijdag 20 dezer, in het lokaal Tivoli, voor het publiek ter bezichtiging te stellen zijn onlangs uitgevonden spreekmachine, waarmede hij bij die gelegenheid verschillende proeven zal leveren, ten olijke dat daarmee de menscheüjke stem volkomen kan worden na gebootst. Uit 's Hage schrijft men dienaangaande het volgende //En inderdaad was de machine pariante de belangstelling waardig. De heer Faber gaf eenige uitleggingmevr. Faber bespeelde het werktuig en uit den levenloozen mond hoorde men zeer duidelijk: //papa," "inama." Een reeks van woorden volgde, getallen in drie ta len eeu geheel praatje tegen 't publiek alles, vooral de klinkletters en de r, zeer dui delijk uitgesproken; het publiek lachte nu en au, bovenal toen de machine zeer natuurlijk lachte, maar vond ten slotte het werktuig toch blijkbaar zeer vernuftig, want de heer Faber rerd teruggeroepen. Wanneer de spreekma chine den weg van alle werktuigen zal gegaan d. i. veel verbeterd en geperfectioneerd is worden dan zal zij wellicht nut kunnen bewijzen; nu komt zij mij voor een curiositeit Z'jn, die intusschen als zoodanig en als ver- uftig mechaniek met groote belangstelling verdient te worden bezichtigd De minisfer van marine heeftevenals de minister van oorlog, het munitiebrood, zoo als dit alhier aan de schepelingen werd uit gereikt, doen vervangen door tarwebrood. »Zou 't kind mij begluurd hebben dacht Em ma. «Maar dan nog begrijpt ze c.v niets van.' Dwaze redencei ing Kinderen begrijpen menig maal meer van de handelingen der groote inenscben dan jncn vermoedt "l Natuurlijk waarheidsgevoel en de kinderlijke onschuld spelen ouden dikwerf parten, doen hen menigmaal beschaamd staan en den blik neerslaan voor jonge kinderen. Mochten de groote menschen er toch wat beter op letten om in 't bijzijn der kinderen niet allerlei zaken te bespreken, want de eenvoud der kleinen lijdt er onder, de onschuld wordt er door vernie tigd. Lieve menschen! bewaar dat kostbaar klei nood bij uwe kinderen. Laat ze werkelijk eerst groot en verstandig, laat ze in waarheid eerst vol wassenen zijn, voor ge hen als groote, verstandig en volwassene menschen beschouwt. In 's hemels naam 1 bewaart de onschuld der kleinen voedt ze op tot deugdzame mannen en vrouwen. Ook Emma van Dongen was eenmaal een onschuldig kind maar ze bleef 't niet. Hoe dat kwam Zij was de eenigste dochter en van jongs af aan bedorven. Al hare kinderlijke begeerten en luimen waren steeds ingewilligd. Geen enkele wensch was onbevredi; gelaten. Eene onbeteugelde begeerte om alles te licbben was "t ideaal van 't kind. En waarom ook niet Zij kon 't immers krijgenals ze "t maar vroeg 1 Geen zekerder werkend middel om zijn kind on gelukkig te maken dan 't niets te weigeren. Wiste: toch meer menschen hoe schoon 't er in de kin derziel uitziet als die nog onbedorven is, maar ook hoe toer de ontkiemende!! deugden zijn, dan zou er n 't leven niet zooveel met woeste band aange grepen en verwoest worden. En onder die ruwe, onverschillige handen verstijft zooveel goeds, stei zooveel dat een zegen had kunnen en moeten wordt Emma werd door hare ouders bedorven. Hunne zwakheid sterkte in 't hebzuchtige kind eene der schadelijkste neigingen en werd haar ten val. Toen zij grooter en ouder werd beschouwde zij zich zelve als do ziel waarom alles zich bewoog. Dat was de voorname oorzaak dat weinigen zich met haar wilden ophouden, zelfs in hare liefde was zij egoïstisch. Geen wonder! Een hebzuchtige kan niet waarlijk liefhebben, want waarachtige liefde kenmerkt zicli steeds door zelfopofferende daden. Bij Emma merkte men nimmer daarvan iets. Alle? was immers voor haar 1 Tocli beminde ze hare kin deren, althans ze meende 't. Maar 't was niet liefde, die gelukkig wil nmkenneen 1 't was liefde der zelfzucht. Wat kon haar 't geestelijk welzijn harer kindei schelenals ze slechts rijk en aanzienlijk werde Doch keeren we tot ons verhaal terug. «Maar dan nog begrijpt ze cr niets van," her haalde Emma. «Kom, gauw in uw bedje." «Neen moe, ik ben bang," herhaalde de kleine terwijl ze luider begon te schreien. Pawaar is pa?" Wat Emma ook deed zij kon 't meisje niet wee tot bedaren krijgen, tot dat do deur open gin; Lemans binnen trad. «Wat scheelt er aan, mijn kind?" vroeg Lemans.. »Ocli 1 ze heeft zeker naar gedroomd, is toen met Bij 't Zaterdag te Haarlem gehouden akte-examen voor hoofdonderwijzer hadden zich aangemeld zeventien candidateti. Een trok zich terug, toegelaten werden negen, zijnde de heeren Fock, Veeman, Jeekel, Marks, de Jong, Vis, Corbijn, Visscher en Jung. De Amh. Ct. vermeldt het volgende zeer ingewikkelde onheil Omstreeks half acht Vrijdagavond had in de Ruiterstraat een knaapje van acht jaren het ongeluk eene vrouw tegen het lijf te loopen die een ketel met kokend water droeg. Den inhoud daarvan kreeg de knaap greotendeels over hoofd en schouders, waardoor hij verschei dene brandwonden bekwam. Zijne moeder schrikte bij het vernemen van dc zaak zoo he vig, dat zij een jonger kind, dat op haar schoot zat, op dien eener andere vrouw wierp. Deze had juist een mes in de handtengevolge waarvan het wicht ernstig aan een der voetjes werd gekwetst. Volgens bericht van het bureau Veritas, zijn in de maand Augustus 1876, verongelukt 76 zeilschepen, als: van Engeland 30, Duitsch- land 10, Nederland 8, Noorwegen 5, Amerika 4, Frankrijk 4, Spanje 3, Denemarken 2, Oostenrijk 1 Italië 1 Zweden 1 en zeven waarvan de nationaliteit niet is aangegeven; en II stoo in booten als: van Engeland 6, Duitschland 2, Amerika 1, België 1 en Por- lugal 1. Paraplu ie-mode. De parapluie's dateeren van de negende eeuw. Vóór dien tijd waren ze niet bekend, 't Is wel wonder, dat zulk overtollig meubel reeds een duizend jaren levens telt. Overtollig? Ja zeker! De geringe menschen denken er niet aan een te koopen. En de gegoeden kunnen bij regenachtig weer lichtelijk een kleed aantrekken, waaraan de regen niets bederft. een schrik wakker geworden en nu dwingt ze om pa. Ze zegt dat ze bang is." »Zijt ge bang?" »Ja. voor moe 1 Moe was boos rik heb toch niet geknord, beste." «Moe was boos," herhaalde 't kind telkens, Emma begon nu werkelijk boos te worden, nam 't kind op en legde 't zeer onzacht te bed, terwijl ze zei »AIs je nu niet terstond gaat slapen, dan ben ik boosverstaat ge 't Kind kwam nu ochter, nu 't de zekerheid bad, dat vader te buis was, tot bedaren en sliep spoedig weer in. Lemans begreep niet, waarom de kleine, die ander zooveel van móeder hield, nu bang voor luiarhad kunnen zijn, maar zeker was 't, dat 't nog onbedorven kind dat lang wakker gelegen badin stem en gebaren harer moeder iets had waarge nomen dat niet goed was. Zonderling 1 Sedert dien avond had 't kind hare moeder minder lief en in latei e jaren herinnerde 't zich nog levendig de indrukken toen verkregen. Een uur later was alles stil in de slaapkamer van Lemansofschoon Emma de rust nog niet had kunnen vinden. Geene zielrust is weggelegd voor den mensch die zich aan ondeugd overgeeft. Noch eer, noch aanzien beschermen hem voor de wroeging des ge wetons; juist in de eenzaamheid, in de stilte is dat geweten de onverbiddelijke rechter, die nimmer veinst of verbloemt. Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1876 | | pagina 1