HELDERSCHECOURANT
Tweede Blad.
No. 4323
ZATERDAG 13 JUNI 1914
42e JAARGANG
Agenda.
Biuscoop-Voorsteuingon Kanaalweg 112.
Dagoiyka 7 uur. Zondags 4 uur.
Bioscoop-Voorstellingen S p o o r g r a c h t.
Dagoljjlcs 7 uur. Zondags 4 uur.
Bioscoop-Voorstellingen Koningstraat.
Dagolijka 7 uur. Zondags 2 uur.
LIJST van ingekomen en vertrokken
personen.
INGEKOMEN:
NaamBoroep: Woonplaats: Van: Gel.:
M.Wiit,luiuv.2.iuni..n.«i.
E. Joehim v. Nootdorp, kapt. infanterie,
Langeslraal ó-2, Ede. iwm.
J. Vader, hoofdm., Spoorstr. 112, Vllssingen. N.H.
J.J. Bootsman,zcllm» Spoorgr. 43, A'dam. E.L.
S. de Gooijor, arb. R.W., Kroonstr. 31, Alkm. N.H.
G.v. Boekei, arb., Doggers vaart 140. Vclson.
W. Keijspor, m.scli.m.. Kuiporstr. 2, Alkm.
A. Hap, leerl. vorpl., Ziekenhuis, Gorsscl.
A.C.v.Es-v.Loeuworden,Binnenh.71b., 's Hage.
JI.A.Goedliart,modiste,Kanaalw.140,Utrecht. R.C.
J. Momber, kwartiorm.,leVroonstrBO, A'dam.
M. Prospor, huish., Koogras 148, St. Maarten N.H.
H.OostcTwold,scharensL,GasstrJ4d,8chagon.Ger.
N.Jansen, letterz., Schagonstr. 30, Zwolle. R.C.
A. A. Klik, timmerm., Breow.str.32, Velson. N.H.
H.v.Wagensveld, stoker lo klasse.
Achtergracht W.Z. 63, utrecht
J. A. v. Rün,limmerm..Wachtstr. 49, Wardor. R.C.
M. Groenendijk, z.b., Kanaalw. 76/77, Leiden. N.H.
T.Benard,opzichter, Kanaalweg 16, R'dam. Ger.
G. Verver, kw.t.m., Gravonslr. 51, Hol.v.sl. N.H.
C. H. ten Hom, arts, Hotel don Burg, A'dam. R.C
.1. Blok,onderwijzeres,Polderweg lO.Hoorn. N.H.
vertrokken
Naam: Beroep: Van: Naar: Gel.:
J. Wallasts.-st.,Konmgdw.str.27b,Nijmogon. R.C.
C. H. Konjjn.koopm., SEationsstr. 13,lexcl. Geen.
W. A. Waaiers, matroos, lo Wllhelmina-
dwarsstraat. 53, A'dam. R-L.
.1.0. Korving,k.-mnj., Stationsstr. 1, A dam. ivh.
W.Prijlinck3corp.-koiiat,NioiiwstrB8,A'dam. RX.
H. Roeland, mann,, Kuiporstr. 42, Haarlem. N.H.
H. Frlkke, mach. H.IJ.S., ParaUelw. 3L Alkm.
C.J.v.d.Woude.zeomau, Ankerp. 1'J, R'dam.
D. Koorn, laudb.. Koogr. 246,Anna Paulpwna.
S.H.TJIarmson,drogiBtbod.,Broodst.üJthoden.
J. de Pouw, sorgt. hofm., Westgr. 2, A'dam.
T.Hof,machJLIJ.GXl.Dult8tr.17,Leeuwarden.
C. Lei) te, leerl. verpl., Ziökunli., Hardorw. Cnr.Ger.
P Lèenaarts, ofllc. L. d. H., R'dam. Loger d. Heils.
Buitenlandsch Overzicht.
In het Engelsche Lagerhuis ver
klaarde eerste minister Asquith, dat
indien de leiders der oppositie in het
Hoogerhuis zulks wenschen, het ont
werp tot wijziging van de home-rule
wet nog ingediend zal worden voor
dat de tweede lezing der wet in het
Hoogerhuis in behandeling komt.
Wie kaatst moet den bal ver
wachten... vergeten de.Ulsterianen,
die zich v,an wapens en ammunitie
voorzagen om zoo noodig met geweld
tegen invoering der home-rule wet
in te gaan. In stilte hoopten zij dat
het voor de regeering niet mogelijk
zou zijn met het leger tegen een zoo
algemeen gewapend verzet op te
treden. Nu zijn diezelfde Ulsterianen
verontwaardigd dat de lersche na
tionalisten in Ierland ook een
vrijwilligerskorps hebben georgani
seerd die zich insgelijks wapens en
ammunitie verschaften. Lord Cecil
vroeg in het Lagerhuis inlichtingen
over die beweging. Uit het antwoord
van minister Birell bleek dat het
aantal nationalistische vrijwilligers
officieel reeds 80000 bedraagt. Of
deze mededeeling niet duchtig is
tegengevallen voor de rebollistisohe
unionisten? Zeker wel.
Alzooeen vrijwilligersmachtdiezich
de waarborging van de uitvoering van
het home-rule beginsel ten doen
steltZqo heeft de actie een andere
actie gewekt, waarop niet gerekend
was. Maar die zeker wel gewicht in
de schaal legt.
Wat is er toch aan van de geruchten
over een nieuwe vlootovereenkomst
tusschen Engeland en Rusland heeft
men in 't Lagerhuis gevraagd.
.Grey antwoordde, dat er geen enkel
soort van overeenkomst bestaat, waar
door de vrijheid van het Engelsche
parlement of de Britsche regeering,
om over oorlog of vrede te beslissen,
zou worden verkort.
Of er een ander soort tractaat is,
zei de de minister niet.
De Noorsche Storthing nam met
85 tegen 25 stemmen de wet aan
waarbij het gebruik van alcoholhou
dende dranken in het leger en op de
vloot aan officieren en manschappen
verboden wordt.
Het nieuwe Fransche ministerie is
Vrijdag voor de Kamer verschenen
met zijn verklaring en gevallen met
374 tegen 187 stemmen.
Ziehier een resumé uit de des
betreffende telegrammen
Parijs, 12 Juni. In de Kamer was
een zeer groot aantal afgevaardigden
tegenwoordig. De ministerieele „ver
klaring" werd door de uiterste linker
zijde met hoon begroet. Daarentegen
applaudisséerde de overige linkerzijde.
Kreten als„Weg met den driejarigen
diensttijdwerden gehoord. De heer
Puech interpelleert de regeering over
haar algemeene politiek.
In den Senaat werd de ministe
rieele verklaring bijna algemeen
toegejuicht.
Ih de ministerieele verklaring wordt
gezegd, dat het kabinet slechts
wenscht te regeeren met een repu-
blikeinsche meerderheid in Kamer
en Senaat.
De verklaring wijst op de nood
zakelijkheid, dat een krachtige en
consequente financieele politiek ge
voerd wordt en vraagt, dat *t leenings-
ontwerp zoo spoedig mogelijk in den
Senaat in behandeling zal komen,
tewijl het ontwerp, betreffende in
komstenbelasting bij de begrootïng
moet worden behandeld.
Vervolgens zegt de verklaring, dat
de wet op den driejarigen diensttijd,
die nauwelijks in werking is getreden,
niet thans reeds opnieuw 't onder
werp van discussies kan vormen.
Voor militaire wetten is het meer
nog dan voor andere wetten nood
zakelijk, dat zij stabiel zijn. De re
geering zal verzoeken, dat de wet
op de militaire voorbereiding van de
jeugd en over de organisatie van
krachtige reserves, zoo spoedig moge
lijk in behandeling komt.
Over de buitenlandsche politiek zegt
de regeering het volgendeWij zullen
gebruik maken van den invloed die
een onverbreekbaar bondgenoot en
ilu entente met een mogendheid,
wier kostbare vriendschap wij ver
worven hebben, ons schenkt, om
zooveel, als in ons vermogen is,
mede te werken tot het behoud van
den vrede.
De verklaring zegt, dat de regee
ring den Senaat zal verzoeken het
wetsontwerp over de verdediging van
de neutrale school zoo spoedig moge
lijk af t6 doen. Ook zal de regeering
beproeven tusschen de republikeinen
en de beide kamers samenwerking
te verkrijgen, teneinde de kiesrecht
hervorming tot stand te brengen.
De verklaring eindigt met een
dringend beroep op den steun der
republikeinen.
Verschillende leden verklaren tegen
de regeering te zullen stemmen. Over
de wet op den driejarigen diensttijd
zegt Ribot dat die op loyale wijze zal
worden toegepast. Hij eindigt met de
verklaring, slechts met een linksche
meerderheid te willen regeeren.
De socialist Sembat houdt een
lange redevoering.
Verschillende moties worden inge
diend en in weerwil van het verzet
der regeering wordt besloten demotie-
Dalumier het eerst te behandelen,
luidende als volgt:
„De Kamer, den wil eerbiedigend,
die onlangs door het algemeen stem
recht tot uitdrukking is gekomen
vast besloten haar vertrouwen
slechts te schenken aan een regee-
ripg, die in staat is de krachten der
linkerzijde te yereenigen en iedere
verdere toevoeging verwerpend
gaat over tot de orde van den dag."
Deze wordt aangenomen en daar
mee is het kabinet gevallen.
Op straat werden manifestaties ge
houden.
De onrustige beweging in Italië
begint al te bedaren. Te Rouie is de
arbeid hervat en kunnen de bladen
weer verschijnen. Ook in andere plaat
sen wordt het werk algemeen weer
hernomen.
Dat de beweging een zoo groote
uitbreiding kon nemen, ligt ten deele
aan de regeering, die de gewapende
macht voortdurend verhinderde om
krachtig op te treden, bang als zij
was voor politiek rumoer.
De bemiddelingsvoorstéllen inzake
Mexico zijn op een paar ondergeschikte
punten na goedgekeurd door deVer-
eenigde Staten. Huerta heeft ze ook
aanvaard.
Carranza, „die niet gehoord is",
trekt zich van de overeenkomst niets
aan, zegt hij. Huerta zal opgevolgd
worden door generaal Velasco. Deze,
die Torreon verdedigde tegen de op
standelingen heeft zich nooit met
de politiek ingelaten en gaat door
voor een onpartijdig en krachtig man.
Twee goede eigenschappen, die ook
wel noodig zullen blijken.
Do Grieken zijn zeer ontstemd, dat
de toestand voor hunne landgenooten
in Klein-Azië, ondanks de herhaalde
verzekeringen van de Porte, onhoud
baar is. De ministerraad vergaderde
en deelde den Koning de genomen
besluiten mee. Er heerscht groote
opgewondenheid onder de bevolking.
In Albanië schijnen de opstande
lingen terrein te verliezen. De regee
ring heeft nu gelegenheid gehad een
en ander ter verdediging te regelen
en dan kan met meer kracht worden
opgetreden. Een Reuter-bericht meldt
reeds omtrent een ultimatum aan de
opstandelingen gesteld. Volgens een
telegram van de „Albani3cheKorrez-
pondenz" uit Durazzo, aldus bericht
Reuter, heeft de Ministerraad, naar
verluidt, besloten aan de opstande
lingen een ultimatum te richten,
waarin geëischt wordt, dat zij zich
binnen 24 uur onvoorwaardelijk zullen
onderwerpen en de wapens zullen
uitleveren. Wordt deze eisch niet
ingewilligd, dan zal Zaterdag van
alle zijden een aanval op de opstan
delingen ondernomen worden.
PLAATSELIJK NIEUWS.
den: te Madeira tusschen 19 en 21
Juni 1914; te St. Vincent tusschen
en 27 Juni 1914; te St. Lucia
tusschen 5 en 7 Juli 1914 en twee
dagen na het vertrek van laatst
genoemde plaats, te Cura<;ao.
De verzending van brievenmalen
van den Helder heeft plaats van hot
Hoofdkantoor
16 Juni laatste lichting 3.40 a.
19 3.40 a.
23 3.40 a.
26 9.55 a.
30 3.40 a.
Inlevering van wapens, enz. der
Landweer.
De inlevering van de wapenen, de
kleeding- en uitrustingstukken en het
ledergoed, zoomede van de reglemen
ten en dienstvoorschriften van de
landweerplichtigen, behoorende tot
het landweerdistrict den Helder,
welke dit jaar uit den militairen
dienst worden ontslagen, zal plaats
hebben
te den Helder op 9 en 10 Juli a.s.
n het landweermagazijn binnen het
fort Erfprins
te Wieringen op 24 Juli a.s. in het
Raadhuis
te Texel op 27 Juli a.s. in de open
bare lagere school; on
te Schagen op 31 Juli a.s. in het
Beurslokaal.
De verlofgangers van de landweer
zullen daartoe op grond van artikel 31,
laatste lid, der landweerwet, onder
de wapenen worden opgeroepen.
Kaderoefeningen.
Onder leiding van den generaal-
majoor A. R. Ophorst, commandant
der stelling van Amsterdam, zal van
16 tot en met 20 Juni a.s. eene kader
oefening in die stelling worden ge
houden, aan welke oefening o. m. zal
worden deelgenomen door den kolonel
W. D. A. Ophorst, commandant der
Xde- infanterie-brigade, zoomede door
diens adjudant, kapitein C. Webb.
Voorts zal van 29 Juni a.s. toten
met 15 Juli d.a.v. te Amsterdam,
onder leiding van dien stelling-com
mandant, een cursus worden gehou
den in den vestingoorlog voor een
aantal hoofd- en subalterne officieren
van de infanterie.
Van het 21e regt. infanterie te
den Helder zal aan laatstbedoelden
cursus worden deelgenomen door den
kapitein J. H. C. P. Brandt van het
3e bataljon van het korps.
Militiekader.
De Min. van Oorlog heeft bepaald,
dat de opleiding van alle niet voor
milicien-sergeant geslaagden van het
October-bataljon van het 21e regt.
infanterie te den Helder, moet wor
den voortgezet en dat-zij in de maand
Augustus 1914 nogmaals in de gele
genheid moeten worden gesteld het
exameu, ter verkrijging van dien rang,
af te leggen.
BINNENLAND.
In de Vrijdagavond gehouden
vergadering van de R. K. kiesvereeni-
ging „Eendracht" is met algemeene
stemmen de heer W. C. van Breda
candidaat gesteld voor de vacature
gemeenteraadslid in district H.
Mej. R. B. Davidson alhier is
gisteren te Haarlem geslaagd voor
het examen L. O.
De dames A. de Vries en J. de
Vriea van Julianadorp hebben Donder
dag te Haarlem met goed gevolg
examen afgelegd voor de vrije- en
ordeoefeningen.
Bij het gisteren te 's-Graven-
hage gehouden examen slaagde voor
2e stuurman Groote Stoomvaartmaat
schappij de heer C. P. Dekker en voor
8e stuurman Groote Stoomvaartmaat
schappij de heer A. C. Ham, beide
leerlingen der Zeevaartschool alhier.
Benoemd tot klerk ten kantore
der rijksbelastingen te - Helder de
heer P. Bakker, alhier.
Ten garnizoensbureele werd
Vrijdag aanbesteedDe levering van
aardappelen ten behoeve van het
garnizoen alhier van 16 Juli tot 31
October 1914.
Ingekomen waren inschrijvingen
vanA. Postma ad f 2.22A. J. de
Bunje f2.— C. van Os f 1.97S.
van Amesfoort f 1.85 en firmaSwaters
f 1.83, alles per H.L.
Voor de onderhandsche inschrijving
voor de levering van aardappelen ten
behoeve van het garnizoen van 1 16
Juli werd ingeschreven door:
A. Postma ad f4.— C. van Os
f 3.73S. van Amesfoort f 2.83 en
firma Swaters f2.82, alles per H.L.
Hr. Ms. „Gelderland" is 12 Juni
te Bergen aangekomen.
Reisplan van en brievenmalen voor
Hr. Ms. tIJacob van Heemskerck".
Gedurende de reis naar West-Indië
zal Hr. Ms. pantserschip „Jacob van
Heemskerck" verwacht kunnen wor
Oorlogsschepen te Harlingen.
Het Departement van Marino heeft
een verzoek ontvangen van hot be
stuur van de vereeniging tot bevor
dering van het vreemdelingenverkeer
te Harlingen, om Woensdag 24 Juni
ter gelegenheid van do Holkiudia-
zeil wedstrijden ter opluistering eeriigc
oorlogsschepen te zenden. Dit verzoek
is toegestaan. Alsnu zullen de kanon-
neerbooten „Evert", „Das" en „Hom"
van uit Nieuwediep naar Harlingen
gaan.
Arbeidsvoorwaarden der
rijkswerklieden.
Naar de Nieuwe Gt. verneemt, is in
druk verschenen het rapport van de
in 1908 benoemde staatscommissie
tot regeling van dearbeidsvoorwaarden
der rijkswerklieden. Du publicatie
door het departement van landbouw,
nijverheid en handel kan een dezer
dagen tegemoet worden gezien. Het
ligt in de bedoeling het rapport op
ruime schaal te verspreiden.
Het vlootprogram I
Mr. De Jong, candidaat voor de
Tweede Kamer, district Katwijk, die
Woensdag te Sassenheim als spreker
optrad, heeft medegedeeld, dat het
geheele vlootprogram van Minister
Rambonn.et gesteund zal worden dooi
de concentratie. Groote belanghebben
den in Indië, die meerendeels tot de
vrijzinnigen behooren, zijn bezigden
Staat in de gelegenheid te stellen
dat program uit te voeren.
Naar men wellicht weet is er
f 125.000.000 mede gemoeid. De ver
gadering hoorde deze mededeeling
met donderend applaus aan.
De nieuwe vloot.
Naar „De Fakkel" uit goede bron
verneemt, zal binnenkort door de
regeering bij de staten-Generaal een
voorstel aanhangig worden gemaakt
om over te gaan tot den bouw van
4 slagschepen, elk groot 24000 ton
met een snelheid van 22 mjjl, en
voorts tot den aanbouw van de
noodige torpedobooten, torpedojagers
en onderzeërs. De bedoeling zou dan
voorzitten om van dit materiaal een
geheel te maken als eskader en la
ter met den aanbouw van een twee
de eskaker de nieuwe vloot te vol
tooien.
Uit het Indische mijnwezen meent
men de kosten grootendeels te kan
nen putten.
Kamerverkiezing Katwijk.
Bij de gisteren in het district Kat
wijk gehouden stemming voor een
lid der Tweede Kamer (vac. baron
Van Wassenaer van Catwljck) werden
uitgebracht 7374 geldige stemmen,
(volstrekte meerderheid 8688).
Hiervan verkregen de heeren mr.
H. W. J. C. de Jong (U.L.) 956, S.
Rodrigues de xMiranda (S.D.A.P.) 232
en di-. J. Th. de Visser 6186.
Zoodat gekozen is
Dr. J. TH. De VISSER.
(Bij de periodieke verkiezing ver
leden jaar werden uitgebracht 8183
geldige stemmen. Daarvan vereenig-
den op zich de heeren Van Wassenaer
(C.-H.) 6663, mr. J. C. Kielstra (V.-L.)
1158, De Miranda (S.D.A.P.) 227 en
dr. P. J. Muller (Prot.) 135).
De Koningin te Groningen.
Naar alle.waarschijnlijkheid zullen
de Koningin en de Prins niet, gelijk
aanvankelijk het voornemen was,
Woensdag 1 Juli te Groningen aan
komen, maar Dinsdagavond 80 Juni.
Stuurliedenexamens.
's-Gravenhage, 12 Juni. Geslaagd
groote stoomvaart eerste stuurman
B. de Boer en J. M. van Driest;
tweede stuurman C. P. Dekker en
H. C. van der Hoek; derde stuurman
G. Dekker, A. Dobbenga, H. W. Drent
en A. C. Ham.
Aanbestedingkwestie.
In de vergadering te Haarlem van
62 solide aannemers werd gisteren
besloten, voor den bouw van twaalf
blokken woningen voor het gesticht
„Meerenberg" heden niet in te schrij
ven, dan onder de voorwaarde, dat
particuliere en algemeene werksta
kingen, uitgaande van behoorlijk ge
organiseerde vakvereenigingen, zullen
worden beschouwd als overmachten
recht geven op termijnsverlenging.
Opneming dezer clausule was dooi
den ingenieur geweigerd.
Jongetje vermist.
Nog steeds wordt door den vader
en de politie te Purmerend on om
streken gezocht naar het vermiste
jongetje uit Helder, dat Woensdag
morgen vermoedelijk in de Beemster
en daarna in Purmerend is gezien.
Eergisterenmorgen is te Purme
rend een politiehond aangekomen.
Het onderzoek ving aan in de
Beemster op verschillende wegen,
omdat de vader zich den juisten weg,
dien hij aldaar met de fiets was ge
gaan niet meer kon herinneren. Men
gaf den hond lucht aan een pakje,
dat 't jongetje eenige dagen vóór de
verdwijning had gedragen. Het re
sultaat was echter ongunstig.
Daarop werd het onderzoek in
Purmerend voortgezet, met even on
gunstig gevolg.
Boefje.
Gisteren is een 13-jarige jongen
aangehouden, die een rijwiel had
ontvreemd, dat gedurende enkele
oogenblikken onbeheerd stond op den
hoek van de Spuistraat en Raadhuis
straat te Amsterdam.
Bij zijn ondervraging op het politie
bureau bekende de jongen den laatsten
tijd niet minder dan 12 rijwielen
gestolen te hebben!
Trouwplechtigheid in een gevangenis.
In de gevangenis te Utrecht is
Donderdagnamiddag een trouwplech
tigheid voltrokken.
Een gevangene, die nog eenigen
tijd voor de borst heeft, wenschte in
het huwelijk totreden. Vermoedelijk
om de zekerheid te hebben, dat zijn
bruid niet zou worden ingepalmd
door een ander in den tijd, dat hij
nog iu eenzame afsluiting zal moeten
doorbrengen. Vandaar de trouwerij
in de gevangenis.
De ambtenaar van den Burgerlijken
Stand ging naar de gevangenis aan
het Wolvenplein, waar ook de bruid
verscheen. De gevangene werd voor
geleid, teekende, groette zijn eclit-
genoote en ging weer terug naar de
cel. De bruid mocht de deur voor
zich ontsloten zien en ging naar de
nieuwe woning.
Een trouw met een droefgeestig
karakter. Zonder zon en zonder
myrrhe. (U. D.)
Kersen.
Te Wagingen was Woensdag op de
jaarlijksehe kersenveiling de kooplust
groot en waren de prijzen dientenge-
gevolge buitengewoon hoog.
Naar schatting werd van 9 tot 12
cents op het hout besteed. Daar komt nu
nog een cent of 5 a 6 voor plukken
en andere onkosten bij
Optochten op Zondag.
De Rotterdamsche gemeenteraad
besloot twee jaar geleden met 21
tegen 20 stemmen het houden van
optochten op Zondag te verbieden.
Gisteren is met 21 tegen 18 stemmen
aangenomen een voorstel van één dei-
leden om de optochten weer toe te
laten.
De voorzitter had geadviseerd, het
voorstel niet aan te nemen, daar een
zoo vlugge verandering van besluit
door den Rtflfa schade doet aan het
prestige van het College.
Smokkelhandel Saccharine.
Dat de smokkelhandel in saccharine
nog steeds wordt beoefend, bewijst het
feit, dat Woensdag bij aankomst van
trein 72D te Bentheim door de douanen
in een doorgaand rijtuig Hoek van
Holland-Loipzig een hoeveelheid van
33 kilo werd gevonden. Het rijtuig
werd op last der douanen uitgezet
en tot verder onderzoek naar ons
land teruggezonden, teneinde te kun
nen nagaan of er nog geheime berg
plaatsen in zijn aangebracht.
Het politie-drama te Arnhem.
Men meldt uit Arnhem aan de
„Tel."
Naar wij vernemen, zal de inspec
teur van politie v. d. M., die in den
nacht vau 9 op 10 Mei in de Hom
melstraat alhier den 22-jarigen v. d.
Post uit Amsterdam doodschoot en
wiens verwijzing naar de terecht
zitting der rechtbank wij gisteren
mededeelden, terecht staan wegens
doodslag, subsidiair le wegens mis
handeling den dood tengevolge heb
bende, subsidiair 2e, wegens het
veroorzaken van den dood door schuld.
Slecht ontvangen vreemdelingen.
De voorzitter van de Yacht Club
d'Ostende heeft zich beklaagd over
de straatjongens in Haarlem. Hij was
met zijn jacht „Zephyr II" in het
Spaarne Le Haarlem. De kwajongens
hebben toen getracht de meertouwen
van zijn jacht door te snijden en met
steenen naar do boot en later ook
naar den eigenaar en een dame die
aan boord waren, gegooid.
Evenredige vertegenwoordiging.
Met machtiging van H. M. de Ko
ningin is thans openbaar gemaakt
het verslag der Staatscommissie voor
evenredig kiesrecht.
De commissie, die in een halfjaar
haar taak volbracht, heeft in 8 wets
ontwerpen haar stelsel van evenredig
kiesrecht voor Tweede Kamer, Pro
vinciale Staten en Gemeenteraden
belichaamd en een afzonderlijke rege
ling voor verkiezing van de leden
der Eerste Kamer naai een evenredig
stelsel ODtworpen.
Voor de rechtstreeks gekozen ver
tegenwoordigende lichamen heeft de
commissie er naar gestreefd, voor
alle groepen waarin de kiezers zich
indeelen éénzelfde verhouding in het
leven te roepen tusschen het aantal
stemmen, dat de partij of groep heeft
uitgebracht en het aantal zetels, dat
zjj zal innemen in het vertegen
woordigend lichaam, zoodat aan alle
partijen of groepen op hetzelfde ge
middeld aantal stemmen een zetel
wordt toegekend.
Voor de Tweede Kamerverkiezing
wordt het lijstenstelsel aanbevolen,
dat den kiezer tegemoet komt in de
regeling van de overdracht zijner
stem, on dit in onderscheid met het
personenstelsel dat voor de verkie
zing der Eerste Kamer wordt voor
gesteld, met beperking van zijn
vrijheid, zelf die overdracht te regelen.
In het lijstenstelsel blijft de bestaande
wijze van kiesrecht-uitoefening onver
anderd.
Naar evenredige verdeeling van
het aantal zetels zoover als mogelyk
is by de ondeelbaarheid van den
zetel wordt gestreefd.
Voor de rechtstreeksche verkiezin
gen beveelt zij het stelsel der enkele
stem aan, waarin de kiezer zelf den
candidaat zijner voorkeur aanwijst.
De indeeling in kiesdistricten ver
valt als strijdig met het beginsel dei-
evenredige vertegenwoordiging en
ter vervanging daarvan wordt voor
de verkiezing van de Tweede Kamer
het Rijk ingedeeld in kieskringen,
zoodat de kiezer uitsluitend stemt
over de lijsten, ingeleverd binnen
zijn kieskring.
In het kieskringenstelsel worden
alle honderd Kamerzetels verdeeld
over alle candidatenlijsten tezamen,
die in het land zijn ingeleverd, on
verschillig in welken kieskring.
Volgens de indeeling der commissie
vormen voor de verkiezingen voor de
Tweede kamer de meeste provinciën
ieder één kieskring; worden Gelder
land en Noord-Brabant in twee,
Noord-Holland in drie en Zuid-Holland
in vier kieskringen verdeeld.
In dit stelsel moet het geheele
kiezerskorps in het land worden op
geroepen om te voorzien in een enkele
vacature.
Verkiezingen voor tusschentijdsche
vacatures vervallen dus. Daarin zal de
comm. aldus voorzien dat het uit
vallend lid wordt vervangen door den
candidaat, die met hem voorkomt
op dezelfde lijst en van de niet ver
kozen candidaten van de lijst de
meesto stemmen behaalde.
Het onderzoek naar de geldigheid
der lijsten zal vooraf geschieden
zoodat een nader onderzoek naar die
geldigheid bij het geloofsbrieven-
onderzoek is buitengesloten. Met het
lijstenonderzoek belast het ontwerp
het hoofdstembureuu van den betrok
ken kieskring. Van de beslissing kan
geappelleerd worden bij Gedeputeerde
Staten.
Voor de Provinciale Staten wordt
hetzelfde stelsel van evenredig kies
recht aanbevolen met opheffing van
aftreding der Statenleden bij de helft,
zoodat de zittingsduur voor de Sta
tenleden wordt voorgesteld op 4 javen
in plaats van op 9. De in afzonder
lijke kiesdistricten gesplitste gemeen
ten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht
worden toteen onverdeelden kieskring
gevormd.
Voor de gemeenteraden wordt
hetzelfde evenredigheidsstelsel aan
bevolen met vorming der groote
gemeenten tot één onverdeeld kiesge-
bied.
In gemeenten met raden van 15
of minder leden wil de comm. alle
leden tegelijk laten aftreden.
De Staten blijven als kiezers van
de leden der Eerste Kamer behouden
on voor hun verkiezing volgens
evenredige vertegenwoordiging be
veelt de comm. het personenstelsel
aan hetwelk toelaat dat ook een
kleine groep zich het haar toekomend
aandeel in de zetels kan verzekeren.
Scheepsofficieren op een verlaten
schip.
Het stoomschip „Cairnhill", dat
door al het scheepsvolk, met uitzon
dering van den kapitein,den len stuur
mannen 2en stuurman,den 4en machi
nist en den hofmeester 8 weken ge
leden ter hoogte van Nieuw-Ierland
verlaten werd, is opgepikt en naar
Nieuw Guinea gesleept. Het schip
verloor zijn schroef op 31 Maart en
de eerste machinist trachtte dat ge
mis te herstellen wat hem niet ge
lukte, waarop de bemanning het
schip verliet in 3 booten, die
na een ontzettenden sneeuwstorm
te hebben doorgemaakt, op het ei
land Pabaul in den Bismarck-Archi-
pel aankwamen. De achtergeblevenen
vertoefden 8 weken alleen op' het
stoomschip.
Een nestje op een spoorwegrijtuig.
Dezer dagen vertelde een blad van
een vogelnest in een brievenbus,
maar wat zegt men van een vogel,
die een nestje had gemaakt onderop
een spoorwegrijtuig? Deze vogel, een
lijster, had in het onrustige Ulster
geen rustiger plekje voor zyn nest
kunnen vinden dan vlak onder de
verwarmingspijp van een eersteklasse-
rijtuig, dat heen en weer reed tusschen
Limavay en Londonderry. De zomer
dienst bracht den vogel in de war
de trein reed toen een kwartier vroeger
en toen de lijster, die waarschijnlijk
op voedsel uit was geweest, terug
kwam, waren rijtuig, nest en eieren
weg. Men merkte haar op en de sta
tionschef van Londonderry waar
schuwde zijn collega te Limavady,
vroeg hem naar den vogel uit te zien,
die welmet den volgenden trein
of op zijn vleugels zou komen. Dat
gebeurde ook en de lijster ging weer
kalm zitten broeden.
De spoorwegautoriteiten waren toen
zoo dierlievend, het rijtuig geen dienst
te laten doen totdat de jonge vogels
waren uitgevlogen.
Boevenfantasie.
De vindingrijkheid van liet geboefte
is onbegrensdziehier weer wat
nieuws. De „Preangerbode" vertelt 't
Een meneer te Soerabaja, die erg
in de beer zat, maakte van plankjes
en couranten waardelooze pakketten,
die hij onder rembours aan ver
schillende niet bestaande personen
in andere plaatsen als bestelgoed
toezond. Na zekeren tyd kwamen
deze pakjes natuurlijk als onbestel
baar terug.
Wat had onderwijl de leeperd ge
daan Van de S. S. had hij de bekende
gele remboursement-be wijzen ge
kregen. Wanneer een berenleider, die
bijv. een pretentie op hem had van
f 270, hem al te erg in het nauw dreef,
ging hij naar dezen toe, vertoonde
een remboursementbewijs van bijv.
f30, en zei: „Ja, man, contant geld
heb ik niet, maar ik ben geld wach
tende, kijk maarWeet je wat
Geef mij de gekwiteerde rekening
plus f25, dan krijg jy 't rembourse
mentbewijs. Jij kunt dan 't geld bij
de S. S. innen en hebt f 5 voor de
moeite
In den regel hapten de goedge-
loovigen toe, de oplichter had z'n
gekwiteerde rekening en contanten,
dc S. S. de pakjes met vodden, de
crediteuven do waardelooze rembour-
sement-bewijzen der geweigerde zen
dingen.
Het is uu een ren op den kashouder
te Soerabaja, kotta om de bewijzen
te verzilveren, doch deze ambtenaar
weigert betaling. Eenige der slacht
offers wendden zich tot den officier
van justitie, die vrijwel machteloos
tegen deze in Indië nog nooit ver
toonde truc staat. De S. S.-admini-
stratie zit met bergen pakjes opge
scheept, die eiken dag opnieuw iu
de administratie voorkomen on ver
antwoord moetun worden.
Men zegt dat de persoon in kwestie
kans gezien hoeft op die manier
diverse personen voor ruim f6000
op te lichten
tegenspraak.
Gast (tot den kellner, die hem eene
zeer kleine portie boter brengt), /eg
eens, kellner, ik heb in mijn leven
al veel boter gezien, maar zoo weinig
nog nooit.
SPORT.
VOETBAL.
Oe Propaganda-wedstrijd.
Wanneer het weer medewerkt,
dan belooft do Zondag de dag te
worden, die den Heiderschen voet
bal-liefhebbers lang zal heugen. Zoo'n
elftal, als nu zal verschijnen, heeft
nog zelden op de Heldersche velden
gespeeld, en het H. F. C.-bestuur heeft
goed gedaan de zaak flink aan te
pakken. Zoo heeft het invitaties ge
zonden aan de voornaamste inwoners
van den Helder, te weten aan den
Burgemeester, den Schout-bij-nacht
en andere militaire autoriteiten, de
raadsleden, de hoofd ambtenaren van
's Rijkswerf en meerdere civiele inge
zetenen. Voor deze genoodigden zyn
zitplaatsen beschikbaar gesteld.
Wij krijgen de volgende teams
in het veld:
u_tqc
|s«
o= X g
eiiHü
s S 3
«3=
ca 2
We zien dus, dat Haarlem goed
iu elkaar zit; in het doel de bekende
Van Eek en in de voorhoede een
vijftal, dat iu de le klasse bekend
staat om haar samenspel. Verder
zullen Houtkoopor, het gevreesde
kanon, en Jur Haak, de Internatio
naal van Leipzig, wel voor een goed
doelgemiddelde zorgen. II.F.C. is
versterkt met de gebr. Pelser, die
van hetzelfde bout gesneden zyn als
onze A. Pelser, de ster tegen" de
Middlesex Wanderers. De linksbuiten
is Willemse, die volgens A. Pelser
niet zoo ver beneden Buwalda staat.
Van dezen laatste is eerst een tele
gram ontvangen, waarin hij zijn
steun toezegde. Later bleek hy ver
hinderd te zijn. Dus Zondag allen
op naar het H.F.C.-terrein. Als ge
werkelijk iets moois wilt zien, dan
hebt ge daar nu de gelegenheid voor.
C. v. S.
Iu verband met den Propaganda-
wedstrijd op het H.F.C. terrein, zal
op het II.U.S. terrein Zondag geen
match plaats hebben.
Uit den omtrek.
BUITENLAND.
De suffragettes.
Londen, 12 Juni. De suffragettes
poogden hedennacht een parochiekerk
uit de 12 eeuw te Chipstead in Surrey
in brand steken. Een dor deuren is
verbrand.
Suffragistische litteratuur werd op
het kerkhol gevonden.
Automobiel-ongeluk.
Toulouse, 12 Juni. Een automobiel,
waarin vijf personen gezeten waren,
viel hodenmorgen in een afgrond,
tengevolge van het breken van een
brug bij Saverdun in Ariège. Alle
inzittenden werden gedood.
Onderwijzerssalarissen.
Ter vergel(jking met salarissen in
ons land is het misschien van belang,
dat de gemeenteraad van Drontheim
(Noorwegen) het aanvangssalaris van
de onderwijzers aan de volksschool
heeft vastgesteld op 1700 kronen
(f 1122), opklimmende tot 3400 kronen
(f 2244)voot de onderwijzeressen
loopt het van 1250 kronen (f825)
I tot 2150 kronen (f 1419).
Uit Mexico.
Oe „Kortenaer" in Mexico.
De Washingtonsche correspondent
van het „Handelsblad" schrijft:
Uit Tampico hoor ik uit de aller
beste bron het volgende: de „Korte
naer" heeft hier uitstekend werk
gedaan en indien men kon hooren
wat de Amerikanen, die nog hier
ter plaatse zijn, en de Engelschen en
Duitschers en de Mexicanen zeiven
daarover te zeggen hebben, dan zou
men weten, dat ieder den Holland
schen gezant in Washington dankbaar
is, dat hij onmiddellijk de voorzorg
genomen heeft de „Kortenaer" naar
Tampico te laten vertrekkenmen
verheugt er zich over, dat met al
het geschrijf over, voor en tegen de
vloot, de marine zich weinig bekom
mert om die disputen, m3ar kalmweg
doorgaat haar plicht te doen en onzen
goeden naam hoog te houden. Niet
alleen hebben de werktuigkundigen
van het Hollandsche schip, nadat de
machinisten van de Hollandsche
potroleum-bronnen gevlucht waren,
de machines en daardoor de bronnen
voor vernieling beveiligd (in civiel
en met volkomen goedvinden van
de Mexicaansche autoriteiten) maar
ook hebben zij gedurende de belege
ring aan allen die ze noodig hadden
hunne diensten bewezen en op het
oogenblik dat ik dit schrijf, heeft de
dokter van liet Hollandsche schip
nog een goede vijftig Mexicaansche
gewonden onder behandeling.
Evenals iu den Balkanoorlog de
„Gollandets" zich bij alle partyen
grooten eerbied verwierf voor zijn
rustig en sober werk op het gebied
der humaniteit, zoo wordt ook in
Tampico onder de Mexicanen bekend
dat de „Holandesa" een vriendelijke
man is, die zonder sabelgerinkol en
oorlogsgedruisch kalm zijn weg gaat
en ondertusschen doet wat zijn band
te doen vindt.
Callantsoog, 12 Juni.
Woensdagavond werd alhier in het
lokaal van den heer P. V03 Jbzn. de
gewone jaarlijksehe vergadering ge
houden, ter bespreking van hot te
houden schoolfeest.
Algemeen werd goedgevonden, dat
dit jaar de leerlingen van de vijfde
en zesde klas ook aan de rijtoer naar
Schoorl en Bergen zullen deelnemen
en ze dus niet, zooals de vorige twee
jaren naar Amsterdam zullen gaan.
De datum van het schoolfeest werd
vastgesteld op Vrijdag 19 Juni a. s.
De heeren K. Borst en K. Sage-
kuele boden zich aan, te zullen zor
gen voor rijtuigen. Inteekenlijsten
zullen worden aangeboden om de
benoodigde gelden te verkrijgen.
Mocht het weer op Vrydag 19 Juni
ongunstig zijn, dan zal de rijtoer
gehouden worden den daarop vol
genden Zaterdag.
Taxel, 12 Judï.
Naar wij vernemen, hebben zich
14 sollicitanten aangemeld voor ae
betrekking als onderwijzeres aan de
O. L. School te Midden-Eierland.
Voor de gemeente Wieringen die,
naar men weet, van den Staat de
voornaamste wierwaarden in de
Zuiderzee heeft gepacht, worden thans
ook aan de visschers van hier weer
consenten uitgereikt om in dezen
zomer in de waarden zeegras te
mogen maaien. Elke houder van
zulk 'n consent heeft 't recht om
60 pakken wier, a 100 K.G. te mogen
maaien, Van het loon wordt f2 uit
betaald terstond na 't aanbrengen
van 't gemaaide zeegras.
Naar de Leidsche markt werden
deze week met 3 stoombooten ver
scheept 1998 lammeren.
Deze geheele veeuitvoer in deze
week heeft bedragen 2742 lammeren,
13 koeien, 11 kalveren, 17 schapen,
5 paarden 37 varkens.
Te 's Gravenhage zijn o. m. voor
3e Stuurman, Groote Stoomvaart,
geslaagd de heeren Y. Alkema en
J. F. W. AukeB, beiden leerlingen
der Zeevaartschool alhier.
De heer W. Boon Pzn., vroeger
te Oosterend, thans onderwijzer bij
het Chr. Byz. Onderwijs te Boskoop,
slaagde te Utrecht voor acte School
raad met aantoekeningen voor Chr.
Nat. Schoolonderwijs en Gereform.
Schoolwerk.
