HEVEA
Ingezonden Mededeeling.
op RIJWIEL., RIJTUIG, «n AUTOBANDEN
waarborgt soliditeit.
Fabriek Hevea. Hoogezaod (OroBingen.)[
men vernam, dat een Engelsch eska
der de haven van Portland verlaten
had.
Men vraagt ons te verklaren, dat
de order, die de gedeeltelijke mobli
satie inhield, een ander (loei had dan
als antwoordte dienen op de oor
logsverklaring van Oostenrijk. Maar
in werkelijkheid is de moblisatie vol
komen en algemeen zelfs reservis
ten in de noordelijke districten heb
ben order gekregen zich bij hun re
giment te voegen.
Berlijn, 30 Juli. Uit Weenen aan
de National ZeitungMen heeft hier
vertrouwbare berichten uit Russisch
Polen ontvangen, dat de revolution-
naire beweging daar niet verzwakt,
maar veeleer groote uitbreiding ge
kregen heeft. Het springen van de
kruittoren in Warschau was het
werk van revolutionnairen en het
heet, dat Warschau reeds in opstand
verkeert.
Berlijn, 81 Juli. Uit Boedapest
wordt dd. 30 Juli gemeldDe straten
van de Hongaarsche hoofdstadwaren
heden als uitgestorven. Het publiek
verzet zich hevig tegen den woeker
met levensmiddelen, die ook door de
overheid streng vervolgd wordt.
Tengevolge van de mobilisatie zijn
er alleen in de laatste wcelc meer dan
500 paren met buitengewone toestem
ming getrouwd. De burgerlijke stand
was genoodzaakt den bureautijd aan
merkelijk te verlengen.
Malta, 30 Juli. Alle oorlogsschepen
laden in aller iiaast kolen, alsook
zooveel munitie en proviand moge
lijk. Bijna de geheele Engelsche
Middellandsche-Zeevloot is hier nu
samengetrokken.
FRANKRIJK.
Parijs, 31 Juli. In de „Figaro" van
hedenochtend schrijft de academicien
Uanotaux over de Europeesche crisis
en Frankrijk. Hij zegt o. a.Wat wij
in allen gévalle kunnen zeggen, dat
is, dat Frankrijk geen enkele directe
of indirecte verantwoordelijkheid hoeft
in de huidige casus belli, dat zij noch
uitgedaagd, noch aangevallen heeft,
noch opgestookt hoeft, dat zij het ge
weten en de handen zuiver heeft.
Het is wel veroorloofd er nog aan
toe te voegen, dat, indien thans de
teerling geworpen wordt, buiten onzen
wil om, de voorwaarden op het oogen-
blik voor ons gunstig zijn. Wij waren
eraan blootgesteld om op een goeden
dag alleen tegenover Duilschland te
vechten. Thans zijn wij drie mogend
heden un bovendien schijnt één van
de drie mogendheden van het drie
voudig verbond, namelijk Italië, slechts
zeer aarzelend te zijn en dat is be
grijpelijk, daar liet tegen zijn eigen
belang in zou handelen.
Een dubbele onderhandeling sc.hynt
aan den gang te zyn. Een tusschen
Berlijn en St. Petersburg, of zoo men
wil tusschen Weenen en St. Peters
burg, met Berlijn als tusschenpersoon
voor Weenen, en één tusschen Enge
land en Duitschland. Van deze laatste
bespreking werd gisteren reeds ge
meld, dat Engeland te Berlijn had
laten vragen, welken vorm van be
handeling Duitschland dan voor zou
stelleh. Over deze dubbele onder
handelingen schreef gisterochtend de
oud-minister Pichon. Wanneer men
onderhandelt, vecht men nog niet en
er blijft dus hoop op vrede, maar die
hoop zou heel wat grooter kunnen
zijn, indien de goede wil van beide
zijden dezelfde was. Ongelukkiger
wijze kan men zich niet voldoende
herhalen, dat de goede wil van En
geland, Rusland en Frankrijk als het
ware verlamd blijft door de geringe
echo, die hij aan Duitsche en Oosten-
rijksche vindt. Men moet den wenseh
uitspreken, dat deze besprekingen
voortduren, ook al kan men uieL
plotseling tot een accoord komen,
en dat er contact blljve tusschen du
mogendheden en dat er niets on
herstelbaars gebeure. Het is duidelijk,
dat op het oogenblik de twee groepen
van mogendheden elkaar scherp in
het oog houden. Geen harer wil nog
die militaire maatregelen nemen, die
de andere ertoe zouden kunnen bren
gen te mobiliseeren, maar geen van
haar wil er zich aan blootstellen
ovorvallen te worden en allen zyn
dus wel verplicht om maatregelen to
nemen en dat is natuurlijk een van
de groote gevaren van het huidige
oogenblik.
Parijs, 31 Juli. De Panache be
volking blijft het merkwaardige
schouwspel bieden van een vastbe
raden kalmte wat het oorlogsgevaar
betreft, vermengd met een ware geld-
paniek.
Het is karakterisiek voorden Fran-
schen volksaard. Men is bereid voor
de verdediging van het vaderland te
vechten, maai- men wil zijn duiten
in veiligheid hebben. Dit zuinige
spaardersvolk, zoo op de penning,
houdt al het goud en zilver vast, dat
het bemachtigen kan. Het stopt het
weg en wil het niet meer loslaten.
Het koestert wantrouwen zelfs om
trent de bankbiljetteu van de Fransche
Bank. Zoo'n stemming slaat natuur
lek van don een op den ander over.
Do burgermenschen wenschen geen
zilverstukje meer los te laten en
willen reeds sedert drie dagen mot
bankbiljetten de kleinste inkoopen
betalen om klinkende munt te krijgen
en het dan weg te stoppen. Dit heeft
tengevolge gehad, dat metalen geld
nergens meer te Jcrijgen was en men
niets meer koopon kon, als men geen
had.
De Bank van Frankrijk werd gis
teren als het ware belegerd. Eergis
teren had zij reeds 13 millioen aan
zilver in 5 fr.-stukken voor bank
papier ingewisseld. Gisteren in den
morgen alleen reeds 'J millioen. Heden
zullen er bankbiljetten van 5 b> 20
fr. in omloop gebracht worden. De
spaarbanken te Parijs zijn ook bele
gerd en heden is van de wettelijke
bevoegdheid gebruik gemaakt om tc
bepalen, dat slechts 50 fr. tegelijk
opgevraagd kan worden eu dat nog
slechts om de veertien dagen.
NANCY, 30 Juli. De verlofgangers
keeren met extra-treinen terug. Dui
zenden telegrammen zijn verzonden
tot het oproepen van reservisten.
De spaarbank werd heden belegerd
door drieduizend menschen, die hun
spaargeld terugvorderden. Hetzelfde
had plaats bij andere bankinstellingen.
ENGELAND.
Parijs, 31 Juli. Hedeoian seint uit
Berlyn over hetgeen men daar 'zegt
van Engeland's houding het volgende
Men wil hier niet gelooven, dat
Engeland in geval van oorlog aan de
zijde van Frankrijk mede zal op
trekken. Men is overtuigd, dat de
maatregelen, die Engeland genomen
heeft, door dat land genomen zijn
enkel voor zijn eigen veiligheid.
Indien men hier de zekerheid had,
dat Engeland zich werkelijk aan de
zijde van Frankrijk zou bevinden,
wanneer een oorlog uitbrak, dan is
het zeker, dat de tegenzin van het
Duitsche volk tegen een oorlog nog
zeer zou toenemen.
Londen, 31 Juli. Reuter verneemt,
dat de besprekingen tusschen Oosten
rijk en Rusland hervat zijn.
Southampton, 31 Juli. Alle Duitsche
stoomschepen worden hier opge
houden.
De polemiek in de Engelsche bladen
Engelands rol duurt voort. De Times
staat vooraan onder de getrouwen
voor de etente. Heden herinnert zij
er b. v. aan dat Engeland deel uitmaakt
van Europa en dat liet niet meegezucht
zou hebben onder den last der bewa
peningen, wanneer het in 1871
Frankrijk niet had laten verscheuren.
De Daily Telegraph zegt, dat zij die
van een liberale regeoring onthouding
in den komenden strijd verwachten,
wel ontgoocheld inooten zijn door de
departementale handelingen der mi
nisters van buitenlandsche zaken,
oorlog en marine.
ENGELAND EN ZIJN KOLONIËN.
Massey, de eerste minister
Nieuw-Zcoland, heeft in een rede
voering te Wellington gezegd, dat
indien Engeland in oorlog komt al
de deelen van het Britsolie Rijk
naar zijn overtuiging, aaneengesloten
zouden slaan gelijk in het verleden
JAPAN.
Berlijn, 30 Juli. Uit Weunen aan
de „National Zeitung":
Als buitengewoon belangrijk be
schouwt men hier een gesprok, dat
de nieuwe Japansche gezant to Wee
nen met graaf Borchtold gehad heeft.
Dit gesprek duurde 2J uur. Er waren
getuigen bij aanwezig. Het resultaat
word streng geheim gehouden, rnaar.
naar het heet, moot het doel van hel
gesprek geweest zijn afspraken lus
schen Oostenrijk en Japan, ingeval
van een oorlog met Rusland.
Parijs, 31 Juli. (Part.) Het blad
Exeleior verneemt uit St. Petersburg
Een telegram uit Tokio aan hetoffi-
cieele St. Peterburgsche Telegraaf-
agentschap zegt, dat de Japansche
courant Hotsji Sjimboen.üie te Tokio
als liet offlcieele blad beschouwd
wordt, de meening uit, dat, ingeval
van een Europeeschen oorlog, liet zeer
wel mogelijk is, (lat Japan als bond
genoot van Engeland er ook aan mede
zal doen.
BELGIË.
Op de beurs wordl de toestand
bedenkelijk de prijs der granen stygt
steeds, daarentegen daalt de prijs
der kolen, daar uit Engeland en
Duitschland maar weinig meer wordt
ingevoerd. Het bankpapior daalt
in waarde; meu kan in sommige
lokalen een bankbiljet van twintig
frank voor zeventien frank in zilver
koopen in al de banken is ei' strijd
om de loketten waar de deposito's
worden afgehaald. In de Nationale
Bank moest bij de uitwisseling van
papier do politie werkdadig optreden,
zoo groot was de toeloop. Een blad
meldt, dat een bankier Ooatenrljkach
goud weigerde.
DE MACHT TER ZEE.
Op het eerste gezicht zou het
kunnen lijken dat macht ter zee
weinig te zeggen zou hebben in een
conflict, waarin, als het tot het ergste
komt, alle groote naties van Europa
betrokken zullen worden. Hetzelfde
had men kunnen zeggen van het
Napoleontische conflict en toch is
men het erover eens, dat de macht
ter zee toen het pleit beslecht heeft...
Laten wij trachten den toestand
te ontleden. Rusland, dat zeer mach
te land is, maar langzaam in zyn
mobilisatie en zwak ter zee dreigt
ten behoeve van Servië tegen Oosten
rijk tusschenbeide te komen. Duitsch
land, dat een leger heeft hetwelk
snel gemobiliseerd kan worden, waar
schijnlijk iu getalsterkte gelijk aan
het leger dat Rusland voor den dienst
in Europa beschikbaar heeft, heeft
ook op een na de sterkste ylootvan
de wereld. Maar Duitschland's tus-
schenkorast ten behoeve van Oosten
rijk zou ook ten gevolge hebben, dut
Frankrijk zijn Russischen bondgenoot
bijsprong, Maai dan zou de casus
foederis, wat Italië betreft, intreden,
en kan men verwachten dat het als
derde lid van het Drievoudig Ver
bond zijn rol zal spelen.
Als men Turkije en de overige
Balkanetaten buiten beschouwing laat,
moet men nu de positie van Enge
land, dat de grootste vloot van de
wereld, maar oen heel klein leger
heeft, overwegon.
De marines van Frankrijk en
Rusland samen zijn veel minder
sterk dan de zeemacht van het Drie
voudig Verbond. Indien Engeland
zich terzijduhield, zou de toestand in
de Middellandsche Zee vrijwel gelijk
zijn. In elk geval zou liet overwicht
daar ten gunste van Frankrijk slechts
gering zijn. Het zou in elk geval geen
„maargo" hebben om Rusland tegen
de zeemacht van Duitschland te
steunen. Als Duitschland echter liet
in een oorlog naar twee fronten wil
winnen is het voor haar noodig om
van liaar superieure snelheid van
mobilisatie zooveel mogelijk partij te
trekken. Een directe aanval op St.
Petersburg door een gecombineerde
strijdmacht, to land en ter zee biedt
haar de beste kans op slagen. De
expeditie zou gedeeltelijk over zee
en gedeeltelijk langs de kust kunnen
gaan.
Verder kan Italië alleen kracht
dadig tegen Frankrijk optreden indien
haar kusten tegen een aanval be
schermd zijn. Bovendien kan zij alleen
den Corniche-weg langs de Fransche
Riviera gebruikenhaar eenige lijn
van opmarsch loopt over de Alpen-
passen en die opmarsch zal moeilijk
zijn en door Frankrijk met zijn Alpen-
troepen en een klein gedeelte van
haar leger gemakkelijk gestuit worden.
Maar de Corniche-weg is langs zijn
geheele lengte van zee uit aantast
baar. Indien do heerschappij ter zee
in Fransche handen is, zouden de
moeilijkheden voor de Italianen dus
zeer, groot zijn.
Stel nu, dat Engeland met de twee
andere mogendheden van de Drie
voudige Entente samengaat. Dan over
treffen Engeland, Frankrijk en Rus
land het Drievoudig Verbond ge
makkelijk in sterkte ter zee. De weg
door de Oostzee naar St. Petersburg
wordt onmogelijk en de opmarsch
js de kust gevaarlijk met een
lange verbindingslijn en een steeds
aangroeienden vijand in de flank.
Aan den anderen kant zouden de
Engelsche en Fransche vloten samen
de heerschappij in de Middelandsche
Zee bezitten, en de bedreiging van
Italië met een inval van Frankrijk
zou het grootste gedeelte, zoo niet
het geheele Italiaansche leger in
mobiliseeren.
Men zal dus begrijpen, dat Enge
land's vertoogen in de tegenwoordige
moeilijke onderhandelingen gewicht
in de schaal zullen leggen. Bij een
oorlog naar twee fronten, zou Duitsch
land niet aan een inval in Engeland
kunnen denken en dus ook het
Engelsche leger vrijkomen."
Aldus een marine-deskundige, die
hiermee duidelijk aantoont wat. oen
geweldig instrument de Engelsche
vloot is tot behoud van don vrede.
Maai' ook, dat Engeland, als het met
zijn tusschenkomst to lang wachtte,
weleens de mogendheden van het.
Drievoudig Verbond beslissende voor
deelen zou kunnen laten behalen, die
zijn eigen positie heel veel zwakker
zouden maken.
DE FINANCIËELE TOESTAND.
Donderdagavond om half negen
kwam de Ministerraad in buitenge
wone zitting bijeen. minister.'
behalve die van het departement van
Waterstaat, waren aanwezig. Nadat
tol 10 uur over den huidigen toestand
was gesproken, kwamen de Amstei
damschc financiers, onder wie de
waarnemende president en directeu
ren van do Nederlandscho Bank, d(
president van de Nederlandsche
Handelmaatschappij ou de directeu
ren van verschillende andere banken
de vergaderzaal binnen. De gecombi
neerde bijeenkomst duurde tot tien
minuten over elf.
Omtrent liet resultaat dei gehouden
besprekingen werd verzocht voor
alsnog geen uitvoerige mededeelingen
te doen. Men kwam echter tot over
eenstemming een credief. van 2CK
millioen gulden ter beschikking te
sLellcn van een opnieuw gevormd
bankiers-syndicaat. Dit syndicaat zal
zich voor het geld verantwoordelijk
stollen en ook beslissen wie daarmede
het allereerst dienen geholpen te
worden. De middelen zullen gefour
neerd worden door de Nederlandsciie
Bank, nadat deze van de Staten-
Generaal vrijstelling zal hebben ver
kregen van de belemmerende bepalin
gen betreffende dekking, handhaving
waarvan in de gegeven omstandig
heden het verstrekken van het credief.
onmogelijk zou maken. De regeering
verklaarde tot deze-dispensatie hare
medewerking te willen verleunen.
Maandag zal de Tweede Kamer
in spoedvergadering worden bijeen
geroepen, om het daarvoor in te
dienen wetsontwerp te bekrachtigen.
liet bericht fran de beschikbaar
stelling van het reusachtige bedrag
als hier bovengenoemd zal er zeker
veel toe kunnen bydrage» om angstige
gemoederen gerust te stellen. De
vraag is het echter of daarmede de
moeilijke toestand die er in de
effecten wereld ten onzent ontegen
zeggelijk bestaat, kan worden bezwo
ren. Die vraag is onkel te beantwoor
den wanneer antwoord kau worden
gegovc-n op een tweede vraag en wel
deze of de bedoelde maatregel van
de bankiers in zich sluit, dat de
Amsterdamsche effectenbeurs weer
wordt opengesteld.
DE VLOTEN DER MOGENDHEDEN.
De voorzorgsmaatregel, dien de
Engelsche admiraliteit Zondag heeft
genomen door het aan sommigo
smaldeelen van de eer3te vloot
gegeven bevel, om naar de ver
schillende havens waar zy thuis
hooren te gaan, te herroepen, is een
bewijs, dat ook de Engelsche regee-
rin op hare hoede ia, om de maat
regelen te nemen, welke 's lauds
belangen haar mochten voorschrijven.
Was het bevel niet herroepen, dan
zouden Dinsdag de meeste schepen
van de eerste vloot uit Portland
naar hun havens vertrokken zijn
om de bemanning die gemist kon
worden zeven dagen verlof te geven,
en de overige zoudon naar Berehaven,
Lamlash en Oban gegaan zijn om
daar de gewone schietoefeningen te
houden. In stede daarvan is de sa
menstelling van de eerste vloot te
Portland nu vrijwel dezelfde gebleven
als bij het einde van de taktische
oefeningen, die verleden week in
het Kanaal zijn gehouden.
Volgens de Daily News, zyn dë
schepen, na kolen en voorraden in
genomen te hebben, dadelyk „naar
een puut in do Noordzee" vertrokken.
De schepen van de tweede vloot
zijn voorloopig in do havens waar
zij thuishooren gebleven, maar kon
den zoo noodig binnen een etmaal
gereed zijn, om met volle beman
ningen zee te kiezen.
De derde vloot, van oudere schejien,
is toevallig in oen beteren toestand
van gereedheid dan gewoonlijk, aan
gezien de reservisten, die het gros
van hun bemanning vormen, juist
op hun schepen tliuis zijn geraakt,
na tien dagen aan boord geoefend
te zijn. Zoo noodig, kunnen deze
manschappen teruggeroepen worden
schepen binnen ongeveer 48 uur
met voltallige bemanningen zeeklaar
gemaakt worden.
FACILITEITEN BIJ DE NEOERLANDSCHE
BANK.
De directie van de Nederlandsche
Bank maakt bekend, dat tot nader
orde de provisie voor stortingen in
rekening-courant is opgeheven.
Deze maatregel treedt terstond iu
werking met ingang van hedenmorgen
bjj alle bankkantoren, zoodat de re-
keningcouranthouders en zij, die zich
nu een rekening laten openen, tijdelijk
een franco-rekeningcourant bij de
Bank kunnen onderhouden.
Op deze wijze zal het storten van
gelden en weder inleveren van bank
papier bij de Bank voor het publiek
zeer vergemakkelijkt worden.
DE BANK VAN FRANKRIJK.
Parijs, 30'Juli. De Bank van
Frankrijk zal biljetten van frs. 20 en
van frs. 5 uitgeven. De instelling
heeft sedert eenige dagen eon aan
zienlijk bedrag biljetten uitbetaald.
De gespannen toestand in de trans
acties blijft voor de bank bestaan,
daar goud en zilver in de reserve
worden vastgehouden.
DE LONDENSCHE BEURS GESLOTEN.
Londen, 31 Juli. De Londensche
Beurs is tot -nader order gesloten.
Antwerpen, 31 Juli (Tel.) Een enorme
paniek overweldigt gansch het land.
In alle banken komen duizenden hun
geld weghalen. Er heerscht algemeen
wantrouwen ten opzichte, van de
bankbiljetten en effecten in het Walen
land. Gisteren kochten speculanten
stadsloten, staatspapieren en zelfs
bankbiljetten tegen de helft der
waarde en minder. Aan do loketten
iu de stations te Brussel werd geen
papiergeld moer aangenomen, van
daar enorme verwarring. De cmplo-
ye's verscholen zich achter het
jeglement, volgens hetwelk men met
gepast geld moot betalen. In de
lokalen der Nationale Bank kwamen
vele duizenden hun biljetten tegen
klinkende munt inwisselen. Te Brussel
stond het volk in rijen, straten ver.
EEN DUITSCH SOCIAAL-DEMOCRAAT
OVER DEN OORLOG.
Do revisionist Kolb heeft in de
„Vólksl'reund" over den mogelijken
oorlog tusschen Rusland en Duitsch
land geschreven. Hij betoogde o. m.
Grijpt Rusland - ten spijt van
de pogingen der overige Europeesche
regeeringen en tegen den dringenden
wensch der Duitsche regeering naai'
vrede -- in, wat betreft het conflict
tusschen Oostenrijk en Servië en pro
voceert, het daarmee oen oorlog tus
schen de groote mogendheden van
Europa, dan zou een toestand worden
geschapen, waaraan Duitschland zich
niet. meer zou kunnen onttrokken.
In dat geval zouden de sociaal-demo
craten tot den laatste» man hun plicht
doen tegenover vaderland, beschaving
en menschheid. De DuiLache sociaal
democraten zijn tot den laatste» man
bereid hun vaderland te beschermen.
Ken bankier Bieber te PoLsdam, die
in deze dagen 2$).CH)0 mark verloren
had, heeft mot zijn vrouw zelfmoord
gepleegd.
Berlyn, 31 Juli. Aan het „Borlinor
Tageblatt. wordt uil Weenen geseind:
De gedachtenwisseling tusschen Oos-
tenrijk-Hongarije en Rusland wordt
voortgezet. Rusland verlangt van Oos
tenrijk „zekere waarborgen voor liet
geval, dat Servië verslagen wordl".
Deze waarborgen hebben niet alleen
betrekking op de onschendbaarheid
van liet Servische gebied, maar. Rus
land verlangt ook, datSorviëingeen
geval gedwongen zal worden zeker
eischen van de Oosten rijksche nota
aan te nemen, want Rusland wil niet
toestaan, dat Oostenrijk na den oorlog
een protectoraat over Servië zal uit
oefenen.
Keulen, 31 Juli. Ook in het rijks-
land is reeds een groote duurte van
do levensmiddelen te merken. De toe
loop naar do kruidenierswinkels is
zoo groot, dal te Keulen verscheidene
groote winkels hun deuren moesten
sluiten, omdat zij uitverkocht waren.
De meeste winkels staan slechts
kleine hoeveelheden af. Verschillende
levensmiddelen zijn 100 pet. gestegen.
Het algetneene pessimisme blijkt
ook uit een hoofdartikel van Thuodor
Wolff in het Berliner Tageblatt, waar
in hy o.a. schrijft: „Nog nooit is een
oorlog uitgebroken, waarbij degenen,
die hem moeten uitvechten, zoo weinig
verantwoordelijkheid voor zijn ont
staan droegen. En toch staan wij
tegen den wensch der volkeren en hun
regeeringen voor de wereld-cata
strophe. Of dat onvermijdelijk was,
of het noodig was, dat het zoover
kwam, mogen wij thans niet onder
zoeken. Zooals herhaaldelijk gezegd,
de openbare meening in Duitschland
is voor een uitgemaakte zaak gesteld
en zij kan tot het laatste oogenblik
de pogingen tot het behoud van
den vrede slechts steunen door een
koelbloedige kalmte aan den dag te
Iets hoopvoller gaat hjj dan verder
„Maar de vraag moet opgeworpen
worden, of er geen middelen meer
bestaan om ook nog op het laatste
ernstigste oogenblik het gevaai to be
zweren. Het bemiddelingsvoorstel van
Grey was onuitvoerbaar en moest
zonder uitwerking blijven. Europa
wacht op den staatsman, die met een
bruikbaar voorstel tusschenbeide kan
komen. Zou het hiervoor reeds te
laat zijn? Zou dat alles niet meer
mogelijk zijn? Er mag geen telaat
ontstaan er is tot op het laatste
oogenblik geen telaat.
Wij begrijpen het allen, als men
ons zegt, dat Duitschland niet werke
loos kan blijven. Maar tegelijkertijd,
dat men de grenzen in verdediging
brengt, moeten ook de pogingen voort
gezet worden tot behoud van den
vrede."
Kenschetsend voor den toestand is
ook dit, dat do Vorwftrts zich tot den
Keizer richt. Het socialistische blad
schryft: „Hoezeer wij ook principieele
tegenstanders van de monarchie zijn
en altijd geweest zyn, hoe bitteren
strijd wij vaak tegen den tempera
mentvollen drager van de kroon
hebben moeten voeren, toch moeten
wij onomwonden erkennen, dat Wil
helm 11 zich door zijn houding, vooral
in de laatste jaren, eeii oprecht vriend
van den vrede tusschen dc volkeren
getoond heeft. Zoolang menschelijke
bekwaamheid en goede wil in staat
zouden zijn voor een souverein over
het lot van vele millioenen in den geest
van menschelykheid en verstand te
te beslissen behoefde de vrees voor
den toestand van het oogen blik niet
zoo groot te zijn. Maar ook de sterkste
en verstandigste mensch is voor in
vloeden niet ontoegankelijk en helaas
zijn de bewijzen voor-het grijpen, dat
de camarilla van de oorlogszuchtige»
weer met de grootste gewetenloosheid
aan het werk is om alle acties van
de regeering te niet te doen en het
vreeselijke door te zettende volkeren-
oorlog, de verwoesting van heel
Europa."
Londen, 31 Juli. Het hart der we
reld klopt nog steeds, is nog niet
verstijfd, on uiterlijk valt er hier
geen teeken waar te nemen, wat dan
ook, dat dit land wellicht aan den
vooravond staat van de allergrootste
ramp in de Geschiedenis der wereld.
In regeeringskringen echter wordt
de toestand als ernstig beschouwd,
en weet men daar maar al te goed,
waaraan men zich te houden heeft.
De voorzichtigheids-maatregelen der
regeering duren voort. Alle wapen
en ammunitie-opslagplaatsen worden
streng bewaakt. Alleen hot Woolwich
arsenaal wordt door 1000 soldaten
en 600 man politietroepon bewaakt.
Te Dublin zijn fuseliers met mitrail
leurs in en bij de dokken gestation-
neerd.
Ondanks de sterk pessimistische
stemming erkent men echter alge
meen, dat er nog een mogelijkheid
bestaat: dat de diplomatieke onder
handelingen er nog toe kunnen leiden
om den vrede te bewaren.
Dit is echter slechts onder èeü om
standigheid mogelijk, n.1. wanneer
alle maatregelen van Rusland ten
slotte niets anders waren dan een
buitengewoon grootscheepsche bluf en
dat het per slot van rekening nog
toegaf, want dat Oostenrijk ook nu
maar het minst zal terugwijken is
ondenkbaar. De onderhandelingen
kunnen niet ineer booogen door b'eider-
zijdsche inschikkelijkheid tot een ver
zoening te geraken, maar kunnen
alleen nog iets tot stand brengen, als
men Rusland tot toegeven kan be
wegen. Er is echter niomand meer,
die gelooft, dat Rusland nog terug
wil, of kan, of dat Oostenrijk verder
zou gaan dan zijn verklaring, dat het
niet aan een verovering van grond
gebied denkt. Deze volstrekte onver
een ïgbaarheid dor twee standpunten
is het noodlottige van den toestand.
De beslissing moet voor een van de
twee partijen een vernedering be
duiden, die voor haar aanzien niet
veel minder erg en voor het natio
nale eergevoel veel erger is dan een
verloren oorlog. Deze beschouwingen
zijn hel, die hier berusting wekken
iu dun loop, welken de zaken nu
eenmaal genomen hebben, in af
wachting van de dingen, die komen
zullen.
NEDERLAND.
Nieuwe regeling ten aanzien van
de toelating van oorlogsschepen
van vreemde mogendheden.
Bij Kon. besluit van 30 dezer is,
op de voordracht van de ministers
van marine, van oorlog, van buiten
landsche zaken en van justitie be
paald, dat het met het oog op den
algemeenen politieken toestand in
Europa wensohelljk is, gebruik te
maken van het voorbehoud, bedoeld
in hel tweede lid van artikel 14 van
het Kon. besluit van 30 October
1909 (Stbld. no. 351) houdende vast
stelling van nieuwe regelen ten aan
zien van de toelating van oorlogs
schepen van vreemde mogendheden
in de Nederlandsche territoriale wa
teren en liet daarbinnen gelegen
Nederlandsche watergebied, en is be
paald, dat 1°. genoemd Kon. besluit
tot nadere aankondiging tijdelijk
buiten werking wordt gesteld.
2°. Gedurende den tijd, dat het in
1°. genoemde besluit buiten werking
zal zijn, is het aan oorlogsschepen
of daarmede gelijkgestelde vaartuigen
van vreemde mogendheden niet ge-
ooiloofd zich van uit zee in de
Nederlandsche territoriale wateren
en liet daarbinnen gelegen Neder
landsche watergebied to begeven of
zich daarin op te houden.
3°. Het bepaalde in 2°. is niet van
toepassing
a. op kruisers voor het politie
toezicht op de visscherij in de Noord
zee door de mogendheden, voor welke
het verdrag van 6 Mei 1882 (Stbld.
1884 no. 40) rechtskracht heeft;
b. op oorlogsschepen van vreemde
mogendheden, die uittluitend bestemd
zijn voor godsdienstige, wetenschap
pelijke of menscblievende doeleinden
c. op oorlogsschepen van vreemde
mogendheden in gevallen van nood,
zeegevaar of averij. Zoodra deze
oorzaken ophouden te bestaau, zulks
ter beoordeoling van den minister
van marine, treedt de bepaling van
artikel 2 van dit besluit weder in
werking.
De uitzonderingen op de beperkende
verbodsbepalingen vermeld in de
punten a eu b, zijn slechts toepas
selijk tegenover de mogendheden, die
dezelfde gedragslijn tegenover Neder
landsche oorlogsschepen in acht
nemen.
4°. Oorlogsschepen of daarmede
gelijkgestelde vaartuigen van vreemde
mogendheden, welke in strijd met
de bepalingen van dit besluit zich
iu de Nederlandsche territoriale
wateren of het daarbinnen gelegen
Nederlandsche watergebied begeven
of zich daarin ophouden, en zich niet
op eerste aanmaning verwijderen,
stellen zich bloot aan zoodanige
maatregelen van geweld als de
Nederlandsche Regeering zal goed
vinden te gebruiken.
Laatste Berichten.
België mobiliseert.
Tusschen Vlissingen en Ostende liggen
Engelsche kruisers.
Generaal Snijders is belast met het
opperbevel van leger en vloot.
De Fransche leider der sociaal-demo
craten Jaurès is gisterenavond te Parijs
door een 29-jarig patriot verraderlijk
doodgeschoten, omdat Jaurès tegenstander
van den driejarigen dienstplicht is.
Te Parijs is het uitvoerverbod van
meel enz. afgekondigd.
Te Metz worden Duitsche troepen
bewegingen geconstateerd. Te Parijs is
de spanning tusschen Duitschland en
Frankrijk zeer groot.
Doetinchem. Duitsche troepen hebben
den bagagewagen en de locomotief van
de Geldersche stoomtram in beslag ge
nomen.
Uit Brussel wordt een groote leger-
beweging van Fransch-Duitsche zijde
aan de Luxemburgsche grens gemeld.
Groote opwinding heerscht in geheel
België.
PETERSBURG. Een hedenmorgen 6 uur
ontvangen bericht zegt„de reeds bijna
geheel vervlogen hoop op vrede keert
zoowaar terug door de zeer vriend
schappelijke telegrammen welke heden
nacht tusschen hooge Russische en
Duitsche persoonlijkheden werden ge
wisseld."
PARIJS.
De Matin publiceert iu een speciale
editie een telegram uit Rome, dat
de Duitsche regeering aan de Fran
sche de verzekering heeft gevraagd
vóór 12 uur heden, dat Frankrijk
neutraal zal blijven en dat de Duit
sche regeering aan de Russische re
geering gevraagd heeft vóór 12 uur
de mobilisatiemaatregelen te eindigen.
De „Matin" verklaart voorts, dat
Italië Duitschland niet helpen zou,
indien het trachtte de gebeurtenissen
te verhaasten. Italië reserveert zijn
houding in dit geval voor latere ge
beurtenissen, wanneer tusschenbeide
komen noodzakelijk zou zijn in het
belang van den vrede.
Duitschland mobiliseert.
Naar bekend is geworden, is de moj
bilisatie van het Duitsche leger thans
in vollen gang.
De kapiteins van de Duitsche sche
pen zijn gewaarschuwd de haven van
Rotterdam niet te verlaten.
Gisteren in den vooravond is de tele
foonverbinding tusschen Duitschland
en óns land verbroken.
Brussel, 31 Juli. De directie der
Duitsche spoorwegen heeft het Bel
gische spoorwegbestuur officieel ken
nis gegeven, dat alle internationale
treinen naar Duitschland vervallen.
Postdam, 31 Juli. De Kroonprins
is aangewezen tot aanvoerder van de
eerste garde-divisie te Hamburg.
Jaurès vermoord.
Hedenmorgen bereikte ona uit Pa
rijs een telegram, meldende, dat liet
socialistische kamerlid, Jeau Jau-iès,
voor een koffiehuis zittend, is dood
geschoten. Omtrent de aanleiding tot
dezen moord vernemen wij tot duiver
niets. Moeten wij gelooven, dat te
Parijs de atmosfeer zoozeer met elec-
triniteit geladen is, dat Jaurès het
slachtoffer werd van een politiek
andersdenkende, die in deze dagen
van internationale spanning en geest
drift voor het vaderland zich aan den
socialistische» leider vergrepen heeft?
Parijs, 31 Juli. Jaurès had met
eenige vrienden in het café Croissant
gezeten hij zat bij een raam dat op
straat uitzag; men had opgemerkt,
dat er een groep jonge lieden bij het
raam stond.
Opeens werd hut gordijn voor het
raam, waaraan Jaurè3 zat; opgelicht
en een revolver er door gestoken.
Vóór Jaurès een beweging had kunnen
maken, kreeg hij twee schoten in
het hoofd. Do moordenaar is aan
gehouden.
Toen hij naar het politie-bureau
geleid werd, zeide hij, dat hij nog
een revolver in zijn zak had. Het
wapen werd hem terstond afgenomen.
Bij zijn ondervraging weigerde hij
zijn identiteit bekend te maken.
Het eenige papier, dat hjj bij zich
had, was een kaart waarop stond,
dal hij de Louvre-schoo) bezocht.
PLAATSELIJK NIEUWS.
DE TOESTAND IN DE STAD.
't Was gisteren bijzonder onrustig
in de stad. Den geheelen dag reeds
stonden velen voor ons groote bord
in de hoop eenig nieuws te vernemen.
Die hoop werd slechts ten deele
verwezenlijkt; er kwam over den
eigenlijken toestand niet het minste
nieuws, maar de telegrammen en
proclamaties, die inzake de mobili
satie uitkwaöien, strekten niet om
de gemoederen te kalmeeren en het
was duidelijk, dat het „geen tijding
goede tijding" thans niet gold.
Nadat het bevel tot mobilisatie af
gekomen was, werd de zenuwachtige
haast, waarmede gewerkt werd en
de daardoor veroorzaakte drukte nog
grooter, en den geheelen dag bewogen
zich vele vrouwen in de straten onzer
stad.
Het postkantoor werd bestormd
door een leger van huismoeders, die
spaarduitjes kwamen terughalen, vrij
overbodige maatregelen, waar de
spaargelden ook thans nergens veili
ger belegd zijn dan bij de post.
Immers de staat garandeert ten allen
tijde de uitbetaling der gelden en
men kan ze zelf voel minder veilig
Toen in den loop van den dag de
crisis zich uitbreidde, ontstonden runs
op de kruidenierswinkels, waar
groote voorraden ingeslagen werden.
Opmerkelijk was des avonds de
stilte in de andera zoo drukke Spoor
straat. Militairen waren zoo goed als
niet te Zien. Aan den buitenkant en
op de werf daarentegen heerschte
groote bedrijvigheid; militaire estafet
tes per motor-rijwiel renden heen en
weer, vele officieren, insgelijks per
rijwiel, zag men nu hier dan daar.
Aan de Binnenhaven werd de
leegstaande winkel van Nass inge
richt voor inkwartieringandere open
bare of leegstaande gebouwen, scho
len etc. werden eveneens voor troe
pen gerequireerd. Het concert van
de stafmuziek, dat gisterenavond
gegeven zou worden, werd te elfdei
ure afgelast.
Langs de Straat.
O Ons stadje heeft knusse volks
buurtjes, ondeftige wijken met dood
eenvoudige straten, en heel burger
lijke huisjes, waarvau deruiten
elkander verdraagzaam, soms zelfs
bijzonder vriendelijk--toe oogen -
échte volksbuurten, waar de men-
schóa niet slechts naast, doch met
en voor elkaar leven van dat
soort bijvoorbeeld waar als 't wan;
tusschen de lui geen geheimen zijn,
waar de heele buurt het weet wan
neer een jong-getrouwde man zijn
woning verlaat om per transport,
naar de Oost te gaan, want den af
scheidskus, dien hij zijn vrouw gaf,
kon je zes huizen ver hooren.
Ik mag zulke straatjes wel en
zoek ze dikwijls op en toen we er
Donderdag weer eens in verzeild
raakten, was het juist op het oogen
blik dat een bezorger de „Helderschu
Courant" huis aan huis bracht. Het
populaire blad werd daar met be-
geerige handen aangepakt door 't
publiek buiten aan de deur en wel
dra zag je vrouwen op hun drempel
verdiept in het oorlogsnieuws, de
belangrijke gebeurtenissen van den
dag. die aanstonds druk met en on
der elkaar werden besproken. Ru
moerige jonge marine-vrouwen en
opgeschoten meiden, die innig be
lust waren op schokkende tijdingen,
mompelden in groepjes over den
strijd tusschen Oostenrijk en Servic-,
over de militaire maatregelen in
Rusland, over de ernstige plannen
van Duitschland en Frankrijk, over
de bemiddeling van Engeland, over
de maatregelen in België eu Holland.
Overal had men den mond vol van
de algemeene moblisatie, van den
mogelijken Europeeschen oorlog en
de vreeselyke gevolgen. Men keuvel
de zenuwachtig opgewonden over
de buitenlandsche politiek en men
vroeg nieuwsgierig hoe Nederland
in dit geval er af zou komen. De
eon vertelde hoofdschuddend dat we
leelijk in den klem konden raken
en de ander wist weer dat Dene
marken als zeer bevriende natie ons
dim niet in den steek zou laten.
Maar de meesten vonden het on
uitstaanbaar angstig dat je nu eigen
lijk niet met zekerheid kon zoggen
wat Rusland in z'n schild voerde.
Daar hing alles immers van af?
Kon een mensch wel rustig in z'n
kamer zitten als hy daaraan dacht?
Néé. Je hield iedere minuut je hart
in je lijf vast als je hoorde van
do geheimzinnigheden die in dat
groote Russche Rijk plaats hadden.
Wanneer Rusland begon, dan werd
het donderen dat .was het ware
woord dan zou de gansche wereld
compleet schudden en beven. Onder
den verschen indruk van het nieuws
uit de „Heldersche Courant" was
men aldus met doorslaande stemmen
aan het redeneeren, toen geheel on
verwachts het bericht do rondte
deed, dat de werklieden van de
marinewerf niet om zes uur naar
huis mochten, maar dat zij moesten
doorwerken. Dit nieuws ging als een
loopend vuurtje en een ieder werd
er mee op de hoogte gebracht. Eerst
wilde men het niet gelooven, al
stond het dan ook met groote letters
in do Koningstraat aangeplakt, doch
toen het werfklokje als gewoonlijk
niet op tijd luidde, was men over
tuigd. Ook dit feil gaf opnieuw veel
stof tot praten. Ons volk moge kuel
en koud van aard zijn, maar jo kon.
toch nu menig bleek, ontdaan ge
zicht oböervoeren en er waren zelfs
vrouwen die al snikten en huilden,
en nerveus deden. Moeders stuurden
hun jongens met zakjes brood en
kannetjes koffie naar de werfpoort,
want het kon wel nachtwerk worden.
En terwijl we dit alles gadesloegen,
kwamen twee matrozen achter oen.
handwagen de straat in. Op liel
karretje lagen marine-kooien en ze
hielden stil voor een bovenwoningtje,,
waar bloembakken hingen met. ge
raniums. Daar moesten ze nog zoo'n
hangmat halen van een onderoffi
cier die met een der schepen naai
buiten moest. Dat vertrek van den
kruiser verwekte in het buurtje weer
groote sensatie en die even konden,
gingen naar de haven om het uit
varen in oogenschouw te nemen.
Hier was het woelig van belangstel
lenden eu tot zeer laat in den avond
heerschte daar een geheimzinnige
bedrijvigheid.
Stagnatie In het bedrijfsleven.
Het spreekt van zelf dat de op
komst van de geheele militie en de
landweer handel en bedrijf desorga
niseert en alle verkeer grootendeels
stopzet.
Aan onze drukkerij is een vijfde
van het personeel onttrokken!
Geslaagd voor het Voorloopig
Machinistendiploma de heer J. Veld
huizen j alhier.
Onze plaatsgenoot, de heer M.
Baert, is gisteren geslaagd voor het
Staatsexamen (al'd. B), gelijkstaande
aan het eindexamen gymnasium.
Vergadering van den Raad
der gemeente Helder,
op Dinsdag den 4 Augustus 1914,
des avonds ten 71/* uur.
Onderwerpen ter behandeling:
Onderzoek geloofsbrieven van het
nieuw verkozen raadslid W. C. van
Breda.
Ingekomen stukken en mededee
lingen.
Verordening inzake Commissie van
Bijstand voor publieke werken.
Voorstel inzake stichting school
aan de Doggersvaart.
Voorstel aanvulling verordening op
de invordering hondenbelasting.
Voordracht College van Zetters.
Verkaveling bouwterrein bij de
Leliestraat.
Voorschotten Woningbouw.
Verordeuing bioscoopvoorste) lingen
Benoemingen.