HELDERSCHE COURANT VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Aardrijkskunde Het Eiland Texel No. 4337 DONDERDAG 16 JULI 1914 42e JAARGANG Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90 Zondagsblad 37 i 45 0.75 Modeblad 65 75 „1.00 Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct. Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent. Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend. Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2h cent Het eerstvolgend nummer van ons blad verschijnt Zaterdagmiddag. Vertrek en aankomst der tieinen. VAN DEN HELDER NAAR AMSTERDAM. Vei'lrek Aankomst 5.15 's Muund. on daags na feestd. 7.40 0.26 op Zon- on Feeatd. niet 9.10 6.59 op Zon- en feeslil. t. Alkmaar S.OG 7.40 sneltrein 9.10 7.48 Donderd. tot Scliagen 8.46 2) 9.0211.87 11.552.21 1.48 op Zon- en Feeatd. niet 4.35 4.10 gedueltelük sneltrein 6.03 7.40 sneltrein 9.17 8.3210.54 VAN AMSTERDAM NAAR DEN HELDER. "Vertrek Aankomst 4.44 alleen Donderdags 7.34- 6.04 op Zon- en Feestd, niet 8.35 8.12 sneltrein 9.37 9.— Zond.,alleen van aT Alkmaar 10.07 9.4411.47 12.543.26 3.386.07 5.257.32 9.05 sneltrein 10.35 10.06 alleen van ar Alkmaar 11.14 10.47 op Zon- en feestdagen 12.54 Ih Alkmaar. te Scliagen. STOOMBOOTDIENSTEN. Halder-Amsterdam (Gebr. Zur MUhlen). Van Helder 'smorg. 7.15 en 'sav. 11 uur A'dam 9.15 'sm. 4 Helder-Texel (T.E.S.O.). Van Helder'smorg. 5.15,9.15') en 's midd. 12.15,4.15 en 7.55. Van Texel 'smorg. 4.15,6.30,10.45en 's midd. 2.50 en 6.15. Op Zon- en feestd. te 10 uur. Ingezonden Mededeeling. Geneest Uwe schele hoofdpijnen met de Pink Pillen. De schele hoofdpijnen komen meer voor bij de vrouwen dan bij de man nen. Dat geeft dus reden te denken dat de storingen, eigen aan het vrouwelijk geslacht, niet vreemd zijn aan deze zoo pijnlijke ongesteldheid. Niets is meer waaren bij heel veel vrouwen is de terugkeer der schele hoofdpijnen zoo regelmatig dat som migen bijna met zekerheid zeggen kunnen: „Ik zal op dien dag schele hoofdpijn hebben". Het gebruik der Pink Pillen kan dat alles in orde brengen, omdat de Pink Pillen een volmaakte regelaar der lichaams werkingen zijn en tegelijkertijd een krachtige herschepper van het bloed on versterker der zenuwen. De schele hoofdpijnen gaan ook samen met slechte spijsvertering, in welk geval evengoed mannen als vrouwen eraan onderworpen zijn. Niet zelden komt men personen tegen die iederen dag aan schele hoofdpijnen lijden, ge durende 2 of 3 uren na iederen maal tijd. De Pink Pillen kunnen alsdan met succes genomen worden. Zij ge nezen de maagpijnen en vergemakke lijken den arbeid der spijsvertering. Men weet dat de slechte spijsver tering voortkomt uit een zwakheid van de maag die niet dan onvol komen haar werk kan doen. Deze zwakheid wordt veroorzaakt door de slapheid van het bloed, en nu be zorgen juist de Pink Pillen lijk en zuiver bloed met iedere pil. De Pink Pillen zijn verkrijgbaar ii fl.75 per doos, en f9.— per zes doozen bij het Hoofddepöt der Pink Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam voor Helder en Omstreken bij H. DE BIE—Biersteker, Keizerstraat 93 en H. W. ZEGEL, Kanaalweg 63 te Schagen by J. ROTGANSte den Burg (Texel) bij T. BUIS en verder bij verschillende Apothekers en goede Drogisten. wan door P. DEUZEMAN, Hoofd der School to De Cockedorp op Texel en Leeraar Middelbaar Onderwas in Aardrijkskunde. In 1914 herzien door: J. Daalder Dz. en W. Mets Tz. 13) b. De opening van het Noord-Hol- landsche kanaal, waardoor de schepen naar Amsterdam gingen in plaats van over de Zuiderzee, waardoor de loodsen hun brood winning verloren. De toeneming der ondiepten voor den ingang van bet Y bij Amsterdam (Pampus) was dus Oudeschild zeer nadeelig. c. De schepen kozen als ligplaats de haven van Nieuwediep, een der beste en veiligste van Europa, in plaats van de reede van Texel. Dat Oudeschild hierdoor leed, valt te begrijpen. J. De organisatie van het loods wezen (1835). De loodsen (zie bij Den Hoorn) vertrokken naar Nieuwediep, later naar IJmuiden, de jongste voorhaven van Am sterdam. PLAATSELIJK NIEUWS. Postduiven-Vereeniging „Hollands Noordpunt" te Helder. Wedvlucht van Greil (Frankrijk), afstand 500 K.M., goed weor en Zuid- Oosten wind, gehouden op Zondag 21 Juni: le pr. A. Felkers, 2e pr. idem, 3e pr. idem, 4e pr. W. Dienaar, 5e pr. M. Bruin, 6e pr. idem, 7e pr. A. Felkers, 8e pr. A. Gomos, 9e pr. A. Felkers, 10e pr. K. Koch. Wedvlucht van Orléans (Frankrijk), afstand 603 IC.M., goed weer en Zuid- Oosten wind, gehouden op Zondag 5 Juli: le pr. A. Felkers, 2e pr. M. Bruin, 3e pr. idem, 4o pr. A. Felkers, 5e pr. idem, 6e pr. K. Koch, 7e pr. W. Dienaar. Prins Hendrik met de „Zeeland" naar het Noorden. De bijzondere verslaggever van hot „Alg. Handelsblad" schrijft in een tweede artikel omtrent deze reis het volgende II. Ik moet nog eenige aanvulling geven omtrent de ontvangst van den Prins iu Kopenhagen. Behalve de Koning van Denemarken waren bij de landingsplaats aanwezig de prin sen Harald, Waldemar, Gustaaf en Axel van Denemarken en prins George van Griekenland, benevens verschil lende autoriteiten, ouder wie de consul-generaal J. G. M. Rietbergen on de vice-consul mr. H. A. Lorentz, de bekende explorer van Nieuw-Guinea, en de aan Z. K. H. toegevoegde eere- dienst Graaf F. Ahlefeldt-Laurvigen en Baron Juel-Brockdorft'; bij het gevolg van den prins had zich nog gevoegd de huismaarschalk Yon Bülow-Stolle, die de verdere reis mede zal maken. Het is jammer geweest, dat door een misverstand Z. M. ongeveer één uur tevergeefs op de komst vau den Prins heeft gewacht. De „Zeeland" had van Z. K. H. de order ontvangen, zoo mogelijk precies om 11 uur in de haven van Kopenhagen aan te komen en was dan ook op de minuut op tijd. Op welke wijze het nu mogelijk ge weest is, dat dit uur van aankomst niet nauwkeurig in Kopenhagen be kend was, weet ik niet te zeggen. Er moet natuurlijk ergens een misver stand geweest zijn, wat het betreu renswaardige gevolg had, dat Zijne Majesteit een uur bij den aanlegsteiger heeft moeten wachten. Nadat Z. K. H. ten paleize in in- tiemen kring had gedejeuneerd, kreeg de Hollandsche kolonie in Kopen hagen gelegenheid hare opwachting bij Z. K. H. te maken en bood bij die gelegenheid een kostbaar geschenk aan, bestaande uit 4 porseleinen ijs beren uit de beroemde Kopenhaagsche porseleinfabriek. 's Avonds was galadiner ten hove, waarbij ook genoodigd waren het ge volg van Z. K. H., de hem toege voegde eeredienst en de commandant van de „Zeeland". Na het galadiner vertrok Z. M. de Koning en H. M. de Koningin met het Koninklijke jacht „Danneborg" naar Aarhuus. Van den tweeden dag van zijn verblijf maakte Z. K. H. gebruik om in streng incognito de tentoonstelling te Malmö te bezoeken. Als gewoon bezoeker heeft hij die tentoonstelling in oogenschouw genomen. Intusschen was de Hollandsche kolonie aan boord van de' „Zeeland" samengekomen, eenigszins feestelijk door de officieren ontvangen. Toen Z. K. H. van zijn tocht naar Malmö terugkeerde, be woog hij zich onder de gasten, daarbij zeer velen minzaam aansprekende. Des avonds was diner aan boord, waarbij, behalve de dagelijksche gasten, ook de aan Z. K. H. toege voegde eeredienst, de consul-generaal en de vice-consul genoodigd waren. Een woord van lof moet mij hier van het hart voor de wijze, waarop de Hollandsche kolonie de opvarenden van de „Zeeland" heeft onthaald. Op den tweeden dag van het verblijf te Kopenhagen kwam in de eerste plaats aan boord een groote bezending sigaren Omstreeks een 50 jaar geleden be stond te Oudeschild zelfs een zeevaart school. Verscheidene personen namen deel aan het onderwijs, aldaar gegeven. Naar men wil bevinden zich in de Herv. Kerk twee lichtkronen die door Tromp en de Ruiter, Neerlands eerste zeehelden, zouden geschonken zijn. In het onlangs verkochte logement „De Zeven Provinciën" wees men den bezoeker nog de zoogenaamde „de Ruiters-kamer" aan, waar deze zee held meermalen overnacht zou hebben. Men weet, dat het admiraalschip van dien held ook „De Zeven Provinciën" heette. De beide schansen ten zuiden van het dorp dienden: 1. Om een landing van den vijand te beletten. 2. Om de reede van Texel te be strijken in oorlogstijd. Het Algemeen Weeshuis te Den Burg is eigenaar van de „Weezeu- waterputten" ten N.W. van het dorp, waarin steeds goed drinkwater aan getroffen werd, 't welk voorheen door schepelingen van hier werd betrokken. De opbrengsten hiervan kwamen ten goede aan het Weeshuis. Ook het dorp voer er wel bij, daar de personen, die belast waren met het vervoer naar de schepen, hier gewoonlijk nog al eenige verlering maakten. Toen de schepen de reede van Texel meer en meer verlieten, hield ook deze en sigaretten om onder de manschap pen verdeeld te worden en bovendien een uitnoodiging ora des avonds in het beroemde Kopenhaagsche Tivoli samen te komen, waar hun een Deensch souper zou worden aange boden. Dat deze royale uitnoodiging in den smaak viel, werd wel het best bewezen door het feit, dat veel meer dan honderd man van de invitatie gebruik maakten. In een der zalen waren vier lange tafels keurig aangerecht en onder vroolijken kout lieten zij zich het gebodene uitstekend smaken. En toen een der leden van de kolonie de man schappen toesprak en die toespraak door een vau hen was beantwoord, steeg de vreugde tot geestdrift, welke zich uitte door het zingen van vader- landsche liederen en ter eere van het aangehuwde Deensche gedeelte der kolonie, door het zingen van het Deensche volkslied. En alsof dit nog niet genoeg ware, zoo voelde zich een der leden, der kolonie nog genoopt dienzelfden avond een groote bezending sigaren ter uit- deeling aan de manschappen aan boord te zenden. Het enthousiasme over deze schit terende ontvangst was aan boord algemeen; maar ook de Hollandsche kolonie was buitengewoon ingenomen met de wijze waarop de opvarenden van de „Zeeland" zich gedragen heb ben. Geen enkele wanklank werd vernomen; in het reusachtige Tivoli, waar de bemanning, ook al weer door bemiddeling der Hollandsche kolonie, vrijen toegang had, bewogen zij zich beide avonden in onge dwongen vroolijkheid, zonder dat die in de vaak bij Hollanders voorkomen de onaangename luidruchtigheid over ging. Wanneer de equipage een on- vergetelijken indruk van Kopenhagen heeft medegenomen, dan is dat zeker niet voor hot kleinste gedeelte te wijten aan de onbekrompen wijze, waarop de Hollandsche kolonie de oud-vaderlandsche gastvrijheid heeft gehandhaafd. Den laatsten morgen in Kopen hagen heeft Z. K. H. besteed voor het maken van een automobiel tocht, waarna hij te 11 u. 30 weer aan boord kwam. Het uur van vertrek was op 12 uur bepaald en precies op tijd vertrok de „Zeeland" met bestemming naar Petersburg. Het is, alsof de Goden deze vorsten- reis nu eens extra willen begunsti gen. Zeldzaam mooi weer had de „Zeeland" gedurende haren driedaag- schen overtocht van Kopenhagen naar Kroonstad. Dit maakt dan ook, dat de Prins aan boord het zich zoo aangenaam kan maken, als de om standigheden op een oorlogsschip met zijn beperkte accommodatie op het gebied van comfort, dat toelaten. Geen slecht weer verhindert hem op de brug te gaan, waar hij zich zoo gaarne schijnt op te houden en waar alles wat de navigatie betreft hem belang inboezemt en waar hij zich door ieder over alles zoo gaarne laat inlichten. Hij heeft zelfs gedurende korten tijd het roer van den roer ganger overgenomen, om zelfstandig de moeilijkheden van het sturen te kunnen beoordeelen. Het verblijf in de kajuit is zoo prettig mogelijk, nu de spiegelgladde zee het schip niet de minste hinderlijke beweging doet maken. En de oefeningen kunnen door de gunstige weersgesteldheid regelmatig gehouden worden, waarbij Z. K. H. niet nalaat steeds van Zijne groote belangstelling te doen blijken. Op den namiddag van den 9den Juli passeerde de „Zeeland" het zoo interessante stadje Visby, van uit zee gezien schilderachtig gelegen op het Zweedsche eiland Gotland. Duide lijk was alles op den wal te onder scheiden en op den lioogen ringmuur, die deze oude stad nog omgeeft, wapperde van de vele torens de Zweedsche vlag, zooals wij konden nagaan ter eere van den verjaardag van H. M. de Koningin-Weduwe van Zweden, hetgeen den Prins aanleiding gaf een hartelijk gesteld telegram van gelukwenschen aan H. M. te laten overseinen. Ten einde te zorgen, dat Z. K. H. voortdurend in verbinding kan zijn bron van inkomsten op te vloeien. Behalve eene openbare school en eene bewaarschool, heoft het dorp eene Katholieke Kerk. HOOFDSTUK XIX. Eierland vóór de indijking. Vóór de indijking van den polder Eierland, dus vóór 1835, was dit ge bied een bijna onafzienbare groote schor, gors of kwelder of, wil men, buitondijksche grond. Met 't gebied van den tegenwoordigen polder „het Noorden" vormde deze slikgrond één groot geheel. De grenzen daarvan waren aan de westzijde de duingordel met den in 1629 opgeworpen zanddijk en aan de zuidzijde de „Ruige dijk" en verder de dijken van hier naar „Het Diep" bij Oost. Aan de oost- en noordoost-zijde ging die buitendijksche grond onmerkbaar over in de Zuider zee. Dat slikveld had eene opper vlakte van circa 5000 H.A. Op de hoogere plaatsen had zich reeds eenige bevolking gevestigd. Er qtonden namelijk drie groote boerde rijen. De waren: 1. Het onlangs vorbrande Eier- landsche huis. 2. Het Zanddijkshuis, dat aan het einde van den zanddijk stond, van daar dien naam. Het stond noordelijk van de tegenwoordige hofstede „Madura". Volgens overlevering is het met het vaderland, is van uur tot uur opgegeven langs welke draad- looze walstations eventueele tele grammen voor Z. K. H. bestemd uit Nederland naar do „Zeeland" gezonden zullen worden. Zoo naderden we do tweede pleister plaats van deze merkwaardige reis. In den morgen van den Hen Juli, toen Kroonstad nog niet in 't zicht was, ksvam ons eón Russische torpedo boot tegemoet, die ons don luitenant ter zee le kl. Baton von Hoyningen- Hüne bracht, welke zee-officier ge durende het verblijf van de „Zee land" aan diens commandant is toe gevoegd. En tevens ontvingen we een programma van de feestelijk heden, welke aan officieren en be manning zouden worden aangeboden. Een programma voor eiken dag van het verblijf en waarover ik later meer zal modedeelen. Het zij hier al ge zegd, dat het blijk gaf van hartelijke belangstelling in-het bezoek van hot schip. Tegen 11 uur v.m. waren wij bij Kroonstad en word Z. K. II. begroet door een saluut van de forten en oorlogsschepen, waarvan de beman ningen paradeerdon en joelden. Statig stoomde de „Zeeland" verder, eer bewijzen aan de oorlogsschepen ge- vendo, on on3 muziekkorps werd niet moede telkens en telkens het Russische volkslied te herhalen. Daarna vervolgde de „Zeeland" zijn weg dc Newa op en menigeen stond versteld van.hot enorme aantal schepen dat hier bezig was te lossen en te laden en het deed goed, daarbij meermalen de Hollandscho vlag te verkennen. De soiners hadden druk werk de vlaggongroeten, die ons zonder ophouden weiden gebracht, te beantwoorden. En zoo zagen wij de prachtige vergulde koepels der Petersburgsche kerken naderen, al meer en meer kwamen wij in het hart van de stad, waarbij ook weer verschillende oorlogsschepen gepas seerd werden, totdat wij ten slotte onze ligplaats bereikten, juist voor de Nikolai-brug, de beste plaats, die men in Petersburg kan hebben. Toen wij goed en wel lagen, kwamen aan boord een dei- grootvorsten, de Neder- landsche gezant, de Minister van Marine, do kolonel Von Todtleben, die aan den dienst van Z. K. H. is toegevoegd, en meerdere autoriteiten, om den Prins te verwelkomen en af te halen. Een oogenblik later vertrok het hooge gezelschap van boord, ofpeieren en bemanning in groot tenue gekleed paradeerden en onder de tonen van het oude Wilhelmus stak de sloep naar den wal af. Toen de Prins aan wal stapte, klonk uit de verzamelde menigte een hartelijk hoera, dat zich herhaalde toen de de auto van Z. K. H. wegreed. Daarmede had het verblijf te Peters burg en vermoedelijk een heele reeks van feestelijkheden een begin ge nomen. BINNENLAND. De staking te Zaandam. Men meldt uit Zaandam d.d. 14 Juli aan „de Tel." De staking in het houtbedrijf heeft een uitbreiding gekregen, doordat 14 arbeiders van „De Prins van Oranje" het werk hebben neergelegd, omdat zij volgens hun meoning besmet hout moesten verwerken. Er zijn daar echter ook nog 14 werklieden blijven doorwerken, die dus nu door de stakers als onder kruipers worden beschouwd en be handeld. Tengevolge hiervan werden deze werkwilligen in het middaguur reeds door de politie naar huis ge bracht en daarna naar de fabriek begeleid. Hedenavond 6 uur hadden eenige tientallen stakers post gevat bij het Volkspark, in de nabijheid waarvan „De Prins van Oranje" gelegen is, terwijl ook de politiemacht aanwezig was om de orde tc handhaven. Daar het aantal werkwilligen blijkbaar te groot was om tegelijkertijd door de politie naar huis te worden geleid, geschiedde dit groepsgewijze. Bij hun woningen aangekomen, gingen zij onder het hoongeroep der stakers naar binnen, waarna politie en stakers zich weer naar het Volkspark be gaven, om de volgende groep werk willigen te halen. De orde werd echter niet verstoord. Men deelde ons nog mede dat de werkwilligen van de firma Van Does- burgh Co., die, evenals andere avonden, ook naar huis moesten worden begeleid en eveneens langs hel Volkspark den publieken weg be reiken, door de politie werd aange zegd, te moeten wachten, omdat er op dat oogenblik nog geen politiege- leide voor hen aanwezig was. Hedenmorgen heeft de werkwillige P. Zwart, van het Zonnewljzerspad, ook weer den arbeid hervat en is onder politiegeleide en gevolgd dooi de stakers naar huis gebracht. Ver moed wordt dat de loonschaveryen en zagerijen „Scandinavië" en „De Twee Gebroeders" ook in het conflict betrokken zullen worden. Boffen I Tc Haarlemmermeer verloor iemand een taschje, waarin zich ongeveer f14000 bevond. Het werd door twee kinderen gevonden. Door de ouders werd het taschje teruggegeven. De kinderen ontvingen «en rijke be looning. Zendingsfeest te Heiloo. Woensdag 29 Juli a.s. hopen op het 18e Provinciaal Noord- Hollandsch Zendingsfeest te Heiloo, bij Alkmaar, in het bosch van Jhr. P. v. Foreest, op te treden ds. P. de Haas, pred. der Herv. Qem. te Pui-merend, openingsrede; ds. H. Bakker, pred. der Ned. Herv. Gem. te Amsterdam, „Een Zendings- beld"; ds. D. E. Boeko, pred. der Herv. Gem. te De Cocksdorp, „De ware Politiek" de heer J. Kloosterman, vroeger anarchistisch spreker, te Assen, „-Jezus Christus en onze Tijd"; de heer J. Metz, zendeling met verlof, te Utrecht, „Leed, Werkzaam heid en Vreugde op Loloda"; ds. J. Salm, pred. der Herv. Gem. te Opperdoes, „Tegenzending" do heer C. Schröder, zendings- director te Rotterdam, „Een Christen uit de Mohammedanen op West-Java over zijn vroeger leven"; ds. A. de Voogd, pred. der Herv. Gem. te Purraerland, „Verstoorde Rust" ds. A. Winckel, pred. der Vrij- Evang. Gem. te Hilversum, „Wat Jezus vraagt, wat Jezus geeft"; ds. G. J. A. Jonker, pred. der Ned. Herv. Gem. te Utrecht, slotrede. De staking van het Haagsche Tramwegpersoneel. In de eigenlijke staking is nog geen verandering gekomen. De stoom- tramdienst Den Haag Delft heeft men Dinsdag met veel moeite weten te onderhouden. Politie en marechaus- sée begeleidde de wagons. Om kwart voor zes werd de dienst gestaakt. Des avouds hadden, door opge schoten gepeupel, weer relletjes plaats. Lantaarns werden vernield, afzettin gen verbroken en ten slotte kwam de politie, die eerst lijdelijk had toe gezien, en joeg met een 20 it 30 bereden agenten de menigte uiteen. Maar steeds kwamen er meerdere menschen opzettenmet klinkers werd naar de politie geworpen klappers knalden, om de paarden schrikachtig te maken. Maandagavond heeft de afd. 's-Gra- venhage van den Nederl. Bond van Post- en Telegraafbeambten De Post, een spoedvergadering gehouden. De vergadering, aangevraagd door vele leden, ter bespreking om steun te verleenen aan de in staking zijnde trambeambten, was goed bezocht-; er waren vele vrouwen aanwezig. Besloten werd f100 uit de kas te trekken voor steun, flOO aan bons te koopen om te verkoopen, en ver der werd met algemeene stemmen besloten, zoolang de staking duurt, 10 cent per week meer contributie te betalen per lid. Voorts werd er Zanddykshuis in 1846 verbrand en niet weer opgebouwd. Zeer precies kan men den wandelaar de plek aan wijzen, waar heteenmaal stond. Thans nog staat aan den binnenkant dei- duinen aldaar een vlierboom, niet aan den duinvoet, maar vrij hoog. Die vlierboom is de stomme getuige van wat zich hier voorhoen bevond of plaats had. 3. De derde boerenplaats was „De Kwelder" tegenwoordig „Padang" ge- heeten. In den mond van het volk hoort men nog vaak eerstgenoemden naam. De aloude „Kwelder" lag niet ver van den Ruigendijk en is latei- blijkbaar herbouwd of verniouwd. Bij gelegenheid van hoogwateren stormvloeden liep oudtijds (vóór 1029) het Noordzeewater dwars door de duinen in oostelijke richting over de Eierlandsche gronden naar de Zuider zee en later in westelijke richting weer terug. Het tegenwoordige ge bied om 't Eierlandscho huis was lang een eiland. Omstreeks 1650 werd dit huis gebouwd. Dit eilandje was zeer rijk aan konijnen en vogels. In het gebouw woonde een opzichter, Kas telein genaamd, die, met behulp van eenige andere lieden, zich onledig hield met het vangen van konynen en het zoeken van eieren, die naar elders werden verzonden. De bewoners der drie gemelde hof steden, waarbij één of meer woningen voor arbeiders of herders stonden, dreven een intensieve veeteelt; er waren honderden schapen, veel rund vee, bonevens de noodige paarden, De voornaamsteinhammen of killen, waarin het zeewater bij vloed in-, doch bij ebbe uitliep, waren de Rogge sloot en de Hoogezandskil, om van andere niet to gewagen. De Roggesloot, die thans door een sluis van de zee is afgescheiden, schijnt haar naam to ontleenen aan het feit, dat men btj hare uitmonding in zee veel visch, vooral rog, ving, waarvan zeer be jaarde lieden nog weten te verhalen. In 1835 werd aan de rogeering - 't was onder het bestuur van Koning Willem I - vergunning verzocht tot inpoldering dor Eierlandsche slik- gronden; eenige aannemers van pu blieke werken en de heer N. J. de Cock, van Antwerpen, namen daartoe het initiatief. Aan dezen is het tegen woordige De Cocksdorp zijn naam verschuldigd, 't Brievenvervoer ging langs den duinkant naar 't Eier landsche huis. Van hier vertrok voor heen de postschuit naar Vlieland; thans geschiedt dit van 't Horntje. De dijk van Eierland werd met be hulp van 1400 -i 1500 werklieden in een half jaar tijds opgeworpen ter hoogte van ongeveer 8M. boven volzee. Aan de noordzijde van Texel werd begonnen en zoo ging het verder met nog een motie aangenomen, waarin sympathie met de staking wordt uitgesproken. Naar aanleiding van een intorvieuw. In de „Nieuwe Haagsche Ct." schrijft het Kamerlid Van der Voort van Zijp, naar aanleiding van het gepubliceerde interview met mr. D. van Houten, o.m. het volgende: Meent de Directie inderdaad, dat zij nu nog kan volhouden dat deze beweging bet werk is van enkele jongere elementen De feiten toonen het hoe goed zij op de hoogte was van den geest onder haar personeel. Wie -Zaterdag nog verklaren kan De meerderheid van het personeel is vermoedelijk niet stakingsgezind", hij moet wel eenigerinate worden ontnuchterd, wanneer den d. a. v. Zondagmorgen 99 pCt. het werk blijkt te hebben neergelegd. Durft men te spreken van vrees, die het botere gedeelte weerhoudt van to arbeiden, terwijl de Directie weten moet, dat het juist vrees is voor het verlies van hun pensioentje of van de gratificatie die hun eerst daags wacht, waardoor het personeel dat 25 en meer dienstjaren heeft niet aan de staking durftdeolncraen? Waren deze menschen vrij, wij zijn er van verzekerd, de 100 pCt. zou vol zijn. „Neen, niet jongere elementen, maar de kern vau deze actie vormt het personeel, dat reeds 8 ii 10 jaren bij de maatschappij werktdat ook den strijd van 1906 medemaakte dat sinds genoemd jaar voortdurend voelde hoe de directie, onder de schoonklinkende leuze van te wilien een z.g. neutrale organisatie, doof bleef voor rechtmatige klachten dat zijn de mannen, die voor het grootste deel een huisgezin hebben, en die waarlijk niet onbezonnen dezen strijd begonnen zijn. „Dat zij steun vonden bij de jon geren, wie zal zich daarover ver bazen, als hij bedenkt dat deze als reserve conducteur vijf a zes jaren lang dienst moeten doen tegen een loon van f8.40 per week. Het Is toch verklaarbaar, dat jonge men schen van het platteland, aangelokt door een advertentie in het Zierik- zeesch Nieuwsblad e.d., al heel spoedig tot de ontdekking komen dat ztj veel beter hadden gedaan te blijven waar zij waren. „Maar, de loonen die de H. T. M. aan haar personeel betaalt laten immers niets te wenschen over De heer Van Houten rekent het voorde conducteur heeft met zijn fooien mee f 16 per week, en met de loonsverhooging die de directie met ingang van 30 Juli heeft toe gezegd, stijgen zijn verdiensten tot f17. Dit z(jn toch geen hongerloonen „D.w.z., wanneer een reserve-con ducteur na vijf ii zes dienstjaren tot conducteur bevorderd wordt, betaalt de directie hem f10, zegge tien gulden per week, en na 4 dienst jaren ontvangt hij van de directie f 12 per week. Komt iemand derhalve op 20-jarigen leeftijd in dienst, dan verdient hij 28 jaren oud, f 12 per week. Gelukkig komt het publiek hem te hulp met enkele guldens aan fooienzoo niet, men kan zich voor stellen welk een ruim bestaan zulk een beambte door het loon der maatschappij hebben zou. „Hierbij zij nog opgemerkt, dat de directie ook over de fooien een soort van contröle uitoefent. Zjjn wjj goed ingelicht, dan werden indertijd, toen lijn 12 een belangrijk bedrag aan fooien opbracht, daarmede ge combineerd de lijnen 5, 7 en 13, die veel minder beteekenden; wat. tuurlijk ten goede kwam aan de conducteurs op deze lijnen in dienst, maar het gemiddelde bedrag aan fooien deed dalen, zoodat het zeer de vraag is of de directie het recht heeft te zeggen: f 16 por week; dat is toch geen hongerloon! Ons aDt- woord is: het loon dat ge aan uw personeel uitkeert is onvoldoen- d e. „En wanneer verklaard wordt, dat de bestuurder, met de fooi van den conducteur van een kwartje per dag, f 15.75 per week heeft, verleden jaar verhoogd met f 1. veroorlooven wij ons deze kantteekening, dat dit kwartje verre van regel is; dikwijls ontvangt hij niets; maar bovendien krijgt hij dit loon eerst na vier jaren diens t." BUITENLAND. Zes menschen vermoord. Bergamo, 13 Juli. Fïametta woonde te Carmerta Cornelto, doch pleegde de moorden op den secretaris van Camareta on vier andere personen, te San Giovanni Bianca. Met een geweer gewapend doodde hij eorst den pastoor en een dokter, die zijn schoonmoeder behandelde. Deze vrouw is thans door den schrik zieltogende, Fiametta doodde voi vol gens den gemeente-secretaris en diens zuster. Toen hij op zijn weg een be diende, Cordonnier genaamd, benevens diens broeder ontmoette, schoot hij die eveneens dood. Daarna vluchtte hij naar het gebergte, waar een aan tal karabiniers hem thans zoeken. Men gelooft dat het een oude wrok betreft. Een lynchpartij. Te Orangeburg in Zuid-C'arolina heeft weer eens een van die weer zinwekkende lynchpartijen plaats gevonden, die in de Zuidelijke Stelen der Unie nog altijd talrijk blijven. Meestal is het dan een neger, die wordt opgeknoopt of neergeschoten wegens aanranding van een blanke vrouw. Maar ditmaal was de gelynchte een negerin, Rosa Carson. Zij was in voorloopige hechtenis wegens liet doodranselen van een 12jarig blank meisje, met wier familie zij onge noegen had gehad. Een woedende menigte haalde de vrouw uit de gevangenis, hing haar op en doorzeefde daarop hot. lichaam met geweerkogels. LUCHTVAART. 7500 M. hoog. De Duitsche vlieger Oelerich heeft Dinsdag met een tweedekker met een 100 P.K.-raotor de fabelachtige hoogte van 7500 M. bereikt. Hij is om kwart voor vier b(j Leipzig opgestegen en bereikte na twee uur onafgebroken stijgen zijn recordhoogte on landde weer om 6.15. Het oude record stond op naam van Linnekogel (6570 M.). Doodenlijst van aviaieurs. Otschakon, 14 Juli. Op het vlieg veld viel de aviateur stafkapitein Jessipon met zijn toestel. De vlieger en zijn mecanicien die als pas sagier meevloog waren beide on middellyk dood. Boekbespreking. Een keurig uitgevoerd boekje zendt ons ter aankondiging de „Bond van Nederlandsche Noordzeebadplaatsen". Het is een in het Duitsch geschreven „Führer durch die Niederiandischen Nordseebbder" en bevat in alpha- betische volgorde een naamlijst van de voornaamste Noordzee-badplaatsen, en alle, voor den vreemdeling nood zakelijke bizonderheden omtrent lig ging, hotels, pryzen enz. Het vormt daardoor een onmisbare gids en is aan het bureau van de Veroeniging, Lange Voorhout 44, Den Haag, te- bekomen. De badplaats Huisduinen komt niet in dezen gids voor. Ingezonden Mededeeling. As. Zaterdag 18 Juli zijn onze geheel vernieuwde étalages gereed. Wij noodigen U beleetd tot een bezoek uit. HERMAN NYPELS. verschillende wendingen zuidwaarts tot nabij „de Kolk" bjj Waal-en-Burg. Zoo was dan eindelijk het werk voltooid, dat veel vreemden herwaarts lokte en later vonden velen, vooral in den landbouw, hier een middel van bestaan. Texel was een grooten polder rijker geworden. HOOFDSTUK XX. Oe Cocksdorp, de Waal, de Koog en de Westen. De Cocksdorp. Wanneer men zich op den dijk nabij De Cocksdorp bevindt., noemt men 5 verschillende kustlichten waar. Deze zijn: het havenlicht van De' Cocks dorp, de Eierlandsche vuurtoren van Kijkduin (zuidwaarts); 't licht van Vlieland en de Brandaris van Terschelling (noordwaarts). De Cocksdorp=De Cock zijn dorp (zie elders bij de indijking van Eier land) heeft van alle Texelsche dorpen de schoonste ligging. Van den zeedijk, vooral in de nabijheid van de hofstede „Dorpzicht", heeft men een fraai ge zicht over het dorp. Aan do westzijde bevindt zich het zoogenaamde Molen bosch", waardoor men als door een poort van groen het dorp nadert. Aan de zuidzijde heeft men „De Roggesloot", die het water van Eier land opneemt on met hot omringende land, dat onder water staat, eene breedte bezit, gelijk aan di6 van eene der groote Nederlandsche rivieren, b.v. als die van den IJsel. Van de overzijde vau dit water heeft men een schoon gezicht op het dorp. De Cocksdorp ligt aan een bocht van den weg. De huizen staan aan de noordzijde of bolle zijde van die bocht, aan den zuidkant treft men doorgaans hoog geboomte aan. Hot dorp bezit eene openbare school, twee- kerken, eene Hervormde en oenu Katholieke, benevens eene nette be graafplaats. Het werd gesticht in 1835, toen Eierland ingedijkt werd. Tal van vreemdelingen kwamen in dien tijd naar hier, vandaar dat do bevolking van vrij gemengden aatd is. Op het kerkhof ligt het stoffelijk overschot begraven van den heer P. Hasebroek, blijkens eene nog aan wezig zijnde zerk op zijn graf vroeger predikant bij de Nederlandsch Her vormde gemeente. Waal. Waal is een klein en oud dorp. Do kerk, die betrekkelijk klein ia, staal zeer hoog. Het schoolgebouw is klein. Het middel van beslaan is bijna uitsluitend veeteelt en een weinig landbouw. (Slot volgt).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1914 | | pagina 1