HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Pauiowna
Steuncomité.
Puralimento's
Uit alle landen.
No. 4348
DINSDAG II AUGUSTUS 1914
42e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37£ 45 „0.75
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cllché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2A cent.
0p pagina 4 van dit blad zijn
opgenomen:
1. Ellende op reis.
2. Onder de landweermannen.
3. Zorg voor de Heldersche militairen.
4. Feuilleton.
Wie onnoodig in gebreke blijft
om zijn verplichtingen na te komen,
is mede-verantwoordelijk voor het
uitlokken van een algemeene ramp.
indien het zakenleven verlamd wordt
door het uitblijven van betalingen,
moeten allerlei bedrijven worden
stop gezet en op groote schaal
personeel worden ontslagen. Wie de
heerschende werkloosheid en ellende
niet wil vergrooten, make door het
voldoen aan zijn financiëele ver
plichtingen voortzetting van het be
drijfsleven mogelijk.
Het alhier opgerichte Steuncomité
bestaat uit de heeren
De Ven, De Geus, Biersteker,
Adriaanse, Verstegen, Bommel, Van
Breda, Grunwald, Van den Berg (allen
Raadsleden); ds. Buiskool, ds. Stadig,
pastoor Hujjgh, Kleerekooper, W.
Visser, H. Nypels, Michels, Kolster,
Dibbetz, L. v. d. Ploeg, Beekman,
Storm, Van de Bilt, D. J. Snel,
Oosterhout, J. J. Janzen, De la Hous-
saye, A. Krijnen, J. de Vries (Koegras)
en J. W. Heijmau.
Het Vrijdagavond gevormde steun
comité werd Zaterdagmiddag te 2 uur
op het Raadhuis door den loco-burge
meester, den heer Van Neck, geïnstal
leerd met een toepasselijk woord
waarin hij wees op den ernst der
tijden en de noodzakelijkheid van
opofferingen. Hij spreekt de hoop uit
dat de steun rijkelijk zal vloeien, dat
de menschlievendheid ook in onze
gemeente nu blijken zal. Z.Ed. A.
geeft daarop het presidium over aan
den Heer G. de Ven, die den loco
burgemeester dankt ook voor de
toezegging waar liet mogelijk is te
helpen. Het comité is bezield met ijver
en toewijding zegt hij en zal doen
wat in zijn vermogen is.
De heer de Ven stelt vóór te be
noemen de volgende heeren en de
vergadering keurt dit goed:
In het Centraal-Comité (Dagelijksch
bestuur) de heeren Buyskool als
secretaris, Biersteker als penning
meester, H. Nypels en C. Adriaanse
als leden, terwijl de heer de Ven het
presidium waarneemt.
In de Commissie van inzameling
met Dr. van den Berg als voorzitter,
de heeren D. Grunwald, P. van der
Ploeg, Van de Bilt, Kleerekooper en
de Vries (Koegras).
In de commissie voor uitkeering
en onderzoek met den heer Deljens als
voorzitter, de heeren Van Breda,
Michels, P. van Dalen en Beekman.
In de commissie voor werkzoeken
den en werkgevers met den heer
Verstegen als voorzitter, de heeren
C. Kikkert, A. Krijnen, de la Houssaye,
D. J. Snel, Storm en M. A. Kolster.
In de commissie voor hulpverleening
(in de huisgezinnen, bij ongeval, ziekte
en vrouwenhulp) welke commissie
zich dames zal assumeeren, de Heer
Bommel, voorzitter, W. Visser, secre
taris en J. Janzen.
De comité's kunnen zich personen
toevoegen naar gelang dit noodig is.
Verschillende inlichtingen en wen
ken werden gegeven.
De wenschelijkheid werd uitgespro
ken dat huiseigenaren voor huurders,
die in moeilijke omstandigheden
komen, zeer toegevend zullen zyn en
dat werkgevers zoo lang mogelijk
hun personeel in dienst zullen houden.
Vastgesteld werd dat de ingekomen
steun zal dienen voor hen die door
mobilisatie nadeel lijden en steun
noodig hebben.
De inzameling zal geschieden op
zoodanige wijze dat men giften in
eens kan geven en zich verplichten
tot een wekelljksche bijdrage.
Van de vereeniging van Koffiehuis
houders, restaurateurs en slijters in
deze gemeente was bericht ingekomen
dat zij haai- kassaldo zijnde 76,60
aan het comité zal afdragen. Dankbaar
werd dit aanvaard.
Van Rijkswege wordt medegewerkt
inzake arbeidsbemiddeling.
Het Centraal-Comité (Dagelijksch
Bestuur) zal zitting houden in de
Militiezaal (Gebouw der gemeente
werken) aan de Kerkgracht, dagelijks
van 9—12 en van 2—6 uur.
In een 2e vertrek aldaar zetelt de
commissie voor uitkeering en onderzoek.
De commissie voor inzameling ver
gadert in de zaal achter het Israëlitisch
Kerkgebouw (Kanaalweg), de Commis
sie voor werk bemiddeling in het
Marinegebouw (Plantsoen) de Com
missie voor hulpverleening in het
Gebouw der Nutsspaarbank (Polder
weg).
De commissie voor inzameling
stelde reeds Zaterdagavond hare plan
nen vast en verdeelde de gemeente-
in 33 wijken, die elk door twee
personen met een lijst zullen worden
afgegaan. Zjj wees tot secretaris aan
den Heer F. van der Ploeg en tot
penningmeester den heer Van de Bilt.
Tegen Dinsdagavond zijn door deze
commissie dames en heeren per
convocatie uitgenoodigd om te komen
in de bovenzaal van het Gebouw van
den Ned. R. K. Volksbond, Molen
gracht om daar verder de werkzaam
heden te regelen.
Aan Helder's Burgerij.
Op initiatief van den Gemeenteraad
is een Steun-Comité opgericht, dat
zich ten doel stelt om finantieele
hulp te verleenen aan die gezinnen,
welke tengevolge van de mobilisatie
tijdelijk hulpbehoevend worden. Om
die hulp te kunnen verleenen is geld
noodig, en daarom zal een beroep
worden gedaan op de milddadigheid
en de dankbaarheid der burgerij.
Ook op de dankbaarheid, want op
ons rust de plicht der erkentelijkheid,
omdat vele huisvaders en kostwin
ners uit hun gezin zijn weggeroepen
om het land te dienen. W(j moeten
den plicht der dankbaarheid omzetten
in daden van hulpvaardigheid en
toonen, dat wij de noodlijdende ge
zinnen niet aan hun lot mogen en
willen overlaten. Daarom geve een
ieder, wat hij geven kan! Namens het
Steun-Comité zal zoo spoedig mogelijk
geld worden ingezameld. Giften in
ééns zijn zeer welkom, maar vooral
ook vaste wekelljksche bijdragen zijn
noodig, opdat het Comité wete, over
welk bedrag het zeker beschikken
kan. Zij, die in vasten dienst zijn
van het rijk, de gemeente of de
marine, of anders een vast inkomen
genieten, en daarom den druk der
tijden niet gevoelen, zullen zonder
twijfel willen teekenen voor een
wekelljksche bijdrage, die geregeld
zal worden opgehaald. En die bur
gers, die ruimer dan anderen met
aardsch bezit bedeeld zijn, zullen
wij verwachten het stellig beseffen,
dat in deze donkere dagen vooral op
hunne hulp gerekend wordt.
Het Steun-Comité, waarvan de
heeren W. Naudin ten Cate, Stelling
commandant, en G. W. van Neck,
loco-Burgemeester, eere-voorzitters
zijn, is als volgt* samengesteld
Dagelijksch Bestuur
G. de Yen, voorzitter.
H. Buiskool, algemeene secretaris.
W. Biersteker, penningmeester.
C. Adriaanse.
H. M. Nypels.
a. Subcomité voor Inzameling:
Dr. van den Berg, voorzitter.
L. van der Ploeg, secretaris.
Heeft zitting in de Vergaderzaal
der Israëlitische kerk.
b. Subcomité van Uitkeering en
Onderzoek
P. de Geus, voorzitter.
A. W. Michels, secretaris.
Heeft zitting in 't Gebouw van
Gemeentewerken, Kerkgracht.
c. Subcomité voor Werkzoekenden
en Werkgevers:
A. G. A. Verstegen, voorzitter.
C. Kikkert, secretaris.
Heeft zitting in het Bondsgebouw
v/d. Bond v. M. M. p., Stationsplein.
d. Subcomité voor hulpverleening
in het huisgezin:
A. Bommel, voorzitter.
W. Visser, secretaris,
Stationsweg 4, waai' men zich kan
aanmelden.
Het Dagelijksch Bestuur, dat eiken
dag van 10—12 en van 2—4 uur
zitting houdt in het Gebouw van
Gemeentewerken aan de Kerkgracht,
is bereid alle mogelijke inlichtingen
te geven.
Het Dagelijksch Bestuur:
G. de Ven, voorzitter.
H. Buiskool, algemeene secretaris.
W. Biersteker, penningmeester.
C. Adriaanse.
H. M. Nypels.
Steuncomité.
Sub-commissie voor hulpverleening
in de huishouding.
Oproeping.
Moeders van huisgezinnen, die dooi
de tijdsomstandigheden (mobilisatie,
dreigend oorlogsgevaar) in moeilijk
heden verkeeren, zóó dat zij hulp in
de huishouding behoeven en dit zelf
niet kunnen betalen (verzorging van
kinderen, eten koken, beredderen
van de wasch) kunnen zich aanmel
den bij den heer W. Visser, Stations
straat 4.
Vrouwen en meisjes niet beneden
18 jaar, die tijd, lust en geschiktheid
bezitten om belangeloos bovenge
noemde hulp te verleenen, worden
uitgenoodigd, zich aan te melden bij
Mevr. de Boer—Jongkees, Koning
straat 28—30.
De algemeene toestand.
Het „Handelsblad" schrijft:
Vele berichten worden ontvangen,
maar nieuws is er weinig.
Nog steeds zijn het voorposten
gevechten, die op verschillende ter
reinen worden geleverd. De groote
legers zijn nog niet slaags geweest.
Behalve in België, waar nogal
belangrijke troepenmachten moesten
worden aangevoerd om den verwoe
den en hardnekkigen tegenstand der
Belgen bij Visé en Luik te breken,
is er op alle fronten nog slechts van
voorbereidende maatregelen sprake.
Zoo aan de Fransch-Duitsche gren
zen, vanwaar een succes der Fran-
schen wordt gemeldde inneming
van Mühlhausen in den Elzas door
de Fransche troepen.
De berichten daarover uit Fransche
en Belgische bron zijn echter door
de Duitsche offleieelo mededeelingen
niet
Nu is het een opmerkelijk ver
schijnsel, dat de Duitsche pers geen
berichten over de gevechten mede
deelt, die aan de grenzen geleverd zijn.
Wij ontvingen eindelijk weer eens
eenige Duitsche bladen, meestal oude,
van 1 Augustus tot 5 Augustus, en
eon paar nieuwe „Kölnische Zeitun-
gen". Maar de mededeelingen daarin
over de krijgsgebeurtenissen zijn
uiterst sober. De Duitsche regeering
schijnt er streng de hand aan te hou
den, dat niets wordt gepubliceerd, wat
eenigszins van invloed kan zijn op
de stemming in Duitschland. Een
onzer stadgenooten, die Zondagavond
uit Leipzig terugkeerde na een
reis van drie dagen vernam aan
deze zijde van de grenzen de eerste
mededeelingen over de gevechten in
België, bij Visé en Luik. De Duitsche
bladen, die hjj had gelezen, deelden
daarvan niets mede. Slechts het be
richt, dat Luik gevallen was en ge
neraal Von Emmich de orde pour
le Mérite had ontvangen, waren in
de Duitsche bladen opgenomen.
Zoo gaat het natuurlijk ook met
de berichten van gevechten aan de
Fransche grens. De ontruiming van
Altkirch door de Franschen wordt
gemeld, de inneming van Mulhausen
niet.
Maar daarom is, na de officieele
mededeeling uit Parijs, de juistheid
vau het bericht wel aan te nemen.
Het tweede belangrijke bericht is
de inneming van Pont Loma, en de
bezetting van de Duitsche kolonie
Togo door de Engelschen enFranschen.
Daardoor is de strijd overgebracht
naar de Goudkust van Afrika. Het
was nu juist niet een groot helden
feit deze totaal onverdedigde kolonie
in bezit te nemen. Want volgens de
Engelsche berichten werd geen tegen
stand geboden, volgens de Duitsche
waren alleen de weinig talrijke politie-
troepen er met het handhaven der
orde belast. Doze hadden zich by de
nadering der Engelschen met den
gouverneur en de weinige blanken
naar het achterland begeven.
Maar het feit is belangrijk, omdat
het toont, dat nu reeds de Duitsche
kolonies worden bezet, wat den En
gelschen een zeker bezitrecht geeft,
bü de finale afrekening. De Duitschers
hadden, volgens de mededeeling van
Sir Edward Grey in het Lagerhuis,
aan Engeland neutraliteit voorgesteld
onder voorwaarde, dat zjj de integri
teit van Frankrijk in Europa wilden
waarborgen, maar die der kolonies
niet. Het was dus hun plan, hun
koloniaal bezit ten koste van Frank
rijk uit te breiden.
Nu worden, door de samenwerking
van Engeland en Frankrijk, de Duit
sche koloniën bedreigd..
En het zou niets te verwonderen
zijn als de bezetting van Togoland
door de bezetting van andere kolo
nies werd gevolgd. De Duitsche
Schutztruppe in die kolonies is wel
bestemd tegen een binnenlandschen
opstand of een inlandsche vijand op
te treden, maar niet tegen een buiten-
landschen vijand. En het plotselinge
uitbreken van dezen oorlog heeft
Duitschland niet de gelegenheid ge
geven die troepen in de kolonie te
versterken.
De verwachte zeeslag op de Noord
zee wordt nu ook officieel door Enge
land tegengesproken.
Onze maritieme medewerker achtte
het in het belang der Duitsche marine
strategie, dat dit land wel met zijn
torpedo- en onderzeesche vloot in de
Noordzee zou optreden, maar niet
met zijn slagvloot. Want het moet
dit kostbare wapen in handen hou
den voor een veel later stadium van
den strijd. Voorloopig kan het slechts
pogen met zijn kruisers den Engel-
schelt handel te benadeelen.
Nu was het bericht, Vrijdagavond
door ons uit South Shields ontvangen,
van dien aard, dat twijfel aan de
juistheid ervan, ondanks alle strate
gische overwegingen, niet geoorloofd
scheen. De Engelsche regeering zou
ter waarschuwing, de mededeeling
aan de reeders hebben verstrekt.
Maar klaarblijkelijk is het wat
overdreven overgekomen. Er is op
de Noordzee gevochten, dat is uit
de berichten van onze eilanden wel
gebleken. Maar het gevecht kan heb
ben plaats gehad tusschen kleinere
schepen, zooals onze maritieme mode
werker heeft doen uitkomen.
Minister Mc. Kenna heeft zich in
het Lagerhuis zeer ongunstig uitge
sproken over de „fabricatie van
onjuiste berichten".
Ook wij hebben daarover reeds
geklaagd. In dit geval hebben wij er
ons ook aan schuldig gemaaktmaar
de vorm waarin het bericht gekleed-1
was, kon niet den minsten twijfel
aan de juistheid wekken.
IN ONS LAND.
Neutraliteit Wester-Schelde.
Uit betrouwbare bron vernemen
wij, dat van Engelsche zijde aan onze
regeering is medegedeeld, dat de neu
traliteit der Wester-Schelde door
Engeland zal worden geëerbiedigd,
zoodat dus geen oorlogsschepen de
rivier zullen opvaren.
Aan de Grens.
Een bewoner van de Limburgsclre
plaats Cuyk aan de Maas, die zich
met een drietal vrienden Vrijdag
ochtend vroeg per auto naar de zuide
lijke grens had begeven, om van den
hoogen heuvel van Mesch het militaire
schouwspel te volgen, deelt het vol
gende mede: Z\j bevonden zich op
Nederlandsch grondgebied toen plot-
Blikgroenten, Tafelzuren, Jams,
Limonades, etc.
zuiverder en smakelijker zijn dan
elk ander fabrikaat, weet iedereen,
maarweet gij ook, dat zij
niet duurder zijn?
De geneeskundige commissie:
Prof. Dr. P. RU1TINGA,
Prof. Dr. R. H. SALTET,
Prof. P. v. d. WIELEN,
Hoogleeraren aan de Amstcrd-Universltelt,
geeft u de meest mogelijke garantie voor
liy giSniscbebereiding en volkomen zuiver
huid der artikelen.
Gegarandeerd vrij van kleur
stoffen en conserveermiddelen.
Hygiënische Fabriek van Verduur
zaamde Levensmiddelen Amsterdam.
seling een troep van ongeveer twintig
uhlanen op hen af galoppeerde. De
Nederlanders vluchten terug, doch de
heer v. d. Eyken vieleen der uhlanen,
een wachtmeester, rende op den ge
vallen man af, plaatste de punt van
zijn lans op zijn borst, dreigend met
zijn revolver. De gevallene riep:
„Wir sind Hollander!" en ook de
anderen schreeuwden, dat de patrouille
zich op Nederlandsch gebied bevond.
Daarop kwam een Duitsch officier
aanrijden, die eenigen tijd met de
Nederlandsche heeren disputeerde over
de vraag, of men zich inderdaad op
Nederlandsch grondgebied bevond, of
niet; nadat het geschilpunt op de
kaart was uitgemaakt, sprak hij: „Na
lassen Sie!" en beval zijn uhlanen,
zich te verwijderen.
Waren het Belgen geweest - weer-
looze ongewapende burgers dus
ongetwijfeld waren ze neergeschoten
geworden, verzekerde onze zegsman.
Stoomvaartmaatschappij „Nederland".
De directie der Stoomvaartmaat
schappij „Nederland" bericht, dat zij,
gedwongen door de gevolgen van
den oorlogstoestand (o.a. gebrek aan
steenkolen), haren vrachtbootendienst
van Europeesche havens heeft stop
gezet.
De vrachtbooten, die onderweg zijn
van Java of vandaar worden geëx
pedieerd naar Europa, zulleu, na ver
trek van Port-Sa'id, naar Amsterdam
doorgaan en geen andere havens op
dat traject aandoen dan Lissabon
voor orders.
De maildienst zal zoo lang moge
lijk worden voortgezet. Echter zullen
de mailbooten tusschen Amsterdam
en Port-Saïd en vice versa geene
havens aandoen, behoudens, wat de
thuisvarende mailbooten betreft, Lis
sabon voor orders. De „Vondel", die
1 Aug. van hier en 4 Aug. van
Southampton vertrok, zal ook nog
Lissabon aandoen.
Rijkspostspaarbank.
Gelijk w(j reeds hebben medege
deeld, is 3 Augustus 1.1. een Kon.
Besluit genomen, waarin bepaald
wordt, dat de termijn van veertien
dagen, bij artikel 16, eerste lid, der
wet op de Rijkspostspaarbank, vast
gesteld voor de terugbetaling van
op Rijkspostspaarbankboekjes ver
schuldigde gelden, wordt verlengd
tot zes maanden, met dien verstande
evenwel, dat binnen den genoemden
termijn van zes maanden op elk
spaarbankboekje desverlangd terug
betalingen zullen geschieden tot een
gezamenlijk bedrag van ten hoogste
vijf en twintig gulden in zeven dagen.
Het is ons bekend, dat er inleggers
bij de Rijkspostspaarbank zijn, die
meenen, dat zij voor bedragen boven
de f25.— steeds zes maanden op
uitbetaling zullen moeten wachten.
Deze meening is echter niet juist.
De bedoeling van het Kon. Besluit
is eenvoudig, dat de inleggers terug
betalingen kunnen eischen tot een
bedrag van f25.— in de 7 dagpn.
Hoogere bedragen moeten evenals
tot nog toe immer boven f50.—
worden aangevraagd aan den Direc
teur, en deze kan de uitbetaling uit
stellen tot zes maanden hoogstens,
maar behoeft zich aan dien termijn
van zes maanden niet te houden,
immers hij is bevoegd om, als hem
gebleken is, dat de terugbetaling
dringend noodzakelijk is en de tijds
omstandigheden dit toelaten, een
korteren en zelfs een zeer korten
termijn te stellen.
Natuurlijk blijft het gewenscht, dat
zoo weinig mogelijk gebruik wordt
gemaakt van de gelegenheid tot het
opvragen van grootere sommen, m
de eerste plaats in het belang van
de inleggers zelf, wier geld bij de
Rijkspostspaarbank volkomen veilig
is, terwijl zij in hun eigen huis
moeten vreezen voor brand en dief
stal; in de tweede plaats in het
algemeen belang, omdat de opvraging
van spaargelden en het uittrekken
van baar geld èn de Nederlandsche
ik èn de Staat èn het geldverkeer
in groote moeilijkheden brengt; en
ten slotte in het belang van het
personeel der Rijkspostspaarbank,
hetwelk door de algemeene mobili
satie zoo gekrompen is, dat het
slechts met moeite den nu reeds
zeer verzwaarden dienst kan gaando
houden.
Uit Schagen.
Zoo gaat het goed 1
Als gevolg van het genomen raads
besluit, is j.1. Zaterdag door onzen
burgemeester aan de achtergebleven
echtgenooten onzer landweermannen
miliciens de eerste ondersteuning
uitgekeerd.
Aan elke echtgenoote wordt uitge
keerd 70 cent per dag, terwijl voor
elk kind nog 5 cent per dag extra
wordt ontvangen. Een huisgezin van
vrouw en 3 kinderen ontvangt dus
7 maal 85 cent is f5,95. Als er nu
nog in den vorm van geld of levens
middelen, bij onzen burgemeester in
te leveren, veel wordt geofferd op
het altaar der liefdadigheid, zullen
ook anderen, die hulp in dezen be
narde dagen noodig hebben, hulp
kunnen ontvangen.
Een ieder helpe en steune-dus!
Meel.
Met toepassing van de nieuwe
voorschriften omtrent de onteigening,
vastgesteld bij het dezer dagen door
de Kroon bekrachtigd wetsontwerp,
heeft de burgemeester van Rotterdam
Zaterdag, krachtens een aanschrijving
van den minister van landbouw, nijver
heid en handel, de aldaar aanwezige
voorraden tarwebloem in bezit ge
nomen. De uitvoering dier inbezit
neming wordt opgeschort, wanneer
de betrokken handelaren zich bereid
verklaren den voorraad tegen den
prijs van f 14 per 100 K.g. aan bak
kers en dergelijken bij voor het ge
wone gebruik geschikte hoeveelheden
te verkoopen en geen extra-voorraad
af te leveren. Naar wij vernemen,
zijn zij daartoe bereid.
Op deze wijze is verzekerd, dat
die voorraad meel voor de behoeften
der burgerij beschikbaar blijft en dat
de prijs niet tot ongemotiveerde
hoogte stijgt.
Voorkoming van opdrijving van
prijzen.
De Burgemeester van Amsterdam
heeft alle meelfabrikanten, meelhan
delaars, en bakkers uitgenoodigd op
gaven te doen van de voorraden
tarwemeel, rogge, roggemeel enz.
Centraal Genootschap en RoodeKruis.
Het dagelijksch bestuur van het
Centraal Genootschap voor kinder-
herslellings- on vacantiekolonies heeft
de koloniehuizen van dit Genootschap
met volle inventaris geheel ter be
schikking gesteld van het RoodeKruis
en zal op eerste aanvraag de huizen
door de kinderen doen ontruimen.
Het personeel heeft zich reeds voor
eou goed deel bereid verklaard hulp
to verleenen bij de verpleging.
Misdadige voorzichtigheid.
Allerwege is het crediet ontwricht
en gevoelt men de moeilijkheid aan
zijne verplichtingen te voldoen. De een
voldoet zijnen schuldeischers niet,
daardoor kan ook deze, op zijn beurt
schuldenaar, niet aan zijne verplich
tingen voldoen en sleept verder een
derde mede, enzoovoorts.
Zoo kunnen van huis uit volkomen
solide zaken niet aan hunne verplich
tingen voldoen, en het euvel schijnt
wel over de geheele wereld verspreid.
Niet alleen echter wordt er niet
betaald omdat men niet kan, maar
omdat men niet wil.
Men zegt „hier betaalt niemand,
ik ook niet. Wie weet hoe duur en
moeilijk de tijden worden, ik houd
het geld wat ik heb voor mijzelf,
over eenige maanden heb ik het te
zeer zelf noodig, nu immers gaan
mijne zaken reeds slecht en zijn de
verdiensten gering."
Dezulken .vergeten dat zij mede
schuld zijn aan het verdwijnen van
het vertrouwen, indirect aan het uit
blijven van belang op eigen vorde
ringen, zij zijn een schakel in de
verderfelijke keten.
Daarom heeft het mij genoegen
gedaan dat een algemeen moratorium
niet afgekondigd is en ik hoop dat
in de komende tijden men een groot
onderscheid zal maken tusschen hen
die niet betalen kunnen omdat zij
hunne activa niet of alleen met
onevenredig verliesrealiseeren kunnen
en hen die niet betalen willen, terwijl
zij de koötanten tot hunne beschikking
hebben. Tegen de eersten hoop ik
dat men zeer lankmoedig zal op
treden en in aller belang sparen en
redden wat nog te redden valt. Tegen
de laatsten hoop ik dat men met de
uiterste gestrengheid zal optreden,
en wenschelijk zou het zijn dat men
tegen dezulken strafrechtelijke ver
volging kon instellen, en aan heD
een voorbeeld stellen: door hunne
werkelijk misdadige voorzichtigheid
zijn zij voor een groot deel mede
verantwoordelijk aan den huidigen
trourigen toestand, waarbij ook zaken
wier voortwerken in het algemeen
belang ten zeerste wenschelijk is,
stopgezet moeten wordeD.
X»
Het Noordsche schip „Tysia".
Men meldt uit 's-Gravenhage:
Het Noordsche schip „Tysla", dat
in de Wester-Schelde op een mijn
stootte, had een loods aan boord, maar
is door groote onoplettendheid in de
merken geraakt.
De admiraal van onze marine heeft
Vrijdagavond met het pantserdekschip
„Zeeland" en den mijnenlegger „Hy
dra" het nachtmerk bevaren zonder
eenige moeielijkheid.
Het Vrijdag in de Wielingen ge
zonken stoomschip „Tysla" was ge
laden mot ijzerorts met bestemming
Antwerpen. Van de 44 opvarenden,
waaronder 8 passagiers, zijn 2 stokers
en 1 tremmer verdronken. De overigen
zijn te Vlissingen aan land gebracht.
Van de Grens.
Het personenvervoer naar Duitsch
land (Oldenzaal-Bentbeim) en omge
keerd, heeft nog steeds met enkele
treinen dagelijks plaats. Het goederen-
ervoer naar Duitschland kan niet
i.ieer plaats hebben. Zoo zijn heden
(vrijdag) uit Bentheim naar hier te
ruggezonden een 20-tal wagons uit
Holland, beladen met stukgoederen
en bestemd o.a. voor Rusland. Aan
de afzenders zal nu bennis worden
gegeven, dat die goederen hier te
hunner beschikking zijn. Te Bent
heim werden tevens aangehouden
twee wagons met ammunitie, be
stemd voor het artillerie-magazijn bij
de Hembrug.
Splonnage.
Een persoon, die schetsen maakte
van de vesting Gorinchem, is Vrijdag
ochtend, verdacht van* spionnage,
door marechausöes gearresteerd.
Te Delfzijl is eveneens iemand aan
gehouden, die van spionnage wordt
verdacht.
De boekdrukkerijen en de oorlog.
De Districtsvereeniging van Boek
drukkerijen van 's-Gravenhage en
omstreken heeft dezer dagen ver
gaderd.
Besloten werd maatregelen te treffen
om verder ontslaggeven aan perso-
neajen zooveel doenlijk en zoo lang
mogelijk te voorkomen.
Daarom zouden de drukkerijen zoo
noodig niet den vollen werktijd bezig
zijn en de personeelen daarnaar be
talen, hun in ieder geval 60 van
het werkloon garandeerend.
Omtrent de uitkeeringaan gezinnen,
waarvan de hoofden voor mobilisatie
waren opgeroepen, werd niets besloten
Zeer ernstig werd geprotesteerd
tegen den maatregel der papiergroot-
haudelaren om hun magazijnvoorra-
den met 10 in prijs te verhoogen.
Men zal trachten in overleg met het
hoofdbestuur van den Nederl. Bond
van Boekdrukkerijen maatregelen te
treffen, om dit besluit herroepen te
krijgen.
Duitsche krijgsgevangenen naar
Alkmaar.
Met den Maastrichter trein van
half tien kwamen Zondagavond 36
Duitsche soldaten in uniform mede,
die naar het interneeringskamp te Alk
maar worden doorgezonden. Aange
zien geen aansluiting met Noord-
Holland meer te verkrijgen was,
moesten de menschen den nacht in
het militaire logement aan de Lau
riergracht doorbrengen. Bewaakt
door een gewapend begeleidingsde
tachement en omringd door recher
cheurs, ging het troepje stadwaarts.
Van alle kanten snelden natuurlijk
de nieuwsgierigen toe, zoodat een
talrijk burgergeleide meetrok.
De soldaten moeten, naar het ver
haal van een der onderofficieren, bij
Visé gevochten hebben en tot de
weinige overlevenden behooren van
ongeveer 4000, die bij de poging tot
het slaan van bruggen over de Maas
bij Visé zulke zware verliezen leed.
Hun troep geraakte daarbij verstrooid.
Zij dwaalden af en, den weg verloren
hebbende, geraakten zij op Neder-
landschen bodem, waar zij door onze
bewakingstroepen ontwapend en ge
ïnterneerd werden. Er waren drie
onderofficieren bij en een boyscout
van 15 jaar in khaki gekleed, wiens
beide kameraden-gesneuveld waren.
Zwijgend, maar goed in den pas
mare heerend, ging het troepje stad
waarts, in het helle electrische licht
groote oogen opzettend bij het pas-
seeren van bijzondere punten of ge
bouwen.
Weesp en de oorlog.
De gevolgen van den oorlog begin
nen te Weesp reeds zoer ernstig om
zich heen te grijpen. De groote zui
velfabriek van de firma Jansens en
Storms was de vorige week reeds
genoodzaakt een gedeelte van baai-
personeel, de ongehuwden te ontslaan,
terwijl de overigen alleen op een
gering loon voorloopig verder in
dienst konden blijven, en nu heeft
Zaterdag de groote Cacao- en Choco
lade-fabriek der firma C. J. v. Houten
Zn., als 't ware de levensader
van Weesp, het grootste gedeelte
van haar personeel gedaan gegeven
o.a. ongeveer 7000 fabrieksmeisjes
kregen hiervan aanzegging, terwijl
de eigen drukkerij en binderij in
haar geheelen omvang werden stop
gezet.
Het grootste deel van het manne
lijk personeel blijft aan het werk met
vol loon, maar eenigszins gewijzigden
arbeidstijd.
Oorzaak van een en ander is het
verbod van uitvoer vau cacao.
BELGIË.
De Inval der Duitschers in België.
Brussel, 8 Augustus. Volgens een
mededeeling uit het groote hoofd
kwartier schijnt 4e aanvallende be
weging der Duitschers beslist gestuit.
Sedert drie dagen is de marsch der
vijandelijke macht naar de Boven-
Ourthc volkomen opgehouden. De
toestand is van dien aard, dat wij
geheel gerust kunnen zijn, wat de
tuchtiging betreft, welke het vervolg
der krijgsverrichtingen den invallers
voorbehoudt.
De Gazette meldt dat een diploma
tieke gebeurtenis op til is. Hoogge
plaatste buitenlandsche diplomaten
zouden zich voor dat doel in België
bevinden.
Het is mogelijk, dat er verband
bestaat tusschen dit bericht van de
Gazette en het volgende bericht:
Blijkens een mededeeling van de
Fransche Regeering heeft Engeland
aan de regeeringen van Nederland en
Noorwegen een telegram gezonden
om hun aandacht te vestigen op het
feit, dat de onzijdigheidskwestie niet
enkel van belang is voor België, maar
ook voor alle aan de Noordzee gelegen
staten. Engeland is bereid deel te
nemen aan een gemeenschappelijke
actie om de onafhankelijkheid van
Nederland en Noorwegen te verdedi
gen, ingeval een poging wordt gedaan
om die te schenden. Engeland zal
eiken staat, die in do positie komt,
waarin zich thans België bevindt,
steunen.
Te Antwerpen.
In Antwerpen en vermoedelijk ook
in andere Belgische steden maakt het
schuim der bevolking gebruik van
den ernstigen toestand om zich ten
koste van de ordelijke burgers te
verrijken. Des avonds worden de
wandelaars op straat lastig gevallen
door verdachte kerels, die hun geld
afvragen. Andere bandieten vervoegen
zich aan de huizen en eischen onder
allerlei voorwendsels en onder de on-
beschaamdste bedreiging geld van de
bewoners.
Vrijdag werden op verschillende
plaatsen rondom Antwerpen de villa's
van uitgewezen Duitschers geplunderd
en in brand gestoken.
Terechtstelling van spionnen.
De briefschrijver van de Chronique
schrijft uit Leuven:
Het nieuws van de terechtstelling
van de spionnen te Leuven had bij
de bevolking hevige ontroering ver
wekt. Door soldaten en politic op een
afsfahd gehouden, was de menigte
er toch in geslaagd do plaats te om-
ringop, waar men wist dat de ver
oordeelden zouden gebracht worden.
Toen deze verschenen werd een
levendig gemompel gehoord.
Eensklaps weerklonk de stem van
een officier, zich tot de menigte
wendende„Ge gaat de terechtstelling
bijwonen van twee spionnen; maar
dit is niet al; anderen zijn aange
houden en morgen zullen zij eveneens
gefusileerd worden. Er zijn voorbeelden
noodig We zijn in oorlog!"
En de menigte, de woorden van
den officier beamend, juicht toe.
Eindelijk ziet men de schuldigen,
't Zijn groote en forsche mannen,
die zich gedwee door de gendarmen
laten leiden. Ze hebben de laatste
sabramenten ontvangen en geven
brieven af, welke aan hun famillën
zullen overgebracht worden.
Onmiddellijk daarna komt het pe
loton dat de terechtstelling uitvoeren
moeteen uitdrukking van voldoening
schijnt op hun gelaat to lezen.
Van alle kanten hoort men van
soldaten luidop zeggen, dat zo gaarne
waren aangewezen om die akelige
taak te volbrengen.
„Halt!" De mannen staan. Men
blinddoekt de oogen der gevangenen
en ze worden voor een muur goplaatst.
Een knal.en 't is gedaan
Recht is geschied I
Gehaat, gevreesd en niet
langer geacht I
Onder dezen titel schrijft do Brus-
selsche medewerker van de „Deutsche
Wochenzeitung für die Niederlando
und Belgien" d. d. 4 Aug. het vol
gende aan zijn blad:
„Trotsch waren wij Duitschers,
trotsch op ons vaderland in zijn onver
gelijkelijke vlucht,trotsch opdeachting
welke men den Duitscher over de
gansche bewoonde aarde toedroeg,
ook al mengde zich in die achting
de vrees voor en de haat jegens de
„Barbaren". Ook ai traden vrees en
haat steeds duidelijker aan den dag,
toch kon men den Duitschen geest,
de Duitsche arbeidskracht, maar vóór
alles de Duitsche eerlijkheid de ach-
tiDg niet onthouden.
Dat is thans hier in België met
één slag anders geworden. De onver
klaarbare zetten der Duitsche diplo
matie hebben de goede betrekkingen,
welke sedert menschenheugonis tus
schen de Duitsche on de Belgische
regeering bestonden, eensklaps ver
stoord en thans staan wij aan den
vooravond van den oorlog, waarbij
Duitschland kans heeft gezien, zich
door zijn diplomatieke schaakzetten
volmaakt te isoleeren, ja zelfs den
Driebond te scheuren.
Ware Duitschland trouw gebleven
aan Bismarck's politiek en had het
zich vergenoegd met hetgeen het
had; ware de Duitsche keizer ook
tot het einde zijns levens prat mogen
gaan op den roem, een keizer des
vredes te zijn geweest, hoe gelukkig
konden wij dan thans nog leven.
Maar zelfs aangenomen dat Duitsch
land in dezen onmetelljken oorlog
aan do winnende hand bleef: nooit
zou het meer de achting terugwin
nen, die het hier te lande met één
slag heeft verspeeld.
Onder de Duitschers in België
heerscht een stemming ik moet
het met bloedend hart toegoven
die vierkant tegen de Duitsche regee
ring is gekeerd. Ai zijn ook vele in
de wereld geschopte berichten -
zooals dat meestal bij oorlogen en
vooral bij hun aanvang gebruikelijk
is - overdreven of eenvoudig uit
de lucht gegrepen, zoo staat het toch,
blijkens de Kamerzitting van gisteren,
onorastootelijk vast, dat Duitschland
zich als met België in staat van
oorlog verkeerend verklaard heeft,
een feit, zóó hemeltergend, dat, ware
het niet door de hoogste regeerings-
kringen verkondigd, wij het vandaag
nog voor onmogelijk zouden ver
klaren.
Hoeeen land, dat sedert zijn
