HELDERSCHE COURANT
9
mm
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Aardrijkskunde
Het Eiland Texel
PURALIMENTO'S
§j§
®1
iü
§j§
a:
Htf
i "èH
8
a
A i
m
li s
i
SP
si
Hf-
s
s
a
1
1
I
No. 4329
ZATERDAG 27 JUNI 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37£ 45 0.75
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cenL
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hoogor borekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2} cent.
EERSTE BLAD.
Het eerstvolgend nummer
van ons blad verschijnt
Dinsdagmiddag.
BINNENLAND.
0e Alkmaarsche geldleening.
Op de 4Vs procent geldleening van
f505.000 is "tot een zoodanig bedrag
ingeschreven, dat de leening 25 maal
volteekepd is, zoodat slechts 4 pet.
kan worden toogewezen en inschrij
vingen beneden f13.000 niets ontvan
gen. Bij den gemeente-ontvanger was
ingeschreven voor f 1.005.000.
Overste Thomson, t
Naar het „Gron. Dgbl." verneemt,
zal het stoffelijk overschot van kolo
nel Thomson aan boord van de
„Noord Brabant" aan de De Ruyter-
kade te Amsterdam aankomen. Van
daar zal het met militaire eerbewij
zen naar het Centraal-Station worden
gebracht, om per spoor naar Gronin
gen vervoerd te worden.
BUITENLAND.
Bioscoop.
Ten bewijze van de opofferingen
en gevaren, waaraan de operateurs
zich bloot stellen ter wille van het
bioscoop publiek, vertelt de „Erste
Intern. Film-Zeitung" het volgende
De kogels floten over het slagveld.
Kleine wolken toonden aan waar
granaten sprongen. Overal lagen de
ljjken, met het gras nog vastgeknepen
in de verstijfde handen, dat zij in
hun laatste verbijstering uit den
grond getrokken hadden. Een transport
Turksche gevangenen werd over
gindschen heuvelrug gevoerd.
Tusschen de tegenover elkander
staande troepen lag, verdekt achter
een kopje... een operateur van Pathé.
Midden onder het vuren draaide hij
Ingezonden Mededeeling.
De PINK PILLEN hebben
twee kinderen genezen.
Een jeugdige knaap en een meisje,
kinderen van Mad. de weduwe Ver-
oruysse, wol bekend te Kortrijk, waar
zij woont, 22 Nieuwstraat.
„Mijn twee lieve kinderen zijn ge
nezen door uwe goede pillen", schrijft
zij. „Deze twee kinderen hadden een
zware ziekte gevat en konden niet
genezen. Zij waren zwak, bloedarm,
zonder opgewektheid, zonder vroolijk-
heid en zonder oetlust gebleven.
Ondanks alle zorgen, kwam hunne
betei-schap niet tot stand. Men heeft
mij gelukkig aangeraden, hen de Pink
Pillen te doen innemen en van af
den dag dat zij deze behandeling
hebben gevolgd, is alles ten goede
geschikt en ziedaar, nu zijn zij weer
volkomen gezond. Zij zien er goed
uit, waarmee iedereen ons geluk-
wenscht."
Na erge ziekten gebeurt het dat
de genezen zieken in zich zelf niet
de voldoende krachten vinden om
geheel te bekomen. Zij herstellen,
maar zoo langzaam, zoo weinig iederen
dag, dat zij het niet bemerken. Het
is noodig, om wederinstorten en bij
komende ongemakken te vermijden,
den terugkeer der krachten te ver
haasten. De Pink Pillen doen, door
hunne machtige werking als weder-
belever van het bloed en versterker
van het zenuwstelsel, wonderen in
dat geval.
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
ii f 1.75 per doos, en f9.— per zes
doozen bij het Hoofddepot der Pink
Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam,
voor Helder en Omstreken bij
H. DE BIE Biersteker, Keizerstraat
93 en H. W. ZEGEL, Kanaal weg 63
te Schagen bij J. ROTGANSte den
Burg (Texel) bij T. BUIS en verder
bij verschillende Apothekers en goede
drogisten.
van
door P. DEUZEMAN,
In 1914 herzien dóór:
J. Daalder Dz. en W. Mets Tz.
HOOFDSTUK XIV.
Het Landschapskarakter.
Ofschoon het eiland Texel in menig
opzicht een volkomen geografisch
geheel vormt, is toch het voorkomen
van het landschap in de verschillende
deelen des eilands zeer uiteenloopend,
wat men, de grootte in aanmerkiug
nemende, niet zou verwachten, daar
men elders op een zelfde oppervlakte
meest altijd minder afwisseling vindt
wat het landschappelijk karakter
aangaat.
Ten opzichte hiervan kan men
Texel zeer gevoegeHjk verdoelen in
drie deelen, die aanmerkelijk van
elkaar verschillen.
Deze drie gebieden z(jn:
o. Het gebied der duinen de
daarnaast gelegen zandige -1"'
ijverig aan zijn toestel, toen daar
plotseling een Turksche patrouille
opdook, die hem gevangen nam.
Hij werd in een tent gebracht vóór
een kleinen, dikken Tui kschen officier,
die hem op barschen toon vroeg,
wat hij op het slagveld te maken
had. Kapitein Sar 11 stelde zich voor
als oud-officier van het Engelsche
leger, en vertelde zijn opdracht.
De Turk antwoordde, dat hij gerech
tigd was hom to laten doodschieten.
Zoo luidde zijn consigne voor ieder,
die zich buiten de linie waagde, zij
hij dan oorlogscorrespondent of wat
ook. Maar bij uitzondering wilde hij
Mr. Sarll het leven laten, omdat hij
officier was geweest, doch de film
moest hij in ieder geval vernietigen.
En de daad bij het woord voegende,
streek hij een lucifer aan en stak
daarmee den band in brand.
Maai- daar schoot meteen een ont
zettende vlam uit op, die de tent
vuur deed vatten en baar, baard en
wenkbrauwen van den Turkschen
officier verzengde. De tont brandde
heelemaal op, en omdat het de een ige
geweest was in verren omtrek, word
de Turk zoo woedend, dat hij bevel
gaf den film-operateur nu tóch on
middellijk te fusileeren. Hij zelf was
te zeer gedeerd door de vlam om
zich hiermee te bemoeien. Aan een
sergeant met zes man werd last
gegeven kapitein Sarll den kogel
toe te dienen.
Nauwelijks waren de soldaten met
hun gevangene achter een heuvel
aangekomen, waar do executie zou
plaats hebben, of de operateur stopte
zoowel den sergeant als zijn man
schappen een stevige fooi in de
hand, met verzoek hem te laten
loopen. De Turken namen het gold
graag aan, en ze beloofden hem ook
nog een paard voor de vlucht, wanneer
hij voor ieder van hen de gegeven
som verdubbelde. Eerst echter moesten
ze een graf graven, een salvo afvuren
en dan den kuil weer dichtmaken,
om hun chef in den waan to brengen,
dat de operateur werkelijk doodge
schoten was.
Toen dit alles gebeurd was, verborg
kapitein Sarll zich aan een anderen
kant van den heuvel, en de Turksche
officier sleepte zich met veel moeite
naar het graf, spuugde daarop om
zijn ergernis over den Christenhond
verder te luchten. Want - zei hij
tot den sergeant de duivelskunsten
van dien kerel hebben de tent in
brand laten vliegen.
Tot tegen den nacht hield de
operateur zich verscholen. Toen kwam
een van de soldaten hem een paard
brengen, dat hem spoedig terugbracht
in het Bulgaarsche kamp, waar hij
al verloren gewaand was. Of kapitein
Sarll dit avontuurlijk naspel óók nog
gefilmd heeft, vertelt de geschiedenis
alleen niet.
0e Gothland.
VandeScilly-eilandcn wordtgemeld,
dat de Gothland nog steeds op de
rotsen zit. De ruimen 1 en 2 zijn vol
water. Het water is nog niet door
gedrongen in de machinekamer noch
in de ruimen in het achterschip.
Verscheiden stoomschepen en sleep-
booten zijn ter plaatse.
De lading uit de voor-ruimen wordt
in zee geworpen. Er is kans het schip
vlot te krijgen als de zee kalm blijft,
maar de Gothland zit gevaarlijk.
De passagiers zijn in St. Mary, waar
nu 1G8 opvarenden zijn. De gewon
den maken het goed, er zijn geen
dooden.
DE WEEK.
24 Juni.
Een afgebeuld, afgewerkt, moè-ge-
dacht en -gepraat menscli is een zeer
eigenaardig wezen. Gij kunt soms
haast alles van hem gedaan krijgen,
omdat hij slechts hunkert en snakt
naar één ding: rust, stilte. Ge poogt
vruchteloos hem te „amuseeren" met
een mop, die overal schitterend en
schaterend succes had. Gij zult tever
geefs zijn aandacht trachten te boeien,
zijn politieken hartstocht te prik
kelen„Soedah!" roept hij uit 011
geeuwt zóó luide en nerveus, dat gij
gronden) of hot duinlandschap met
zijn hoog en laag, schoone verge
zichten over het eiland en aanlokke
lijke zeegezichten, vooral in het zuiden
des eilands, waar men een heerlijk
gezicht heeft als men het Marsdiep,
de reede van Texel, de kust langs
den Helder en Nieuwediep en verder
Noord-Holland's kust tot de Van
Evvijkssluis overziet. Een onzer eerste
aardrijkskundigen, die Italië, Zwitser
land, de Vogezen enz. had bezocht,
verklaarde, toen hij ons eiland met
een bezoek vereerde, zelden schooner
vergezicht te hebben aangetroffen.
Aan de westzijde zijn de duinen vrij
rechtlijnig; aan den oostkant ver-
loopen zij meer onregelmatig.
b. Het effen terrein of het weide
en polderlandschap. Dit gebied treft,
men aan in alle polders en alle stre
ken van Texel, waar een intensieve
veeteelt gedreven wordt, vooral de
schapenteelt. Men treft in den polder
Eierland hoofdzakelijk bouwland, el
ders weiland aan. Een bijzondere
eigenschap is het vlakke, het effene
van den bodem, in de polders begroeid
met allerlei landbouwgewassen, als:
tarwe, haver, klaver, gerst, aard
appelen, erwton enz., elders met gras,
vooral om de hoofdplaats Den Burg.
Het gebied der weiden met wol
vee, dat vreedzaam graast, als be
dekt, levert vooral des voorjaars en
in den zomer wanneer een groen
op 't punt staat, boos te worden.
Het zal u misschien niet eens lukken,
z'n jaloezie gaande te maken. Een
toespeling op het lieftallige der glim
lachjes, waarmee z'n meisje z'n
vrouwluistert naar het gebabbel
van den gevaarlijken causeur met
zijn smachtende oogen en weeke
stem
Van je-w'eet-welden behendigen
Don Juan
't Zal hem dan schokschouderen,
terwijl hij de oogleden, die 'm als
lood zijn, laat zakken en zucht van:
„Och, kerel, zanik toch niet! Blijf
me van 't lijf met je malligheden
En een minuut later snurkt hij zoo
waar De man is voor geen prik
kel meer vatbaar. En ten slotte geeft
gij 't op
Maar ook kan 't wezen, dat eene
nietigheid de slip van z'n das, een
grijs haar dat ge in zijn knevel ont
dekt en waarmee gij hem plaagt
Een dood onschuldige toespeling op
een fout, die hij onder 't kaarten of
biljarten heeft gemaakt, - hem dol
driftig doet worden, opstuiven, als
wilde hij u naar de keel vliegen
Dan eerst bemerkt gij, hoe ziekelijk-
prikkelbaar de afgetobde zenuwen
van den overwerkte en afgemartelde
zijn
En aldus is ook het Parlement in
de allerlaatste dagen voor het groote
zomer-recès. Zooals de Tweede Kamer,
di6 op 28 Juni weer bijeenkwam
tegen heug en meug; gedwongen
eigenlijk, door het aanhouden van
den heer Kleerekoper met zijn inter
pellatie voor de Raadsleden-spoorweg-
beamten, waarvan velen zich vruch
teloos afvragen, waarom ook deze
niet in schriftelijke gedachten wisse
ling met de Regeering had kunnen
zijn afgedaan. Zeker, dat had ge
kund Ja, ziet ge, maarmaar
Voor'k weet-n iet-hoe veel vul ik niet
met woorden in de tittelljes, welke
ik hier zette.
Do Kamer is mofi. Zij heeft zich
gedurende de vele, vele weken, aan
de Staatsbegrooting van 1914 gewijd,
„overpraat". Daarna heeft zij o. a.
nog het liehtelijk-taaie boutje, ge
naamd SLu wadoom wet verorberd.
De Parlements-maag heeft rust
noodig. Do patiënt zit nog aan tafel,
maar- hij eet nu „met lange kiezen",
zooals men vroeger zei. Dat is onge
twijfeld een prachtige gelegenheid
om er, zonder slag of stoot, door te
krijgen wat onder andere omstandig
heden misschien dagen debats had
uitgelokt.
De voorbeelden zijn van recenten
aard, nietwaar?... En toch, - ik
herinner wederom aan mijn beeld
van den overwerkten man, die on
verschillig bleef waar dc innigste
roerselen van zijn gemoed werden
geprikkeld en opvloog, in arren moede,
bij een onvoorzichtig woord over de
kleur der slip van z'n das
Toch moet men uiterst voorzichtig
zijn met deze-zelfde, zoo „makkelijk"
lijkende Kamer, 't Kan wezen, dat
zij op een bepaald moment plotseling
ijselijk-warm van gemoedsstemming
wordt. Wie had gedacht, dat het
zelfde hooge college, dat er op
23 Juni niet eens meer „aardigheid
in vond" om over de Stuwadoorswet
hoofdelijk te stemmen, en het woord
van protest tegen 't niet opnemen
van de arbeidsboekjes en hethooger
Zondagsloon zonder de flauwste be
langstelling aanhoorde, dat die
zelfde Kamer voor het pro en contra
de f 10.000 meer subsidie aan „Oost
en West" eensklaps in zoo fel-prin-
cipieele, hartstochtelijke stemming
zou zijn geraakt, dat minister Pleyte
't geraden achtte de f 10.000 stille
kens „in petto" te houden tot eene
gunstiger gelegenheid Elk woord
zou hier olie in het vuur zijn geweest.
En de Kamer, smachtend en hun
kerend naar recès, zou misschien
over die „armzalige tien roode lapjes",
waar tal van hooge en dierbare be
ginsel-kwesties aan „verknocht" wa
ren geworden, dagen hebben volge
praat Zoodat zy verplicht zou zijn
geweest, de gansehe „finale wasch-
lijst" interpellatie-Kleerekoper en
-Van Doorn incluis, óf met den
vermaarden Fran"schen-slag af te
roffelen, bf de- Juli-grens te o ver
tapijt de uitgestrekte vlakten over
dekt, een overheerlijk gezicht op.
Hier moeten wij hoofdzakelijk den
veestapel zoeken, die jaarlijks onge
veer 35,000 lammeren naar den
vasten wal aflevert. Een ontzettend
getal „tuinwallen" geeft hier het
landschap een bijzonder aanzien.
Het gebied der weiden is Texel's
rijkdom; daar wonen kapitalisten en
groote veehouders, die met den
vasten wal geregelde relatién hebben.
c. Het heuvellandschap, waarvan
de Hoogeberg het middelpunt uit
maakt. Dit gebied komt in veel op
zichten overeen met de landschappen,
zooals men die in onze oostelijke
provinciën aantreft, met name in
Gelderland. Waren de twee eerstge
noemde gebieden zoo goed als boom
loos, deze streek is niet geheel van
bosch ontbloot en heeft een heuvel
achtig karakter. Van den Hoogeberg
heeft men een heerlijk vergezicht
niet alleen over 't geheele eiland
zelf, maar ook over de kuststreken
van de Noord- en Zuiderzee. Men
waant hier niet in Holland, veel
minder op een der Wadden eilanden
te zijn. Vreemdelingen zijn dan ook
opgetogen over hot afwisselende
karakter des landschaps in deze
omgeving.
Gebrek aan afwisseling bestaat er
dus op Texel blijkbaar voor den
wandelaar niet.
schrijden. En dat vertikt, verdraait
zy nu eenmaalNa 1 Juli - heeft
praeses Borgesius, den 23 Juni weèr
gelukkig van zessen-klaar op zijn
zeteltje, geen leden, geen quo
rum Al zou Kamerbewaarder Van
Bijlevelt ook een gansch uur lang
dc leden- en de andere schellen doen
luiden, 't ware gansch vruchteloos.
Van 1 Juli tot den derden Dinsdag
in September kan de grootste toove-
naar ter wereld; een Gleichman in
dc tiende macht, geen openbare
zitting van ons Lagerhuis bijeen
trommelen. Zeer-buiteDgewone om
standigheden, waarvoor God ons
moge bewaren, natuurlijk daar
gelaten.
Behalve het nieuws uit Durazzo,
en de nog steeds onverflauwde
belangstelling voor al wat wijlen
Thomson betreft, is er eigenlijk
weinig, dat, in deze dagen, wezenlijk
„trekt".
De Roode Kruis-ambulances zyn
naar de Oost vertrokken. De Prins
gemaal maakt zich gereed om den
3en Juli per „Zeeland" zijn tocht
naar de Noordsche landen te maken.
Op 30 Juni krijgt Groningen het
officieel bezoek der Landsmoeder.
Grootere en kleinere sport-feesten
volgen elkaar op. In de Hofstad
hoort men reeds de eerste „klanken"
van het naderend Artisten-sportfes-
tijnpendantvanhetAmsterdamsche.
De „crimineele rubriek", alsmede
die over het „barbaarsche Nederland"
brengen dagelijks treffende staaltjes
voor de liefhebbers van dezen kost...
Men krijgt allerlei botsingen tusschen
politic en burgerij, - en telkens
weer gevoelt men, hoè noodig eene
duchtige reorganisatie, schoonmaak,
op dit gebied is, in samenwerking
met de adviezen der Tucht-Unie en
eene zuivering in sommige politie
korpsen van het brave Patria
Ingezonden Mededeeling.
BLIKGROENTEN,
Vruchten in flac., Geleiën, Jams,
Tafelzuren en Limonades
zijn zuiverder et smakelijker en
toch niet duurder dan andere
prima merken.
Du geneeskundige Commissie
Prof. Dr. P. RL'ITfNGA,
Prof. Dr. R. K. SALTET,
Prof. P. v. d. WIELEN,
ii-«^-leeraren aan de Amstcrd.Universitci t,
geofl U de meest mogelijke garantie voor
hygiënische behandeling en zuiverheid
dor artikelen.
Gegarandeerd vrij van kleur
stoffen en conserveermiddelen.
Hygiënische Fabriek van Verduurzaamde
Levensmiddelen Amsterdam.
Een en ander wekt, zeer zeker,
belangstelling in verschillende en
ook wel van elkaar afgescheiden
sferen onzer maatschappij. De ellende
der exami nomanie is nu algemeen,
en wanneer gelijk ook wel ge
schied is - uitlekt, dat er „foutieve
opgaven" aan de ongelukkige slacht
offers zijn gedaan, dan jubelen
allen, die heelemaal - of haast
gezakt zijn En zy roepen „Nou,
Pa..." Óf: „Nou Ma..." Of: „Nou,
Lize, Annie, Trudc, Gijs, Karei,
wat hèb ik gezegd 't fs valsch
gegaan Ik zou er met glans
zijn gekomen hoor
En de tijding der „foutieve opgave",
- zij brengt vertroosting in sommige
harten van teleurgestelde vaders,
moeders; van verontwaardigde aan
slaande schoon dito's Van bedroef
de „aanstaanden", galanten, officiers
verloofden, die reeds droomden van
heerlijk succès, van engagement-
diners, van wandelingen in den
maneschijn, van jaloezie-ontvlammen
de verlovings-kaarten
Dat alles, en nog veel meer, heeft
de ellende der zoroersche exami-
nomanïe op haar zeer-elastisch ge
weten
De onverwachte dood van den
senator J. D. baron Van Wassenaer
Zelfs komen nu en dan schilders
van den vasten wal om op Texel
landschappen of vergezichten te
maken.
Als eene opmerkenswaardige bij
zonderheid kan nog vermeld worden,
dat Texel bijna geregeld eiken zomer
bezocht wordt door een of meer ge
fortuneerde Engeschen en Franschen,
die hier tijdelijk vertoeven, hetzij om
de planten en de vogels, waaraan
het eiland bijzonder rijk is, te be-
studeeren, hetzij om hun lust in het
jachtvermaak bot te vieren.
Ook komen iu de laatste jaren
vele Duitschevs hier aan de bad
plaats vertoeven.
HOOFDSTUK XV.
Den Burg.
Den Burg is de hoofdplaats van
Texel en verreweg het belangrijkst
van alle dorpen. De centrale ligging
maakte deze plaats boven andere ge
schikt als hoofdplaats. Zij is tevens
de eenige marktplaats van het ei
land en het middelpunt van geestes
beschaving.
Do naam Den Burg of Burg (Burgt,
Burcht) schijnt afkomstig te wezen
vaD het woord burcht slot, kas
teel, verstrekte plaats.) De Romeinen,
die omstreeks 54 v. Chr. in deze
landen kwamen, schijnen zich ook
van Rosande, zal zeer zeker niet eene
ontroering hebben gewekt, te verge
lijken met die, welke Thomson's dood
berokkende.
En ook de kring, welke door deze
droeve tijding zal geschokt zyn,
hy is veel kleiner.
Toch zullen er zijn, die door het
bericht van dit overlijden dieper zullen
getroffen zijn dan sommigen ver
moeden.
Niet slechts wijl de heer Van
Wassenaer van Rosande, de oud-
zeeofficier, die als zoodanig herinne
ringen van groote toewijding en ook
van bekwaamheid achterliet - in elk
ambt, door hem bekleed, zich be
toonde een man van ijver en plichts
besef, zich geheel gevend, naar de
volle mate zijner krachten, aan de
functie's, door hem aanvaard.
Maar ook wijl deze drie-en-zestig-
jarige man was het beeld van robuste,
forsche physiek kracht. De jager,
de sportsman, wiens lichaam gestaald
was door de sterkende lucht van zee
en bosch... nog Vrydag j.1. zat baron
Jan Dirk van Wassenaer in den Senaat
in het bankje naast zijn pas van het
Parlement naar den Senaat verhuisden
broeder. Een figuur van bloeiende
gezondheid, frissche blos op de wangen,
van forschen lichaamsbouw en
met stalen spieren. De type van den
landedelman, die zich tegen het ge
vaar van lichamelyke verslapping,
door de grootestads-lucht en het luxe
leven, heeft weten te hoeden. Eene
„reincarnatie", zou een theosoof
zeggen van een dier boutige mid-
deleeuwsche ridders en baroenen,
wier vuist niet zonder reden geducht
was
De tijding dat zulk een plotseling
door den wreeden zeisman, over wien
ik 't onlangs had, met een forschen
slag is neergeveld Ook hen, die
„maling hebben" aan „adellijke han
zen en hooge meneeren", zou Jan
Adam Kegge 't uitdrukken - zullen
erkennen, dat ze dwingt tot het toeven
bij een „rustpunt", ookdewoelig-
sten en meest-onbesuisden onder ons...
Mr. Antonio.
Schaakrubriek.
Probleem No. 66,
van J. SLATER.
Wedstrijd-Probleem.
Wit begint en geeft in drie zetten mat.
Zwart,
abcdefgh
Stand der Stukken.
Wit: KeG, Ta2 en g2, Lal en
pionnen d5 en e2.
ZwartKe3, pionnen dG, e-5, g3 en g4.
Oplossingen worden ingewacht
onder motto „Schaak" tot uiterlijk
Vrijdag 3 Juli a.s. aan het bureau
dezer courant.
Oplossing probleem No. 65,
van E. BRUNNER.
1. Pd2 -c4 waarna mat volgt.
Goede oplossingen ontvangen van
H. de Vries, J. Verheus, Dr. J.
Chr. Reeders, Baert, H. Willemse,
J. Sikkink, M. Smit, IJ. Reidsma, J.
Mienis, R. Roelofs, M. Muije, N. Muts
en H. Zegel, allen te Helder en B.
B. Nanning te 's-Gravenhage.
Probleem no. 64 werd ook door
H. Willemse juist opgelost.
op Texel opgehouden te hebben. Deze
stichtten allerwege in het land burch
ten of kasteelen, waarin krijgsvolk
gelegd werd, teneinde de bewoners
dezer landen in bedwang te houden.
Aan zulk een burcht of Romeinsch
kasteel schijnt Den Burg zijn oor
sprong en zyn naam te danken te
hebben. De plaats schijnt in vroeger
tijden omringd geweest te zijn door
poorten, schansen en wallen, waarom
heen eene breede gracht zich bevond.
Er zijn schrijvers, die de meenicg
toegedaan zijn, dat de Romeinsche
veldheer Drusus, die hier te landde
omstreeks Christus' geboorte ver
toefde, de stichter van Den Burg is.
De poorten, waarvan sprake is, be
vonden zich waarschijnlijk (en 't is
thans nog wel merkbaar) op de vol
gende plaatsen:
1. Tusschen het Weeshuis en de
Weverstraat.
2. Bij het tegenwoordige hotel De
Zwaan".
3. In de Binnenburg.
Of er meer poorten geweest zyn,
valt niet met zekerheid te zeggen.
De Burgwal is waarschijnlijk nog
een overblijfsel van de vroegere
wallen, evenals de Burgsloot van
gemelde gracht.
Omstreeks 1400 vindt men Den
O AUau 1861.
Plaatselijk kampioenschap.
Over de achtste partij, welke een
buitengewoon spannend verloop heeft,
is reeds twee avonden gespeeld.
Geus zette er alles op om deze party
en daarmede het kampioenschap te
winnen. Dit had hem noodlottig
kunnen worden, daar zwart (Dr.
Reeders) plotseling een verrassende
zet deed, waardoor wit's aanval uit
eenspatte. Wit zette echter moedig
voort, spande allerlei strikken welke
echter steeds door zwart ontwekeu
werden, totdat juist bij het afbreken
der partij wit het geluk gunstig was.
Zwart liep niets vermoedend in
een mooi gelegd valletje, waaruit het
zeer moeilijk zal zijn te ontsnappen.
Met spanning wordt dan ook de uit
slag dezer partij te gemoet gezien.
Oplossingwedstrijd.
Met deze rubriek loopt onze op-
lossingwedstrijd ten einde. De volgen
de week brengt ons de oplossing wie
de gelukkige winnaar is van het,
door den Uitgever dezer courant voor
de schaakliefhebbers beschikbaar ge
stelde, fraaie schaakspel met bybe-
hoorend schaakbord.
Daar het te verwachten is dat
meerdere oplossers het maximum
aantal punten zullen behalen, zal
waarschijnlijk het lot moeten beslisseu.
Deze loting zal alsdan Zaterdag 4
Juli a.s., des avond3 ten 7 uur, plaats
hebben aan het bureau der „Helder-
scheCourant". Belangstellenden onder
de oplossers kunnen hierbij tegen
woordig zijn.
Als laatste opgave in dezen wedstrijd
geven wij een driezet. Voor de juiste
oplossing hiervan wordt drie punten
genoteerd.
liet hier volgend lijstje geeft liet
aantal punten aan, door de deel
nemers tot hiertoe behaald.
1
NAMEN
•Z
B
4
s
4
der deelnemen
8
'A
z
z
1H
J. Verheus
2
2
4
2
2
2
14
Dr. J. Chr. Reeders 2
2
4
2
2
2
14
Baert
2
2
4
2
2
2
14
J. Sikkink
2
2
4
2
2
2
14
R. Roelofs
2
2
4
2
2
2
14
M. Midje
2
2
4
2
2
2
14
M. Smit
2
2
4
2
2
2
14
H. Willemse
2
2
4
2
2
2
14
H. de Vries
2
2
4
2
2
2
14
IJ. Reidsma
2
2
4
2
2
2
14
N. Muts
2
2
4
2
2
2
14
B. B. Nanning
2
2
4
2
2
2
14
H. Zegel
2
2
4
2
2
2
14
J. Mienis
2
0
4
2
2
2
12
S. Jellema
2
2
0
0
0
4
C. J. Taaie
2
2
0
0
0
0
4
J. W. Langerveld
2
2
0
0
0
0
4
J. Loovenstijn Jr. 2
2
0
0
0
0
4
C. Nanning
2
2
0
0
0
0
4
Mej. S. Dijkstra-
0
2
0
0
0
0
2
Wedstrijd te Utrecht.
Do uitslag der Hoofdklasse Groep A
van den nationale» wedstrijd teUtrecht
op 9 en 10 Mei j.1., is eerst thans
bekend.
Door den scheidsrechter Jhr. D. van
Foreest is de partij Olland - Fick voor
Dr. Olland gewonnen verklaard. Zoo
dat Dr. Olland en K. Geus ieder tioee
punten behaalden. Door loting won
nu Dr. Olland den eersten prijs en
K. Geus den tweeden.
INGEZONDEN.
Oe J. A. Schtfnthaierstichting en
de Loterij te den Haag.
Ondergeteekende verzoekt beleefd
plaatsing voor het volgende, waarvoor
bij voorbaat hartelijken dank.
WatisdeJ.A.SchOnthalerstichting?
Deze vereoniging dankt haar naam
aan don man, die lange jaren aan
het hoofd gestaan heeft van den Ned.
Slagershond, en oen belangrijke som
disponibel stelde voor een goed doel.
Het doel der vereeniging is, kin
deren van leden van den Ned. SI. Bond,
voor wie het noodig of nuttig is,
eenigen tijd in een andere luchtstreek
te laten doorbrengen, daartoe in de
Burg reeds vermeld als hoofdplaats
van Texel.
Het oudste raadhuis of gemeente
huis, dat nog in de herinnering is
bewaard gebleven, stond ongeveer
op de plaats, waar thans het in 1896
gebouwde hotel „Texel" staat. Dit
raadhuis dagteekende van het jaar
1611.
In het jaar 1841, dus ruim 50 jaar
geleden, is het tegenwoordige raad
huis gebouwd.
Het tegenwoordige Algemeen Wees
huis was voor 1572 een klooster
(nonnenklooster).
In 1573, toen dit klooster verlaten
was, werd aan den Prins van Oranje
verzocht het gebouw tot een wees
huis in te richten, hetgeen toege
staan werd.
Volgens het algemeen gevoelen en
overeenkomstig de overlevering gin
gen de in dit weeshuis opgenomen
kinderen ongeveer tot het begin dezer
eeuw gekleed in half groene en half
zwarte stof, en hiervan schijnt het
aloude gezegde:
„Groen en zwart
„Is Texelsch in het hart"
afkomstig te zijn.
Zooals de geschiedenis des vader
lands vermeldt, heeft het weeshuis
eenmaal tot gevangenisverblijf ge
strekt aan de gravin Ada van Holland
(1203), die door Willem I, haar oom
en broeder van Ada's vader Dirk VII,
gelegenheid te stellen. Zij tracht dit
doel te bereiken:
a. door bet verkrygen van een of
meerdere' stichtingen, ten behoeve
van do bedoelde kinderen;
b. door zulke kinderen voor haar
rekening en onder hare verantwoorde
lijkheid tijdelijk daarin te huisvesten.
De vereeniging streeft naar de berei
king van haar doel, onafhankelijk van
eenige kerkelijke of staatkundige rich
ting. Wie zou dat nuttige doel niet
willen steunen? Alle slagers van ons
land dragen een steentje bij, opdat
die nuttige stichting spoedig tot stand
moge komen.
Wy wagen daarom een beroep te
doen op de welbekende liefdadigheids
zin van onze plaatsgenooten, overtuigd
dat den Helder niet achter zal blijven.
15 en 16 Juli a.s. houdt de Ned.
SI. Bond zijn jaariyksche bondsver
gadering in den Haag.
Bij die gelegenheid zal daar in een
zaal van den Dierentuin voor dat doel
een fancy-fair, benevens een tentoon
stelling van de prijzen voor de ver
loting plaats hebben.
Prachtige en waardevolle prijzen
zyn reeds aangekocht of disponibel
gesteld, o.a. een koe, een kalf, een
varken, een schaap, etc. etc. De kans
om in deze lotery een pry's te winnen
is zeer groot. Een ieder, die dus loten
koopt in deze loterij heeft niet alleen
kans om ééuof meerprijzen te winnen,
maar steunt tevens een goed doel n.l.
het heil van het herstellende slagers
kind.
Wie zou daar niets voor gevoelen?
Welnu do prijs per lot is maar 25ets.
Laat ieder, die instemt met deze
nuttige stichting eenige loten koopen,
ze zijn by iederen slager verkrijgbaar.
Moge onze bede niet vergeefsch zijn,
en moge den Heldor onder alle plaat
sen van ons land een goed figuur
maken.
Namens het bestuur
van het Held. Slagersfonds,
A. J. H. van Haaben, Voorz.
Uit een Gemeenteraads-verslag:
„De beerzuigmaehine wordt den
Raadsleden nu erg op het gemoed
gedrukt."
Ingezonden Mededeeling.
RHEUMATISCHE PIJNEN.
Rheumatische pijnen vertoonen zich
het sterkst bij verandering van hel
weer. Zij worden veroorzaakt door
het urinezuur, dat ten gevolge van
niet behooriyke werking der nieren,
in het lichaam achterbleef en zich
kon kristalliseeren in de spieren en
gewrichten. Verschietende pynen, die
zich nu eens hier, dan weer daar
doen gevoelen, treden op. Wanneer
de onzuiverheden zich eenmaal vast-
genesteld hebben, is het lichaam door
zijn natuurlijke bronnen zoldon in
staat om haar te verwijderen en in
dien aan de nieren geen hulp ge
boden wordt, hoopt het urinezuur zich
meer on meer op. Do pijnen worden
ondraaglijk, de patiënt kan zich ten
slotte niet meer bewegen, de ge
wrichten worden verwoest, terwijl de
handen knobbels gaan vertoonen en
misvormd worden. De ziekte kan zich
tot een chronische kwaal ontwikkelen.
Het is daarom van belang om by
het optreden van de eerste pyn in
de lendenen en gewrichten Foster's
Rugpijn Nieren Pillen te gebruiken.
Door hun versterkenden invloed op
de nieren bewerken zy, dat deze-
organen hun werk naar behooren
verrichten, en voortdurend en ge
regeld het urinezuur uit het lichaam
afvoeren.
Te Den Helder verkrijgbaar bij de
Fa. De Bie-Biersteker, Keizerstr. 93.
Toezending geschiedt fr. naontv. van
postwissel II f 1.75 voor één, of f 10.
voor zes doozen.
Eischt de echte
Foster's Rugpijn
Nieren Pillen, wei
gert elke doos, die
niet voorzien is
van nevenstaand
handelsmerk. (47)
naar Texel werd gevoerd, om haar
tydeiyk onschadelyk te maken, daar
zy, evenals Willem, naar de grafe
lijke waardigheid dong. Zy overleed
het volgende jaar, en haar lijk werd
naai- Middelburg getransporteerd.
Door anderen wordt beweerd, dat
zij van Texel werd gevoerd naar
het Hof van Koning Jan van Enge
land.
De Hervormde kerk, die zeer hoog
staat, is gebouwd omstreeks 1480 en
is dus meer dan 400 jaar oud.
Het in 1896 gebouwde hotel „Texel"
is een der fraaiste gebouwen, zoo
niet het fraaiste van het geheele
Noorderkwartier van Noord-Hol land.
De fraaie beschilderde wanden, ver
sierd met keurige landschappen on
andere tafereelen, trekken ieders
aandacht.
Den Burg ligt vrijwel in het midden
van het aloude Texel (zonder Eier
land). Alle hoofdwegen van Texel
komeu in de hoofdplaats samen. De
Weverstraat noemt men wel eens
de „Renteniersstraat".
De beide pleinen (Groeneplaats en
Steenenplaats) zijn versierd met hoog
geboomte. Het Park is een sieraad
van het dorp. Het voorkomen van
Den Burg is, wegens den gezellige»
bouw der huizen en den aanleg dei-
straten, geheel dat van een kleine
stad.
(Wordt vervolgd