HELDERSCHECOURANT Uit alle landen. Puralimento's No. 4351 DINSDAG 18 AUGUSTUS 1914 42e JAARGANG Op pagina 4 van dit blad zijn opgenomen: 1. Sleun-comité. 2. Onder de Landweermannen. 3. Het slagveld van Europa. 4. Beschuldigingen. 5. De „U 15" in den grond geboord. 6. Feuilleton, enz. Bericht. In verband met den oorlogstoestand wordt het thans reeds hoogst moeietijk om courantpapier te bekomen, terwijl de prijzen enorm stijgen. Wij zijn dus verplicht met onzen voorraad zuinig te zijn. Wij zullen daarom voorloopig, ook al, omdat wij voor de advertentlën goen ruimte behoeven af te staan, des Donder dags de courant op de halve grootte, uitgeven. Mochten de berichten van het oorlogs terrein zeer belangrijk zijn, dan zullen wij ook op Donderdag het blad op da normale grootte uitgeven. DE UIT6EVERS. Beperkte dienstregeling, 17 Augustus. Vertrek van Aankomst te Helder ia» Amsterdam: 7.38 12.33 SS 10.16 3.33 4.28 t? 7.02 7.53 SS, 10.57 Vertrek van 73 ÖD S~ Aankomst te Amsterdam fel Helder 8.45 11.18 12.00 5 o 2.38 4.10 O r- Cu 6.38 8.05 311 10.43 Wereldoorlog. Zoo ooit, dan mag de oorlog, die thans woedt, bestempeld worden met den naam van wereldoorlog. Onder de telegrammen vindt men het be richt, dat Japan aan Duitschland een ultimatum heeft gesteld, zoodat er alle kans is, dat ook de Japanners in den oorlog betrokken worden. De Japanner vergeeft niet lichten voor het feit, dat Duitschland behoord heeft tot de mogendheden, die inder tijd na den Chineesch-Japanschen oorlog aan Japan een groot deel van de vruchten der overwinning hadden onthouden, wordt thans afgerekend. Met Japan onder de combattanten zullen er negen rijken in staat van oorlog zijn, n.1. het Britsche Rijk, Rusland, Duitschland, Oostenrijk- Hongarije, Frankrijk, België, Serviö, Montenegro en Japan. Het optreden van Japan dreigt nu echter lot moeilijkheden te zullen leiden tusschen dat land en de Ver- eenigde Staten. Voorts hebben landen, die tusschen elkaar beoorloogende mogendheden beklemd zitten, als Nederland, Dene marken, Zwitserland, den plicht düch- tig op bun hoede te zijn. Ook Italië kan door den loop der gebeurtenissen in den strijd betrokken worden, ter wijl Turkije en de Balkanstaten ge reed staan elkaar onderling te ver scheuren. Voeg hier nog bij, dat in de Ver- eenigde Staten en Latiinsch Amerika de economische gevolgen van den oorlog al leelijk voelbaar zijn en die landen dan ook in een geprikkelde stemming komen, torwijl Portugal eu Spanje zich allerminst voor Duitschland geporteerd voelen, dan zal menigeen en de Serviërs wellicht wel het allermeest - zich de vraag stellen waar dat alles nog op moet uitloopen. Algemeene Toestand. Het is nu officieel uit Tokio ge- meld niet dat Japan aan Duitsch land den oorlog heeft verklaard, zooals voorbarige Fransche bladen reeds mededeelden - maar dat Japan aan Duitschland een ultimatum heeft ge steld, waarop het voor 23 Augustus des middags te 12 uur een antwoord verlangt. Ook Japan sluit zich dus aan bij hen, die Duitschland willen bestrijden. Het motiveert die bedoeling, dooi den wensch verwikkelingen in het verre Oosten te voorkomen. Hoe zulke verwikkelingen kunnen ontstaan, wanneer Japan zich niet in den strijd mengt, is niet duidelijk. Het Japansch- Engelsch verbond noopt Japan slechts op te treden wanneer het Engelsche territoriale, bezit in Oost-Azië wordt aangetast. Zoolang dat niet het geval is kan Japan er gerust buiten blijven. Thans echter ziet Japan zich reeds genoopt, om tegen Duitschland op te treden. Ed het stelt een eiscb, die op zich zelf zeer onzelfzuchtig schijnt. Het wil dat Duitschland Kiautsjau zal afstaan aan Japan, zonder eenige vergoeding, ter eventueele teruggave aan China. Wie nu weet, hoe Japan indertijd inet Korea gehandeld heeft, dat het op dezelfde wijze terug eischte van Rusland, en met de door Rusland bezette gedeelten van Mantsjoerije, begrijpt volkomen, dat de eventuali teit, waarop Japau zinspeelt een uit stel „ad calendas Graecas" beteekent. Wanneer Duitschland dien eisch niet aanneemt wat niet zeer waar schijnlijk is en zijn schepen niet uit de Oost-Aziatische wateren terug trekt, zal Japan daaruit de conse quenties trekken. Dan zal dus de strijd worden zeven tegen twee. Wat wij Zaterdag veronderstelden, op grond van de berichten over de t,e Aken genomen maatregelen, wordt nu door de feiten bevestigd. Een stroom Duitsche soldaten wordt over België uitgegoten. Treinen vol, raarcheerende troepen in lange colon nes trekken over de grens. Het doel van dien menschenstroom is te strij den tegen de vereenigde macht der Belgische, Fransche en Engelsche troepen. De „Times", dezen reusachtigen opmarsch besprekend, wijst erop, dat deze massa ook moet worden ver zorgd en gevoed. Zelfs kleine legers kunnen niet strijden, wanneer zij te ver verwijderd zijn van de proviand- colonnes: en wanneer de verzorging van zulke onmetelijke menschenmas- sa's niet tot in de kleinigheden is geregeld, loopt het mis. Het is gemakkelijk genoeg, zegt de „Times", een geheel volk te wa penen en te oefenen; maar het is uiterst moeilijk het te leiden en aan te voeren op het slagveld. De indruk nu, dien de aanvoering en de verzorging van de Duitsche troepen tot nog toe gemaakt heeft, is dat ook op dit punt alles is voor zien en berekend. Of dit, bij het voortrukken der Duitsche colonnes, zoo zal blijven en of de intendance in staat zal zijn aan de zeer zware eischen, die haar ge steld zullen worden, te voldoen, dat is een andere vraag. Maar daarover valt in dit stadium van den strijd volstrekt niet te spreken. Dit staat vastIn de eerstvolgende dagen zal in Noord-België een ont zettend gevecht plaats hebben, waarop de beide legers zich nu reeds voor bereiden. De gevechten, die bij en ten zuiden van Tienen plaats hebben, zijn slechts voorbereidingen, voorposten gevechten, en dienen ter inleiding van den slag, waarvan wij slechts wat zullen hooren van toevallige berichtgevers of wanneer het gevecht geheel zal geëindigd zijn. Ook de „Times" ziet met groote spanninng dien dag in België tege moet. Het Engelsche blad zegt: Europa kan nooit een ontzettender ontmoeting hebben gezien, dan dio, welke nu te wacbten staat. De geheele toekomst van Europa, de toekomst van beschaving en vrijheid zal daar van afhangen. Maar het is denkbaar en waarschijnlijk, dat de beslissing niet zal vallen in een slag, wellicht niet eens in vele. Aan beide zijden zal met groote volharding worden gestreden, en het zal niet dan met groote luspanhing, met opoffering van duizenden men- schenlevens zijn, dat de overwinning zal worden behaald. Thans zal moeten blijken, of het Duitsche legor de ge weldige, maar volkomen goed inge richte oorlogsmachine is, die het steeds geschenen heeft; thans zal moeten blijken of de Fransche orga nisatie, de aanvoering en de volharding der troepen bij een aanvankelijke of partieele nederlaag inderdaad zooveel beter zijn dan in 1870thans zal ook moeten blijken, of er nog waarheid is in het woord van Frederïk den Groote, dat „Gott steht immer auf der Seite der grossen Bataljone". De meening, dat deze oorlog spoedig zal geëindigd zijn, wijl de strijd ont- zagelljke schatter, zal kosten, en zoo er niet spoedig een einde aan komt, de financieele gevolgen ontzettend zullen zijn, wordt niet gekoesterd in Engeland. De „Times" zegt: de oórlog kan lang, zeer lang duren. En daarom is het lord Kitchener's plan het Engel sche landleger zoo te makeu, dat het niet alleen te land de bondgenooten kan steunen, maar ook een rol zal spelen, Engeland waardig, bij het einde van den strijd en den vrede kan voorschrijven, die met Engelands belangen in overeenstemming is. Zoo er bij het einde van den strijd een verzwakt Frankrijk en een over winnend Rusland mocht zijn, dan moet Engeland In staat zyn het ge wicht, waarover het beschikt, in het belang van de toekomst van Europa in de schaal te werpen. Daarom heeft lord Kitchener een plan ontwoipen, berekend op eeD langen strijd, en waardoor hij in staat zal zijn, de militaire macht van En geland, dag in, dag uit, jaar in, jaar uit te vermeerderen. Hij wil 600.000 man onder de wapenen brengen, op dat, als de andere staten uitgeput zijn, Engeland in staat zal wezen, den stryd voort te zetten. Want, zegt de „Times", er mag geen vrede worden gesloten, dan op de voorwaarden, die wij zullen stellen. Zelfs als de bondgenooten, Rusland en Frankrijk, zouden worden versla gen, zal Engeland den strijd voort zetten. Geen nederlagen mogen het ter neerslaan. Dit is de strijd om de wereldmacht, die generaal von Bernhardi reeds vroeger aankondigde, toen hij voorzag, dat in den volgenden oorlog den oorlog, die nu is uitgebroken het einddoel zou zijn: Duitschlandsover winning, of Duitschlands ondergang. En dit is ook de reden, waarom de strijd niet in enkele weken, niet in enkele maanden zal geëindigd zijn, maar jaren kan duren. Omdat er zoo ontzettend veel bij op het spel staat. BELGIË. In de Engelsche bladen vinden wij het volgende telegram over de ge vechten in Hesbaye, nabij Tienen (Tirlómont), waar de Belgen een overwinning hebben behaald op de Duitsche ruiterij. „Generaal Baix deelde mij mede, aldus de correspondent, dat do Duitschers Woensdag aanvielen met een macht van waarschijnlijk 10,000 man met cavalerie en machinegeweer- afdeelingen. De Belgen dreven hen, dank zij hun prachtig geweer- en geschutvuur, terug en deden her haaldelijk uitvallen met hun ruiterij. De Duitschers trokken toen afmaar Donderdagochtend vroeg kwamen zij terug en hervatten zij den aanval. Opnieuw werden zij teruggedreven, en de Belgische artillerie bracht zware verliezen toe aan de Duitsche cavale rie. Vier eskadrons, in totaal waar schijnlijk 1000 man tellende, werden vernietigd. Opnieuw trokken de Duit schers af." De generaal verklaarde nog, dat het vechten der Duitschers prachtig was geweest en dat zij grooten moed hadden betoond. Eigenaardig is zeker, dat naar deze correspondent mee deelt generaal Baix hem had ge vraagd: „Waar zijn op het oogenblik de Engelsche troepen; wij wachten vurig op hen." Die vraag werd dezen Donderdag gedaan. Decorrespondent was toen naar Brussel teruggekeerd, via Leuven, waar hij een koortsachtige militaire bedrijvigheid constateerde. De wegen vandaar naar Roosbeek waren vol soldaten. Tal van gewonde en gevangen genomen Duitsche rui ters werden op karren vervoerd, of lagen in het gras te wachten. Onder de gevangenen was ook een Duitsche vlieger, die door een geweerschot getroffen was en had moeten dalen. De correspondent kwam op den weg van Roosbeek bij Leuven Belgische troepen tegen, die twee dagen tevoren tegen de Duitschers hadden gevoch ten. Zij waren vol opgewektheid, maar wilden maar steeds weten, wanneer de Engelschen nu toch zouden komen. Van Roosbeek naar Brussel vond de correspondent overal alles in orde en goed bewaakt. Alle wegen, die van Brussel naar de om liggende dorpen leiden, zijn goed be schermd. Maar ook bewegen zich langs de wegen naar Brussel groote karavanen van het Roode Kruis,"die gekwetsten van de gevechtslinie naar de hoofdstad overbrengen. (N. R. Ct.) Londen, 15 Aug. De militaire cor respondent van de „Daily Telegraph" te Parijs meent, dat, voordat de oor log overgaat in het aanleggen van lange tegenover elkaar liggende ver sterkingen langs de Maas of langs den Rijn, krachtige pogingen moeten worden gedaan in het open veld om vooruit to komen, voornamelijk op drie punten. Hij verwacht een groo ten slag in de vlakte van Brussel, een groot gevecht in den Boven-Elzas. wijl de Franschen er groot belang bij hebben een offensieve houding aan te nemen en die provincie te doen ontruimen door de Duitsche troepen, voordat deze het Fransche leger tegenover Metz en Luxemburg kunnen ontmoetende belangrijkste slag zal echter zijn de ontmoeting der legers tusschen Sambre en Moezel. Aau den uitslag van dit gevecht zul len de meest belangrijke gevolgen verbonden zijn. Maastricht, 16 Aug. Men verneemt uit Luik, dat de forten Fleron, Bar chon, Pontire, Chaudfontaine, Liers en Evegnée in handen der Duitschers zijn. Chaudfontaine heeft zich moeten overgeven, nadat de lading van een eigen kanon teruggesprongen was in de ammunitie, waardoor een gewel dige explosie werd teweeggebracht en een groot aantal manschappen ge wond werden. De Duitschers beschieten thans de overige forten nog met hun zwaar ste geschut, opgesteld zoo ver moge lijk in de stad, zoodat de forten liet vuur niet kunnen beantwoorden zon der de stad te bombardeeren. Giste ren, Zaterdag, was de Belgische vlag aan het Stadhuis neergehaald en de Duitsche geheschen op het paleis. Heden zal een Duitsche stadhou der van Luik worden benoemd; de titularis is reeds aangekomen, zijn benoeming zal heden officieel zijn. Groote troepenafdeelingen zijn gis teren te Luik binnengekomen en in particuliere woningen ingekwartierd, daar de openbare gebouwen, waar onder het palies, reeds geheel waren bezet. De troopenbeweging over de Maas bij Lixhe naar het Westen duurt on ophoudelijk voort. Oe Duitschers in Vervlers. Brussel, 16 Aug. Artilleristen van de burgergarde te Verviers vertellen, dat tijdens de bezetting door de Duitschers er schoten zijn gevallen, waardoor eenige Duitsche soldaten ziju gedood. Uit wraak hierover heb ben de Duitschers een geheele straat, waar zich een groote fabriek bevond, verwoest. Van Belgische zijde. Donohoe, de correspondent van de Daly Chrouicle in het Belgische hoofdkwartier, geeft in een telegram vau 14 dezer een samenvatting van hetgeen hij gezien eu vernomen had. Wij ontleenen er het volgende aan. De Belgische vliegtuigen volgen de aanvallende bewegingen van de Duit schers nauwkeurig. Herhaaldelijk hebben Duitsche luchtkanonnen op hen geschoten, zonder er echter een te raken. Vrijdag kwam bericht in, dat de verschanste Duitsche troepen in hun stelling ten W. van Luik groote versterkingen hadden gekregen. Het terrein daar is uitstekend ge schikt voor de verdediging. Vrijdagmiddag vernam men, dat een sterke afdeeling Duitsche ruiterij te Beeringen, ten N.O. van Diest, gezien was. Stofwolken langs de wegen schenen aan te duiden, dat artillerie ter versterking van de rui ters aanrukte. Een aantal lanciers zyn verder op gemerkt, tot dicht bij de keten van forten, die Antwerpen verdedigen. Zij trokken haastig terug voor een af deeling Belgische ruiterij, dio op hen was afgezonden. Dit is het eenige 'punt van de defensieve lijn, waar de Duitschers totdusver nog niet doorheen hadden trachten te breken. De forten Hollogne (ten W. van Luik) en Flémalle (ten Z. van Hol logne dicht bij de Maas) zijn ook hevig beschoten. Deze twee moeten nauw ingesloten zijn. Militaire censuur in België. Brussel, 15 Aug. De militaire gouverneur van Brabant besloot, dat van heden af er slechts één editie per dag en per blad zal zijn, waar- Blikgroenten, Tafelzuren, Jams, Limonades, etc. zuiverder en smakelijker zijn dan elk ander fabrikaat,weet iedereen, maarweet gij ook, dat zij niet duurder zijn? De geneeskundige commissie: Prof. Dr. P. RUITINGA. Prof. Dr. R. H. SALTET, Prof. P. v. d. WIELEN, Hoogleeraren aan do Amsterd.Unl vorslteit, geeft u de meost mogelijke garantie voor hygiënische bereiding en Tolkomen zuiver heid der artikelen. Gegarandeerd vrij van kleur stoffen en conserveermiddelen. Hygiënische Fabriek van Verduur zaamde Levensmiddelen Amsterdam. van de proeven vóór het afdrukken zullen worden voorgelegd aan de militaire overheid, die er alles uit zal schrappen wat betrekking heeft op militaire operaties. De Duitschers in België. Maastricht, 15 Augustus. Mijn vorig bericht dat forten rondom Luik gevallen zijn, kan ik thans bevestigen. Chaudfondtaine, Evegnée en Pontisse bevinden zich in Duitsche handen. Barchon wordt zwaar be schoten en men vermoedt dat het zich spoedig zal overgeven. Parijs, 15 Augustus. (Persbureau.) Er zijn geen berichten van bizonder belang. Er z(jn teekenen, dat de Duitschers van plan zijn, in Belgie den uitersten linkervleugel van de verbonden legers om te trekken. Brussel, 15 Augustus. (Tien uur 's ochtends.) Het nieuws is schaarschde Etoile zegt dat men in de omstreken van Diest drieduizend lijken van Duitschers begraven heeft ook de opruiming der doode paarden, die den omtrek verpesten, gaat voort. In de schilderijen-musea heeft men de kostbaarste stukken in de zware gewelven der kelders in veiligheid gebracht om op alles voorbereid te zijn. De Chronique heeft een brlèf van een student in de medicijnen uit Leiden ontvangen, waarin de stem ming in Nederland jegens België beschreven wordt. Een hartelijk en sympathiek stukje. Maastricht, 15 Augustus. Te Visé is in het Fransch en Nederlandsch de volgende proclamatie aangeplakt Aan het volk van BelgieWij zijn uit zelfverdediging gedwongen het Belgische land te betreden. Wij strij den met het Belgisch leger alleen om ons den doortocht naar Frankrijk te verzekeren, dien uwe regeering ons ten onrechte geweigerd heeft, ofschoon zij uw land voor Fransche éclaireurs geopend had, een feit dat uwe nieuwsbladen u verborgen heb ben. Het vredelievend volk van België is ons niet vijandig, en zal, wanneer het metterdaad zijn vreedzame ge zindheid bewijst, met zachtheid be handeld worden, doch waar ergens door de bevolking geprobeerd wordt weerstand te bieden, of waar dan ook onze militaire belangen te scha den, zal met meedoogenlooze streng heid daartegen opgetreden worden. Montjoie, 11 Aug. 1914 w. g. De bevelvoerder van het tweede leger v. Bülow Visé in brand gestoken. Men seint uit Maastricht aan het Hdbl. d.d. 16 Aug. Wie gedacht had dat de ellende te Visé geëindigd was, is heden door het bloedige drama, dat zich daar af gespeeld heeft, van het tegendeel overtuigd geworden. Thans is het een voldongen feit, Visé is in brand gestoken en als opgejaagd wild, met achterlating van have eu goed, zijn hier hedenmiddag honderden vluchte lingen aangekomen, voor het meeren- deel vrouwen en kinderen. Naar cfe Duitschers beweren, is gisteravond door de burgers op de Duitsche soldaten geschoten en inder daad zag ik in het Grand Hotel vier dooden, waarbij een officier en een onderofficier, en zes gewonden, van wie twee ernstig. Verschillende betrouwbare inwoners van Visé hebben mij evenwel ver- verzekerd, dat de Duitschers in dronkenschap op elkaar geschoten hebben, terwijl ik zelf heb kunnen constateeren, dat door de Duitschers, waarbij er zijn die versch van de Russische grenzen zijn aangekomen, overvloedig wordt gedronken. Van de in Visé nog aanwezige be volking zijn de mannen gevangen genomen en naar Aken gebracht, terwijl aan de vrouwen gelegenheid gegeven werd met de kinderen naar de Hollandsche grenzen te vluchten; zij vonden onderkomen in Eysden en Maastricht. Een der gewonden vertelde, dat het vechten der burgers in Visé en Mouland in hoofdzaak te wijten zou zijn aan het elkaar niet verstaan. Toen de Duitschers op de deur klopten en om eten vroegen, hebben de be woners blijkbaar gemeend, dat het om hun leven te doen was. Vandaar dat zij aan 't schieten gegaan zijn. Brussel, 16 Aug. Gisteren is te Brussel gebeurd wat nimmer ergens is voorgevallen de gemalin van den vorst van een grondwettelijk konink rijk heeft een socialistisch lokaal bezocht. Terwijl koning Albert zich aan het hoofd heeft gesteld onzer troepen - men kan het zeggen zon der euphemisme - gaat onze koningin met al de schatten van haar hart het legur der liefde voor. lederen dag bezoekt zij ambulances,waar Belgische vrouwen aan de Duitsche gekwetsten bewijzen dat zij in België eerder be klaagd dan gehaat worden, en zoo heeft zij ook gisteren ondor de aan- doenJijkste geestdrift, de ambulance van het socialistisch Volkshuis be zocht. Onze soldaatjes hebben haar „ma reine" genoemd, gel Ijk zij „moncolo- nel" zouden zeggen. Zij hebben haar toegesproken met eene ruwe open hartigheid, die bewees hoe groot hunne betrouwende genegenheid is en voor ieder heeft de Koningin woorden gevonden, die hun tot het hart gingen, omdat zij uit het hart kwamen. Toen zij buiten kwam, werd zij door de moeders en meisjes, die deze volkswijk bewonen, onthaald op gejuich, dat hartstochtelijk mag heeten. De Koningin heeft gisteren ondervonden dat in het uur van het gevaar het hart van al de Belgische vrouwen van dezelfde gevoelens klopt. Gisteren ook hebben onze prinsjes zee scholen bezocht, waar aan de kinderen van behoeftige soldaten, evenals aan hunne vrouwen, voedsel en verdere hulp wordt verleend. De Koninklijke kinderen hebben huDne natuurlijke schuchterheid weten te overwinnen om met al die kleuters te praten als met vriendjes. De po pulariteit die ons vorstenhuis tot op heden genoot, is in haar wezen aan het veranderenzij wordt dankbare onvergankelijke liefde. DUITSCHLAND. De plaats waar generaal-majoor v. Bülow, de broer vau den oud-rijks kanselier, gesneuveld is, blijkt Luik geweest te zijn. Het bureau van den censor te Berlijn brengt opnieuw in herinnering, dat het verboden is, de namen van hooggeplaatste bevelhebbers bekend te maken. Met dergelijke berichten worden gelijkgesteld portretten van hooggeplaatste officieren in geïllu streerde bijvoegsels, „die voor den vijand van liet grootste belang zijn". Overtredingen worden streng ge straft door het verbieden van de ver spreiding dier kranten. Berlijn, 15 Aug. (Uit Duitsche bron.) De algemeene oproeping van den Pruisischen landstorm wordt door de bladen eenstemmig een noodzakelijke izorgsmaatregel genoemd. Er wordt op gewezen, dat het oproepen van den landstorm onafscheidelijk samenhangt met de algemeene mo bilisatie en geen verband houdt met den stand van den oorlog. Het is een voorzorg, dat het veldleger niet ver zwakt tot het instandhouden van den wachtpostendienst en het transport in het binnenland. Eerst als het noodig is alles in te zetten, om een snolle en volkomen overwinning te behalen, zal de landstorm een werkzaam aan deel in den strijd nemen. Wegens de drukte van de mobilisatie was de oproeping tot dusver achterwege ge bleven. Het gevecht bij MUhlhausen. Een Exchange-telegram uit Bazel meldt Na het vreeselijke gevecht te Mühl- hausen bleek de ambulance-dienst geheel onvoldoende voor het bijna ongeloofelyke aantal gewonden. Niet alleen zijn alle hospitalen bezet, maar ook scholen, kerken en hotels liggen vol, en daarna is het nog noodig gebleken, in bijzondere treinen de gewonden naar Mühlheim, St. Ludwig en andere steden te laten overbrengen. Woensdagochtend zijn 15 waggons vol gewonde Fransche soldaten naar Rome gezonden. De laatste schatting is, dat de ver liezen der Duitschers tusschen de 8000 en 10,000 hebben bedragen. Berlijn, 15 Augustus. Op het oefen terrein bij Paderbom zijn 4000 Bel gische krijgsgevangenen aangekomen. 50 gevangon officieren gaven hun woord van eer, dat zij niet vluchten zouden, en genieten nu voorrechten. Een Fransch officier, die by Saar- burg was gevangen genomen en die geweigerd heeft zijn woord te geven, wordt streng bewaakt. De.krygsge vangenen werken aan den aanleg van een weg. Uit Rijnland. De beufchtgever van de „N. R. Ct." te Essen aan de Roer schrijft ons: Over het algemeen is hier weinig veranderd. In de nabijheid van de stations (Essen heeft er twaalfi heb ik nog nooit zooveel menschen bij- eengezien als dezer dagen. Te Essen stoppen alle treinen. Op de perrons staan lange tafels gedekt. Broodjes met vleesch en kaas, dranken en sigaren staan gereed om de sol daten op te vergasten. Honderden dames en meisjes van de vrouwenver- eeniging maken voortdurend nieuwe partijen eten en drinken klaar. Zij hebben eer van hun werk, want de soldaten heeten haar, als hun honger en dorst is gestild, hartelijk dank. Als de trein dan langzaam wég- stoomt, is het een gejubel van be lang onder de groote menigte men schen, die den dapperen al wuivend met hoeden en zakdoeken, het beste toewenschen. Ook komen er soldaten voorbij op ammunitiewagens en deze wuiven staande het juichend publiek terug,, sommige met takken. Deze worden niet op de perrons toegestopt, maar ze laten van de viaducten de drink- emraers van hun paarden naar bene den en als die dan weer boven zyn, ziet men hun vroolijke gezichten bij het uitpakken van de ververschingen, snoeperijen en pakjes tabak, waarmee het publiek hen heeft bedacht. Geen wonder, dat men zoo goed op de soldaten is. Velen komen im mers niet terug, nooit meer, dat weet men, en ook is men hen van tevoren dankbaar voor de heldendaden, die zy zich opmaken voor het vaderland to verrichten. Men mag niet eenzijdig zyn: als het tot vechten komt, zal er goed worden gevochten en worden er van beide zijden heldendaden verricht, die nooit in geschiedboeken worden ver meld on voor de nakomelingschap verborgen blyven. Het militaire is heden ten dage in alle landen troef, want, ofschoon de militairen gelukkig slechts zelden hun beroep kunnen uitoefenen, thans is het militair be roep het eerste, van ltjger en vloot hangt alles af, in de oorlogvoerende landen de overwinning of de neder laag, in ons land met handhaven van onze neutraliteit. In Duitschland is men vol lof over het leger en spreekt meo nog steeds van den intocht van de Duitsche troepen in Parijs, als van een feit, dat binnenkort stellig te verwachten is. Wat rny persoonlijk aangaat, ik heb geen houvast meer. Tengevolge van myn beroep ben ik over de on derscheidene gebeurtenissen beter in gelicht dan de meeste menschen hier. Veel moet ik echter uit de kranten vernemen en die geven mij juist in het geheel geen houvast. In de Duitsche kranten leest men uitsluitend van overwinningen. Elke nieuwe editie brengt met vette letters een nieuwe overwinning. Dat is mis schien de goede manier om er bij de burgerij den moed in te houden. Maal ais men in andere kranten juist het omgekeerde leest en aan den eenen kant van Belgische en Fransche, aan den anderen kant van Duitsche gru welen leest, dan komt men vanzelf tot de gedachte, dat de waarheid wel in het midden zal liggen. De Duitsche kranten hebben een lijst gepubliceerd van ongoveer 30 dooden, gewonden en vermisten. De Belgische kranten spreken van groote verliezen, door de Duitschers by Luik geleden. Nederlandsche kranten, die toch onpartydig tegenover de zaak staan, bevestigen dat. Zeker is dat verscheiden families hier berichten over dooden en gewonden hebben Ontvangen, dat in Maastricht twee Duitschers zyn gestorven en twintig worden verpleegd. De aanval op Luik, dat door sterke forten is omringd, kan toch geen militaire wandeling zyn geweest. Het opgegeven aantal moet dus veel te laag zijn. Alleen al uit naastenliefde moet men hopen en op andere gronden mag men echter ook wel aannemen, dat de door de Belgen genoemde cijfers veel te hoog zijn. Men ziet het: beide partijen maken officiéél niet de waarheid bekend, en wel waarschijnlijk met voordacht, omdat men het beter acht de feiten voor later te bewaren. De menschen hier zijn, door de eenzijdige manier waarop zij worden ingelicht, vrijwel ongenietbaar ge worden. Om onaangenaamheden te voorkomen, moet ik gesprekken over den oorlog vermyden, want ik kan toch niet op alles ja en amen zeggen. Ook in Nederland zal men goed doen, alles wat men verneemt, niet dan onder voorbehoud te aanvaarden en af te wachten, wat in de toe komst waar zal blyken. Want wer kelijk, van beide zijden maakt men niet de waarheid bekend, deels met, deels zonder opzet. De menschen overdrijven nu eenmaal gaarne hun succes en hebben geen open oog voor hun nederlagen. Onzen landgenooten in Duitsch land gaat het, voor zoover mij bekend, goed. De vrouwen en kinderen wor den zoo goed mogelijk verzorgd. Op grond van het vestingverdrag, moet Duitschland de noodruftige Neder landers op denzelfden voet onder steunen als zijn eigen onderdanen. Nederland heeft dezelfde plicht tegen over noodruftige Duitschers, tegen ibrek zijn zy dus gevrijwaard. Er komt echter gebrek aan werk voor de niet-dienstplichtige mannen, die gebleven zyn. Voor grondwerkers, mijnwerkers boven den grond, voor losse arbeiders in het algemeen ver mindert het werk zeer. Op het land zijn te veel schoolkinderen aan het werk, die voor het grootste deel de mannen verdringen, omdat zij niet het volle loon krijgen. Ik verneem, dat men morgen de sluiting van de Nederlandsch-Duitsche grens zal opheffen en dus het spoor wegverkeer NederlandDuitschland zal worden hervat. Dan zullen de Nederlandsche consulaten de armsten onder onze landgenooten weer naar het vaderland terugzenden, indien daar ten minste familie is, die zich over hen ontfermt. Intusschen wordt nu ook spoedig de steun voor vrouwen en kinderen van dienstplichtige huisvaders uitj betaald, waardoor veel nood zal wor den gelenigd. Over het algemeen is de Neder landsche bevolking hier rustig en kalm. Zy ziet de groote Duitsche militaire toebereidselen, hoort van Duitsche overwinningen, maar blyft intusschen vast vertrouwen, dat het Nederlandsche leger ten volle op de hoogte is van zyn taak. Vrouwen als tramconducteurs. Bij de groote Berlijnsche electrische tram waren van de 9000 man, die in dienst waren, 4476, dus ongeveer de helft, opgeroepen voor don krijgs dienst. Wanneer de landstorm onder wapens wordt geroepen zullen nog 2000 3000 man moeten volgen. De directie van de groote „Ber- liner" heeft nu besloten, om aan vrouwen dier ambtenaren een ge legenheid te ge von om in haar onder houd te voorzien door bijwijzo van proef de vrouwen van conducteurs en wagenvoerders als conducteurs op de bijwagens te laten dienst doen. Een Hollander die van München naar Holland was gereisd en Zaterdag te Rotterdam arriveerde heeft volle vijf dagen over de reis moeten doen. Hij was in Duitschland zeer onder den indruk gekomen van den vast beraden ernst, dio de Duitschers be zielde. Ook de keurige en uitste kende uitrusting der militairen, maar vooral de ongelooflijke prestaties vüd het militaire spoorwegverkeer had den indruk op hem gemaakt. Te Munchen vertrokken dagelijks nacht en dag elke vyf minuten treinen vol soldaten en oorlogsmate- rieel naar de grens. De opmerking, dat de Duitsche vloot er dan toch aan zou gaan, ver ontrustte de Muncbeners niet in het minst. „Dan bouwen wij maar weer een nieuwe, die grooter en sterker is" - w3o het rustige antwoord. ENGELAND. Het prijzengerecht. In de „Times" van Vrijdag vinden we een advertentie, zooals, zegt het blad zelf, sedert geslachten niet is gepubliceerd. Het is een kennisgeving van het Prijzengerecht betreffende de „Schlesien", een Bremer stoom boot die door het Engelsche oorlogs schip „ViDdictive" is buitgemaakt. De vertaling der advertentie luidt: Pr Ij zengerecht. In het Hooggerechtshof, afdeeling successie, echtscheiding, en admira- teit. De „Schlesien" In het Prijzengerecht. Ter kennis wordt gebracht, dat een actie wordt ingesteld in het Prljzen- gerechtshof, namelijk in het Hoog Gerechtshof, afdeeling successie, echt scheiding en admiraliteit, door den procureur-generaal tegen de eigenaars en belanghebbende partijen van het schip „Schlesien", van de haven Bremen, en dc daarin verladen goe deren, in beslag genomen en verbeurd verklaard door Hr. Ms. oorlogsschip „Vindictive", commandant Christo pher R. Payne, en de verbeurdver klaring daarvan. Belanghebbenden omtrent bovengenoemd schip of de lading kunnen zich binnen 8 dagen na den 12den dezer aanmelden. De „Time8" herinnert er aan dat het laatste Prijzengerecht zitting had in 1854, gedurende den Krimoorlog. Een Engelsche torpedojager overstoomd. Het Nederlandsche stoomschip „Kinderdijk" heeft in den nacht van Vrijdag op Zaterdag de Engelsche torpedoboot „Bullfence" overvaren. In den nacht van Zaterdag op Zondag, te 8 uur, is de „Kinderdijk" hier te Amsterdam gearriveerd. Het vaartuig, dat eigenlijk te Rotterdam thuis behoort, was van de eigenaren Solieveld, v. d. Meer en Van Hattera'3 Stoomvaartmaatschappij gecharterd, om kolen voor Amsterdam te halen. Aangekomen te Methil wordt het schip ongeveer veertien dagen vast gehouden, alvorens het de terugreis kon aanvaarden. De volgende bijzonderheden kreeg „de Telegraaf" van den kapitein te hooren „Vrijdagavond te 10 uur 30 min., varende onder de Engelsche kust, ter hoogte van Yarmouth, kreeg ik plotseling bakboordzijde een rood licht in zicht, dat later afkomstig bleek te zyn van de EDgelsche tor pedoboot „Bullfence". Deze boot gaf geen teekens, om te kennen te geven wat hij wilde. Dichterbij gekomen liep hij eensklaps vóór do boeg van de „Kinderdijk" over met een toplicht in groen". Onmiddellijk daarop had een aanvaring plaats. De „Bullfunce" wilde vlak vóór onze boeg langs schieteD, doch de „Kinderdijk" raakte hem even vóór zyn midscheeps. Ik stopte mijn machine en liet met volle kracht achteruit stoomeu, doch het was al te laat. De torpedo had bij de aanvaring zeker een 20-mijls vaart. Zij werd weggeduwd door de „Kinderdijk" en schoot daarna nog een eind vooruit. Zoo zwaar was de voorsteven van de „Bullfence" inge deukt, dat zij direct water maakte. Er ontstond een geweldige paniek aan boord. Het bleek mt), dat tijdens de aanvaring de kapitein van de „Bullfence" bij mij was overgesprongen Direct nam ik maatregelen om hulp te bieden. Ik liet drie booten uitzetten, die respectievelijk onder commando kwamen te staan van den len stuurman A. F. van Keulen, den 2en stuurman, H. J. Post van dei- Molen en den 3en stuurman M. Wielema. Weldra kwam de eerste boot bij mij terug met 5 gewonden. Allen vijf hadden zware brandwonden. Het schijnt, dat de „Kinderdijk" de stoom pijpen, die zich in het voorschip aan de „Bullfence" bevonden, had doen afknappen en de ontsnappende stoom deze wonden had veroorzaakt. Aan boord van de „Bullfence" had men de wonden verbonden met in zee water gedrenkte doeken. Wy hebben hen direct een beter verband gegeven. De overige booten kwamen ook vol terug. Het schijnt, dat er wel 70 man aan boord van de torpedo waren. Het voorschip van de torpedo hiug er ongeveer bij. Maar de waterdichte schotten hielden het uit. Toen men dit bemerkte, werd men aan boord van de „Bullfence" weer gerustgesteld en keerde de kalmte weer. De 16 mannen, dio bij mij aan boord waren gebracht, werden weer afgehaald. Ik hoorde nog, dat er óón man over boord is gevallen by de aanvaring, terwijl er nog vijf ver mist werden. Dezen zijn bij de aan varing in de bunkers doodgedrukt. Wij hebben tegen 12 uur Vrijdag nacht onze reis vervolgd. De „Bull fence" word door een andere torpe doboot naar Engeland gesleept. Onder weg gaf hij een Engelsche mynen- vernieler last, de gewonden bij m|j van boord te halen. In don loop van den nacht heeft zulk een vaartuig de gewonden van mij overgenomen Onderweg naar Nederland ben ikjnog verscheidene malen gepraaid. Ik ben er van overtuigd, dat de aanvaring te wyten is aan het feit, dat de „Bullfence" zondor zijn bedoe ling te doen blyken vóór de boeg van de „Kinderdijk" is omgevaren." De „Kinderdijk" heeft slechts ge ringe schade aan de boeg bekomen. Omtrent de „Bullfence" kunnen wij de volgende bijzonderheden mee- deelen Het vaartuig behoort tot de reeds oudere Engelsche torpedojagers on werd in J898 te water gelaten. Do lengte is 70 meter, *de breedte 6.8 meter, de diepgang 1.9 Meter. De waterverplaatsing is 845 ton. De machines hebben 5800 P.K., de snel heid is 29 knoop. De .bewapening bestaat uit 1 kanon van 7.5 c.M. en

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1914 | | pagina 1